Βιβλίο της Γραφής Αριθμός 35—Αββακούμ

Συγγραφέας: Αββακούμ

Τόπος Συγγραφής: Ιούδας

Ολοκλήρωση Συγγραφής: περ. 628 Π.Κ.Χ. (;)

 1. Ποιες ύψιστες αλήθειες τονίζονται στην προφητεία του Αββακούμ;

Ο ΑΒΒΑΚΟΥΜ είναι ακόμη ένας από τους λεγόμενους μικρούς προφήτες των Εβραϊκών Γραφών. Όμως, το θεόπνευστο όραμα που είδε και η θεόπνευστη εξαγγελία που έκανε οπωσδήποτε δεν είναι μικρής σημασίας για το λαό του Θεού. Η ενθαρρυντική καθώς και ενισχυτική προφητεία του στηρίζει τους δούλους του Θεού σε καιρούς έντασης. Το βιβλίο τονίζει δυο ύψιστες αλήθειες: Ο Ιεχωβά Θεός είναι ο Παγκόσμιος Κυρίαρχος και οι δίκαιοι ζουν μέσω πίστης. Επίσης, το σύγγραμμα αυτό χρησιμεύει ως προειδοποίηση γι’ αυτούς που εναντιώνονται στους δούλους του Θεού καθώς και για εκείνους που ισχυρίζονται υποκριτικά ότι είναι λαός του. Θέτει ένα πρότυπο ισχυρής πίστης στον Ιεχωβά, ο οποίος αξίζει κάθε αίνο.

 2. Ποιες πληροφορίες δίνονται για το συγγραφέα, τον Αββακούμ;

² Το βιβλίο του Αββακούμ αρχίζει ως εξής: «Η όρασις, την οποίαν είδεν Αββακούμ ο προφήτης». (Αββακ. 1:1) Ποιος ήταν αυτός ο προφήτης Αββακούμ (στην εβραϊκή, Χαβακούκ), του οποίου το όνομα σημαίνει «Ένθερμος Εναγκαλισμός»; Δεν δίνεται καμιά πληροφορία σχετικά με την καταγωγή, τη φυλή, τη ζωή ή το θάνατο του Αββακούμ. Δεν μπορεί να λεχθεί κατηγορηματικά αν ήταν Λευίτης μουσικός του ναού, μολονότι έχει υποστηριχθεί κάτι τέτοιο με βάση την κατακλείδα του βιβλίου: «Εις τον πρώτον μουσικόν επί Νεγινώθ».

 3. Ποιες καταστάσεις που επηρέαζαν τον Ιούδα βοηθούν να προσδιοριστεί πότε γράφτηκε το βιβλίο του Αββακούμ;

³ Πότε έκανε ο Αββακούμ τις προφητικές του εξαγγελίες; Η κατακλείδα που αναφέρθηκε παραπάνω καθώς και τα λόγια ‘ο Ιεχωβά είναι εν τω ναώ τω αγίω αυτού’ δείχνουν ότι ο ναός της Ιερουσαλήμ υπήρχε ακόμη. (2:20) Αυτό, σε συνάρτηση με το άγγελμα της προφητείας, υποδηλώνει ότι η προφητεία διατυπώθηκε λίγο καιρό πριν από την καταστροφή της Ιερουσαλήμ το 607 Π.Κ.Χ. Αλλά πόσα έτη πριν; Πρέπει να διατυπώθηκε μετά τη βασιλεία του θεοφοβούμενου Βασιλιά Ιωσία, 659-629 Π.Κ.Χ. Η ίδια η προφητεία δίνει κάποια ένδειξη, γιατί προλέγει μια ενέργεια την οποία ο λαός του Ιούδα δεν θα πίστευε ακόμη κι αν τους τη διηγούνταν. Ποια ήταν αυτή η ενέργεια; Ήταν το ότι ο Θεός θα ήγειρε τους Χαλδαίους (Βαβυλώνιους) για να τιμωρήσει τον άπιστο Ιούδα. (1:5, 6) Κάτι τέτοιο θα ταίριαζε στο πρώτο μέρος της βασιλείας του ειδωλολάτρη Βασιλιά Ιωακείμ, μια εποχή που η απιστία και η αδικία οργίαζαν στον Ιούδα. Τον Ιωακείμ τον είχε τοποθετήσει στο θρόνο ο Φαραώ Νεχαώ, και το έθνος βρισκόταν στη σφαίρα επιρροής της Αιγύπτου. Λόγω αυτών των καταστάσεων, ο λαός θα νόμιζε πως είχε λόγους να μην πιστεύει ότι υπήρχε πιθανότητα να γίνει εισβολή από τη Βαβυλώνα. Αλλά, ο Ναβουχοδονόσορ νίκησε τον Φαραώ Νεχαώ στη μάχη του Χαρκεμίς το 625 Π.Κ.Χ., συντρίβοντας έτσι τη δύναμη της Αιγύπτου. Συνεπώς, η προφητεία θα πρέπει να εξαγγέλθηκε πριν συμβεί αυτό. Άρα λοιπόν, οι ενδείξεις συγκλίνουν προς την αρχή της βασιλείας του Ιωακείμ (που άρχισε το 628 Π.Κ.Χ.), πράγμα που σημαίνει ότι ο Αββακούμ ήταν σύγχρονος του Ιερεμία.

 4. Τι αποδεικνύει ότι το βιβλίο του Αββακούμ είναι θεόπνευστο;

⁴ Πώς μπορούμε να γνωρίζουμε αν το βιβλίο είναι θεόπνευστο; Οι αρχαίοι κατάλογοι των Εβραϊκών Γραφών επιβεβαιώνουν την κανονικότητα του βιβλίου του Αββακούμ. Μολονότι δεν αναφέρουν ονομαστικά το βιβλίο, είναι φανερό ότι το περιλαμβάνουν στους ‘δώδεκα Μικρούς Προφήτες’ που αναφέρουν, γιατί χωρίς τον Αββακούμ αυτοί δεν θα ήταν 12. Ο απόστολος Παύλος αποδεχόταν ότι η προφητεία είναι μέρος της θεόπνευστης Γραφής και παραθέτει αυτούσιο το εδάφιο Αββακούμ 1:5, λέγοντας ότι αυτό είναι «λαληθέν υπό των προφητών». (Πράξ. 13:40, 41) Στις επιστολές του αναφέρεται αρκετές φορές στο βιβλίο αυτό. Ασφαλώς, η εκπλήρωση των όσων είπε ο Αββακούμ κατά του Ιούδα και της Βαβυλώνας καταδεικνύει ότι αυτός ήταν αληθινός προφήτης του Ιεχωβά, εν ονόματι και για τη δόξα του οποίου μίλησε.

 5. Αναφέρετε περιληπτικά τα περιεχόμενα του βιβλίου του Αββακούμ.

⁵ Το βιβλίο του Αββακούμ αποτελείται από 3 κεφάλαια. Τα πρώτα 2 κεφάλαια είναι διάλογος μεταξύ του συγγραφέα και του Ιεχωβά. Μιλούν για τη δύναμη των Χαλδαίων, καθώς και για τη θλίψη που περιμένει το βαβυλωνιακό έθνος, το οποίο πολλαπλασιάζει κάτι που δεν του ανήκει, αποκτά αθέμιτα κέρδη για τον οίκο του, οικοδομεί μια πόλη με αιματοχυσία και λατρεύει γλυπτά. Το 3ο κεφάλαιο μιλάει για τη μεγαλοπρέπεια του Ιεχωβά κατά τη μέρα της μάχης, και το δραματικό του ύφος είναι απαράμιλλο σε δύναμη και ζωντάνια. Το κεφάλαιο αυτό είναι προσευχή σε μορφή έμμετρου θρήνου και έχει χαρακτηριστεί «ένα από τα λαμπρότερα και μεγαλειωδέστερα ολόκληρης της εβραϊκής ποίησης».a

ΤΙ ΠΕΡΙΕΧΕΙ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ ΑΒΒΑΚΟΥΜ

 6. Ποια είναι η κατάσταση στον Ιούδα, και γι’ αυτό ποια καταπληκτική ενέργεια θα κάνει ο Ιεχωβά;

⁶ Ο προφήτης κράζει στον Ιεχωβά (1:1–2:1). Η απιστία του Ιούδα έχει εγείρει ερωτήματα στο νου του Αββακούμ. ‘Έως πότε, Ιεχωβά, θέλω κράζει, και δεν θέλεις εισακούει;’ ρωτάει. ‘Δια τι είναι αρπαγή και αδικία έμπροσθέν μου;’ (1:2, 3) Ο νόμος έχει αδρανήσει, ο πονηρός καταδυναστεύει τον δίκαιο και εκφέρεται διεστραμμένη κρίση. Εξαιτίας αυτής της κατάστασης, ο Ιεχωβά θα κάνει κάποια ενέργεια που θα προκαλέσει κατάπληξη, θα κάνει κάτι που ο λαός ‘δεν θα το πιστέψει, αν και θα του το διηγηθούν’. Στην πραγματικότητα, εκείνος ‘εξεγείρει τους Χαλδαίους’! Είναι όντως τρομακτικό το όραμα που δίνει ο Ιεχωβά παρουσιάζοντας αυτό το άγριο έθνος να επέρχεται γοργά. Αυτό το έθνος είναι αφιερωμένο στην ‘αρπαγή [βία, ΜΝΚ]’ και συνάγει αιχμαλώτους «ως άμμον». (1:5, 6, 9) Τίποτα δεν θα σταθεί εμπόδιο στο δρόμο του, ούτε καν οι βασιλιάδες και οι άρχοντες, επειδή γελάει με όλους αυτούς. Κυριεύει κάθε οχύρωμα. Όλα αυτά επέρχονται ως κρίση και έλεγχος από τον Ιεχωβά, ‘τον Άγιο’. (1:12) Ο Αββακούμ περιμένει άγρυπνα να μιλήσει ο Θεός.

 7. Πώς παρηγορεί ο Ιεχωβά τον Αββακούμ;

⁷ Το όραμα των πέντε ουαί (2:2-20). Ο Ιεχωβά απαντάει: «Γράψον την όρασιν και έκθεσον αυτήν επί πινακιδίων». Ακόμη κι αν φαίνεται ότι αργεί να εκπληρωθεί, το όραμα θα βγει οπωσδήποτε αληθινό. Ο Ιεχωβά παρηγορεί τον Αββακούμ με τα εξής λόγια: «Ο δε δίκαιος θέλει ζήσει δια της πίστεως αυτού». (2:2, 4) Ο αλαζονικός εχθρός δεν θα πετύχει το στόχο του, παρ’ όλο που συνεχίζει να συνάγει γύρω του έθνη και λαούς. Αυτοί είναι εκείνοι που θα πουν εναντίον του την παροιμία των πέντε ουαί:

 8, 9. Εναντίον ποιου είδους ατόμων εκτοξεύονται οι 5 ουαί του οράματος;

⁸ «Ουαί εις τον πληθύνοντα το μη εαυτού». Ο ίδιος θα λαφυραγωγηθεί. Θα υποστεί αρπαγή «εξ αιτίας των αιμάτων των ανθρώπων και της αδικίας της γης». (2:6, 8) «Ουαί εις τον πλεονεκτούντα πλεονεξίαν κακήν δια τον οίκον αυτού». Το ότι εξολόθρευσε πολλούς λαούς θα κάνει μέχρι και τις πέτρες και τα ξύλα του σπιτιού του να φωνάξουν. (2:9) «Ουαί εις τον οικοδομούντα πόλιν εν αίμασι». Οι λαοί του θα μοχθήσουν μόνο και μόνο για να καταλήξουν στη φωτιά και στη ματαιότητα, διακηρύττει ο Ιεχωβά. ‘Διότι η γη θέλει είσθαι πλήρης της γνώσεως της δόξης του Ιεχωβά, καθώς τα ύδατα σκεπάζουσι την θάλασσαν’.—2:12, 14.

⁹ ‘Ουαί σ’ αυτόν που με θυμό κάνει τον πλησίον του να μεθύσει, για να θεωρήσει τη γύμνωσή του’. Ο Ιεχωβά θα τον κάνει να πιει από το ποτήρι που έχει στο δεξί Του χέρι, αντικαθιστώντας τη δόξα με ατιμία, «εξ αιτίας των αιμάτων των ανθρώπων και της αδικίας της γης». Τι ωφελεί το γλυπτό τον κατασκευαστή του—δεν είναι άφωνοι όλοι αυτοί οι άχρηστοι θεοί; (2:15, 17) «Ουαί εις τον λέγοντα προς το ξύλον, Εξεγείρου· εις τον άφωνον λίθον, Σηκώθητι. Αυτό θέλει διδάξει». Αντίθετα μ’ αυτούς τους άψυχους θεούς, ‘ο Ιεχωβά είναι εν τω ναώ τω αγίω αυτού· σιώπα ενώπιον αυτού, πάσα η γη’!—2:19, 20.

10. Ποια φοβερή δράση συνοδεύει την εμφάνιση του Ιεχωβά τη μέρα της μάχης;

¹⁰ Ο Ιεχωβά τη μέρα της μάχης (3:1-19). Σε μια ευλαβική προσευχή, ο Αββακούμ αφηγείται παραστατικά τη φοβερή δράση του Ιεχωβά. Μόλις εμφανίστηκε ο Ιεχωβά, «εκάλυψεν ουρανούς η δόξα αυτού, και της αινέσεως αυτού ήτο πλήρης η γη». (3:3) Η λάμψη του ήταν σαν το φως, και μπροστά του πήγαινε «ο θάνατος [λοιμός, ΜΝΚ]». Στάθηκε και ‘διαμέτρησε [έσεισε, ΜΝΚ]’ τη γη, κάνοντας τα έθνη να ‘διαλυθούν [αναπηδήσουν, ΜΝΚ]’ και τα αιώνια βουνά να συντριφθούν. Ο Ιεχωβά βγήκε ιππεύοντας ως κραταιός πολεμιστής με γυμνό τόξο και με άμαξες σωτηρίας. Τα βουνά και η άβυσσος αναταράχθηκαν. Ο ήλιος και η σελήνη στάθηκαν, και φαινόταν το φως από τα βέλη του και η λάμψη από τη λόγχη του, καθώς διερχόταν τη γη και καταπατούσε με θυμό τα έθνη. Εξήλθε για να σώσει το λαό του και τον χρισμένο του, και για να αποκαλύψει το θεμέλιο των ασεβών, «έως βάθους».—3:13.

11. Πώς επηρεάζει το όραμα τον Αββακούμ, αλλά τι είναι αποφασισμένος να κάνει εκείνος;

¹¹ Ο προφήτης συνταράσσεται απ’ αυτό το όραμα που δείχνει πόσο κραταιό είναι το προηγούμενο έργο του Ιεχωβά και πόσο κραταιά είναι η επερχόμενη δράση του, η οποία θα σείσει ολόκληρο τον κόσμο. «Ήκουσα, και τα εντόσθιά μου συνεταράχθησαν· τα χείλη μου έτρεμον εις την φωνήν· η σαθρότης εισήλθεν εις τα οστά μου, και υποκάτω μου έλαβον τρόμον· πλην εν τη ημέρα της θλίψεως θέλω αναπαυθή [πρέπει να περιμένω ήσυχα τη μέρα της συμφοράς, ΜΝΚ], όταν αναβή κατά του λαού ο μέλλων να εκπορθήση αυτόν». (3:16) Εντούτοις, ο Αββακούμ είναι αποφασισμένος, άσχετα με τους άσχημους καιρούς που θα επέλθουν—δεν θα ανθήσουν οι συκιές, δεν θα καρποφορήσουν τα αμπέλια, δεν θα υπάρχουν ποίμνια στις μάντρες—να εξακολουθήσει ‘να ευφραίνεται εις τον Ιεχωβά και να χαίρεται εις τον Θεό της σωτηρίας του’. Τελειώνει τον ύμνο της έκστασής του με τα εξής λόγια: ‘Ιεχωβά ο Θεός είναι η δύναμίς μου, και θέλει κάμει τους πόδας μου ως των ελάφων· και θέλει με κάμει να περιπατώ επί τους υψηλούς τόπους μου’.—3:19.

ΓΙΑΤΙ ΕΙΝΑΙ ΩΦΕΛΙΜΟ

12. Ποιες ωφέλιμες εφαρμογές του εδαφίου Αββακούμ 2:4 έκανε ο Παύλος;

¹² Ο απόστολος Παύλος, αναγνωρίζοντας ότι η προφητεία του Αββακούμ είναι ωφέλιμη για διδασκαλία, παρέθεσε από το 2ο κεφάλαιο, 4ο εδάφιο, σε 3 διαφορετικές περιπτώσεις. Ο Παύλος, όταν τόνισε ότι τα καλά νέα είναι δύναμη του Θεού για τη σωτηρία όλων εκείνων που έχουν πίστη, έγραψε στους Χριστιανούς της Ρώμης: «Διότι δι’ αυτού αποκαλύπτεται η δικαιοσύνη του Θεού εκ πίστεως εις πίστιν, καθώς είναι γεγραμμένον· Ο δε δίκαιος θέλει ζήσει εκ πίστεως». Όταν έγραψε στους Γαλάτες, ο Παύλος τόνισε το σημείο ότι η ευλογία έρχεται μέσω πίστης: «Ότι δε ουδείς δικαιούται δια του νόμου ενώπιον του Θεού, είναι φανερόν, διότι ο δίκαιος θέλει ζήσει εκ πίστεως». Επίσης, ο Παύλος έγραψε στην προς Εβραίους επιστολή του ότι οι Χριστιανοί πρέπει να εκδηλώνουν ζωντανή πίστη, πίστη που διαφυλάττει την ψυχή, και αναφέρθηκε πάλι στα λόγια που είπε ο Ιεχωβά στον Αββακούμ. Ωστόσο, ο Παύλος δεν παραθέτει μόνο τα λόγια του Αββακούμ, «ο δε δίκαιος θέλει ζήσει εκ πίστεως», αλλά και τα λόγια που λέει πιο κάτω ο ίδιος, κατά την ελληνική Μετάφραση των Εβδομήκοντα: «Εάν τις συρθή οπίσω, η ψυχή μου δεν ευαρεστείται εις αυτόν». Κατόπιν, συνοψίζει λέγοντας: Εμείς είμαστε «εκ των πιστευόντων προς σωτηρίαν της ψυχής».—Ρωμ. 1:17· Γαλ. 3:11· Εβρ. 10:38, 39.

13. Τι τονίζει, όσον αφορά τις κρίσεις του Θεού, η ακριβής εκπλήρωση των προφητειών του Αββακούμ κατά του Ιούδα και της Βαβυλώνας;

¹³ Η προφητεία του Αββακούμ είναι σήμερα ιδιαίτερα ωφέλιμη για τους Χριστιανούς που χρειάζονται δύναμη. Διδάσκει εμπιστοσύνη στον Θεό. Επίσης, είναι ωφέλιμη για να προειδοποιηθούν άλλα άτομα για τις κρίσεις του Θεού. Το προειδοποιητικό μάθημα είναι δυνατό: Μη νομίζετε ότι οι κρίσεις του Θεού αργούν πολύ να εκπληρωθούν· θα ‘επαληθευτούν οπωσδήποτε’. (Αββακ. 2:3, ΜΝΚ) Η προφητεία που έλεγε ότι τον Ιούδα θα τον κατέστρεφε η Βαβυλώνα βγήκε πράγματι αληθινή, και η ίδια η Βαβυλώνα όντως κυριεύθηκε, όταν οι Μήδοι και οι Πέρσες κατέλαβαν την πόλη το 539 Π.Κ.Χ. Τι προειδοποίηση για να πιστεύουμε τα λόγια του Θεού! Γι’ αυτό, ο απόστολος Παύλος θεώρησε ότι ήταν ωφέλιμο να παραθέσει από το βιβλίο του Αββακούμ όταν προειδοποίησε τους Ιουδαίους των ημερών του να μην είναι άπιστοι: «Βλέπετε λοιπόν μη επέλθη εφ’ υμάς το λαληθέν υπό των προφητών· Ίδετε, οι καταφρονηταί, και θαυμάσατε και αφανίσθητε, διότι έργον εγώ εργάζομαι εν ταις ημέραις υμών, έργον, εις το οποίον δεν θέλετε πιστεύσει, εάν τις διηγηθή εις εσάς». (Πράξ. 13:40, 41· Αββακ. 1:5, Ο΄) Οι άπιστοι Ιουδαίοι δεν έδωσαν προσοχή στον Παύλο, όπως δεν είχαν πιστέψει την προειδοποίηση του Ιησού για την καταστροφή της Ιερουσαλήμ· υπέστησαν τις συνέπειες της απιστίας τους όταν τα στρατεύματα της Ρώμης ερήμωσαν την Ιερουσαλήμ το 70 Κ.Χ.—Λουκ. 19:41-44.

14. (α) Πώς ενθαρρύνει η προφητεία του Αββακούμ τους Χριστιανούς σήμερα να διακρατούν ισχυρή πίστη; (β) Όπως αναφέρεται στην προφητεία, ποια χαρωπή πεποίθηση μπορούν να έχουν τώρα όσοι αγαπούν τη δικαιοσύνη;

¹⁴ Έτσι και σήμερα η προφητεία του Αββακούμ ενθαρρύνει τους Χριστιανούς να διακρατούν ισχυρή πίστη, ενώ ζουν σ’ έναν κόσμο γεμάτο βία. Τους βοηθάει να διδάσκουν άλλους και να απαντούν στο ερώτημα που απασχολεί ανθρώπους σε ολόκληρο τον κόσμο: Θα εκδικηθεί ο Θεός τους πονηρούς; Προσέξτε και πάλι τα λόγια της προφητείας: «Πρόσμεινον αυτήν· διότι βεβαίως θέλει ελθεί, δεν θέλει βραδύνει». (Αββακ. 2:3) Ό,τι αναταραχές κι αν συμβούν στη γη, το χρισμένο υπόλοιπο των κληρονόμων της Βασιλείας θα θυμάται τα λόγια του Αββακούμ σχετικά με τις προηγούμενες πράξεις εκδίκησης του Ιεχωβά: «Εξήλθες εις σωτηρίαν του λαού σου, εις σωτηρίαν του χριστού σου». (3:13) Πράγματι, ο Ιεχωβά εδώ και πάρα πολύ καιρό είναι «ο Άγιός» τους και ο ‘Ισχυρός’, ο οποίος θα ελέγξει τους άδικους και θα δώσει ζωή σ’ εκείνους που αγκαλιάζει με αγάπη. Όλοι όσοι αγαπούν τη δικαιοσύνη μπορούν να ευφραίνονται λόγω της Βασιλείας του και της κυριαρχίας του, λέγοντας: ‘Εγώ όμως θέλω ευφραίνεσθαι εις τον Ιεχωβά, θέλω χαίρει εις τον Θεόν της σωτηρίας μου. Ο Ιεχωβά ο Θεός είναι η δύναμίς μου’.—1:12· 3:18, 19.

[Υποσημειώσεις]