Ο Θεός—Έπαιξε με την Τύχη ή Δημιούργησε;
«ΔΕΝ υπάρχει αμφιβολία για το ότι πολλοί επιστήμονες αντιτάσσονται έντονα σε κάθε είδος μεταφυσικών, πόσο μάλλον μυστηριακών, ανησυχιών. Απορρίπτουν περιφρονητικά την ιδέα ότι ίσως υπάρχει ένας Θεός, ή ακόμα και μια απρόσωπη δημιουργική αρχή. . . . Προσωπικά, δεν συμμερίζομαι την περιφρόνησή τους». Αυτά δηλώνει ο Πολ Ντέιβις, καθηγητής φυσικομαθηματικών στο Πανεπιστήμιο της Αδελαΐδας στη Νότια Αυστραλία, στο βιβλίο του Ο Νους του Θεού (The Mind of God).
Ο Ντέιβις λέει επίσης: «Μια προσεκτική μελέτη δείχνει ότι οι νόμοι του σύμπαντος είναι εξαιρετικά πρόσφοροι για την εμφάνιση αφθονίας και ποικιλίας. Στην περίπτωση των ζωντανών οργανισμών, η ύπαρξή τους φαίνεται ότι εξαρτάται από μια σειρά από ευτυχείς συμπτώσεις τις οποίες ορισμένοι επιστήμονες και φιλόσοφοι έχουν χαιρετίσει ως εξαιρετικά καταπληκτικές».
Επίσης δηλώνει: «Η επιστημονική έρευνα είναι ένα ταξίδι στο άγνωστο. . . . Αλλά σε όλη τη διάρκειά του υπάρχει η γνωστή ακολουθία λογικότητας και τάξης. Θα δούμε ότι αυτή η κοσμική τάξη υποστηρίζεται από συγκεκριμένους μαθηματικούς νόμους οι οποίοι συνυφαίνονται και σχηματίζουν μια λεπτή και αρμονική ενότητα. Οι νόμοι διέπονται από μια υπέροχη απλότητα».
Ο Ντέιβις ολοκληρώνει λέγοντας: «Το γιατί ο Έμφρων άνθρωπος έχει τη σπίθα της λογικής, η οποία παρέχει το κλειδί για το σύμπαν, είναι ένα δύσκολο αίνιγμα. . . . Δεν μπορώ να πιστέψω ότι η ύπαρξή μας στο σύμπαν είναι απλώς μια παραξενιά της μοίρας, ένα ατύχημα της ιστορίας ή ένα τυχαίο στίγμα στο μεγάλο κοσμικό δράμα. Είμαστε στενά συνδεδεμένοι με αυτό. . . . Σκόπιμα βρεθήκαμε εδώ». Ωστόσο ο Ντέιβις δεν καταλήγει στο συμπέρασμα ότι υπάρχει ένας Σχεδιαστής, ο Θεός. Αλλά σε τι συμπέρασμα καταλήγετε εσείς; Βρέθηκε σκόπιμα η ανθρωπότητα εδώ; Αν ναι, ποιος μας έβαλε σκόπιμα εδώ;
Κλειδιά για τη Λύση του «Αινίγματος»
Στην Αγία Γραφή ο απόστολος Παύλος προσφέρει μια ένδειξη που μας βοηθάει να κατανοήσουμε αυτό που ο Ντέιβις αποκαλεί «δύσκολο αίνιγμα». Ο Παύλος δείχνει πώς αποκάλυψε ο Θεός τον εαυτό του: «Επειδή ό,τι μπορεί να γίνει γνωστό για τον Θεό είναι φανερό ανάμεσά τους [‘στους ανθρώπους που καταπνίγουν την αλήθεια’], γιατί ο Θεός το φανέρωσε σε αυτούς. Διότι οι αόρατες ιδιότητές του βλέπονται καθαρά από τη δημιουργία του κόσμου και έπειτα, επειδή γίνονται αντιληπτές μέσω των πραγμάτων που έχουν φτιαχτεί, ακόμη και η αιώνια δύναμη και η Θειότητά του, ώστε αυτοί είναι αδικαιολόγητοι». (Ρωμαίους 1:18-20)a Ναι, η άπειρη ποικιλία των μορφών ζωής, η απίστευτη πολυπλοκότητά τους, το εξαίσιο σχέδιό τους θα πρέπει να κάνουν έναν ταπεινό, ευσεβή άνθρωπο να αναγνωρίσει ότι υπάρχει μια υπέρτατη δύναμη, νοημοσύνη ή διάνοια η οποία είναι απείρως ανώτερη από οτιδήποτε έχει γνωρίσει ποτέ ο άνθρωπος.—Ψαλμός 8:3, 4.
Τα παρακάτω λόγια του Παύλου σχετικά με εκείνους που απορρίπτουν τον Θεό αποτελούν αιτία για σκέψη: ‘Μολονότι ισχυρίζονταν ότι ήταν σοφοί, έγιναν ανόητοι . . . , ναι, εκείνοι που αντάλλαξαν την αλήθεια του Θεού με το ψέμα και έδειξαν ευλάβεια και απέδωσαν ιερή υπηρεσία στη δημιουργία μάλλον παρά σε Εκείνον που δημιούργησε, ο οποίος είναι ευλογημένος για πάντα. Αμήν’. (Ρωμαίους 1:22, 25) Εκείνοι που δείχνουν ευλάβεια στη «φύση» και απορρίπτουν τον Θεό σίγουρα δεν είναι σοφοί από την άποψη του Ιεχωβά. Παγιδευμένοι στο τέλμα των αλληλοσυγκρουόμενων εξελικτικών θεωριών, αποτυγχάνουν να αναγνωρίσουν τον Δημιουργό καθώς και την περιπλοκότητα και το σχέδιο της δημιουργίας του.
«Φοβερή Σειρά Συγκυριών»
Ο Παύλος επίσης έγραψε: «Χωρίς πίστη είναι αδύνατον να . . . ευαρεστήσει κανείς [τον Θεό], γιατί εκείνος που πλησιάζει τον Θεό πρέπει να πιστέψει ότι αυτός είναι και ότι γίνεται μισθαποδότης σε εκείνους που τον εκζητούν ένθερμα». (Εβραίους 11:6) Η πίστη που βασίζεται σε ακριβή γνώση, όχι η ευπιστία, μπορεί να μας βοηθήσει να καταλάβουμε γιατί υπάρχουμε. (Κολοσσαείς 1:9, 10) Ασφαλώς περιλαμβάνεται ευπιστία όταν μερικοί επιστήμονες θέλουν να μας κάνουν να πιστέψουμε ότι η ζωή υπάρχει επειδή, σαν να λέγαμε, «είχαμε κερδίσει ένα εκατομμύριο συνεχόμενες φορές ένα εκατομμύριο δολάρια στο λαχείο».
Ο Βρετανός επιστήμονας Φρεντ Χόιλ υποστήριξε ότι οι πυρηνικές αντιδράσεις που οδήγησαν στο σχηματισμό δύο στοιχείων βασικών για τη ζωή, του άνθρακα και του οξυγόνου, παρήγαγαν ένα ισορροπημένο σχετικό ποσό από αυτά τα στοιχεία μέσα από ένα ευνοϊκό ατύχημα.
Ο ίδιος δίνει άλλο ένα παράδειγμα: «Αν η συνολική μάζα των πρωτονίων και των ηλεκτρονίων δεν παρέμενε λίγο μικρότερη από τη μάζα των νετρονίων αλλά γινόταν ξαφνικά λίγο μεγαλύτερη, οι συνέπειες θα ήταν καταστροφικές. . . . Από άκρη σε άκρη στο Σύμπαν, όλα τα άτομα υδρογόνου θα διασπόνταν αμέσως και θα σχημάτιζαν νετρόνια και νετρίνα. Χωρίς τα πυρηνικά του καύσιμα, ο ήλιος θα έσβηνε και θα κατέρρεε». Το ίδιο θα αλήθευε και για τα δισεκατομμύρια άλλα άστρα στο σύμπαν.
Ο Χόιλ συμπέρανε: «Ο κατάλογος των . . . φαινομενικών συγκυριών μη βιολογικής φύσης χωρίς τις οποίες δεν θα μπορούσε να υπάρξει η ζωή που βασίζεται στον άνθρακα, και ως εκ τούτου και η ανθρώπινη ζωή, είναι μακρύς και εντυπωσιακός». Ο ίδιος λέει: «Αυτές οι ιδιότητες [που είναι απαραίτητες για τη ζωή] φαίνεται ότι ενυπάρχουν σε ολόκληρη τη δομή του φυσικού κόσμου σαν μια αλυσίδα ευνοϊκών συγκυριών. Αλλά υπάρχουν τόσο πολλές από αυτές τις απίθανες συμπτώσεις οι οποίες είναι απαραίτητες για τη ζωή, ώστε απαιτείται κάποια εξήγηση για αυτές».—Τα πλάγια γράμματα δικά μας.
Επίσης δήλωσε: «Το πρόβλημα είναι να αποφασίσουμε αν αυτές οι φαινομενικά συμπτωματικές ρυθμίσεις είναι όντως τυχαίες ή όχι, και συνεπώς αν η ζωή είναι τυχαία ή όχι. Σε κανέναν επιστήμονα δεν αρέσει να θέτει ένα τέτοιο ερώτημα, όμως, το ερώτημα πρέπει να τεθεί. Μήπως αυτές οι ρυθμίσεις έγιναν σκόπιμα και με νοημοσύνη;»
Ο Πολ Ντέιβις γράφει: «Ο Χόιλ εντυπωσιάστηκε τόσο από αυτή τη ‘φοβερή σειρά συγκυριών’, ώστε υποκινήθηκε να πει ότι ήταν σαν ‘να είχαν σχεδιαστεί σκόπιμα οι νόμοι της πυρηνικής φυσικής προκειμένου να προξενούν τις ανάλογες επιδράσεις μέσα στα άστρα’». Ποιος ή τι ευθύνεται για αυτή τη «φοβερή σειρά [ευνοϊκών] συγκυριών»; Ποιος ή τι παρήγαγε αυτόν το μικροσκοπικό πλανήτη, ο οποίος βρίθει από μια σχεδόν άπειρη ποικιλία εκατομμυρίων υπέροχα σχεδιασμένων φυτών και πλασμάτων;
Η Απάντηση της Αγίας Γραφής
Ο ψαλμωδός έγραψε με ευλαβικό σεβασμό πριν από τρεις χιλιάδες χρόνια περίπου: ‘Πόσον μεγάλα είναι τα έργα σου, Ιεχωβά. Τα πάντα εν σοφία εποίησας· η γη είναι πλήρης των ποιημάτων σου· αύτη η θάλασσα η μεγάλη και ευρύχωρος· εκεί είναι ερπετά αναρίθμητα, ζώα μικρά μετά μεγάλων’.—Ψαλμός 104:24, 25.
Ο απόστολος Ιωάννης είπε: «Άξιος είσαι, Ιεχωβά, ναι, ο Θεός μας, να λάβεις τη δόξα και την τιμή και τη δύναμη, επειδή εσύ δημιούργησες τα πάντα, και λόγω του θελήματός σου υπήρξαν και δημιουργήθηκαν». (Αποκάλυψη 4:11) Η ζωή δεν είναι αποτέλεσμα τυφλής τύχης, κάποιου τυχερού παιχνιδιού που παίχτηκε στο σύμπαν και στο οποίο έτυχε να νικήσουν εκατομμύρια μορφές ζωής.
Η απλή αλήθεια είναι ότι ο Θεός ‘δημιούργησε τα πάντα, και λόγω του θελήματός του υπήρξαν και δημιουργήθηκαν’. Ο ίδιος ο Ιησούς Χριστός είπε στους Φαρισαίους: «Δεν διαβάσατε ότι αυτός που τους δημιούργησε από την αρχή τούς έκανε αρσενικό και θηλυκό;» Ο Ιησούς γνώριζε τον Δημιουργό! Ως Δεξιοτέχνης Εργάτης του Ιεχωβά, ήταν δίπλα Του στη διάρκεια της δημιουργίας.—Ματθαίος 19:4· Παροιμίαι 8:22-31, ΜΝΚ.
Εντούτοις, απαιτείται πίστη και ταπεινότητα για να αντιληφθεί και να δεχτεί κάποιος αυτή τη βασική αλήθεια σχετικά με τον Δημιουργό. Αυτή η πίστη δεν αποτελεί τυφλή ευπιστία. Βασίζεται σε χειροπιαστές, ορατές αποδείξεις. Ναι, ‘οι αόρατες ιδιότητες [του Θεού] βλέπονται καθαρά από τη δημιουργία του κόσμου και έπειτα’.—Ρωμαίους 1:20.
Με την περιορισμένη επιστημονική γνώση που έχουμε τώρα, δεν μπορούμε να εξηγήσουμε τον τρόπο με τον οποίο δημιούργησε ο Θεός. Συνεπώς, θα πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι, προς το παρόν, δεν μπορούμε να γνωρίζουμε ή να καταλαβαίνουμε τα πάντα για την προέλευση της ζωής. Το θυμόμαστε αυτό όταν διαβάζουμε τα λόγια του Ιεχωβά: «Διότι αι βουλαί μου δεν είναι βουλαί υμών ουδέ οδοί υμών αι οδοί μου. . . . Αλλ’ όσον είναι υψηλοί οι ουρανοί από της γης, ούτως αι οδοί μου είναι υψηλότεραι των οδών υμών και αι βουλαί μου των βουλών υμών».—Ησαΐας 55:8, 9.
Η επιλογή είναι δική σας: είτε ευπιστία στην τυφλή και συμπτωματική εξέλιξη, στις αναρίθμητες τυχερές κινήσεις οι οποίες υποτίθεται ότι είχαν ευτυχές αποτέλεσμα, είτε πίστη στον Ιεχωβά Θεό που έχει Σκοπούς, είναι Δημιουργός και Σχεδιαστής. Ο θεόπνευστος προφήτης σωστά είπε τα εξής: ‘Ο αιώνιος Θεός, ο Ιεχωβά, ο Ποιητής των άκρων της γης, δεν ατονεί και δεν αποκάμνει. Δεν εξιχνιάζεται η φρόνησις αυτού’.—Ησαΐας 40:28.
Συνεπώς, τι θα πιστέψετε; Η απόφασή σας θα επηρεάσει σημαντικά τις μελλοντικές προοπτικές σας για ζωή. Αν η εξέλιξη ήταν αληθινή, τότε ο θάνατος θα σήμαινε οριστική λησμονιά, παρά τα ατελείωτα επιχειρήματα της λαβυρινθώδους Καθολικής θεολογίας, η οποία προσπαθεί να συσχετίσει την «ψυχή» με την εξέλιξη.b Ο άνθρωπος δεν έχει αθάνατη ψυχή για να απαλύνει το αναπόφευκτο πλήγμα της θνητότητας.—Γένεσις 2:7· Ιεζεκιήλ 18:4, 20.
Αν δεχτούμε ότι η Αγία Γραφή είναι αληθινή και ότι ο ζωντανός Θεός είναι ο Δημιουργός, τότε έχουμε την υπόσχεση της ανάστασης σε αιώνια ζωή, τέλεια ζωή σε μια γη αποκαταστημένη στην αρχική της κατάσταση ισορροπίας και αρμονίας. (Ιωάννης 5:28, 29) Σε τι θα πιστέψετε; Στις απίστευτες τυχερές κινήσεις της θεωρίας της εξέλιξης, όπως τη διατύπωσε ο Δαρβίνος; Ή στον Δημιουργό, ο οποίος ενήργησε βάση σκοπού και συνεχίζει να το κάνει αυτό;c
[Υποσημειώσεις]
a «Από τότε που ο Θεός δημιούργησε τον κόσμο, η αιώνια δύναμη και η θειότητά του—μολονότι αόρατες—βρίσκονται εκεί για να τις αντιλαμβάνεται η διάνοια στα πράγματα που εκείνος έχει φτιάξει».—Ρωμαίους 1:20, Η Βίβλος της Ιερουσαλήμ (The Jerusalem Bible).
c Για μια λεπτομερή εξέταση του ζητήματος, βλέπε το βιβλίο Ζωή—Πώς Βρέθηκε Εδώ; Από Εξέλιξη ή από Δημιουργία;, που είναι έκδοση της Βιβλικής και Φυλλαδικής Εταιρίας Σκοπιά.
[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 14]
Μερικοί υπέρμαχοι της εξέλιξης στην ουσία λένε ότι η ύπαρξή μας στη γη μοιάζει «σαν να είχαμε κερδίσει ένα εκατομμύριο συνεχόμενες φορές ένα εκατομμύριο δολάρια στο λαχείο».
[Πλαίσιο/Εικόνα στη σελίδα 15]
Άπειρη Ποικιλία και Σχέδιο
Έντομα «Οι επιστήμονες ανακαλύπτουν 7.000 με 10.000 νέα είδη εντόμων κάθε χρόνο», δηλώνει Η Παγκόσμια Εγκυκλοπαίδεια του Βιβλίου (The World Book Encyclopedia). Εντούτοις, «ίσως υπάρχουν από 1 ως 10 εκατομμύρια είδη που δεν έχουν ανακαλυφτεί ακόμα». Σύμφωνα με την εφημερίδα Γκάρντιαν Γουίκλι (Guardian Weekly), η γαλλική εφημερίδα Λε Μοντ (Le Monde) αναφέρει, σε ένα άρθρο της Κάθριν Βίνσεντ, ότι τα είδη που έχουν καταγραφεί αποτελούν έναν «πολύ μικρό αριθμό σε σύγκριση με τον πραγματικό αριθμό . . . ο οποίος υπολογίζεται ότι είναι μεταξύ 5 και 50 εκατομμυρίων—ένας πραγματικά απίστευτος αριθμός».
Σκεφτείτε τον κόσμο των καταπληκτικών εντόμων—τις μέλισσες, τα μυρμήγκια, τις σφήκες, τις πεταλούδες, τις κατσαρίδες, τις λαμπρίτσες, τις πυγολαμπίδες, τους τερμίτες, τις νυχτόβιες πεταλούδες, τις μύγες, τις λιβελλούλες, τα κουνούπια, τα ασημόψαρα, τις ακρίδες, τις ψείρες, τους γρύλλους, τους ψύλλους—για να αναφέρουμε μόνο μερικά! Ο κατάλογος φαίνεται ατέλειωτος.
Πουλιά Τι μπορούμε να πούμε για ένα πουλί που ζυγίζει λιγότερο από 30 γραμμάρια; «Φανταστείτε το να μεταναστεύει διανύοντας πάνω από 16.000 χιλιόμετρα το χρόνο, από την οριακή γραμμή βλάστησης της Αλάσκας στα βροχερά δάση της Νότιας Αμερικής και πίσω, αφού περάσει ξυστά πάνω από δασωμένες βουνοκορφές και δίπλα από ουρανοξύστες και αφού διασχίσει αχανείς εκτάσεις ανοιχτής θάλασσας στον Ατλαντικό Ωκεανό και στον Κόλπο του Μεξικού». Ποιο καταπληκτικό πουλί είναι αυτό; «Η μελανοκέφαλη συλβία [Dendroica striata], ένα ακαταπόνητο πουλί που οι πτητικές του ικανότητες είναι απαράμιλλες μεταξύ των χερσόβιων πουλιών της Βόρειας Αμερικής». (Βιβλίο των Πουλιών της Βόρειας Αμερικής [Book of North American Birds]) Και ξαναρωτάμε: Οφείλεται αυτό σε μυριάδες παραξενιές της φύσης οι οποίες απλώς έτυχε να είναι επιτυχημένες; Ή είναι ένα θαύμα νοήμονος σχεδίου;
Προσθέστε σε αυτά τα παραδείγματα τα πουλιά που έχουν ένα φαινομενικά ανεξάντλητο ρεπερτόριο τραγουδιών: το αηδόνι, γνωστό σε ολόκληρη την Ευρώπη και σε τμήματα της Αφρικής και της Ασίας για το υπέροχο κελάηδημά του· το μίμο τον πολύγλωσσο της Βόρειας Αμερικής, ένα πουλί που είναι «επιδέξιος μίμος και περιλαμβάνει στο τραγούδι του φράσεις που έχει αποστηθίσει»· την έξοχη λύρα της Αυστραλίας, με το «φοβερά αναπτυγμένο κελάηδημά της που έχει στοιχεία εξαιρετικά έξυπνης μίμησης».—Πουλιά του Κόσμου (Birds of the World).
Επιπλέον, η τελειότητα των χρωμάτων καθώς και η σχεδίαση των φτερούγων και των φτερών τόσο πολλών πουλιών αφήνει κάποιον με το στόμα ανοιχτό από την έκπληξη. Προσθέστε σε αυτό τις ικανότητές τους στην υφαντική και στην κατασκευή φωλιών στο έδαφος, στους βράχους ή στα δέντρα. Αυτή η έμφυτη ευφυΐα δίχως άλλο εντυπωσιάζει τους ταπεινούς ανθρώπους. Πώς ήρθαν σε ύπαρξη αυτά; Τυχαία ή με σχέδιο;
Ο Ανθρώπινος Εγκέφαλος «Στον εγκέφαλο μπορεί να υπάρχουν δέκα με εκατό τρισεκατομμύρια συνάψεις, και η καθεμιά λειτουργεί σαν μικροσκοπικός υπολογιστής ο οποίος καταγράφει τα σήματα που φτάνουν με τη μορφή ηλεκτρικών διεγέρσεων». (Ο Εγκέφαλος [The Brain]) Έχουμε την τάση να θεωρούμε τον εγκέφαλο κάτι το δεδομένο, εντούτοις είναι ένα περίπλοκο σύμπαν που βρίσκεται προστατευμένο μέσα στο κρανίο. Πώς φτάσαμε να έχουμε αυτό το όργανο το οποίο επιτρέπει στους ανθρώπους να σκέφτονται, να εξάγουν συμπεράσματα και να μιλάνε χιλιάδες γλώσσες; Μέσω εκατομμυρίων τυχερών κινήσεων; Ή μέσω νοήμονος σχεδίου;
[Διάγραμμα στη σελίδα 16, 17]
Διάγραμμα της Εξωτερικής Επιφάνειας του Εγκεφάλου
Αισθητικός φλοιός
Αναλύει τα αισθητηριακά ερεθίσματα από ολόκληρο το σώμα
Ινιακός λοβός
Επεξεργάζεται τα οπτικά σήματα
Παρεγκεφαλίδα
Ελέγχει την ισορροπία και το συντονισμό
Προκινητικός φλοιός
Ελέγχει το μυϊκό συντονισμό
Κινητικός φλοιός
Βοηθάει στον έλεγχο της συνειδητής κίνησης
Μετωπικός λοβός
Βοηθάει στον έλεγχο της σκέψης, των συναισθημάτων, του λόγου, της κίνησης
Κροταφικός λοβός
Επεξεργάζεται τον ήχο· ελέγχει πλευρές της μάθησης, της μνήμης, της γλώσσας, των συναισθημάτων
[Διάγραμμα στη σελίδα 16]
Τελικό δενδρύλλιο του νευράξονα
Νευροδιαβιβαστές
Δενδρίτης
Σύναψη
[Διάγραμμα στη σελίδα 16, 17]
Νευρώνας
Δενδρίτες
Νευράξονας
Δενδρίτες
Σύναψη
Νευρώνας
Νευράξονας
«Στον εγκέφαλο μπορεί να υπάρχουν δέκα με εκατό τρισεκατομμύρια συνάψεις, και η καθεμιά λειτουργεί σαν μικροσκοπικός υπολογιστής ο οποίος καταγράφει τα σήματα που φτάνουν με τη μορφή ηλεκτρικών διεγέρσεων».—Ο ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ
[Ευχαριστίες για την προσφορά της εικόνας στη σελίδα 13]
Σελήνη και πλανήτες: Φωτογραφία NASA