Ο Τελευταίος Εχθρός, ο Θάνατος, Εκμηδενίζεται
«Ως τελευταίος εχθρός, θα εκμηδενιστεί ο θάνατος».—1 ΚΟΡ. 15:26.
1, 2. Σε ποιες συνθήκες ζούσαν αρχικά ο Αδάμ και η Εύα, και ποιες ερωτήσεις εγείρονται;
ΟΤΑΝ ο Αδάμ και η Εύα δημιουργήθηκαν, δεν είχαν κανέναν εχθρό. Ήταν τέλειοι και ζούσαν σε έναν παράδεισο. Είχαν στενή σχέση με τον Δημιουργό τους—ήταν γιος και κόρη του. (Γέν. 2:7-9· Λουκ. 3:38) Οι προοπτικές τους για ζωή διαφαίνονταν στην αποστολή που τους έδωσε ο Θεός. (Διαβάστε Γένεση 1:28) Για “να γεμίσουν τη γη και να την καθυποτάξουν”, θα χρειαζόταν να περάσει κάποιο χρονικό διάστημα. Αλλά για να συνεχίσουν “να έχουν σε υποταγή κάθε ζωντανό πλάσμα που κινείται πάνω στη γη”, θα έπρεπε να ζουν για πάντα—συνεπώς, το έργο επίβλεψης του Αδάμ δεν θα τερματιζόταν ποτέ εξαιτίας του θανάτου.
2 Τότε, γιατί είναι η κατάσταση τόσο διαφορετική σήμερα; Πώς προέκυψαν τόσο πολλοί εχθροί της ανθρώπινης ευτυχίας, με μεγαλύτερο από όλους το θάνατο; Τι θα έκανε ο Θεός για να εκμηδενίσει αυτούς τους εχθρούς; Οι απαντήσεις σε αυτές και σε άλλες συναφείς ερωτήσεις υπάρχουν στην Αγία Γραφή. Ας εξετάσουμε μερικές περικοπές της που ρίχνουν φως στο ζήτημα.
ΜΙΑ ΣΤΟΡΓΙΚΗ ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΗΣΗ
3, 4. (α) Ποια εντολή έδωσε ο Θεός στον Αδάμ και στην Εύα; (β) Πόσο σημαντική ήταν η υπακοή σε αυτή την εντολή;
3 Αν και είχαν την προοπτική να ζουν για πάντα, ο Αδάμ και η Εύα δεν ήταν αθάνατοι. Για να εξακολουθήσουν να ζουν, έπρεπε να αναπνέουν, να πίνουν, να κοιμούνται και να τρώνε. Και το κυριότερο, η ζωή τους εξαρτόταν από τη σχέση τους με τον Ζωοδότη τους. (Δευτ. 8:3) Ήταν απαραίτητο να δέχονται την καθοδηγία του Θεού για να συνεχίσουν να απολαμβάνουν τη ζωή. Ο Ιεχωβά το τόνισε αυτό στον Αδάμ πριν ακόμα δημιουργηθεί η Εύα. Πώς; «Ο Ιεχωβά Θεός έδωσε επίσης την εξής εντολή στον άνθρωπο: “Από κάθε δέντρο του κήπου μπορείς να τρως μέχρι να χορτάσεις. Αλλά από το δέντρο της γνώσης του καλού και του κακού δεν πρέπει να φας, γιατί την ημέρα που θα φας από αυτό οπωσδήποτε θα πεθάνεις”».—Γέν. 2:16, 17.
4 «Το δέντρο της γνώσης του καλού και του κακού» συμβόλιζε το δικαίωμα του Θεού να έχει τον τελικό λόγο ως προς το τι είναι καλό και τι κακό. Φυσικά, ο Αδάμ είχε ήδη ένα αισθητήριο περί καλού και κακού—είχε δημιουργηθεί κατά την εικόνα του Θεού και διέθετε συνείδηση. Το δέντρο θα θύμιζε στον Αδάμ και στην Εύα ότι θα χρειάζονταν πάντα την κατεύθυνση του Ιεχωβά. Αν έτρωγαν από αυτό, θα υποδήλωναν ότι επιζητούσαν ηθική ανεξαρτησία, επιλογή που θα προκαλούσε ανυπολόγιστη βλάβη σε εκείνους και στους απογόνους τους. Η εντολή του Θεού και η ποινή που επέσυρε φανέρωναν τη σοβαρότητα του ζητήματος.
ΠΩΣ ΜΠΗΚΕ Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ
5. Πώς οδηγήθηκαν ο Αδάμ και η Εύα στην ανυπακοή;
5 Μετά τη δημιουργία της Εύας, ο Αδάμ την ενημέρωσε για την εντολή του Θεού. Η Εύα γνώριζε καλά αυτή την εντολή και μάλιστα ήταν σε θέση να την επαναλάβει σχεδόν αυτολεξεί. (Γέν. 3:1-3) Την ανέφερε σε κάποιον που της παρουσιάστηκε ως φίδι, ένα προσεκτικό πλάσμα. Πίσω από το φίδι, όμως, κρυβόταν ο Σατανάς ο Διάβολος, ένας πνευματικός γιος του Θεού που είχε επιτρέψει στον εαυτό του να καλλιεργήσει την επιθυμία για ανεξαρτησία και εξουσία. (Παράβαλε Ιακώβου 1:14, 15.) Για να πετύχει τους πονηρούς του σκοπούς, κατηγόρησε τον Θεό ότι έλεγε ψέματα. Διαβεβαίωσε την Εύα ότι, αν αποκτούσε ανεξαρτησία, όχι μόνο δεν θα πέθαινε, αλλά θα γινόταν σαν τον Θεό. (Γέν. 3:4, 5) Η Εύα τον πίστεψε, διεκδίκησε την ανεξαρτησία της τρώγοντας από τον καρπό και έπεισε τον Αδάμ να κάνει το ίδιο. (Γέν. 3:6, 17) Ο Διάβολος, όμως, είχε πει ψέματα. (Διαβάστε 1 Τιμόθεο 2:14) Παρ’ όλα αυτά, ο Αδάμ “άκουσε τη φωνή της συζύγου του”. Αν και το φίδι μπορεί να φάνηκε σαν φίλος, ο Σατανάς ο Διάβολος ήταν στην πραγματικότητα ένας αδίστακτος εχθρός που γνώριζε καλά πόσο ολέθριες συνέπειες θα είχε η προτροπή του προς την Εύα.
6, 7. Πώς έκρινε ο Ιεχωβά την υπόθεση των παραβατών;
6 Ο Αδάμ και η Εύα, ο καθένας για τους δικούς του λόγους, στασίασαν ενάντια σε Εκείνον που τους έδωσε τη ζωή και οτιδήποτε άλλο είχαν. Φυσικά, ο Ιεχωβά γνώριζε όλα όσα είχαν συμβεί. (1 Χρον. 28:9· διαβάστε Παροιμίες 15:3) Είχε αφήσει τα τρία πρόσωπα που περιλαμβάνονταν να φανερώσουν τα αισθήματά τους για αυτόν. Ως Πατέρας, ο Ιεχωβά σίγουρα πληγώθηκε βαθιά. (Παράβαλε Γένεση 6:6.) Αλλά έπρεπε τώρα να ενεργήσει ως Κριτής, υποστηρίζοντας και υλοποιώντας όσα είχε δηλώσει ο ίδιος για τις συνέπειες.
7 Ο Θεός είχε πει στον Αδάμ: «Την ημέρα που θα φας από [το δέντρο της γνώσης του καλού και του κακού] οπωσδήποτε θα πεθάνεις». Ο Αδάμ πιθανόν να είχε υποθέσει ότι αυτή η «ημέρα» θα ήταν 24ωρης διάρκειας. Όταν παραβίασε την εντολή του Θεού, ίσως περίμενε ότι ο Ιεχωβά θα ενεργούσε προτού δύσει ο ήλιος. «Κατά το διάστημα της ημέρας που φυσάει το αεράκι», ο Ιεχωβά πλησίασε τον Αδάμ και την Εύα. (Γέν. 3:8) Εκδίκασε την υπόθεσή τους, σαν να λέγαμε, τεκμηριώνοντας την ενοχή τους από τις απαντήσεις που έδωσαν. (Γέν. 3:9-13) Έπειτα απήγγειλε την ποινή στους παραβάτες. (Γέν. 3:14-19) Αν τους εκτελούσε επί τόπου, ο σκοπός του σχετικά με τον Αδάμ, την Εύα και τους απογόνους τους θα έπεφτε στο κενό. (Ησ. 55:11) Παρότι επιβεβαίωσε τη θανατική καταδίκη και οι συνέπειες της αμαρτίας τέθηκαν σε ισχύ αμέσως, ο Θεός επέτρεψε στον Αδάμ και στην Εύα να αποκτήσουν παιδιά τα οποία θα μπορούσαν να ωφεληθούν από άλλες προμήθειες που θα έκανε διαθέσιμες. Έτσι λοιπόν, από την οπτική γωνία του Θεού, ο Αδάμ και η Εύα πέθαναν την ημέρα που αμάρτησαν—και στην πραγματικότητα, πέθαναν μέσα σε μία «ημέρα» 1.000 χρόνων.—2 Πέτρ. 3:8.
8, 9. Πώς επηρεάστηκαν τα παιδιά του Αδάμ από την αμαρτία του; (Βλέπε εικόνα στην αρχή του άρθρου.)
8 Θα επηρεάζονταν τα παιδιά του Αδάμ και της Εύας από αυτό που είχαν κάνει οι γονείς τους; Ναι. Το εδάφιο Ρωμαίους 5:12 εξηγεί: «Μέσω ενός ανθρώπου μπήκε η αμαρτία στον κόσμο και μέσω της αμαρτίας ο θάνατος, και έτσι ο θάνατος απλώθηκε σε όλους τους ανθρώπους, επειδή όλοι είχαν αμαρτήσει». Ο πρώτος που πέθανε ήταν ο πιστός Άβελ. (Γέν. 4:8) Στη συνέχεια, γέρασαν και πέθαναν τα άλλα παιδιά του Αδάμ. Κληρονόμησαν άραγε και την αμαρτία μαζί με το θάνατο; Ο απόστολος Παύλος δίνει την απάντηση: «Μέσω της ανυπακοής του ενός ανθρώπου πολλοί καταστάθηκαν αμαρτωλοί». (Ρωμ. 5:19) Ως εκ τούτου, η αμαρτία και ο θάνατος που κληροδότησε ο Αδάμ έγιναν αδυσώπητοι εχθροί της ανθρωπότητας, τους οποίους δεν μπορούν να νικήσουν οι ατελείς άνθρωποι. Δεν είμαστε σε θέση να εξηγήσουμε πώς ακριβώς μεταβιβάστηκε η θλιβερή αυτή κληρονομιά στους άμεσους και στους πιο μακρινούς απογόνους του Αδάμ, αλλά το σίγουρο είναι ότι μεταβιβάστηκε.
9 Πολύ κατάλληλα, η Γραφή αναφέρεται στην κληρονομημένη αμαρτία και στο θάνατο ως “το περικάλυμμα [“πέπλο”, Η Αγία Γραφή, Ν. Λούβαρι-Α. Χαστούπη] που περικαλύπτει όλους τους λαούς και το ύφασμα που είναι υφασμένο πάνω σε όλα τα έθνη”. (Ησ. 25:7) Αυτό το αποπνικτικό “πέπλο”, ο περίπλοκος ιστός της καταδίκης, παγιδεύει όλους τους ανθρώπους. Το γεγονός λοιπόν είναι ότι «σε σχέση με τον Αδάμ όλοι πεθαίνουν». (1 Κορ. 15:22) Εύλογα, προκύπτει το ερώτημα που διατύπωσε ο Παύλος: «Ποιος θα με σώσει από το σώμα που υφίσταται αυτόν το θάνατο;» Θα μπορούσε άραγε κάποιος;a—Ρωμ. 7:24.
Η ΑΔΑΜΙΑΙΑ ΑΜΑΡΤΙΑ ΚΑΙ Ο ΑΔΑΜΙΑΙΟΣ ΘΑΝΑΤΟΣ ΕΚΜΗΔΕΝΙΖΟΝΤΑΙ
10. (α) Ποια είναι μερικά Γραφικά εδάφια που δείχνουν ότι ο Ιεχωβά θα εκμηδενίσει τον Αδαμιαίο θάνατο; (β) Τι μας αποκαλύπτουν αυτά τα εδάφια για τον Ιεχωβά και τον Γιο του;
10 Ναι, ο Ιεχωβά μπορούσε να σώσει τον Παύλο. Ακριβώς μετά τη δήλωσή του για “το περικάλυμμα”, ή αλλιώς “το πέπλο”, ο Ησαΐας έγραψε: «Θα καταπιεί το θάνατο για πάντα, και ο Υπέρτατος Κύριος Ιεχωβά θα εξαλείψει οπωσδήποτε τα δάκρυα από όλα τα πρόσωπα». (Ησ. 25:8) Σαν έναν πατέρα ο οποίος απομακρύνει την αιτία που κάνει τα παιδιά του να υποφέρουν και σκουπίζει τα δάκρυά τους, ο Ιεχωβά χαίρεται πολύ για το γεγονός ότι θα εκμηδενίσει τον Αδαμιαίο θάνατο! Σε αυτό το έργο έχει και συνεργάτη. Στο εδάφιο 1 Κορινθίους 15:22 διαβάζουμε: «Όπως σε σχέση με τον Αδάμ όλοι πεθαίνουν, έτσι και σε σχέση με τον Χριστό όλοι θα ζωοποιηθούν». Παρόμοια, αφού ο Παύλος ρώτησε: «Ποιος θα με σώσει;» συνέχισε και είπε: «Ευχαριστίες ας δοθούν στον Θεό μέσω του Ιησού Χριστού του Κυρίου μας!» (Ρωμ. 7:25) Σαφώς, η αγάπη που υποκίνησε τον Ιεχωβά να δημιουργήσει την ανθρωπότητα δεν ψυχράνθηκε με το στασιασμό του Αδάμ και της Εύας. Και εκείνος που συνεργάστηκε με τον Ιεχωβά για να έρθει σε ύπαρξη το πρώτο ανθρώπινο ζευγάρι δεν έπαψε να νιώθει ιδιαίτερη συμπάθεια για τους απογόνους τους. (Παρ. 8:30, 31) Αλλά πώς θα σώζονταν οι άνθρωποι από την αμαρτία και το θάνατο;
11. Ποια προμήθεια έκανε ο Ιεχωβά για να βοηθήσει την ανθρωπότητα;
11 Η ανθρώπινη ατέλεια και ο θάνατος είναι αποτέλεσμα τόσο της αμαρτίας που διέπραξε ο Αδάμ όσο και της δίκαιης κρίσης του Ιεχωβά. (Ρωμ. 5:12, 16) Διαβάζουμε: «Μέσω ενός παραπτώματος το αποτέλεσμα για ανθρώπους κάθε είδους ήταν καταδίκη». (Ρωμ. 5:18) Τι θα μπορούσε να κάνει ο Ιεχωβά για να άρει την καταδικαστική του κρίση χωρίς να ακυρώσει τους δικούς του κανόνες; Βρίσκουμε την απάντηση στα λόγια του Ιησού: «Ο Γιος του ανθρώπου ήρθε . . . να δώσει την ψυχή του λύτρο σε αντάλλαγμα για πολλούς». (Ματθ. 20:28) Ο πρώτος πνευματικός γιος του Ιεχωβά έδειξε καθαρά ότι, έχοντας γεννηθεί στη γη ως τέλειος άνθρωπος, θα παρείχε το λύτρο. Πώς θα ικανοποιούσε τη δικαιοσύνη αυτό το λύτρο;—1 Τιμ. 2:5, 6.
12. Ποιο ήταν το αντίστοιχο λύτρο που ικανοποιούσε τη δικαιοσύνη;
12 Ως τέλειος άνθρωπος, ο Ιησούς είχε προοπτικές παρόμοιες με του Αδάμ προτού αυτός αμαρτήσει. Σκοπός του Ιεχωβά ήταν να γεμίσει η γη με τους τέλειους απογόνους του Αδάμ. Έτσι λοιπόν, δείχνοντας βαθιά αγάπη για τον Πατέρα του και τους απογόνους του Αδάμ, ο Ιησούς παραιτήθηκε από την ανθρώπινη ζωή του προσφέροντάς την ως θυσία. Ναι, παραιτήθηκε από μια τέλεια ανθρώπινη ζωή που αντιστοιχούσε σε αυτό που είχε χάσει ο Αδάμ. Στη συνέχεια, ο Ιεχωβά επανέφερε τον Γιο του στη ζωή ως πνεύμα. (1 Πέτρ. 3:18) Ο Ιεχωβά μπορούσε δικαίως να δεχτεί τη θυσία αυτού του τέλειου ανθρώπου, του Ιησού, ως λύτρο, ή αλλιώς λυτρωτικό τίμημα, με το οποίο θα εξαγόραζε την οικογένεια του Αδάμ και θα της πρόσφερε τις προοπτικές για ζωή τις οποίες είχε χάσει εκείνος. Κατά μία έννοια, ο Ιησούς πήρε τη θέση του Αδάμ. Ο Παύλος εξηγεί: «Έτσι είναι μάλιστα γραμμένο: “Ο πρώτος άνθρωπος Αδάμ έγινε ζωντανή ψυχή”. Ο τελευταίος Αδάμ έγινε πνεύμα που δίνει ζωή».—1 Κορ. 15:45.
13. Πώς θα ενεργήσει «ο τελευταίος Αδάμ» για να βοηθήσει τους νεκρούς;
13 Τελικά, θα έρθει ο καιρός που «ο τελευταίος Αδάμ» θα ενεργήσει ως «πνεύμα που δίνει ζωή» στην ανθρωπότητα γενικά. Η πλειονότητα των απογόνων του Αδάμ θα επιστρέψουν στη ζωή. Γιατί; Επειδή έχουν ήδη ζήσει και έχουν πεθάνει. Όλοι αυτοί θα χρειαστεί να αναστηθούν, να επανέλθουν στη ζωή εδώ στη γη.—Ιωάν. 5:28, 29.
14. Μέσω ποιας προμήθειας του Ιεχωβά θα αντιστραφεί η ατέλεια που μετέδωσε ο Αδάμ στους απογόνους του;
14 Πώς θα ελευθερωθεί η ανθρωπότητα από την πάλη της ενάντια στην κληρονομημένη ατέλεια; Ο Ιεχωβά έκανε διευθέτηση για μια Βασιλεία η οποία αποτελείται από “τον τελευταίο Αδάμ” και τους εκλεγμένους συνεργάτες του ανάμεσα από την ανθρωπότητα. (Διαβάστε Αποκάλυψη 5:9, 10) Εκείνοι που θα βρίσκονται μαζί με τον Ιησού στον ουρανό θα ξέρουν από προσωπική πείρα τι σημαίνει να είναι κανείς ατελής. Επί χίλια ολόκληρα χρόνια, η διακυβέρνησή τους θα παρέχει βοήθεια στους κατοίκους της γης για να ξεπεράσουν την ατέλεια την οποία δεν μπορούσαν να νικήσουν από μόνοι τους.—Αποκ. 20:6.
15, 16. (α) Ποιος είναι “ο τελευταίος εχθρός, ο θάνατος”, και πότε θα εκμηδενιστεί; (β) Σύμφωνα με το εδάφιο 1 Κορινθίους 15:28, τι θα κάνει ο Ιησούς στον κατάλληλο καιρό;
15 Στο τέλος της χιλιετούς διακυβέρνησης της Βασιλείας, η υπάκουη ανθρωπότητα θα έχει ελευθερωθεί από όλους τους εχθρούς που προέκυψαν εξαιτίας της ανυπακοής του Αδάμ. Η Γραφή λέει: «Όπως σε σχέση με τον Αδάμ όλοι πεθαίνουν, έτσι και σε σχέση με τον Χριστό όλοι θα ζωοποιηθούν. Αλλά ο καθένας στη δική του τάξη: ο Χριστός ως οι πρώτοι καρποί, έπειτα εκείνοι που ανήκουν στον Χριστό [οι συγκυβερνήτες του] στη διάρκεια της παρουσίας του. Κατόπιν το τέλος, όταν παραδώσει τη βασιλεία στον Θεό και Πατέρα του, όταν θα έχει εκμηδενίσει κάθε κυβέρνηση και κάθε εξουσία και δύναμη. Διότι πρέπει να βασιλεύει ώσπου να βάλει ο Θεός όλους τους εχθρούς κάτω από τα πόδια του. Ως τελευταίος εχθρός, θα εκμηδενιστεί ο θάνατος». (1 Κορ. 15:22-26) Ναι, ο θάνατος που κληρονομήσαμε από τον Αδάμ επιτέλους θα καταργηθεί. “Το περικάλυμμα”, ή αλλιώς “το πέπλο”, που σκεπάζει ολόκληρη την ανθρώπινη οικογένεια θα αφαιρεθεί μια για πάντα.—Ησ. 25:7, 8.
16 Ο απόστολος Παύλος ολοκληρώνει τη συνοπτική του ανάλυση με τα εξής θεόπνευστα λόγια: «Όταν τα πάντα θα έχουν υποταχθεί σε αυτόν, τότε και ο ίδιος ο Γιος θα υποταχθεί σε Εκείνον που υπέταξε τα πάντα σε αυτόν, ώστε να είναι ο Θεός τα πάντα για όλους». (1 Κορ. 15:28) Ο σκοπός της διακυβέρνησης του Γιου θα έχει εκπληρωθεί. Τότε, νιώθοντας βαθιά ικανοποίηση, θα επιστρέψει την εξουσία του στον Ιεχωβά και θα του παρουσιάσει την τελειοποιημένη ανθρώπινη οικογένεια.
17. Τι θα συμβεί τελικά με τον Σατανά;
17 Τι θα πούμε για τον Σατανά, ο οποίος προκάλεσε όλη τη δυστυχία που ταλανίζει την ανθρωπότητα; Τα εδάφια Αποκάλυψη 20:7-15 μας δίνουν την απάντηση. Θα του επιτραπεί να υποβάλει σε μια τελική δοκιμή όλους τους τέλειους ανθρώπους για να προσπαθήσει να τους παροδηγήσει. Ο Διάβολος και εκείνοι που θα τον ακολουθήσουν θα αφανιστούν για πάντα στο “δεύτερο θάνατο”. (Αποκ. 21:8) Αυτός ο θάνατος δεν θα εκμηδενιστεί ποτέ, εφόσον όσοι βρίσκονται στη λαβή του θα παραμείνουν σε αιώνια ανυπαρξία. Ωστόσο, «ο δεύτερος θάνατος» δεν αποτελεί εχθρό για τους ανθρώπους που αγαπούν τον Δημιουργό τους και τον υπηρετούν.
18. Πώς θα εκπληρωθεί η αποστολή που έδωσε ο Θεός στον Αδάμ;
18 Η τελειοποιημένη ανθρωπότητα θα σταθεί τότε μπροστά στον Ιεχωβά πλήρως επιδοκιμασμένη για αιώνια ζωή, χωρίς κανέναν απολύτως εχθρό. Η αποστολή που δόθηκε στον Αδάμ θα έχει εκπληρωθεί χωρίς αυτόν. Η γη θα γεμίσει με τους απογόνους του, οι οποίοι θα την επιβλέπουν με χαρά και θα απολαμβάνουν τη μεγάλη ποικιλία της ζωικής κτίσης. Είθε να μη χάσουμε ποτέ την εκτίμησή μας για το στοργικό τρόπο με τον οποίο ο Ιεχωβά θα εκμηδενίσει τον τελευταίο εχθρό, το θάνατο!
a Σχολιάζοντας τις προσπάθειες των επιστημόνων να εξηγήσουν την αιτία της γήρανσης και του θανάτου, το έντυπο Ενόραση στις Γραφές αναφέρει: «Παραβλέπουν το γεγονός ότι ο ίδιος ο Δημιουργός όρισε την ποινή του θανάτου για το πρώτο ανθρώπινο ζευγάρι, επιβάλλοντας αυτή την ποινή με τρόπο που ο άνθρωπος δεν κατανοεί πλήρως».—Τόμ. 1, σ. 1069.