Τι Λέει η Αγία Γραφή για τη Νηστεία;
Η απάντηση της Αγίας Γραφής
Στους Βιβλικούς χρόνους, η νηστεία ήταν αποδεκτή στον Θεό όταν γινόταν με το σωστό κίνητρο. Όταν όμως γινόταν για εσφαλμένους λόγους, έφερνε τη δυσμένεια του Θεού. Εντούτοις, η Αγία Γραφή ούτε επιβάλλει ούτε απαγορεύει τη νηστεία για τους ανθρώπους σήμερα.
Υπό ποιες περιστάσεις νήστεψαν κάποιοι που αναφέρονται στην Αγία Γραφή;
Όταν επιζητούσαν τη βοήθεια και την καθοδήγηση του Θεού. Ταξιδεύοντας προς την Ιερουσαλήμ, ο λαός νήστεψε για να δείξει την ειλικρίνεια με την οποία ζητούσε τη βοήθεια του Θεού. (Έσδρας 8:21-23) Ο Παύλος και ο Βαρνάβας μερικές φορές επέλεγαν να νηστέψουν όταν διόριζαν πρεσβυτέρους στις εκκλησίες.—Πράξεις 14:23.
Όταν ήθελαν να επικεντρωθούν στον σκοπό του Θεού. Μετά το βάφτισμά του, ο Ιησούς νήστεψε 40 ημέρες ώστε να προετοιμαστεί για να κάνει το θέλημα του Θεού στη διάρκεια της επικείμενης διακονίας του.—Λουκάς 4:1, 2.
Όταν εκδήλωναν μετάνοια για αμαρτίες που είχαν διαπράξει. Μέσω του προφήτη Ιωήλ, ο Θεός είπε στους άπιστους Ισραηλίτες: «Επιστρέψτε σε εμένα με όλη σας την καρδιά, με νηστεία, με κλάμα και με θρήνο».—Ιωήλ 2:12-15.
Όταν τηρούσαν την Ημέρα της Εξιλέωσης. Ο Νόμος που έδωσε ο Θεός στο έθνος του Ισραήλ περιλάμβανε και μια εντολή για νηστεία κατά την ετήσια Ημέρα της Εξιλέωσης.a (Λευιτικό 16:29-31) Η νηστεία άρμοζε σε εκείνη την περίσταση επειδή υπενθύμιζε στους Ισραηλίτες ότι ήταν ατελείς και χρειάζονταν τη συγχώρηση του Θεού.
Ποια είναι μερικά ακατάλληλα κίνητρα για νηστεία;
Ο εντυπωσιασμός. Ο Ιησούς δίδαξε ότι η θρησκευτική νηστεία πρέπει να είναι προσωπικό, ιδιωτικό ζήτημα ανάμεσα σε ένα άτομο και στον Θεό.—Ματθαίος 6:16-18.
Η αυτοδικαίωση. Η νηστεία δεν κάνει κάποιον ηθικά ή πνευματικά ανώτερο.—Λουκάς 18:9-14.
Η προσπάθεια για αντιστάθμιση μιας αμαρτίας που διαπράχθηκε εσκεμμένα. (Ησαΐας 58:3, 4) Ο Θεός δεχόταν μόνο νηστείες που συνοδεύονταν από υπακοή και από εγκάρδια μετάνοια για αμαρτίες που είχαν διαπραχθεί.
Η θρησκευτική τυπολατρία. (Ησαΐας 58:5-7) Σε σχέση με αυτό, ο Θεός είναι σαν έναν γονέα που δυσαρεστείται όταν τα παιδιά του τού εκφράζουν την αγάπη τους μόνο και μόνο από υποχρέωση, και όχι από την καρδιά τους.
Αποτελεί η νηστεία απαίτηση για τους Χριστιανούς;
Όχι. Ο Θεός απαιτούσε από τους Ισραηλίτες να νηστεύουν την Ημέρα της Εξιλέωσης, αλλά κατάργησε αυτή τη γιορτή όταν ο Ιησούς πρόσφερε μόνιμη εξιλέωση για τις αμαρτίες των μετανοημένων ανθρώπων. (Εβραίους 9:24-26· 1 Πέτρου 3:18) Οι Χριστιανοί δεν είναι κάτω από τον Μωσαϊκό Νόμο, στον οποίο περιλαμβανόταν και η Ημέρα της Εξιλέωσης. (Ρωμαίους 10:4· Κολοσσαείς 2:13, 14) Συνεπώς, κάθε Χριστιανός μπορεί να αποφασίσει ο ίδιος αν θα νηστέψει.—Ρωμαίους 14:1-4.
Οι Χριστιανοί αναγνωρίζουν ότι η νηστεία δεν βρίσκεται στο επίκεντρο της λατρείας τους. Η Αγία Γραφή δεν συνδέει ποτέ τη νηστεία με την ευτυχία. Αντιθέτως, η αληθινή Χριστιανική λατρεία χαρακτηρίζεται από χαρά, η οποία είναι αντανάκλαση της προσωπικότητας του Ιεχωβά, «του ευτυχισμένου Θεού».—1 Τιμόθεο 1:11· Εκκλησιαστής 3:12, 13· Γαλάτες 5:22.
Εσφαλμένες αντιλήψεις για την άποψη της Αγίας Γραφής σχετικά με τη νηστεία
Εσφαλμένη αντίληψη: Ο απόστολος Παύλος συνέστησε τη νηστεία στα Χριστιανικά ζευγάρια.—1 Κορινθίους 7:5, Μετάφραση Βασιλέως Ιακώβου και Μετάφραση του Βάμβα.
Αλήθεια: Τα παλαιότερα Βιβλικά χειρόγραφα δεν αναφέρουν τη νηστεία στο εδάφιο 1 Κορινθίους 7:5.b Προφανώς, οι αντιγραφείς της Αγίας Γραφής πρόσθεσαν την αναφορά στη νηστεία, όχι μόνο σε αυτό το εδάφιο, αλλά και στα εδάφια Ματθαίος 17:21· Μάρκος 9:29· και Πράξεις 10:30. Οι περισσότερες σύγχρονες Βιβλικές μεταφράσεις παραλείπουν αυτές τις νόθες αναφορές στη νηστεία.
Εσφαλμένη αντίληψη: Οι Χριστιανοί πρέπει να νηστεύουν σε ανάμνηση των 40 ημερών κατά τις οποίες νήστεψε ο Ιησούς στην έρημο μετά το βάφτισμά του.
Αλήθεια: Ο Ιησούς δεν έδωσε ποτέ εντολή να τηρείται τέτοια νηστεία, ούτε υπάρχουν οποιεσδήποτε Γραφικές ενδείξεις ότι την τηρούσαν οι πρώτοι Χριστιανοί.c
Εσφαλμένη αντίληψη: Οι Χριστιανοί πρέπει να νηστεύουν όταν τηρούν την ανάμνηση του θανάτου του Ιησού.
Αλήθεια: Ο Ιησούς δεν έδωσε στους μαθητές του την εντολή να νηστεύουν όταν τηρούν την ανάμνηση του θανάτου του. (Λουκάς 22:14-18) Μολονότι είπε ότι οι μαθητές του θα νήστευαν όταν θα πέθαινε, με αυτά τα λόγια δεν θέσπιζε κάποια εντολή αλλά απλώς ανέφερε τι επρόκειτο να συμβεί. (Ματθαίος 9:15) Η Αγία Γραφή έδινε στους Χριστιανούς την οδηγία να τρώνε στο σπίτι τους αν πεινούσαν προτού τηρήσουν την Ανάμνηση του θανάτου του Ιησού.—1 Κορινθίους 11:33, 34.
a Ο Θεός είπε στους Ισραηλίτες: «Πρέπει να υποβάλλετε τον εαυτό σας σε ταλαιπωρία», ή αλλιώς «να υποβάλλετε την ψυχή σας σε ταλαιπωρία», κατά την Ημέρα της Εξιλέωσης. (Λευιτικό 16:29, 31, υποσ.) Αυτή η έκφραση θεωρείται ότι αναφέρεται στη νηστεία. (Ησαΐας 58:3) Γι’ αυτό, η Σύγχρονη Αγγλική Μετάφραση (Contemporary English Version) χρησιμοποιεί την εξής απόδοση: «Πρέπει να απέχετε από τροφή για να δείξετε ότι λυπάστε για τις αμαρτίες σας». Επίσης, Η Παλαιά Διαθήκη, Κείμενον και Ερμηνευτική Απόδοσις, Ι. Θ. Κολιτσάρα λέει: «Θα ταπεινώσετε δια μετανοίας και νηστείας τας ψυχάς σας».
b Βλέπε Σχολιολόγιο του Κειμένου της Ελληνικής Καινής Διαθήκης (A Textual Commentary on the Greek New Testament), του Μπρους Μ. Μέτζερ, Τρίτη Έκδοση, σελίδα 554.
c Σχετικά με την ιστορία της νηστείας της Σαρακοστής, η Νέα Καθολική Εγκυκλοπαίδεια (New Catholic Encyclopedia) δηλώνει: «Τους πρώτους τρεις αιώνες, η περίοδος της νηστείας ως προετοιμασία για το πασχαλινό γεύμα δεν ξεπερνούσε σε καμιά περίπτωση τη μία εβδομάδα. Συνήθως διαρκούσε μία ή δύο ημέρες. ... Η πρώτη αναφορά σε μια περίοδο 40 ημερών συναντάται στον πέμπτο κανόνα της Συνόδου της Νίκαιας (325), αν και μερικοί λόγιοι αμφισβητούν ότι η μνεία που γίνεται εκεί αφορά τη Σαρακοστή».—Δεύτερη Έκδοση, Τόμος 8, σελίδα 468.