ΧΡΙΣΜΑ, ΧΡΙΣΜΕΝΟΣ

Η Αγία Γραφή χρησιμοποιεί πολλές φορές στο πρωτότυπο εβραϊκό κείμενο τη λέξη σουχ και στο πρωτότυπο ελληνικό τη λέξη ἀλείφω για το συνηθισμένο άλειμμα με λάδι. (Δα 10:3· Ρθ 3:3· Ιωα 11:2) Αλλά για ειδικό χρίσμα με λάδι, χρησιμοποιεί γενικά το ρήμα μασάχ του πρωτότυπου εβραϊκού κειμένου, από το οποίο προέρχεται η λέξη μασίαχ (Μεσσίας), καθώς και το ρήμα χρίω του πρωτότυπου ελληνικού κειμένου, από το οποίο προέρχεται η λέξη χριστός. (Εξ 30:30· Λευ 4:5, υποσ.· Λου 4:18· Πρ 4:26) Αυτή η διάκριση τηρείται με μεγάλη συνέπεια τόσο στο εβραϊκό όσο και στο ελληνικό κείμενο. Μερικές μεταφράσεις της Αγίας Γραφής δεν διατηρούν αυτή τη λεπτή διάκριση αλλά αποδίδουν όλες τις παραπάνω λέξεις με το ίδιο ρήμα, «χρίω».

Άλειμμα με Λάδι. Στις χώρες της Μέσης Ανατολής είχαν τη συνήθεια να αλείβουν το σώμα με λάδι, πράγμα που, μεταξύ άλλων, βοηθούσε στην προστασία των εκτεθειμένων μελών του σώματος από τις έντονες ακτίνες του ήλιου. Το λάδι διατηρούσε επίσης την ελαστικότητα του δέρματος. Γενικά χρησιμοποιούσαν ελαιόλαδο, στο οποίο πολλές φορές πρόσθεταν άρωμα. Το λάδι το έβαζαν συνήθως μετά το λουτρό. (Ρθ 3:3· 2Σα 12:20) Στην Εσθήρ έκαναν επί έξι μήνες μαλάξεις με λάδι σμύρνας και επί άλλους έξι μήνες μαλάξεις με λάδι βάλσαμου προτού την παρουσιάσουν στον Βασιλιά Ασσουήρη. (Εσθ 2:12) Με λάδι άλειβαν επίσης το σώμα ενός ατόμου το οποίο προετοίμαζαν για ταφή.—Μαρ 14:8· Λου 23:56.

Όταν ο Ιησούς έστειλε τους 12 αποστόλους ανά δύο, εκείνοι άλειβαν με λάδι πολλούς τους οποίους θεράπευαν. Η θεραπεία της ασθένειας δεν οφειλόταν στο λάδι αυτό καθαυτό, αλλά στη θαυματουργική επενέργεια του αγίου πνεύματος του Θεού. Το λάδι, το οποίο είχε όντως κάποιες θεραπευτικές και αναζωογονητικές ιδιότητες, συμβόλιζε τη θεραπεία και την αναζωογόνηση του ατόμου.—Μαρ 6:13· Λου 9:1· παράβαλε Λου 10:34.

Το άλειμμα του κεφαλιού με λάδι ήταν σημάδι εύνοιας. (Ψλ 23:5) Οι επικεφαλής του Εφραΐμ εκδήλωσαν εύνοια προς τους αιχμάλωτους στρατιώτες του Ιούδα αλείβοντάς τους με λάδι και φέρνοντάς τους πίσω στην Ιεριχώ, όπως τους συμβούλεψε ο προφήτης Ωδήδ. (2Χρ 28:15) Ο Ιεχωβά είπε ότι θα εκδήλωνε τη δυσαρέσκειά του προκαλώντας έλλειψη λαδιού για άλειμμα. (Δευ 28:40) Το να μην αλείβει κάποιος το σώμα του με λάδι ήταν ένδειξη πένθους. (2Σα 14:2· Δα 10:2, 3) Το άλειμμα του κεφαλιού ενός επισκέπτη με λάδι θεωρούνταν πράξη φιλοξενίας και αβρότητας, όπως υποδηλώνουν τα λόγια του Ιησού σχετικά με μια γυναίκα που άλειψε τα πόδια του με αρωματικό λάδι.—Λου 7:38, 46.

Ο Ιησούς είπε στους μαθητές του να αλείβουν το κεφάλι τους και να πλένουν το πρόσωπό τους όταν νηστεύουν ώστε να έχουν φυσιολογική εμφάνιση, και να μην κάνουν επίδειξη ευσεβοφάνειας και αυταπάρνησης όπως έκαναν οι υποκριτικοί Ιουδαίοι θρησκευτικοί ηγέτες για να εντυπωσιάζουν τους άλλους.—Ματ 6:16, 17.

Ο Ιάκωβος λέει ότι το πνευματικό “άλειμμα με λάδι” στο όνομα του Ιεχωβά για τους πνευματικά αρρώστους είναι η κατάλληλη διαδικασία για όποιον χρειάζεται πνευματική βοήθεια. Το ότι αναφέρεται σε πνευματική αρρώστια υπονοείται από τις δηλώσεις του: «Ας καλέσει τους πρεσβυτέρους της εκκλησίας», όχι γιατρούς, και «αν έχει διαπράξει αμαρτίες, αυτό θα του συγχωρηθεί». (Ιακ 5:13-16) Ο Ιησούς κάνει πνευματική εφαρμογή αυτής της συνήθειας όταν λέει στην εκκλησία της Λαοδίκειας: «Να αγοράσεις από εμένα . . . κολλύριο για να αλείψεις τα μάτια σου, ώστε να βλέπεις».—Απ 3:18.

Χρίσμα. Όταν έχριαν κάποιον με λάδι, έβαζαν το λάδι στο κεφάλι του και το άφηναν να κυλήσει στη γενειάδα του και στο περιλαίμιο των ενδυμάτων του. (Ψλ 133:2) Στις περιόδους της Βιβλικής ιστορίας, τόσο οι Εβραίοι όσο και μερικοί μη Εβραίοι έχριαν τους ηγεμόνες τους τελετουργικά. Έτσι επικυρωνόταν ο επίσημος διορισμός τους. (Κρ 9:8, 15· 1Σα 9:16· 2Σα 19:10) Ο Σαμουήλ έχρισε τον Σαούλ βασιλιά αφού πρώτα ο Θεός υπέδειξε αυτόν ως επιλογή του. (1Σα 10:1) Ο Δαβίδ χρίστηκε βασιλιάς σε τρεις διαφορετικές περιπτώσεις: πρώτα από τον Σαμουήλ, αργότερα από τους άντρες του Ιούδα και τελικά από όλες τις φυλές. (1Σα 16:13· 2Σα 2:4· 5:3) Ο Ααρών χρίστηκε αφού πρώτα διορίστηκε στο αξίωμα του αρχιερέα. (Λευ 8:12) Έπειτα ο Μωυσής τίναξε στα ενδύματα του Ααρών και των γιων του λίγο από το λάδι του χρίσματος μαζί με αίμα από τις θυσίες—λάδι όμως έχυσε μόνο στο κεφάλι του Ααρών.—Λευ 8:30.

Χρίονταν επίσης πράγματα που αφιερώνονταν ως ιερά. Ο Ιακώβ πήρε την πέτρα πάνω στην οποία ακουμπούσε το κεφάλι του ενόσω έβλεπε ένα θεόπνευστο όνειρο, την έστησε ως στήλη και την έχρισε, προσδιορίζοντας έτσι εκείνον τον τόπο ως ιερό. Επίσης, ονόμασε τον τόπο Βαιθήλ, που σημαίνει «Οίκος του Θεού». (Γε 28:18, 19) Λίγο αργότερα ο Ιεχωβά αναγνώρισε ότι αυτή η πέτρα είχε χριστεί. (Γε 31:13) Στην έρημο του Σινά, με εντολή του Ιεχωβά, ο Μωυσής έχρισε τη σκηνή της μαρτυρίας και τον εξοπλισμό της, δείχνοντας ότι επρόκειτο για αφιερωμένα, άγια πράγματα.—Εξ 30:26-28.

Υπήρξαν περιπτώσεις στις οποίες ένα άτομο θεωρούνταν χρισμένο επειδή είχε διοριστεί από τον Θεό, μολονότι δεν είχε χυθεί λάδι στο κεφάλι του. Αυτή η αρχή καταδείχτηκε όταν ο Ιεχωβά είπε στον Ηλία να χρίσει τον Αζαήλ βασιλιά της Συρίας, τον Ιηού βασιλιά του Ισραήλ και τον Ελισαιέ προφήτη στη θέση του ίδιου. (1Βα 19:15, 16) Η Γραφική αφήγηση δείχνει στη συνέχεια ότι ένας από τους γιους των προφητών οι οποίοι σχετίζονταν με τον Ελισαιέ έχρισε όντως τον Ιηού με πραγματικό λάδι ως βασιλιά του Ισραήλ. (2Βα 9:1-6) Αλλά δεν αναφέρεται ότι κάποιος έχρισε με λάδι ούτε τον Αζαήλ ούτε τον Ελισαιέ. Ο Μωυσής αποκλήθηκε Χριστός, ή αλλιώς Χρισμένος, αν και δεν χρίστηκε με λάδι, επειδή διορίστηκε από τον Ιεχωβά να είναι προφήτης και εκπρόσωπός του, ο ηγέτης και απελευθερωτής του Ισραήλ. (Εβρ 11:24-26) Παρόμοια περίπτωση αποτελεί και ο Πέρσης βασιλιάς Κύρος, σχετικά με τον οποίο ο Ησαΐας είχε προείπει ότι ο Ιεχωβά θα τον χρησιμοποιούσε ως χρισμένο Του. (Ησ 45:1) Ο Κύρος δεν χρίστηκε κατά γράμμα με λάδι από κάποιον εκπρόσωπο του Ιεχωβά, αλλά επειδή διορίστηκε από τον Ιεχωβά να επιτελέσει ένα συγκεκριμένο έργο, μπορούσε να χαρακτηρίζεται χρισμένος.

Στο Νόμο που έδωσε ο Ιεχωβά στον Μωυσή, υπαγόρευσε μια συνταγή για το λάδι του χρίσματος. Η σύσταση αυτού του λαδιού ήταν ειδική και περιλάμβανε τα εκλεκτότερα υλικά—σμύρνα, αρωματική κανέλα, μοσχοκάλαμο, κασσία και ελαιόλαδο. (Εξ 30:22-25) Το να συνθέσει κάποιος αυτό το μείγμα και να το χρησιμοποιήσει για οποιονδήποτε κοινό ή μη εγκεκριμένο σκοπό συνιστούσε αδίκημα που επέσυρε το θάνατο. (Εξ 30:31-33) Αυτό καταδείκνυε συμβολικά πόσο σπουδαίος και ιερός ήταν ο διορισμός σε κάποιο αξίωμα που επικυρωνόταν μέσω του χρίσματος με ιερό λάδι.

Εκπληρώνοντας πολλές προφητείες των Εβραϊκών Γραφών, ο Ιησούς από τη Ναζαρέτ αποδείχτηκε ότι ήταν ο Χρισμένος του Ιεχωβά και μπορούσε δικαίως να αποκαλείται Μεσσίας, ή αλλιώς Χριστός, τίτλοι που μεταδίδουν αυτή την ιδέα. (Ματ 1:16· Εβρ 1:8, 9) Δεν χρίστηκε με κατά γράμμα λάδι, αλλά με το πνεύμα του Ιεχωβά. (Ματ 3:16) Επρόκειτο για διορισμό του από τον Ιεχωβά ώστε να είναι Βασιλιάς, Προφήτης και Αρχιερέας, γι’ αυτό και προσδιοριζόταν ως ο Χρισμένος του Ιεχωβά. (Ψλ 2:2· Πρ 3:20-26· 4:26, 27· Εβρ 5:5, 6) Στην ιδιαίτερη πατρίδα του, τη Ναζαρέτ, ο Ιησούς αναγνώρισε αυτό το χρίσμα όταν εφάρμοσε στον εαυτό του την προφητεία του εδαφίου Ησαΐας 61:1, όπου εμφανίζεται η φράση: «Ο Ιεχωβά με έχρισε». (Λου 4:18) Ο Ιησούς Χριστός είναι ο μόνος στις Γραφές ο οποίος είναι χρισμένος και για τα τρία αξιώματα: του προφήτη, του αρχιερέα και του βασιλιά. Ο Ιησούς χρίστηκε με “το λάδι της αγαλλίασης πιο πολύ από ό,τι οι εταίροι του” (οι άλλοι βασιλιάδες της γραμμής του Δαβίδ). Αυτό συνέβη διότι έλαβε το χρίσμα απευθείας από τον ίδιο τον Ιεχωβά, όχι με λάδι αλλά με άγιο πνεύμα, όχι για επίγεια βασιλεία αλλά για ουράνια, σε συνδυασμό με το αξίωμα του ουράνιου Αρχιερέα.—Εβρ 1:9· Ψλ 45:7.

Σαν τον Ιησού, οι πιστοί ακόλουθοί του που έχουν γεννηθεί από το πνεύμα και έχουν χριστεί με άγιο πνεύμα μπορούν να αποκαλούνται χρισμένοι. (2Κο 1:21) Όπως ακριβώς ο Ααρών χρίστηκε απευθείας ως κεφαλή του ιερατείου, αλλά δεν χύθηκε λάδι στα κεφάλια των γιων του ατομικά, έτσι και ο Ιησούς χρίστηκε απευθείας από τον Ιεχωβά, ενώ η εκκλησία του, την οποία αποτελούν οι πνευματικοί αδελφοί του, λαβαίνει το χρίσμα της ως σύνολο μέσω του Ιησού Χριστού. (Πρ 2:1-4, 32, 33) Με αυτόν τον τρόπο, αυτοί έχουν διοριστεί από τον Θεό να είναι βασιλιάδες και ιερείς μαζί με τον Ιησού Χριστό στους ουρανούς. (2Κο 5:5· Εφ 1:13, 14· 1Πε 1:3, 4· Απ 20:6) Ο απόστολος Ιωάννης έδειξε ότι το χρίσμα με άγιο πνεύμα που λαβαίνουν οι Χριστιανοί τούς διδάσκει. (1Ιω 2:27) Τους εξουσιοδοτεί και τους παρέχει τα προσόντα για τη Χριστιανική διακονία της νέας διαθήκης.—2Κο 3:5, 6.

Ο Ιεχωβά τρέφει μεγάλη αγάπη και ενδιαφέρον για τους χρισμένους του και τους περιφρουρεί προσεκτικά. (1Χρ 16:22· Ψλ 2:2, 5· 20:6· 105:15· Λου 18:7) Ο Δαβίδ αναγνώρισε ότι ο Θεός ήταν αυτός που εξέλεγε και διόριζε τους χρισμένους Του και ότι ο Θεός ήταν αυτός που επρόκειτο να τους κρίνει. Το να σηκώσει κάποιος το χέρι του για να βλάψει τους χρισμένους του Ιεχωβά ή όποιον Εκείνος διορίζει θα επέσυρε τη δυσαρέσκεια του Ιεχωβά.—1Σα 24:6· 26:11, 23· βλέπε ΒΑΣΙΛΙΑΣ (Εκπρόσωποι διορισμένοι από τον Θεό)· ΚΑΘΙΕΡΩΣΗ· ΜΕΣΣΙΑΣ· ΧΡΙΣΤΟΣ.