Σοφία στον «Λόγο του Θεού»

1, 2. Ποιο «γράμμα» μάς έχει γράψει ο Ιεχωβά, και γιατί;

ΘΥΜΑΣΤΕ την τελευταία φορά που λάβατε γράμμα από ένα αγαπημένο σας πρόσωπο που ζει πολύ μακριά; Λίγα πράγματα μας φέρνουν τόση ικανοποίηση όσο ένα εγκάρδιο γράμμα από κάποιον που αγαπάμε πολύ. Χαιρόμαστε να μαθαίνουμε ότι είναι καλά, να μαθαίνουμε τις εμπειρίες του και τα σχέδιά του. Αυτή η επικοινωνία φέρνει πιο κοντά τα αγαπημένα πρόσωπα, ακόμη και αν τα χωρίζει μεγάλη απόσταση.

² Τι θα μπορούσε λοιπόν να μας φέρει μεγαλύτερη ικανοποίηση από το να λάβουμε ένα γραπτό μήνυμα από τον Θεό που αγαπάμε; Ο Ιεχωβά, κατά μία έννοια, μας έχει γράψει ένα «γράμμα»​—τον Λόγο του, την Αγία Γραφή. Εκεί μας λέει ποιος είναι, τι έχει κάνει, τι σκοπεύει να κάνει και πολλά άλλα. Ο Ιεχωβά μάς έχει δώσει τον Λόγο του επειδή θέλει να είμαστε κοντά του. Ο πάνσοφος Θεός μας επέλεξε τον καλύτερο δυνατό τρόπο για να επικοινωνήσει μαζί μας. Ο τρόπος με τον οποίο είναι γραμμένη η Γραφή καθώς και τα περιεχόμενά της χαρακτηρίζονται από ασύγκριτη σοφία.

 3. Με ποιον τρόπο μετέδωσε ο Ιεχωβά τον Νόμο στον Μωυσή;

³ Μερικοί ίσως αναρωτιούνται: “Γιατί δεν χρησιμοποίησε ο Ιεχωβά κάποια πιο εντυπωσιακή μέθοδο​—ας πούμε μια φωνή από τον ουρανό​—για να επικοινωνήσει με τους ανθρώπους;” Ο Ιεχωβά κάποιες φορές όντως μίλησε από τον ουρανό μέσω αγγελικών εκπροσώπων. Το έκανε αυτό, για παράδειγμα, όταν έδωσε τον Νόμο στον Ισραήλ. (Γαλάτες 3:19) Η φωνή από τον ουρανό ενέπνεε δέος​—σε τέτοιον βαθμό ώστε οι τρομοκρατημένοι Ισραηλίτες ζήτησαν να μην τους μιλάει με αυτόν τον τρόπο ο Ιεχωβά αλλά να επικοινωνεί μαζί τους μέσω του Μωυσή. (Έξοδος 20:18-20) Έτσι λοιπόν, ο Νόμος, που αποτελούνταν από περίπου 600 διατάξεις, μεταδόθηκε στον Μωυσή προφορικά, λέξη προς λέξη.

 4. Εξηγήστε γιατί η προφορική μετάδοση δεν θα ήταν αξιόπιστη μέθοδος για να παραδοθούν οι νόμοι του Θεού.

⁴ Αλλά τι θα γινόταν αν ο Νόμος δεν είχε καταγραφεί ποτέ; Θα μπορούσε ο Μωυσής να θυμάται την ακριβή φρασεολογία αυτού του λεπτομερούς κώδικα και να τον μεταφέρει αλάνθαστα στο υπόλοιπο έθνος; Τι θα συνέβαινε στις μετέπειτα γενιές; Θα έπρεπε άραγε να βασίζονται αποκλειστικά στην προφορική επικοινωνία; Αυτή δεν θα ήταν καθόλου αξιόπιστη μέθοδος για να παραδοθούν οι νόμοι του Θεού. Φανταστείτε τι θα συνέβαινε αν έπρεπε να μεταδώσετε μια ιστορία σε πολλούς ανθρώπους λέγοντάς την στον πρώτο και κατόπιν αφήνοντας να τη μεταφέρει ο ένας στον άλλον. Αυτό που θα άκουγε ο τελευταίος κατά πάσα πιθανότητα θα διέφερε πολύ από την αρχική ιστορία. Τα λόγια του Νόμου του Θεού δεν διέτρεχαν τέτοιον κίνδυνο.

5, 6. Ποια οδηγία έδωσε ο Ιεχωβά στον Μωυσή αναφορικά με τα λόγια Του, και γιατί αποτελεί ευλογία για εμάς το ότι έχουμε τον Λόγο του Ιεχωβά σε γραπτή μορφή;

⁵ Ο Ιεχωβά επέλεξε σοφά να καταγραφούν τα λόγια του. Έδωσε στον Μωυσή την εξής οδηγία: «Πρέπει να καταγράψεις αυτά τα λόγια, επειδή σε αρμονία με αυτά κάνω διαθήκη με εσένα και με τον Ισραήλ». (Έξοδος 34:27) Έτσι ξεκίνησε η περίοδος της συγγραφής της Αγίας Γραφής, το 1513 Π.Κ.Χ. Τα επόμενα 1.610 χρόνια, ο Ιεχωβά «μίλησε . . . σε πολλές περιπτώσεις και με πολλούς τρόπους» σε περίπου 40 ανθρώπινους συγγραφείς που κατόπιν συνέγραψαν τη Γραφή. (Εβραίους 1:1) Στο διάβα των ετών, αφοσιωμένοι αντιγραφείς φρόντιζαν με σχολαστικότητα να παράγουν ακριβή αντίγραφα ώστε να διαφυλαχτούν οι Γραφές.​—Έσδρας 7:6· Ψαλμός 45:1.

⁶ Είναι πραγματική ευλογία για εμάς το ότι ο Ιεχωβά επικοινώνησε μαζί μας γραπτώς. Λάβατε ποτέ ένα γράμμα που σας ήταν τόσο πολύτιμο​—ίσως επειδή σας πρόσφερε την παρηγοριά που χρειαζόσασταν​—ώστε το φυλάξατε και το διαβάζατε ξανά και ξανά; Αυτό συμβαίνει με το «γράμμα» που μας έγραψε ο Ιεχωβά. Επειδή ο Ιεχωβά φρόντισε να καταγραφούν τα λόγια του, εμείς μπορούμε να τα διαβάζουμε τακτικά και να τα στοχαζόμαστε. (Ψαλμός 1:2) Μπορούμε να λαβαίνουμε “την παρηγοριά από τις Γραφές” όποτε τη χρειαζόμαστε.​—Ρωμαίους 15:4.

 7. Πώς φαίνεται η σοφία του Ιεχωβά στο ότι χρησιμοποίησε ανθρώπινους συγγραφείς;

⁷ Με τη σοφία του, ο Ιεχωβά χρησιμοποίησε ανθρώπους για να συγγράψουν τον Λόγο του. Σκεφτείτε το εξής: Αν ο Ιεχωβά είχε χρησιμοποιήσει αγγέλους για να καταγράψουν τη Γραφή, θα είχε αυτό το βιβλίο την ίδια απήχηση που έχει τώρα; Είναι αλήθεια ότι οι άγγελοι θα μπορούσαν να περιγράψουν τον Ιεχωβά από τη δική τους εξυψωμένη θέση, να εκφράσουν τη δική τους αφοσίωση σε εκείνον και να αναφερθούν σε πιστούς ανθρώπινους υπηρέτες του Θεού. Αλλά θα μπορούσαμε να ταυτιστούμε με την άποψη τέλειων πνευματικών πλασμάτων, τα οποία διαθέτουν πολύ ανώτερη γνώση, πείρα και δύναμη από εμάς;​—Εβραίους 2:6, 7.

 8. Με ποιον τρόπο δόθηκε στους συγγραφείς της Γραφής το περιθώριο να χρησιμοποιήσουν τις δικές τους διανοητικές ικανότητες; (Βλέπε επίσης υποσημείωση.)

⁸ Χρησιμοποιώντας ανθρώπινους συγγραφείς, ο Ιεχωβά προμήθευσε ακριβώς αυτό που χρειαζόμαστε​—ένα βιβλίο που είναι “θεόπνευστο” και ταυτόχρονα διατηρεί το ανθρώπινο στοιχείο. (2 Τιμόθεο 3:16) Πώς το πέτυχε αυτό; Σε πολλές περιπτώσεις, προφανώς έδωσε στους συγγραφείς το περιθώριο να χρησιμοποιήσουν τις δικές τους διανοητικές ικανότητες για να επιλέξουν «ευχάριστα λόγια» και να καταγράψουν «ακριβή λόγια αλήθειας». (Εκκλησιαστής 12:10, 11) Αυτό εξηγεί την ποικιλία στο ύφος της Γραφής. Τα συγγράμματα αντανακλούν το υπόβαθρο και την προσωπικότητα του κάθε συγγραφέα.a Εντούτοις, αυτοί οι άντρες «μίλησαν από τον Θεό καθώς υποκινούνταν από άγιο πνεύμα». (2 Πέτρου 1:21) Συνεπώς, το τελικό αποτέλεσμα είναι στ’ αλήθεια “ο λόγος του Θεού”.​—1 Θεσσαλονικείς 2:13.

9, 10. Γιατί αυξάνει τη θέρμη και την απήχηση της Γραφής η χρήση ανθρώπινων συγγραφέων;

⁹ Η χρήση ανθρώπινων συγγραφέων δίνει στη Γραφή τρομερή θέρμη και απήχηση. Οι συγγραφείς της ήταν άνθρωποι με αισθήματα σαν τα δικά μας. Εφόσον ήταν ατελείς, αντιμετώπιζαν δοκιμασίες και πιέσεις παρόμοιες με τις δικές μας. Σε μερικές περιπτώσεις, το πνεύμα του Ιεχωβά τούς ενέπνευσε να γράψουν για τα αισθήματά τους και τα προβλήματά τους. (2 Κορινθίους 12:7-10) Ως αποτέλεσμα, έγραψαν σε πρώτο πρόσωπο πράγματα που δεν θα μπορούσε να είχε εκφράσει κανένας άγγελος.

¹⁰ Πάρτε για παράδειγμα τον βασιλιά Δαβίδ του Ισραήλ. Αφού είχε διαπράξει μερικά σοβαρά αμαρτήματα, ο Δαβίδ συνέθεσε έναν ψαλμό με τον οποίο άνοιξε την καρδιά του, εκλιπαρώντας για τη συγχώρηση του Θεού. Έγραψε: «Καθάρισέ με από την αμαρτία μου. Διότι γνωρίζω τις παραβάσεις μου, και η αμαρτία μου είναι πάντοτε μπροστά μου. Ορίστε! Γεννήθηκα ένοχος σφάλματος, και η μητέρα μου με συνέλαβε στην αμαρτία. Μη με αποδιώξεις από την παρουσία σου και μην αφαιρέσεις το άγιο πνεύμα σου από εμένα. Η θυσία που ευαρεστεί τον Θεό είναι το συντετριμμένο πνεύμα· καρδιά συντετριμμένη και ταπεινωμένη, Θεέ, δεν θα απορρίψεις». (Ψαλμός 51:2, 3, 5, 11, 17) Δεν νιώθετε την οδύνη του συγγραφέα; Ποιος άλλος εκτός από έναν ατελή άνθρωπο θα μπορούσε να εκφράσει τέτοια εγκάρδια συναισθήματα;

11. Τι είδους πραγματικές εμπειρίες περιλαμβάνονται στη Γραφή «για τη διδασκαλία μας»;

¹¹ Υπάρχει και κάτι άλλο που συντελεί στην απήχηση της Γραφής. Σε μεγάλο βαθμό, η Γραφή είναι ένα βιβλίο που μιλάει για ανθρώπους​—πραγματικούς ανθρώπους​—τόσο εκείνους που υπηρετούσαν τον Θεό όσο και εκείνους που δεν τον υπηρετούσαν. Διαβάζουμε για τις εμπειρίες τους, τις δυσκολίες και τις χαρές τους. Βλέπουμε τα αποτελέσματα των επιλογών που έκαναν στη ζωή. Αυτές οι αφηγήσεις περιλήφθηκαν στη Γραφή «για τη διδασκαλία μας». (Ρωμαίους 15:4) Μέσω αυτών των πραγματικών εμπειριών, ο Ιεχωβά μάς διδάσκει με τρόπους που αγγίζουν την καρδιά μας. Εξετάστε μερικά παραδείγματα.

12. Με ποιον τρόπο μάς βοηθούν οι Βιβλικές αφηγήσεις που μιλούν για άπιστους ανθρώπους;

¹² Η Γραφή μιλάει για άπιστους, ακόμη και πονηρούς, ανθρώπους καθώς και για όσα τους συνέβησαν. Σε αυτές τις αφηγήσεις, φαίνονται στην πράξη οι ανεπιθύμητες ιδιότητες, γεγονός που μας βοηθάει να τις καταλάβουμε καλύτερα. Παραδείγματος χάρη, ποια εντολή ενάντια στην ανοσιότητα θα μπορούσε να μας επηρεάσει πιο δυναμικά από το ζωντανό παράδειγμα του Ιούδα, ο οποίος έδειξε ανοσιότητα όταν πρόδωσε τον Ιησού; (Ματθαίος 26:14-16, 46-50· 27:3-10) Αφηγήσεις σαν και αυτήν αγγίζουν πιο αποτελεσματικά την καρδιά μας, βοηθώντας μας να αναγνωρίσουμε και να απορρίψουμε απεχθείς ιδιότητες.

13. Με ποιον τρόπο μάς βοηθάει η Γραφή να κατανοήσουμε τις επιθυμητές ιδιότητες;

¹³ Η Γραφή μάς μιλάει επίσης για πολλούς πιστούς υπηρέτες του Θεού. Διαβάζουμε για την αφοσίωση και την οσιότητά τους. Βλέπουμε ζωντανά παραδείγματα των ιδιοτήτων που χρειάζεται να καλλιεργούμε για να πλησιάσουμε τον Θεό. Πάρτε για παράδειγμα την πίστη. Η Γραφή δίνει τον ορισμό της πίστης και μας λέει πόσο ουσιώδης είναι για να ευαρεστούμε τον Θεό. (Εβραίους 11:1, 6) Αλλά η Γραφή περιέχει και ζωντανά παραδείγματα έμπρακτης πίστης. Σκεφτείτε την πίστη που έδειξε ο Αβραάμ όταν αποπειράθηκε να προσφέρει τον Ισαάκ ως θυσία. (Γένεση, κεφάλαιο 22· Εβραίους 11:17-19) Με τέτοιες αφηγήσεις, η λέξη «πίστη» αποκτά επιπρόσθετο νόημα και μπορούμε να την κατανοήσουμε ευκολότερα. Πόσο σοφό είναι που ο Ιεχωβά δεν μας παροτρύνει μόνο να καλλιεργούμε επιθυμητές ιδιότητες αλλά δίνει και παραδείγματα έμπρακτης εκδήλωσής τους!

14, 15. Τι μας λέει η Γραφή για μια γυναίκα που ήρθε στον ναό, και τι μαθαίνουμε για τον Ιεχωβά από αυτή την αφήγηση;

¹⁴ Οι αφηγήσεις από την πραγματική ζωή που υπάρχουν στη Γραφή συχνά έχουν κάτι να μας διδάξουν για το τι είδους πρόσωπο είναι ο Ιεχωβά. Εξετάστε τι διαβάζουμε για μια γυναίκα την οποία παρατήρησε ο Ιησούς στον ναό. Ενώ καθόταν κοντά στα χρηματοφυλάκια, ο Ιησούς παρακολουθούσε τους ανθρώπους να ρίχνουν τις συνεισφορές τους. Πολλοί πλούσιοι έρχονταν και έδιναν «από το περίσσευμά τους». Αλλά το βλέμμα του Ιησού προσηλώθηκε σε μια ταπεινή χήρα. Το δώρο της ήταν «δύο μικρά νομίσματα ελάχιστης αξίας».b Ήταν τα τελευταία της χρήματα. Ο Ιησούς, ο οποίος αντανακλούσε τέλεια τον νου του Ιεχωβά στα διάφορα ζητήματα, παρατήρησε: «Αυτή η φτωχή χήρα έριξε περισσότερα από όλους τους άλλους που ρίχνουν χρήματα στα χρηματοφυλάκια». Σύμφωνα με αυτά τα λόγια, έβαλε περισσότερα από όλους τους άλλους μαζί.​—Μάρκος 12:41-44· Λουκάς 21:1-4· Ιωάννης 8:28.

¹⁵ Δεν είναι σημαντικό το ότι, από όλους τους ανθρώπους που ήρθαν στον ναό εκείνη την ημέρα, αυτή η χήρα επιλέχθηκε για να αναφερθεί στη Γραφή; Μέσω αυτού του παραδείγματος, ο Ιεχωβά μάς διδάσκει ότι είναι Θεός με εκτίμηση. Δέχεται ευχαρίστως τα ολόψυχα δώρα μας, χωρίς να τα συγκρίνει με αυτά που μπορούν να δώσουν οι άλλοι. Ο Ιεχωβά δεν θα μπορούσε να βρει καλύτερο τρόπο για να μας διδάξει αυτή τη συγκινητική αλήθεια!

16, 17. Πώς φαίνεται η σοφία του Ιεχωβά ακόμη και από αυτά που επέλεξε να μη συμπεριλάβει στον Λόγο του;

¹⁶ Όταν γράφετε ένα γράμμα σε κάποιο αγαπημένο σας πρόσωπο, υπάρχει όριο σε αυτά που μπορείτε να περιλάβετε. Γι’ αυτό, ασκείτε διάκριση καθώς διαλέγετε τι θα γράψετε. Παρόμοια, ο Ιεχωβά επέλεξε να αναφέρει ορισμένα άτομα και γεγονότα στον Λόγο του. Αλλά σε αυτές τις περιγραφικές αφηγήσεις, η Γραφή δεν εκθέτει πάντοτε όλες τις λεπτομέρειες. (Ιωάννης 21:25) Παραδείγματος χάρη, όταν η Γραφή μιλάει για την κρίση του Θεού, οι πληροφορίες που παρέχει μπορεί να μην απαντούν σε κάθε μας ερώτηση. Η σοφία του Ιεχωβά φαίνεται ακόμη και από αυτά που επέλεξε να μη συμπεριλάβει στον Λόγο του. Πώς συμβαίνει αυτό;

¹⁷ Ο τρόπος με τον οποίο είναι γραμμένη η Γραφή μπορεί να δοκιμάσει αυτό που βρίσκεται στην καρδιά μας. Το εδάφιο Εβραίους 4:12 λέει: «Ο λόγος [δηλαδή το άγγελμα] του Θεού είναι ζωντανός και ασκεί δύναμη και είναι κοφτερότερος από κάθε δίκοπο σπαθί και διεισδύει μέχρι διαχωρισμού της ψυχής από το πνεύμα . . . και μπορεί να διακρίνει σκέψεις και προθέσεις της καρδιάς». Το άγγελμα της Γραφής διεισδύει σε βάθος, αποκαλύπτοντας τον αληθινό τρόπο σκέψης μας και τα κίνητρά μας. Εκείνοι που τη διαβάζουν με επικριτική καρδιά συχνά σκανδαλίζονται από αφηγήσεις που δεν περιέχουν αρκετές πληροφορίες για να τους ικανοποιήσουν. Τέτοια άτομα μπορεί να αμφισβητούν ακόμη και την αγάπη, τη σοφία και τη δικαιοσύνη του Ιεχωβά.

18, 19. (α) Γιατί δεν πρέπει να αναστατωνόμαστε αν μια συγκεκριμένη Βιβλική αφήγηση εγείρει ερωτήματα στα οποία δεν μπορούμε να βρούμε άμεσες απαντήσεις; (β) Τι χρειάζεται προκειμένου να κατανοήσουμε τον Λόγο του Θεού, και πώς αποτελεί αυτό απόδειξη της μεγάλης σοφίας του Ιεχωβά;

¹⁸ Αντίθετα, όταν κάνουμε προσεκτική μελέτη της Γραφής με ειλικρινή καρδιά, σταδιακά μαθαίνουμε να βλέπουμε τον Ιεχωβά όπως τον παρουσιάζει η Γραφή ως σύνολο. Συνεπώς, δεν αναστατωνόμαστε αν μια συγκεκριμένη αφήγηση εγείρει ερωτήματα στα οποία δεν μπορούμε να βρούμε άμεσες απαντήσεις. Για παράδειγμα: Όταν φτιάχνουμε ένα μεγάλο παζλ, πιθανώς δεν μπορούμε στην αρχή να βρούμε ένα συγκεκριμένο κομμάτι ή δεν μπορούμε να δούμε πού ταιριάζει κάποιο κομμάτι. Εντούτοις, μπορεί να έχουμε ενώσει αρκετά κομμάτια ώστε να αντιληφθούμε με τι μοιάζει η πλήρης εικόνα. Παρόμοια, όταν μελετάμε τη Γραφή, λίγο λίγο μαθαίνουμε τι είδους Θεός είναι ο Ιεχωβά, και εμφανίζεται μια συγκεκριμένη εικόνα. Ακόμη και αν στην αρχή δεν μπορούμε να κατανοήσουμε κάποια αφήγηση ή να διακρίνουμε πώς εναρμονίζεται με την προσωπικότητα του Θεού, η μελέτη της Γραφής μάς έχει ήδη διδάξει υπεραρκετά για τον Ιεχωβά ώστε να μπορούμε να διακρίνουμε ότι είναι αναμφίβολα Θεός αγάπης και δικαιοσύνης.

¹⁹ Για να κατανοήσουμε λοιπόν τον Λόγο του Θεού, πρέπει να τον διαβάζουμε και να τον μελετάμε με ειλικρινή καρδιά και ανοιχτό μυαλό. Δεν αποτελεί αυτό απόδειξη της μεγάλης σοφίας του Ιεχωβά; Οι έξυπνοι άνθρωποι μπορούν να γράψουν βιβλία που μόνο “σοφοί και διανοούμενοι” μπορούν να κατανοήσουν. Αλλά για να γραφτεί ένα βιβλίο που να μπορούν να το κατανοήσουν μόνο όσοι έχουν το σωστό κίνητρο καρδιάς χρειάζεται η σοφία του Θεού!​—Ματθαίος 11:25.

20. Γιατί μόνο ο Ιεχωβά μπορεί να μας πει ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος για να ζούμε, και τι περιέχει η Γραφή που μπορεί να μας βοηθήσει;

²⁰ Στον Λόγο του, ο Ιεχωβά μάς λέει ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος για να ζούμε. Ως ο Δημιουργός μας, γνωρίζει τις ανάγκες μας καλύτερα από εμάς. Οι δε βασικές ανθρώπινες ανάγκες​—περιλαμβανομένης της επιθυμίας να βρίσκουμε αγάπη, να είμαστε ευτυχισμένοι και να έχουμε επιτυχημένες σχέσεις​—έχουν παραμείνει ίδιες. Η Γραφή περιέχει πλούτο “πρακτικής σοφίας” που μπορεί να μας βοηθήσει να ζούμε ζωή γεμάτη νόημα. (Παροιμίες 2:7) Κάθε ενότητα αυτού του βοηθήματος μελέτης περιέχει ένα κεφάλαιο που δείχνει πώς μπορούμε να εφαρμόζουμε τις σοφές συμβουλές της Γραφής, αλλά ας εξετάσουμε εδώ μόνο ένα παράδειγμα.

21-23. Ποιες σοφές συμβουλές μπορούν να μας βοηθήσουν να μην κρατάμε θυμό και μνησικακία;

²¹ Έχετε προσέξει ποτέ ότι οι άνθρωποι που κρατούν μνησικακία καταλήγουν συνήθως να βλάπτουν τον εαυτό τους; Η μνησικακία είναι βαρύ φορτίο για να το κουβαλάει κάποιος στη ζωή του. Όταν την τρέφουμε, αναλώνει τις σκέψεις μας, μας κλέβει την ειρήνη και καταπνίγει τη χαρά μας. Επιστημονικές μελέτες δείχνουν ότι, αν αφήνουμε τον θυμό να φωλιάζει μέσα μας, μπορεί να αυξήσουμε τον κίνδυνο για καρδιοπάθεια και πολλές άλλες χρόνιες νόσους. Πολύ νωρίτερα από αυτές τις επιστημονικές μελέτες, η Γραφή δήλωσε σοφά: «Άφησε τον θυμό και παραμέρισε την οργή». (Ψαλμός 37:8) Αλλά πώς μπορούμε να το κάνουμε αυτό;

²² Ο Λόγος του Θεού δίνει την εξής σοφή συμβουλή: «Η ενόραση του ανθρώπου ασφαλώς καταστέλλει τον θυμό του, και είναι ωραίο το να παραβλέπει την προσβολή». (Παροιμίες 19:11) Ενόραση είναι η ικανότητα να βλέπουμε κάτω από την επιφάνεια, να κοιτάζουμε πέρα από τα φαινόμενα. Η ενόραση οδηγεί σε κατανόηση, διότι μπορεί να μας βοηθήσει να διακρίνουμε γιατί κάποιος μίλησε ή ενήργησε με έναν συγκεκριμένο τρόπο. Το να προσπαθούμε να κατανοήσουμε τα γνήσια κίνητρα, τα αισθήματα και τις περιστάσεις του μπορεί να μας βοηθήσει να αποβάλουμε τυχόν αρνητικές σκέψεις και αισθήματα που έχουμε για αυτόν.

²³ Η Γραφή περιέχει επίσης την εξής συμβουλή: «Να ανέχεστε ο ένας τον άλλον και να συγχωρείτε ο ένας τον άλλον ανεπιφύλακτα». (Κολοσσαείς 3:13) Η έκφραση «να ανέχεστε ο ένας τον άλλον» εννοεί να είμαστε υπομονετικοί με τους άλλους, να ανεχόμαστε τις ιδιότητες που ίσως θεωρούμε εκνευριστικές. Αυτή η ανοχή μπορεί να μας βοηθήσει να μην τρέφουμε μικροπρεπή μνησικακία. Η φράση «να συγχωρείτε» μεταδίδει την ιδέα τού να αποβάλλουμε τη μνησικακία. Ο σοφός Θεός μας γνωρίζει ότι χρειάζεται να συγχωρούμε τους άλλους όταν υπάρχει βάση για κάτι τέτοιο. Και αυτό, όχι μόνο για δικό τους όφελος, αλλά και για τη δική μας ειρήνη διάνοιας και καρδιάς. (Λουκάς 17:3, 4) Τι σοφία υπάρχει στον Λόγο του Θεού!

24. Τι προκύπτει όταν εναρμονίζουμε τη ζωή μας με τη θεϊκή σοφία;

²⁴ Υποκινούμενος από την απεριόριστη αγάπη του, ο Ιεχωβά ήθελε να επικοινωνήσει μαζί μας. Επέλεξε τον καλύτερο δυνατό τρόπο​—ένα «γράμμα» το οποίο συνέταξαν ανθρώπινοι συγγραφείς υπό την καθοδήγηση του αγίου πνεύματος. Ως αποτέλεσμα, η σοφία του ίδιου του Ιεχωβά βρίσκεται στις σελίδες του. Αυτή η σοφία είναι “πολύ αξιόπιστη”. (Ψαλμός 93:5) Καθώς εναρμονίζουμε τη ζωή μας με αυτήν και καθώς τη μοιραζόμαστε με άλλους, είναι φυσικό να πλησιάζουμε τον πάνσοφο Θεό μας. Στο επόμενο κεφάλαιο, θα εξετάσουμε άλλο ένα εξέχον παράδειγμα της οξυδερκούς σοφίας του Ιεχωβά: την ικανότητα που έχει να προλέγει το μέλλον και να εκπληρώνει τον σκοπό του.