Η Μελέτη Ανταμείβει

ΕΧΕΤΕ παρατηρήσει ποτέ ανθρώπους καθώς διαλέγουν φρούτα; Οι περισσότεροι προσέχουν το χρώμα και το μέγεθός τους για να καταλάβουν πόσο ώριμα είναι. Μερικοί τα μυρίζουν. Άλλοι τα αγγίζουν ή ίσως τα πιέζουν με τα δάχτυλά τους. Κάποιοι άλλοι τα ζυγίζουν στα χέρια τους για να δουν ποια έχουν περισσότερο χυμό. Τι σκέφτονται αυτοί οι άνθρωποι; Αναλύουν λεπτομέρειες, αξιολογούν διαφορές, θυμούνται προηγούμενες επιλογές τους και συγκρίνουν αυτό που βλέπουν εκείνη τη στιγμή με πράγματα που ήδη γνωρίζουν. Η ανταμοιβή τους για την προσεκτική έρευνα που κάνουν θα είναι μια γευστική απόλαυση.

Ασφαλώς, οι ανταμοιβές που απορρέουν από τη μελέτη του Λόγου του Θεού είναι πολύ μεγαλύτερες. Όταν αυτή η μελέτη κατέχει σημαντική θέση στη ζωή μας, η πίστη μας ενισχύεται, η αγάπη μας βαθαίνει, η διακονία μας γίνεται πιο παραγωγική και οι αποφάσεις μας φανερώνουν μεγαλύτερη διάκριση και θεϊκή σοφία. Σχετικά με αυτές τις ανταμοιβές, το εδάφιο Παροιμίες 3:15 λέει: «Όλα τα άλλα πράγματα που σου φέρνουν ευχαρίστηση δεν είναι ισάξιά της». Εσείς απολαμβάνετε τέτοιες ανταμοιβές; Ο τρόπος με τον οποίο μελετάτε ίσως συμβάλλει σε αυτό.—Κολ. 1:9, 10.

Τι σημαίνει μελέτη; Δεν σημαίνει απλώς επιφανειακή ανάγνωση. Προϋποθέτει τη χρήση των διανοητικών δυνάμεων για μια προσεκτική ή εκτενή εξέταση κάποιου θέματος. Συνεπάγεται ανάλυση αυτών που διαβάζετε, σύγκρισή τους με ό,τι ήδη γνωρίζετε και επισήμανση των λόγων για τους οποίους γίνονται διάφορες δηλώσεις. Όταν μελετάτε, να συλλογίζεστε βαθιά όποιες καινούριες ιδέες συναντάτε. Να εξετάζετε, επίσης, πώς θα μπορούσατε εσείς προσωπικά να εφαρμόσετε πληρέστερα τις Γραφικές συμβουλές. Ως Μάρτυρας του Ιεχωβά, θα πρέπει παράλληλα να σκέφτεστε σε ποιες ευκαιρίες θα μπορούσατε να χρησιμοποιήσετε τη συγκεκριμένη ύλη για να βοηθήσετε άλλους. Προφανώς, λοιπόν, η μελέτη απαιτεί στοχασμό.

Όταν ετοιμάζεστε να μελετήσετε, παίρνετε τη Γραφή σας, τα έντυπα που σκοπεύετε να χρησιμοποιήσετε, ένα μολύβι ή στυλό και ίσως ένα σημειωματάριο. Ετοιμάζετε, όμως, και την καρδιά σας; Η Αγία Γραφή μάς λέει ότι ο Έσδρας «είχε ετοιμάσει την καρδιά του ώστε να συμβουλεύεται το νόμο του Ιεχωβά και να τον εκτελεί και να διδάσκει στον Ισραήλ διάταξη και δικαιοσύνη». (Έσδρ. 7:10) Τι περιλαμβάνει αυτή η προετοιμασία της καρδιάς;

Η προσευχή μάς επιτρέπει να έχουμε την κατάλληλη διάθεση καθώς ξεκινάμε να μελετήσουμε το Λόγο του Θεού. Η καρδιά μας—ο ενδόμυχος εαυτός μας—θέλουμε να είναι δεκτική στην εκπαίδευση που μας παρέχει ο Ιεχωβά. Κάθε φορά, προτού αρχίσετε τη μελέτη σας, να παρακαλείτε τον Ιεχωβά να σας βοηθήσει με το πνεύμα του. (Λουκ. 11:13) Να του ζητάτε να σας βοηθήσει να συλλάβετε το νόημα αυτών που θα μελετήσετε, το πώς συσχετίζονται με το σκοπό του, πώς μπορούν να σας βοηθήσουν να διακρίνετε το καλό από το κακό, πώς θα πρέπει να εφαρμόζετε τις αρχές του στη ζωή σας και πώς επηρεάζει η συγκεκριμένη ύλη τη σχέση σας μαζί του. (Παρ. 9:10) Στη διάρκεια της μελέτης σας, εξακολουθήστε να “ζητάτε από τον Θεό” σοφία. (Ιακ. 1:5) Να αξιολογείτε έντιμα τον εαυτό σας υπό το φως αυτών που μαθαίνετε, καθώς επιζητείτε τη βοήθεια του Ιεχωβά για να αποβάλετε εσφαλμένες σκέψεις ή βλαβερές επιθυμίες. Πάντοτε να “αποκρίνεστε στον Ιεχωβά με ευχαριστία” για τα πράγματα που αποκαλύπτει. (Ψαλμ. 147:7) Αν προσεγγίζουμε το ζήτημα της μελέτης με προσευχή, αποκτούμε μια εγκάρδια σχέση με τον Ιεχωβά, εφόσον θα μας δοθεί η δυνατότητα να του αποκρινόμαστε καθώς εκείνος μας μιλάει μέσω του Λόγου του.—Ψαλμ. 145:18.

Αυτή η δεκτική διάθεση διαφοροποιεί το λαό του Ιεχωβά από άλλους μελετητές. Εκείνοι που στερούνται θεοσεβούς αφοσίωσης συνηθίζουν να αμφιβάλλουν και να δυσπιστούν για τα όσα έχουν γραφτεί. Η δική μας στάση, όμως, διαφέρει. Εμείς εμπιστευόμαστε τον Ιεχωβά. (Παρ. 3:5-7) Αν δεν καταλαβαίνουμε κάτι, δεν συμπεραίνουμε αλαζονικά ότι είναι λάθος. Ενώ ερευνούμε και σκάβουμε για να βρούμε τις απαντήσεις, προσμένουμε τον Ιεχωβά. (Μιχ. 7:7) Σαν τον Έσδρα, έχουμε στόχο να εφαρμόζουμε και να διδάσκουμε αυτά που μαθαίνουμε. Με τέτοια προδιάθεση στην καρδιά μας, έχουμε την προοπτική να δρέψουμε πλούσιες ανταμοιβές από τη μελέτη μας.

Αντί να αρχίζετε απευθείας από την πρώτη παράγραφο και να συνεχίζετε ως την τελευταία, διαθέστε λίγο χρόνο για να ρίξετε μια πρώτη ματιά σε ολόκληρο το άρθρο ή το κεφάλαιο που περιλαμβάνεται στην ύλη σας. Αρχίστε την εξέτασή σας αναλύοντας τη διατύπωση του τίτλου. Αυτό είναι το θέμα της μελέτης σας. Κατόπιν παρατηρήστε προσεκτικά πώς συνδέονται οι υπότιτλοι με το θέμα. Εξετάστε τις εικόνες, τα διαγράμματα ή τα διδακτικά πλαίσια που τυχόν συνοδεύουν το κείμενο. Ρωτήστε τον εαυτό σας: “Με βάση αυτή την πρώτη ματιά, τι αναμένω να μάθω; Πώς θα ωφεληθώ;” Αυτό προσανατολίζει τη μελέτη σας προς μια συγκεκριμένη κατεύθυνση.

Τώρα προχωρήστε στην ουσία. Τα άρθρα μελέτης της Σκοπιάς και ορισμένα βιβλία περιέχουν τυπωμένες ερωτήσεις. Καθώς διαβάζετε την κάθε παράγραφο, είναι ωφέλιμο να υπογραμμίζετε τις απαντήσεις. Ακόμη και αν δεν υπάρχουν ερωτήσεις μελέτης, ίσως μπορείτε και πάλι να υπογραμμίζετε αξιόλογα σημεία που θα θέλατε να θυμάστε. Αν συναντάτε μια καινούρια σκέψη, δαπανήστε λίγο χρόνο παραπάνω για να βεβαιωθείτε ότι την καταλαβαίνετε καλά. Να είστε άγρυπνοι ώστε να εντοπίζετε παραδείγματα ή συλλογισμούς που θα σας χρησιμεύσουν στη διακονία αγρού ή τα οποία θα μπορούσατε να περιλάβετε σε κάποια ομιλία που σας έχει ανατεθεί. Σκεφτείτε συγκεκριμένα άτομα των οποίων η πίστη θα μπορούσε να ενισχυθεί αν τους μεταδώσετε αυτά που μελετάτε. Υπογραμμίστε τα σημεία που θέλετε να χρησιμοποιήσετε και ανασκοπήστε τα όταν τελειώσετε τη μελέτη σας.

Καθώς εξετάζετε την ύλη, να ανατρέχετε στα εδάφια που αναφέρονται. Να αναλύετε τον τρόπο με τον οποίο συνδέεται το κάθε εδάφιο με το γενικό νόημα της παραγράφου.

Ίσως συναντήσετε σημεία τα οποία δεν καταλαβαίνετε με την πρώτη ματιά ή τα οποία θα θέλατε να ερευνήσετε πιο σχολαστικά. Αντί να τα αφήνετε να σας αποσπούν από το θέμα σας, κάντε μια σημείωση για να τα εξετάσετε αργότερα. Πολλές φορές, ορισμένα σημεία αποσαφηνίζονται πιο κάτω στην ύλη που εξετάζετε. Αν δεν συμβαίνει αυτό, τότε μπορείτε να κάνετε επιπρόσθετη έρευνα. Τι είδους πράγματα θα μπορούσατε να σημειώνετε; Ίσως παρατίθεται κάποιο εδάφιο που δεν το καταλαβαίνετε καλά. Ή μπορεί να μη διακρίνετε εξαρχής πώς αυτό σχετίζεται με το υπό εξέταση θέμα. Ίσως θεωρείτε ότι καταλαβαίνετε μια σκέψη που περιλαμβάνεται στην ύλη σας, αλλά όχι τόσο καλά ώστε να την εξηγήσετε σε κάποιον άλλον. Αντί να προσπερνάτε απλώς αυτά τα σημεία, ίσως είναι συνετό να τα ερευνήσετε αφού πρώτα ολοκληρώσετε την ύλη που αρχίσατε να μελετάτε.

Όταν ο απόστολος Παύλος έγραφε τη λεπτομερή του επιστολή στους Εβραίους Χριστιανούς, κάπου στη μέση έκανε μια παύση λέγοντας: «Αυτό είναι το κύριο σημείο». (Εβρ. 8:1) Κάνετε και εσείς στον εαυτό σας μια παρόμοια υπενθύμιση κάθε λίγο; Σκεφτείτε γιατί το έκανε αυτό ο Παύλος. Στα προηγούμενα κεφάλαια της θεόπνευστης επιστολής του, είχε ήδη δείξει ότι ο Χριστός ως ο μεγάλος Αρχιερέας του Θεού είχε εισέλθει στον ίδιο τον ουρανό. (Εβρ. 4:14–5:10· 6:20) Εντούτοις, επισημαίνοντας και τονίζοντας αυτό το κύριο σημείο στην αρχή του 8ου κεφαλαίου, ο Παύλος προετοίμαζε τη διάνοια των αναγνωστών του για να σκεφτούν σοβαρά το πώς αυτό σχετιζόταν με τη δική τους ζωή. Υπογράμμισε ότι ο Χριστός είχε εμφανιστεί μπροστά στο πρόσωπο του Θεού για χάρη τους και είχε ανοίξει την οδό για να εισέλθουν και εκείνοι στον ουράνιο «άγιο τόπο». (Εβρ. 9:24· 10:19-22) Η βεβαιότητα της ελπίδας τους θα συνέβαλλε ώστε να υποκινηθούν να εφαρμόσουν τις συμβουλές που περιείχε στη συνέχεια αυτή η επιστολή αναφορικά με την πίστη, την υπομονή και τη Χριστιανική διαγωγή. Παρόμοια και εμείς, όταν κατά τη μελέτη μας δίνουμε έμφαση στα κύρια σημεία, θα μπορούμε να διακρίνουμε την προοδευτική ανάπτυξη του θέματος και θα εντυπώνουμε στη διάνοιά μας τους βάσιμους λόγους που έχουμε για να ενεργούμε σε αρμονία με αυτό.

Εσάς θα σας υποκινεί σε δράση η προσωπική σας μελέτη; Αυτό είναι ζωτικό ερώτημα. Όταν μαθαίνετε κάτι, ρωτήστε τον εαυτό σας: “Πώς θα πρέπει να επηρεάσει αυτό τη στάση μου και τους στόχους που έχω στη ζωή μου; Πώς μπορώ να εφαρμόσω αυτές τις πληροφορίες στην επίλυση ενός προβλήματος, στη λήψη μιας απόφασης ή στην επίτευξη κάποιου στόχου; Πώς μπορώ να τις χρησιμοποιήσω στην οικογένειά μου, στη διακονία αγρού, στην εκκλησία;” Να εξετάζετε αυτά τα ερωτήματα με προσευχή, σκεπτόμενοι πραγματικές καταστάσεις στις οποίες μπορείτε να θέσετε σε εφαρμογή τη γνώση σας.

Αφού ολοκληρώσετε ένα κεφάλαιο ή ένα άρθρο, δαπανήστε λίγο χρόνο για να κάνετε μια σύντομη ανασκόπηση. Δείτε αν μπορείτε να θυμηθείτε τα κύρια σημεία, καθώς και τα επιχειρήματα που τα υποστηρίζουν. Αυτό θα σας βοηθήσει να συγκρατήσετε τις πληροφορίες για μελλοντική χρήση.

Ως λαός του Ιεχωβά, έχουμε άφθονο υλικό για μελέτη. Από πού, όμως, θα πρέπει να αρχίσουμε; Κάθε μέρα, είναι καλό να μελετάμε το εδάφιο και τα σχόλια από το βιβλιάριο Καθημερινή Εξέταση των Γραφών. Κάθε εβδομάδα παρακολουθούμε συναθροίσεις, και η μελέτη που κάνουμε προετοιμαζόμενοι για αυτές θα μας βοηθάει να ωφελούμαστε περισσότερο. Επιπρόσθετα, μερικοί δείχνουν σοφία επενδύοντας χρόνο στη μελέτη ορισμένων Χριστιανικών εντύπων μας τα οποία εκδόθηκαν προτού γνωρίσουν την αλήθεια. Άλλοι διαλέγουν ένα κομμάτι από την εβδομαδιαία ανάγνωση της Γραφής και κάνουν βαθύτερη μελέτη αυτών των εδαφίων.

Τι μπορεί να γίνει, όμως, αν οι περιστάσεις σας δεν σας επιτρέπουν να μελετάτε προσεκτικά όλες τις πληροφορίες που εξετάζονται στις εβδομαδιαίες συναθροίσεις; Αποφύγετε την παγίδα τού να εξετάσετε βιαστικά την ύλη απλώς και μόνο για να την καλύψετε ή, ακόμη χειρότερα, να μη μελετήσετε τίποτα επειδή δεν μπορείτε να τα μελετήσετε όλα. Απεναντίας, καθορίστε πόση ύλη μπορείτε να μελετήσετε, και κάντε καλή μελέτη. Κάντε το αυτό κάθε εβδομάδα. Με τον καιρό, προσπαθήστε να διευρύνετε τη μελέτη σας για να περιλάβετε και τις άλλες συναθροίσεις.

Ο Ιεχωβά αναγνωρίζει ότι οι οικογενειάρχες πρέπει να εργάζονται σκληρά για να φροντίζουν τους αγαπημένους τους. «Ετοίμασε την εργασία σου έξω», λέει το εδάφιο Παροιμίες 24:27, «και τελείωσέ την στον αγρό». Εντούτοις, οι πνευματικές ανάγκες της οικογένειάς σας δεν μπορούν να παραβλεφθούν. Γι’ αυτό, το εδάφιο συνεχίζει: «Έπειτα πρέπει να οικοδομήσεις και το σπιτικό σου». Πώς μπορούν να το κάνουν αυτό οι οικογενειάρχες; Το εδάφιο Παροιμίες 24:3 λέει: «Μέσω διάκρισης στερεώνεται» το σπιτικό.

Πώς μπορεί να ωφελήσει το σπιτικό σας η διάκριση; Διάκριση είναι η διανοητική ικανότητα του να βλέπει κανείς πέρα από τα προφανή. Μπορεί κάλλιστα να ειπωθεί ότι η αποτελεσματική οικογενειακή μελέτη αρχίζει πρώτα με ανάλυση της ίδιας της οικογένειάς σας. Τι πνευματική πρόοδο κάνουν τα μέλη της οικογένειάς σας; Να ακούτε προσεκτικά όταν συζητάτε μαζί τους. Μήπως εκδηλώνουν πνεύμα παραπόνων ή δυσανασχέτησης; Μήπως το σημαντικότερο πράγμα είναι οι υλιστικές επιδιώξεις; Όταν βρίσκεστε στη διακονία αγρού με τα παιδιά σας, αισθάνονται άνετα να παρουσιάζονται στους συνομηλίκους τους ως Μάρτυρες του Ιεχωβά; Απολαμβάνουν το πρόγραμμα ανάγνωσης και μελέτης της Γραφής που έχετε ως οικογένεια; Κάνουν πράγματι την οδό του Ιεχωβά τρόπο ζωής τους; Η προσεκτική παρατήρηση θα αποκαλύψει τι πρέπει να κάνετε εσείς, ως οικογενειάρχης, για να “οικοδομήσετε” και να “στερεώσετε” πνευματικές ιδιότητες στο κάθε μέλος της οικογένειάς σας.

Ανατρέξτε στη Σκοπιά και στο Ξύπνα! για να βρείτε άρθρα που ασχολούνται με συγκεκριμένες ανάγκες. Κατόπιν ενημερώστε την οικογένειά σας εκ των προτέρων για το θέμα που θα μελετήσετε ώστε να μπορούν να κάνουν σκέψεις γύρω από τις πληροφορίες. Να φροντίζετε να επικρατεί ατμόσφαιρα αγάπης στη διάρκεια της μελέτης. Χωρίς να επιπλήττετε ή να φέρνετε σε δύσκολη θέση κανένα μέλος της οικογένειας, να τονίζετε την αξία της εξεταζόμενης ύλης, κάνοντας συγκεκριμένη εφαρμογή στις ανάγκες της οικογένειάς σας. Να περιλαμβάνετε το κάθε μέλος στη συζήτηση. Να τους βοηθάτε όλους να διακρίνουν πώς ο Λόγος του Ιεχωβά είναι «τέλειος» καθώς παρέχει ό,τι ακριβώς χρειαζόμαστε στη ζωή μας.—Ψαλμ. 19:7.

Σκεπτόμενοι άνθρωποι, οι οποίοι όμως στερούνται πνευματικής κατανόησης, μπορεί να μελετούν το σύμπαν, τα παγκόσμια γεγονότα ή ακόμη και τον εαυτό τους, αλλά δεν αντιλαμβάνονται το πραγματικό νόημα αυτών που βλέπουν. Αντίθετα, με τη βοήθεια του πνεύματος του Θεού, οι άνθρωποι που μελετούν τακτικά το Λόγο Του μπορούν να διακρίνουν σε αυτά τα πράγματα τη σφραγίδα των ενεργειών του Θεού, την εκπλήρωση Βιβλικών προφητειών και την εξέλιξη του σκοπού που έχει ο Θεός για την ευλογία των υπάκουων ανθρώπων.—Μάρκ. 13:4-29· Ρωμ. 1:20· Αποκ. 12:12.

Όσο υπέροχο και αν είναι αυτό, δεν πρέπει να μας κάνει να υπερηφανευόμαστε. Απεναντίας, η καθημερινή εξέταση του Λόγου του Θεού μάς βοηθάει να παραμένουμε ταπεινοί. (Δευτ. 17:18-20) Μας θωρακίζει επίσης ενάντια στην «απατηλή δύναμη της αμαρτίας» επειδή, όταν ο Λόγος του Θεού είναι ζωντανός μέσα στην καρδιά μας, τα θέλγητρα της αμαρτίας είναι λιγότερο πιθανό να εξουδετερώσουν την αποφασιστικότητα με την οποία αντιστεκόμαστε σε αυτήν. (Εβρ. 2:1· 3:13· Κολ. 3:5-10) Με αυτόν τον τρόπο, θα “περπατάμε αντάξια του Ιεχωβά με σκοπό να τον ευαρεστούμε πλήρως καθώς καρποφορούμε όσον αφορά κάθε καλό έργο”. (Κολ. 1:10) Αυτός είναι ο στόχος για τον οποίο μελετάμε το Λόγο του Θεού, και η πραγματοποίησή του αποτελεί τη μεγαλύτερη ανταμοιβή.