ΣΚΗΝΗ ΤΗΣ ΜΑΡΤΥΡΙΑΣ

Φορητή σκηνή για λατρεία που χρησιμοποιήθηκε από τον Ισραήλ· ενίοτε αποκαλείται επίσης “η σκηνή της συνάντησης”. (Εξ 39:32, 40· βλέπε ΣΚΗΝΗ ΤΗΣ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗΣ.) Στην εβραϊκή ονομάζεται μισκάν (κατοικία· διαμονή· σκηνή), ’όχελ (σκηνή) και μικντάς (αγιαστήριο), ενώ στο πρωτότυπο ελληνικό κείμενο χρησιμοποιείται η λέξη σκηνή.—Βλέπε ΑΓΙΟΣ ΤΟΠΟΣ.

Η σκηνή της μαρτυρίας αποτελούσε κεντρικό χαρακτηριστικό της διευθέτησης που είχε φέρει σε ύπαρξη ο Ιεχωβά για να τον πλησιάζει το έθνος του Ισραήλ. Απαρτιζόταν από δύο τμήματα. (ΕΙΚΟΝΑ, Τόμ. 1, σ. 538) Το πρώτο, τα Άγια, περιείχε έναν χρυσό λυχνοστάτη, το χρυσό θυσιαστήριο του θυμιάματος, το τραπέζι του ψωμιού της πρόθεσης και χρυσά σκεύη. Το εσώτατο τμήμα, τα Άγια των Αγίων, περιείχε την κιβωτό της διαθήκης, πάνω στην οποία ήταν τοποθετημένα δύο χρυσά χερουβείμ.—Βλέπε ΑΓΙΑ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ· ΚΙΒΩΤΟΣ ΤΗΣ ΔΙΑΘΗΚΗΣ.

Πότε Εγκαινιάστηκε. Η σκηνή της μαρτυρίας, ή αλλιώς «σκηνή της συνάντησης» (αποκαλείται “ο ναός του Ιεχωβά” στο εδ. 1Σα 1:9 και “ο οίκος του Ιεχωβά” στο εδ. 1Σα 1:24), κατασκευάστηκε το 1512 Π.Κ.Χ. στην έρημο, στο Όρος Σινά. Στήθηκε στην εντέλεια, με τον εξοπλισμό της και τα σκεύη της τοποθετημένα στη θέση τους, την πρώτη ημέρα του πρώτου μήνα, του Αβίβ, ή αλλιώς Νισάν. (Εξ 40) Εκείνη την ημέρα καθιερώθηκε το ιερατείο υπό την κατεύθυνση του Ιεχωβά μέσω του μεσίτη Μωυσή, και όλες οι τελετές καθιέρωσης διήρκεσαν εφτά ημέρες. Την όγδοη ημέρα οι ιερείς άρχισαν να εκτελούν επισήμως τα καθήκοντά τους.—Λευ κεφ. 8, 9· βλέπε ΚΑΘΙΕΡΩΣΗ.

Σχέδιο. Ο Ιεχωβά είχε μιλήσει στον Μωυσή στο βουνό και του είχε δώσει το πλήρες υπόδειγμα για τη σκηνή της μαρτυρίας, προστάζοντάς τον το εξής: «Κοίταξε να φτιάξεις τα πάντα σύμφωνα με το υπόδειγμά τους το οποίο σου δείχτηκε στο βουνό». Η σκηνή χρησίμευε ως «σκιά των ουράνιων πραγμάτων», γι’ αυτό και έπρεπε να είναι ακριβής ως την παραμικρή λεπτομέρεια. (Εβρ 8:5) Ο Ιεχωβά ενέπνευσε τον Βεσελεήλ και τον Οολιάβ ώστε το όλο έργο, στο οποίο συμμετείχαν και άλλοι, άντρες και γυναίκες, να μπορεί να γίνει με τέλειο τρόπο, σύμφωνα με τις οδηγίες που είχε δώσει ο Μωυσής. Ως αποτέλεσμα, «σύμφωνα με όλα όσα είχε διατάξει ο Ιεχωβά τον Μωυσή, έτσι έκαναν οι γιοι του Ισραήλ όλη την υπηρεσία». (Εξ 39:42· 35:25, 26· 36:1, 4) Τα υλικά εξασφαλίστηκαν μέσω προαιρετικών συνεισφορών από το λαό. (Εξ 36:3, 6, 7) Αναμφίβολα, το χρυσάφι, το ασήμι και ο χαλκός, καθώς και τα νήματα, τα υφάσματα και τα δέρματα, προήλθαν κατά βάση από όσα είχαν πάρει οι Ισραηλίτες από την Αίγυπτο. (Εξ 12:34-36· βλέπε ΔΕΡΜΑ ΦΩΚΙΑΣ.) Το ξύλο ακακίας ήταν διαθέσιμο στην έρημο.—Βλέπε ΑΚΑΚΙΑ.

Οι υπολογισμοί σε αυτό το λήμμα βασίζονται στον πήχη των 44,5 εκ. Ωστόσο, ίσως χρησιμοποιήθηκε ο μεγάλος πήχης των 51,8 εκ.—Παράβαλε 2Χρ 3:3· Ιεζ 40:5.

Καλύμματα και προπετάσματα. Ολόκληρο το πλαίσιο της κατασκευής ήταν καλυμμένο πρώτα από ένα λινό κάλυμμα κεντημένο με πολύχρωμες αναπαραστάσεις χερουβείμ. Το κάλυμμα αποτελούνταν από δύο μεγάλα τμήματα πέντε υφασμάτων το καθένα, τα δε τμήματα αυτά ενώνονταν με θηλιές από μπλε κλωστή που συνδέονταν με χρυσά άγκιστρα. Το κάθε ύφασμα είχε μήκος μόνο 28 πήχεις (12,5 μ.), δηλαδή απείχε τουλάχιστον έναν πήχη (44,5 εκ.) από το έδαφος σε κάθε πλευρά της κατασκευής.—Εξ 26:1-6.

Πάνω από το λινό κάλυμμα υπήρχε ένα άλλο από τρίχες κατσικιού αποτελούμενο από δύο τμήματα, το ένα φτιαγμένο με έξι υφάσματα και το άλλο με πέντε. Καθένα από τα 11 υφάσματα είχε μήκος 30 πήχεις (13,4 μ.). Πάνω από αυτό τοποθετούνταν ένα κάλυμμα από δέρματα κριαριών βαμμένα κόκκινα και, τελικά, ένα κάλυμμα από δέρματα φώκιας, το οποίο προφανώς έφτανε στο έδαφος και, όπως φαίνεται, είχε σχοινιά ώστε να μπορεί να στερεώνεται στο έδαφος με πασσάλους.—Εξ 26:7-14.

Μια κουρτίνα που τοποθετήθηκε εσωτερικά, ανάμεσα στα Άγια και στα Άγια των Αγίων, ήταν κεντημένη με χερουβείμ (Εξ 36:35), το δε προπέτασμα της εισόδου, στα Α, ήταν φτιαγμένο από χρωματιστά μάλλινα και λινά νήματα.—Εξ 36:37.

Διαστάσεις. Όπως περιγράφει η Αγία Γραφή τη σκηνή της μαρτυρίας (προφανώς τις εσωτερικές της διαστάσεις), αυτή είχε μήκος 30 πήχεις (13,4 μ.) και ύψος 10 πήχεις (4,5 μ.). (Παράβαλε Εξ 26:16-18.) Προφανώς, είχε πλάτος επίσης 10 πήχεις. (Παράβαλε Εξ 26:22-24.) Το πλάτος θα μπορούσε να υπολογιστεί ως εξής: Το πίσω ή δυτικό τοίχωμα ήταν κατασκευασμένο από έξι πλαίσια ενάμιση πήχη το καθένα (σύνολο 9 πήχεις) και δύο πλαίσια που αποκαλούνται γωνιακές κολόνες, τα οποία, όπως φαίνεται, τοποθετήθηκαν έτσι ώστε το καθένα να αυξήσει κατά μισό πήχη τις εσωτερικές διαστάσεις. Ο Ιουδαίος λόγιος Ρασί (1040-1105 Κ.Χ.), σχολιάζοντας το εδάφιο Έξοδος 26:23, επισήμανε: «Και οι οχτώ σανίδες έμπαιναν στη σειρά, μόνο που το πλήρες πλάτος αυτών των δύο [των γωνιακών κολονών] δεν φαινόταν από το εσωτερικό της Σκηνής, αλλά μόνο μισός πήχης από τη μία πλευρά και μισός πήχης από την άλλη πλευρά ήταν ορατός από το εσωτερικό, και έτσι το πλάτος έφτανε τους δέκα πήχεις. Ο πήχης που περίσσευε από τη μία σανίδα και ο πήχης που περίσσευε από την άλλη σανίδα εφάπτονταν με το πάχος του ενός πήχη που είχαν οι σανίδες της Σκηνής στη βόρεια και στη νότια πλευρά, ώστε το εξωτερικό να είναι ίσο».—Η Πεντάτευχος με το Ταργκούμ του Ογκέλου, τα Χαφταρώθ και το Σχολιολόγιο του Ρασί, Έξοδος (Pentateuch With Targum Onkelos, Haphtaroth and Rashi’s Commentary, Exodus), μετάφραση (στην αγγλική) Μ. Ρόζενμπαουμ και Α. Μ. Ζίλμπερμαν, σ. 144· τα πλάγια γράμματα είναι των μεταφραστών.

Τα Άγια των Αγίων ήταν προφανώς ένας κύβος με πλευρά 10 πήχεις—όπως και τα Άγια των Αγίων του μεταγενέστερου ναού του Σολομώντα είχαν σχήμα κύβου και κάθε διάσταση ήταν 20 πήχεις (8,9 μ.). (1Βα 6:20) Τα Άγια είχαν διπλάσιο μήκος από ό,τι πλάτος. Αναφορικά με το μήκος των Αγίων στη σκηνή της μαρτυρίας, ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι εξής λεπτομέρειες: Καθένα από τα δύο τμήματα του λινού καλύμματος είχε φάρδος 20 πήχεις. (Εξ 26:1-5) Επομένως, το ένα τμήμα (20 πήχεις) απλωνόταν από την είσοδο μέχρι το σημείο όπου τα άγκιστρα το συνέδεαν με το άλλο τμήμα. Η ένωση γινόταν προφανώς πάνω από τους στύλους που στήριζαν την κουρτίνα η οποία οδηγούσε στα Άγια των Αγίων. Κατόπιν, το άλλο μισό του καλύμματος (20 πήχεις) χρησίμευε για να καλύπτει τα Άγια των Αγίων (10 πήχεις) και επίσης την πίσω ή δυτική πλευρά της σκηνής (10 πήχεις).

Πλαίσια. Τα τοιχώματα ήταν από ξύλο ακακίας, επικαλυμμένα με χρυσάφι, και είχαν προφανώς τη μορφή πλαισίων (σαν πλαίσια παραθύρων) και όχι συμπαγών σανίδων. (Εξ 26:15-18) Αυτή η άποψη φαίνεται να είναι βάσιμη για δύο λόγους: (1) Συμπαγείς σανίδες από ακακία στο μέγεθος που περιγράφεται θα ήταν άσκοπα βαριές και (2) τα χερουβείμ που ήταν κεντημένα στο λινό κάλυμμα το οποίο θα έπεφτε πάνω από τις σανίδες θα ήταν κρυμμένα, εκτός από όσα θα φαίνονταν εσωτερικά στην οροφή της κατασκευής. (Εξ 26:1) Φαίνεται, λοιπόν, πως κάθε πλαίσιο ήταν φτιαγμένο με τέτοιον τρόπο ώστε οι ιερείς που βρίσκονταν μέσα στη σκηνή της μαρτυρίας να μπορούν να βλέπουν τα χερουβείμ τα οποία ήταν κεντημένα στο λινό κάλυμμα. Μερικοί σύγχρονοι μελετητές επίσης έχουν την άποψη ότι χρησιμοποιήθηκε το μοντέλο με τα πλαίσια και όχι κάποια κατασκευή με συμπαγείς σανίδες. Ως εκ τούτου, μολονότι η εβραϊκή λέξη κέρες αποδίδεται «σανίδα» σε παλαιότερες μεταφράσεις, αρκετές σύγχρονες μεταφράσεις την αποδίδουν με τη λέξη «πλαίσιο».—Εξ 26:15-29, AT, JB, Mo, RS, ΜΝΚ.

Υπήρχαν 20 πλαίσια στη βόρεια πλευρά και 20 στη νότια. (Εξ 26:18, 20) Κάθε πλαίσιο είχε 10 πήχεις (4,5 μ.) ύψος, ενάμιση πήχη (67 εκ.) πλάτος και απροσδιόριστο πάχος. Στην πίσω ή δυτική άκρη υπήρχαν έξι πλαίσια, και στις πίσω γωνίες δύο πλαίσια που ονομάζονταν «γωνιακές κολόνες».—Εξ 26:22-24.

Σε συνάρτηση με τα πλαίσια, η Γραφή κάνει λόγο για «κρίκους». Αναμφίβολα οι κρίκοι ήταν στερεωμένοι στα πλαίσια για να συγκρατούν τις ράβδους—υπήρχαν τρεις σειρές από ράβδους που περνούσαν μέσα από τους κρίκους για να “δένουν” την όλη κατασκευή. Όπως φαίνεται, η πάνω και η κάτω σειρά αποτελούνταν από δύο ράβδους η καθεμιά, διότι μόνο η μεσαία ράβδος αναφέρεται ότι “περνούσε από άκρη σε άκρη”. Αυτές οι ράβδοι ήταν από ξύλο επικαλυμμένο με χρυσάφι.—Εξ 26:26-29.

Στύλοι και βάση. Πέντε στύλοι επικαλυμμένοι με χρυσάφι βρίσκονταν μπροστά, δηλαδή στην είσοδο, και τέσσερις τέτοιοι στύλοι στήριζαν την κουρτίνα που χώριζε τα Άγια από τα Άγια των Αγίων. (Εξ 26:32, 37) Η βάση ολόκληρης της κατασκευής αποτελούνταν από 100 πέλματα τα οποία είχαν υποδοχές για να μπαίνουν εκεί τα δόντια που βρίσκονταν κάτω από τα 48 πλαίσια (δύο πέλματα για κάθε πλαίσιο, και τέσσερα πέλματα για τους τέσσερις στύλους που χώριζαν τα Άγια από τα Άγια των Αγίων). Αυτά τα πέλματα ήταν όλα ασημένια (Εξ 26:19-25, 32) και το καθένα ζύγιζε ένα τάλαντο (περ. 34 κιλά). (Εξ 38:27) Επιπρόσθετα, υπήρχαν πέντε χάλκινα πέλματα για τους στύλους της εισόδου. (Εξ 26:37) Λαβαίνοντας υπόψη το βάρος του ασημιού, τα εν λόγω πέλματα δεν πρέπει να ήταν πολύ παχιά, αλλά να έμοιαζαν περισσότερο με βαριές πλάκες.

Η αυλή. Η αυλή γύρω από τη σκηνή της μαρτυρίας είχε εμβαδόν 100 επί 50 πήχεις (44,5 επί 22,2 μ.). Η όμοια με φράχτη κουρτίνα που την περιέβαλλε είχε ύψος 5 πήχεις (2,2 μ.). Στηριζόταν σε είκοσι χάλκινους στύλους στην κάθε πλευρά και σε δέκα στο μπρος και στο πίσω άκρο της οριοθετημένης περιοχής. Το προπέτασμα της εισόδου στα Α ήταν φτιαγμένο από λινάρι και χρωματιστά νήματα και είχε φάρδος 20 πήχεις (8,9 μ.).—Εξ 38:9-20.

Υπολογιζόμενο κόστος. Η αξία του χρυσαφιού και του ασημιού που χρησιμοποιήθηκαν για τη σκηνή της μαρτυρίας θα πρέπει να ήταν γύρω στα $12.000.000, και το κόστος ολόκληρης της σκηνής πιθανώς υπερέβαινε τα $13.000.000, με σημερινές τιμές.—Εξ 38:24-29.

Πιθανές προσθήκες. Φαίνεται ότι με τον καιρό χτίστηκαν δωμάτια προς χρήση των ιερέων στην αυλή της σκηνής της μαρτυρίας, ενδεχομένως στα πλάγια της κατασκευής. (1Σα 3:3) Επιπλέον, ίσως στήθηκαν στέγαστρα στην αυλή, ώστε ορισμένοι από εκείνους που έκαναν προσφορές συμμετοχής να μπορούν, μαζί με τις οικογένειές τους, να φάνε τις θυσίες εκεί.

Η Θέση της στο Στρατόπεδο του Ισραήλ. (ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ, Τόμ. 1, σ. 538) Η σκηνή της μαρτυρίας αποτελούσε το κέντρο του στρατοπέδου του Ισραήλ. Πλησιέστερα σε αυτήν, αλλά σε σεβαστή απόσταση, πιθανώς 2.000 πήχεων (890 μ.), στρατοπέδευαν οι οικογένειες της φυλής του Λευί, οι φροντιστές της όλης κατασκευής. (Παράβαλε Ιη 3:4.) Στα Α ήταν η ιερατική οικογένεια του Ααρών, Ν οι Κααθίτες (από τους οποίους είχε επιλεχθεί η οικογένεια του Ααρών για την ιεροσύνη [Εξ 6:18-20]), Δ οι Γηρσωνίτες και Β οι Μεραρίτες. (Αρ 3:23, 29, 35, 38) Ακόμη πιο μακριά βρίσκονταν οι άλλες 12 φυλές: Ιούδας, Ισσάχαρ και Ζαβουλών στα Α· Ρουβήν, Συμεών και Γαδ στα Ν· Εφραΐμ, Μανασσής και Βενιαμίν στα Δ· και Δαν, Ασήρ και Νεφθαλί στα Β. (Αρ 2:1-31) Η σκηνή μπορούσε πάντοτε να εντοπιστεί εύκολα από κάθε σημείο του στρατοπέδου, λόγω του σύννεφου την ημέρα και της φωτιάς τη νύχτα, τα οποία στέκονταν πάνω από τα Άγια των Αγίων όπου βρισκόταν η κιβωτός της διαθήκης.—Εξ 40:36-38.

Πώς Μεταφερόταν. Κατά τη μετακίνηση της σκηνής της μαρτυρίας, του εξοπλισμού και των σκευών της, οι ιερείς κάλυπταν τα σκεύη του αγίου τόπου, και έπειτα οι Κααθίτες μετέφεραν την κιβωτό της διαθήκης, το τραπέζι του ψωμιού της πρόθεσης, το λυχνοστάτη και τα θυσιαστήρια, που ήταν όλα καλυμμένα. Τα μετέφεραν στους ώμους τους πεζοί. (Αρ 4:4-15· 7:9) Οι Γηρσωνίτες, οι οποίοι είχαν στη διάθεσή τους δύο άμαξες, μετέφεραν τα υφάσματα της σκηνής (εκτός από την κουρτίνα που οδηγούσε στα Άγια των Αγίων και τοποθετούνταν πάνω από την Κιβωτό [Αρ 4:5]), τα καλύμματα της σκηνής, τα παραπετάσματα της αυλής, τα προπετάσματα, τα συναφή σχοινιά της σκηνής και ορισμένα σκεύη που χρησιμοποιούνταν στην υπηρεσία. (Αρ 4:24-26· 7:7) Οι Μεραρίτες, με τέσσερις άμαξες, φρόντιζαν για τα πολύ βαριά αντικείμενα, όπως τα πλαίσια και τις κολόνες, τα πέλματα υποδοχής και τους συναφείς πασσάλους της σκηνής, καθώς και για τα διάφορα σχοινιά.—Αρ 4:29-32· 7:8.

Ιστορικό. Αφού ο Ισραήλ διέσχισε τον Ιορδάνη Ποταμό και μπήκε στην Υποσχεμένη Γη, η σκηνή της μαρτυρίας στήθηκε στα Γάλγαλα. (Ιη 4:19) Όταν μοιράστηκε η γη, μεταφέρθηκε στη Σηλώ (Ιη 18:1), όπου παρέμεινε επί χρόνια (1Σα 1:3, 24) προτού μεταφερθεί στη Νωβ. (1Σα 21:1-6) Αργότερα βρισκόταν στη Γαβαών. (1Χρ 21:29) Όταν ο Δαβίδ μετέφερε την κιβωτό της διαθήκης στη Σιών, αυτή βρισκόταν προ πολλού εκτός της σκηνής. Αλλά μέχρις ότου χτιστεί ο ναός από τον Σολομώντα, εξακολούθησαν να προσφέρονται θυσίες στη σκηνή, στη Γαβαών, η οποία αποκαλούνταν «ο μεγάλος υψηλός τόπος». (1Βα 3:4) Ύστερα από την οικοδόμηση του ναού, ο Σολομών φρόντισε να μεταφερθεί η σκηνή στην Ιερουσαλήμ και προφανώς αποθηκεύτηκε εκεί.—1Βα 8:4· 2Χρ 5:5.

Μεταφορική Χρήση. Ο απόστολος Παύλος ρίχνει φως στην εξεικονιστική σημασία της σκηνής της μαρτυρίας. Σε ένα κείμενο όπου αναλύει το υπόδειγμα που τέθηκε από τη σκηνή και από τις υπηρεσίες οι οποίες εκτελούνταν εκεί, λέει ότι ο Ιησούς Χριστός υπήρξε «δημόσιος υπηρέτης του αγίου τόπου και της αληθινής σκηνής, την οποία ανήγειρε ο Ιεχωβά, και όχι άνθρωπος». (Εβρ 8:2) Παρακάτω λέει: «Ο Χριστός ήρθε ως αρχιερέας των καλών πραγμάτων που έχουν πραγματοποιηθεί, μέσω της μεγαλύτερης και τελειότερης σκηνής η οποία δεν είναι φτιαγμένη από χέρια, δηλαδή δεν είναι από αυτή τη δημιουργία». (Εβρ 9:11) Η σκηνή στην έρημο ήταν μια διευθέτηση που ήρθε σε ύπαρξη κατ’ εντολήν του Θεού για να τον πλησιάζουν μέσω της αληθινής λατρείας, μια διευθέτηση για τυπική εξάλειψη αμαρτιών. Εφόσον ήταν «παραβολή» (Εβρ 9:9), προσκίαζε τη διευθέτηση που καθιέρωσε ο Θεός στα πλαίσια της οποίας μπόρεσε να υπηρετήσει ο μεγάλος Αρχιερέας Ιησούς Χριστός, εμφανιζόμενος στον ουρανό μπροστά στον Πατέρα του με την αξία της θυσίας του, η οποία μπορεί πραγματικά να εξαλείψει αμαρτίες. (Εβρ 9:24-26· βλέπε ΝΑΟΣ.) Μέσω αυτής της διευθέτησης, οι πιστοί άνθρωποι μπορούν αληθινά να πλησιάζουν τον Θεό. (Εβρ 4:16) Ο απόστολος Ιωάννης είδε σε όραμα το ουράνιο «αγιαστήριο της σκηνής της μαρτυρίας».—Απ 15:5.

Ο απόστολος Πέτρος, όντας γεννημένος από το πνεύμα γιος του Θεού με την ελπίδα της ουράνιας ζωής μαζί με τον Χριστό Ιησού, αναφέρθηκε στο σάρκινο σώμα του ως «σκηνή». Το σώμα αυτό ήταν μεν “κατοικία”, αλλά μόνο προσωρινή, εφόσον ο Πέτρος γνώριζε ότι ο θάνατός του επίκειτο και η ανάστασή του δεν θα ήταν με σάρκα αλλά με πνεύμα.—2Πε 1:13-15· 1Ιω 3:2· 1Κο 15:35-38, 42-44.

Όσο για τα έπιπλα και τον εξοπλισμό που χρησιμοποιούνταν στη σκηνή της μαρτυρίας, βλέπε λήμματα με τα ονόματα των διαφόρων αντικειμένων.