Ζωή — ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ της Σκοπιάς

ΖΩΗ

Το στοιχείο της ζωής ή το να είναι κάποιο ον ζωντανό. Η έμβια ύπαρξη, ή η διάρκεια της έμβιας ύπαρξης, ενός ατόμου. Όσον αφορά την επίγεια, υλική ζωή, τα πράγματα που κατέχουν ζωή διακρίνονται γενικά από την ικανότητα που έχουν να αναπτύσσονται, να διαθέτουν μεταβολισμό, να αντιδρούν σε εξωτερικά ερεθίσματα και να αναπαράγονται. Στο πρωτότυπο εβραϊκό κείμενο των Γραφών χρησιμοποιείται η λέξη χαϊγίμ, ενώ στο πρωτότυπο ελληνικό κείμενο η λέξη ζωή. Η λέξη νέφες του πρωτότυπου εβραϊκού κειμένου και η αντίστοιχη λέξη ψυχή του πρωτότυπου ελληνικού κειμένου εφαρμόζονται και αυτές στη ζωή, όχι με την αφηρημένη έννοια, αλλά στη ζωή ως ένα πρόσωπο ή ζώο. (Παράβαλε τις λέξεις «ψυχή» και «ζωή» όπως χρησιμοποιούνται στα εδάφια Ιωβ 10:1· Ψλ 66:9· Παρ 3:22.) Η βλάστηση έχει ζωή—το στοιχείο της ζωής είναι ενεργό σε αυτήν—αλλά όχι ζωή ως ψυχή. Η ζωή με την πλήρη της έννοια, όπως εφαρμόζεται στα νοήμονα πρόσωπα, σημαίνει το να απολαμβάνει κανείς τέλεια ύπαρξη δικαιωματικά.

Ιεχωβά Θεός—Η Πηγή της Ζωής. Η ζωή υπήρχε ανέκαθεν, επειδή ο Ιεχωβά Θεός είναι ο ζωντανός Θεός, η Πηγή της ζωής, και η δική του ύπαρξη δεν έχει αρχή ούτε τέλος. (Ιερ 10:10· Δα 6:20, 26· Ιωα 6:57· 2Κο 3:3· 6:16· 1Θε 1:9· 1Τι 1:17· Ψλ 36:9· Ιερ 17:13) Ζωή δόθηκε στο πρώτο από τα δημιουργήματά του, δηλαδή στον μονογενή του Γιο, τον Λόγο. (Ιωα 1:1-3· Κολ 1:15) Μέσω αυτού του Γιου, δημιουργήθηκαν άλλοι ζωντανοί αγγελικοί γιοι του Θεού. (Ιωβ 38:4-7· Κολ 1:16, 17) Μεταγενέστερα, φέρθηκε σε ύπαρξη το υλικό σύμπαν (Γε 1:1, 2), και την τρίτη από τις δημιουργικές «ημέρες» της γης φέρθηκαν σε ύπαρξη οι πρώτες μορφές υλικής ζωής: το χορτάρι, η βλάστηση και τα καρποφόρα δέντρα. Την πέμπτη ημέρα δημιουργήθηκαν ζωντανές επίγειες ψυχές, θαλάσσια ζώα και φτερωτά πετούμενα πλάσματα, ενώ την έκτη ημέρα, χερσαία ζώα και, τελικά, ο άνθρωπος.—Γε 1:11-13, 20-23, 24-31· Πρ 17:25· βλέπε ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ· ΗΜΕΡΑ.

Επομένως, η ζωή στη γη δεν χρειάστηκε να περιμένει μέχρι να λάβει χώρα κάποιος τυχαίος συνδυασμός χημικών ουσιών υπό ορισμένες ακριβείς συνθήκες. Κάτι τέτοιο δεν έχει παρατηρηθεί ποτέ ως τώρα και στην ουσία είναι αδύνατον. Η ζωή στη γη προέκυψε ως το αποτέλεσμα άμεσης εντολής του Ιεχωβά Θεού, της Πηγής της ζωής, και μέσω της άμεσης ενέργειας του Γιου του ο οποίος εκτέλεσε αυτή την εντολή. Μόνο η ζωή γεννάει ζωή. Η Γραφική αφήγηση μας λέει για κάθε περίπτωση ότι το δημιούργημα παρήγαγε απογόνους κατά την ομοίωσή του, ή αλλιώς «κατά το είδος του». (Γε 1:12, 21, 25· 5:3) Οι επιστήμονες έχουν διαπιστώσει ότι υπάρχει πράγματι ασυνέχεια ανάμεσα στα διαφορετικά «είδη», και μετά το ζήτημα της προέλευσης αυτό έχει αποδειχτεί το μεγαλύτερο εμπόδιο για τη θεωρία της εξέλιξης.—Βλέπε ΕΙΔΟΣ.

Η δύναμη της ζωής και η πνοή. Στα επίγεια πλάσματα, ή αλλιώς «ψυχές», υπάρχει τόσο η ενεργός δύναμη της ζωής, ή αλλιώς το «πνεύμα» που τα ζωοποιεί, όσο και η πνοή η οποία συντηρεί αυτή τη δύναμη της ζωής. Τόσο το πνεύμα (η δύναμη της ζωής) όσο και η πνοή είναι προμήθειες από τον Θεό, και αυτός μπορεί να καταστρέψει τη ζωή αφαιρώντας οποιοδήποτε από τα δύο. (Ψλ 104:29· Ησ 42:5) Τον καιρό του Κατακλυσμού, πνίγηκαν ζώα και άνθρωποι. Η πνοή τους σταμάτησε και η δύναμη της ζωής εξέλιπε, έσβησε. «Καθετί στο οποίο η πνοή της δύναμης της ζωής ήταν ενεργός [κατά κυριολεξία, «στο οποίο η πνοή της ενεργού δύναμης (του πνεύματος) της ζωής [υπήρχε]»] στα ρουθούνια του, δηλαδή ό,τι υπήρχε στην ξηρά, πέθανε».—Γε 7:22· παράβαλε μετάφραση του Ρόμπερτ Γιανγκ· βλέπε ΠΝΕΥΜΑ.

Οργανισμός. Όλα τα πράγματα που έχουν ζωή, είτε πνευματικά είτε σαρκικά, έχουν έναν οργανισμό, δηλαδή σώμα. Η ίδια η ζωή είναι απρόσωπη και ασώματη, είναι απλώς το στοιχείο της ζωής. Μιλώντας για το είδος του σώματος με το οποίο θα επιστρέψουν οι αναστημένοι, ο απόστολος Παύλος εξηγεί ότι αυτοί που δημιουργούνται για διαφορετικό περιβάλλον έχουν και διαφορετικό σώμα. Όσο για αυτούς που έχουν ζωή εδώ στη γη, λέει: «Δεν είναι κάθε σάρκα η ίδια σάρκα, αλλά άλλη είναι των ανθρώπων και άλλη σάρκα είναι των κτηνών και άλλη σάρκα των πουλιών και άλλη των ψαριών». Λέει επίσης ότι «υπάρχουν ουράνια σώματα και γήινα σώματα· αλλά διαφορετική είναι η δόξα των ουράνιων σωμάτων και διαφορετική των γήινων σωμάτων».—1Κο 15:39, 40.

Σχετικά με τις διαφορές στη σάρκα ποικίλων γήινων σωμάτων, η Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάνικα ([Encyclopædia Britannica], Τόμ. 14, σ. 42), έκδοση 1942, λέει: «Ένα άλλο γνώρισμα είναι η χημική ατομικότητα που γίνεται έκδηλη παντού, διότι κάθε συγκεκριμένος τύπος οργανισμού φαίνεται ότι έχει κάποια ξεχωριστή δική του πρωτεΐνη και κάποιον χαρακτηριστικό ρυθμό μεταβολισμού. Επομένως, κάτω από τη γενική ιδιότητα της σταθερότητας που χαρακτηρίζει τον ακατάπαυστο μεταβολισμό, υπάρχει μια τριάδα γεγονότων: (1) η σύνθεση των πρωτεϊνών που αντισταθμίζει τη διάσπασή τους, (2) η εμφάνιση αυτών των πρωτεϊνών σε κολλοειδή κατάσταση και (3) η εξειδίκευσή τους από τύπο σε τύπο».—Τα πλάγια γράμματα δικά μας.

Μετάδοση της Δύναμης της Ζωής. Η δύναμη της ζωής που υπάρχει στα πλάσματα, την οποία έθεσε σε λειτουργία ο Ιεχωβά στα πρώτα άτομα κάθε είδους (παραδείγματος χάρη, στο πρώτο ανθρώπινο ζευγάρι), μπορούσε στη συνέχεια να μεταδοθεί μέσω της αναπαραγωγικής διαδικασίας στους απογόνους. Στα θηλαστικά, μετά τη σύλληψη η μητέρα παρέχει οξυγόνο και άλλου είδους τροφή μέχρι τη γέννηση, οπότε το βρέφος αρχίζει να αναπνέει με τα ρουθούνια του, να θηλάζει και αργότερα να τρώει.

Όταν δημιουργήθηκε ο Αδάμ, ο Θεός έπλασε το σώμα του ανθρώπου. Για να ζήσει—και να συνεχίσει να ζει—αυτό το νεόπλαστο σώμα, ήταν απαραίτητο τόσο το πνεύμα (η δύναμη της ζωής) όσο και η πνοή. Το εδάφιο Γένεση 2:7 δηλώνει ότι ο Θεός «φύσηξε στα ρουθούνια του την πνοή [τύπος της λέξης νεσαμάχ] της ζωής, και ο άνθρωπος έγινε ζωντανή ψυχή». Η «πνοή της ζωής» πρέπει να αναφέρεται σε κάτι περισσότερο από την απλή αναπνοή, δηλαδή από την εισροή αέρα στους πνεύμονες. Ο Θεός προφανώς προμήθευσε στον Αδάμ τόσο το πνεύμα, δηλαδή τη σπίθα της ζωής, όσο και την πνοή που χρειαζόταν για να διατηρείται αυτός στη ζωή. Τώρα ο Αδάμ άρχισε να έχει ζωή ως πρόσωπο, να εκδηλώνει χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς του, ενώ με την ομιλία του και με τις πράξεις του μπορούσε να φανερώνει ότι ήταν ανώτερος από τα ζώα, ότι ήταν “γιος του Θεού”, φτιαγμένος κατά τη δική Του ομοίωση και εικόνα.—Γε 1:27· Λου 3:38.

Η ζωή του ανθρώπου και των ζώων εξαρτάται τόσο από τη δύναμη της ζωής, η οποία ξεκίνησε αρχικά να λειτουργεί στα πρώτα άτομα κάθε είδους, όσο και από την πνοή, η οποία συντηρεί αυτή τη δύναμη της ζωής. Η βιολογία πιστοποιεί αυτό το γεγονός. Αυτό γίνεται φανερό από τον τρόπο με τον οποίο ορισμένοι ειδήμονες επιχειρούν να ομαδοποιήσουν τις διάφορες πτυχές της διαδικασίας του θανάτου: κλινικός θάνατος, η διακοπή των λειτουργιών των οργάνων του αναπνευστικού και του κυκλοφορικού συστήματος· εγκεφαλικός θάνατος, ολική και μη αναστρέψιμη παύση της λειτουργίας του εγκεφάλου· σωματικός θάνατος, η σταδιακή και τελικά πλήρης εξαφάνιση των ζωτικών λειτουργιών από όλα τα όργανα και τους ιστούς του σώματος. Άρα, ακόμη και όταν έχουν σταματήσει η αναπνοή, ο παλμός της καρδιάς και η λειτουργία του εγκεφάλου, η δύναμη της ζωής παραμένει για ένα διάστημα στους ιστούς του σώματος.

Γηρατειά και Θάνατος. Όλες οι μορφές ζωής του φυτικού και του ζωικού κόσμου είναι παροδικές. Οι επιστήμονες διερωτώνται από παλιά: Γιατί γερνάει και πεθαίνει ο άνθρωπος;

Μερικοί επιστήμονες διατείνονται ότι υπάρχει ένα γενετικά καθορισμένο μήκος ζωής για κάθε κύτταρο. Για να υποστηρίξουν την άποψή τους, αναφέρουν κάποια πειράματα στα οποία κύτταρα που καλλιεργήθηκαν σε τεχνητό περιβάλλον διαπιστώθηκε ότι σταμάτησαν να διαιρούνται ύστερα από 50 περίπου διαιρέσεις. Ωστόσο, άλλοι επιστήμονες αντιτείνουν ότι τέτοια πειράματα δεν μας βοηθούν να καταλάβουμε γιατί γερνούν ολόκληροι οργανισμοί. Προτείνονται και άλλες εξηγήσεις, μεταξύ των οποίων και μια θεωρία σύμφωνα με την οποία ο εγκέφαλος εκλύει ορμόνες που παίζουν σημαντικό ρόλο στη γήρανση και στον επακόλουθο θάνατο. Το ότι κάποιος πρέπει να είναι επιφυλακτικός για το αν θα δεχτεί μια θεωρία αντί κάποιας άλλης υπονοείται από τα σχόλια του γιατρού Ρόι Λ. Γουόλφορντ, ο οποίος είπε: «Δεν θα πρέπει να ανησυχήσουμε ή ακόμη και να εκπλαγούμε αν το πρότυπο του Χέιφλικ [η θεωρία ότι η γήρανση είναι ενσωματωμένη στο γενετικό υλικό του κυττάρου] αποδειχτεί τελικά εσφαλμένο ή αντικατασταθεί από ένα καλύτερο, αλλά τελικά εξίσου εσφαλμένο, πρότυπο. Το καθετί αληθεύει για όσον καιρό είναι αποδεκτό».—Το Μέγιστο Μήκος Ζωής (Maximum Life Span), 1983, σ. 75.

Καθώς κάποιος εξετάζει τα ευρήματα και τα συμπεράσματα των επιστημόνων, θα πρέπει να λάβει υπόψη του ότι οι περισσότεροι δεν αποδίδουν τη ζωή σε κάποιον Δημιουργό. Μέσα από τις δικές τους προσπάθειες, ελπίζουν να ανακαλύψουν το μυστικό της γήρανσης και του θανάτου ώστε να παρατείνουν την ανθρώπινη ζωή επ’ άπειρον. Παραβλέπουν το γεγονός ότι ο ίδιος ο Δημιουργός όρισε την ποινή του θανάτου για το πρώτο ανθρώπινο ζευγάρι, επιβάλλοντας αυτή την ποινή με τρόπο που ο άνθρωπος δεν κατανοεί πλήρως. Παρόμοια, επιφυλάσσει το βραβείο της αιώνιας ζωής σε όσους ασκούν πίστη στον Γιο του.—Γε 2:16, 17· 3:16-19· Ιωα 3:16.

Ο Αδάμ έχασε τη ζωή για τον εαυτό του και τους απογόνους του. Όταν δημιουργήθηκε ο Αδάμ, ο Θεός έβαλε στον κήπο της Εδέμ «το δέντρο της ζωής». (Γε 2:9) Προφανώς αυτό το δέντρο δεν είχε εγγενείς ζωογόνες ιδιότητες στους καρπούς του, αλλά αντιπροσώπευε την εγγύηση του Θεού για ζωή «στον αιώνα» την οποία θα χορηγούσε σε εκείνον στον οποίο θα επέτρεπε να φάει από τον καρπό του. Εφόσον το δέντρο είχε τοποθετηθεί εκεί από τον Θεό για κάποιον σκοπό, αναμφίβολα θα επιτρεπόταν στον Αδάμ να φάει αυτόν τον καρπό όταν θα αποδεικνυόταν πιστός μέχρι ένα σημείο το οποίο θα έκρινε ο Θεός ως ικανοποιητικό και επαρκές. Όταν ο Αδάμ αμάρτησε, του αφαιρέθηκε η ευκαιρία να φάει από το δέντρο, καθώς ο Ιεχωβά είπε: «Τώρα για να μην απλώσει το χέρι του και πάρει καρπό και από το δέντρο της ζωής και φάει και ζήσει στον αιώνα,—». Κατόπιν ο Ιεχωβά έκανε τα λόγια του πράξη. Δεν επρόκειτο να επιτρέψει σε κάποιον ανάξιο για ζωή να ζήσει στον κήπο που είχε φτιαχτεί για δικαίους, καθώς και να φάει από το δέντρο της ζωής.—Γε 3:22, 23.

Ο Αδάμ, ο οποίος είχε απολαύσει τέλεια ζωή σε συνάρτηση με την υπακοή του προς τον Ιεχωβά (Γε 2:17· Δευ 32:4), τώρα αισθανόταν μέσα του τις επιδράσεις της αμαρτίας και του καρπού της, του θανάτου. Μολαταύτα, το σφρίγος της ζωής του ήταν μεγάλο. Ακόμη και στη θλιβερή κατάσταση στην οποία βρισκόταν, αποκομμένος από τον Θεό και την αληθινή πνευματικότητα, έζησε 930 χρόνια προτού τον καταβάλει ο θάνατος. Στο μεταξύ, μπόρεσε να μεταβιβάσει, όχι πληρότητα ζωής, αλλά κάποιο μέτρο ζωής στους απογόνους του, πολλοί από τους οποίους έζησαν από 700 ως 900 χρόνια. (Γε 5:3-32) Αλλά η διαδικασία που έλαβε χώρα στην περίπτωση του Αδάμ περιγράφεται από τον ετεροθαλή αδελφό του Ιησού, τον Ιάκωβο: «Ο καθένας δοκιμάζεται με το να ελκύεται και να δελεάζεται από την ίδια του την επιθυμία. Έπειτα η επιθυμία, αφού συλλάβει, γεννάει την αμαρτία· και η αμαρτία, αφού επιτελεστεί, γεννάει το θάνατο».—Ιακ 1:14, 15.

Τι Χρειάζεται ο Άνθρωπος για να Ζει. Οι περισσότεροι επιστημονικοί ερευνητές, όχι μόνο παραβλέπουν την αιτία του θανάτου που ισχύει για όλη την ανθρωπότητα, αλλά—ακόμη πιο σημαντικό—αγνοούν τον πρωταρχικό παράγοντα που απαιτείται για αιώνια ζωή. Μολονότι το ανθρώπινο σώμα χρειάζεται να τρέφεται και να αναζωογονείται συνεχώς αναπνέοντας, πίνοντας και τρώγοντας, υπάρχει κάτι πολύ πιο ζωτικό για τη συνέχιση της ζωής. Ο Ιεχωβά διατύπωσε την αρχή: «Ο άνθρωπος δεν ζει μόνο με ψωμί, αλλά με κάθε έκφραση από το στόμα του Ιεχωβά ζει ο άνθρωπος». (Δευ 8:3) Ο Ιησούς Χριστός επανέλαβε αυτή τη δήλωση και είπε επίσης: «Η τροφή μου είναι να κάνω το θέλημα εκείνου που με έστειλε και να τελειώσω το έργο του». (Ιωα 4:34· Ματ 4:4) Σε μια άλλη περίπτωση δήλωσε: «Όπως ο ζωντανός Πατέρας με απέστειλε και εγώ ζω χάρη στον Πατέρα, έτσι και εκείνος που τρώει εμένα, θα ζήσει και εκείνος χάρη σε εμένα».—Ιωα 6:57.

Όταν δημιουργήθηκε ο άνθρωπος, φτιάχτηκε κατά την εικόνα του Θεού, σύμφωνα με την ομοίωσή του. (Γε 1:26, 27) Αυτό φυσικά δεν σήμαινε σύμφωνα με τη σωματική εικόνα ή την εμφάνισή του, διότι ο Θεός είναι Πνεύμα, ενώ ο άνθρωπος σάρκα. (Γε 6:3· Ιωα 4:24) Σήμαινε ότι ο άνθρωπος, αντίθετα από τα «ζώα [που είναι] χωρίς λογική» (2Πε 2:12), είχε λογική. Είχε ιδιότητες παρόμοιες με του Θεού, όπως αγάπη, αίσθημα δικαιοσύνης, σοφία και δύναμη. (Παράβαλε Κολ 3:10.) Είχε την ικανότητα να καταλαβαίνει το λόγο της ύπαρξής του, καθώς και το ποιος ήταν ο σκοπός του Δημιουργού του για αυτόν. Επομένως, ανόμοια με τα ζώα, στον άνθρωπο δόθηκε η δυνατότητα της πνευματικότητας. Αυτός μπορούσε να εκτιμήσει και να λατρέψει τον Δημιουργό του. Η εν λόγω δυνατότητα δημιουργούσε μια ανάγκη στον Αδάμ. Χρειαζόταν περισσότερα πράγματα από κατά γράμμα τροφή—του ήταν απαραίτητη η πνευματική διατροφή. Έπρεπε να ασκεί την πνευματικότητά του για να διαθέτει ψυχική και σωματική ευεξία.

Συνεπώς, μακριά από τον Ιεχωβά Θεό και τις πνευματικές του προμήθειες δεν μπορεί να υπάρξει επ’ άπειρον συνέχιση της ζωής. Σχετικά με τη δυνατότητα της διαιώνισης της ζωής, ο Ιησούς είπε: «Αυτό σημαίνει αιώνια ζωή, το να αποκτούν γνώση για εσένα, τον μόνο αληθινό Θεό, και για αυτόν που απέστειλες, τον Ιησού Χριστό».—Ιωα 17:3.

Αναγέννηση. Για να ανακτήσουν οι άνθρωποι τέλειο οργανισμό και την προοπτική της αιώνιας ζωής, ο Ιεχωβά έκανε διαθέσιμη την αλήθεια, «το λόγο της ζωής». (Ιωα 17:17· Φλπ 2:16) Ακολουθώντας κανείς την αλήθεια, μαθαίνει ότι ο Θεός προμήθευσε τον Ιησού Χριστό, ο οποίος έδωσε τον εαυτό του «λύτρο σε αντάλλαγμα για πολλούς». (Ματ 20:28) Μόνο με αυτό το μέσο μπορεί ο άνθρωπος να αποκατασταθεί σε πλήρη πνευματικότητα καθώς και σε σωματική αρτιότητα.—Πρ 4:12· 1Κο 1:30· 15:23-26· 2Κο 5:21· βλέπε ΛΥΤΡΟ.

Μέσω του Ιησού Χριστού, λοιπόν, έρχεται η αναγέννηση σε ζωή. Αυτός ονομάζεται «ο τελευταίος Αδάμ . . . πνεύμα που δίνει ζωή». (1Κο 15:45) Οι προφητείες τον προσδιορίζουν ως “Αιώνιο Πατέρα” (Ησ 9:6) και ως εκείνον που «έχυσε την ψυχή του στο θάνατο», του οποίου η ψυχή “τίθεται ως προσφορά για ενοχή”. Με την ιδιότητα του “Πατέρα” έχει την ικανότητα να αναγεννήσει την ανθρωπότητα, δίνοντας έτσι ζωή σε όσους ασκούν πίστη στην προσφορά της ψυχής του και είναι υπάκουοι.—Ησ 53:10-12.

Η ελπίδα ατόμων της αρχαιότητας. Τα πιστά άτομα της αρχαιότητας είχαν την ελπίδα της ζωής. Ο απόστολος Παύλος επισημαίνει αυτό το γεγονός. Γυρίζει στο παρελθόν, στους απογόνους του Αβραάμ προτού δοθεί ο Νόμος, και αναφέρεται στον εαυτό του, έναν Εβραίο, σαν να ζούσε τότε, με την έννοια ότι ήταν στην οσφύ των προπατόρων του. Προβάλλει το επιχείρημα: «Κάποτε εγώ ήμουν ζωντανός χωρίς νόμο· αλλά όταν ήρθε η εντολή, η αμαρτία επανήλθε στη ζωή, εγώ όμως πέθανα. Και η εντολή που ήταν για ζωή, αυτή διαπίστωσα ότι ήταν για θάνατο». (Ρω 7:9, 10· παράβαλε Εβρ 7:9, 10.) Άτομα όπως ο Άβελ, ο Ενώχ, ο Νώε και ο Αβραάμ είχαν ελπίδα στον Θεό. Πίστευαν στο «σπέρμα» που θα έπληττε το κεφάλι του φιδιού, πράγμα που θα σήμαινε απελευθέρωση. (Γε 3:15· 22:16-18) Απέβλεπαν στη Βασιλεία του Θεού, την «πόλη που έχει πραγματικά θεμέλια». Πίστευαν ότι οι νεκροί θα ανασταίνονταν σε ζωή.—Εβρ 11:10, 16, 35.

Όταν δόθηκε ο Νόμος, ο Ιεχωβά δήλωσε: «Πρέπει να τηρείτε τα νομοθετήματά μου και τις δικαστικές αποφάσεις μου, τα οποία αν εκτελεί ο άνθρωπος, θα ζήσει μέσω αυτών». (Λευ 18:5) Αναμφίβολα, οι Ισραηλίτες που έλαβαν το Νόμο τον δέχτηκαν ευχαρίστως, επειδή τους πρόσφερε την ελπίδα της ζωής. Ο Νόμος ήταν “άγιος και δίκαιος” και θα όριζε ως απολύτως δίκαιο εκείνον που θα μπορούσε να ανταποκριθεί πλήρως στους κανόνες του. (Ρω 7:12) Αλλά αντί να δώσει ζωή, ο Νόμος απέδειξε ότι όλοι οι Ισραηλίτες, και γενικά η ανθρωπότητα, ήταν ατελείς και αμαρτωλοί. Επιπλέον, καταδίκαζε τους Ιουδαίους σε θάνατο. (Γα 3:19· 1Τι 1:8-10) Αληθινά, όπως λέει ο Παύλος, «όταν ήρθε η εντολή, η αμαρτία επανήλθε στη ζωή, εγώ όμως πέθανα». Γι’ αυτό, δεν μπορούσε να έρθει ζωή από το Νόμο.

Ο Παύλος προβάλλει το επιχείρημα: «Αν είχε δοθεί νόμος που μπορούσε να δώσει ζωή, η δικαιοσύνη θα ήταν πράγματι μέσω νόμου». (Γα 3:21) Οι Ιουδαίοι, λοιπόν, καταδικαζόμενοι από το Νόμο, δεν αποδεικνύονταν μόνο αμαρτωλοί ως απόγονοι του Αδάμ, αλλά αντιμετώπιζαν μια επιπρόσθετη ανεπάρκεια. Γι’ αυτόν το λόγο, ο Χριστός πέθανε πάνω σε ξύλο βασανισμού, όπως λέει ο Παύλος: «Ο Χριστός, μέσω εξαγοράς, μας απελευθέρωσε από την κατάρα του Νόμου με το να γίνει κατάρα αντί για εμάς, επειδή είναι γραμμένο: “Καταραμένος είναι κάθε κρεμασμένος πάνω σε ξύλο”». (Γα 3:13) Απομακρύνοντας αυτό το εμπόδιο, δηλαδή την κατάρα που ερχόταν στους Ιουδαίους επειδή παραβίαζαν το Νόμο, ο Ιησούς Χριστός αφαίρεσε για τους Ιουδαίους αυτόν το φραγμό ο οποίος τους κρατούσε μακριά από τη ζωή, δίνοντάς τους ευκαιρία για ζωή. Με αυτόν τον τρόπο, το λύτρο του μπορούσε να ωφελήσει αυτούς καθώς και άλλους.

Αιώνια ζωή—αμοιβή από τον Θεό. Από όλη την Αγία Γραφή γίνεται φανερό ότι ανέκαθεν η ελπίδα των υπηρετών του Ιεχωβά ήταν να λάβουν αιώνια ζωή από τον Θεό. Αυτή η ελπίδα τούς έχει ενθαρρύνει να διατηρήσουν την πιστότητά τους. Και δεν είναι ιδιοτελής ελπίδα. Ο απόστολος Παύλος γράφει: «Μάλιστα, χωρίς πίστη είναι αδύνατον να τον ευαρεστήσει κανείς, γιατί εκείνος που πλησιάζει τον Θεό πρέπει να πιστέψει ότι αυτός υπάρχει και ότι γίνεται μισθαποδότης σε εκείνους που τον αναζητούν ένθερμα». (Εβρ 11:6) Τέτοιος Θεός είναι αυτός, και η ιδιότητά του αυτή είναι μια από τις ιδιότητες για τις οποίες αξίζει την πλήρη αφοσίωση των πλασμάτων του.

Αθανασία, αφθαρσία, θεϊκή ζωή. Η Αγία Γραφή λέει ότι ο Ιεχωβά έχει αθανασία και αφθαρσία. (1Τι 1:17) Αυτά τα χορήγησε πρώτα στον Γιο του. Όταν ο απόστολος Παύλος έγραψε στον Τιμόθεο, ο Χριστός ήταν ο μόνος στον οποίο είχε δοθεί αθανασία. (1Τι 6:16) Αλλά έχει δοθεί υπόσχεση για αυτήν και σε άλλους, εκείνους που γίνονται πνευματικοί αδελφοί του Χριστού. (Ρω 2:7· 1Κο 15:53, 54) Επίσης, αυτοί γίνονται μέτοχοι “θεϊκής φύσης”, συμμετέχουν με τον Χριστό στη δόξα του. (2Πε 1:4) Οι άγγελοι είναι πνευματικά πλάσματα, αλλά δεν είναι αθάνατοι, διότι αυτοί που έγιναν πονηροί δαίμονες θα καταστραφούν.—Ματ 25:41· Λου 4:33, 34· Απ 20:10, 14· βλέπε ΑΘΑΝΑΣΙΑ· ΑΦΘΑΡΣΙΑ.

Επίγεια ζωή χωρίς φθορά. Τι θα λεχθεί για τους υπόλοιπους από την ανθρωπότητα που δεν λαβαίνουν ουράνια ζωή; Ο απόστολος Ιωάννης αναφέρει τα λόγια του Ιησού, ο οποίος είπε: «Διότι ο Θεός αγάπησε τον κόσμο τόσο πολύ, ώστε έδωσε τον μονογενή του Γιο, για να μην καταστραφεί όποιος ασκεί πίστη σε αυτόν, αλλά να έχει αιώνια ζωή». (Ιωα 3:16) Στην παραβολή του Ιησού για τα πρόβατα και τα κατσίκια, όσοι από τα έθνη ξεχωρίζονται στα δεξιά του ως πρόβατα εισέρχονται «σε αιώνια ζωή». (Ματ 25:46) Ο Παύλος μιλάει για τους “γιους του Θεού” και “συγκληρονόμους με τον Χριστό” και λέει ότι «με έντονη λαχτάρα η δημιουργία περιμένει την αποκάλυψη των γιων του Θεού». Κατόπιν λέει ότι «η ίδια η δημιουργία θα ελευθερωθεί από την υποδούλωση στη φθορά και θα έχει την ένδοξη ελευθερία των παιδιών του Θεού». (Ρω 8:14-23) Όταν ο Αδάμ δημιουργήθηκε ως τέλειος άνθρωπος, ήταν “γιος [ή παιδί] του Θεού”. (Λου 3:38) Το προφητικό όραμα των εδαφίων Αποκάλυψη 21:1-4 υποδεικνύει έναν μελλοντικό «νέο ουρανό» και «νέα γη» και υπόσχεται ότι τότε «ο θάνατος δεν θα υπάρχει πια, ούτε πένθος ούτε κραυγή ούτε πόνος δεν θα υπάρχουν πια». Εφόσον αυτή η υπόσχεση δίνεται, όχι σε πνευματικά πλάσματα, αλλά ειδικά στους «ανθρώπους», μας παρέχει τη διαβεβαίωση ότι μια νέα επίγεια κοινωνία ανθρώπων που θα ζουν υπό το «νέο ουρανό» θα γευτούν αποκατάσταση της διάνοιας και του σώματος σε πληρότητα υγείας και αιώνια ζωή ως επίγεια «παιδιά του Θεού».

Με την εντολή που έδωσε στον Αδάμ, ο Θεός άφηνε να εννοηθεί ότι, αν ο Αδάμ υπάκουε, δεν θα πέθαινε. (Γε 2:17) Έτσι και στην περίπτωση της υπάκουης ανθρωπότητας, όταν εκμηδενιστεί ο τελευταίος εχθρός του ανθρώπου, ο θάνατος, δεν θα υπάρχει αμαρτία που να επιδρά στα σώματά τους ώστε να επιφέρει το θάνατο. Στον αιώνα τον άπαντα δεν θα χρειαστεί να πεθάνουν. (1Κο 15:26) Αυτή η εκμηδένιση του θανάτου λαβαίνει χώρα στο τέλος της βασιλείας του Χριστού, η οποία, όπως δείχνει το βιβλίο της Αποκάλυψης, διαρκεί 1.000 χρόνια. Εκεί λέγεται για όσους γίνονται βασιλιάδες και ιερείς με τον Χριστό ότι «ήρθαν στη ζωή και βασίλεψαν με τον Χριστό χίλια χρόνια». «Οι υπόλοιποι νεκροί» που δεν έρχονται στη ζωή “μέχρι που τελειώνουν τα χίλια χρόνια” πρέπει να είναι αυτοί που ζουν στο τέλος των χιλίων ετών, αλλά προτού απελευθερωθεί ο Σατανάς από την άβυσσο και φέρει την αποφασιστική δοκιμή στην ανθρωπότητα. Στο τέλος των χιλίων ετών, οι άνθρωποι στη γη θα έχουν φτάσει σε ανθρώπινη τελειότητα, και έτσι θα είναι στην κατάσταση στην οποία ήταν ο Αδάμ και η Εύα προτού αμαρτήσουν. Τώρα θα έχουν όντως ζωή σε τελειότητα. Εκείνοι που στη συνέχεια θα περάσουν τη δοκιμή με επιτυχία, όταν ο Σατανάς απελευθερωθεί για λίγο από την άβυσσο, θα μπορούν να απολαμβάνουν αυτή τη ζωή για πάντα.—Απ 20:4-10.

Η Οδός της Ζωής. Ο Ιεχωβά, η Πηγή της ζωής, έχει αποκαλύψει την οδό της ζωής μέσω του Λόγου της αλήθειας του. Ο Κύριος Ιησούς Χριστός “έριξε φως στη ζωή και στην αφθαρσία μέσω των καλών νέων”. (2Τι 1:10) Είπε στους μαθητές του: «Το πνεύμα είναι που δίνει ζωή· η σάρκα δεν χρησιμεύει καθόλου. Τα λόγια που εγώ σας έχω πει είναι πνεύμα και είναι ζωή». Λίγο αργότερα, ο Ιησούς ρώτησε τους αποστόλους του αν επρόκειτο να τον εγκαταλείψουν, όπως είχαν κάνει άλλοι. Ο Πέτρος απάντησε: «Κύριε, σε ποιον να πάμε; Εσύ έχεις λόγια αιώνιας ζωής». (Ιωα 6:63, 66-68) Ο απόστολος Ιωάννης αποκάλεσε τον Ιησού «λόγο της ζωής», και είπε: «Μέσω αυτού ήταν ζωή».—1Ιω 1:1, 2· Ιωα 1:4.

Από τα λόγια του Ιησού γίνεται φανερό ότι είναι μάταιες οι προσπάθειες που κάνουν οι άνθρωποι να παρατείνουν τη ζωή επ’ άπειρον ή οι θεωρίες που λένε ότι κάποιο συγκεκριμένο διαιτολόγιο ή θεραπευτική αγωγή θα φέρει ζωή στην ανθρωπότητα. Στην καλύτερη περίπτωση, αυτά τα πράγματα μπορούν να βελτιώσουν την υγεία μόνο προσωρινά. Η μόνη οδός ζωής είναι η υπακοή στα καλά νέα, «το λόγο της ζωής». (Φλπ 2:16) Για να αποκτήσει κανείς ζωή, πρέπει να κρατάει το νου του προσηλωμένο «σε αυτά που βρίσκονται πάνω, όχι σε αυτά που βρίσκονται στη γη». (Κολ 3:1, 2) Στους ακροατές του ο Ιησούς είπε: «Αυτός που ακούει το λόγο μου και πιστεύει εκείνον που με έστειλε έχει αιώνια ζωή, και δεν έρχεται σε κρίση αλλά έχει μεταβεί από το θάνατο στη ζωή». (Ιωα 5:24· 6:40) Αυτά τα άτομα δεν είναι πια καταδικασμένοι αμαρτωλοί που οδεύουν προς το θάνατο. Ο απόστολος Παύλος έγραψε: «Συνεπώς, εκείνοι που είναι σε ενότητα με τον Χριστό Ιησού δεν έχουν καμιά καταδίκη. Διότι ο νόμος εκείνου του πνεύματος που δίνει ζωή σε ενότητα με τον Χριστό Ιησού σάς έχει ελευθερώσει από το νόμο της αμαρτίας και του θανάτου». (Ρω 8:1, 2) Ο Ιωάννης λέει πως ένας Χριστιανός γνωρίζει ότι έχει «μεταβεί από το θάνατο στη ζωή» αν αγαπάει τους αδελφούς του.—1Ιω 3:14.

Εφόσον «δεν υπάρχει άλλο όνομα κάτω από τον ουρανό που να έχει δοθεί μεταξύ των ανθρώπων, μέσω του οποίου πρέπει να σωθούμε», αυτός που αναζητάει τη ζωή πρέπει να ακολουθεί τον Χριστό. (Πρ 4:12) Ο Ιησούς έδειξε ότι ένα άτομο πρέπει να έχει συναίσθηση της πνευματικής του ανάγκης. Πρέπει να πεινάει και να διψάει για τη δικαιοσύνη. (Ματ 5:3, 6) Δεν πρέπει μόνο να ακούσει τα καλά νέα, αλλά και να ασκήσει πίστη στον Ιησού Χριστό και μέσω αυτού να επικαλεστεί το όνομα του Ιεχωβά. (Ρω 10:13-15) Ακολουθώντας το παράδειγμα του Ιησού, θα βαφτιστεί στο νερό. (Ματ 3:13-15· Εφ 4:5) Στη συνέχεια πρέπει να εξακολουθεί να επιζητεί τη Βασιλεία και τη δικαιοσύνη του Ιεχωβά.—Ματ 6:33.

Προφυλάξτε την Καρδιά. Όποιος γίνεται μαθητής του Ιησού Χριστού πρέπει να συνεχίσει να προχωρεί στην οδό της ζωής. Σε ένα τέτοιο άτομο δίνεται η προειδοποίηση: «Αυτός που νομίζει ότι στέκεται ας προσέχει μην πέσει». (1Κο 10:12) Του δίνεται επίσης η συμβουλή: «Περισσότερο από όλα όσα πρέπει να φυλαχτούν, προφύλασσε την καρδιά σου, γιατί από αυτήν εξέρχονται οι πηγές της ζωής». (Παρ 4:23) Ο Ιησούς έδειξε ότι από την καρδιά πηγάζουν οι πονηροί διαλογισμοί, η μοιχεία, ο φόνος, και ούτω καθεξής. Αυτά τα πράγματα μπορεί να οδηγήσουν στο θάνατο. (Ματ 15:19, 20) Η προφύλαξη από τέτοιους διαλογισμούς της καρδιάς, η οποία επιτυγχάνεται όταν εφοδιάζουμε την καρδιά με ζωογόνα πνευματική διατροφή—την αλήθεια από την αγνή Πηγή της ζωής—θα εμποδίζει την καρδιά να πάρει κακή πορεία και να οδηγήσει το άτομο έξω από την οδό της ζωής.—Ρω 8:6· βλέπε ΚΑΡΔΙΑ.

Καθώς προστατεύει κανείς τη ζωή του προφυλάσσοντας την καρδιά, πρέπει να ελέγχει τη γλώσσα του. «Θάνατος και ζωή είναι στη δύναμη της γλώσσας και αυτός που την αγαπάει θα φάει τους καρπούς της». (Παρ 18:21) Ο Ιησούς εξήγησε το λόγο: «Αυτά που βγαίνουν από το στόμα εξέρχονται από την καρδιά, και εκείνα μολύνουν τον άνθρωπο». (Ματ 15:18· Ιακ 3:5-10) Χρησιμοποιώντας, όμως, κάποιος κατάλληλα τη γλώσσα για να αινεί τον Θεό και να λέει ορθά πράγματα, συνεχίζει στην οδό της ζωής.—Ψλ 34:12-14· 63:3· Παρ 15:4.

Αυτή η Παρούσα Ζωή. Ο Βασιλιάς Σολομών, αφού δοκίμασε όλα όσα έχει να προσφέρει αυτή η ζωή υπό τη μορφή πλούτου, σπιτιών, κήπων και διαφόρων ειδών ψυχαγωγίας, κατέληξε στο συμπέρασμα: «Μίσησα τη ζωή, επειδή το έργο που έχει γίνει κάτω από τον ήλιο έφερε συμφορά κατά τη γνώμη μου, γιατί τα πάντα ήταν ματαιότητα και κυνήγι του ανέμου». (Εκ 2:17) Ο Σολομών δεν μίσησε την ίδια τη ζωή, διότι αυτή είναι “καλό δώρο και τέλειο δώρημα από πάνω”. (Ιακ 1:17) Ο Σολομών μίσησε την καταστροφική, κενή ζωή που διάγει κάποιος ζώντας όπως ο παρών κόσμος της ανθρωπότητας, υποταγμένος στη ματαιότητα. (Ρω 8:20) Στο τέλος του βιβλίου του, ο Σολομών συνέστησε το φόβο για τον αληθινό Θεό και την τήρηση των εντολών του, πράγμα που αποτελεί την οδό της πραγματικής ζωής. (Εκ 12:13, 14· 1Τι 6:19) Ο απόστολος Παύλος, μιλώντας για τον εαυτό του και τους συγχριστιανούς του, είπε ότι, μετά το εντατικό κήρυγμα που είχαν κάνει και τη μαρτυρία που είχαν δώσει για τον Χριστό και την ανάσταση παρά το διωγμό που αντιμετώπισαν, “αν μόνο σε αυτή τη ζωή είχαν ελπίσει στον Χριστό, ήταν οι πιο αξιολύπητοι από όλους τους ανθρώπους”. Γιατί; Επειδή θα είχαν βασιστεί σε μια ψεύτικη ελπίδα. «Ωστόσο», συνέχισε ο Παύλος, «τώρα ο Χριστός έχει εγερθεί από τους νεκρούς». «Συνεπώς, αγαπητοί μου αδελφοί», κατέληξε, «να γίνεστε σταθεροί, αμετακίνητοι, έχοντας πάντοτε πολλά να κάνετε στο έργο του Κυρίου, γνωρίζοντας ότι ο κόπος σας δεν είναι μάταιος σε σχέση με τον Κύριο».—1Κο 15:19, 20, 58.

Δέντρα Ζωής. Εκτός από το δέντρο της ζωής στην Εδέμ (Γε 2:9), το οποίο εξετάστηκε ήδη σε αυτό το λήμμα, η έκφραση «δέντρο[-α] ζωής» εμφανίζεται και σε αρκετές άλλες περιπτώσεις στις Γραφές, πάντοτε με μεταφορική, ή αλλιώς συμβολική, έννοια. Η σοφία αποκαλείται «δέντρο ζωής για όσους την αγκαλιάζουν», με την έννοια ότι θα τους χορηγήσει ό,τι χρειάζονται, όχι μόνο για να απολαμβάνουν την παρούσα ζωή τους αλλά και για να λάβουν αιώνια ζωή, δηλαδή θα τους χορηγήσει τη γνώση του Θεού, καθώς και την ενόραση και τη φρόνηση να υπακούν στις εντολές του.—Παρ 3:18· 16:22.

«Ο καρπός του δικαίου είναι δέντρο ζωής, και αυτός που κερδίζει ψυχές είναι σοφός», λέει μια άλλη παροιμία. (Παρ 11:30) Ο δίκαιος, με τα λόγια και το παράδειγμά του, κερδίζει ψυχές, δηλαδή, ακούγοντάς τον, οι άνθρωποι τρέφονται πνευματικά, οδηγούνται στο να υπηρετούν τον Θεό και λαβαίνουν τη ζωή την οποία καθιστά δυνατή ο Θεός. Παρόμοια, «η ηρεμία της γλώσσας είναι δέντρο ζωής, αλλά η διαστροφή της σημαίνει συντριβή του πνεύματος». (Παρ 15:4) Τα ήρεμα λόγια του σοφού βοηθούν και αναζωογονούν το πνεύμα εκείνων που τον ακούν, καλλιεργώντας καλές ιδιότητες μέσα τους, βοηθώντας τους να βαδίζουν στην οδό της ζωής, ενώ η διαστροφή της γλώσσας είναι σαν χαλασμένος καρπός—προξενεί προβλήματα και αποθάρρυνση, βλάπτοντας εκείνους που την ακούν.

Το εδάφιο Παροιμίες 13:12 λέει: «Η προσδοκία που αναβάλλεται αρρωσταίνει την καρδιά, αλλά το ποθούμενο, όταν έρχεται, είναι δέντρο ζωής». Η εκπλήρωση μιας από πολλού αναμενόμενης επιθυμίας είναι ενισχυτική και αναζωογονητική, δίνει δε ανανεωμένο σφρίγος.

Ο ενδοξασμένος Ιησούς Χριστός υπόσχεται στον Χριστιανό που νικάει ότι θα του επιτρέψει να φάει από «το δέντρο της ζωής, το οποίο είναι στον παράδεισο του Θεού». (Απ 2:7) Και πάλι, στα τελευταία εδάφια του βιβλίου της Αποκάλυψης διαβάζουμε: «Και αν κάποιος αφαιρέσει οτιδήποτε από τα λόγια του ρόλου αυτής της προφητείας, ο Θεός θα αφαιρέσει τη μερίδα του από τα δέντρα της ζωής και από την άγια πόλη, πράγματα που είναι γραμμένα σε αυτόν το ρόλο». (Απ 22:19) Στα συμφραζόμενα αυτών των δύο Γραφικών περικοπών, ο Χριστός Ιησούς μιλάει σε εκείνους που είναι νικητές, οι οποίοι “δεν πρόκειται να πάθουν κακό από το δεύτερο θάνατο” (Απ 2:11), στους οποίους θα δοθεί «εξουσία πάνω στα έθνη» (Απ 2:26), οι οποίοι θα γίνουν “στύλος στο ναό του Θεού [του Ιησού]” (Απ 3:12) και οι οποίοι θα καθήσουν μαζί με τον Χριστό στον ουράνιο θρόνο του. (Απ 3:21) Επομένως, το δέντρο ή τα δέντρα δεν μπορεί να είναι κατά γράμμα, διότι οι νικητές που τρώνε από αυτό ή αυτά είναι μέτοχοι της ουράνιας κλήσης (Εβρ 3:1), για τους οποίους έχουν φυλαχτεί τόποι στον ουρανό. (Ιωα 14:2, 3· 2Πε 1:3, 4) Άρα, το δέντρο ή τα δέντρα πρέπει να συμβολίζουν την προμήθεια που κάνει ο Θεός για τη διατήρηση της ζωής—στην προκειμένη περίπτωση, της ουράνιας, αθάνατης ζωής η οποία δίνεται στους πιστούς επειδή νικούν μαζί με τον Χριστό.

Η έκφραση «δέντρα ζωής» αναφέρεται και σε διαφορετικά συμφραζόμενα, στα εδάφια Αποκάλυψη 22:1, 2. Εδώ τα έθνη εμφανίζονται να χρησιμοποιούν τα φύλλα των δέντρων για θεραπευτικούς σκοπούς. Αυτά τα δέντρα υπάρχουν κατά μήκος του ποταμού που ρέει από το μεγαλοπρεπή ναό του Θεού, όπου βρίσκεται ο θρόνος του. Η εικόνα αυτή παρουσιάζεται μετά τη σκηνή της εγκαθίδρυσης του νέου ουρανού και της νέας γης και τη δήλωση ότι «η σκηνή του Θεού είναι με τους ανθρώπους». (Απ 21:1-3, 22, 24) Συμβολικά, λοιπόν, τα δέντρα αυτά πρέπει να είναι θεραπευτικές προμήθειες για να διατηρηθούν οι άνθρωποι στη ζωή—για να λάβουν τελικά αιώνια ζωή. Η πηγή αυτών των προμηθειών είναι ο βασιλικός θρόνος του Θεού και του Αρνιού, του Ιησού Χριστού.

Αρκετές αναφορές γίνονται στο «ρόλο της ζωής», ή αλλιώς στο «βιβλίο» του Θεού. Αυτό προφανώς περιέχει τα ονόματα όλων εκείνων που, χάρη στην πίστη τους, πρόκειται να λάβουν το δώρο της αιώνιας ζωής είτε στον ουρανό είτε στη γη. Περιέχει τα ονόματα των υπηρετών του Ιεχωβά «από τη θεμελίωση του κόσμου», δηλαδή του κόσμου των ανθρώπων που μπορούν να απολυτρωθούν. Άρα, το όνομα του δίκαιου Άβελ είναι προφανώς το πρώτο όνομα που είναι γραμμένο «στο ρόλο».—Απ 17:8· Ματ 23:35· Λου 11:50, 51.

Τι σημαίνει το γεγονός ότι το όνομα κάποιου γράφεται στο «βιβλίο» του Θεού, ή αλλιώς στο «ρόλο της ζωής»;

Η καταγραφή του ονόματος ενός ατόμου στο «βιβλίο της ζωής» δεν προκαθορίζει ότι αυτό το άτομο θα λάβει αιώνια ζωή. Το αν το όνομά του θα παραμείνει εκεί εξαρτάται από την υπακοή του. Γι’ αυτόν το λόγο, ο Μωυσής μεσολάβησε στον Ιεχωβά υπέρ του Ισραήλ λέγοντας: «Τώρα αν θέλεις να συγχωρήσεις την αμαρτία τους—αν όμως όχι, εξάλειψέ με, σε παρακαλώ, από το βιβλίο σου το οποίο έγραψες». Ο Ιεχωβά απάντησε: «Όποιον αμάρτησε εναντίον μου, αυτόν θα εξαλείψω από το βιβλίο μου». (Εξ 32:32, 33) Αυτό υποδηλώνει ότι ο κατάλογος των ονομάτων που περιέχονται στο «βιβλίο» θα μπορούσε να αλλάξει εξαιτίας της ανυπακοής μερικών, καθώς τα ονόματά τους θα “εξαλείφονταν”, δηλαδή θα σβήνονταν, από «το βιβλίο».—Απ 3:5.

Στη σκηνή της κρίσης που περιγράφεται στα εδάφια Αποκάλυψη 20:11-15, κατά τη διάρκεια της Χιλιετούς Βασιλείας του Χριστού, «ο ρόλος της ζωής» παρουσιάζεται να ανοίγεται για να καταχωριστούν σε αυτόν και άλλα ονόματα. Ανοίγονται επίσης ρόλοι με οδηγίες. Όσοι επιστρέφουν μέσω της “ανάστασης των αδίκων” θα έχουν κατ’ αυτόν τον τρόπο την ευκαιρία να δουν τα ονόματά τους να γράφονται στο “ρόλο της ζωής”, με την προϋπόθεση ότι θα εκτελούν με υπακοή έργα εναρμονισμένα με τους ρόλους που περιέχουν τις οδηγίες. (Πρ 24:15) Φυσικά, οι πιστοί υπηρέτες του Θεού που επιστρέφουν μέσω της “ανάστασης των δικαίων” θα έχουν ήδη τα ονόματά τους στο “ρόλο της ζωής”. Με την όσια υπακοή τους στις θεϊκές οδηγίες, θα διατηρήσουν τα ονόματά τους σε αυτόν.

Πώς μπορεί κάποιος να διατηρήσει για πάντα το όνομά του στο «βιβλίο της ζωής»; Όσοι πρόκειται να λάβουν ουράνια ζωή μπορούν να το επιτύχουν αυτό “νικώντας” τον κόσμο μέσω πίστης, μένοντας “πιστοί μέχρι θανάτου”. (Απ 2:10· 3:5) Όσοι πρόκειται να λάβουν ζωή στη γη μπορούν να το επιτύχουν αποδεικνύοντας την οσιότητά τους στον Ιεχωβά μέσω μιας τελικής, αποφασιστικής δοκιμής στο τέλος της Χιλιετούς Βασιλείας του Χριστού. (Απ 20:7, 8) Αυτοί που θα διακρατήσουν την ακεραιότητά τους σε εκείνη την τελική δοκιμή θα δουν τα ονόματά τους να διατηρούνται μόνιμα από τον Θεό στο «βιβλίο της ζωής», καθώς ο Ιεχωβά θα αναγνωρίσει κατ’ αυτόν τον τρόπο ότι είναι δίκαιοι με την πλήρη έννοια και άξιοι του δικαιώματος για αιώνια ζωή στη γη.—Ρω 8:33.

“Ο ρόλος του Αρνιού”. “Ο ρόλος της ζωής του Αρνιού” είναι ένας ξεχωριστός ρόλος, ο οποίος προφανώς περιέχει μόνο τα ονόματα εκείνων με τους οποίους το Αρνί, ο Ιησούς Χριστός, μοιράζεται τη διακυβέρνηση της Βασιλείας του, συμπεριλαμβανομένων αυτών που βρίσκονται ακόμη στη γη και πρόκειται να λάβουν ουράνια ζωή. (Απ 13:8· παράβαλε Απ 14:1, 4.) Εκείνοι που καταχωρίζονται στο “ρόλο του Αρνιού” λέγεται ότι μπαίνουν στην άγια πόλη, τη Νέα Ιερουσαλήμ, αποτελώντας έτσι μέρος της ουράνιας Μεσσιανικής Βασιλείας. (Απ 21:2, 22-27) Τα ονόματά τους είναι γραμμένα τόσο στο “ρόλο του Αρνιού” όσο και στον άλλον ρόλο, το «βιβλίο της ζωής» του Θεού.—Φλπ 4:3· Απ 3:5.

Ποταμός Νερού Ζωής. Στο όραμά του που είναι καταγραμμένο στο βιβλίο της Αποκάλυψης, ο Ιωάννης είδε έναν «ποταμό νερού ζωής, καθαρό σαν κρύσταλλο, που έρρεε από το θρόνο του Θεού και του Αρνιού» στη μέση του πλατιού δρόμου της άγιας πόλης, της Νέας Ιερουσαλήμ. (Απ 22:1, 2· 21:2) Το νερό είναι απαραίτητο για τη ζωή. Το όραμα αρχίζει να εκπληρώνεται στη διάρκεια της “ημέρας του Κυρίου”, λίγο μετά την εγκαθίδρυση της Βασιλείας του Θεού. (Απ 1:10) Πρόκειται για ένα χρονικό διάστημα κατά το οποίο υπάρχουν ακόμη στη γη μέλη της τάξης της νύφης για να προσκαλέσουν προσωπικά “όποιον διψάει” να πιει από το νερό της ζωής δωρεάν. (Απ 22:17) Μετά την καταστροφή του παρόντος συστήματος πραγμάτων, ο ποταμός συνεχίζει να ρέει, με αυξανόμενο όγκο νερού, στο νέο κόσμο. Το όραμα μιλάει για δέντρα δίπλα στον ποταμό τα οποία παράγουν καρπό, καθώς και για φύλλα τα οποία είναι για τη θεραπεία των εθνών. Επομένως, τα ζωογόνα νερά πρέπει να είναι οι προμήθειες για ζωή τις οποίες έχει κάνει ο Ιεχωβά μέσω του Αρνιού, του Ιησού Χριστού, για όλους όσους θα βρίσκονται στη γη και θα λάβουν ζωή.

«Η Υγρασία της Ζωής». Στα εδάφια Ψαλμός 32:1-5 ο Δαβίδ μιλάει για την ευτυχία που συνοδεύει τη συγχώρηση, μολονότι επίσης αποκαλύπτει τη στενοχώρια που δοκιμάζει κάποιος προτού εξομολογηθεί την παράβασή του στον Ιεχωβά και λάβει τη συγχώρηση του Θεού. Πριν εξομολογηθεί και ενόσω προσπαθεί να καλύψει το σφάλμα του, ο ψαλμωδός τύπτεται από τη συνείδησή του και λέει: «Η υγρασία της ζωής μου μεταβλήθηκε όπως κατά το καύμα του καλοκαιριού». Η προσπάθεια που έκανε να καταπνίξει την ένοχη συνείδησή του τον εξαντλούσε, και η οδύνη έφθειρε το σφρίγος του όπως ένα δέντρο μπορεί να χάσει τη ζωογόνα υγρασία του στη διάρκεια μιας ξηρασίας ή στο έντονο καύμα του καλοκαιριού. Τα λόγια του Δαβίδ φαίνεται να υποδηλώνουν ότι δοκίμαζε αρνητικές συνέπειες τόσο από διανοητική όσο και από σωματική άποψη, ή τουλάχιστον είχε χάσει κατά το πλείστον τη χαρά της ζωής, επειδή δεν εξομολογούνταν την αμαρτία του. Μόνο η εξομολόγηση στον Ιεχωβά μπορούσε να φέρει συγχώρηση και ανακούφιση.—Παρ 28:13.

“Ο Σάκος της Ζωής”. Όταν η Αβιγαία έκανε έκκληση στον Δαβίδ να ματαιώσει την αποστολή εκδίκησης την οποία είχε σχεδιάσει εναντίον του Νάβαλ, εμποδίζοντάς τον έτσι να αναμειχθεί σε ενοχή αίματος, είπε: «Όταν κάποιος σηκωθεί να σε καταδιώξει και να ζητήσει την ψυχή σου, η ψυχή του κυρίου μου θα είναι σίγουρα τυλιγμένη στο σάκο της ζωής κοντά στον Ιεχωβά τον Θεό σου· αλλά την ψυχή των εχθρών σου θα την εκσφενδονίσει σαν μέσα από το κοίλωμα σφεντόνας». (1Σα 25:29-33) Όπως κάποιος τυλίγει κάτι πολύτιμο για να το προστατέψει και να το φυλάξει, έτσι και η ζωή του Δαβίδ ως ατόμου βρισκόταν στα χέρια του ζωντανού Θεού, και Εκείνος θα προφύλασσε τη ζωή του Δαβίδ από τους εχθρούς του, εφόσον ο Δαβίδ δεν προσπαθούσε να φέρει τη σωτηρία του με το δικό του χέρι αλλά πρόσμενε τον Ιεχωβά. Ωστόσο, την ψυχή των εχθρών του Δαβίδ ο Θεός θα την πετούσε μακριά.

Βλέπε επίσης ΜΗΚΟΣ ΖΩΗΣ.