1 και 2 προς Τιμόθεον—Καλές Συμβουλές για Επισκόπους

ΟΙ ΔΥΟ θεόπνευστες επιστολές προς Τιμόθεον (όπως και η προς Τίτον) έχουν ιδιαίτερη σημασία για τους άνδρες που είναι μέσα στις Χριστιανικές εκκλησίες σήμερα. Γιατί; Διότι σήμερα, όπως και τον καιρό που εγράφησαν αυτές οι επιστολές, αντιμετωπίζομε πολύ κινδυνώδεις καιρούς—καιρούς όπου η ασέβεια και η αποστασία απειλούν την αγνή λατρεία του Ιεχωβά Θεού.

Επίσης, στην 1 Τιμόθεον 3:1 ο απόστολος Παύλος είχε γράψει ότι όποιος επιθυμεί την ευθύνη του επισκόπου, καλό έργο επιθυμεί. Αλλά για πολύ καιρό, μέχρι τον Σεπτέμβριο του 1972, υπήρχε ένας υπηρέτης εκκλησίας ο οποίος ασκούσε γενική εποπτεία σε κάθε Χριστιανική εκκλησία και κατά συνέπεια την ευθύνη αυτή κατείχε ο πιο ικανός· ως αποτέλεσμα, οι υπηρέται μερικών εκκλησιών κρατούσαν αυτή τη θέσι επί πολλά χρόνια συνεχώς. Έτσι πόση ευκαιρία υπήρχε για οποιονδήποτε άλλον άνδρα μέσα στην εκκλησία ν’ αναλάβη μια τέτοια ευθύνη; Φυσικά, υπήρχαν επίσης και οι βοηθοί υπηρέτου εκκλησίας και άλλοι διωρισμένοι υπηρέται.

Εν τούτοις, όταν έγινε κατανοητό ότι μπορούσαν να υπάρχουν τόσοι επίσκοποι ή πρεσβύτεροι όσοι ήσαν αναγκαίοι για την εκκλησία, όπως φαίνεται και στην προς Φιλιππησίους 1:1, η ευθύνη της επισκοπήσεως έγινε πιο προσιτή σε όλους τους ικανούς αδελφούς. Όλοι οι αφιερωμένοι αδελφοί προσκαλούνται να επιδιώκουν αυτή την ευθύνη. Έτσι όσα έγραψε ο Παύλος στον Τιμόθεο έλαβαν μεγαλύτερη έκτασι και εξετάσθησαν προσεκτικά για την εποχή μας.

Ποιος ήταν ο Τιμόθεος; Η Αγία Γραφή μάς λέγει ότι είχε έναν άπιστο Έλληνα πατέρα, αλλά πιστή Ιουδαία μητέρα και γιαγιά. Από τη νηπιότητά του είχε διδαχθή τον Λόγο του Θεού απ’ αυτές τις γυναίκες. Όταν ήταν νεαρός, ο Παύλος του ζήτησε να τον συνοδεύση στα ιεραποστολικά του ταξίδια. Και για ν’ αποφύγη τα προβλήματα όταν θα εκήρυττε στους Ιουδαίους, ο Τιμόθεος, που ήταν κατά το ήμισυ Έλληνας, περιετμήθη. Όχι μόνο συνώδευε τον απόστολο σ’ αυτά τα ταξίδια, αλλά κατά καιρούς ενήργησε και σαν απεσταλμένος του Παύλου. Αναφέρεται, επίσης ότι ο Τιμόθεος συνώδευε τον Παύλο τον καιρό που ο Παύλος έγραψε τις επιστολές του προς τους Θεσσαλονικείς, Κορινθίους (2 επιστολή), Κολοσσαείς και προς τον Φιλήμονα. Όπως ο Παύλος, έτσι και ο Τιμόθεος εφυλακίσθη λόγω της διακονίας του, διότι, στην προς Εβραίους 13:23 διαβάζομε για την απελευθέρωσί του από τη φυλακή.

Ο Τιμόθεος άρχισε να ταξιδεύη μαζί με τον Παύλο από σχετικώς νεαρά ηλικία. Εν τούτοις, όταν ο Παύλος τον συνεβούλευσε να προσέχη ώστε κανείς να μην καταφρονή τη νεότητά του, ο Τιμόθεος πρέπει να ήταν ήδη τριάντα ετών. (1 Τιμ. 4:12) Είναι πολύ πιθανόν ότι ο Τιμόθεος ήταν κάπως επιφυλακτικός ή διστακτικός στην άσκησι της εξουσίας του. Αυτό φαίνεται ότι υπονοούσαν οι οδηγίες που έδωσε ο Παύλος στην εκκλησία της Κορίνθου: «Και εάν έλθη ο Τιμόθεος, προσέχετε να ήναι άφοβος μεταξύ σας· διότι το έργον του Κυρίου εργάζεται καθώς και εγώ· μηδείς λοιπόν ας μη εξουθενήση αυτόν. Προπέμψατε δε αυτόν εν ειρήνη.» (1 Κορ. 16:10, 11) Φαίνεται ότι ο Τιμόθεος δεν ήταν εύρωστος, πράγμα το οποίο μπορούσε να δικαιολογήση την επιφυλακτικότητά του—διότι είχε στομαχικές ανωμαλίες και ‘συχνές ασθένειες’ για τις οποίες ο Παύλος τον συνεβούλευσε να πίνη λίγο κρασί αντί νερό. Είναι πιθανόν ότι το νερό τότε δεν ήταν πολύ καθαρό. (1 Τιμ. 5:23) Αλλά δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο Τιμόθεος ήταν πιστός, αφωσιωμένος φίλος και συνεργάτης του Παύλου. Ο Παύλος έγραψε γι’ αυτόν: «Διότι δεν έχω ουδένα ισόψυχον, όστις να μεριμνήση γνησίως περί της καταστάσεώς σας.»—Φιλιππ. 2:19, 20.

ΕΠΙΣΚΟΠΟΙ ΚΑΙ ΔΙΑΚΟΝΙΚΟΙ ΥΠΗΡΕΤΑΙ

Στην επιστολή του προς τον Τιμόθεο ο απόστολος Παύλος αναφέρει το ζήτημα της επισκοπήσεως. Ποια είναι μερικά από τα προσόντα που πρέπει να έχη ένας άνδρας για να είναι επίσκοπος; Κατ’ αρχήν πρέπει να είναι άμεμπτος, να έχη μόνο μια σύζυγο, να είναι σώφρων, να είναι ισορροπημένος, φιλόξενος και ικανός να διδάσκη μέσα στην εκκλησία. Δεν πρέπει να είναι οινοπότης, ούτε βίαιος, ευέξαπτος άνδρας, αλλά να είναι ευγενικός και ειρηνικός. Δεν πρέπει ν’ αγαπά υπερβολικά τα χρήματα ή τα υλικά πράγματα και πρέπει επίσης να είναι ικανός να διευθύνη καλά την οικογένειά του ή τον οίκο του. Ένας νεοκατήχητος άνδρας δεν θα ήταν κατάλληλος διότι θα ήταν εύκολο να παρασυρθή από υπερηφάνεια. Επίσης ένας επίσκοπος πρέπει να τυγχάνη σεβασμού από εκείνους που είναι έξω από την εκκλησία.—1 Τιμ. 3:1-7.

Εκείνοι που έχουν τα προσόντα για να είναι βοηθοί των επισκόπων, δηλαδή οι διακονικοί υπηρέται, πρέπει πρώτα να δοκιμάζωνται ως προς την καταλληλότητά τους. Και αυτοί επίσης πρέπει να είναι άμεμπτοι, σοβαροί, να μην είναι δίγλωσσοι, οινοπόται, ούτε άπληστοι για ανέντιμο κέρδος, αλλά να εμμένουν με σταθερότητα στην αλήθεια του Λόγου του Θεού με καλή συνείδησι. Και αυτοί επίσης πρέπει να είναι σύζυγοι μιας γυναικός και να διευθύνουν καλά τις οικογένειές τους.—1 Τιμ. 3:8-10, 12, 13.

ΤΑΞΙΣ ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ

Εκτός από τα αναφερθέντα προσόντα που πρέπει να έχουν οι άνδρες που υπηρετούν στις εκκλησίες, η επιστολή του Παύλου προς τον Τιμόθεο ασχολείται και με τα καθήκοντά των, δηλαδή με ζητήματα εκκλησιαστικής τάξεως. Ο Τιμόθεος ως επίσκοπος, όπως επίσης και ως ειδικός εκπρόσωπος του Παύλου, έπρεπε να φροντίζη ώστε να διδάσκεται η αλήθεια του Λόγου του Θεού και να μην υπεισέρχωνται ψευδείς διδασκαλίες και άλλα πράγματα που δεν οικοδομούν. Έπρεπε επίσης να ενθαρρύνη την προσευχή υπέρ εκείνων που βρίσκονται σε υψηλές θέσεις στον κόσμο, ώστε οι Χριστιανοί να διάγουν ατάραχο, ήσυχο και ευσεβή βίο. Τα θέλημα του Θεού είναι να σωθούν όλοι οι άνθρωποι, διότι γι’ αυτό τον λόγο ο Θεός επρομήθευσε ένα Μεσίτη μεταξύ Θεού και ανθρώπων, τον Ιησού Χριστό.—1 Τιμ. 1:3-7, 18-20· 2:1-6.

Όσον αφορά τις γυναίκες μέσα στην εκκλησία ο Παύλος συμβουλεύει να ντύνονται σεμνά, να εκδηλώνουν σωφροσύνη και να επιδιώκουν για στολισμό τους καλούς τρόπους και τα καλά έργα. Επίσης στις γυναίκες δεν επιτρέπεται να διδάσκουν ή να εξουσιάζουν τους άνδρες, αλλά να είναι υποτακτικές· διότι δεν ήταν ο Αδάμ ο οποίος εδημιουργήθη πρώτος; Οι γυναίκες πρέπει επίσης να είναι σοβαρές, να μη σπερμολογούν, να έχουν καλές συνήθειες και να είναι πιστές σ’ όλα τα πράγματα. Οι χήρες που χρειάζονται βοήθεια πρέπει να βοηθούνται από την εκκλησία, υπό τον όρον ότι υπήρξαν παραδειγματικές Χριστιανές όλα τα χρόνια και ότι δεν έχουν συγγενείς οι οποίοι μπορούν να φροντίσουν γι’ αυτές. Και όποιος άνδρας αρνείται να φροντίση για την οικογένειά του, είναι χειρότερος από έναν άπιστο.—1 Τιμ. 2:9-15· 3:11· 5:3-16.

Ο Τιμόθεος επίσης έπρεπε να δώση ειδική προσοχή στους πρεσβυτέρους. Εκείνοι οι οποίοι επισκοπούν καλά το ποίμνιο, πρέπει να τυγχάνουν διπλής τιμής από την εκκλησία και να εκτιμάται κατάλληλα το σκληρό έργο της ομιλίας και της διδασκαλίας που κάνουν. Ο Τιμόθεος δεν θάπρεπε να επιπλήττη τους πρεσβυτέρους με αυστηρό τρόπο, αλλά να τους μεταχειρίζεται ως πατέρες. Δεν θάπρεπε επίσης να δεχθή κατηγορίες εναντίον τους εκτός αν υπήρχε η μαρτυρία δύο ή τριών μαρτύρων. Και αυτοί οι οποίοι εξακολουθούν ν’ αμαρτάνουν, θάπρεπε να επιπλήττωνται ενώπιον όλων.—1 Τιμ. 5:1, 17-20.

Φαίνεται ότι αρκετοί δούλοι έγιναν Χριστιανοί και γι’ αυτό ο Παύλος συμβουλεύει τον Τιμόθεο σχετικά μ’ αυτούς. Οι δούλοι πρέπει ν’ αποδίδουν τον οφειλόμενο σεβασμό στους κυρίους των έτσι ώστε να μη δίδεται μομφή στο όνομα του Θεού. Αν οι δούλοι έχουν Χριστιανούς κυρίους, δεν πρέπει να επωφελούνται απ’ αυτό. Πρέπει ν’ αποδίδουν σ’ αυτούς ακόμη καλύτερη υπηρεσία.—1 Τιμ. 6:1, 2.

Οι πρεσβύτεροι πρέπει επίσης να είναι άγρυπνοι σχετικά με την παγίδα του υλισμού. Γι’ αυτό ο Παύλος τονίζει την αξία που έχει η ευσέβεια μετ’ αυτάρκειας. Πάνω απ’ όλα, πρέπει να σκεπτώμεθα ότι δεν φέραμε τίποτα στον κόσμο ούτε μπορούμε να πάρωμε τίποτε απ’ αυτόν. Έτσι αν έχωμε τροφή και σκεπάσματα, ας αρκώμεθα όλοι σ’ αυτά. Εκείνοι που είναι αποφασισμένοι να πλουτίσουν, θα έχουν πολλές ανησυχίες, διότι η φιλαργυρία είναι η ρίζα κάθε κακού. Οι πλούσιοι πρέπει να ενθυμούνται ότι δεν είναι καλό να καυχώνται για τον πλούτο τους, αλλά να επιδιώκουν να γίνουν πλούσιοι σε καλά έργα, σε γενναιοδωρία και να είναι πρόθυμοι να βοηθήσουν εκείνους που βρίσκονται σε ανάγκη.—1 Τιμ. 6:6-19.

Επί πλέον ο Τιμόθεος πρέπει να κάνη το καλύτερο που μπορεί για να είναι, ένας επιδοκιμασμένος εργάτης του Θεού και να χειρίζεται τον Λόγο του Θεού με τον ορθό τρόπο. Διότι ο Λόγος του Θεού είναι πολύτιμος «προς διδασκαλίαν, προς έλεγχον, προς επανόρθωσιν, προς εκπαίδευσιν την μετά της δικαιοσύνης, δια να ήναι τέλειος ο άνθρωπος του Θεού, ητοιμασμένος εις παν έργον αγαθόν.»—2 Τιμ. 2:15· 3:16, 17.

Και στην πρώτη και στην δευτέρα προς Τιμόθεον επιστολή, ο Παύλος ενεπνεύσθη να δώση προφητική προειδοποίησι για τη μελλοντική χειροτέρευσι των συνθηκών. Στην 1 προς Τιμόθεον 4:1-3 ο Παύλος λέγει ότι σε μεταγενέστερους χρόνους, μερικοί θ’ απεμακρύνοντο από την αληθινή πίστι θ’ απαγόρευαν το γάμο και θα εδίδασκαν διδασκαλίες δαιμονίων. Στην 2 προς Τιμόθεον 3:1-5 προλέγει τις κινδυνώδεις έσχατες ημέρες στις οποίες ζούμε εμείς σήμερα, οπότε οι άνθρωποι θα ήσαν φίλαυτοι, φιλάργυροι, υπερήφανοι, ανήμεροι, άσπλαγχνοι, φιλήδονοι μάλλον παρά φιλόθεοι και υποκριταί. Κατόπιν στην 2 προς Τιμόθεον 4:3, 4 ο Παύλος προειδοποιεί για τον καιρό που οι άνθρωποι δεν θα υπέφεραν τις υγιαίνουσες διδασκαλίες, αλλά θα επεσώρευαν στους εαυτούς των διδασκάλους οι οποίοι θα τους έλεγαν λόγους κολακείας μάλλον παρά την αλήθεια.

«ΠΡΟΣΕΧΕ ΕΙΣ ΣΕΑΥΤΟΝ»

Με θεόπνευστη σοφία ο Παύλος δεν συνεβούλευσε τον Τιμόθεο μόνο για τα προσόντα που πρέπει να έχουν οι πρεσβύτεροι στη Χριστιανική εκκλησία και πώς αυτοί πρέπει να εκτελούν τα καθήκοντά των, αλλ’ επίσης έδειξε ενδιαφέρον για την προσωπική διαγωγή του φίλου του. Επανειλημμένως ο Παύλος παρομοιάζει τον Χριστιανό μ’ ένα στρατιώτη. «Να στρατεύης . . . την καλήν στρατείαν, έχων πίστιν και αγαθήν συνείδησιν.» «Γύμναζε σεαυτόν εις την ευσέβειαν.» «Αγωνίζου τον καλόν αγώνα της πίστεως.» «Διότι δεν έδωκεν εις ημάς ο Θεός πνεύμα δειλίας, αλλά δυνάμεως και αγάπης και σωφρονισμού.» «Συ λοιπόν κακοπάθησον ως καλός στρατιώτης Ιησού Χριστού.» Και ο Παύλος λέγει για τον εαυτό του ότι «τον αγώνα τον καλόν ηγωνίσθην», δηλαδή τον αγώνα της πίστεως.—1 Τιμ. 1:18, 19· 4:7· 6:12· 2 Τιμ. 1:7· 2:3· 4:7.

Επίσης ο Παύλος επανειλημμένως συμβουλεύει τον Τιμόθεο να επιδεικνύη τους καρπούς του πνεύματος του Θεού όπως είναι η αγάπη, η πίστις, η δικαιοσύνη, η ευσέβεια, η υπομονή και η πραότης. (1 Τιμ. 4:12· 6:11, 12) Ο Παύλος τον συμβουλεύει ακόμη για τα καθήκοντά του ως επισκόπου: «Παράγγελλε ταύτα και δίδασκε.» «Καταγίνου εις την ανάγνωσιν, εις την προτροπήν, εις την διδασκαλίαν.» Και ενδεικτικό για το τι ο Παύλος εννοούσε ότι περιελάμβανε η πιστή προσκόλλησις ενός επισκόπου στα καθήκοντά του είναι τα λόγια του: «Ο δε δούλος του Κυρίου δεν πρέπει να μάχηται, αλλά να ήναι πράος προς πάντας, διδακτικός, ανεξίκακος, διδάσκων μετά πραότητας τους αντιφρονούντας, μήποτε δώση εις αυτούς ο Θεός μετάνοιαν.»—1 Τιμ. 4:11-16· 2 Τιμ. 2:23-25.

Πραγματικά οι δύο θεόπνευστες επιστολές του Παύλου προς τον Τιμόθεο είναι γεμάτες με καλές συμβουλές για τους επισκόπους! Αλλ’ όχι μόνο για τους επισκόπους, διότι αυτές οι επιστολές περιλαμβάνουν επίσης εξαιρετικές συμβουλές για όλους μέσα στη Χριστιανική εκκλησία ανεξαρτήτως του φύλου των ή της καταστάσεώς των στη ζωή!