Κεφάλαιο 16

Συναθροίσεις για Λατρεία, Διδασκαλία και Ενθάρρυνση

ΟΙ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΕΣ συναθροίσεις αποτελούν σπουδαίο μέρος των δραστηριοτήτων των Μαρτύρων του Ιεχωβά. Ακόμα και όταν οι περιστάσεις το κάνουν πολύ δύσκολο, αυτοί προσπαθούν να παρακολουθούν τακτικά τις συναθροίσεις τους, σε αρμονία με την προτροπή της Αγίας Γραφής: «Ας σκεφτόμαστε ο ένας τον άλλον ώστε να παρακινούμε σε αγάπη και καλά έργα, μη παύοντας να συναθροιζόμαστε, όπως έχουν συνήθεια μερικοί, αλλά ενθαρρύνοντας ο ένας τον άλλον, και τόσο περισσότερο όσο βλέπετε την ημέρα να πλησιάζει». (Εβρ. 10:24, 25) Όπου αυτό είναι δυνατόν, κάθε εκκλησία διεξάγει συναθροίσεις τρεις φορές την εβδομάδα, που διαρκούν συνολικά 4 ώρες και 45 λεπτά. Ωστόσο, η φύση των συναθροίσεων και η συχνότητά τους ποικίλλουν ανάλογα με τις ανάγκες της εκάστοτε χρονικής περιόδου.

Τον πρώτο αιώνα, οι εκδηλώσεις των θαυματουργικών χαρισμάτων του πνεύματος ήταν αξιόλογο χαρακτηριστικό των Χριστιανικών συναθροίσεων. Γιατί; Επειδή μέσω αυτών των χαρισμάτων, ο Θεός πιστοποιούσε το γεγονός ότι δεν χρησιμοποιούσε πια το Ιουδαϊκό θρησκευτικό σύστημα, αλλά ότι το πνεύμα Του ήταν τώρα πάνω στη νεοσχηματισμένη Χριστιανική εκκλησία. (Πράξ. 2:1-21· Εβρ. 2:2-4) Στις συναθροίσεις τους, οι πρώτοι Χριστιανοί έκαναν προσευχές, έψελναν ύμνους προς τον Θεό και έδιναν έμφαση στο να προφητεύουν (δηλαδή στο να μεταδίδουν αποκαλύψεις περί του θεϊκού θελήματος και σκοπού) και στο να παρέχουν διδασκαλία η οποία θα εποικοδομούσε όσους την άκουγαν. Εκείνοι οι Χριστιανοί ζούσαν σε έναν καιρό κατά τον οποίο υπήρχαν θαυμαστές εξελίξεις σε σχέση με το σκοπό του Θεού. Ήταν ανάγκη να καταλαβαίνουν αυτές τις εξελίξεις και να γνωρίζουν πώς να κάνουν το έργο τους σε αρμονία με αυτές. Ωστόσο, ο τρόπος με τον οποίο χειρίζονταν μερικοί τα πράγματα στις συναθροίσεις τους δεν ήταν ισορροπημένος και, όπως δείχνει η Αγία Γραφή, χρειάστηκε να δοθεί συμβουλή για να γίνονται τα πράγματα με τον πιο επωφελή τρόπο.—1 Κορ. 14:1-40.

Γίνονταν έκδηλα τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα των συναθροίσεων εκείνων των πρώτων Χριστιανών και όταν συναθροίζονταν οι Σπουδαστές της Γραφής από τη δεκαετία του 1870 και ύστερα;

Κάλυψη των Πνευματικών Αναγκών τών Πρώτων Σπουδαστών της Γραφής

Ο Κάρολος Τέηζ Ρώσσελ και η μικρή ομάδα των συντρόφων του, που ζούσαν στο Αλεγκένι της Πενσυλβανίας και γύρω από αυτό, σχημάτισαν το 1870 μια τάξη για μελέτη της Αγίας Γραφής. Ως αποτέλεσμα των συναθροίσεών τους, αυξήθηκε βαθμιαία η αγάπη τους για τον Θεό και για το Λόγο του και προοδευτικά έφτασαν στο σημείο να κατανοούν τι διδάσκει η ίδια η Αγία Γραφή. Δεν υπήρχε θαυματουργική γλωσσολαλιά σε εκείνες τις συναθροίσεις. Γιατί; Αυτά τα θαυματουργικά χαρίσματα είχαν εκπληρώσει το σκοπό τους τον πρώτο αιώνα και, όπως προείπε η Αγία Γραφή, είχαν πάψει. «Το επόμενο βήμα προόδου», εξήγησε ο αδελφός Ρώσσελ, «ήταν η εκδήλωση των καρπών του Πνεύματος, όπως δείχνει σαφέστατα ο Άγιος Παύλος». (1 Κορ. 13:4-10) Επιπλέον, όπως και τον πρώτο αιώνα, έπρεπε να γίνει ένα επιτακτικό ευαγγελιστικό έργο, και έπρεπε να δοθεί ενθάρρυνση για αυτό. (Εβρ. 10:24, 25) Πριν περάσει πολύς καιρός, είχαν δύο τακτικές συναθροίσεις την εβδομάδα.

Ο αδελφός Ρώσσελ αντιλαμβανόταν ότι ήταν σημαντικό για τους δούλους του Ιεχωβά να είναι ενοποιημένος λαός, όπου και αν ήταν διασκορπισμένοι στη γη. Γι’ αυτό, το 1879, λίγο μετά την έναρξη της έκδοσης της Σκοπιάς, προτάθηκε στους αναγνώστες της να ζητήσουν να τους επισκεφτεί ο αδελφός Ρώσσελ ή κάποιος από τους συντρόφους του. Ένας σαφώς διατυπωμένος όρος ήταν: «Δεν θα υπάρξει χρέωση ούτε θα καταβληθούν χρήματα». Όταν παραλήφθηκαν αρκετές τέτοιες επιστολές, ο αδελφός Ρώσσελ ξεκίνησε για ένα ταξίδι διάρκειας ενός μήνα το οποίο τον οδήγησε ως τη Λιν της Μασαχουσέτης και περιελάμβανε συναθροίσεις τεσσάρων ως έξι ωρών τη μέρα σε κάθε σταθμό. Το θέμα που παρουσιαζόταν ήταν «Πράγματα που Αφορούν τη Βασιλεία του Θεού».

Στις αρχές του 1881, ο αδελφός Ρώσσελ πρότρεψε τους αναγνώστες της Σκοπιάς που δεν είχαν ακόμα τακτικές συναθροίσεις στην περιοχή τους: «Κανονίστε να διεξάγετε μια στο σπίτι σας με την οικογένειά σας ή ακόμα και με τους λίγους που μπορεί να ενδιαφέρονται. Να διαβάζετε, να μελετάτε, να υμνείτε και να αποδίδετε λατρεία μαζί, και όπου συνάγεστε δύο ή τρεις στο όνομά Του, ο Κύριος θα είναι ανάμεσά σας—ο δάσκαλός σας. Τέτοια ήταν η φύση μερικών από τις συναθροίσεις της εκκλησίας στις μέρες των Αποστόλων. (Βλέπε Φιλήμονα, 2)».

Το πρόγραμμα των συναθροίσεων συγκροτήθηκε βαθμιαία. Γίνονταν ορισμένες υποδείξεις, αλλά επαφίετο στον κάθε τοπικό όμιλο να αποφασίζει τι ήταν καλύτερο για τις περιστάσεις τους. Κατά καιρούς κάποιος ομιλητής μπορεί να εκφωνούσε μια ομιλία, αλλά δινόταν μεγαλύτερη έμφαση στις συναθροίσεις κατά τις οποίες μπορούσαν να συμμετέχουν όλοι ελεύθερα. Στην αρχή, μερικές τάξεις Σπουδαστών της Γραφής δεν χρησιμοποιούσαν και πολύ τα έντυπα της Εταιρίας στις συναθροίσεις τους, αλλά οι περιοδεύοντες διάκονοι, οι πίλγκριμ, τους βοήθησαν να καταλάβουν πόση αξία είχε το να το κάνουν αυτό.

Όταν εκδόθηκαν μερικοί τόμοι της Χαραυγής της Χιλιετηρίδος, άρχισαν να χρησιμοποιούν αυτούς ως βάση για μελέτη. Το 1895 αποκαλούσαν τους ομίλους μελέτης Κύκλους της Χαραυγής για Γραφική Μελέτη.a Μερικοί στη Νορβηγία αργότερα τους έδωσαν το χαρακτηρισμό «συναθροίσεις ανάγνωσης και συζήτησης», προσθέτοντας: «Διαβάζονταν εις επήκοον όλων αποσπάσματα από τα βιβλία του αδελφού Ρώσσελ, και, όταν κάποιοι είχαν να κάνουν σχόλια ή ερωτήσεις, σήκωναν το χέρι τους». Ο αδελφός Ρώσσελ σύστηνε σε όσους συμμετείχαν σε αυτές τις μελέτες να χρησιμοποιούν διάφορες μεταφράσεις των Γραφών, τις περιθωριακές σημειώσεις της Αγίας Γραφής και ταμεία της Γραφής. Οι μελέτες αυτές διεξάγονταν συνήθως σε ομίλους μετρίου μεγέθους, σε κάποιο ιδιωτικό σπίτι, ένα βράδυ που εξυπηρετούσε τον όμιλο. Αυτές ήταν πρόδρομοι της τωρινής Μελέτης Βιβλίου Εκκλησίας.

Ο αδελφός Ρώσσελ συνειδητοποίησε ότι δεν αρκούσε να γίνεται απλώς μελέτη των δογματικών θεμάτων. Έπρεπε επίσης να υπάρχουν εκφράσεις αφοσίωσης, ώστε να υποκινείται η καρδιά των ατόμων από εκτίμηση για την αγάπη του Θεού και από την επιθυμία να τον τιμούν και να τον υπηρετούν. Δόθηκε στις τάξεις η προτροπή να διευθετήσουν να έχουν μια ειδική συνάθροιση για αυτόν το σκοπό μια φορά την εβδομάδα. Αυτές λέγονταν μερικές φορές «Οικιακές Συναθροίσεις» επειδή διεξάγονταν σε ιδιωτικά σπίτια. Το πρόγραμμα περιελάμβανε προσευχές, ύμνους αίνου και «μαρτυρίες» τις οποίες αφηγούνταν οι παρόντες.b Αυτές οι «μαρτυρίες» ήταν μερικές φορές ενθαρρυντικές εμπειρίες· επίσης οι αδελφοί αφηγούνταν τις δοκιμασίες, τις δυσκολίες και τα προβλήματα που είχαν αντιμετωπίσει πρόσφατα. Σε μερικά μέρη εκείνες οι συναθροίσεις ξέφυγαν σημαντικά από το σκοπό τους επειδή δινόταν υπερβολική έμφαση στα ίδια τα άτομα. Για να υπάρξει βελτίωση, δόθηκαν καλοσυνάτες υποδείξεις από τη Σκοπιά.

Αναλογιζόμενη εκείνες τις συναθροίσεις, η Έντιθ Μπρένισεν, σύζυγος ενός από τους πρώτους πίλγκριμ των Ηνωμένων Πολιτειών, είπε: «Ήταν μια βραδιά για στοχασμό γύρω από τη στοργική φροντίδα του Ιεχωβά και για στενή συναναστροφή με τους αδελφούς και τις αδελφές μας. Καθώς ακούγαμε μερικές από τις εμπειρίες τους, σιγά-σιγά τους γνωρίζαμε καλύτερα. Το να παρατηρούμε την πιστότητά τους, να βλέπουμε πώς υπερνικούσαν τις δυσκολίες τους, συχνά μας βοηθούσε να λύσουμε μερικά από τα δικά μας προβλήματα». Με τον καιρό, όμως, έγινε φανερό πως ήταν πιο ωφέλιμες οι συναθροίσεις που είχαν σκοπό να δώσουν στον καθένα τα εφόδια να συμμετάσχει στο ευαγγελιστικό έργο.

Ο τρόπος με τον οποίο διεξαγόταν η συνάθροιση της Κυριακής σε ορισμένα μέρη ανησυχούσε τους αδελφούς. Μερικές τάξεις προσπαθούσαν να συζητήσουν τη Γραφή εδάφιο προς εδάφιο. Αλλά μερικές φορές οι διαφορές απόψεων σε νοηματικά θέματα δεν ήταν καθόλου εποικοδομητικές. Για να βελτιωθεί η κατάσταση, ορισμένοι αδελφοί στην εκκλησία του Λος Άντζελες, στην Καλιφόρνια, ετοίμασαν σκελετούς για Γραφική μελέτη κατά θέματα, οι οποίοι περιελάμβαναν ερωτήσεις και παραπομπές που θα έπρεπε να τις εξετάσουν όλοι στην τάξη πριν πάνε στη συνάθροιση. Το 1902 η Εταιρία έθεσε σε κυκλοφορία μια Αγία Γραφή που περιείχε τα «Βοηθήματα Μελέτης της Βίβλου των Βεροιέων», περιλαμβανομένου και ενός θεματικού ευρετηρίου.c Για την περαιτέρω απλοποίηση των πραγμάτων, αρχίζοντας από την 1η Μαρτίου 1905, η Σκοπιά (στην αγγλική) δημοσίευε σκελετούς για εκκλησιαστικές συζητήσεις, με ερωτήσεις και παραπομπές στη Γραφή και στα έντυπα της Εταιρίας για έρευνα. Αυτό συνεχίστηκε ως το 1914, οπότε κυκλοφόρησαν οι ερωτήσεις μελέτης για τους τόμους Γραφικαί Μελέται, οι οποίες θα χρησιμοποιούνταν ως βάση για τις Βεροιακές Μελέτες.

Όλες οι τάξεις είχαν στη διάθεσή τους την ίδια ύλη, αλλά ο αριθμός των εβδομαδιαίων συναθροίσεων ποίκιλλε από μία ως τέσσερις ή και περισσότερες, ανάλογα με τις τοπικές διευθετήσεις. Μάλιστα στο Κολόμπο της Κεϋλάνης (σημερινή Σρι Λάνκα), αρχίζοντας το 1914, γίνονταν συναθροίσεις εφτά μέρες την εβδομάδα.

Στους Σπουδαστές της Γραφής δόθηκε η παρότρυνση να μάθουν να κάνουν έρευνα, να ‘βεβαιώνονται για όλα τα πράγματα’, να εκφράζουν σκέψεις με δικά τους λόγια. (1 Θεσ. 5:21) Ο αδελφός Ρώσσελ πρότρεψε να γίνεται πλήρης και ελεύθερη συζήτηση της ύλης μελέτης. Επίσης έδωσε την εξής σύσταση: «Ποτέ να μην ξεχνάτε ότι Κανόνας μας είναι η Αγία Γραφή και ότι, όσο θεόδοτα και αν είναι τα βοηθήματά μας, είναι ‘βοηθήματα’ και όχι αντικατάστατα της Αγίας Γραφής».

Ανάμνηση του Θανάτου του Κυρίου

Αρχίζοντας γύρω στο 1876, κάθε χρόνο οι Σπουδαστές της Γραφής έκαναν διευθετήσεις για την ανάμνηση του θανάτου του Κυρίου.d Στην αρχή, ο όμιλος του Πίτσμπουργκ στην Πενσυλβανία και της γύρω περιοχής συγκεντρωνόταν στο σπίτι ενός αδελφού. Το 1883 οι παρόντες εκεί είχαν φτάσει γύρω στους εκατό και χρησιμοποιήθηκε μια νοικιασμένη αίθουσα. Το 1905, για να εξυπηρετηθεί το μεγάλο ακροατήριο που αναμενόταν να συγκεντρωθεί στο Πίτσμπουργκ, οι αδελφοί αποφάσισαν να εξασφαλίσουν το ευρύχωρο Κάρνεγκι Χολ.

Οι Σπουδαστές της Γραφής αναγνώρισαν ότι αυτή η γιορτή πρέπει να είναι ετήσια, όχι κάτι που έπρεπε να γίνεται κάθε εβδομάδα. Η ημερομηνία κατά την οποία τελούσαν αυτή τη γιορτή αντιστοιχούσε με τη 14η Νισάν του Ιουδαϊκού ημερολογίου, τον καιρό του θανάτου του Ιησού. Στο πέρασμα των χρόνων, έγιναν ορισμένες εκλεπτύνσεις στον τρόπο με τον οποίο υπολογιζόταν αυτή η ημερομηνία.e Αλλά το ζήτημα που τους απασχολούσε πρωταρχικά ήταν η σημασία αυτού καθαυτού του γεγονότος.

Μολονότι οι Σπουδαστές της Γραφής συγκεντρώνονταν για αυτή την αναμνηστική γιορτή σε ομίλους διαφόρων μεγεθών σε πολλά μέρη, όποιος ήθελε ήταν ευπρόσδεκτος να πάει να τη γιορτάσει μαζί με τους αδελφούς στο Πίτσμπουργκ. Από το 1886 ως το 1893, απευθυνόταν ειδική πρόσκληση στους αναγνώστες της Σκοπιάς να πάνε στο Πίτσμπουργκ, αν μπορούσαν, και έτσι και έκαναν, από διάφορα μέρη των Ηνωμένων Πολιτειών και από τον Καναδά. Αυτό, όχι μόνο τους έδινε την ευκαιρία να γιορτάσουν μαζί την Ανάμνηση, αλλά και τους βοήθησε να κάνουν αδιάσπαστους τους δεσμούς της πνευματικής ενότητας. Ωστόσο, καθώς ο αριθμός των τάξεων μεγάλωνε, τόσο στις Ηνωμένες Πολιτείες όσο και σε άλλα μέρη του κόσμου, δεν ήταν πια πρακτικό να προσπαθούν να συγκεντρώνονται σε μια τοποθεσία, και συνειδητοποίησαν ότι θα ήταν πιο επωφελές να συγκεντρώνονται με τους ομοπίστους τους της περιοχής όπου κατοικούσαν.

Όπως τόνισε η Σκοπιά, υπήρχαν πολλοί που ισχυρίζονταν ότι πίστευαν στο λύτρο, και στον ετήσιο εορτασμό οι αδελφοί δεν αρνούνταν την είσοδο σε κανέναν από αυτούς. Αλλά η περίσταση είχε ιδιαίτερη σημασία για εκείνους οι οποίοι ανήκαν αληθινά στο «μικρό ποίμνιο» του Χριστού. Αυτοί επρόκειτο να συμμετάσχουν στην ουράνια Βασιλεία. Τη βραδιά πριν από το θάνατο του Ιησού, όταν εκείνος θέσπισε την Ανάμνηση, ο Χριστός είπε τα εξής σε άτομα που τους είχε δοθεί αυτή η ελπίδα: «Εξακολουθήστε να το κάνετε αυτό σε ανάμνησή μου».—Λουκ. 12:32· 22:19, 20, 28-30.

Ιδιαίτερα από τη δεκαετία του 1930, άρχισαν να εμφανίζονται τα υποψήφια μέλη του ‘πολύ όχλου’, ή ‘μεγάλου πλήθους’, των άλλων προβάτων. (Αποκ. 7:9, 10, ΝΜ· Ιωάν. 10:16) Εκείνον τον καιρό αυτά τα άτομα τα έλεγαν Ιωναδαβίτες. Στο τεύχος 1 Μαρτίου 1938, η Σκοπιά προσκάλεσε για πρώτη φορά αυτά συγκεκριμένα τα άτομα να παρευρεθούν στην Ανάμνηση, λέγοντας: ‘Μετά τις έξι μ.μ., στις 15 Απριλίου, κάθε ομάδα χρισμένων, παρευρισκομένων επίσης των συντρόφων τους των Ιωναδαβιτών, θα πρέπει να συναθροιστεί και να γιορτάσει την Ανάμνηση’. Και πράγματι παρευρέθηκαν, χωρίς να πάρουν από τα εμβλήματα, αλλά ως παρατηρητές. Λόγω της παρουσίας τους άρχισε να μεγαλώνει ο αριθμός αυτών που παρακολουθούσαν εκείνον τον καιρό την Ανάμνηση του θανάτου του Χριστού. Το 1938 οι παρόντες ήταν συνολικά 73.420, ενώ αυτοί που πήραν από τα εμβλήματα, δηλαδή το ψωμί και το κρασί, αριθμούσαν 39.225 άτομα. Τα χρόνια που ακολούθησαν, σε εκείνους που παρευρίσκονταν ως παρατηρητές άρχισαν να περιλαμβάνονται και μεγάλοι αριθμοί νεοενδιαφερόμενων ατόμων και άλλοι που δεν είχαν γίνει ακόμα ενεργοί Μάρτυρες του Ιεχωβά. Έτσι, το 1992, όταν ο ανώτατος αριθμός αυτών που συμμετείχαν στη διακονία αγρού ήταν 4.472.787, οι παρόντες στην Ανάμνηση ήταν 11.431.171 και ο αριθμός εκείνων που πήραν από τα εμβλήματα ήταν μόλις 8.683. Σε μερικές χώρες οι παρόντες ήταν πενταπλάσιοι ή εξαπλάσιοι του αριθμού των ενεργών Μαρτύρων.

Επειδή οι Μάρτυρες του Ιεχωβά τρέφουν βαθύ σεβασμό για τη σημασία του θανάτου του Χριστού, γιορτάζουν την Ανάμνηση ακόμα και όταν αντιμετωπίζουν πολύ δύσκολες καταστάσεις. Στη δεκαετία του 1970, όταν με τις απαγορεύσεις κυκλοφορίας που υπήρχαν στη Ροδεσία (τώρα γνωστή ως Ζιμπάμπουε), λόγω διεξαγωγής πολέμου, ήταν αδύνατον να βγει κανείς έξω το βράδυ, οι αδελφοί σε μερικές περιοχές συγκεντρώνονταν όλοι στο σπίτι ενός Μάρτυρα του Ιεχωβά όσο ήταν ακόμα μέρα και κατόπιν γιόρταζαν την Ανάμνηση το βράδυ. Φυσικά, δεν μπορούσαν να επιστρέψουν στο σπίτι τους μετά τη συνάθροιση, γι’ αυτό περνούσαν εκεί τη νύχτα τους. Τις υπόλοιπες βραδινές ώρες τις αφιέρωναν στην υμνολογία ύμνων της Βασιλείας και στην αφήγηση εμπειριών, πράγμα που αποτελούσε πηγή επιπρόσθετης αναζωογόνησης.

Στα στρατόπεδα συγκέντρωσης στη διάρκεια του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου, οι αδελφοί γιόρταζαν την Ανάμνηση παρά το ότι, κάνοντάς το αυτό, κινδύνευαν να τιμωρηθούν αυστηρά σε περίπτωση που τους ανακάλυπταν οι φρουροί. Ενόσω ο Χάρολντ Κινγκ ήταν απομονωμένος σε μια φυλακή στην κομμουνιστική Κίνα, από το 1958 ως το 1963, λόγω της Χριστιανικής του πίστης, γιόρταζε την Ανάμνηση όσο καλύτερα μπορούσε κάτω από τις συνθήκες που βρισκόταν. Ο ίδιος είπε αργότερα: «Περίπου όταν άρχιζε η άνοιξη, από το παράθυρο της φυλακής μου παρακολουθούσα τη σελήνη να ‘γεμίζει’. Υπολόγιζα όσο προσεκτικότερα μπορούσα την ημερομηνία για τον εορτασμό». Ετοίμαζε τα απαιτούμενα εμβλήματα, φτιάχνοντας λίγο κρασί από μαύρες σταφίδες και χρησιμοποιώντας για ψωμί ρύζι, το οποίο είναι άζυμο. Είπε επίσης: «Έψελνα, προσευχόμουν και έκανα μια κανονική ομιλία για την περίσταση, ακριβώς όπως θα γινόταν σε οποιαδήποτε εκκλησία του λαού του Ιεχωβά. Έτσι αισθανόμουν πως κάθε χρόνο ήμουν ενωμένος με τους αδελφούς μου όλου του κόσμου σε αυτή τη σπουδαιότατη περίσταση».

Ποια Είναι η Θέση των Νεαρών

Τα πρώτα χρόνια, τα έντυπα και οι συναθροίσεις των Σπουδαστών της Γραφής δεν απευθύνονταν ιδιαίτερα στους νεαρούς. Αυτοί μπορούσαν να παρακολουθούν τις συναθροίσεις, και μερικοί από αυτούς τις παρακολουθούσαν και άκουγαν προσεκτικά. Αλλά δεν καταβαλλόταν ειδική προσπάθεια για να συμμετέχουν και αυτοί σε ό,τι γινόταν. Γιατί συνέβαινε αυτό;

Η κατανόηση που είχαν οι αδελφοί εκείνον τον καιρό ήταν ότι δεν απέμενε παρά ελάχιστος χρόνος ώσπου να ενωθούν τα μέλη της νύφης του Χριστού με αυτόν σε ουράνια δόξα. Η Σκοπιά εξηγούσε το 1883 (στην αγγλική): «Εμείς που εκπαιδευόμαστε για την άνω κλήση δεν μπορούμε να παρεκκλίνουμε από το ειδικό έργο αυτής της εποχής—το έργο της ετοιμασίας ‘της Νύφης, της γυναίκας του Αρνιού’. Η Νύφη πρέπει να ετοιμαστεί· και ακριβώς στην παρούσα στιγμή, οπότε γίνονται οι τελευταίες λεπτομέρειες του στολισμού πριν από το γάμο, απαιτείται η υπηρεσία κάθε μέλους σε αυτό το σπουδαιότατο τωρινό έργο».

Στους γονείς δινόταν έντονα η παρότρυνση να επωμίζονται τη θεόδοτη ευθύνη που είχαν να φροντίζουν για την πνευματική διδασκαλία των παιδιών τους. Δεν ενθαρρύνονταν ξεχωριστά κατηχητικά σχολεία για τους νεαρούς. Ήταν φανερό ότι η από μέρους του Χριστιανικού κόσμου χρήση των κατηχητικών σχολείων είχε κάνει μεγάλη ζημιά. Οι γονείς που έστελναν τα παιδιά τους σε τέτοια σχολεία συνήθως αποκτούσαν την άποψη ότι αυτή η διευθέτηση τους απάλλασσε από την ευθύνη που είχαν να δίνουν θρησκευτική διδασκαλία στα παιδιά τους. Τα παιδιά, από τη μεριά τους, εφόσον δεν απέβλεπαν στους γονείς τους ως την κύρια πηγή διδασκαλίας για τον Θεό, δεν είχαν κίνητρο για να τιμούν τους γονείς τους και να υπακούν σε αυτούς όπως θα έπρεπε.

Ωστόσο, από το 1892 ως το 1927, η Σκοπιά αφιέρωνε χώρο για σχόλια γύρω από το εδάφιο που παρουσίαζαν τα «Μαθήματα των Διεθνών Κατηχητικών Σχολείων», τα οποία ήταν τότε δημοφιλή σε πολλές Προτεσταντικές εκκλησίες. Αυτά τα εδάφια τα επέλεγαν επί πολλά χρόνια ο Φ. Ν. Πελουμπέ, Κογκρεγκασιοναλιστής κληρικός, και οι συνεργάτες του. Η Σκοπιά ανέλυε αυτά τα εδάφια από τη θέση της προχωρημένης κατανόησης που είχαν για τις Γραφές οι Σπουδαστές της Γραφής, απαλλαγμένη από τα δόγματα του Χριστιανικού κόσμου. Υπήρχε η ελπίδα ότι με αυτόν τον τρόπο θα έμπαινε η Σκοπιά σε ορισμένες εκκλησίες, ότι έτσι θα γινόταν παρουσίαση της αλήθειας και ότι μερικά μέλη εκκλησιών θα τη δέχονταν. Φυσικά, η διαφορά ήταν καταφανής και αυτό εξόργισε τον Προτεσταντικό κλήρο.

Το έτος 1918 ήρθε, και το υπόλοιπο, δηλαδή όσοι απέμεναν από τους χρισμένους, βρισκόταν ακόμα στην επίγεια σκηνή. Επίσης, στις συναθροίσεις τους είχε αυξηθεί κατά πολύ ο αριθμός των παιδιών. Συχνά, απλώς άφηναν τα μικρά παιδιά να παίζουν ενόσω οι γονείς τους μελετούσαν. Αλλά έπρεπε και οι νεαροί να μάθουν ‘να ζητούν δικαιοσύνη, να ζητούν πραότητα’, αν ήθελαν να ‘σκεπαστούν τη μέρα της οργής του Ιεχωβά’. (Σοφ. 2:3) Γι’ αυτό, το 1918 η Εταιρία παρότρυνε τις εκκλησίες να διευθετήσουν να γίνεται μια τάξη παιδιών για αυτά που ήταν από 8 ως 15 ετών. Σε μερικά μέρη υπήρχαν και προκαταρκτικές τάξεις για εκείνα που ήταν πολύ μικρά για την τάξη παιδιών. Παράλληλα, δόθηκε ξανά έμφαση στην ευθύνη που έχουν οι γονείς απέναντι στα παιδιά τους.

Αυτό οδήγησε σε άλλες εξελίξεις. Ο Χρυσούς Αιών, το 1920 (στην αγγλική), παρουσίασε τη «Μελέτη της Αγίας Γραφής για Παιδιά» με ερωτήσεις συνοδευόμενες από Γραφικές παραπομπές στις οποίες μπορούσαν να βρεθούν οι απαντήσεις. Εκείνο το έτος εκδόθηκε Το Αλφαβητάρι του Χρυσού Αιώνα (The Golden Age ABC)· επρόκειτο για ένα εικονογραφημένο βιβλιάριο φτιαγμένο έτσι ώστε να το χρησιμοποιούν οι γονείς για να διδάσκουν βασικές Βιβλικές αλήθειες και Χριστιανικές ιδιότητες στα παιδιά τους. Το 1924 ακολούθησε ένα βιβλίο με τίτλο Η Οδός για τον Παράδεισο (The Way to Paradise) και συγγραφέα τον Γ. Ε. Βαν Άμπουργκ. Αυτό ήταν προσαρμοσμένο για τον «έφηβο σπουδαστή της Αγίας Γραφής». Επί κάποιο χρονικό διάστημα αυτό το βιβλίο χρησιμοποιούνταν στις συναθροίσεις για νεαρούς. Επιπλέον, στην Αμερική, οι «Νεαροί Μάρτυρες» είχαν τις δικές τους διευθετήσεις για υπηρεσία αγρού. Στην Ελβετία μια ομάδα νεαρών σχημάτισε ένα σύλλογο που ονομαζόταν «Η Νεολαία του Ιεχωβά», για άτομα μεταξύ 13 και 25 ετών. Είχαν τη δική τους γραμματεία στη Βέρνη και εξέδιδαν και τύπωναν στα εκεί πιεστήρια της Εταιρίας ένα ειδικό περιοδικό, το περιοδικό Η Νεολαία του Ιεχωβά (Jehovah’s Youth). Αυτοί οι νεαροί έκαναν τις δικές τους συναθροίσεις και μάλιστα έπαιζαν Βιβλικά δράματα, όπως έγινε στο Βολκσχάουζ στη Ζυρίχη για ένα ακροατήριο 1.500 ατόμων.

Όμως, κατ’ αυτόν τον τρόπο αναπτυσσόταν μια οργάνωση μέσα στην οργάνωση των δούλων του Ιεχωβά. Αυτό δεν θα συνέβαλλε στην ενότητα και έπαψε να γίνεται το 1936. Τον Απρίλιο του 1938, ο πρόεδρος της Εταιρίας Ι. Φ. Ρόδερφορντ, στη διάρκεια της επίσκεψής του στην Αυστραλία, είδε ότι γινόταν μια τάξη για παιδιά χωριστά από τη συνέλευση για τους ενηλίκους. Αμέσως κανόνισε να πάνε όλα τα παιδιά στην κύρια συνέλευση, πράγμα που τα ωφέλησε πολύ.

Εκείνο το ίδιο έτος, η Σκοπιά επανεξέτασε το όλο θέμα των χωριστών τάξεων για τους νεαρούς της εκκλησίας. Αυτή η μελέτη τόνισε ξανά το γεγονός ότι οι γονείς είναι υπεύθυνοι για τη διδασκαλία των παιδιών τους. (Εφεσ. 6:4· παράβαλε Δευτερονόμιον 4:9, 10· Ιερεμίας 35:6-10). Επίσης έδειξε ότι η Αγία Γραφή δεν παρέχει κάποιο προηγούμενο για το διαχωρισμό των νεαρών μέσω τάξεων για παιδιά. Απεναντίας, αυτοί έπρεπε να είναι παρόντες μαζί με τους γονείς τους για να ακούν το Λόγο του Θεού. (Δευτ. 31:12, 13· Ιησ. Ναυή 8:34, 35) Όταν υπήρχε ανάγκη για περαιτέρω εξήγηση της εξεταζόμενης ύλης, αυτήν μπορούσαν να τη δώσουν οι γονείς στο σπίτι. Επιπλέον, τα άρθρα έδειξαν ότι οι διευθετήσεις για αυτές τις ξεχωριστές τάξεις στην πραγματικότητα ζημίωναν το κήρυγμα των καλών νέων από σπίτι σε σπίτι. Πώς; Επειδή οι δάσκαλοι δεν πήγαιναν στην υπηρεσία αγρού προκειμένου να προετοιμαστούν για αυτές τις τάξεις και να τις διεξαγάγουν. Συνεπώς, σταμάτησαν να διεξάγονται όλες οι ξεχωριστές τάξεις για νεαρούς.

Από τότε ως σήμερα, παραμένει συνήθεια των Μαρτύρων του Ιεχωβά να παρακολουθεί όλη μαζί η οικογένεια τις εκκλησιαστικές συναθροίσεις. Οι γονείς βοηθούν τα παιδιά να προετοιμάζονται, ώστε να μπορούν να συμμετέχουν έτσι όπως πρέπει. Επιπρόσθετα, έχουν παρασχεθεί πολλά και υπέροχα έντυπα για τους γονείς με σκοπό να τα χρησιμοποιούν για να παρέχουν διδασκαλία στους νεαρούς στο σπίτι. Μεταξύ αυτών συγκαταλέγονται τα βιβλία: Τέκνα (Children), το 1941· Ακούοντας τον Μεγάλο Διδάσκαλο, το 1971 (στην αγγλική)· Η Νεότης σας—Επωφεληθήτε απ’ Αυτήν, το 1976· Το Βιβλίο μου με τις Βιβλικές Ιστορίες, το 1978· και Οι Νεαροί Ρωτούν—Αποτελεσματικές Απαντήσεις, το 1989.

Εξάρτιση Όλων για να Είναι Δραστήριοι Ευαγγελιστές

Από τότε που εκδόθηκαν τα πρώτα κιόλας τεύχη της Σκοπιάς, γινόταν τακτικά υπενθύμιση στους αναγνώστες της για το προνόμιο και την ευθύνη που έχουν όλοι οι αληθινοί Χριστιανοί να διακηρύττουν τα καλά νέα σχετικά με το σκοπό του Θεού. Οι εκκλησιαστικές συναθροίσεις έχουν βοηθήσει στην ετοιμασία της καρδιάς και της διάνοιάς τους για αυτή τη δραστηριότητα με το να εποικοδομούν την αγάπη τους για τον Ιεχωβά και τη γνώση τους για το σκοπό του. Ειδικότερα, όμως, μετά τη συνέλευση στο Σίνταρ Πόιντ του Οχάιο, το 1922, άρχισε να δίνεται ιδιαίτερα αυξημένη έμφαση στο τι επιτελούνταν στην υπηρεσία αγρού και στο πώς να είναι αποτελεσματική η συμμετοχή σε αυτήν.

Το Δελτίο (Bulletin),f ένα δίφυλλο που περιείχε πληροφορίες οι οποίες αφορούσαν άμεσα την υπηρεσία αγρού, περιελάμβανε μια σύντομη μαρτυρία, που τότε λεγόταν σχέδιο επισκέψεων, και την οποία έπρεπε να απομνημονεύσουν οι αδελφοί και να τη χρησιμοποιούν όταν έδιναν μαρτυρία στους ανθρώπους. Κατά το μεγαλύτερο μέρος του 1923, την πρώτη εβδομάδα κάθε μήνα, ως υποκίνηση για ενωμένες προσπάθειες διαφήμισης της Βασιλείας, η μισή Συνάθροιση Προσευχής, Υμνολογίας και Μαρτυρίας, που γινόταν κάθε Τετάρτη βράδυ, αφιερωνόταν σε εμπειρίες σχετικές με την υπηρεσία αγρού.

Το αργότερο το 1926, οι μηνιαίες συναθροίσεις στις οποίες συζητούσαν για την υπηρεσία αγρού λέγονταν Συναθροίσεις των Εργατών. Συνήθως τις παρακολουθούσαν εκείνοι που πράγματι συμμετείχαν σε αυτή την υπηρεσία. Σε εκείνες τις συναθροίσεις συζητούνταν μέθοδοι που χρησιμοποιούνταν για τη μαρτυρία σε άλλους και γίνονταν σχέδια για μελλοντική δράση. Ήδη το 1928 η Εταιρία παρότρυνε τις εκκλησίες να κάνουν τέτοιες συναθροίσεις κάθε εβδομάδα. Στα επόμενα τέσσερα χρόνια, οι εκκλησίες άρχισαν να αντικαθιστούν τη Συνάθροιση Μαρτυρίας (ή Διακήρυξης) με αυτήν που είχε αρχίσει να λέγεται Συνάθροιση Υπηρεσίας, και η Εταιρία πρότρεψε να παρακολουθούν όλοι αυτή τη συνάθροιση. Εδώ και πάνω από 60 χρόνια, αυτή η εβδομαδιαία συνάθροιση διεξάγεται στις εκκλησίες. Μέσω ομιλιών, συζητήσεων που περιλαμβάνουν συμμετοχή του ακροατηρίου, επιδείξεων και συνεντεύξεων, παρέχεται συγκεκριμένη βοήθεια σε σχέση με όλες τις πλευρές της Χριστιανικής διακονίας.

Αυτό το είδος συναθροίσεων σίγουρα δεν ήρθε σε ύπαρξη τον 20ό αιώνα. Ο ίδιος ο Ιησούς έδινε λεπτομερείς οδηγίες στους μαθητές του πριν τους στείλει να κηρύξουν. (Ματθ. 10:5–11:1· Λουκ. 10:1-16) Αργότερα, εκείνοι εποικοδομούσαν ο ένας τον άλλον με το να συγκεντρώνονται και να αφηγούνται τις εμπειρίες που είχαν καθώς ενασχολούνταν στη διακονία.—Πράξ. 4:21-31· 15:3.

Όσον αφορά την εκπαίδευση για ομιλίες μπροστά σε κοινό, τα πρώτα χρόνια αυτή δεν γινόταν στις κανονικές εκκλησιαστικές συναθροίσεις. Αλλά, το αργότερο το 1916, έγινε η εισήγηση ότι όσοι νόμιζαν πως είχαν κάποιες δυνατότητες να εκφωνούν δημόσιες ομιλίες μπορούσαν να διεξάγουν συναθροίσεις μόνοι τους, με παρευρισκόμενο ίσως κάποιον πρεσβύτερο ως επιτηρητή που θα τους άκουγε και θα έδινε συμβουλές για βελτίωση του περιεχομένου και της εκφώνησης της ομιλίας τους. Αυτές οι συγκεντρώσεις, στις οποίες παρευρίσκονταν μόνο άρρενα μέλη της εκκλησίας, έγιναν αργότερα γνωστές ως Σχολές των Προφητών. Επαναφέροντας στη μνήμη του τα γεγονότα εκείνων των ημερών, ο Γκραντ Σούτερ θυμήθηκε τα εξής: «Η εποικοδομητική κριτική που μου έκαναν στη σχολή δεν ήταν τίποτα σε σύγκριση με εκείνη που μου έκανε ο πατέρας μου κατ’ ιδίαν όταν με άκουγε σε κάποιο πρόγραμμα να προσπαθώ να κάνω μια ομιλία». Για να βοηθήσουν εκείνους που προσπαθούσαν να κάνουν πρόοδο, ορισμένοι αδελφοί συνέταξαν και τύπωσαν με ιδιωτική πρωτοβουλία ένα εγχειρίδιο που περιείχε οδηγίες για την εκφώνηση ομιλιών, καθώς και σκελετούς για πολλές και διάφορες ομιλίες. Αργότερα, όμως, αυτές οι Σχολές των Προφητών έπαψαν να λειτουργούν. Για να καλυφτεί η ειδική ανάγκη που υπήρχε εκείνον τον καιρό, δόθηκε αμέριστη προσοχή στην εξάρτιση όλων των μελών της εκκλησίας ώστε να συμμετέχουν πλήρως στο από σπίτι σε σπίτι ευαγγελιστικό έργο.

Ήταν δυνατόν να εξαρτιστεί κάθε μέλος αυτής της αυξανόμενης διεθνούς οργάνωσης, όχι μόνο για να δίνει μια σύντομη μαρτυρία και να προσφέρει Γραφικά έντυπα, αλλά και για να μιλάει αποτελεσματικά και να είναι δάσκαλος του Λόγου του Θεού; Αυτός ήταν ο στόχος μιας ειδικής σχολής που ιδρύθηκε σε κάθε εκκλησία των Μαρτύρων του Ιεχωβά αρχίζοντας από το 1943. Αυτή λειτουργούσε ήδη στα παγκόσμια κεντρικά γραφεία των Μαρτύρων του Ιεχωβά από το Φεβρουάριο του 1942. Κάθε εβδομάδα, δινόταν διδασκαλία και οι σπουδαστές εκφωνούσαν ομιλίες για τις οποίες έπαιρναν συμβουλή. Στην αρχή, μόνο άντρες έκαναν ομιλίες στη σχολή, μολονότι ολόκληρη η εκκλησία ενθαρρυνόταν να την παρακολουθεί, να προετοιμάζεται για τα μαθήματα και να συμμετέχει στις ανασκοπήσεις. Το 1959 δόθηκε και στις αδελφές το προνόμιο της εγγραφής, για να εκπαιδεύονται στις αναλύσεις Γραφικών θεμάτων υπό μορφή συζητήσεων μεταξύ δυο ατόμων.

Αναφορικά με την επίδραση αυτής της σχολής, το γραφείο τμήματος της Εταιρίας Σκοπιά στη Νότια Αφρική ανέφερε: «Αυτή η έξοχη διευθέτηση κατάφερε μέσα σε λίγο χρόνο να βοηθήσει πολλούς αδελφούς, που νόμιζαν ότι ποτέ δεν θα κατάφερναν να γίνουν δημόσιοι ομιλητές, να γίνουν πολύ αποδοτικοί στο βήμα και πιο αποτελεσματικοί στον αγρό. Σε όλα τα μέρη της Νότιας Αφρικής οι αδελφοί δέχτηκαν με χαρά αυτή τη νέα προμήθεια του Ιεχωβά και την έθεσαν σε λειτουργία με ενθουσιασμό. Αυτό έγινε παρά τα μεγάλα εμπόδια της γλώσσας και της έλλειψης μόρφωσης μερικών».

Η Σχολή Θεοκρατικής Διακονίας εξακολουθεί να είναι μια σημαντική συνάθροιση στις εκκλησίες των Μαρτύρων του Ιεχωβά. Εγγράφονται σχεδόν όλοι όσοι μπορούν. Παίρνουν μέρος σε αυτήν μικροί και μεγάλοι, καινούριοι Μάρτυρες και Μάρτυρες με μεγάλη πείρα. Πρόκειται για ένα συνεχές πρόγραμμα εκπαίδευσης.

Το Κοινό Προσκαλείται να Δει και να Ακούσει

Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά δεν είναι ούτε κατά διάνοια μυστική οργάνωση. Οι βασισμένες στη Γραφή πεποιθήσεις τους εξηγούνται πλήρως σε έντυπα τα οποία μπορεί να αποκτήσει οποιοσδήποτε. Επιπρόσθετα, καταβάλλουν ειδικές προσπάθειες και καλούν το κοινό να παρακολουθήσει συναθροίσεις, ώστε να δουν και να ακούσουν οι ίδιοι τι λαβαίνει χώρα.

Ο Ιησούς Χριστός παρείχε κατ’ ιδίαν διδασκαλία στους μαθητές του, αλλά μίλησε και δημόσια—στην ακρογιαλιά, σε μια βουνοπλαγιά, σε συναγωγές, στην περιοχή του ναού στην Ιερουσαλήμ—όπου μπορούσαν να τον ακούσουν τα πλήθη. (Ματθ. 5:1, 2· 13:1-9· Ιωάν. 18:20) Μιμούμενοι αυτό το παράδειγμα, ήδη από τη δεκαετία του 1870, οι Σπουδαστές της Γραφής άρχισαν να διευθετούν συναθροίσεις όπου φίλοι, γείτονες και άλλοι, που ίσως ενδιαφέρονταν, μπορούσαν να ακούσουν μια ομιλία αναφορικά με το σκοπό του Θεού για την ανθρωπότητα.

Καταβαλλόταν ειδική προσπάθεια για να γίνονται αυτές οι ομιλίες σε μέρη που θα εξυπηρετούσαν το κοινό. Αυτό ήταν γνωστό ως έργο για την επέκταση των τάξεων. Το 1911, στις εκκλησίες που είχαν αρκετούς ταλαντούχους ομιλητές δόθηκε η προτροπή να διευθετήσουν να πάνε μερικοί από αυτούς σε γύρω πόλεις και χωριά για να οργανώσουν και να διεξαγάγουν συναθροίσεις σε δημόσιες αίθουσες. Όπου ήταν δυνατόν, αυτοί διευθετούσαν να γίνει μια σειρά έξι ομιλιών. Μετά την τελευταία, ο ομιλητής ρωτούσε πόσοι από το ακροατήριο ενδιαφέρονταν να μελετήσουν την Αγία Γραφή σε τέτοιο βαθμό ώστε να συναθροίζονται τακτικά. Πάνω από 3.000 τέτοιες ομιλίες έγιναν το πρώτο έτος.

Επίσης, από το 1914 άρχισε να προβάλλεται στο κοινό το «Φωτόδραμα της Δημιουργίας». Η είσοδος ήταν ελεύθερη. Από τότε, οι αδελφοί έχουν χρησιμοποιήσει και άλλες κινηματογραφικές ταινίες και προβολές διαφανειών. Από τη δεκαετία του 1920, η Εταιρία Σκοπιά άρχισε να χρησιμοποιεί εκτεταμένα το ραδιόφωνο, πράγμα που έδωσε την ευκαιρία στους ανθρώπους να ακούσουν Γραφικές ομιλίες μέσα στο ίδιο τους το σπίτι. Αργότερα, στη δεκαετία του 1930, ηχογραφήθηκαν διαλέξεις που εκφώνησε ο Ι. Φ. Ρόδερφορντ και αναμεταδόθηκαν σε χιλιάδες δημόσιες συγκεντρώσεις.

Το 1945, υπήρχε ήδη ένας μεγάλος αριθμός δημόσιων ομιλητών οι οποίοι είχαν εκπαιδευτεί στη Σχολή Θεοκρατικής Διακονίας. Τον Ιανουάριο εκείνου του έτους άρχισε μια καλοσυντονισμένη εκστρατεία δημόσιων συναθροίσεων. Η Εταιρία προμήθευσε τα σχέδια για μια σειρά οχτώ επίκαιρων ομιλιών. Για τη διαφήμιση χρησιμοποιήθηκαν ειδικά φυλλάδια, μερικές φορές ακόμα και πλακάτ. Οι αδελφοί χρησιμοποίησαν τους χώρους που είχαν για τις τακτικές εκκλησιαστικές συναθροίσεις, αλλά κατέβαλαν και ειδικές προσπάθειες για να κανονίσουν να γίνουν αυτές οι δημόσιες συναθροίσεις σε περιοχές όπου δεν υπήρχε καμιά εκκλησία. Όλοι στην εκκλησία μπορούσαν να συμμετάσχουν—διαφημίζοντας τις συναθροίσεις, υποστηρίζοντάς τες οι ίδιοι, καλωσορίζοντας τους καινούριους επισκέπτες και απαντώντας στις ερωτήσεις τους. Το πρώτο έτος αυτής της ειδικής δραστηριότητας, έγιναν 18.646 δημόσιες συναθροίσεις στις Ηνωμένες Πολιτείες, στις οποίες παρευρέθηκαν συνολικά 917.352 άτομα. Τον επόμενο χρόνο οι δημόσιες συναθροίσεις έφτασαν τον αριθμό των 28.703 για τον αμερικανικό αγρό. Και στον Καναδά, όπου διευθετήθηκαν 2.552 τέτοιες συναθροίσεις το 1945, έγιναν 4.645 τον επόμενο χρόνο.

Στις περισσότερες εκκλησίες των Μαρτύρων του Ιεχωβά, οι Δημόσιες Συναθροίσεις είναι τώρα μέρος του κανονικού προγράμματος των εβδομαδιαίων συναθροίσεων. Γίνονται υπό μορφή ομιλίας κατά την οποία προτρέπονται όλοι να παρακολουθούν από τη Γραφή τους τα βασικά εδάφια καθώς αυτά διαβάζονται και αναλύονται. Αυτές οι συναθροίσεις είναι πλούσια πηγή πνευματικής διδασκαλίας, τόσο για την εκκλησία όσο και για τους καινούριους επισκέπτες.

Συνήθως, όσους παρακολουθούν πρώτη φορά συναθροίσεις των Μαρτύρων του Ιεχωβά τους περιμένει μια ευχάριστη έκπληξη. Ένας διακεκριμένος πολιτικός της Ζιμπάμπουε πήγε σε μια Αίθουσα Βασιλείας για να δει τι γινόταν εκεί. Ήταν άνθρωπος με βίαιο χαρακτήρα και πήγε επίτηδες αξύριστος και αχτένιστος. Πίστευε ότι οι Μάρτυρες θα τον έδιωχναν. Αντίθετα, εκείνοι έδειξαν γνήσιο ενδιαφέρον για αυτόν και τον πρότρεψαν να κάνει οικιακή Γραφική μελέτη. Τώρα αυτός είναι ένας ταπεινός και ειρηνικός Χριστιανός Μάρτυρας.

Υπάρχουν εκατομμύρια άνθρωποι που, αφού παρακολούθησαν τις συναθροίσεις των Μαρτύρων του Ιεχωβά, υποκινήθηκαν να πουν: «Πραγματικά, ο Θεός είναι ανάμεσά σας».—1 Κορ. 14:25.

Κατάλληλοι Τόποι Συναθροίσεων

Στις μέρες των αποστόλων του Ιησού Χριστού, οι Χριστιανοί συνήθως έκαναν τις συναθροίσεις τους σε ιδιωτικά σπίτια. Σε μερικά μέρη μπορούσαν να μιλούν σε Ιουδαϊκές συναγωγές. Στην Έφεσο ο απόστολος Παύλος εκφωνούσε επί δυο χρόνια ομιλίες στην αίθουσα ενός σχολείου. (Πράξ. 19:8-10· 1 Κορ. 16:19· Φιλήμ. 1, 2) Παρόμοια, στα τέλη του 19ου αιώνα, οι Σπουδαστές της Γραφής συναθροίζονταν σε ιδιωτικά σπίτια, μερικές φορές μιλούσαν σε ναούς και χρησιμοποιούσαν και άλλες αίθουσες που μπορούσαν να νοικιάσουν. Αργότερα, σε λίγες περιπτώσεις, αγόρασαν και χρησιμοποιούσαν σε τακτική βάση κτίρια που ανήκαν παλιότερα σε άλλες θρησκευτικές ομάδες. Αυτό έγινε με τη Σκηνή του Μπρούκλιν και με τη Σκηνή του Λονδίνου.

Αλλά ούτε χρειάζονταν ούτε ήθελαν καταστολισμένα κτίρια για τις συναθροίσεις τους. Μερικές εκκλησίες αγόρασαν και ανακαίνισαν ενδεδειγμένα κτίσματα· άλλες έχτισαν καινούριες αίθουσες. Μετά το 1935 άρχισε σιγά-σιγά να χρησιμοποιείται το όνομα Αίθουσα Βασιλείας ως επωνυμία για αυτούς τους χώρους εκκλησιαστικών συναθροίσεων. Αυτοί οι χώροι συνήθως έχουν ευχάριστη αλλά όχι εξεζητημένη εμφάνιση. Η αρχιτεκτονική τους μπορεί να ποικίλλει από τόπο σε τόπο, αλλά στόχος της είναι η λειτουργικότητα του κτιρίου.

Ενοποιημένο Πρόγραμμα Διδασκαλίας

Κατά τα τέλη του 19ου αιώνα και τις αρχές του 20ού, η πνευματική ανάπτυξη και η δράση ποίκιλλαν σημαντικά από τη μια εκκλησία στην άλλη. Είχαν κοινές ορισμένες βασικές πεποιθήσεις οι οποίες τις διαχώριζαν από το Χριστιανικό κόσμο. Αλλά, ενώ ορισμένοι αδελφοί εκτιμούσαν βαθιά το μέσο με το οποίο έτρεφε ο Ιεχωβά το λαό του, άλλοι επηρεάζονταν εύκολα από τις γνώμες ατόμων που είχαν απόλυτες προσωπικές απόψεις σε διάφορα θέματα.

Ο Ιησούς, πριν πεθάνει, προσευχήθηκε να είναι οι ακόλουθοί του «όλοι ένα»—ενωμένοι με τον Θεό και τον Χριστό και μεταξύ τους. (Ιωάν. 17:20, 21) Αυτή δεν επρόκειτο να είναι μια επιβεβλημένη ενότητα. Θα ήταν απόρροια ενός ενοποιημένου προγράμματος εκπαίδευσης που θα είχε απήχηση σε δεκτικές καρδιές. Όπως είχε προλεχτεί από πολύ παλιά: ‘Πάντες οι υιοί σου θέλουσιν είσθαι διδακτοί του Ιεχωβά, και θέλει είσθαι μεγάλη η ειρήνη των υιών σου’. (Ησ. 54:13) Για να απολαμβάνουν σε πλήρη βαθμό αυτή την ειρήνη, έπρεπε όλοι να έχουν την ευκαιρία να ωφελούνται από την προοδευτική διδασκαλία που παρείχε ο Ιεχωβά μέσω του ορατού του αγωγού επικοινωνίας.

Επί πολλά χρόνια οι Σπουδαστές της Γραφής χρησιμοποιούσαν τους διάφορους τόμους των Γραφικών Μελετών, μαζί με την Αγία Γραφή, ως βάση για συζήτηση. Το περιεχόμενο αυτών των τόμων ήταν πράγματι πνευματική ‘τροφή στον κατάλληλο καιρό’. (Ματθ. 24:45) Εντούτοις, η συνεχής εξέταση των Γραφών υπό την κατεύθυνση του πνεύματος του Θεού έκανε φανερό το γεγονός ότι οι δούλοι του Ιεχωβά είχαν να μάθουν περισσότερα πράγματα και ότι χρειάζονταν ακόμη πολύ πνευματικό καθαρισμό. (Μαλ. 3:1-3· Ησ. 6:1-8) Εξάλλου, μετά την ίδρυση της Βασιλείας το 1914, πολλές προφητείες εκπληρώνονταν γοργά η μια μετά την άλλη και αυτές υποδήλωναν το επιτακτικό έργο με το οποίο έπρεπε να ασχοληθούν όλοι οι αληθινοί Χριστιανοί. Αυτές οι επίκαιρες Γραφικές πληροφορίες παρουσιάζονταν τακτικά από τις στήλες της Σκοπιάς.

Συνειδητοποιώντας το γεγονός ότι δεν ωφελούνταν όλα τα μέλη των εκκλησιών από αυτά τα άρθρα, μερικοί περιοδεύοντες εκπρόσωποι της Εταιρίας σύστησαν στα κεντρικά γραφεία να εξετάζουν όλες οι εκκλησίες τη Σκοπιά σε τακτικές εβδομαδιαίες συναθροίσεις. Αυτή η σύσταση μεταβιβάστηκε στις εκκλησίες, και οι ‘Βεροιακές Ερωτήσεις’, που χρησίμευαν στη μελέτη των κύριων άρθρων της Σκοπιάς, έγιναν μόνιμο μέρος του περιοδικού, αρχίζοντας από το τεύχος 15 Μαΐου 1922. Οι πιο πολλές εκκλησίες έκαναν αυτή τη μελέτη μία ή περισσότερες φορές την εβδομάδα, αλλά το κατά πόσο μελετούσαν πραγματικά τα όσα περιείχε το περιοδικό ποίκιλλε. Σε μερικά μέρη, επειδή ο οδηγός της μελέτης είχε πολλά να πει, αυτή η μελέτη κρατούσε δυο ώρες ή και περισσότερο.

Στη δεκαετία του 1930, όμως, η θεοκρατική οργάνωση αντικατέστησε τις δημοκρατικές διαδικασίες. Αυτό επηρέασε σε μεγάλο βαθμό την άποψη που υπήρχε για τη μελέτη της Σκοπιάς.g Δόθηκε μεγαλύτερη προσοχή στην κατανόηση των όσων έλεγε η ύλη μελέτης την οποία παρείχε η Εταιρία. Αυτοί που είχαν χρησιμοποιήσει τις συναθροίσεις ως ευκαιρίες για να εκφράζουν προσωπικές απόψεις και οι οποίοι εναντιώνονταν στην ευθύνη της συμμετοχής στη διακονία αγρού απομακρύνθηκαν σιγά-σιγά. Με υπομονετική βοήθεια οι αδελφοί έμαθαν πώς να περιορίζουν τη μελέτη στη μία ώρα. Ως αποτέλεσμα, υπήρχε μεγαλύτερη συμμετοχή· οι συναθροίσεις έγιναν πιο ζωντανές. Επίσης, στις εκκλησίες άρχισε να κυριαρχεί ένα πνεύμα γνήσιας ενότητας, βασισμένο στο ενοποιημένο πρόγραμμα πνευματικής διατροφής, στο οποίο κανόνας για την αλήθεια ήταν ο Λόγος του Θεού.

Το 1938, η Σκοπιά εκδιδόταν σε 20 περίπου γλώσσες. Κάθε τεύχος εμφανιζόταν πρώτα στην αγγλική. Συνήθως ήταν διαθέσιμο στις άλλες γλώσσες ύστερα από αρκετούς μήνες, ίσως μάλιστα και ύστερα από ένα έτος, λόγω του χρόνου που απαιτούνταν για τη μετάφραση και την εκτύπωση. Ωστόσο, με μια αλλαγή στις μεθόδους εκτύπωσης, στη διάρκεια της δεκαετίας του 1980, επιτεύχθηκε η ταυτόχρονη έκδοση της Σκοπιάς σε πολλές γλώσσες. Το 1992, οι εκκλησίες που καταλάβαιναν μία από 66 διαφορετικές γλώσσες μπορούσαν να μελετούν την ίδια ύλη ταυτόχρονα. Έτσι, η συντριπτική πλειονότητα των Μαρτύρων του Ιεχωβά παγκόσμια παίρνει την ίδια πνευματική τροφή τη μια εβδομάδα μετά την άλλη. Σε όλη τη Βόρεια και τη Νότια Αμερική, στα περισσότερα μέρη της Ευρώπης, σε αρκετές χώρες της Άπω Ανατολής, σε πολλά μέρη της Αφρικής και σε ένα μεγάλο αριθμό νησιών σε όλη τη γη, ο λαός του Ιεχωβά απολαμβάνει μια ταυτόχρονη διευθέτηση για πνευματική διατροφή. Ως σύνολο, είναι «κατάλληλα ενωμένοι με τον ίδιο νου και με τον ίδιο τρόπο σκέψης».—1 Κορ. 1:10.

Οι αριθμοί των παρόντων στις εκκλησιαστικές τους συναθροίσεις δείχνουν ότι οι Μάρτυρες του Ιεχωβά παίρνουν στα σοβαρά τις συναθροίσεις τους. Στην Ιταλία, όπου υπήρχαν περίπου 172.000 ενεργοί Μάρτυρες το 1989, οι παρόντες στις συναθροίσεις που γίνονταν κάθε εβδομάδα στις Αίθουσες Βασιλείας ήταν 220.458. Αντίθετα, ένα Καθολικό γραφείο Τύπου αναφέρει ότι το 80 τοις εκατό των Ιταλών λένε πως είναι Καθολικοί, αλλά μόνο το 30 τοις εκατό περίπου παρακολουθούν τις λειτουργίες της εκκλησίας με κάποιο βαθμό τακτικότητας. Κατ’ αναλογία, η εικόνα είναι παρόμοια στη Βραζιλία. Στη Δανία, το 1989, η Εθνική Εκκλησία ισχυριζόταν ότι ήταν μέλη της το 89,7 τοις εκατό του πληθυσμού, αλλά μόλις το 2 τοις εκατό πήγαινε στην εκκλησία μια φορά την εβδομάδα! Στους Μάρτυρες του Ιεχωβά της Δανίας, το ποσοστό παρόντων εβδομαδιαία έφτανε το 94,7 τοις εκατό το ίδιο έτος. Στη Γερμανία, μια δημοσκόπηση που έκανε το 1989 το Ινστιτούτο Άλενσμπαχ για την Έρευνα της Κοινής Γνώμης έδειξε ότι το 5 τοις εκατό των Λουθηρανών και το 25 τοις εκατό των Καθολικών στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία πήγαινε τακτικά στην εκκλησία. Αλλά στις Αίθουσες Βασιλείας των Μαρτύρων του Ιεχωβά, ο εβδομαδιαίος αριθμός των παρόντων ξεπερνούσε τον αριθμό των Μαρτύρων.

Εκείνοι που παρακολουθούν τις συναθροίσεις συχνά καταβάλλουν μεγάλη προσπάθεια για να παρευρεθούν. Στη δεκαετία του 1980, μια 70χρονη γυναίκα στην Κένυα περπατούσε τακτικά 10 χιλιόμετρα και διέσχιζε και ένα ποτάμι για να πάει στις συναθροίσεις κάθε εβδομάδα. Για να παρακολουθεί τις συναθροίσεις στη δική της γλώσσα, μια Κορεάτισσα Μάρτυρας στις Ηνωμένες Πολιτείες διέθετε τακτικά τρεις ώρες για να πάει και άλλες τόσες για να γυρίσει· χρειαζόταν να πάρει λεωφορείο, τρένο και πλοιάριο, και επίσης να περπατήσει. Στο Σουρινάμ, μια οικογένεια με πενιχρό εισόδημα ξόδευε κάθε εβδομάδα ένα ολόκληρο ημερομίσθιο για τα εισιτήρια του λεωφορείου, προκειμένου να πάει στις συναθροίσεις. Στην Αργεντινή, μια οικογένεια διένυε τακτικά 50 χιλιόμετρα και ξόδευε το ένα τέταρτο του οικογενειακού εισοδήματος για να παρακολουθεί συναθροίσεις για μελέτη της Γραφής. Στις περιπτώσεις όπου κάποια ασθένεια δεν επιτρέπει καθόλου σε ορισμένα άτομα να παρακολουθούν τις εκκλησιαστικές συναθροίσεις, γίνονται συνήθως διευθετήσεις για να συνδέονται αυτοί τηλεφωνικά ή να ακούν το πρόγραμμα ηχογραφημένο σε κασέτα.

Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά παίρνουν στα σοβαρά τη συμβουλή της Αγίας Γραφής να μην παύουν να συναθροίζονται για πνευματική εποικοδόμηση. (Εβρ. 10:24, 25) Και δεν παρευρίσκονται μόνο στις συναθροίσεις των τοπικών εκκλησιών τους. Η παρακολούθηση των συνελεύσεων είναι και αυτή σπουδαίο γεγονός του ετήσιου προγράμματός τους.

[Υποσημειώσεις]

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 237]

Συναθροίσεις που απαιτούσαν προσωπική συμμετοχή

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 238]

Όχι απλώς εγκεφαλική φιλοσοφία, αλλά εκφράσεις που υποκινούσαν την καρδιά

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 246]

Δίνεται ενθάρρυνση να παρακολουθεί όλη μαζί η οικογένεια τις συναθροίσεις

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 252]

Ενοποίηση του προγράμματος πνευματικής διατροφής

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 253]

Οι Μάρτυρες παίρνουν στα σοβαρά τις συναθροίσεις τους

[Εικόνες στη σελίδα 239]

Πρώτες Εκκλησίες

Το 1916, υπήρχαν περίπου 1.200 όμιλοι Σπουδαστών της Γραφής παγκόσμια

Ντέρμπαν, Νότια Αφρική, 1915 (πάνω δεξιά)· Βρετανική Γουιάνα (Γουιάνα), 1915 (στη μέση δεξιά)· Τρόνχεϊμ, Νορβηγία, 1915 (κάτω δεξιά)· Χάμιλτον, Οντάριο, Καναδάς, 1912 (κάτω)· Κεϋλάνη (Σρι Λάνκα), 1915 (κάτω αριστερά)· Ινδία, 1915 (πάνω αριστερά)

[Πλαίσιο/Εικόνες στη σελίδα 240, 241]

Απόδοση Αίνου στον Ιεχωβά με Ύμνους

Όπως οι αρχαίοι Ισραηλίτες και ο ίδιος ο Ιησούς χρησιμοποίησαν ύμνους στη λατρεία, έτσι κάνουν και οι Μάρτυρες του Ιεχωβά στους σύγχρονους καιρούς. (Νεεμ. 12:46· Μάρκ. 14:26) Αυτή η υμνολογία εκφράζει αίνο προς τον Ιεχωβά και εκτίμηση για τα έργα του και παράλληλα συμβάλλει στη χάραξη Γραφικών αληθειών τόσο στη διάνοια όσο και στην καρδιά.

Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά έχουν χρησιμοποιήσει πολλές συλλογές ύμνων στο πέρασμα των χρόνων. Τα λόγια προσαρμόζονταν ανάλογα με την προοδευτική κατανόηση του Λόγου του Θεού.

1879: «Ύμνοι της Νύμφης» (Songs of the Bride)

(144 ύμνοι που εξέφραζαν τις επιθυμίες και τις ελπίδες της νύφης του Χριστού)

1890: «Ποιήματα και Ύμνοι της Χαραυγής της Χιλιετηρίδος» (Poems and Hymns of Millennial Dawn)

(151 ποιήματα και 333 ύμνοι, που εκδόθηκαν χωρίς μουσική. Ήταν ως επί το πλείστον έργα γνωστών συγγραφέων)

1896: Η «Σκοπιά» 1 Φεβρουαρίου (στην αγγλική) ήταν αφιερωμένη στους «Χαρωπούς Ύμνους Πρωίας της Σιών»

(Λόγια για 11 ύμνους, με μουσική· τους στίχους έγραψαν Σπουδαστές της Γραφής)

1900: «Χαρωποί Ύμνοι της Σιών» (Zion’s Glad Songs)

(82 ύμνοι, πολλούς από τους οποίους τους έγραψε ένας Σπουδαστής της Γραφής· συμπλήρωμα της προγενέστερης συλλογής)

1905: «Ύμνοι της Χαραυγής της Χιλιετηρίδος» (Hymns of the Millennial Dawn)

(Οι 333 ύμνοι που εκδόθηκαν το 1890, αλλά με μουσική)

1925: «Ύμνοι της Βασιλείας» (Kingdom Hymns)

(80 ύμνοι, με μουσική, ειδικά για παιδιά)

1928: «Ύμνοι προς Αίνον του Ιεχωβά»

(337 ύμνοι· μια συλλογή ύμνων καινούριων, γραμμένων από Σπουδαστές της Γραφής, καθώς και παλιότερων. Έγινε ειδική προσπάθεια να απαγκιστρωθούν οι στίχοι από απόψεις της ψεύτικης θρησκείας και από τη λατρεία πλασμάτων)

1944: «Υμνολόγιο για την Υπηρεσία της Βασιλείας» (Kingdom Service Song Book)

(62 ύμνοι. Προσαρμοσμένοι στις ανάγκες της υπηρεσίας της Βασιλείας εκείνου του καιρού. Δεν αναγράφονταν τα ονόματα των συγγραφέων και των συνθετών)

1950: «Ύμνοι προς Αίνον του Ιεχωβά»

(91 ύμνοι. Αυτό το υμνολόγιο είχε πιο σύγχρονα θέματα και είχε καταργήσει την αρχαΐζουσα γλώσσα. Μεταφράστηκε σε 18 γλώσσες)

1966: «Άδοντες και Ψάλλοντες εν τη Καρδία Υμών»

(119 ύμνοι που κάλυπταν κάθε πλευρά της Χριστιανικής ζωής και λατρείας. Αφαιρέθηκε κάθε μελωδία για την οποία ήταν γνωστό ότι προερχόταν από πηγές κοσμικές ή της ψεύτικης θρησκείας. Έγιναν ορχηστρικές ηχογραφήσεις ολόκληρου του βιβλίου και αυτές χρησιμοποιήθηκαν ευρέως ως υπόκρουση στις εκκλησιαστικές συναθροίσεις. Ηχογραφήθηκαν και μερικές φωνητικές επιλογές. Από το 1980 άρχισαν να γίνονται ηχογραφήσεις ορχηστρικών διασκευών, οι «Μελωδίες της Βασιλείας», για να μπορούν τα άτομα να απολαμβάνουν εποικοδομητική μουσική στο σπίτι τους)

1984: «Ψάλλετε Αίνους στον Ιεχωβά»

(225 ύμνοι της Βασιλείας, των οποίων όλα τα λόγια και όλες οι μελωδίες ήταν έργο αφιερωμένων δούλων του Ιεχωβά από όλα τα μέρη της γης. Ετοιμάστηκαν δίσκοι και κασέτες για να συνοδεύουν την υμνολογία)

Στις πρώτες τους Οικιακές Συναθροίσεις, οι Σπουδαστές της Γραφής περιελάμβαναν ύμνους αίνου. Σύντομα η υμνολογία έγινε μέρος και των συνελεύσεών τους. Μερικοί έψελναν έναν ύμνο πριν από το πρωινό τους γεύμα, σε συνδυασμό με την πρωινή τους λατρεία, πράγμα που γινόταν επί πολλά χρόνια στο Βιβλικό Οίκο. Αν και η υμνολογία στις τοπικές εκκλησίες σχεδόν σταμάτησε γύρω στο 1938, αναβίωσε το 1944 και συνεχίζει να είναι σπουδαίο μέρος των εκκλησιαστικών συναθροίσεων και των προγραμμάτων των συνελεύσεων των Μαρτύρων του Ιεχωβά.

[Εικόνα]

Ο Καρλ Κλάιν ενώ διευθύνει μια ορχήστρα σε συνέλευση του 1947

[Γράφημα στη σελίδα 242]

(Για το πλήρως μορφοποιημένο κείμενο, βλέπε έντυπο)

Ανάμνηση του Θανάτου του Χριστού

Ενεργοί Μάρτυρες

Παρόντες

11.000.000

10.000.000

9.000.000

8.000.000

7.000.000

6.000.000

5.000.000

4.000.000

3.000.000

2.000.000

1.000.000

1935 1945 1955 1965 1975 1985 1992

[Εικόνα στη σελίδα 243]

Αν και απομονωμένος σε μια κινεζική φυλακή, ο Χάρολντ Κινγκ συνέχισε να γιορτάζει την Ανάμνηση

[Εικόνα στη σελίδα 244]

Βιβλική τάξη παιδιών στη Γερμανία, στις αρχές της δεκαετίας του 1930

[Εικόνες στη σελίδα 244]

Στην Ελβετία, στα μέσα της δεκαετίας του 1930, νεαροί Μάρτυρες εξέδιδαν αυτό το περιοδικό (κάτω) και έπαιζαν Βιβλικά δράματα (όπως φαίνεται κάτω στο κέντρο) για μεγάλα ακροατήρια

[Εικόνα στη σελίδα 247]

Το «Δελτίο» (1919-1935), ο «Διευθυντής» (Director, 1935-1936), ο «Πληροφορητής» (1936-1956) και τώρα «Η Διακονία Μας της Βασιλείας» σε 100 γλώσσες—όλα έχουν παράσχει τακτικές οδηγίες για την ενωμένη διακονία αγρού των Μαρτύρων του Ιεχωβά

[Εικόνα στη σελίδα 248]

Οι επιδείξεις στις Συναθροίσεις Υπηρεσίας βοηθούν τους Μάρτυρες να βελτιώνουν την προσωπική τους διακονία αγρού (Σουηδία)

[Εικόνα στη σελίδα 249]

Νεαρός Μάρτυρας στην Κένυα αποκτά πείρα εκφωνώντας μια ομιλία προς τον πατέρα του στη Σχολή Θεοκρατικής Διακονίας

[Εικόνα στη σελίδα 250]

Το 1992, η ύλη για μελέτη της Γραφής στις εκκλησίες των Μαρτύρων του Ιεχωβά τυπωνόταν ταυτόχρονα σε 66 γλώσσες, και προστίθενται συνεχώς και άλλες