Οι Νεαροί Ρωτούν
Τι Πρέπει να Ξέρω για την Κοινωνική Δικτύωση;—Μέρος 2ο
Αρίθμησε τα παρακάτω στοιχεία με βάση το πόσο σημαντικά είναι για εσένα.
․․․․․ η ιδιωτική μου ζωή
․․․․․ ο χρόνος μου
․․․․․ η υπόληψή μου
․․․․․ οι φιλίες μου
ΠΟΙΟ από τα παραπάνω κατέταξες στην πρώτη θέση ως το σημαντικότερο για εσένα; Αυτή η πτυχή της ζωής σου, όπως και οι υπόλοιπες τρεις, ίσως κινδυνεύει αν χρησιμοποιείς κάποια υπηρεσία κοινωνικής δικτύωσης.
Είναι σωστό να έχεις λογαριασμό σε μια τέτοια υπηρεσία ή όχι; Αν ζεις με τους γονείς σου, αυτό θα το αποφασίσουν εκείνοι.a (Παροιμίες 6:20) Όπως σχεδόν κάθε χρήση του Ίντερνετ, έτσι και η κοινωνική δικτύωση έχει πλεονεκτήματα—αλλά κρύβει και παγίδες. Αν οι γονείς σου δεν θέλουν να έχεις λογαριασμό, πρέπει να συμμορφωθείς με την επιθυμία τους.—Εφεσίους 6:1.
Από την άλλη πλευρά, αν οι γονείς σου σού επιτρέπουν να έχεις λογαριασμό, πώς μπορείς να αποφύγεις τους κινδύνους; Το άρθρο «Οι Νεαροί Ρωτούν» στο Ξύπνα! του Ιουλίου 2011 ασχολήθηκε με δύο ζητήματα που χρειάζονται προσοχή—την ιδιωτική σου ζωή και το χρόνο σου. Σε αυτό το άρθρο, θα αναφερθούμε στην υπόληψή σου και στις φιλίες σου.
Η ΥΠΟΛΗΨΗ ΣΟΥ
Για να προφυλάσσεις την υπόληψή σου χρειάζεται να προσέχεις ώστε να μη δίνεις στους άλλους βάσιμους λόγους να σε κακοχαρακτηρίσουν. Για παράδειγμα, φαντάσου ότι έχεις ένα ολοκαίνουριο αυτοκίνητο, το οποίο δεν έχει ούτε μια γρατζουνιά, ούτε ένα βαθούλωμα. Δεν θα ήθελες να το διατηρήσεις έτσι; Πώς θα ένιωθες αν, από δική σου απροσεξία, καταστρεφόταν σε ατύχημα;
Κάτι παρόμοιο μπορεί να συμβεί στην υπόληψή σου μέσα σε ένα κοινωνικό δίκτυο. Η Κάρα λέει: «Έστω και μια φωτογραφία ή ένα σχόλιο που θα ανεβάσεις απερίσκεπτα μπορεί να καταστρέψει την υπόληψή σου». Σκέψου, παραδείγματος χάρη, πώς μπορεί να επηρεάσουν την υπόληψή σου . . .
● Οι φωτογραφίες σου. Ο απόστολος Πέτρος έγραψε: «Ας βλέπουν πάντα οι άλλοι ότι συμπεριφέρεστε ευπρεπώς». (1 Πέτρου 2:12, Σύγχρονη Αγγλική Μετάφραση [Contemporary English Version]) Τι έχεις παρατηρήσει αν έχεις δει φωτογραφίες σε ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης;
«Μερικές φορές άτομα που είχα σε εκτίμηση ανέβασαν φωτογραφίες στις οποίες φαίνονταν μεθυσμένα».—Άννα, 19 χρονών.
«Ξέρω κορίτσια τα οποία ποζάρουν με τρόπο που τονίζει το σώμα τους. Στην ιστοσελίδα τους δίνουν εντελώς άλλη εικόνα από αυτήν που δίνουν στην πραγματική ζωή».—Κάρα, 19 χρονών.
Τι συμπέρασμα θα έβγαζες εσύ για το ήθος ενός ατόμου που ανεβάζει σε κοινωνικό δίκτυο μια φωτογραφία στην οποία (1) είναι ντυμένο προκλητικά ή (2) φαίνεται μεθυσμένο;
1 ․․․․․
2 ․․․․․
● Τα σχόλιά σου. «Σάπιος λόγος [«λόγος βρωμερός», Η Καινή Διαθήκη, Αθανάσιου Ι. Δεληκωστόπουλου] ας μη βγαίνει από το στόμα σας», λέει το εδάφιο Εφεσίους 4:29. Μερικοί έχουν παρατηρήσει ότι στις συζητήσεις που γίνονται σε ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης είναι εύκολο να εισχωρήσουν χυδαίες λέξεις, κουτσομπολιό ή ανήθικα θέματα.
«Στο κοινωνικό δίκτυο οι άνθρωποι νιώθουν λιγότερες αναστολές. Οι λέξεις δεν φαίνονται τόσο κακές όταν τις γράφεις όσο όταν τις προφέρεις. Μπορεί μεν να μη βρίζεις, αλλά να φλερτάρεις πιο ανοιχτά ή τα λόγια σου να είναι πιο τολμηρά ή και βρώμικα».—Ντανιέλ, 19 χρονών.
Γιατί, κατά τη γνώμη σου, πολλοί άνθρωποι νιώθουν λιγότερες αναστολές μπροστά στην οθόνη του υπολογιστή;
․․․․․
Έχει όντως σημασία τι φωτογραφίες και τι σχόλια ανεβάζεις; Ναι! Μια έφηβη ονόματι Τζέιν λέει: «Στο σχολείο, το έχουμε συζητήσει αυτό πάρα πολύ. Μας έχουν πει ότι οι εργοδότες κοιτάζουν την ιστοσελίδα του υποψήφιου υπαλλήλου για να διαμορφώσουν άποψη για το χαρακτήρα του».
Στο βιβλίο Γονείς και Facebook (Facebook for Parents), ο Δρ Μπ. Τζ. Φογκ δηλώνει πως, όταν πρόκειται να προσλάβει κάποιον, κάνει αυτό ακριβώς. «Το θεωρώ υποχρέωσή μου», λέει. «Αν το προφίλ του υποψηφίου είναι ανοιχτό και βλέπω εκεί ανοησίες, σχηματίζω κακή εντύπωση. Δεν υπάρχει περίπτωση να τον προσλάβω. Και θα σας πω γιατί: Όσοι εργάζονται μαζί μου πρέπει να διαθέτουν άριστη κρίση».
Αν είσαι Χριστιανός, πρέπει να σε απασχολεί και κάτι ακόμα πιο σημαντικό—το πώς μπορούν οι δημοσιεύσεις σου να επηρεάσουν τους άλλους, ομοπίστους σου και μη. Ο απόστολος Παύλος έγραψε: «Με κανέναν τρόπο δεν δίνουμε οποιαδήποτε αιτία για πρόσκομμα».—2 Κορινθίους 6:3· 1 Πέτρου 3:16.
Τι Μπορείς να Κάνεις
Αν οι γονείς σου σού επιτρέπουν να χρησιμοποιείς κοινωνικό δίκτυο, κοίταξε τις φωτογραφίες που έχεις ανεβάσει και ρώτησε τον εαυτό σου: “Τι μήνυμα δίνουν για εμένα; Θέλω στ’ αλήθεια να παρουσιάζω έτσι τον εαυτό μου; Θα ντρεπόμουν αν τις έβλεπαν οι γονείς μου, κάποιος πρεσβύτερος ή ένας υποψήφιος εργοδότης;” Αν απάντησες ναι στην τελευταία ερώτηση, ήρθε η ώρα να κάνεις αλλαγές. Αυτό έκανε η 21χρονη Κέιτ, η οποία λέει: «Ένας πρεσβύτερος μου μίλησε για τη φωτογραφία που είχα στο προφίλ μου, και το εκτίμησα. Ήξερα ότι ήθελε να προστατέψει την υπόληψή μου».
Επίσης, ξανακοίταξε προσεκτικά τα σχόλια που έχεις δημοσιεύσει—καθώς και αυτά που έχουν δημοσιεύσει άλλοι στη δική σου σελίδα. Μην ανέχεσαι «ανόητα λόγια ή χυδαία αστεία». (Εφεσίους 5:3, 4) Η 19χρονη Τζέιν λέει: «Μερικές φορές κάποιοι δημοσιεύουν σχόλια με άσχημες λέξεις ή υπονοούμενα. Αν και δεν είσαι εσύ αυτός που τα είπε, δημιουργούν άσχημη εντύπωση για εσένα επειδή είναι στη δική σου σελίδα».
Ποια όρια θα θέσεις εσύ όσον αφορά τις φωτογραφίες και τα σχόλια που δημοσιεύεις ώστε να προφυλάξεις την υπόληψή σου;
․․․․․
ΟΙ ΦΙΛΙΕΣ ΣΟΥ
Αν είχες ένα ολοκαίνουριο αυτοκίνητο, θα έβαζες μέσα τον οποιονδήποτε; Αν οι γονείς σου σού επιτρέπουν να έχεις λογαριασμό σε υπηρεσία κοινωνικής δικτύωσης, πρέπει να πάρεις μια παρόμοια απόφαση σχετικά με το ποιους θα προσκαλείς—ή θα αποδέχεσαι—ως φίλους σου. Πόσο εκλεκτικός θα είσαι;
«Μερικοί έχουν ως μοναδικό στόχο να αποκτήσουν πολλούς φίλους—όσο περισσότερους τόσο το καλύτερο. Μπορεί μάλιστα να προσθέτουν στη λίστα φίλων τους άτομα που στην ουσία δεν γνωρίζουν».—Ναΐσα, 16 χρονών.
«Η κοινωνική δικτύωση σου επιτρέπει να επανασυνδεθείς με ανθρώπους από το παρελθόν σου. Αλλά μερικές φορές είναι καλύτερα να μείνουν αυτοί οι άνθρωποι στο παρελθόν».—Έλεν, 25 χρονών.
Τι Μπορείς να Κάνεις
Εισήγηση: Έλεγξε και κάνε αλλαγές. Δες τη λίστα των φίλων σου και κάνε αλλαγές αν χρειάζεται. Για τον καθένα από αυτούς, ρώτησε τον εαυτό σου:
1. “Πόσο καλά γνωρίζω αυτό το άτομο εκτός δικτύου;”
2. “Τι φωτογραφίες και σχόλια δημοσιεύει;”
3. “Ασκεί θετική επιρροή στη ζωή μου;”
«Συνήθως επανεξετάζω τη “λίστα φίλων” μου κάθε μήνα. Αν υπάρχει εκεί κάποιο άτομο για το οποίο έχω αμφιβολίες ή δεν το ξέρω καλά, το διαγράφω».—Ιβάνα, 17 χρονών.
Εισήγηση: Να έχεις συγκεκριμένη τακτική για τις φιλίες σου. Θέσε όρια όσον αφορά το ποιους θα προσκαλείς ή θα αποδέχεσαι ως φίλους, όπως ακριβώς θα έκανες και εκτός δικτύου. (1 Κορινθίους 15:33) Για παράδειγμα, η Λιάν λέει: «Ακολουθώ την εξής τακτική: Αν δεν σε γνωρίζω, δεν αποδέχομαι το αίτημα φιλίας σου. Αν δω στη σελίδα σου κάτι που με κάνει να νιώθω άβολα, θα σε διαγράψω από τη “λίστα φίλων” μου και δεν θα ξαναδεχτώ αίτημα από εσένα». Και άλλοι έχουν θέσει παρόμοια όρια.
«Δεν κάνω “φίλο” τον οποιονδήποτε. Είναι επικίνδυνο».—Έριν, 21 χρονών.
«Παλιοί συμμαθητές μου μού έχουν στείλει αιτήματα φιλίας στο δίκτυο. Αλλά αφού στο σχολείο έκανα το παν για να αποφύγω την παρέα τους, γιατί να μπλέξω μαζί τους τώρα;»—Άλεξ, 21 χρονών.
Γράψε παρακάτω ποια τακτική θα ακολουθήσεις εσύ.
․․․․․
Μπορείς να βρεις και άλλα άρθρα της σειράς «Οι Νεαροί Ρωτούν» στην ιστοσελίδα www.watchtower.org/ypg
[Υποσημείωση]
a Το Ξύπνα! ούτε συστήνει ούτε καταδικάζει κάποια συγκεκριμένη υπηρεσία κοινωνικής δικτύωσης. Οι Χριστιανοί πρέπει να είναι βέβαιοι ότι ο τρόπος με τον οποίο χρησιμοποιούν το Ίντερνετ δεν παραβιάζει τις Γραφικές αρχές.—1 Τιμόθεο 1:5, 19.
[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 10]
Μια Γραφική παροιμία λέει: «Αν πρέπει να διαλέξεις ανάμεσα στην καλή υπόληψη και στα μεγάλα πλούτη, διάλεξε την καλή υπόληψη».—Παροιμίες 22:1, Σημερινή Αγγλική Μετάφραση (Today’s English Version)
[Πλαίσιο στη σελίδα 12]
ΡΩΤΗΣΕ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ ΣΟΥ
Εξέτασε μαζί με τους γονείς σου αυτό το άρθρο καθώς και το άρθρο «Οι Νεαροί Ρωτούν» στο Ξύπνα! του Ιουλίου 2011. Συζητήστε πώς ο τρόπος με τον οποίο χρησιμοποιείς το Ίντερνετ επηρεάζει (1) την ιδιωτική σου ζωή, (2) το χρόνο σου, (3) την υπόληψή σου και (4) τις φιλίες σου.
[Πλαίσιο στη σελίδα 13]
ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ
Τα παιδιά σας ίσως ξέρουν περισσότερα από εσάς για τον κόσμο του διαδικτύου. Δεν διαθέτουν όμως τη δική σας κρίση. (Παροιμίες 1:4· 2:1-6) Όπως το έθεσε η Πάρι Άφταμπ, ειδικός σε θέματα ασφάλειας στο Ίντερνετ: «Τα παιδιά ξέρουν περισσότερα για την τεχνολογία. Οι γονείς ξέρουν περισσότερα για τη ζωή».
Τα τελευταία χρόνια, τα κοινωνικά δίκτυα έχουν γίνει πολύ δημοφιλή. Είναι το εφηβικής ηλικίας παιδί σας αρκετά ώριμο για να τα χρησιμοποιεί; Αυτό πρέπει να το αποφασίσετε εσείς. Όπως η οδήγηση, η κατοχή τραπεζικού λογαριασμού ή η χρήση πιστωτικής κάρτας, έτσι και η κοινωνική δικτύωση ενέχει κινδύνους. Ποιοι είναι μερικοί από αυτούς;
ΙΔΙΩΤΙΚΗ ΖΩΗ. Πολλοί νεαροί δεν αντιλαμβάνονται ποιες είναι οι συνέπειες όταν δημοσιεύουν στο διαδίκτυο περισσότερες πληροφορίες από όσες θα έπρεπε. Αν αποκαλύψουν πού μένουν, σε ποιο σχολείο πηγαίνουν, πότε είναι στο σπίτι ή πότε λείπουν, θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο την ασφάλεια ολόκληρης της οικογένειας.
Τι μπορείτε να κάνετε. Όταν τα παιδιά ήταν μικρά, τους είχατε μάθει να κοιτάζουν και από τις δύο μεριές προτού διασχίσουν το δρόμο. Τώρα που έχουν μεγαλώσει, πρέπει να τους μάθετε πώς να είναι ασφαλή στο διαδίκτυο. Διαβάστε τις πληροφορίες για την ιδιωτική ζωή στο άρθρο «Οι Νεαροί Ρωτούν» του προηγούμενου μήνα. Δείτε επίσης το Ξύπνα! του Οκτωβρίου 2008, σελίδες 3-9. Έπειτα συζητήστε αυτή την ύλη με το παιδί σας. Προσπαθήστε να του ενσταλάξετε “πρακτική σοφία και ικανότητα σκέψης” όσον αφορά την ασφάλειά του στο διαδίκτυο.—Παροιμίες 3:21.
ΧΡΟΝΟΣ. Η κοινωνική δικτύωση μπορεί να γίνει εθισμός. Ο 23χρονος Ρικ λέει: «Λίγες μέρες αφού απέκτησα λογαριασμό, μου ήταν πλέον αδύνατον να ξεκολλήσω από την οθόνη. Ώρες ολόκληρες κοίταζα φωτογραφίες και διάβαζα δημοσιεύσεις».
Τι μπορείτε να κάνετε. Διαβάστε και συζητήστε με τα παιδιά σας το άρθρο «Οι Νεαροί Ρωτούν . . . Μήπως Έχω Εθιστεί στα Ηλεκτρονικά Μέσα;», το οποίο εμφανίστηκε στο Ξύπνα! του Ιανουαρίου 2011. Προσέξτε ιδιαίτερα το πλαίσιο «Είχα Εθιστεί στην Ηλεκτρονική Επικοινωνία με Φίλους», στη σελίδα 26. Βοηθήστε το παιδί σας να αναπτύξει μετριοπάθεια και να τηρεί ένα χρονικό όριο όσον αφορά τη χρήση του Ίντερνετ. (1 Τιμόθεο 3:2) Να του υπενθυμίζετε ότι υπάρχουν και άλλα πράγματα στη ζωή εκτός από το διαδίκτυο!
ΥΠΟΛΗΨΗ. «Από τις ίδιες του τις πράξεις αναγνωρίζεται το αγόρι», λέει μια Γραφική παροιμία. (Παροιμίες 20:11) Αυτό ασφαλώς ισχύει και στο διαδίκτυο! Επιπρόσθετα, εφόσον ένα κοινωνικό δίκτυο είναι δημόσιος χώρος, αυτά που ανεβάζουν εκεί τα παιδιά σας μπορούν να επηρεάσουν όχι μόνο τη δική τους υπόληψη αλλά και ολόκληρης της οικογένειας.
Τι μπορείτε να κάνετε. Οι έφηβοι πρέπει να ξέρουν πως τα όσα δημοσιεύουν στο διαδίκτυο δείχνουν τι είδους άτομα είναι. Χρειάζεται επίσης να καταλάβουν πως ό,τι συμβαίνει στο διαδίκτυο μένει στο διαδίκτυο. «Δεν είναι εύκολο να αντιληφθούν τα παιδιά την έννοια της μονιμότητας του διαδικτυακού υλικού, αλλά είναι κάτι που πρέπει οπωσδήποτε να αρχίσουν να μαθαίνουν», γράφει η Δρ Γκουέν Σούργκιν Ο’ Κιφ στο βιβλίο της Ασφάλεια στον Κυβερνοχώρο (CyberSafe). «Ένας τρόπος για να εξηγήσετε στα παιδιά πώς πρέπει να λειτουργούν στο διαδίκτυο είναι να τους υπενθυμίζετε να μη λένε εκεί πράγματα που εκτός δικτύου δεν θα τα έλεγαν σε κανέναν».
ΦΙΛΙΕΣ. Η 23χρονη Τάνια λέει: «Πολλοί έφηβοι θέλουν να θεωρούνται δημοφιλείς, γι’ αυτό είναι πιο πρόθυμοι να δεχτούν ως “φίλους” άτομα που τους είναι άγνωστα ή που δεν έχουν αρχές».
Τι μπορείτε να κάνετε. Βοηθήστε το παιδί σας να έχει μια συγκεκριμένη τακτική για τις διαδικτυακές φιλίες του. Για παράδειγμα, η 22χρονη Αλίσια συνήθως δεν προσθέτει στη λίστα της τους φίλους των φίλων της. Όπως λέει η ίδια, «αν δεν σε ξέρω ή αν δεν σε έχω γνωρίσει προσωπικά, δεν θα σε προσθέσω στη λίστα μου απλώς και μόνο επειδή έχουμε κοινούς φίλους».
Ένα αντρόγυνο, ο Τιμ και η Τζούλια, δημιούργησαν δικό τους λογαριασμό σε κοινωνικό δίκτυο, μέσω του οποίου μπορούν να ελέγχουν τους φίλους και τις δημοσιεύσεις της κόρης τους. Η Τζούλια λέει: «Το θέσαμε ως όρο να μας συμπεριλάβει η κόρη μας στη λίστα φίλων της. Τα άτομα με τα οποία επικοινωνεί στο δίκτυο στην ουσία μπαίνουν στο σαλόνι μας. Θέλουμε να ξέρουμε ποιοι είναι».
[Εικόνα στη σελίδα 11]
Όπως ένα αυτοκίνητο μπορεί να καταστραφεί αν οδηγείς απρόσεκτα, έτσι και η υπόληψή σου μπορεί να καταστραφεί αν δημοσιεύεις άσεμνες φωτογραφίες και ανάρμοστα σχόλια
[Εικόνα στη σελίδα 12]
Θα έβαζες στο αυτοκίνητό σου έναν άγνωστο απλώς και μόνο επειδή χρειάζεται μεταφορικό μέσο; Τότε γιατί να δεχτείς ως διαδικτυακό φίλο κάποιον που δεν γνωρίζεις;