Όταν η Υγεία σας Βρεθεί σε Κρίσιμη Κατάσταση

«Ένιωσα ότι με έλουζε κρύος ιδρώτας».​—Τζον, όταν έμαθε ότι έπασχε από κάποια βαριά αρρώστια.

«Φοβήθηκα».​—Μπεθ, όταν αντιλήφθηκε πόσο σοβαρό ήταν το πρόβλημα υγείας της.

ΜΙΑ από τις πιο οδυνηρές εμπειρίες της ζωής είναι το να μάθετε ότι πάσχετε από κάποια χρόνια ασθένεια που επιφέρει αναπηρία ή όταν τα τραύματα από κάποιο δυστύχημα σας αφήνουν μόνιμη βλάβη. Είτε ακούτε τα νέα για την αρρώστια σας στο ήσυχο γραφείο ενός γιατρού είτε μαθαίνετε για τη σοβαρή κατάστασή σας μέσα σε ένα θορυβώδες δωμάτιο έκτακτων περιστατικών, πιθανόν αρνείστε να τα πιστέψετε. Σχεδόν τίποτα στη ζωή δεν σας προετοιμάζει για να αντιμετωπίσετε τα έντονα συναισθήματα που σας κυριεύουν όταν αναστατώνεστε από ένα φρικτό πρόβλημα υγείας.

Το Ξύπνα!, θέλοντας να συγκεντρώσει πληροφορίες που μπορεί να αποδειχτούν υποβοηθητικές για όσους παρουσίασαν πρόσφατα κάποιο σοβαρό πρόβλημα υγείας, μίλησε με μερικά άτομα από διάφορες χώρες τα οποία αντιμετωπίζουν με επιτυχία επί ολόκληρα έτη χρόνιες παθήσεις που επιφέρουν αναπηρίες. Τους ζητήθηκε να πουν την άποψή τους σε ερωτήματα όπως: Ποια συναισθήματα αντιμετωπίσατε; Τι σας βοήθησε να αντεπεξέλθετε στο πρόβλημα και να ξαναβρείτε την ισορροπία σας; Ποια βήματα κάνατε για να επανακτήσετε τον έλεγχο της ζωής σας; Η γνώση που μπορούμε να αντλήσουμε από τα βιώματα των ατόμων τα οποία έδωσαν αυτές τις συνεντεύξεις καθώς και μερικά συμπεράσματα ερευνητών που μελετούν τις επιπτώσεις των μακροχρόνιων ασθενειών παρουσιάζονται σε αυτή τη σειρά προς όφελος όσων αντιμετωπίζουν τώρα κάποιο σοβαρό πρόβλημα υγείας.a

[Υποσημείωση]

Παγιδευμένοι σε μια Δίνη Συναισθημάτων

«ΟΤΑΝ μου ανακοινώθηκε ότι έπασχα από κάποια θανατηφόρα ασθένεια», θυμάται ένας ηλικιωμένος άντρας, «προσπάθησα να παραμερίσω τους φόβους μου, αλλά τα αισθήματα αβεβαιότητας με κατέβαλαν». Τα λόγια του επισημαίνουν το γεγονός ότι, μετά το σωματικό πλήγμα που προκαλεί μια αρρώστια, ακολουθεί και το συναισθηματικό πλήγμα. Εντούτοις, υπάρχουν άτομα που ξεπερνούν αυτά τα πλήγματα με επιτυχία. Πολλοί από αυτούς θα ήθελαν να σας διαβεβαιώσουν ότι υπάρχουν τρόποι να αντιμετωπίσετε και εσείς μια χρόνια αρρώστια με επιτυχία. Προτού όμως αναφέρουμε τι μπορείτε να κάνετε, ας εξετάσουμε προσεκτικά μερικά από τα συναισθήματα που ίσως νιώσετε από την αρχή.

Δυσπιστία, Άρνηση, Δυσφορία

Τα συναισθήματα που έχετε εσείς μπορεί να διαφέρουν σημαντικά από τα συναισθήματα άλλων. Ωστόσο, οι ειδικοί σε θέματα υγείας, καθώς και ασθενείς, τονίζουν ότι οι άνθρωποι που πλήττονται από κάποιο σοβαρό πρόβλημα υγείας αντιμετωπίζουν συχνά ορισμένα κοινά συναισθήματα. Ύστερα από τα αρχικά αισθήματα κατάπληξης και δυσπιστίας, ίσως ακολουθήσουν αισθήματα άρνησης: “Δεν μπορεί να είναι αλήθεια”. “Πρέπει να έγινε κάποιο λάθος”. “Ίσως μπέρδεψαν τις εξετάσεις στο εργαστήριο”. Κάποια γυναίκα, περιγράφοντας την αντίδρασή της όταν έμαθε ότι έπασχε από καρκίνο, είπε: «Νιώθεις σαν να θέλεις να κρυφτείς, κάτω από τα σκεπάσματά σου, και ελπίζεις πως όταν ξεσκεπαστείς όλα θα έχουν περάσει».

Ωστόσο, καθώς η πραγματικότητα αρχίζει να φαίνεται ολοκάθαρα, η άρνηση μπορεί να δώσει τη θέση της στη δυσφορία, ένα αίσθημα δυστυχίας το οποίο στέκεται απειλητικά πάνω σας σαν ένα σύννεφο που προμηνύει συμφορά. Ερωτήσεις όπως: “Πόση ζωή μού απομένει;” “Είμαι καταδικασμένος να πονάω σε όλη την υπόλοιπη ζωή μου;” και άλλες παρόμοιες ίσως σας βασανίζουν. Πιθανόν να εύχεστε να μπορούσατε να πάτε πίσω στο παρελθόν, προτού μάθετε για την αρρώστια σας, αλλά δεν μπορείτε. Σύντομα μπορεί να αρχίσετε να παλεύετε με έναν χείμαρρο από άλλα οδυνηρά και έντονα συναισθήματα. Ποια είναι μερικά από αυτά;

Αβεβαιότητα, Ανησυχία, Φόβος

Μια σοβαρή αρρώστια προξενεί μεγάλη αβεβαιότητα και πολλές ανησυχίες στη ζωή σας. «Η αστάθεια της κατάστασής μου κάνει μερικές φορές τη ζωή πολύ απογοητευτική», λέει ένας άντρας που πάσχει από τη νόσο του Πάρκινσον. «Πρέπει να περιμένω να δω τι θα φέρει η κάθε ημέρα». Η αρρώστια σας μπορεί επίσης να σας φοβίζει. Αν σας έπληξε απροειδοποίητα, μπορεί να σας έχει καταλάβει μεγάλος φόβος. Εντούτοις, αν εσείς ανησυχούσατε χρόνια ολόκληρα για συμπτώματα που έδιναν εσφαλμένη εντύπωση, ενώ η διάγνωση για την αρρώστια σας ήρθε μετά, ο φόβος μπορεί να είναι ακόμη πιο ύπουλος. Στην αρχή, μπορεί να νιώσετε ακόμη και κάποια ανακούφιση επειδή οι άλλοι θα πιστέψουν επιτέλους ότι είστε πραγματικά άρρωστοι και ότι αυτά που νιώθατε δεν ήταν προϊόν της φαντασίας σας. Σύντομα, όμως, η ανακούφιση ίσως αντικατασταθεί από φόβο καθώς θα συνειδητοποιείτε τις επιπτώσεις της αρρώστιας από την οποία πάσχετε.

Κάτι άλλο που μπορεί να σας ανησυχεί είναι ο φόβος της απώλειας του ελέγχου. Ιδιαίτερα αν σας αρέσει να έχετε έναν βαθμό ανεξαρτησίας, ίσως τρέμετε στην ιδέα ότι θα αρχίσετε να εξαρτάστε όλο και περισσότερο από τους άλλους. Ίσως ανησυχείτε ότι η αρρώστια σας θα αρχίσει να εξουσιάζει τη ζωή σας και να υπαγορεύει την κάθε σας κίνηση.

Θυμός, Ντροπή, Μοναξιά

Η αίσθηση της αυξανόμενης απώλειας του ελέγχου μπορεί να προκαλέσει επίσης αισθήματα θυμού. “Γιατί να μου συμβεί αυτό; Τι έκανα για να το αξίζω;” μπορεί να ρωτάτε τον εαυτό σας. Αυτό το πλήγμα στην υγεία σας φαίνεται άδικο και ακατανόητο. Μπορεί επίσης να σας κυριεύει ντροπή και απόγνωση. Ένας παράλυτος θυμάται: «Ντρεπόμουν πολύ που όλα αυτά μου συνέβησαν εξαιτίας ενός ανόητου δυστυχήματος!»

Επίσης, μπορεί να νιώθετε τον κλοιό της απομόνωσης να σφίγγει γύρω σας. Η σωματική απομόνωση οδηγεί εύκολα σε κοινωνική απομόνωση. Αν η αρρώστια σας σάς περιορίζει στο σπίτι, ίσως δεν μπορείτε πλέον να συναναστρέφεστε με τους παλιούς σας φίλους. Εντούτοις, λαχταράτε την ανθρώπινη επαφή όσο ποτέ άλλοτε. Έπειτα από τον αρχικό καταιγισμό επισκέψεων και τηλεφωνημάτων, όλο και λιγότεροι μπορεί να έρχονται να σας δουν ή να σας τηλεφωνούν.

Νιώθοντας πληγωμένοι καθώς βλέπετε τους φίλους σας να απομακρύνονται, ίσως αντιδράτε σε αυτή την οδυνηρή εμπειρία με το να κλείνεστε στον εαυτό σας. Βέβαια, είναι κατανοητό ότι μπορεί να θέλετε να μείνετε για κάποιο διάστημα μόνοι προτού έρθετε και πάλι σε επαφή με άλλους. Αλλά αν σε αυτή τη φάση επιτρέψετε στον εαυτό σας να απομονωθεί ακόμη περισσότερο από τους άλλους, μπορεί να βυθιστείτε από την κοινωνική απομόνωση (όταν οι άλλοι δεν σας επισκέπτονται) στη συναισθηματική απομόνωση (όταν εσείς δεν θέλετε να δείτε τους άλλους). Όπως και αν έχουν τα πράγματα, ίσως παλεύετε με έντονα αισθήματα μοναξιάς.a Μερικές φορές, μπορεί ακόμη και να αναρωτιέστε αν θα καταφέρετε να αντέξετε άλλη μια ημέρα.

Να Μαθαίνετε από τους Άλλους

Παρ’ όλα αυτά, υπάρχει ελπίδα. Αν αντιμετωπίσατε πρόσφατα κάποια κρίσιμη κατάσταση με την υγεία σας, υπάρχουν πρακτικά βήματα που μπορείτε να κάνετε τα οποία θα σας βοηθήσουν να επανακτήσετε τον έλεγχο της ζωής σας ως έναν βαθμό.

Είναι αλήθεια ότι αυτή η σειρά άρθρων δεν θα επιλύσει το χρόνιο πρόβλημα της υγείας σας, όποιο και αν είναι αυτό. Εντούτοις, οι πληροφορίες που παρουσιάζονται ίσως σας βοηθήσουν να διακρίνετε τρόπους για να το αντιμετωπίσετε. Κάποια γυναίκα με καρκίνο συνόψισε τη διαδοχή των σκέψεων και των συναισθημάτων της λέγοντας: «Έπειτα από την άρνηση ένιωσα μεγάλο θυμό και στη συνέχεια άρχισα να αναζητώ τις δυνατότητες που μου είχαν απομείνει». Και εσείς μπορείτε να κάνετε τέτοιου είδους αναζήτηση, με το να στραφείτε σε άτομα που έχουν ζήσει εμπειρίες παρόμοιες με τις δικές σας και να μάθετε από αυτούς πώς μπορείτε να αξιοποιήσετε τις δυνατότητες που εξακολουθείτε να έχετε.

[Υποσημείωση]

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 5]

“Γιατί να μου συμβεί αυτό; Τι έκανα για να το αξίζω;” μπορεί να ρωτάτε τον εαυτό σας

Πώς Μπορείτε να Έχετε Επιτυχία στη Ζωή Παρά την Ασθένειά Σας;

ΝΑ ΕΙΣΤΕ βέβαιοι ότι ο χείμαρρος των αισθημάτων που πιθανότατα νιώθετε είναι δικαιολογημένος. Παρ’ όλο που η αρρώστια ή η αναπηρία σας είναι μια κατάσταση η οποία επηρεάζει το σώμα σας, το μυαλό σας αντιτίθεται στις αλλαγές που σας έχει επιβάλει αυτή. Ίσως φαίνεται ότι εσείς και η αρρώστια σας βρίσκεστε διαρκώς σε μια αμφίρροπη μάχη, σε έναν αγώνα ανάμεσα σε αυτό που ήσασταν κάποτε και σε αυτό που μπορεί να γίνετε. Και αυτή τη δεδομένη στιγμή ίσως φαίνεται ότι η αρρώστια σας επικρατεί. Εντούτοις, μπορείτε να αντιστρέψετε την κατάσταση. Πώς;

«Όταν έχετε χάσει κάτι εξαιτίας της αρρώστιας σας», αναφέρει η Δρ Κίτι Στέιν, «είναι σαν να νιώθετε την απώλεια που φέρνει ο θάνατος». Συνεπώς, όταν έχετε χάσει κάτι που σας είναι τόσο πολύτιμο όσο η υγεία σας, είναι φυσιολογικό να παραχωρήσετε χρόνο στον εαυτό σας για να λυπηθεί και να κλάψει, όπως θα κάνατε αν πέθαινε κάποιο προσφιλές σας άτομο. Μάλιστα, αυτή η απώλεια μπορεί να περιλαμβάνει και άλλα πράγματα εκτός από την υγεία σας. Όπως εξηγεί μια γυναίκα: «Αναγκάστηκα να εγκαταλείψω την εργασία μου. . . . Αναγκάστηκα να εγκαταλείψω την ανεξαρτησία μου—κάτι που πάντοτε απολάμβανα». Ακόμη και αν είναι έτσι, αξιολογήστε αντικειμενικά αυτά που χάσατε. «Χρειάζεται να λυπηθείτε για ό,τι χάθηκε», προσθέτει η Δρ Στέιν, η οποία πάσχει και η ίδια από σκλήρυνση κατά πλάκας, «αλλά πρέπει επίσης να κατανοήσετε ποια πράγματα εξακολουθείτε να έχετε». Πράγματι, όταν θα έχετε αγωνιστεί για να ξεπεράσετε τα πρώτα δάκρυα, θα διακρίνετε ότι εξακολουθείτε να έχετε σημαντικές δυνατότητες. Πρώτα από όλα, έχετε την ικανότητα να προσαρμόζεστε.

Ένας ναυτικός δεν μπορεί να ελέγξει μια καταιγίδα, αλλά μπορεί να την ξεπεράσει με επιτυχία αν ρυθμίζει ανάλογα τα πανιά του πλοίου του. Παρόμοια και εσείς, ίσως να μην μπορείτε να ελέγξετε την αρρώστια που έπληξε τη ζωή σας σαν καταιγίδα, μπορείτε όμως να την αντιμετωπίσετε ρυθμίζοντας ανάλογα τα «πανιά» σας, δηλαδή τις σωματικές, τις διανοητικές και τις συναισθηματικές δυνατότητές σας. Τι ήταν εκείνο που βοήθησε άλλα άτομα τα οποία πάσχουν από χρόνιες παθήσεις να το πετύχουν αυτό;

Ενημερωθείτε Σχετικά με την Αρρώστια Σας

Αφού ξεπεράσουν το αρχικό σοκ που υπέστησαν όταν έμαθαν για την αρρώστια τους, πολλοί νιώθουν πως το να ξέρουν την οδυνηρή αλήθεια είναι καλύτερο από το να αντιμετωπίζουν έναν αόριστο φόβο. Ενώ ο φόβος μπορεί να σας αδρανοποιεί, το να γνωρίζετε τι σας συμβαίνει ίσως σας βοηθήσει να σκεφτείτε τι μπορείτε να κάνετε​—και αυτό από μόνο του έχει συχνά θετική επίδραση. «Παρατηρήστε πόσο καλύτερα αισθάνεστε για οτιδήποτε σας ανησυχεί όταν βρίσκετε κάποιον τρόπο για να το αντιμετωπίσετε», αναφέρει ο Δρ Ντέιβιντ Σπίγκελ του Πανεπιστημίου Στάνφορντ. «Πολύ πριν κάνετε κάτι, μειώνετε το αίσθημα αμηχανίας σας επειδή σχεδιάζετε τις ενέργειές σας».

Ίσως νιώθετε την ανάγκη να μάθετε περισσότερα για την κατάστασή σας. Όπως λέει μια Γραφική παροιμία: «Ο άνθρωπος που έχει γνώση ενισχύει τη δύναμη». (Παροιμίες 24:5) «Πάρτε βιβλία από τη βιβλιοθήκη. Μάθετε όσο περισσότερα μπορείτε σχετικά με την αρρώστια σας», συμβουλεύει κάποιος κατάκοιτος. Καθώς μαθαίνετε για τις διαθέσιμες θεραπευτικές αγωγές και μεθόδους αντιμετώπισης, ίσως διαπιστώσετε πως η κατάστασή σας δεν είναι τόσο άσχημη όσο φοβόσασταν. Ίσως μάλιστα βρείτε και μερικούς λόγους για αισιοδοξία.

Βέβαια, μια τέτοια ορθή κατανόηση της αρρώστιας σας δεν είναι ο τελικός σας στόχος. Ο Δρ Σπίγκελ εξηγεί: «Αυτή η συγκέντρωση πληροφοριών αποτελεί μέρος μιας σημαντικής διαδικασίας μέσω της οποίας μπορείτε να συμφιλιωθείτε με την αρρώστια σας, να την κατανοήσετε και να την αξιολογήσετε αντικειμενικά». Το να δεχτείτε ότι η ζωή σας έχει μεν αλλάξει αλλά ότι δεν τελείωσε είναι μια λεπτή και συχνά χρονοβόρα διαδικασία. Αλλά αυτό το βήμα προόδου​—από την ορθή κατανόηση στη συναισθηματική αποδοχή της αρρώστιας σας—​είναι κάτι που μπορείτε να κάνετε. Πώς;

Βρείτε τη Λεπτή Ισορροπία

Ίσως χρειαστεί να αναπροσαρμόσετε την άποψή σας για το τι σημαίνει να αποδεχτείτε την αρρώστια σας. Σε τελική ανάλυση, το να αποδεχτείτε ότι είστε άρρωστος δεν είναι ένδειξη αποτυχίας, όπως δεν είναι ένδειξη αποτυχίας το να αποδεχτεί ένας ναυτικός το γεγονός ότι βρίσκεται σε καταιγίδα. Αντίθετα, το να αναγνωρίσει ότι έπεσε σε καταιγίδα θα τον παρακινήσει να κάνει τις ανάλογες ενέργειες. Παρόμοια, το να αποδεχτείτε την αρρώστια σας δεν είναι αποτυχία, αλλά σημαίνει ότι «προχωράτε προς μια νέα κατεύθυνση», όπως παρατήρησε μια γυναίκα που πάσχει από κάποια χρόνια πάθηση.

Ακόμη και αν οι σωματικές σας ικανότητες έχουν μειωθεί, ίσως χρειάζεται να υπενθυμίζετε στον εαυτό σας ότι δεν είναι απαραίτητο να επηρεαστεί η διανοητική, η συναισθηματική και η πνευματική σας κατάσταση. Για παράδειγμα, έχετε ακόμη “σώας τας φρένας” και την ικανότητα να οργανώνετε και να μιλάτε λογικά; Πιθανόν να έχετε ακόμη το θερμό σας χαμόγελο, την επιθυμία να νοιάζεστε για τους άλλους και την ικανότητα να είστε καλός ακροατής και πραγματικός φίλος. Και το πιο σημαντικό είναι ότι εξακολουθείτε να έχετε πίστη στον Θεό.

Επιπρόσθετα, να θυμάστε ότι παρ’ όλο που δεν μπορείτε να αλλάξετε όλες τις περιστάσεις σας, μπορείτε ωστόσο να ελέγχετε το πώς αντιδράτε σε αυτές. Η Αϊρίν Πόλιν, από το Εθνικό Αντικαρκινικό Ινστιτούτο, δηλώνει: «Εσείς οι ίδιοι ελέγχετε το πώς αντιδράτε στην ασθένειά σας. Έχετε αυτή τη δύναμη ανεξάρτητα από το τι σας υπαγορεύει η ασθένειά σας». Η Έλεν, μια 70χρονη γυναίκα με προχωρημένη σκλήρυνση κατά πλάκας, επιβεβαιώνει: «Το αν θα ξαναβρείτε την ισορροπία σας δεν εξαρτάται τόσο από την αρρώστια σας όσο από το πώς αντιδράτε σε αυτήν». Ένας άντρας που αντιμετωπίζει με επιτυχία κάποια αναπηρία επί αρκετά χρόνια λέει: «Η θετική στάση μπορεί να παρομοιαστεί με την καρίνα του πλοίου η οποία το κρατάει σε ισορροπία». Πραγματικά, το εδάφιο Παροιμίες 18:14 δηλώνει: «Το πνεύμα του ανθρώπου μπορεί να αντέξει την πάθησή του· αλλά το συντετριμμένο πνεύμα ποιος μπορεί να το υποφέρει;»

Επανάκτηση του Ελέγχου

Καθώς η συναισθηματική σας ισορροπία επανέρχεται, ερωτήματα όπως: “Γιατί να μου συμβεί αυτό;” ίσως δώσουν τη θέση τους σε άλλα ερωτήματα, όπως: “Εφόσον μου συνέβη αυτό, τι πρόκειται να κάνω τώρα;” Σε αυτή τη φάση μπορεί να επιλέξετε να κάνετε επιπρόσθετα βήματα για να προχωρήσετε πέρα από την παρούσα κατάστασή σας. Ας εξετάσουμε μερικά τέτοια βήματα.

Αξιολογήστε την κατάστασή σας, σκεφτείτε ποια πράγματα πρέπει να αλλάξετε και στη συνέχεια προσπαθήστε να αλλάξετε ό,τι μπορεί να αλλάξει. «Η αρρώστια σας αποτελεί μια ευκαιρία για να επαναξιολογήσετε τη ζωή σας​—ένα αφυπνιστικό κάλεσμα και όχι ένα κύκνειο άσμα», δηλώνει ο Δρ Σπίγκελ. Ρωτήστε τον εαυτό σας: “Ποιο πράγμα ήταν σημαντικό για εμένα προτού αρρωστήσω; Πώς έχει επηρεαστεί αυτό;” Θέστε τέτοιου είδους ερωτήσεις, όχι για να μάθετε τι δεν μπορείτε να κάνετε πλέον, αλλά για να προσδιορίσετε τι είναι ακόμη εφικτό, αν κάνετε ίσως τα πράγματα με διαφορετικό τρόπο. Πάρτε για παράδειγμα την Έλεν, που αναφέρθηκε παραπάνω.

Τα τελευταία 25 χρόνια, η σκλήρυνση κατά πλάκας έχει εξασθενίσει τους μυς της. Στην αρχή, χρησιμοποιούσε έναν περιπατητήρα για να κινείται. Στη συνέχεια, όταν δεν μπορούσε να ελέγχει το δεξί της χέρι, άρχισε να χρησιμοποιεί το αριστερό. Έπειτα, έπαψε να κινεί και το αριστερό της χέρι. Κατόπιν, πριν από περίπου οχτώ χρόνια, σταμάτησε πια να περπατάει. Τώρα πρέπει να την πλένουν, να την ταΐζουν και να την ντύνουν άλλοι. Αυτό τη στενοχωρεί, αλλά παρ’ όλα αυτά λέει: «Το σύνθημά μου εξακολουθεί να είναι: “Σκέψου τι μπορείς να κάνεις και όχι τι μπορούσες να κάνεις”». Με τη βοήθεια του συζύγου της και των νοσοκόμων, καθώς και με κάποιες δικές της ευρηματικές ιδέες, μπορεί να συνεχίζει μερικές από τις δραστηριότητες που πάντοτε απολάμβανε. Για παράδειγμα, το να μεταδίδει τη Γραφική υπόσχεση για τον επικείμενο ειρηνικό νέο κόσμο αποτελεί πολύτιμο μέρος της ζωής της από τότε που ήταν 11 ετών, και το συνεχίζει αυτό τώρα κάθε εβδομάδα. (Ματθαίος 28:19, 20) Η Έλεν εξηγεί πώς τα καταφέρνει:

«Ζητώ από μια νοσοκόμα να μου κρατάει την εφημερίδα. Διαβάζουμε μαζί τη στήλη των κηδειών και επιλέγουμε μερικές περιπτώσεις. Στη συνέχεια λέω στη νοσοκόμα ποιες σκέψεις θα ήθελα να συμπεριλάβω σε μια επιστολή προς τους συγγενείς του νεκρού, και η νοσοκόμα δακτυλογραφεί την επιστολή. Μαζί με την επιστολή, στέλνω και το ειδικό βιβλιάριο Όταν Πεθαίνει Κάποιος που Αγαπάτε,a το οποίο εξηγεί την παρηγορητική ελπίδα που δίνει η Αγία Γραφή για την ανάσταση. Αυτό το κάνω κάθε Κυριακή απόγευμα. Το γεγονός ότι μπορώ ακόμη να μεταδίδω τα καλά νέα της Βασιλείας του Θεού σε άλλους μου φέρνει χαρά».

Θέστε λογικούς και εφικτούς στόχους. Ένας λόγος για τον οποίο η Έλεν προσπαθεί να αλλάξει αυτά που μπορούν να αλλάξουν είναι ότι αυτό της δίνει τη δυνατότητα να θέτει και να πετυχαίνει διάφορους στόχους. Αυτό είναι σημαντικό και για εσάς επίσης. Γιατί; Επειδή όταν θέτετε στόχους στρέφετε την προσοχή σας στο μέλλον, και όταν πετυχαίνετε τους στόχους σας αυτό σας δίνει ένα αίσθημα ικανοποίησης. Μπορεί επίσης να αποκαταστήσει μέρος της αυτοπεποίθησής σας. Να φροντίζετε, όμως, να είναι οι στόχοι σας συγκεκριμένοι. Για παράδειγμα, θα μπορούσατε να πάρετε την απόφαση: “Σήμερα θα διαβάσω ένα κεφάλαιο από την Αγία Γραφή”. Να θέτετε επίσης στόχους τους οποίους μπορείτε να πετύχετε. Εφόσον η σωματική και η συναισθηματική σας κατάσταση διαφέρει από αυτήν άλλων ατόμων που έχουν μακροχρόνιες αρρώστιες, ίσως δεν μπορείτε να πετυχαίνετε τους ίδιους στόχους που πετυχαίνουν εκείνοι.​—Γαλάτες 6:4.

«Όσο μικρός και αν φαίνεται ένας στόχος, το να τον πετυχαίνετε σας υποκινεί να κάνετε περισσότερα», λέει ο Λεξ, που ζει στην Ολλανδία. Εδώ και πάνω από 20 χρόνια, σε ηλικία 23 ετών, έπαθε κάποιο δυστύχημα το οποίο τον άφησε παράλυτο. Στη διάρκεια των πολυάριθμων φυσιοθεραπειών που ακολούθησαν, παρακινήθηκε να θέσει στόχους, όπως το να πλένει το πρόσωπό του με ένα πετσετάκι. Ήταν κουραστικό, αλλά τα κατάφερε. Όταν είδε ότι είχε πετύχει αυτόν το στόχο, έθεσε έναν άλλον​—να ανοίγει και να κλείνει το σωληνάριο της οδοντόκρεμας μόνος του. Πέτυχε και αυτόν το στόχο. «Παρ’ όλο που δεν ήταν εύκολο», αναφέρει ο Λεξ, «ανακάλυψα ότι μπορούσα να κάνω περισσότερα από όσα νόμιζα».

Πράγματι, με την υποστήριξη της συζύγου του, της Τίνεκε, ο Λεξ πέτυχε μεγαλύτερους στόχους. Για παράδειγμα, συνοδευόμενος από την Τίνεκε, κάνει τώρα επισκέψεις από σπίτι σε σπίτι πάνω σε αναπηρικό καροτσάκι για να μεταδίδει τη Γραφική γνώση σε άλλους. Επίσης κάθε εβδομάδα επισκέπτεται και ενθαρρύνει έναν σοβαρά ανάπηρο άντρα με τον οποίο μελετάει τη Γραφή. «Το να βοηθάω άλλους», λέει ο Λεξ, «μου δίνει μεγάλη ικανοποίηση». Όπως επιβεβαιώνει η Γραφή: «Υπάρχει περισσότερη ευτυχία στο να δίνει κανείς παρά στο να λαβαίνει».​—Πράξεις 20:35.

Μπορείτε να θέσετε και εσείς στόχους για την υποβοήθηση άλλων; Το ότι έχετε κάποια ασθένεια ή αναπηρία μπορεί να σας βοηθήσει να παρηγορείτε άλλους με ιδιαίτερα αποτελεσματικό τρόπο, επειδή τα προβλήματά σας σάς κάνουν πιο ευαίσθητους στον πόνο που νιώθουν οι άλλοι.

Να διατηρείτε επαφή με άλλα άτομα. Οι ιατρικές μελέτες αποκαλύπτουν ότι το να έχετε κοινωνικές επαφές κάνει καλό στην υγεία σας. Αλλά αληθεύει και το αντίθετο. «Η σχέση της κοινωνικής απομόνωσης με τη θνησιμότητα είναι τόσο . . . ισχυρή όσο και η σχέση του καπνίσματος . . . με τη θνησιμότητα», δηλώνει ένας ερευνητής, και προσθέτει: «Το να βελτιώσετε τις κοινωνικές σας σχέσεις μπορεί να είναι τόσο σημαντικό για την υγεία σας όσο το να κόψετε το κάπνισμα». Δεν είναι καθόλου παράξενο που καταλήγει λέγοντας ότι η ικανότητα να διατηρούμε κοινωνικές σχέσεις «είναι σημαντική για την επιβίωση»!​—Παροιμίες 18:1.

Εντούτοις, όπως τονίστηκε στο προηγούμενο άρθρο, το πρόβλημα μπορεί να είναι ότι μερικοί από τους φίλους σας έχουν σταματήσει να σας επισκέπτονται. Για το δικό σας καλό, χρειάζεται να απαλλαχτείτε από τη συνεχώς αυξανόμενη απειλή της απομόνωσης. Αλλά πώς; Μπορείτε να αρχίσετε εσείς προσκαλώντας τους φίλους σας να σας επισκεφτούν.

Να είστε ευχάριστοι όταν σας επισκέπτονται.b Μπορείτε να το πετύχετε αυτό ελαττώνοντας τις συζητήσεις σχετικά με την αρρώστια σας ώστε οι επισκέπτες σας να μην κουράζονται να ακούν για αυτήν. Μια γυναίκα που πάσχει από κάποια χρόνια πάθηση έλυσε αυτό το πρόβλημα θέτοντας χρονικό όριο στις συζητήσεις που είχε με το σύζυγό της σχετικά με την αρρώστια της. «Έπρεπε να θέσουμε ένα όριο», αναφέρει. Πραγματικά, δεν υπάρχει λόγος να καταπνίξει η αρρώστια σας οτιδήποτε άλλο είστε σε θέση να δώσετε. Ένας επισκέπτης, αφού μίλησε με τον κατάκοιτο φίλο του για την τέχνη, την ιστορία και τους λόγους που έχει για πίστη στον Ιεχωβά Θεό, είπε: «Δεν έχει επιτρέψει στην αρρώστια του να γίνει το πιο σπουδαίο πράγμα στη ζωή του. Απόλαυσα πολύ τη συζήτηση μαζί του».

Κάτι άλλο που θα κάνει τους φίλους σας να νιώθουν ευχάριστα όταν σας επισκέπτονται είναι το να έχετε καλή αίσθηση του χιούμορ. Εκτός αυτού, το γέλιο σάς ωφελεί προσωπικά. «Το χιούμορ σάς βοηθάει να αντιμετωπίζετε με επιτυχία πολλές καταστάσεις», λέει κάποιος άντρας που πάσχει από τη νόσο του Πάρκινσον. Πράγματι, το γέλιο μπορεί να είναι καλό φάρμακο. Το εδάφιο Παροιμίες 17:22 λέει: «Η χαρούμενη καρδιά κάνει καλό ως γιατρικό». Ακόμη και λίγα λεπτά γέλιου θα σας ωφελήσουν. Επιπλέον, «ανόμοια με μερικές άλλες θεραπείες που δοκιμάζουμε, το γέλιο είναι απόλυτα ασφαλές, μη τοξικό και ευχάριστο», αναφέρει η συγγραφέας Σούζαν Μίλστρι Γουέλς, η οποία πάσχει από κάποια χρόνια πάθηση. «Το μόνο που έχουμε να χάσουμε είναι η κακή διάθεση».

Βρείτε τρόπους για να μειώσετε το άγχος. Οι μελέτες επιβεβαιώνουν ότι το άγχος μπορεί να επιδεινώσει τα σωματικά συμπτώματα κάποιας ασθένειας, ενώ η μείωσή του συντελεί στο να γίνουν πιο υποφερτά. Γι’ αυτό, κάντε ένα διάλειμμα από καιρό σε καιρό. (Εκκλησιαστής 3:1, 4) Μη σκέφτεστε την αρρώστια σας κάθε στιγμή της ζωής σας. Αν είστε αναγκασμένοι να μένετε στο σπίτι, μπορείτε να προσπαθήσετε να μειώσετε την πίεση των συναισθημάτων σας ακούγοντας απαλή μουσική, διαβάζοντας κάποιο βιβλίο, απολαμβάνοντας ένα καλό μπάνιο, γράφοντας επιστολές ή ποίηση, ζωγραφίζοντας έναν πίνακα, παίζοντας κάποιο μουσικό όργανο, μιλώντας σε έναν έμπιστο φίλο ή ενασχολούμενοι με παρόμοιες δραστηριότητες. Αυτά δεν θα δώσουν μόνιμη λύση στο πρόβλημά σας, αλλά θα είναι για εσάς μια προσωρινή ανάπαυλα.

Αν μπορείτε να κινείστε, κάντε έναν περίπατο, πηγαίνετε για ψώνια, ασχοληθείτε με την κηπουρική, πηγαίνετε μια βόλτα με το αυτοκίνητο ή, αν είναι δυνατόν, πηγαίνετε διακοπές. Ομολογουμένως, ίσως είναι πιο δύσκολο να ταξιδέψετε λόγω της αρρώστιας σας, αλλά με κατάλληλη προετοιμασία και λίγο αυτοσχεδιασμό, τα εμπόδια μπορούν να υπερνικηθούν. Για παράδειγμα, ο Λεξ και η Τίνεκε, που αναφέρθηκαν προηγουμένως, κατάφεραν να ταξιδέψουν στο εξωτερικό. «Στην αρχή είχα λίγη ένταση», αναφέρει ο Λεξ, «αλλά κάναμε υπέροχες διακοπές!» Πράγματι, αν και η αρρώστια σας αποτελεί μέρος της ζωής σας, δεν χρειάζεται να κυριαρχήσει σε αυτήν.

Να αντλείτε δύναμη από την πίστη. Οι αληθινοί Χριστιανοί που έχουν αντιμετωπίσει με επιτυχία σοβαρά προβλήματα υγείας αναφέρουν ότι η πίστη τους στον Ιεχωβά Θεό καθώς και η συναναστροφή τους με τη Χριστιανική εκκλησία είναι πηγές συνεχούς παρηγοριάς και ενίσχυσης.c Ακολουθούν μερικά από τα σχόλιά τους σχετικά με την αξία που έχει η προσευχή, η μελέτη της Γραφής, ο στοχασμός γύρω από το μέλλον και η παρακολούθηση των Χριστιανικών συναθροίσεων στην Αίθουσα Βασιλείας.

● «Κατά καιρούς, εξακολουθώ να νιώθω κατάθλιψη. Όταν συμβαίνει αυτό προσεύχομαι στον Ιεχωβά και εκείνος ανανεώνει την απόφασή μου να συνεχίσω να κάνω αυτό που μπορώ».​—Ψαλμός 55:22· Λουκάς 11:13.

● «Η ανάγνωση της Γραφής και ο στοχασμός γύρω από αυτά που διαβάζω με βοηθούν πάρα πολύ να διατηρώ ειρήνη διάνοιας».​—Ψαλμός 63:6· 77:11, 12.

● «Η μελέτη της Γραφής μού υπενθυμίζει ότι η πραγματική ζωή είναι ακόμη μελλοντική και ότι δεν θα είμαι ανάπηρη για πάντα».​—Ησαΐας 35:5, 6· Αποκάλυψη 21:3, 4.

● «Η πίστη στην υπόσχεση για το μέλλον που αναφέρεται στη Γραφή μού δίνει τη δύναμη να αντιμετωπίζω την κάθε ημέρα της ζωής μου ξεχωριστά».​—Ματθαίος 6:33, 34· Ρωμαίους 12:12.

● «Η παρακολούθηση των συναθροίσεων στην Αίθουσα Βασιλείας με βοηθάει να προσηλώνω τη σκέψη μου σε θετικά πράγματα και όχι στην αρρώστια μου».​—Ψαλμός 26:12· 27:4.

● «Η ενθαρρυντική συναναστροφή με τα μέλη της εκκλησίας θερμαίνει την καρδιά μου».​—Πράξεις 28:15.

Η Αγία Γραφή μάς διαβεβαιώνει: «Ο Ιεχωβά είναι αγαθός, οχυρό στην ημέρα της στενοχώριας. Και γνωρίζει εκείνους που ζητούν καταφύγιο σε αυτόν». (Ναούμ 1:7) Η στενή σχέση με τον Ιεχωβά Θεό και η συναναστροφή με τη Χριστιανική εκκλησία είναι πηγές παρηγοριάς και ενίσχυσης.​—Ρωμαίους 1:11, 12· 2 Κορινθίους 1:3· 4:7.

Δώστε Χρόνο στον Εαυτό Σας

Το να έχετε επιτυχία στη ζωή παρά τη σοβαρή αρρώστια ή αναπηρία σας περιλαμβάνει μια διαδικασία που «καλύπτει κάποια περίοδο χρόνου και όχι μόνο μια νύχτα», παρατηρεί μια κοινωνική λειτουργός η οποία βοηθάει άτομα να αντιμετωπίζουν τις συνέπειες των μακροχρόνιων παθήσεων. Δώστε χρόνο στον εαυτό σας, συμβουλεύει κάποιος άλλος ειδικός, επειδή εξασκείστε σε «μια εντελώς νέα ικανότητα: να αντιμετωπίζετε μια σοβαρή αρρώστια». Πρέπει να γνωρίζετε ότι ακόμη και αν διατηρείτε θετική στάση, μπορεί να έχετε άσχημες ημέρες ή εβδομάδες όταν η επίδραση της αρρώστιας σας σάς αποδυναμώνει. Με τον καιρό, όμως, ίσως δείτε πρόοδο. Αυτό συνέβη με κάποια γυναίκα η οποία είπε: «Χάρηκα πάρα πολύ όταν κατάλαβα ότι πέρασε μια ολόκληρη ημέρα χωρίς να σκεφτώ τον καρκίνο. . . . Πριν λίγο καιρό, δεν θα μπορούσα καν να διανοηθώ ότι θα ήταν αυτό δυνατόν».

Πράγματι, όταν θα έχετε ξεπεράσει τους αρχικούς φόβους σας και θα έχετε θέσει νέους στόχους, ίσως εκπλαγείτε διαπιστώνοντας πόσο καλά μπορείτε να αντεπεξέρχεστε στις δυσκολίες​—όπως δείχνει το επόμενο άρθρο.

[Υποσημειώσεις]

[Εικόνα στη σελίδα 7]

Το να ενημερωθείτε σχετικά με την αρρώστια σας μπορεί να σας βοηθήσει να συμβιβαστείτε μαζί της

[Εικόνα στη σελίδα 8]

Με τη βοήθεια άλλων, η Έλεν ετοιμάζει ενθαρρυντικές επιστολές

[Εικόνα στη σελίδα 8]

«Το να μεταδίδω τα καλά νέα της Βασιλείας του Θεού μού φέρνει χαρά»

[Εικόνες στη σελίδα 9]

«Ανακάλυψα ότι, αν και παράλυτος, μπορούσα να κάνω περισσότερα από όσα νόμιζα».​—Λεξ