ΓΙΟΡΤΗ

Οι γιορτές αποτελούσαν αναπόσπαστο μέρος της αληθινής λατρείας του Θεού, καθώς είχαν καθοριστεί από τον Ιεχωβά για τον εκλεκτό λαό του τον Ισραήλ μέσω του Μωυσή. Η εβραϊκή λέξη χαγ, η οποία μεταφράζεται «γιορτή», προέρχεται πιθανώς από ένα ρήμα που υποδηλώνει κυκλικότητα ως προς την κίνηση ή το σχήμα, χορό σε κύκλο, άρα την τέλεση μιας περιοδικής γιορτής. Η λέξη μω‛έδ, η οποία επίσης αποδίδεται «γιορτή», αναφέρεται βασικά σε έναν καθορισμένο χρόνο ή τόπο σύναξης.—1Σα 20:35· 2Σα 20:5.

Ακολουθεί συνοπτική περιγραφή των γιορτών και παρόμοιων ειδικών ημερών.

ΓΙΟΡΤΕΣ ΣΤΟΝ ΙΣΡΑΗΛ

ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΞΟΡΙΑ

ΕΤΗΣΙΕΣ ΓΙΟΡΤΕΣ

1. Πάσχα, 14 Αβίβ (Νισάν)

2. Άζυμων Άρτων, 15-21 Αβίβ (Νισάν)

3. Εβδομάδων ή Πεντηκοστή, 6 Σιβάν

4. Σαλπίσματος, 1 Εθανίμ (Τισρί)

5. Ημέρα της Εξιλέωσης, 10 Εθανίμ (Τισρί)

6. Σκηνών, 15-21 Εθανίμ (Τισρί), με επίσημη σύναξη στις 22

ΠΕΡΙΟΔΙΚΕΣ ΓΙΟΡΤΕΣ

1. Εβδομαδιαίο Σάββατο

2. Νέα Σελήνη

3. Σαββατιαίο έτος (κάθε 7ο έτος)

4. Ιωβηλαίο έτος (κάθε 50ό έτος)

ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΞΟΡΙΑ

1. Γιορτή της Αφιέρωσης, 25 Χισλέβ

2. Γιορτή των Πουρίμ, 14 και 15 Αδάρ

Οι Τρεις Μεγάλες Γιορτές. Οι τρεις κύριες «εποχιακές γιορτές», οι οποίες ονομάζονται ενίοτε γιορτές προσκυνήματος επειδή όλοι οι άρρενες συγκεντρώνονταν στην Ιερουσαλήμ, λάβαιναν χώρα σε καθορισμένο χρόνο και προσδιορίζονταν από την εβραϊκή λέξη μω‛έδ. (Λευ 23:2, 4) Ωστόσο, η λέξη που χρησιμοποιούνταν συνήθως όταν γινόταν λόγος αποκλειστικά για τις τρεις μεγάλες γιορτές είναι η λέξη χαγ, η οποία δεν υποδηλώνει μόνο την περιοδικότητα του γεγονότος, αλλά και τη μεγάλη χαρά που το χαρακτήριζε. Αυτές οι τρεις μεγάλες γιορτές είναι:

(1) Η Γιορτή των Άζυμων Άρτων (Εξ 23:15). Αυτή η γιορτή άρχιζε την επομένη του Πάσχα και διαρκούσε από τις 15 ως τις 21 Αβίβ (Νισάν). Το Πάσχα τηρούνταν στις 14 Νισάν και αποτελούσε από μόνο του γιορτή, αλλά εφόσον έπεφτε τόσο κοντά στη Γιορτή των Άζυμων Άρτων, οι δύο αυτές γιορτές αποκαλούνταν συχνά από κοινού Πάσχα.—Ματ 26:17· Μαρ 14:12· Λου 22:7.

(2) Η Γιορτή των Εβδομάδων, ή αλλιώς (όπως ονομάστηκε μεταγενέστερα) Πεντηκοστή, γιορταζόταν την 50ή ημέρα μετά τις 16 Νισάν, δηλαδή στις 6 Σιβάν.—Εξ 23:16α· 34:22α.

(3) Η Γιορτή των Σκηνών ή της Συγκομιδής. Αυτή λάβαινε χώρα τον έβδομο μήνα, τον Εθανίμ (Τισρί), από τις 15 ως τις 21, με επίσημη σύναξη στις 22.—Λευ 23:34-36.

Ο χρόνος, ο τόπος και ο τρόπος με τον οποίο έπρεπε να διεξάγονται αυτές οι γιορτές είχαν καθοριστεί από τον Ιεχωβά. Όπως υποδηλώνει η έκφραση «εποχιακές γιορτές του Ιεχωβά», αυτές συνδέονταν με διάφορες εποχές του θρησκευτικού ημερολογιακού έτους—την αρχή της άνοιξης, το τέλος της άνοιξης και το φθινόπωρο. Πόση σημασία είχε αυτό, δεδομένου ότι σε εκείνες τις περιστάσεις οι πρώτοι καρποί του αγρού και των αμπελιών έφερναν μεγάλη χαρά και ευτυχία στους κατοίκους της Υποσχεμένης Γης, οι οποίοι μέσω αυτών των γιορτών αναγνώριζαν ότι ο Ιεχωβά ήταν ο γενναιόδωρος Προμηθευτής όλων των αγαθών!

Έθιμα που Ήταν Κοινά σε Αυτές τις Γιορτές. Η διαθήκη του Νόμου απαιτούσε να εμφανίζονται όλοι οι άρρενες «ενώπιον του Ιεχωβά του Θεού σου στον τόπο που θα εκλέξει εκείνος» κάθε χρόνο, στη διάρκεια καθεμιάς από τις τρεις μεγάλες ετήσιες γιορτές. (Δευ 16:16) Ο τόπος που εκλέχθηκε τελικά ως κέντρο των εορταστικών εκδηλώσεων ήταν η Ιερουσαλήμ. Δεν ορίστηκε συγκεκριμένη τιμωρία για όποιον απουσίαζε από αυτές τις γιορτές, με εξαίρεση το Πάσχα, η απουσία από το οποίο τιμωρούνταν με θάνατο. (Αρ 9:9-13) Εντούτοις, η παραμέληση οποιουδήποτε από τους νόμους του Θεού, περιλαμβανομένων των γιορτών και των σαββάτων Του, θα επέφερε κρίση και οδύνη σε εθνική κλίμακα. (Δευ 28:58-62) Το ίδιο το Πάσχα έπρεπε να τηρείται στις 14 Νισάν ή, σε ειδικές περιπτώσεις, έναν μήνα αργότερα.

Μολονότι οι γυναίκες δεν ήταν υποχρεωμένες να ταξιδεύουν για τις ετήσιες γιορτές όπως οι άντρες, υπάρχουν παραδείγματα γυναικών που παρευρίσκονταν στις γιορτές, όπως η Άννα, η μητέρα του Σαμουήλ (1Σα 1:7), και η Μαρία, η μητέρα του Ιησού. (Λου 2:41) Οι Ισραηλίτισσες που αγαπούσαν τον Ιεχωβά παρευρίσκονταν σε αυτές τις γιορτές όποτε ήταν δυνατόν. Μάλιστα δεν παρευρίσκονταν τακτικά μόνο οι γονείς του Ιησού στις γιορτές, αλλά μαζί τους πήγαιναν επίσης οι συγγενείς και οι γνωστοί τους.—Λου 2:44.

Ο Ιεχωβά έδωσε την εξής υπόσχεση: «Κανείς δεν θα επιθυμήσει τη γη σου όταν εσύ θα ανεβαίνεις για να δεις το πρόσωπο του Ιεχωβά του Θεού σου τρεις φορές το χρόνο». (Εξ 34:24) Μολονότι δεν έμεναν άντρες για να φυλάνε τις πόλεις και τη γη, αποδείχτηκε αληθές ότι κανένα ξένο έθνος δεν ανέβηκε ποτέ να πάρει τη γη των Ιουδαίων στη διάρκεια των γιορτών τους πριν από την καταστροφή της Ιερουσαλήμ το 70 Κ.Χ. Ωστόσο, το 66 Κ.Χ., αφού προηγουμένως το Ιουδαϊκό έθνος είχε απορρίψει τον Χριστό, ο Κέστιος Γάλλος θανάτωσε 50 άτομα στη Λύδδα στη διάρκεια της Γιορτής των Σκηνών.

Κανένας από τους άρρενες παρευρισκομένους δεν έπρεπε να έρχεται με άδεια χέρια. Έπρεπε να φέρνουν δώρο «ανάλογο με την ευλογία που σου έχει δώσει ο Ιεχωβά ο Θεός σου». (Δευ 16:16, 17) Επίσης, στην Ιερουσαλήμ έπρεπε να τρώνε το “δεύτερο” δέκατο (σε αντίθεση με εκείνο που δινόταν για τη συντήρηση των Λευιτών [Αρ 18:26, 27]) από τα σιτηρά, το κρασί και το λάδι του τρέχοντος έτους, καθώς επίσης τα πρωτότοκα των βοδιών και του ποιμνίου. Αυτά έπρεπε να τα μοιράζονται με τους Λευίτες. Ωστόσο, σε περίπτωση που το ταξίδι προς τον τόπο της γιορτής ήταν πολύ μεγάλο, ο Νόμος προέβλεπε ότι μπορούσαν να μετατρέψουν αυτά τα αγαθά σε χρήματα, τα οποία θα μπορούσαν κατόπιν να διαθέσουν για να αγοράσουν την τροφή και το ποτό που θα κατανάλωναν ενόσω βρίσκονταν στο αγιαστήριο. (Δευ 14:22-27) Αυτές οι γιορτές έδιναν στον καθένα την ευκαιρία να δείξει την αφοσίωσή του στον Ιεχωβά, και έπρεπε να τις γιορτάζουν με χαρά, συμπεριλαμβάνοντας στις εκδηλώσεις τον πάροικο, το αγόρι που ήταν ορφανό από πατέρα και τη χήρα. (Δευ 16:11, 14) Αυτό προϋπέθετε, βέβαια, ότι οι άντρες μεταξύ αυτών των πάροικων ήταν περιτμημένοι λάτρεις του Ιεχωβά. (Εξ 12:48, 49) Πάντα προσφέρονταν ειδικές θυσίες επιπρόσθετα από τις καθημερινές προσφορές, και ενόσω προσφέρονταν τα ολοκαυτώματα και οι θυσίες συμμετοχής, σάλπιζαν οι σάλπιγγες.—Αρ 10:10.

Λίγο πριν από την οικοδόμηση του ναού, το ιερατείο αναδιοργανώθηκε από τον Βασιλιά Δαβίδ, ο οποίος διευθέτησε να κατανεμηθεί το τεράστιο προσωπικό των εκατοντάδων Ααρωνικών ιερέων σε 24 υποδιαιρέσεις, μαζί με τους Λευίτες βοηθούς. (1Χρ 24) Αργότερα, κάθε υποδιαίρεση εκπαιδευμένων εργατών υπηρετούσε δύο φορές το χρόνο στο ναό, μία εβδομάδα κάθε φορά, τις δε αναγκαίες διευθετήσεις έκανε η κεφαλή του πατρικού οίκου. Το εδάφιο 2 Χρονικών 5:11 υποδηλώνει ότι και οι 24 υποδιαιρέσεις των ιερέων υπηρέτησαν μαζί στην αφιέρωση του ναού, η οποία έλαβε χώρα στη διάρκεια της Γιορτής των Σκηνών. (1Βα 8:2· Λευ 23:34) Ο Άλφρεντ Έντερσχαϊμ λέει ότι τις ημέρες των γιορτών κάθε ιερέας μπορούσε, αν ήθελε, να ανεβεί και να βοηθήσει στην υπηρεσία του ναού, αλλά στη Γιορτή των Σκηνών έπρεπε να παρευρίσκονται και οι 24 υποδιαιρέσεις των ιερέων.—Ο Ναός (The Temple), 1874, σ. 66.

Στη διάρκεια αυτών των εορτασμών, τεράστιος φόρτος εργασίας έπεφτε στους ώμους των ιερέων, των Λευιτών και των Νεθινίμ που υπηρετούσαν μαζί τους. Παράδειγμα της εργασίας που επιτελούσαν δίνεται στην περιγραφή της Γιορτής των Άζυμων Άρτων την οποία τέλεσε ο Βασιλιάς Εζεκίας αφού καθάρισε το ναό, γιορτή που, σε αυτή την περίπτωση, παρατάθηκε άλλες εφτά ημέρες. Η αφήγηση δηλώνει ότι ο ίδιος ο Εζεκίας συνεισέφερε για τις θυσίες 1.000 ταύρους και 7.000 πρόβατα και ότι οι άρχοντες συνεισέφεραν 1.000 ταύρους και 10.000 πρόβατα.—2Χρ 30:21-24.

Ορισμένες ημέρες αυτών των γιορτών ήταν επίσημες συνάξεις ή άγιες συνελεύσεις. Αυτές οι ημέρες ήταν σάββατα, και όπως συνέβαινε με τα εβδομαδιαία Σάββατα, απαιτούνταν κατά τη διάρκειά τους πλήρης παύση των συνηθισμένων εργασιών. Δεν έπρεπε να γίνεται καμιά κοσμική εργασία. Εξαίρεση σε σχέση με την κανονική διευθέτηση του Σαββάτου αποτελούσε το γεγονός ότι εργασία όπως η παρασκευή τροφής—που ήταν παράνομη κατά τα εβδομαδιαία Σάββατα—επιτρεπόταν στα πλαίσια των ετοιμασιών για τα γιορταστικά έθιμα. (Εξ 12:16) Από αυτή την άποψη οι “άγιες συνελεύσεις” των γιορτών διέφεραν από τα κανονικά εβδομαδιαία Σάββατα (και από το Σάββατο τη δέκατη ημέρα του έβδομου μήνα, δηλαδή την Ημέρα της Εξιλέωσης, μια περίοδο νηστείας), κατά τα οποία δεν επιτρεπόταν κανενός είδους εργασία, ούτε ακόμη και το άναμμα φωτιάς «σε καμιά από τις κατοικίες» τους.—Παράβαλε Λευιτικό 23:3, 26-32 με τα εδάφια 7, 8, 21, 24, 25, 35, 36 και με τα εδάφια Έξοδος 35:2, 3.

Η Σπουδαιότητα των Γιορτών στη Ζωή του Ισραήλ. Οι γιορτές έπαιζαν πολύ σπουδαίο ρόλο στη ζωή των Ισραηλιτών σε εθνικό επίπεδο. Όταν βρίσκονταν ακόμη σε δουλεία στην Αίγυπτο, ο Μωυσής είπε στον Φαραώ ότι ο λόγος για τον οποίο απαιτούσε να επιτραπεί στους Ισραηλίτες και στα ζωντανά τους να φύγουν από την Αίγυπτο ήταν επειδή «έχουμε γιορτή για τον Ιεχωβά». (Εξ 10:9) Η διαθήκη του Νόμου περιλάμβανε πολλές λεπτομερείς οδηγίες σχετικά με την τήρηση των γιορτών. (Εξ 34:18-24· Λευ 23:1-44· Δευ 16:1-17) Σε αρμονία με τις εντολές του Θεού, οι γιορτές βοηθούσαν όλους όσους παρευρίσκονταν σε αυτές να κρατούν τη διάνοιά τους προσηλωμένη στο λόγο του Θεού και να μην απορροφούνται τόσο πολύ από τις προσωπικές τους υποθέσεις ώστε να ξεχνούν την πιο σπουδαία πνευματική πλευρά της καθημερινής τους ζωής. Αυτές οι γιορτές τούς υπενθύμιζαν επίσης ότι ήταν λαός για το όνομα του Ιεχωβά. Το ταξίδι προς και από τις εορταστικές συγκεντρώσεις τούς έδινε φυσικά πολλές ευκαιρίες να μιλούν για την αγαθότητα του Θεού τους και για τις ευλογίες που απολάμβαναν κάθε μέρα και κάθε εποχή. Οι γιορτές παρείχαν χρόνο και ευκαιρία για στοχασμό, συναναστροφή και συζητήσεις γύρω από το νόμο του Ιεχωβά. Διεύρυναν τη γνώση για τη θεόδοτη γη, αύξαναν την κατανόηση και την αγάπη για τον πλησίον μεταξύ των Ισραηλιτών και προωθούσαν την ενότητα και την καθαρή λατρεία. Οι γιορτές ήταν ευτυχείς περιστάσεις. Η διάνοια των παρευρισκομένων γέμιζε με τις σκέψεις και τις οδούς του Θεού, και όλοι όσοι συμμετείχαν με ειλικρίνεια λάβαιναν πλούσια πνευματική ευλογία. Σκεφτείτε, για παράδειγμα, πόσο ευλογήθηκαν χιλιάδες παρευρισκόμενοι στη Γιορτή της Πεντηκοστής στην Ιερουσαλήμ το 33 Κ.Χ.—Πρ 2:1-47.

Οι γιορτές ήταν σύμβολο ευτυχίας για τους Ιουδαίους. Πριν από την εξορία στη Βαβυλώνα, οπότε το έθνος γενικά είχε πάψει να διακρίνει τον αληθινό πνευματικό σκοπό των γιορτών, οι προφήτες Ωσηέ και Αμώς συνέδεσαν την επερχόμενη προειπωμένη ερήμωση της Ιερουσαλήμ με την παύση αυτών των χαρούμενων και ευτυχισμένων εορτασμών ή με τη μετατροπή τους σε πένθιμες περιστάσεις. (Ωσ 2:11· Αμ 8:10) Μετά την πτώση της Ιερουσαλήμ, ο Ιερεμίας παρατήρησε θρηνώντας ότι «οι δρόμοι της Σιών πενθούν, επειδή κανείς δεν έρχεται στη γιορτή». Οι γιορτές και τα Σάββατα είχαν πλέον “ξεχαστεί”. (Θρ 1:4· 2:6) Ο Ησαΐας περιέγραψε εκ των προτέρων την ευτυχία των εξορίστων που επέστρεψαν από τη Βαβυλώνα το 537 Π.Κ.Χ., με τα εξής λόγια: «Εσείς θα έχετε έναν ύμνο σαν τον ύμνο που λέγεται τη νύχτα κατά την οποία αγιάζει κάποιος τον εαυτό του για γιορτή». (Ησ 30:29) Ωστόσο, προτού περάσει πολύς καιρός από την αποκατάστασή τους στη θεόδοτη γη τους, αυτοί διέφθειραν και πάλι τις γιορτές του Ιεχωβά, γι’ αυτό και ο Θεός, μέσω του προφήτη Μαλαχία, προειδοποίησε τους ιερείς ότι η κοπριά των γιορτών τους θα σκορπιζόταν πάνω στα πρόσωπά τους.—Μαλ 2:1-3.

Οι συγγραφείς των Χριστιανικών Ελληνικών Γραφών κάνουν αρκετές άμεσες και έμμεσες αναφορές στις γιορτές, προσδίδοντάς τους ενίοτε χαρούμενη, συμβολική και προφητική εφαρμογή όσον αφορά τους Χριστιανούς. Ωστόσο, η κατά γράμμα τήρηση αυτών των γιορτών δεν αποτέλεσε απαίτηση για τους Χριστιανούς.—Κολ 2:16, 17· βλέπε τις διάφορες γιορτές ονομαστικά.