ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΟΣ
Αυτός ο όρος αποτελεί απόδοση των λέξεων ἑκατοντάρχης (ή ἑκατόνταρχος) και κεντυρίων του πρωτότυπου ελληνικού κειμένου και προσδιορίζει έναν αξιωματικό ο οποίος διοικούσε εκατό στρατιώτες. Η ρωμαϊκή λεγεώνα, ανεξάρτητα από το μέγεθός της, διαιρούνταν πάντα σε 60 εκατονταρχίες, η καθεμιά από τις οποίες τελούσε υπό τη διοίκηση ενός εκατόνταρχου. Αν το μέγεθος της λεγεώνας ελαττωνόταν σε λιγότερους από 6.000 άντρες, το ένα εξηκοστό εξακολουθούσε να διοικείται από έναν εκατόνταρχο, ακόμη και αν αντιστοιχούσε σε λιγότερους από 100 άντρες. Οι αξιωματικοί αυτοί προτείνονταν από τους χιλίαρχους και εγκρίνονταν από ανώτερους κυβερνητικούς αξιωματούχους. Το αξίωμα του εκατόνταρχου ήταν ο ανώτατος βαθμός στον οποίο μπορούσε να φτάσει ο κοινός στρατιώτης, αν και υπήρχαν κάποιες ευκαιρίες προαγωγής εντός των τάξεων των εκατόνταρχων.
Οι εκατόνταρχοι ήταν σημαίνοντα πρόσωπα και διαδραμάτιζαν καθοριστικό ρόλο στη λεγεώνα. Παρότι υπάγονταν στους χιλίαρχους και φρόντιζαν να εκτελούνται οι διαταγές εκείνων, ο αξιωματικός ήταν η πραγματική και άμεση κεφαλή των στρατιωτών. Αυτός γύμναζε τους στρατιώτες, εργαζόταν μαζί τους, επιθεωρούσε τα όπλα, τα εφόδια και την τροφή τους, καθώς επίσης έλεγχε τη συμπεριφορά τους. Ήταν το πειθαρχικό όργανο το οποίο επέβλεπε τις μαστιγώσεις και τις εκτελέσεις, ενώ είχε το δικαίωμα να επιβάλλει ποινές στους δικούς του στρατιώτες. Η ετοιμότητα και η αποδοτικότητα του ρωμαϊκού στρατού εξαρτόνταν κατά κύριο λόγο από τους εκατόνταρχους περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον—αυτοί ήταν, γενικά, οι πλέον έμπειροι και πολύτιμοι άντρες του ρωμαϊκού στρατού.—Βλέπε ΣΤΡΑΤΟΣ.
Οι αξιωματικοί εμφανίζονται στις αφηγήσεις των Χριστιανικών Ελληνικών Γραφών σε διάφορες περιπτώσεις. Ο αξιωματικός από την Καπερναούμ, ο οποίος ζήτησε τη θεραπευτική δύναμη του Ιησού για χάρη του δούλου του, επαινέθηκε από τον Κύριο για την υποδειγματική του πίστη. (Ματ 8:5-13) Η δήλωση των Ιουδαίων: «Αγαπάει το έθνος μας και αυτός μας έχτισε τη συναγωγή», η παραδοχή του εκατόνταρχου ότι «δεν είμαι άξιος να μπεις κάτω από τη στέγη μου», καθώς και το σχόλιο του Ιησού: «Ούτε στον Ισραήλ δεν βρήκα τόσο μεγάλη πίστη» υποδηλώνουν ότι ο αξιωματικός ήταν Εθνικός. Αν ήταν Ρωμαίος, αυτό ήταν ακόμη πιο αξιοσημείωτο, διότι οι Ρωμαίοι δεν διακρίνονταν για τη συμπόνια τους προς τους δούλους.—Λου 7:1-9.
Ένας αξιωματικός ήταν επικεφαλής των τεσσάρων στρατιωτών που θανάτωσαν τον Ιησού. (Ιωα 19:23) Αυτός ο εκατόνταρχος πιθανόν να ήταν παρών όταν συζητήθηκε ενώπιον του Πιλάτου ο ισχυρισμός του Ιησού ότι ήταν ο Γιος του Θεού. (Ιωα 19:7) Ως παρατηρητής αυτής της δίκης και των άλλων περιστατικών που σχετίζονταν με την εκτέλεση του Ιησού, αλλά και των θαυματουργικών φαινομένων που συνόδευσαν το θάνατό του, «ο αξιωματικός άρχισε να δοξάζει τον Θεό», λέγοντας: «Πράγματι, αυτός ο άνθρωπος ήταν δίκαιος», «Σίγουρα αυτός ήταν Γιος του Θεού». (Λου 23:47· Ματ 27:54) Αναμφίβολα, αυτόν ρώτησε ο Πιλάτος αν ο Ιησούς ήταν νεκρός προτού παραδώσει το σώμα για ταφή.—Μαρ 15:44, 45.
Ο Κορνήλιος, ένας εκατόνταρχος της ιταλικής μονάδας ο οποίος ήταν εγκατεστημένος στην Καισάρεια, ήταν ο πρώτος απερίτμητος Εθνικός που έγινε Χριστιανός. (Πρ 10:1-48) Το γεγονός ότι είχε δικό του σπίτι και στρατιώτες που τον υπηρετούσαν υποδηλώνει ότι οι αξιωματικοί αυτού του βαθμού επιτρεπόταν να μένουν σε διαφορετικό μέρος από τους απλούς στρατιώτες.—Βλέπε ΚΟΡΝΗΛΙΟΣ.
Οι αξιωματικοί που ήταν εγκατεστημένοι στο Φρούριο Αντωνία, μαζί με τους στρατιώτες τους και το στρατιωτικό διοικητή, κατέβηκαν γρήγορα στην περιοχή του ναού, που ήταν ακριβώς δίπλα, και έσωσαν τον Παύλο από έναν όχλο, γύρω στο 56 Κ.Χ. (Πρ 21:32) Αργότερα, ο Παύλος απέφυγε τη μαστίγωση που διέταξε ο στρατιωτικός διοικητής αποκαλύπτοντας σε έναν παριστάμενο αξιωματικό ότι ήταν Ρωμαίος πολίτης. (Πρ 22:25, 26) Μόλις πληροφορήθηκε την πλεκτάνη που είχε στηθεί σε βάρος της ζωής του, ο Παύλος κάλεσε έναν αξιωματικό ζητώντας του να οδηγήσει τον ανιψιό του στο στρατιωτικό διοικητή για να το αναφέρει αυτό. Κατόπιν, δύο αξιωματικοί διατάχθηκαν να ετοιμάσουν μια δύναμη 470 στρατιωτών, ιππέων και λογχοφόρων για να μεταφέρουν με ασφάλεια τον Παύλο έξω από την Ιερουσαλήμ.—Πρ 23:17, 23.
Ο Ιούλιος, ένας αξιωματικός από τη μονάδα του Αυγούστου (βλέπε ΜΟΝΑΔΑ ΤΟΥ ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ), ήταν υπεύθυνος για τη μεταφορά του Παύλου από την Καισάρεια στη Ρώμη. Συμπεριφέρθηκε στον Παύλο με καλοσύνη, μολονότι αρχικά αγνόησε τη συμβουλή του αποστόλου. Τελικά, όμως, ο εκατόνταρχος αυτός έμαθε να σέβεται την κρίση του Παύλου και έπαιξε αποφασιστικό ρόλο στη διάσωση της ζωής του αποστόλου.—Πρ 27:1, 6, 11, 31, 43.