Παράδεισος — ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ της Σκοπιάς

ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ

Όμορφο πάρκο ή κήπος όμοιος με πάρκο. Η λέξη παράδεισος του πρωτότυπου ελληνικού κειμένου εμφανίζεται τρεις φορές στις Χριστιανικές Ελληνικές Γραφές. (Λου 23:43· 2Κο 12:4· Απ 2:7) Έλληνες συγγραφείς χρησιμοποίησαν αυτή τη λέξη από πολύ παλιά, με πρώτο τον Ξενοφώντα (περ. 431-352 Π.Κ.Χ.), ο δε Πολυδεύκης τής απέδωσε περσική προέλευση (παιρίντεζα). (Κύρου Παιδεία, Α΄, III, 14· Κύρου Ανάβασις, Α΄, II, 7· Ονομαστικόν, Θ΄, 13) Ορισμένοι λεξικογράφοι θεωρούν ότι η εβραϊκή λέξη παρντές (που βασικά σημαίνει «πάρκο») έχει την ίδια ετυμολογία. Αλλά εφόσον ο Σολομών (που έζησε τον 11ο αιώνα Π.Κ.Χ.) χρησιμοποίησε τη λέξη παρντές στα συγγράμματά του, ενώ τα υφιστάμενα περσικά συγγράμματα ανάγονται μόλις στον έκτο περίπου αιώνα Π.Κ.Χ., αυτή η ετυμολογία της εβραϊκής λέξης είναι μόνο υποθετική. (Εκ 2:5, υποσ.· Ασμ 4:13) Η λέξη παρντές χρησιμοποιείται άλλη μία φορά, στο εδάφιο Νεεμίας 2:8, όπου γίνεται λόγος για ένα δενδρόφυτο βασιλικό πάρκο του Πέρση Βασιλιά Αρταξέρξη του Μακρόχειρα, τον πέμπτο αιώνα Π.Κ.Χ.—Βλέπε ΠΑΡΚΟ.

Ωστόσο, και οι τρεις αυτές λέξεις (εβραϊκή παρντές, περσική παιρίντεζα και ελληνική παράδεισος) μεταδίδουν τη βασική ιδέα ενός όμορφου πάρκου ή κήπου όμοιου με πάρκο. Το πρώτο τέτοιο πάρκο ήταν αυτό που έφτιαξε ο Δημιουργός του ανθρώπου, ο Ιεχωβά Θεός, στην Εδέμ. (Γε 2:8, 9, 15) Στην εβραϊκή ονομάζεται γκαν, δηλαδή «κήπος», αλλά στο μέγεθος και στη σύσταση έμοιαζε προφανώς με πάρκο. Η Μετάφραση των Εβδομήκοντα χρησιμοποιεί εύστοχα τη λέξη παράδεισος αναφορικά με εκείνον τον κήπο. (Βλέπε ΕΔΕΜ Αρ. 1· ΚΗΠΟΣ [Ο Κήπος της Εδέμ].) Εξαιτίας της αμαρτίας, ο Αδάμ έχασε το δικαίωμα να ζει σε εκείνον τον παράδεισο καθώς και την ευκαιρία να αποκτήσει το δικαίωμα της αιώνιας ζωής, δικαίωμα που συμβόλιζε ο καρπός ενός θεϊκά προσδιορισμένου δέντρου στο κέντρο του κήπου. Ο κήπος της Εδέμ μπορεί να ήταν περικλεισμένος με κάποιον τρόπο, εφόσον χρειάστηκε να τοποθετηθούν αγγελικοί φρουροί μόνο στην ανατολική πλευρά του για να εμποδίζουν τους ανθρώπους να εισέλθουν.—Γε 3:22-24.

Ποιος είναι ο Παράδεισος που υποσχέθηκε ο Ιησούς στον κακοποιό ο οποίος πέθανε δίπλα του;

Η αφήγηση του Λουκά δείχνει ότι ένας κακοποιός, την ώρα που εκτελούνταν δίπλα στον Ιησού Χριστό, υπερασπίστηκε τον Ιησού και του ζήτησε να τον θυμηθεί όταν “θα ερχόταν στη βασιλεία του”. Η απάντηση του Ιησού ήταν: «Αληθινά σου λέω σήμερα, θα είσαι μαζί μου στον Παράδεισο». (Λου 23:39-43) Η στίξη που χρησιμοποιείται στην απόδοση αυτών των λέξεων εξαρτάται φυσικά από το πώς καταλαβαίνει ο μεταφραστής τα λόγια του Ιησού, εφόσον στο πρωτότυπο ελληνικό κείμενο δεν υπήρχε στίξη. Η στίξη με τη σύγχρονη μορφή της διαδόθηκε μόλις τον ένατο περίπου αιώνα Κ.Χ. Μολονότι πολλές μεταφράσεις βάζουν ένα κόμμα πριν από τη λέξη «σήμερα», δίνοντας έτσι την εντύπωση ότι ο κακοποιός πήγε στον Παράδεισο την ίδια εκείνη ημέρα, τίποτα στην υπόλοιπη Γραφή δεν υποστηρίζει κάτι τέτοιο. Ο ίδιος ο Ιησούς πέθανε και έμεινε στο μνήμα μέχρι την τρίτη ημέρα, οπότε και αναστήθηκε ως «οι πρώτοι καρποί» της ανάστασης. (Πρ 10:40· 1Κο 15:20· Κολ 1:18) Στον ουρανό ανέβηκε έπειτα από 40 ημέρες.—Ιωα 20:17· Πρ 1:1-3, 9.

Συνεπώς, τα στοιχεία δείχνουν πως, όταν ο Ιησούς χρησιμοποίησε τη λέξη «σήμερα», δεν είχε σκοπό να ορίσει τον καιρό κατά τον οποίο θα ήταν ο κακοποιός στον Παράδεισο, αλλά απεναντίας να επιστήσει την προσοχή στον καιρό κατά τον οποίο δινόταν η υπόσχεση και στη διάρκεια του οποίου ο κακοποιός είχε εκδηλώσει κάποιον βαθμό πίστης στον Ιησού. Εκείνη την ημέρα ο Ιησούς είχε απορριφθεί και καταδικαστεί από τους πλέον υψηλόβαθμους θρησκευτικούς ηγέτες του ίδιου του λαού του και στη συνέχεια του είχε επιβληθεί η θανατική ποινή από τη ρωμαϊκή εξουσία. Είχε γίνει αντικείμενο χλευασμού και γελοιοποίησης. Έτσι λοιπόν, ο κακοποιός δίπλα του είχε εκδηλώσει μια αξιοσημείωτη ιδιότητα καθώς και αξιέπαινη διάθεση καρδιάς κατά το ότι δεν συμπαρατάχθηκε με το πλήθος, αλλά αντίθετα πήρε το μέρος του Ιησού και εξέφρασε πεποίθηση στην ερχόμενη Βασιλεία του. Αναγνωρίζοντας ότι η έμφαση αποδίδεται ορθά στο χρόνο κατά τον οποίο δόθηκε η υπόσχεση και όχι στο χρόνο της εκπλήρωσής της, άλλες μεταφράσεις, όπως του Ρόδερχαμ και του Λάμσα στην αγγλική, του Ράινχαρτ και του Β. Μιχαέλις στη γερμανική, καθώς επίσης η Κουρετόνια συριακή του πέμπτου αιώνα Κ.Χ., απέδωσαν το εδάφιο με τρόπο παρόμοιο με την απόδοση της Μετάφρασης Νέου Κόσμου, η οποία παρατίθεται σε αυτό το λήμμα.

Όσο για τον προσδιορισμό του Παραδείσου για τον οποίο μίλησε ο Ιησούς, σαφώς αυτός δεν είναι ταυτόσημος με την ουράνια Βασιλεία του Χριστού. Νωρίτερα την ίδια ημέρα, η είσοδος σε αυτή την ουράνια Βασιλεία είχε προσφερθεί ως προοπτική για τους πιστούς μαθητές του Ιησού, αλλά με βάση το γεγονός ότι αυτοί είχαν “παραμείνει προσκολλημένοι σε εκείνον κατά τις δοκιμασίες του”, κάτι που δεν είχε κάνει ποτέ ο κακοποιός, ο οποίος πέθανε στο ξύλο δίπλα στον Ιησού αποκλειστικά και μόνο για δικά του εγκλήματα. (Λου 22:28-30· 23:40, 41) Προφανώς, ο κακοποιός δεν είχε «αναγεννηθεί» από νερό και πνεύμα, πράγμα που ο Ιησούς έδειξε ότι αποτελούσε προϋπόθεση για την είσοδο στη Βασιλεία των ουρανών. (Ιωα 3:3-6) Ούτε ήταν ο κακοποιός ένας από τους “νικητές” για τους οποίους ο ενδοξασμένος Χριστός Ιησούς δήλωσε ότι θα ήταν μαζί του στον ουράνιο θρόνο του και οι οποίοι έχουν συμμετοχή «στην πρώτη ανάσταση».—Απ 3:11, 12, 21· 12:10, 11· 14:1-4· 20:4-6.

Ορισμένα συγγράμματα υποστηρίζουν ότι ο Ιησούς αναφερόταν σε μια παραδεισιακή τοποθεσία στον Άδη ή Σιεόλ, ένα υποτιθέμενο διαμέρισμα ή υποδιαίρεση του Σιεόλ για όσους επιδοκιμάζει ο Θεός. Προβάλλεται ο ισχυρισμός ότι οι Ιουδαίοι ραβίνοι εκείνης της εποχής δίδασκαν πως υπήρχε ένας τέτοιος παράδεισος για όσους είχαν πεθάνει και περίμεναν την ανάσταση. Σχετικά με τις διδασκαλίες των ραβίνων, το Λεξικό της Αγίας Γραφής (Dictionary of the Bible) του Χάστινγκς δηλώνει: «Η ραβινική θεολογία, όπως έχει φτάσει σε εμάς, έχει να επιδείξει φοβερή σύγχυση ιδεών γύρω από αυτά τα ζητήματα, ενώ είναι δύσκολο να καθοριστεί σε ποιες περιόδους πρέπει να ενταχθούν πολλές από αυτές τις ιδέες. . . . Αν δεχτούμε τη γραμματεία έτσι όπως είναι, φαίνεται ότι ορισμένοι θεωρούσαν πως ο Παράδεισος βρίσκεται στην ίδια τη γη, άλλοι ότι αποτελεί τμήμα του Σιεόλ, ενώ άλλοι ότι δεν βρίσκεται ούτε στη γη ούτε κάτω από τη γη, αλλά στον ουρανό . . . Υπάρχουν όμως κάποιες αμφιβολίες τουλάχιστον όσον αφορά μερικά από τα προηγούμενα. Αυτές τις ποικίλες αντιλήψεις τις βρίσκουμε όντως στο μεταγενέστερο Ιουδαϊσμό. Εμφανίζονται με τη μεγαλύτερη ακρίβεια και με τις περισσότερες λεπτομέρειες στο μεσαιωνικό καββαλιστικό Ιουδαϊσμό . . . Αλλά δεν είναι βέβαιο σε πόσο παλιά εποχή μπορούν να αναχθούν αυτά τα πράγματα. Τουλάχιστον η παλαιότερη Ιουδαϊκή θεολογία . . . φαίνεται να αφήνει μικρό ή κανένα περιθώριο για την ιδέα ενός ενδιάμεσου Παραδείσου. Αναφέρεται σε μια Γκεχιννόμ για τους πονηρούς και σε έναν Γκαν Έντεν, δηλαδή κήπο της Εδέμ, για τους δικαίους. Είναι αμφίβολο αν προχωρεί πέρα από αυτές τις αντιλήψεις μιλώντας για την ύπαρξη Παραδείσου στον Σιεόλ».—1905, Τόμ. 3, σ. 669, 670.

Ακόμη και αν οι Ιουδαίοι θρησκευτικοί ηγέτες δίδασκαν κάτι τέτοιο, θα ήταν τελείως παράλογο να πιστέψουμε ότι ο Ιησούς προωθούσε μια τέτοια αντίληψη, δεδομένου ότι ο ίδιος είχε καταδικάσει τις μη Γραφικές θρησκευτικές παραδόσεις τους. (Ματ 15:3-9) Πιθανότατα ο παράδεισος με τον οποίο ήταν πραγματικά εξοικειωμένος ο Ιουδαίος κακοποιός στον οποίο μίλησε ο Ιησούς ήταν ο επίγειος Παράδεισος που περιγράφεται στο πρώτο βιβλίο των Εβραϊκών Γραφών, ο Παράδεισος της Εδέμ. Εφόσον έχουν έτσι τα πράγματα, η υπόσχεση του Ιησού υποδείκνυε λογικά την αποκατάσταση αυτών των επίγειων παραδεισιακών συνθηκών. Επομένως, η υπόσχεσή του προς τον κακοποιό παρέχει τη βεβαιωμένη ελπίδα ότι ένα τέτοιο άδικο άτομο θα αναστηθεί και θα έχει την ευκαιρία να αποκτήσει ζωή σε εκείνον τον αποκαταστημένο Παράδεισο.—Παράβαλε Πρ 24:15· Απ 20:12, 13· 21:1-5· Ματ 6:10.

Πνευματικός Παράδεισος. Σε πολλά από τα προφητικά βιβλία της Αγίας Γραφής, είναι καταγραμμένες θεϊκές υποσχέσεις σχετικά με την αποκατάσταση του Ισραήλ από τους τόπους της εξορίας του στην ερημωμένη του πατρίδα. Ο Θεός θα φρόντιζε να καλλιεργηθεί και να σπαρθεί αυτή η εγκαταλειμμένη γη, να αποφέρει πλούσιες σοδειές, καθώς και να γεμίσει από ανθρώπους και ζώα, ενώ οι πόλεις θα ανοικοδομούνταν και θα κατοικούνταν, και οι άνθρωποι θα έλεγαν: «Εκείνη η γη που ήταν ερημωμένη έχει γίνει σαν τον κήπο της Εδέμ». (Ιεζ 36:6-11, 29, 30, 33-35· παράβαλε Ησ 51:3· Ιερ 31:10-12· Ιεζ 34:25-27.) Ωστόσο, αυτές οι προφητείες δείχνουν επίσης ότι οι παραδεισιακές συνθήκες σχετίζονταν με τους ίδιους τους ανθρώπους, οι οποίοι, μέσω πιστότητας στον Θεό, μπορούσαν τώρα να “βλαστήσουν” και να αναπτυχθούν ως «δέντρα δικαιοσύνης», απολαμβάνοντας όμορφη πνευματική ευημερία σαν «καλοποτισμένος κήπος», καθώς θα κατακλύζονταν από τις πλούσιες ευλογίες του Θεού επειδή θα είχαν την εύνοιά του. (Ησ 58:11· 61:3, 11· Ιερ 31:12· 32:41· παράβαλε Ψλ 1:3· 72:3, 6-8, 16· 85:10-13· Ησ 44:3, 4.) Ο λαός του Ισραήλ ήταν το αμπέλι του Θεού το οποίο είχε φυτέψει ο ίδιος, αλλά η κακία τους και η αποστασία τους από την αληθινή λατρεία είχαν κάνει τον πνευματικό τους αγρό να “ξεραθεί” μεταφορικά, ακόμη και πριν από την κυριολεκτική ερήμωση της χώρας τους.—Παράβαλε Εξ 15:17· Ησ 5:1-8· Ιερ 2:21.

Είναι φανερό, ωστόσο, ότι οι προφητείες αποκατάστασης που κατέγραψαν οι Εβραίοι προφήτες περιλαμβάνουν στοιχεία που θα βρουν επίσης κατά γράμμα εκπλήρωση στον αποκαταστημένο επίγειο Παράδεισο. Για παράδειγμα, ορισμένα χαρακτηριστικά των εδαφίων Ησαΐας 35:1-7, όπως η θεραπεία των τυφλών και των κουτσών, δεν είχαν κυριολεκτική εκπλήρωση μετά την αποκατάσταση από την αρχαία Βαβυλώνα ούτε εκπληρώνονται με αυτόν τον τρόπο στον Χριστιανικό πνευματικό παράδεισο. Θα ήταν ασυνεπές από μέρους του Θεού να εμπνεύσει προφητείες όπως αυτές των εδαφίων Ησαΐας 11:6-9, Ιεζεκιήλ 34:25 και Ωσηέ 2:18, με την πρόθεση να έχουν μόνο μεταφορική ή πνευματική σημασία, χωρίς να βρουν αυτά τα πράγματα κατά γράμμα εκπλήρωση στη φυσική ζωή των υπηρετών του Θεού. Ο παράδεισος για τον οποίο μίλησε ο Παύλος στο εδάφιο 2 Κορινθίους 12:4 θα μπορούσε και αυτός να αναφέρεται στο μελλοντικό παράδεισο, τόσο τον κατά γράμμα όσο και τον πνευματικό, αυτών των προφητειών των Εβραϊκών Γραφών. Επίσης, πιθανώς να πρόκειται για όραμα “του παραδείσου του Θεού”, δηλαδή των ευλογητών συνθηκών στον ουρανό.—Απ 2:7.

Τροφή στον «Παράδεισο του Θεού». Το εδάφιο Αποκάλυψη 2:7 μιλάει για το «δέντρο της ζωής» «στον παράδεισο του Θεού» και λέει ότι από αυτό το δέντρο θα έχει το προνόμιο να φάει “αυτός που νικάει”. Εφόσον άλλες υποσχέσεις που δίνονται σε αυτό το τμήμα της Αποκάλυψης σε όσους νικούν συνδέονται σαφώς με το ότι εκείνοι αποκτούν ουράνια κληρονομιά (Απ 2:26-28· 3:12, 21), είναι φανερό ότι ο “παράδεισος του Θεού” σε αυτή την περίπτωση είναι ουράνιος. Εδώ η λέξη «δέντρο» αποτελεί απόδοση της λέξης ξύλον του πρωτότυπου ελληνικού κειμένου, η οποία στον πληθυντικό αριθμό θα μπορούσε να αναφέρεται σε έναν δεντρόκηπο. Στον επίγειο Παράδεισο της Εδέμ, το να φάει ο άνθρωπος από το δέντρο της ζωής θα σήμαινε για αυτόν αιώνια ζωή. (Γε 3:22-24) Ακόμη και οι καρποί των άλλων δέντρων του κήπου θα συντηρούσαν τον άνθρωπο στη ζωή εφόσον θα παρέμενε υπάκουος. Άρα, η λήψη τροφής από «το δέντρο [ή δέντρα] της ζωής» «στον παράδεισο του Θεού» σχετίζεται προφανώς με τη θεϊκή προμήθεια για τη διατήρηση της ζωής που γίνεται για τους Χριστιανούς νικητές, άλλα δε εδάφια δείχνουν ότι αυτοί λαβαίνουν το βραβείο της αθανασίας και της αφθαρσίας μαζί με την ουράνια Κεφαλή τους, τον Κύριό τους τον Χριστό Ιησού.—1Κο 15:50-54· 1Πε 1:3, 4.