ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Η απόδοση της υγείας στους αρρώστους, η αποκατάσταση καταγμάτων ή τραυμάτων, η ίαση διαφόρων ασθενειών και αναπηριών, η επαναφορά ενός ατόμου σε γενική ευεξία. Το ρήμα ραφά’ του πρωτότυπου εβραϊκού κειμένου και τα ρήματα ἰάομαι και θεραπεύω του πρωτότυπου ελληνικού κειμένου είναι οι κυριότερες λέξεις της Αγίας Γραφής που προσδιορίζουν τη θεραπεία τόσο με κυριολεκτική όσο και με μεταφορική έννοια. Μερικές φορές η θεραπεία ήταν σταδιακή, ενώ άλλοτε άμεση.
Ανάμεσα στις ευλογίες που χορήγησε ο Ιεχωβά σε όλους τους ανθρώπους είναι η δύναμη που έχει ο φυσικός τους οργανισμός να ανανεώνεται, η ικανότητα του σώματος να αυτοθεραπεύεται όταν τραυματίζεται ή αρρωσταίνει. Ο γιατρός μπορεί να συστήσει ορισμένα μέτρα για να επιταχύνει την ανάρρωση, αλλά στην πραγματικότητα η ίαση επιτελείται από τις θεόδοτες δυνάμεις αποθεραπείας που υπάρχουν μέσα στο σώμα. Γι’ αυτό, ο ψαλμωδός Δαβίδ αναγνώρισε πως, μολονότι είχε γεννηθεί ατελής, ο Δημιουργός του μπορούσε να τον στηρίξει στη διάρκεια της αρρώστιας και να γιατρέψει όλες του τις παθήσεις. (Ψλ 51:5· 41:1-3· 103:2-4) Ο Ιεχωβά Θεός αποκατέστησε τη σωματική υγεία του ταλαιπωρημένου Ιώβ (Ιωβ 42:10) και προμήθευσε σωματική θεραπεία για το λαό του τον Ισραήλ.—Εξ 15:26.
Σχετικά με τον Ιεχωβά έχει γραφτεί ότι και τραυματίζει και γιατρεύει, πράγμα που κάνει κυριολεκτικά και μεταφορικά. Επομένως, όσον αφορά εκείνον υπάρχει καιρός για να τραυματίζει και καιρός για να γιατρεύει. (Δευ 32:39· παράβαλε Εκ 3:1, 3.) Παραδείγματος χάρη, ο άπιστος Ιωράμ, ο βασιλιάς του Ιούδα, τιμωρήθηκε από τον Ιεχωβά με μια ανίατη σωματική πάθηση των εντέρων. (2Χρ 21:16, 18, 19) Ο Μωυσής αναγνώρισε ότι ο Ιεχωβά ήταν εκείνος που είχε πατάξει τη Μαριάμ με λέπρα, γι’ αυτό και παρακάλεσε τον Μόνο που θα μπορούσε να τη θεραπεύσει, λέγοντας: «Θεέ, σε παρακαλώ! Γιάτρεψέ την, σε παρακαλώ!» (Αρ 12:10, 13) Στο ζήτημα της τεκνοποίησης, ο Ιεχωβά γιάτρεψε τον Βασιλιά Αβιμέλεχ, τη σύζυγό του και τις δούλες του αφού πέρασε η κρίση που αφορούσε τη Σάρρα και το σπέρμα της υπόσχεσης.—Γε 20:17, 18.
Στην Αγία Γραφή, θέμα ιδιαίτερης σημασίας είναι η πνευματική μάλλον παρά η σωματική βλάβη, και στη συνέχεια η πνευματική θεραπεία. Δίνεται έμφαση στην ευθύνη που έφεραν οι ηγέτες του φυσικού Ισραήλ για αυτά τα ζητήματα. “Από τον προφήτη ως και τον ιερέα, ο καθένας αποδεικνυόταν ψευδής” στις ημέρες του Ιερεμία, ενώ ταυτόχρονα προσποιούνταν ότι γιάτρευαν τη συντριβή του λαού του Θεού, ισχυριζόμενοι ότι όλα πήγαιναν καλά. (Ιερ 6:13, 14· 8:11) Ως προς αυτό, έμοιαζαν πολύ με τους παρηγορητές του Ιώβ, όντας «γιατροί χωρίς αξία».—Ιωβ 13:4.
Σε ορισμένες περιπτώσεις γιατρεύτηκαν άψυχα αντικείμενα, με την έννοια ότι αποκαταστάθηκαν, όπως το γκρεμισμένο θυσιαστήριο που επισκεύασε ο Ηλίας. (1Βα 18:30) Επίσης, ο προφήτης Ελισαιέ εξυγίανε τα νερά κοντά στην Ιεριχώ ώστε αυτά δεν προκαλούσαν πια αποβολές. (2Βα 2:19-22) Ο Ιερεμίας, ωστόσο, συνέτριψε τη φιάλη του αγγειοπλάστη τόσο πολύ ώστε αυτή ήταν αδύνατον να επισκευαστεί, δηλαδή να «γιατρευτεί», και έτσι παρουσίασε μια ωραία παραβολή. «Με τον ίδιο τρόπο», δήλωσε ο Ιεχωβά, «θα συντρίψω αυτόν το λαό και αυτή την πόλη, όπως κάποιος συντρίβει το σκεύος του αγγειοπλάστη, ώστε δεν είναι πια δυνατόν να επισκευαστεί [τύπος του ρήματος ραφά’· κατά κυριολεξία, να γιατρευτεί]».—Ιερ 19:11· παράβαλε 2Χρ 36:15-17.
Θεραπείες από τον Ιησού και από Συνεργάτες Του. Ο Ιησούς Χριστός αναγνώριζε ότι το να “διδάσκει . . . και να κηρύττει τα καλά νέα της βασιλείας” ήταν πρώτιστης σπουδαιότητας στη διακονία του και ότι το να “θεραπεύει κάθε είδους ασθένεια και κάθε είδους πάθηση ανάμεσα στο λαό” ήταν κάτι δευτερεύον. Γι’ αυτό, σπλαχνίστηκε τα πλήθη πρωτίστως «επειδή ήταν γδαρμένοι και παραπεταμένοι σαν πρόβατα χωρίς ποιμένα».—Ματ 4:23· 9:35, 36· Λου 9:11.
Αυτός ο Μεγάλος Δάσκαλος έδειξε επίσης συμπόνια για τα πλήθη που τον ακολουθούσαν επειδή έλπιζαν ότι θα τους γιατρέψει από τις σωματικές παθήσεις τους. (Ματ 12:15· 14:14· 19:2· Λου 5:15) Το έργο των θαυματουργικών θεραπειών που έκανε χρησίμευε ως ορατό σημείο για τη γενιά του και αποτελούσε επιπρόσθετη απόδειξη ότι ήταν ο Μεσσίας, όπως είχε προφητευτεί. (Ματ 8:16, 17) Προσκίαζε επίσης τις θεραπευτικές ευλογίες που θα έρθουν στην ανθρωπότητα υπό τη διακυβέρνηση της Βασιλείας του Θεού. (Απ 21:3, 4) Με μια πολύ κυριολεκτική έννοια, ο Ιησούς γιάτρεψε και ξανάκανε υγιείς πολλούς ανθρώπους—κουτσούς, κουλούς, τυφλούς, βουβούς (Ματ 15:30, 31), επιληπτικούς, παράλυτους (Ματ 4:24), μια γυναίκα που υπέφερε από αιμορραγία (Μαρ 5:25-29), κάποιον που είχε ξεραμένο χέρι (Μαρ 3:3-5), έναν άντρα που έπασχε από υδρωπικία (Λου 14:2-4), ενώ σε πολλές περιπτώσεις απελευθέρωσε δαιμονισμένους από την υποδούλωση στον Σατανά και από τα δεσμά του.—Ματ 12:22· 15:22-28· 17:15, 18· Μαρ 1:34· Λου 6:18· 8:26-36· 9:38-42· Πρ 10:37, 38.
Ο Ιησούς χρησιμοποίησε ποικίλους τρόπους θεραπείας σε διαφορετικές περιστάσεις. «Σήκω, πάρε το φορείο σου και περπάτα», είπε απλώς ο Ιησούς σε μια περίπτωση, και θεραπεύτηκε ένας άρρωστος άνθρωπος κοντά στη δεξαμενή Βηθζαθά. (Ιωα 5:2-9) Σε μια άλλη περίπτωση, ο Ιησούς είπε απλώς έναν λόγο και ο ασθενής, μολονότι βρισκόταν μακριά, γιατρεύτηκε. (Ματ 8:5-13) Άλλες φορές έπιανε προσωπικά με το χέρι του το άρρωστο άτομο (Ματ 8:14, 15) ή άγγιζε μια πληγή και τη γιάτρευε. (Λου 22:50, 51) Αρκετοί ασθενείς απλώς άγγιζαν τον Ιησού ή έστω τα κρόσσια του ενδύματός του και γιατρεύονταν. (Ματ 14:36· Μαρ 6:56· Λου 6:19· 8:43-47) Μάλιστα δεν είχε σημασία αν τα άτομα έπασχαν από την ασθένεια πολλά χρόνια.—Ματ 9:20-22· Λου 13:11-13· Ιωα 5:5-9.
Ορισμένοι εναντιώνονταν στον Ιησού, μη εκτιμώντας το θαυμάσιο έργο θεραπειών που έκανε. Οι θρησκευτικοί ηγέτες εξοργίζονταν πολύ όταν ο Ιησούς γιάτρευε ανθρώπους το Σάββατο. (Ματ 12:9-14· Λου 14:1-6· Ιωα 5:10-16) Σε μια τέτοια περίπτωση ο Ιησούς αποστόμωσε τους εναντιουμένους του λέγοντας: «Υποκριτές, δεν λύνει ο καθένας σας κατά τη διάρκεια του σαββάτου τον ταύρο του ή το γαϊδούρι του από το παχνί και πηγαίνει να το ποτίσει; Αυτή, λοιπόν, η γυναίκα, που είναι κόρη του Αβραάμ και την οποία ο Σατανάς κρατούσε δέσμια δεκαοχτώ χρόνια τώρα, δεν ήταν σωστό να λυθεί από αυτά τα δεσμά την ημέρα του σαββάτου;»—Λου 13:10-17.
Ο Ιησούς δεν γιάτρευε τους αρρώστους εφαρμόζοντας τη δική του δύναμη, γνώση ή σοφία. Ούτε χρησιμοποιούσε υπνοθεραπεία, ψυχοθεραπεία ή κάποια άλλη παρόμοια μέθοδο. Απεναντίας, το πνεύμα και η δύναμη του Ιεχωβά καθιστούσαν δυνατή την ίαση. (Λου 5:17· 9:43) Δεν ένιωθαν, όμως, όλοι αρκετή ευγνωμοσύνη ώστε να δώσουν δόξα στον Θεό για αυτές τις θεραπείες. (Λου 17:12-18) Σήμερα, δεν αναγνωρίζουν όλοι τα αιώνια θεραπευτικά οφέλη που γίνονται διαθέσιμα μέσω της λυτρωτικής θυσίας του Χριστού.—1Πε 2:24.
Ο Ιησούς μετέδωσε αυτή τη θεϊκή δύναμη της θεραπείας και σε άλλους, στενούς συνεργάτες του στη διακονία. Όταν στάλθηκαν οι 12 απόστολοι, και αργότερα οι 70 μαθητές, τους δόθηκε δύναμη να θεραπεύουν τους αρρώστους. (Ματ 10:5, 8· Λου 10:1, 8, 9) Μετά την Πεντηκοστή του 33 Κ.Χ., ορισμένοι, όπως ο Πέτρος, ο Ιωάννης, ο Φίλιππος και ο Παύλος, έλαβαν τη θεϊκή δύναμη να γιατρεύουν εντελώς. (Πρ 3:1-16· 4:14· 5:15, 16· 8:6, 7· 9:32-34· 28:8, 9) Αφότου η Χριστιανοσύνη εδραιώθηκε καλά, και μετά το θάνατο των αποστόλων, εξέλιπαν και αυτά τα «χαρίσματα θεραπειών».—1Κο 12:8, 9, 28, 30· 13:8, 13.
Εκείνος που εκτελούσε τη θεραπεία ήταν σημαντικό να έχει πλήρη πίστη και εμπιστοσύνη στον Ιεχωβά και να αναγνωρίζει, όπως έκανε ο Ιησούς, ότι η θεραπεία επιτελούνταν με τη δύναμη του Θεού. (Ματ 17:14-20· Ιωα 5:19) Δεν ήταν απαραίτητο, όμως, να έχουν πίστη οι πάσχοντες προτού θεραπευτούν. (Ιωα 5:5-9, 13) Πολλοί, ωστόσο, είχαν ισχυρή πίστη.—Ματ 8:5-13· 15:28· Μαρ 5:34· Λου 7:1-10· 17:19· Πρ 14:8-10· βλέπε ΠΙΣΤΗ.
Οι θαυματουργικές θεραπείες αποτελούσαν «σημείο» θεϊκής υποστήριξης. (Πρ 4:22, 29, 30) Όσοι αρνούνταν να αναγνωρίσουν και να παραδεχτούν αυτό το σημείο ήταν πνευματικά τυφλοί και κουφοί. (Ησ 6:10· Ιωα 12:37-41) Επομένως, εφόσον οι θεϊκές θεραπείες αποτελούσαν σημείο για τους απίστους, συνήθως δεν επιτελούνταν για χάρη εκείνων που ήταν ήδη γεννημένοι από το πνεύμα Χριστιανοί. Όταν, λοιπόν, ο Τιμόθεος είχε στομαχικές διαταραχές, ο Παύλος, αντί να επιτελέσει κάποια θαυματουργική θεραπεία, του συνέστησε να πίνει λίγο κρασί για την πάθησή του.—1Τι 5:23.
Πνευματική Θεραπεία. Από την άλλη πλευρά, ο Ιεχωβά παρέχει σε εκείνους που μετανοούν την αληθινή πνευματική θεραπεία. Αυτή συνίσταται στο ότι οι μετανοημένοι επιστρέφουν στην εύνοιά του και απολαμβάνουν και πάλι τις ευλογίες του. (Ησ 19:22· 57:17-19· Ιερ 33:6) Ως αποτέλεσμα αυτής της θεραπείας, τα αδύναμα χέρια και τα κλονισμένα γόνατα ενισχύονται, τα τυφλά μάτια ανοίγονται, η ακοή των κουφών αποκαθίσταται, οι κουτσοί γιατρεύονται και οι βουβοί αρχίζουν να μιλούν, με πνευματικό τρόπο. (Ησ 35:3-6) Αλλά όσοι ακολουθούν αδιόρθωτα μια πορεία αποστασίας δεν γιατρεύονται ποτέ, δηλαδή δεν αποκαθίσταται η υγεία και η ευημερία τους από πνευματική άποψη. (2Χρ 36:15-17· Ησ 6:10· Ιερ 30:12, 13· Πρ 28:24-28) Παρόμοια, δεν επρόκειτο να υπάρξει γιατρειά για την Αίγυπτο, τον Φαραώ της και το «βασιλιά της Ασσυρίας».—Ιερ 46:11· Ιεζ 30:21· Να 3:18, 19.
Οι Γραφές προσδιορίζουν τη θεραπευτική αγωγή για όσους είναι πνευματικά άρρωστοι.—Εβρ 12:12, 13· Ιακ 5:14-16· Απ 3:18.
Βλέπε επίσης ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΙΑ.