ΟΦΕΙΡ

(Οφείρ).

1. Απόγονος του Σημ μέσω του Αρφαξάδ, του Σηλά, του Έβερ και του Ιοκτάν, ο 11ος από τους 13 γιους του Ιοκτάν. (Γε 10:22-29· 1Χρ 1:17-23) Ο Οφείρ πιθανώς γεννήθηκε 200 περίπου χρόνια πριν από τον Αβραάμ, ο οποίος υπήρξε απόγονος του Φάλεκ, θείου του Οφείρ από τη συγγένεια του πατέρα του. (Γε 10:25· 11:18-26) Όπως οι αδελφοί του, έτσι και ο Οφείρ φαίνεται ότι έγινε κεφαλή μιας από τις σημιτικές φυλές οι οποίες συγκαταλέχθηκαν μεταξύ των απογόνων του Νώε «σύμφωνα με τις οικογένειές τους, σύμφωνα με τις γλώσσες τους, στις χώρες τους, σύμφωνα με τα έθνη τους». (Γε 10:31, 32) Βλέπε Αρ. 2 για πιθανές τοποθεσίες της γης του Οφείρ στην οποία τελικά εγκαταστάθηκε αυτή η φυλή.

2. Τόπος φημισμένος για την παραγωγή μεγάλων ποσοτήτων χρυσού άριστης ποιότητας. Ήδη από την εποχή του Ιώβ (περ. 1600 Π.Κ.Χ.) το «πολύτιμο μετάλλευμα στο χώμα» και το «καθαρό χρυσάφι» μνημονεύονταν παράλληλα με το «χρυσάφι του Οφείρ». (Ιωβ 22:24· 28:15, 16) Το εδάφιο Ψαλμός 45:9 περιγράφει τη βασιλική σύζυγο στολισμένη με πολύτιμο χρυσάφι του Οφείρ, ενώ στα εδάφια Ησαΐας 13:11, 12, στην εξαγγελία εναντίον της Βαβυλώνας, το γεγονός ότι το χρυσάφι του Οφείρ ήταν σχετικά σπάνιο χρησιμοποιείται για να συμβολίσει το πόσο θα σπάνιζαν οι τυραννικοί άνθρωποι στη Βαβυλώνα μετά την πτώση της.

Ο Δαβίδ δώρισε 3.000 τάλαντα χρυσάφι του Οφείρ για την οικοδόμηση του ναού, χρυσάφι του οποίου η αξία αποτιμάται σε $1.156.050.000. (1Χρ 29:1, 2, 4) Αργότερα, ο εμπορικός στόλος του γιου του Δαβίδ, του Σολομώντα, έφερνε τακτικά από το Οφείρ 420 τάλαντα χρυσάφι. (1Βα 9:26-28) Η παράλληλη αφήγηση στο εδάφιο 2 Χρονικών 8:18 μιλάει για 450 τάλαντα. Ορισμένοι λόγιοι υποστηρίζουν ότι αυτή η διαφοροποίηση έλαβε χώρα τότε που τα γράμματα του αλφαβήτου χρησιμοποιούνταν για να συμβολίσουν και αριθμούς—ότι κάποιος αρχαίος αντιγραφέας μπορεί να εξέλαβε εσφαλμένα το εβραϊκό γράμμα νουν (נ), που αριθμητικά ισοδυναμεί με το 50, ως το γράμμα καφ (כ), που αντιπροσωπεύει το 20, ή το αντίστροφο. Ωστόσο, τα στοιχεία δείχνουν ότι όλοι οι αριθμοί στις Εβραϊκές Γραφές παρατίθεντο ολογράφως και δεν παριστάνονταν με γράμματα. Επομένως, μια πιο πιθανή εξήγηση είναι ότι και οι δύο αριθμοί είναι σωστοί και ότι το εισαγόμενο ακαθάριστο ποσό ήταν 450 τάλαντα, από τα οποία τα 420 ήταν καθαρό κέρδος.

Το 1946, οι Βιβλικές αφηγήσεις σχετικά με εισαγωγές χρυσού από το Οφείρ επιβεβαιώθηκαν με την ανακάλυψη ενός θραύσματος αγγείου ΒΑ της περιοχής Τελ Αβίβ-Γιάφο. Πάνω στο θραύσμα υπήρχε μια επιγραφή που έλεγε: «Χρυσάφι του Οφείρ για την μπετ χορόν, τριάντα σίκλοι».—Εφημερίδα Μελετών της Εγγύς Ανατολής (Journal of Near Eastern Studies), 1951, Τόμ. 10, σ. 265, 266.

Εκτός του ότι ήταν τόπος στον οποίο εξορύσσονταν τεράστιες ποσότητες χρυσού, η γη του Οφείρ ήταν επίσης ο τόπος από τον οποίο προέρχονταν τα δέντρα «αλγούμ» καθώς και διάφορες πολύτιμες πέτρες που εισήγε ο Σολομών. (1Βα 10:11· 2Χρ 9:10) Ωστόσο, όταν έπειτα από εκατό χρόνια ο Βασιλιάς Ιωσαφάτ επιχείρησε μια αποστολή σε εκείνη τη γη, το αποτέλεσμα υπήρξε καταστροφικό, διότι τα «πλοία της Θαρσείς» που είχε στη διάθεσή του ναυάγησαν στην Εσιών-γεβέρ, στο μυχό του Κόλπου της Άκαμπα.—1Βα 22:48· βλέπε ΘΑΡΣΕΙΣ Αρ. 4.

Τοποθεσία. Η ακριβής τοποθεσία του Οφείρ δεν μπορεί να καθοριστεί σήμερα με βεβαιότητα. Από τις διάφορες εκδοχές που προβάλλονται, τρεις είναι οι επικρατέστερες: η Ινδία, η Αραβία και η βορειοανατολική Αφρική. Σε όλα αυτά τα μέρη θα μπορούσε να έχει πρόσβαση ένας στόλος που είχε ως βάση την Εσιών-γεβέρ, στο μυχό του ανατολικού βραχίονα της Ερυθράς Θάλασσας. Όσον αφορά την Ινδία, εκεί μπορούσαν να βρεθούν όλα τα αγαθά που έφερναν τα πλοία του Σολομώντα και του Χιράμ. Ο Ιώσηπος, ο Ιερώνυμος και η Μετάφραση των Εβδομήκοντα θα μπορούσαν επίσης να παρατεθούν ως πηγές που υποστηρίζουν κατά κάποιον τρόπο ότι το Οφείρ βρισκόταν στην Ινδία. Από την άλλη πλευρά, όσοι ισχυρίζονται ότι το Οφείρ βρισκόταν στη βορειοανατολική Αφρική κοντά στη Σομαλία, στο κάτω άκρο της Ερυθράς Θάλασσας, επισημαίνουν ότι, σε σύγκριση με την Ινδία, η περιοχή αυτή θα ήταν μια κατά πολύ πλησιέστερη πηγή προμήθειας όλων αυτών των εισαγόμενων ειδών.

Ωστόσο, η πλάστιγγα φαίνεται να κλίνει προς την άποψη ότι το Οφείρ ήταν μια περιοχή της νοτιοδυτικής Αραβίας κοντά στην Υεμένη. Τα στοιχεία που παρατίθενται υπέρ αυτής της εκδοχής βασίζονται στην προϋπόθεση ότι οι απόγονοι του Οφείρ, γιου του Ιοκτάν, εγκαταστάθηκαν στην Αραβική Χερσόνησο μαζί με άλλες αδελφές φυλές, όπως ήταν οι απόγονοι του Σεβά και του Αβιλά. (Γε 10:28, 29) Η αφήγηση σχετικά με την επίσκεψη της βασίλισσας της Σεβά (πιθανώς από τη νότια Αραβία) τοποθετείται ανάμεσα στις δύο αναφορές για το εμπόριο του Σολομώντα με το Οφείρ.—1Βα 9:26–10:11.