Δύναμη, Δυναμικά Έργα — ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ της Σκοπιάς

ΔΥΝΑΜΗ, ΔΥΝΑΜΙΚΑ ΕΡΓΑ

Δύναμη είναι η ικανότητα που έχει κάποιος να εκτελεί πράξεις ή η δυνατότητα που έχει να επιτελεί διάφορα πράγματα, να παράγει έργο· επίσης, η εξουσία ή η επιρροή που είναι αποτέλεσμα χαρισμάτων ή θέσης. Η εβραϊκή λέξη κόαχ μεταφράζεται «δύναμη», η λέξη γκεβουράχ, «κραταιότητα», ενώ η λέξη ‛οζ, «ισχύς». Η λέξη δύναμις του πρωτότυπου ελληνικού κειμένου αποδίδεται «δύναμη» και «δυναμικά έργα», ανάλογα με τα συμφραζόμενα.

Στο τέλος της έκτης δημιουργικής “ημέρας”, ο Θεός άρχισε να “αναπαύεται από όλο το έργο του, το οποίο είχε δημιουργήσει ώστε να το φτιάξει”. (Γε 2:2, 3) Αναπαύτηκε από τα συγκεκριμένα δημιουργικά έργα, αλλά η δύναμή του δεν έχει μείνει έκτοτε σε κατάσταση απραξίας ή αδράνειας. Πάνω από 4.000 χρόνια μετά την ολοκλήρωση της επίγειας δημιουργίας, ο Γιος του δήλωσε: «Ο Πατέρας μου εργάζεται ως τώρα, και εγώ εργάζομαι». (Ιωα 5:17) Η δράση του Ιεχωβά δεν έχει περιοριστεί μόνο στο πνευματικό βασίλειο. Το Βιβλικό υπόμνημα είναι γεμάτο από εκφράσεις της δύναμής του και κραταιές πράξεις προς το ανθρώπινο γένος. Αν και ενίοτε “σιγούσε . . . ασκώντας αυτοσυγκράτηση”, όποτε έφτανε ο ορισμένος του καιρός να δράσει, αναλάμβανε σθεναρή δράση με “πλήρη κραταιότητα”.—Ησ 42:13, 14· παράβαλε Ψλ 80:2· Ησ 63:15.

Η λέξη «έργο» υποδηλώνει δράση για να πραγματοποιηθεί κάποιος σκοπός. Οι πράξεις του Ιεχωβά δεν είναι μεμονωμένες, ασύνδετες ή αλλοπρόσαλλες εκδηλώσεις ενέργειας, αλλά συγκροτημένες πράξεις που γίνονται για κάποιον σκοπό και με ένα ορισμένο αποτέλεσμα υπόψη. Μολονότι η δύναμη του Ιεχωβά συντηρεί το σύμπαν και τα ζωντανά πλάσματα που υπάρχουν σε αυτό (Ψλ 136:25· 148:2-6· Ματ 5:45), ο ίδιος δεν μοιάζει με απρόσωπη μονάδα παραγωγής ενέργειας. Οι πράξεις του αποδεικνύουν ότι είναι προσωπικός Θεός, ένας Θεός με σκοπό. Είναι επίσης Θεός με ιστορική παρουσία, δεδομένου ότι έχει παρέμβει διορατικά στις ανθρώπινες υποθέσεις σε συγκεκριμένες χρονολογίες της ιστορίας, σε καθορισμένους τόπους και σε σχέση με συγκεκριμένα πρόσωπα ή λαούς. Ως ο “ζωντανός και αληθινός Θεός” (1Θε 1:9· Ιη 3:10· Ιερ 10:10), έχει αποδείξει ότι είναι ενήμερος για όλα όσα λαβαίνουν χώρα στο σύμπαν, αντιδρώντας ανάλογα με ό,τι έχει συμβεί, καθώς και αναλαμβάνοντας την πρωτοβουλία να προωθήσει το σκοπό του.

Σε κάθε περίπτωση, οι ποικίλες εκδηλώσεις της δύναμής του βρίσκονται σε αρμονία με τη δικαιοσύνη του. (Ψλ 98:1, 2· 111:2, 3, 7· Ησ 5:16) Όλες φέρνουν διαφώτιση στα πλάσματά του. Αφενός δείχνουν ότι «αρμόζει» να αισθάνεται κανείς φόβο για αυτόν, διότι είναι Θεός που “απαιτεί αποκλειστική αφοσίωση” και «φωτιά που κατατρώει» όσους πράττουν την πονηρία, ώστε είναι «φοβερό [το] να πέσει κανείς στα χέρια του ζωντανού Θεού». (Ιερ 10:6, 7· Εξ 20:5· Εβρ 10:26-31· 12:28, 29) Ο Ιεχωβά δεν ανέχεται την κοροϊδία.—Εξ 8:29.

Αφετέρου, η χρήση δύναμης από μέρους του γίνεται ακόμη πιο θαυμαστά έκδηλη όταν ανταμείβει ανθρώπους με δίκαιη καρδιά που τον εκζητούν ειλικρινά, όταν τους ενισχύει έτσι ώστε να εκτελούν διορισμούς και αναγκαίες εργασίες (Ψλ 84:5-7· Ησ 40:29-31), καθώς επίσης να υπομένουν υπό πίεση (Ψλ 46:1· Ησ 25:4), όταν τους προμηθεύει ό,τι χρειάζονται και τους στηρίζει (Ψλ 145:14-16), αλλά και όταν τους προστατεύει, τους σώζει και τους ελευθερώνει σε καιρούς κινδύνου και επίθεσης. (Ψλ 20:6, 7) “Τα μάτια του περιτρέχουν όλη τη γη για να δείξει την ισχύ του υπέρ εκείνων που έχουν την καρδιά πλήρη προς αυτόν”. (2Χρ 16:9) Όσοι τον γνωρίζουν διαπιστώνουν ότι το όνομά του είναι «ισχυρός πύργος» στον οποίο μπορούν να στραφούν. (Παρ 18:10· Ψλ 91:1-8) Η γνώση των κραταιών του πράξεων παρέχει τη διαβεβαίωση ότι εκείνος ακούει τις προσευχές των υπηρετών του που τον εμπιστεύονται και είναι ικανός να απαντήσει, αν χρειαστεί, «μέσω φοβερών πραγμάτων . . . με δικαιοσύνη». (Ψλ 65:2, 5) Με μεταφορική έννοια, είναι «κοντά» και ως εκ τούτου μπορεί να ανταποκρίνεται γρήγορα.—Ψλ 145:18, 19· Ιου 24, 25.

Δύναμη Έκδηλη στη Δημιουργία. Οι άνθρωποι βλέπουν αποδείξεις δύναμης σε όλη τη φυσική δημιουργία—στα τεράστια και αμέτρητα αστρικά σώματα (παράβαλε Ιωβ 38:31-33), καθώς και σε όλα τα επίγεια πράγματα. Το ίδιο το χώμα λέγεται ότι έχει δύναμη (Γε 4:12), κατά το ότι παράγει τροφή που δυναμώνει. (1Σα 28:22) Η δύναμη είναι φανερή σε καθετί ζωντανό—φυτά, ζώα και ανθρώπους. Στη σύγχρονη εποχή έγινε επίσης πασίγνωστη η τρομακτική δύναμη που κρύβεται ακόμη και στα μικροσκοπικά στοιχεία των ατόμων από τα οποία αποτελείται όλη η ύλη. Οι επιστήμονες αποκαλούν μερικές φορές την ύλη οργανωμένη ενέργεια.

Οι Γραφές, από την αρχή ως το τέλος, τονίζουν επανειλημμένα τη δύναμη και τη “δυναμική ενέργεια” του Θεού ως Δημιουργού του ουρανού και της γης. (Ησ 40:25, 26· Ιερ 10:12· 32:17) Η ίδια η λέξη «Θεός» στην εβραϊκή (’Ελ) προέρχεται πιθανότατα από μια ρίζα που σημαίνει «κραταιός» ή «δυνατός». (Παράβαλε τη χρήση αυτής της λέξης στο εδ. Γε 31:29, στην έκφραση “η δύναμη [’ελ] του χεριού μου”.)

Ανάγκη για Ιδιαίτερες Επιδείξεις Δύναμης. Ο πρώτος άνθρωπος γνώριζε ότι Δημιουργός του, μοναδικός Γονέας και Ζωοδότης του ήταν ο Ιεχωβά Θεός. Ο Θεός προίκισε τον άνθρωπο με κάποιο μέτρο δύναμης—διανοητικής και σωματικής—και του ανέθεσε ένα έργο. (Γε 1:26-28· 2:15) Αυτή η άσκηση δύναμης πρέπει να εναρμονίζεται με το θέλημα του Δημιουργού του και ως εκ τούτου να διέπεται από άλλες θεόδοτες ιδιότητες, όπως η σοφία, η δικαιοσύνη και η αγάπη.

Ο στασιασμός στην Εδέμ συνιστούσε πρόκληση εναντίον της κυριαρχίας του Θεού. Μολονότι επρόκειτο πρωτίστως για ηθικό ζήτημα, εντούτοις υποκίνησε τον Θεό να ασκήσει τη δύναμή του με ιδιαίτερους τρόπους. (Βλέπε ΙΕΧΩΒΑ [Το υπέρτατο ζήτημα ήταν ηθικό].) Το έναυσμα για το στασιασμό δόθηκε από έναν πνευματικό γιο του Θεού που έγινε με αυτόν τον τρόπο εναντιούμενος ή ανθιστάμενος (εβρ., σατάν) στον Θεό. Ο Ιεχωβά αντέδρασε σε αυτή την κατάσταση, κρίνοντας τους στασιαστές. Το ότι εκδίωξε το ανθρώπινο ζευγάρι από την Εδέμ και τοποθέτησε όσια πνευματικά του πλάσματα στην είσοδο του κήπου αποτελούσε επίδειξη θεϊκής δύναμης. (Γε 3:4, 5, 19, 22-24) Ο λόγος του Ιεχωβά αποδείχτηκε ότι δεν ήταν ανίσχυρος, αδύναμος ή αμφίβολος, αλλά δυναμικός και ακατανίκητος ως προς την εκπλήρωσή του. (Παράβαλε Ιερ 23:29.) Ως ο Κυρίαρχος Θεός, ο Ιεχωβά αποδείχτηκε έτοιμος και ικανός να στηρίξει το λόγο του με όλο το κύρος της εξουσίας του.

Άπαξ και καθόρισε το σκοπό του, ο Ιεχωβά εργάστηκε και εργάζεται με συνέπεια για την πραγματοποίησή του. (Γε 3:15· Εφ 1:8-11) Στον ορισμένο του καιρό πρόκειται να τερματίσει κάθε επίγειο στασιασμό και να προκαλέσει τη συντριβή του αρχικού πνευματικού στασιαστή και των συμμάχων του, όπως κάποιος συντρίβει το κεφάλι ενός φιδιού. (Παράβαλε Ρω 16:20.) Μολονότι ο Ιεχωβά επέτρεψε στον πνευματικό Αντίδικό του να παραμείνει για κάποιο διάστημα και να προσπαθήσει να αποδείξει επιτυχή την πρόκλησή του, δεν εγκατέλειψε την κυρίαρχη θέση του. Ασκώντας δικαιωματική εξουσία, χορηγούσε ανταμοιβή ή επέφερε τιμωρία όταν και όπως θεωρούσε κάτι τέτοιο ορθό, κρίνοντας τους ανθρώπους σύμφωνα με τις πράξεις τους. (Εξ 34:6, 7· Ιερ 32:17-19) Επιπρόσθετα, χρησιμοποιούσε τη δύναμή του για να επιβεβαιώνει τα διαπιστευτήρια εκείνων που όριζε ως εκπροσώπους του στη γη. Αποκαλύπτοντας τη δύναμή του, επισφράγιζε ως αυθεντικά τα αγγέλματα που μετέδιδαν.

Πρόκειται για εκδήλωση θεϊκής καλοσύνης. Με αυτόν τον τρόπο ο Ιεχωβά έχει αποδείξει στους ανθρώπους ότι εκείνος είναι ο αληθινός Θεός και κανένας άλλος. Έχει αποδείξει ότι αξίζει να είναι ο αποδέκτης του φόβου, του σεβασμού, της εμπιστοσύνης, του αίνου και της αγάπης των νοημόνων πλασμάτων του. (Ψλ 31:24· 86:16, 17· Ησ 41:10-13) Ανά τους αιώνες, ο Ιεχωβά έχει διαβεβαιώσει επανειλημμένα τους υπηρέτες του ότι η δύναμή του δεν έχει εξασθενήσει, «το χέρι» του δεν έχει “μικρύνει” και «το αφτί» του δεν έχει βαρύνει τόσο πολύ ώστε να μην ακούει. (Αρ 11:23· Ησ 40:28· 50:2· 59:1) Το σπουδαιότερο είναι ότι αυτές οι εκδηλώσεις δύναμης έχουν μεγαλύνει το όνομά του. Η χρήση της δύναμής του τον εξυψώνει, δεν τον υποβιβάζει ούτε κηλιδώνει την υπόληψή του. Αντίθετα, μέσω αυτής κάνει «θεσπέσιο όνομα» για τον εαυτό του.—Ιωβ 36:22, 23· 37:23, 24· Ησ 63:12-14.

Πριν και Κατά τον Παγγήινο Κατακλυσμό. Στην προκατακλυσμιαία περίοδο, οι άνθρωποι είχαν άφθονες αποδείξεις της δύναμης του Θεού. Ήξεραν ότι ο δρόμος της επιστροφής στην Εδέμ ήταν αδιάβατος, αποκλεισμένος από ισχυρά πνευματικά πλάσματα. Ο Θεός έδειξε ότι ήταν ενήμερος για το τι συνέβαινε: επιδοκίμασε τη θυσία του Άβελ και εξέφερε κρίση εναντίον του δολοφόνου αδελφού του, του Κάιν, παράλληλα όμως προειδοποίησε τους ανθρώπους να μην τον εκτελέσουν.—Γε 3:24· 4:2-15.

Περίπου 1.400 χρόνια αργότερα, η γη είχε γεμίσει πονηρία και βία. (Γε 6:1-5, 11, 12) Ο Θεός εξέφρασε τη δυσαρέσκειά του για αυτή την κατάσταση. Αφού ανήγγειλε τη σχετική προειδοποίηση μέσω του υπηρέτη του, του Νώε, κατέδειξε δυναμικά με έναν παγγήινο Κατακλυσμό ότι δεν θα επέτρεπε στους πονηρούς να καταστρέψουν τη γη. Δεν χρησιμοποίησε τη δύναμή του για να τους αναγκάσει να τον λατρέψουν αλλά, μέσω του έργου που έκανε ο Νώε ως “κήρυκας δικαιοσύνης”, τους έδωσε την ευκαιρία να αλλάξουν. Συγχρόνως έδειξε ότι είναι ικανός να ελευθερώνει από κακές περιστάσεις τους ανθρώπους που έχουν δίκαιη καρδιά. (2Πε 2:4, 5, 9) Όπως ακριβώς η κρίση του επήλθε στους πονηρούς ξαφνικά και η καταστροφή τους από μέρους του δεν “κοιμήθηκε”, αλλά τους εξάλειψε μέσα σε 40 ημέρες, ανάλογα επρόκειτο να ενεργήσει και στο μέλλον.—2Πε 2:3· Γε 7:17-23· Ματ 24:37-39.

Η Πρόκληση των Ψεύτικων Θεών στη Μετακατακλυσμιαία Εποχή. Τόσο οι Γραφές όσο και αρχαίες μη Βιβλικές πηγές αποκαλύπτουν ότι στη μετακατακλυσμιαία περίοδο οι άνθρωποι παρέκκλιναν από τη λατρεία του αληθινού Θεού. Υπάρχουν αξιόπιστα στοιχεία που δείχνουν ότι μεγάλο ρόλο σε αυτό έπαιξε ο Νεβρώδ, ο οποίος «παρουσιάστηκε ως κραταιός κυνηγός εναντίον του Ιεχωβά». Υπάρχουν επίσης στοιχεία που υποδεικνύουν τη Βαβέλ (Βαβυλώνα) ως τη σημαντικότερη τοποθεσία όπου αναπτύχθηκε η ψεύτικη λατρεία. (Γε 10:8-12· 11:1-4, 9· βλέπε ΒΑΒΕΛ· ΒΑΒΥΛΩΝΑ Αρ. 1· ΘΕΟΙ ΚΑΙ ΘΕΕΣ.) Το έργο οικοδόμησης του πύργου—ιδέα που γεννήθηκε στη Βαβέλ—αποτέλεσε επίδειξη της ανθρώπινης δύναμης και ικανότητας η οποία λειτούργησε ανεξάρτητα από τον Θεό και χωρίς τη δική του εξουσιοδότηση. Το έργο αυτό επρόκειτο να κάνει διάσημους και φημισμένους τους οικοδόμους, όχι τον Θεό. Και, όπως διέκρινε ο Θεός, θα ήταν μόνο η αρχή. Ύστερα από αυτό θα μπορούσαν να υπάρξουν πολλά άλλα φιλόδοξα, μεγαλεπήβολα έργα που θα οδηγούσαν τους ανθρώπους όλο και πιο μακριά από τον αληθινό Θεό, κάνοντάς τους να αψηφούν τον ίδιο, καθώς και το σκοπό του για τον πλανήτη και για το ανθρώπινο γένος. Και πάλι ο Θεός παρενέβη, επιφέροντας σύγχυση στο έργο με το να επενεργήσει στην ικανότητα ομιλίας του ανθρώπου, πράγμα που ανάγκασε τους λαούς να διασκορπιστούν σε όλη την υδρόγειο.—Γε 11:5-9.

«Οι θεοί της φύσης» σε αντιδιαστολή με τον αληθινό Θεό. Αρχαία κείμενα από τη Βαβυλώνα και από άλλα σημεία στα οποία μετανάστευσαν οι άνθρωποι δείχνουν ότι η λατρεία των «θεών της φύσης» (όπως ήταν ο Σαμάς, ο βαβυλωνιακός θεός του ήλιου, και ο Βάαλ, ο χαναανιτικός θεός της γονιμότητας) πήρε μεγάλες διαστάσεις εκείνους τους πρώιμους χρόνους. Οι «θεοί της φύσης» συνδέθηκαν στις διάνοιες των ανθρώπων με περιοδικές ή επαναλαμβανόμενες ανά τακτά διαστήματα εκδηλώσεις δύναμης, όπως είναι το καθημερινό φεγγοβόλημα του ήλιου, η επίδραση που έχουν τα ηλιοστάσια και οι ισημερίες στις εποχές (με αποτέλεσμα να υπάρχει το καλοκαίρι και ο χειμώνας, η άνοιξη και το φθινόπωρο), οι άνεμοι και οι θύελλες, η βροχόπτωση και η επίδρασή της στη γονιμότητα της γης όσον αφορά τη σπορά και το θερισμό, και παρόμοιες αποδείξεις δύναμης. Αυτές οι δυνάμεις είναι απρόσωπες. Έτσι λοιπόν, οι άνθρωποι έπρεπε να συμπληρώσουν τα κενά και να προσδώσουν προσωπικότητα στους θεούς τους χρησιμοποιώντας τη φαντασία τους. Οι προσωπικότητες που επινόησαν για τους θεούς τους ήταν γενικά παρορμητικές. Οι θεοί αυτοί στερούνταν οποιουδήποτε συγκεκριμένου σκοπού, ήταν δε ηθικά εξαχρειωμένοι και ανάξιοι λατρείας και υπηρεσίας.

Ωστόσο, οι ορατοί ουρανοί και η γη παρέχουν σαφείς αποδείξεις για την ύπαρξη μιας ανώτερης Πηγής δύναμης η οποία δημιούργησε όλες αυτές τις δυνάμεις διευθετώντας να λειτουργούν αλληλένδετα και συντονισμένα, και η οποία παρέχει αναμφισβήτητες αποδείξεις ότι διαθέτει σκοπό που διέπεται από νοημοσύνη. Προς αυτή την Πηγή απευθύνεται η επευφημία: «Άξιος είσαι, Ιεχωβά, ναι, ο Θεός μας, να λάβεις τη δόξα και την τιμή και τη δύναμη, επειδή εσύ δημιούργησες τα πάντα, και λόγω του θελήματός σου υπήρξαν και δημιουργήθηκαν». (Απ 4:11) Ο Ιεχωβά δεν είναι Θεός που κατευθύνεται από τους ουράνιους ή τους γήινους κύκλους ούτε περιορίζεται σε αυτούς. Ούτε είναι οι εκδηλώσεις της δύναμής του παρορμητικές, αλλοπρόσαλλες ή ασυνεπείς. Σε κάθε περίπτωση αποκαλύπτουν κάτι για την προσωπικότητά του, τους κανόνες του και το σκοπό του. Το Θεολογικό Λεξικό της Καινής Διαθήκης ([Theologisches Wörterbuch zum Neuen Testament] Τόμ. 2, 1935, σ. 292), το οποίο επιμελήθηκε ο Γκ. Κίτελ, πραγματευόμενο την εικόνα περί Θεού που παρουσιάζουν οι Εβραϊκές Γραφές, παρατηρεί ότι «το σημαντικό και πρωταρχικό γνώρισμα δεν είναι η ισχύς ή η δύναμη, αλλά το θέλημα που αυτή η δύναμη πρέπει να εκτελέσει και επομένως να υπηρετήσει. Αυτό είναι παντού το καθοριστικό γνώρισμα».

Η λατρεία τέτοιων “θεών της φύσης” από τους Ισραηλίτες συνιστούσε αποστασία, κατάπνιξη της αλήθειας χάρη ενός ψέματος και παράλογη λατρεία της δημιουργίας μάλλον παρά Εκείνου που τη δημιούργησε. Αυτό δηλώνει ο απόστολος Παύλος στα εδάφια Ρωμαίους 1:18-25. Αν και ο Ιεχωβά Θεός είναι αόρατος, είχε φανερώσει τις ιδιότητές του ανάμεσα στους ανθρώπους. Όπως λέει ο Παύλος, «οι αόρατες ιδιότητές του, δηλαδή η αιώνια δύναμη και η Θειότητά του, βλέπονται καθαρά από τη δημιουργία του κόσμου και έπειτα, επειδή γίνονται αντιληπτές μέσω των πραγμάτων που έχουν φτιαχτεί, ώστε αυτοί είναι αδικαιολόγητοι».

Ο έλεγχος των φυσικών δυνάμεων από τον Θεό είναι ευδιάκριτος. Εύλογα θα περίμενε κανείς να καταδείξει ο Ιεχωβά ότι έχει τις δημιουργημένες δυνάμεις υπό τον έλεγχό του, και μάλιστα με τρόπο που να συνδέεται ευδιάκριτα με το όνομά του, προκειμένου να αποδείξει ότι είναι ο αληθινός Θεός. (Ψλ 135:5, 6) Εφόσον ο ήλιος, η σελήνη, οι πλανήτες και τα άστρα ακολουθούν την κανονική τους πορεία, εφόσον οι ατμοσφαιρικές συνθήκες της γης (που προκαλούν τον άνεμο, τη βροχή και άλλα φαινόμενα) υπακούν στους νόμους που τις διέπουν, εφόσον οι ακρίδες σχηματίζουν σμήνη και τα πουλιά μεταναστεύουν, οι συγκεκριμένες αυτές φυσιολογικές λειτουργίες, καθώς και πολλές άλλες, δεν θα αρκούσαν για να αγιαστεί το όνομα του Θεού, δεδομένης της εναντίωσης και της ψεύτικης λατρείας.

Ωστόσο, ο Ιεχωβά Θεός θα μπορούσε να κάνει τη φυσική δημιουργία και τα στοιχεία της φύσης να πιστοποιήσουν ότι Εκείνος είναι ο αληθινός Θεός χρησιμοποιώντας τα έτσι ώστε να εκπληρώσουν ειδικούς σκοπούς πέρα από την κανονική τους λειτουργία, πολλές φορές δε σε επακριβώς προσδιορισμένο χρόνο. Ακόμη και όταν τα γεγονότα—όπως μια ξηρασία, μια καταιγίδα ή ένα παρόμοιο καιρικό φαινόμενο—δεν ήταν αυτά καθαυτά μοναδικά, το ότι λάβαιναν χώρα σε εκπλήρωση προφητείας του Ιεχωβά τα καθιστούσε ξεχωριστά. (Παράβαλε 1Βα 17:1· 18:1, 2, 41-45.) Στις περισσότερες περιπτώσεις, όμως, αυτά καθαυτά τα γεγονότα ήταν παράδοξα, είτε λόγω του μεγέθους ή της έντασής τους (Εξ 9:24) είτε επειδή συνέβαιναν με ασυνήθιστο, ακόμη και πρωτάκουστο, τρόπο ή σε αφύσικο χρόνο.—Εξ 34:10· 1Σα 12:16-18.

Παρόμοια, η γέννηση ενός παιδιού ήταν κάτι συνηθισμένο. Ωστόσο, η γέννηση ενός παιδιού από γυναίκα που ήταν σε όλη της τη ζωή στείρα και είχε περάσει την ηλικία της τεκνοποίησης (όπως συνέβη με τη Σάρρα) ήταν κάτι ασυνήθιστο. (Γε 18:10, 11· 21:1, 2) Μαρτυρούσε θεϊκή παρέμβαση. Και ο θάνατος, επίσης, ήταν κοινό συμβάν. Όταν, όμως, λάβαινε χώρα σε προλεχθέντα χρόνο ή με προαναγγελθέντα τρόπο, από αιτία που διαφορετικά θα ήταν άγνωστη, αυτό ήταν κάτι ασυνήθιστο και υποδείκνυε θεϊκή δράση. (1Σα 2:34· 2Βα 7:1, 2, 20· Ιερ 28:16, 17) Όλα αυτά αποδείκνυαν ότι ο Ιεχωβά είναι ο αληθινός Θεός, ενώ οι «θεοί της φύσης» «άχρηστοι θεοί».—Ψλ 96:5.

Ο Ιεχωβά Αποδεικνύεται Θεός για τον Αβραάμ. Ο Αβραάμ και οι ευνοημένοι απόγονοί του, ο Ισαάκ και ο Ιακώβ, γνώρισαν τον Θεό ως Παντοδύναμο. (Εξ 6:3) Εκείνος, ενεργώντας ως «ασπίδα» τους, προστάτεψε τους ίδιους και τις οικογένειές τους από τους κραταιούς της γης. (Γε 12:14-20· 14:13-20· 15:1· 20:1-18· 26:26-29· Ψλ 105:7-15) Η γέννηση του Ισαάκ από ηλικιωμένους γονείς κατέδειξε ότι τίποτα δεν είναι «ιδιαίτερα δύσκολο για τον Ιεχωβά». (Γε 18:14· 21:1-3) Ο Θεός παρείχε ευημερία στους υπηρέτες του και τους συντηρούσε σε καιρούς πείνας. (Γε 12:10· 13:1, 2· 26:1-6, 12, 16· 31:4-13) Ως «ο Κριτής όλης της γης», ο Ιεχωβά τιμώρησε τις διαβόητες πόλεις των Σοδόμων και των Γομόρρων, διατηρώντας ταυτόχρονα στη ζωή τον πιστό Λωτ και τις κόρες του λόγω της εκτίμησής του για τον Αβραάμ, το φίλο του. (Γε 18:25· 19:27-29· Ιακ 2:23) Εύλογα, αυτοί οι άνθρωποι πίστευαν ακράδαντα, όχι μόνο ότι ο Θεός είναι ζωντανός, αλλά επίσης ότι είναι ο δυνατός “μισθαποδότης εκείνων που τον αναζητούν ένθερμα”. (Εβρ 11:6) Όταν ο Αβραάμ κλήθηκε να θυσιάσει τον αγαπημένο του γιο, είχε σοβαρούς λόγους να είναι πεπεισμένος ότι ο Θεός ήταν ικανός να εγείρει τον Ισαάκ ακόμη και από τους νεκρούς.—Εβρ 11:17-19· Γε 17:7, 8.

Αποδεικνύεται Θεός για τον Ισραήλ. Στο έθνος του Ισραήλ που βρισκόταν στην Αίγυπτο, ο Ιεχωβά υποσχέθηκε: «Θα αποδειχτώ Θεός για εσάς· και εσείς οπωσδήποτε θα γνωρίσετε ότι εγώ είμαι ο Ιεχωβά ο Θεός σας». (Εξ 6:6, 7) Ο Φαραώ ήταν πεπεισμένος ότι οι θεοί και οι θεές της Αιγύπτου είχαν τη δύναμη να εξουδετερώσουν τα έργα του Ιεχωβά. Ο Θεός επέτρεψε σκόπιμα στον Φαραώ να συνεχίσει την απειθή πορεία του για ένα διάστημα. Η παράταση αυτή δόθηκε για “να δείξει ο Ιεχωβά τη δύναμή του και να κάνει το όνομά του να διακηρυχτεί σε όλη τη γη”. (Εξ 9:13-16· 7:3-5) Χάρη σε αυτήν πολλαπλασιάστηκαν τα “σημεία” και τα «θαύματα» του Θεού (Ψλ 105:27) και επήλθαν δέκα πληγές που κατέδειξαν ότι ο Δημιουργός έχει υπό τον έλεγχό του το νερό, το φως του ήλιου, τα έντομα, τα ζώα και τα ανθρώπινα σώματα.—Εξ 7-12.

Με αυτόν τον τρόπο, ο Ιεχωβά αποδείχτηκε διαφορετικός από τους “θεούς της φύσης”. Οι συγκεκριμένες πληγές, μεταξύ των οποίων το σκοτάδι, η θύελλα, το χαλάζι, τα σμήνη των ακρίδων και παρόμοια γεγονότα, προλέχθηκαν και έλαβαν χώρα ακριβώς όπως δηλώθηκε. Δεν ήταν απλές συμπτώσεις ή τυχαία συμβάντα. Οι έγκαιρες προειδοποιήσεις έδωσαν τη δυνατότητα σε όσους τις πρόσεξαν να αποφύγουν ορισμένες από αυτές. (Εξ 9:18-21· 12:1-13) Ο Θεός μπορούσε να επιλέγει πού θα γίνονταν αισθητές οι πληγές, κάνοντας μερικές να αφήσουν μια συγκεκριμένη περιοχή ανέπαφη και προσδιορίζοντας έτσι ποιοι ήταν οι επιδοκιμασμένοι υπηρέτες του. (Εξ 8:22, 23· 9:3-7, 26) Μπορούσε να ξεκινήσει και να σταματήσει τις πληγές κατά βούληση. (Εξ 8:8-11· 9:29) Αν και οι μάγοι ιερείς του Φαραώ προφανώς αντέγραψαν τις πρώτες δύο (πιθανόν προσπαθώντας ακόμη και να τις αποδώσουν στις αιγυπτιακές θεότητές τους), γρήγορα οι απόκρυφες τέχνες τους τούς απογοήτευσαν, και υποχρεώθηκαν να αναγνωρίσουν «το δάχτυλο του Θεού» στην εκτέλεση της τρίτης πληγής. (Εξ 7:22· 8:6, 7, 16-19) Δεν μπόρεσαν να αντιστρέψουν τις πληγές και μάλιστα προσβλήθηκαν και οι ίδιοι.—Εξ 9:11.

Ο Ιεχωβά “αποδείχτηκε Θεός για τον Ισραήλ” και έκανε φανερό ότι ήταν “κοντά τους” ανακτώντας τους με «απλωμένο βραχίονα και με μεγάλες κρίσεις». (Εξ 6:6, 7· Δευ 4:7) Μετά την καταστροφή των δυνάμεων του Φαραώ στην Ερυθρά Θάλασσα, ο λαός του Ισραήλ «άρχισε να φοβάται τον Ιεχωβά και να θέτει πίστη στον Ιεχωβά και στον Μωυσή τον υπηρέτη του».—Εξ 14:31.

Η θέσπιση της διαθήκης του Νόμου. Πριν από τη θέσπιση της διαθήκης του Νόμου με τον Ισραήλ, ο Ιεχωβά εκτέλεσε θαύματα, παρέχοντας νερό και τροφή στα εκατομμύρια που βρίσκονταν τώρα στην έρημο του Σινά και δίνοντάς τους τη νίκη εναντίον όποιων τους επιτίθεντο. (Εξ 15:22-25· 16:11-15· 17:5-16) Στον προκαθορισμένο τόπο, το Όρος Σινά, ο Ιεχωβά επέδειξε με τρόπο που προκαλούσε δέος ότι έχει υπό τον έλεγχό του τις δημιουργημένες γήινες δυνάμεις. (Εξ 19:16-19· παράβαλε Εβρ 12:18-21.) Το έθνος είχε κάθε λόγο να αναγνωρίσει τη θεϊκή Πηγή της διαθήκης και να αποδεχτεί τους όρους της με βαθύ σεβασμό. (Δευ 4:32-36, 39) Ο αξιοσημείωτος τρόπος με τον οποίο ο Ιεχωβά χρησιμοποιούσε τον Μωυσή παρείχε επίσης πραγματική βάση ώστε να δεχτεί με πεποίθηση ο λαός ως θεόπνευστη την Πεντάτευχο, το αρχικό μέρος των Αγίων Γραφών που γράφτηκε με το χέρι του Μωυσή. (Παράβαλε Δευ 34:10-12· Ιη 1:7, 8.) Όταν αμφισβητήθηκε η εξουσία του Ααρωνικού ιερατείου, ο Ιεχωβά έδωσε περαιτέρω ορατή επιβεβαίωση.—Αρ κεφ. 16, 17.

Η κατάκτηση της Χαναάν. Η κατάκτηση εφτά εθνών της Χαναάν, “πολυπληθέστερων και κραταιότερων” από τον Ισραήλ (Δευ 7:1, 2), επιβεβαίωσε ακόμη περισσότερο ότι ο Ιεχωβά είναι ο αληθινός Θεός. (Ιη 23:3, 8-11) Η φήμη του Ιεχωβά προετοίμασε το έδαφος (Εξ 9:16· Ιερ 32:20, 21), και “ο τρόμος και ο φόβος” που ενέπνεε ο Ισραήλ επειδή ήταν ο λαός του εξασθένισαν τους εναντίους τους. (Δευ 11:25· Εξ 15:14-17) Επομένως, όσοι εναντιώνονταν ήταν ακόμη πιο αξιόμεμπτοι, διότι είχαν αποδείξεις ότι αυτός ήταν ο λαός του αληθινού Θεού. Πολεμώντας τον, ήταν σαν να πολεμούσαν εναντίον του Θεού. Μερικοί Χαναναίοι, ενεργώντας σοφά, αναγνώρισαν ότι ο Ιεχωβά ήταν ανώτερος από τους ειδωλολατρικούς θεούς τους—όπως είχαν αναγνωρίσει και άλλοι παλιότερα—και επιζήτησαν την εύνοιά του.—Ιη 2:1, 9-13.

Ο ήλιος και η σελήνη μένουν ακίνητα. Ο Ιεχωβά, ενεργώντας προς όφελος των πολιορκημένων Γαβαωνιτών—Χαναναίων που είχαν θέσει πίστη σε αυτόν—παρέτεινε την επίθεση του Ισραήλ εναντίον των πολιορκητών κάνοντας τον ήλιο και τη σελήνη να μείνουν στις θέσεις τους ως προς την οπτική γωνία όσων βρίσκονταν στο πεδίο της μάχης, με αποτέλεσμα να καθυστερήσει η δύση του ήλιου σχεδόν για μία ημέρα. (Ιη 10:1-14) Αν και αυτό μπορεί να έγινε με παύση της περιστροφής της γης, θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί και με άλλα μέσα, όπως με διάθλαση των ηλιακών και των σεληνιακών ακτίνων φωτός ώστε να επιτευχθεί το ίδιο αποτέλεσμα. Όποια μέθοδος και αν χρησιμοποιήθηκε, καταδείχτηκε και πάλι πως «ό,τι ευχαριστούνταν να κάνει ο Ιεχωβά, το έκανε στους ουρανούς και στη γη, στις θάλασσες και σε όλα τα υδάτινα βάθη». (Ψλ 135:6) Όπως έγραψε μεταγενέστερα ο απόστολος Παύλος: «Κάθε οίκος κατασκευάζεται από κάποιον, αλλά εκείνος που κατασκεύασε τα πάντα είναι ο Θεός». (Εβρ 3:4) Ο Ιεχωβά κάνει ό,τι του αρέσει με το οικοδόμημά του, χρησιμοποιώντας το όπως τον εξυπηρετεί, όπως κάνει και κάποιος που χτίζει ένα σπίτι.—Παράβαλε 2Βα 20:8-11.

Τους επόμενους τέσσερις αιώνες, σε όλη τη διάρκεια της περιόδου των Κριτών, ο Ιεχωβά συνέχισε να υποστηρίζει τους Ισραηλίτες όταν ήταν όσιοι σε Αυτόν και να αποσύρει την υποστήριξή του όταν στρέφονταν σε άλλους θεούς.—Κρ 6:11-22, 36-40· 4:14-16· 5:31· 14:3, 4, 6, 19· 15:14· 16:15-21, 23-30.

Υπό την ισραηλιτική μοναρχία. Στα 510 χρόνια της ισραηλιτικής μοναρχίας, ο κραταιός «βραχίονας» του Ιεχωβά και το προστατευτικό του «χέρι» κράτησαν πολλές φορές ισχυρούς επιτιθέμενους μακριά, προκάλεσαν σύγχυση και διάσπαση στις δυνάμεις τους και τους έτρεψαν σε φυγή προς τις πατρίδες τους. Αυτά τα έθνη δεν λάτρευαν μόνο «θεούς της φύσης», αλλά επίσης θεούς (και θεές) του πολέμου. Σε μερικές περιπτώσεις, ο ίδιος ο επικεφαλής της χώρας θεωρούνταν θεός. Εφόσον επέμεναν να πολεμούν εναντίον του λαού του Ιεχωβά, Εκείνος αποδείκνυε και πάλι ότι ήταν «ανδρείος πολεμιστής», “ένδοξος Βασιλιάς, κραταιός στη μάχη”. (Εξ 15:3· Ψλ 24:7-10· Ησ 59:17-19) Ουσιαστικά, αναμετρήθηκε μαζί τους σε όλους τους τύπους εδάφους, χρησιμοποίησε πολεμική στρατηγική που ξεγέλασε τους καυχησιολόγους στρατηγούς τους και κατανίκησε πολεμιστές πολλών εθνών, όπως και τον ειδικό πολεμικό εξοπλισμό τους. (2Σα 5:22-25· 10:18· 1Βα 20:23-30· 2Χρ 14:9-12) Μπορούσε να κάνει γνωστά στο λαό του τα μυστικά πολεμικά τους σχέδια με τόση ακρίβεια σαν να υπήρχαν εγκατεστημένες στα ανάκτορά τους ηλεκτρονικές συσκευές ακρόασης. (2Βα 6:8-12) Μερικές φορές ενίσχυε το λαό του ώστε να διεξάγει τη μάχη, ενώ άλλοτε κέρδιζε αυτός τις νίκες χωρίς να χρειαστεί από μέρους τους ούτε ένα χτύπημα. (2Βα 7:6, 7· 2Χρ 20:15, 17, 22, 24, 29) Με όλα αυτά, ο Ιεχωβά ντρόπιαζε τους πολεμικούς θεούς των εθνών και τους εξέθετε ως κάτι το αποτυχημένο και απατηλό.—Ησ 41:21-24· Ιερ 10:10-15· 43:10-13.

Στην εξορία και στην αποκατάσταση. Μολονότι ο Ιεχωβά επέτρεψε να εξοριστεί το έθνος—δεδομένου ότι το βόρειο βασίλειο κατακτήθηκε από την Ασσυρία και το βασίλειο του Ιούδα ερημώθηκε από τη Βαβυλώνα—διατήρησε ζωντανή τη Δαβιδική γραμμή σε εκπλήρωση της διαθήκης που είχε κάνει με τον Δαβίδ για αιώνια βασιλεία. (Ψλ 89:3, 4, 35-37) Στην περίοδο της εξορίας διατήρησε επίσης ζωντανή την πίστη του λαού του, χρησιμοποιώντας τον Δανιήλ και άλλους με θαυμαστούς τρόπους και εκτελώντας θαυματουργικές πράξεις που υποχρέωσαν ακόμη και παγκόσμιους άρχοντες να αναγνωρίσουν ταπεινά τη δύναμή του. (Δα 3:19-29· 4:34-37· 6:16-23) Με την πτώση της κραταιάς Βαβυλώνας, ο Ιεχωβά κατέδειξε και πάλι ότι είναι ο μόνος αληθινός Θεός, εξέθεσε τους ειδωλολατρικούς θεούς ως κάτι μη πραγματικό και τους ντρόπιασε. Ο λαός του υπήρξε μάρτυρας αυτού του γεγονότος. (Ησ 41:21-29· 43:10-15· 46:1, 2, 5-7) Χειραγώγησε τους βασιλιάδες της Περσίας ώστε να ενεργήσουν υπέρ του Ισραήλ, υλοποιώντας την απελευθέρωση του λαού του και την επιστροφή του στην πατρίδα του και δίνοντάς του τη δυνατότητα να ανοικοδομήσει το ναό και αργότερα την πόλη της Ιερουσαλήμ. (Εσδ 1:1-4· 7:6, 27, 28· Νε 1:11· 2:1-8) Ο Έσδρας δικαίως ντράπηκε να ζητήσει από τον Πέρση βασιλιά στρατιωτική προστασία για τη συνοδεία του, παρότι μετέφεραν φορτίο συνολικής αξίας προφανώς μεγαλύτερης από $43.000.000. Ο Ιεχωβά τούς φύλαξε στη διάρκεια του ταξιδιού τους προς την Ιερουσαλήμ σε απάντηση της προσευχής τους.—Εσδ 8:21-27.

Στο διάστημα που μεσολάβησε ανάμεσα στην ολοκλήρωση του εβραϊκού τμήματος των Γραφών και στη γέννηση του Γιου του Θεού στη γη, η δύναμη του Θεού πρέπει οπωσδήποτε να δρούσε ώστε να εξασφαλιστεί η διατήρηση του έθνους του Ισραήλ, της πρωτεύουσάς του της Ιερουσαλήμ, της γειτονικής πόλης Βηθλεέμ, του ναού με το ιερατείο του, καθώς και άλλων χαρακτηριστικών του Ιουδαϊκού συστήματος, διότι όλα αυτά έπρεπε να υπάρχουν για να εκπληρωθούν οι προφητείες στο πρόσωπο του Χριστού Ιησού και στη δράση του. Η ιστορία αναφέρει ότι έγιναν προσπάθειες να αντικατασταθεί πλήρως το Ιουδαϊκό σύστημα πραγμάτων μέσω εξελληνισμού, δηλαδή μέσω μεταστροφής στην ελληνική θρησκεία. Τελικά, όμως, αυτές οι προσπάθειες απέτυχαν.—Βλέπε ΕΛΛΑΔΑ, ΕΛΛΗΝΕΣ (Το Αποτέλεσμα του Εξελληνισμού των Ιουδαίων).

“Χριστός η Δύναμη του Θεού”. Από τη θαυματουργική γέννηση του Ιησού και έπειτα, η δύναμη του Θεού εκδηλωνόταν προς αυτόν και μέσω αυτού όπως ποτέ προηγουμένως. Σαν τον ψαλμωδό, έτσι και αυτός έγινε «για πολλούς . . . σαν ένα θαύμα». (Ψλ 71:7) Ο Ιησούς και οι μαθητές του, όπως ο Ησαΐας και τα παιδιά του, ήταν «ως σημεία και ως θαύματα στον Ισραήλ από τον Ιεχωβά των στρατευμάτων», προμηνύοντας το μέλλον και αποκαλύπτοντας το σκοπό του Θεού. (Ησ 8:18· Εβρ 2:13· παράβαλε Λου 2:10-14.) Στο πρόσωπο του Ιησού βρήκαν εκπλήρωση, ή αλλιώς τελεσφόρησαν, πράγματα που απεργαζόταν δυναμικά ο Θεός επί χιλιετίες. Δικαίως χαρακτήρισε ο απόστολος Παύλος τον Ιησού ως «τη δύναμη του Θεού και τη σοφία του Θεού».—1Κο 1:24.

Ο Ιησούς αποδείχτηκε ότι ήταν ο από πολλού αναμενόμενος Μεσσίας, ο Χρισμένος του Ιεχωβά, για τον οποίο είχε προλεχθεί ότι θα εκδήλωνε “το πνεύμα της κραταιότητας”. (Ησ 11:1-5) Ως τέτοιο πρόσωπο, ήταν εύλογο ότι θα είχε στη διάθεσή του δυνατή μαρτυρία για να υποστηρίξει αυτό το γεγονός. (Μιχ 5:2-5· παράβαλε Ιωα 7:31.) Ήδη με τη γέννηση του Ιησού από μια παρθένα Ιουδαία, ο Θεός είχε αρχίσει να δίνει μαρτυρία για λογαριασμό του Γιου του. (Λου 1:35-37) Αυτή η γέννηση δεν αποτέλεσε απλώς θεαματική επίδειξη θεϊκής δύναμης, αλλά εξυπηρέτησε πολύ συγκεκριμένους σκοπούς. Έφερε σε ύπαρξη έναν τέλειο άνθρωπο, έναν “δεύτερο Αδάμ”, κάποιον ο οποίος θα μπορούσε να αγιάσει το όνομα του Πατέρα του, να εξαλείψει το όνειδος που είχε επιφέρει σε εκείνο το όνομα ο πρώτος ανθρώπινος γιος και έτσι να διαψεύσει τον προκλητικό ισχυρισμό του Σατανά. Επιπλέον, ο τέλειος Ιησούς θα παρείχε νομική βάση για την απολύτρωση της υπάκουης ανθρωπότητας από την αρπάγη της Βασίλισσας Αμαρτίας και του Βασιλιά Θανάτου. (1Κο 15:45-47· Εβρ 2:14, 15· Ρω 5:18-21· βλέπε ΛΥΤΡΟ.) Και αυτός ο τέλειος απόγονος του Δαβίδ θα ήταν ο κληρονόμος μιας αιώνιας Βασιλείας.—Λου 1:31-33.

Το χρίσμα του Ιησού με το πνεύμα του Θεού συνοδεύτηκε από θεϊκή δύναμη. (Πρ 10:38) Ο Μωυσής ήταν «δυνατός στα λόγια και στις πράξεις του». Ως “ο προφήτης που θα ήταν μεγαλύτερος από τον Μωυσή”, ο Ιησούς είχε αναλογικά σπουδαιότερα διαπιστευτήρια. (Δευ 34:10-12· Πρ 7:22· Λου 24:19· Ιωα 6:14) Δικαίως “δίδασκε με εξουσία”. (Ματ 7:28, 29) Έτσι λοιπόν, όπως ακριβώς ο Θεός είχε παράσχει λόγους για πίστη στον Μωυσή, στον Ιησού του Ναυή και σε άλλους, έτσι και τώρα έδωσε ισχυρή βάση για πίστη στον Γιο του. (Ματ 11:2-6· Ιωα 6:29) Ο Ιησούς δεν επιζήτησε δόξα για τον εαυτό του, αλλά παραδεχόταν συνεχώς ότι ο Θεός ήταν η Πηγή των δυναμικών του έργων. (Ιωα 5:19, 26· 7:28, 29· 9:3, 4· 14:10) Τα ειλικρινή άτομα αναγνώρισαν «τη μεγαλειώδη δύναμη του Θεού» που φανερωνόταν μέσω αυτού.—Λου 9:43· 19:37· Ιωα 3:2· 9:28-33· παράβαλε Λου 1:68· 7:16.

Τι προμήνυαν τα θαύματα του Ιησού;

Τα όσα έκανε ο Ιησούς απέδειξαν ότι ο Θεός ενδιαφέρεται για την ανθρωπότητα και τεκμηρίωσαν το τι επρόκειτο τελικά να κάνει για όλους όσους αγαπούν τη δικαιοσύνη. Τα δυναμικά έργα του Ιησού σχετίζονταν ως επί το πλείστον με τα προβλήματα της ανθρωπότητας, το πρώτο και βασικότερο από τα οποία είναι το πρόβλημα της αμαρτίας, με όλες τις επιβλαβείς συνέπειές του. Η ασθένεια και ο θάνατος είναι επακόλουθα της αμαρτίας, ενώ η ικανότητα που είχε ο Ιησούς να θεραπεύει κάθε είδους ασθένειες (Ματ 8:14, 15· Λου 6:19· 17:11-14· 8:43-48), ακόμη δε και να ανασταίνει νεκρούς (Ματ 9:23-25· Λου 7:14, 15· Ιωα 11:39-44), απέδειξε ότι αυτός ήταν το μέσο που προσδιόρισε ο Θεός για να απελευθερωθεί η ανθρωπότητα από την αμαρτία και την ποινή της. (Παράβαλε Μαρ 2:5-12.) Ο Ιησούς ήταν πολύ ανώτερος από το μάννα που έφαγε ο Ισραήλ στην έρημο—ήταν «το αληθινό ψωμί από τον ουρανό», «το ψωμί της ζωής». (Ιωα 6:31-35, 48-51) Δεν έβγαλε κατά γράμμα νερό από έναν βράχο, αλλά έφερε “ζωντανό νερό”, το “νερό της ζωής”.—Ιωα 7:37, 38· Απ 22:17· παράβαλε Ιωα 4:13, 14.

Τα δυναμικά του έργα αποτέλεσαν επίσης θαυμαστά προμηνύματα άλλων ευλογιών που πρόκειται να έρθουν μέσω της βασιλικής του διακυβέρνησης. Ενώ ο Ελισαιέ είχε θρέψει 100 άτομα με 20 ψωμιά μόνο και με λίγα σιτηρά, ο Ιησούς έθρεψε χιλιάδες με πολύ λιγότερα. (2Βα 4:42-44· Ματ 14:19-21· 15:32-38) Ο Μωυσής και ο Ελισαιέ είχαν κάνει το πικρό ή το δηλητηριασμένο νερό γλυκό. Ο Ιησούς μετέτρεψε συνηθισμένο νερό σε εκλεκτό κρασί για να συμβάλει στη χαλάρωση και στην αναψυχή που πρόσφερε ένα γαμήλιο συμπόσιο. (Εξ 15:22-25· 2Βα 2:21, 22· Ιωα 2:1-11) Συνεπώς, η διακυβέρνησή του θα έφερνε οπωσδήποτε απαλλαγή από την πείνα σε όλους τους υπηκόους του, θα έφερνε απολαυστικό “συμπόσιο για όλους τους λαούς”. (Ησ 25:6) Η ικανότητα που είχε να κάνει την εργασία των ανθρώπων εξαιρετικά αποδοτική—παραδείγματος χάρη την αλιευτική εργασία των μαθητών του—παρείχε τη διαβεβαίωση ότι, υπό την ευλογία της Βασιλείας του, οι άνθρωποι δεν θα ήταν αναγκασμένοι να ζουν με στερήσεις έτσι ώστε ίσα ίσα να τα καταφέρνουν.—Λου 5:4-9· παράβαλε Ιωα 21:3-7.

Το πιο σπουδαίο είναι ότι όλα αυτά συνδέονταν με πνευματικά ζητήματα. Καθώς ο Ιησούς χάριζε πνευματική όραση, ομιλία και υγεία στους πνευματικά τυφλούς, βουβούς και αρρώστους, χάριζε επίσης και εξασφάλιζε την απόλαυση πνευματικής τροφής και ποτού σε αφθονία, και εγγυόταν την παραγωγικότητα της διακονίας των μαθητών του. (Παράβαλε Λου 5:10, 11· Ιωα 6:35, 36.) Σε ορισμένες περιπτώσεις ικανοποίησε θαυματουργικά τις υλικές ανάγκες του λαού πρωτίστως για να ενισχύσει την πίστη τους. Αυτά τα πράγματα δεν αποτελούσαν ποτέ αυτοσκοπό. (Παράβαλε Ιωα 6:25-27.) Έπρεπε να επιζητούνται πρώτα η Βασιλεία και η δικαιοσύνη του Θεού, όχι η τροφή και το ποτό. (Ματ 6:31-33) Ο Ιησούς έθεσε το παράδειγμα σε αυτόν τον τομέα αρνούμενος να μετατρέψει τις πέτρες σε ψωμί για τον εαυτό του.—Ματ 4:1-3.

Πνευματική απελευθέρωση. Το έθνος του Ισραήλ είχε γνωρίσει κραταιούς πολεμιστές, αλλά η δύναμη του Θεού μέσω του Γιου του είχε ως στόχο της μεγαλύτερους εχθρούς από απλούς ανθρώπινους στρατοκράτες. Ο Ιησούς υπήρξε ο Απελευθερωτής (Λου 1:69-74) ανοίγοντας το δρόμο για την απελευθέρωση από την κύρια πηγή καταδυνάστευσης, τον Σατανά και τους δαίμονές του. (Εβρ 2:14, 15) Δεν απελευθέρωσε μόνο ο ίδιος προσωπικά πολλούς από τη δαιμονοληψία (Λου 4:33-36), αλλά με τα δυνατά του λόγια αλήθειας άνοιξε επίσης διάπλατα τις πύλες της ελευθερίας για όσους επιθυμούσαν να απαλλαχτούν από τα καταπιεστικά φορτία και τη δουλεία που τους είχε επιβάλει η ψεύτικη θρησκεία. (Ματ 23:4· Λου 4:18· Ιωα 8:31, 32) Με τη δική του πορεία πίστης και ακεραιότητας, νίκησε, όχι απλώς μια πόλη ή μια αυτοκρατορία, αλλά «τον κόσμο».—Ιωα 14:30· 16:33.

Η σχετική σπουδαιότητα των θαυματουργικών πράξεων. Μολονότι ο Ιησούς τόνιζε πρωτίστως τις αλήθειες που διακήρυττε, ωστόσο κατέδειξε επίσης τη σχετική σπουδαιότητα των δυναμικών του έργων, εφιστώντας τακτικά την προσοχή στο ότι αυτά επικύρωναν το διορισμό και το άγγελμά του. Η σπουδαιότητά τους έγκειτο ιδίως στην εκπλήρωση προφητειών. (Ιωα 5:36-39, 46, 47· 10:24-27, 31-38· 14:11· 20:27-29) Όσοι έβλεπαν αυτά τα έργα αποκτούσαν ειδική ευθύνη. (Ματ 11:20-24· Ιωα 15:24) Όπως είπε αργότερα ο Πέτρος στα πλήθη την Πεντηκοστή, ο Ιησούς ήταν άντρας «τον οποίο ο Θεός έδειξε δημόσια σε εσάς μέσω δυναμικών έργων και θαυμαστών προμηνυμάτων και σημείων που έκανε ο Θεός μέσω εκείνου ανάμεσά σας, όπως οι ίδιοι γνωρίζετε». (Πρ 2:22) Αυτές οι αποδείξεις θεϊκής δύναμης έδειχναν ότι η Βασιλεία του Θεού τούς είχε «καταφθάσει».—Ματ 12:28, 31, 32.

Επειδή ο Θεός χρησιμοποίησε τον Γιο του με αυτόν τον εξέχοντα τρόπο, “αποκαλύφτηκαν οι διαλογισμοί πολλών καρδιών”. (Λου 2:34, 35) Οι άνθρωποι έβλεπαν έκδηλο “το βραχίονα του Ιεχωβά”, αλλά πολλοί—οι περισσότεροι—προτίμησαν να ερμηνεύσουν διαφορετικά τα τεκταινόμενα ή να επιτρέψουν σε ιδιοτελή ενδιαφέροντα να τους εμποδίσουν να ενεργήσουν σε αρμονία με το ορατό “σημείο”. (Ιωα 12:37-43· 11:45-48) Πολλοί ήθελαν προσωπικά οφέλη από τη δύναμη του Θεού αλλά δεν πεινούσαν ειλικρινά για την αλήθεια και τη δικαιοσύνη. Οι καρδιές τους δεν συγκινήθηκαν από τη συμπόνια και την καλοσύνη που ήταν το κίνητρο για πολλά δυναμικά έργα του Ιησού (παράβαλε Λου 1:78· Ματ 9:35, 36· 15:32-37· 20:34· Μαρ 1:40, 41· Λου 7:11-15 με Λου 14:1-6· Μαρ 3:1-6), συμπόνια που αντανακλούσε εκείνη του Πατέρα του.—Μαρ 5:18, 19.

Υπεύθυνη χρήση της δύναμης. Ο Ιησούς χρησιμοποιούσε πάντα τη δύναμη υπεύθυνα—ποτέ χάριν επίδειξης. Η κατάρα που έδωσε στην άκαρπη συκιά είχε προφανώς συμβολική σημασία. (Μαρ 11:12-14· παράβαλε Ματ 7:19, 20· 21:42, 43· Λου 13:6-9.) Ο Ιησούς αρνήθηκε να εμπλακεί σε άσκοπους θεατρινισμούς όπως του πρότεινε ο Σατανάς. Όταν περπάτησε πάνω στο νερό, ήταν επειδή πήγαινε κάπου και εκείνη την προχωρημένη ώρα δεν υπήρχε διαθέσιμο μεταφορικό μέσο, κάτι τελείως διαφορετικό από το να πηδήσει από την έπαλξη του ναού σαν να έκανε απόπειρα αυτοκτονίας. (Ματ 4:5-7· Μαρ 6:45-50) Η περιέργεια του Ηρώδη, η οποία υποκινούνταν από εσφαλμένα κίνητρα, δεν ικανοποιήθηκε, εφόσον ο Ιησούς αρνήθηκε να εκτελέσει για αυτόν οποιοδήποτε σημείο. (Λου 23:8) Πρωτύτερα είχε αρνηθεί να παράσχει «σημείο από τον ουρανό» όταν του το ζήτησαν οι Φαρισαίοι και οι Σαδδουκαίοι, προφανώς επειδή το ζητούσαν, όχι για να ενισχύσουν την πίστη τους στην εκπλήρωση του Λόγου του Θεού, αλλά για να παρακάμψουν την ανάγκη τέτοιας πίστης. Το κίνητρό τους ήταν κακό.—Ματ 16:1-4· παράβαλε 15:1-6· 22:23, 29.

Παρόμοια, η απιστία που επικρατούσε στη Ναζαρέτ τον εμπόδισε να εκτελέσει πολλά δυναμικά έργα εκεί, όχι βέβαια επειδή η πηγή της δύναμής του ήταν ανεπαρκής, αλλά επειδή οι περιστάσεις δεν δικαιολογούσαν κάτι τέτοιο, δεν το επέτρεπαν. Η θεϊκή δύναμη δεν έπρεπε να σπαταλιέται σε μη δεκτικούς σκεπτικιστές. (Μαρ 6:1-6· παράβαλε Ματ 10:14· Λου 16:29-31.) Ούτε και η πίστη των άλλων ήταν απολύτως αναγκαία προϋπόθεση για να εκτελέσει ο Ιησούς θαυματουργικές πράξεις, πράγμα το οποίο καταδεικνύεται από το ότι γιάτρεψε το κομμένο αφτί του δούλου του αρχιερέα, ο οποίος ανήκε στο πλήθος που είχε έρθει για να τον συλλάβει.—Λου 22:50, 51.

Η ανάσταση του Ιησού Χριστού από τους νεκρούς σε πνευματική ζωή ήταν η μεγαλύτερη εκδήλωση δύναμης όλων των εποχών από μέρους του Θεού. Χωρίς αυτήν, η Χριστιανική πίστη θα ήταν «μάταιη» και οι ακόλουθοί του θα ήταν «οι πιο αξιολύπητοι από όλους τους ανθρώπους». (1Κο 15:12-19) Ήταν η πράξη που εξιστόρησαν οι μαθητές του Ιησού με τη μεγαλύτερη συνέπεια και ο σπουδαιότερος μεμονωμένος παράγοντας για την ενίσχυση της πίστης. Η απόσταση δεν είχε εμποδίσει τον Ιησού να ασκήσει δύναμη όταν ήταν στη γη (Ματ 8:5-13· Ιωα 4:46-53), και τώρα, από την ουράνια θέση του, εκείνος έχρισε τους ακολούθους του με το πνεύμα του Θεού την Πεντηκοστή, καθιστώντας τους ικανούς να επιτελούν δυναμικά έργα κατά την απουσία του. Με αυτόν τον τρόπο επικύρωσε τη μαρτυρία τους σχετικά με την ανάστασή του (Πρ 4:33· Εβρ 2:3, 4) και επιπλέον απέδειξε ότι αυτοί ήταν ο επιδοκιμασμένος λαός του Θεού, η εκκλησία του.—Πρ 2:1-4, 14-36, 43· 3:11-18.

Ο θάνατος του Γιου του Ιεχωβά ως ανθρώπου δεν είχε μικρύνει το χέρι του Ιεχωβά, όπως επιβεβαιώθηκε από τα πολλά θαύματα, σημεία και θαυμαστά προμηνύματα που εκτελούσαν οι απόστολοι και άλλοι. (Πρ 4:29, 30· 6:8· 14:3· 19:11, 12) Τα δυναμικά έργα εκείνων ήταν όμοια με τα έργα του Κυρίου τους, δηλαδή θεράπευαν κουτσούς (Πρ 3:1-9· 14:8-10) και αρρώστους (Πρ 5:12-16· 28:7-9), ανέσταιναν νεκρούς (Πρ 9:36-41· 20:9-11) και εξέβαλλαν δαίμονες (Πρ 8:6, 7· 16:16-18), χωρίς να επιζητούν προσωπικό όφελος ή τιμή για τον εαυτό τους. (Πρ 3:12· 8:9-24· 13:15-17) Μέσω αυτών ο Θεός εξέφερε κρίσεις ενάντια σε αδικοπραγούντες, όπως είχε κάνει και μέσω προγενέστερων προφητών, προάγοντας τον οφειλόμενο σεβασμό προς τον εαυτό του και τους εκπροσώπους του. (Πρ 5:1-11· 13:8-12) Τους χορηγήθηκαν νέες ικανότητες, όπως η ικανότητα να μιλούν ξένες γλώσσες και να τις ερμηνεύουν. Και αυτό, επίσης, ήταν για «ωφέλιμο σκοπό», διότι σύντομα επρόκειτο να επεκτείνουν το έργο κηρύγματος πέρα από τον Ισραήλ, μιλώντας για τα θαυμαστά έργα του Ιεχωβά ανάμεσα στα έθνη.—1Κο 12:4-11· Ψλ 96:3, 7.

Ο Ιεχωβά Θεός έκανε και άλλα δυναμικά πράγματα, όπως το ότι τους άνοιξε “πόρτες” δίνοντάς τους την ευκαιρία να κηρύξουν σε ορισμένες περιοχές, το ότι τους προστάτεψε από εκείνους που ήθελαν να θέσουν τέλος στο διακονικό τους έργο ή το ότι κατηύθυνε τη δράση τους—και όλα αυτά με τρόπους που πέρασαν γενικά απαρατήρητοι από το κοινό.—Πρ 5:17-20· 8:26-29, 39, 40· 9:1-8· 10:19-22, 44-48· 12:6-11· 13:2· 16:6-10, 25-33· 18:9, 10· 1Κο 16:8, 9.

Είχε προειπωθεί ότι οι θαυματουργικές ικανότητες που χορηγήθηκαν από το πνεύμα στους αποστόλους, και μεταδόθηκαν από αυτούς σε άλλους, θα διαρκούσαν μόνο ενόσω η Χριστιανική εκκλησία βρισκόταν “στα σπάργανα”, και μετά θα έπαυαν. (1Κο 13:8-11· βλέπε ΔΩΡΑ ΚΑΙ ΧΑΡΙΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΘΕΟ [Χαρίσματα του Πνεύματος].) Σύμφωνα με την Εγκυκλοπαίδεια (Cyclopædia) των Μακ Κλίντοκ και Στρονγκ (Τόμ. 6, σ. 320), «μπορεί αναντίρρητα να ειπωθεί ότι, κατά τη διάρκεια των πρώτων εκατό ετών μετά το θάνατο των αποστόλων, ακούμε λίγα πράγματα ή και τίποτα για θαύματα που εκτελούσαν οι πρώτοι Χριστιανοί». Εντούτοις, ο Ιησούς και οι απόστολοί του προειδοποίησαν ότι στο μέλλον θα εκτελούνταν απατηλά δυναμικά έργα από τους αποστάτες, καθώς επίσης από ένα συμβολικό θηρίο—από εχθρούς του Θεού.—Ματ 7:21-23· 24:23-25· 2Θε 2:9, 10· Απ 13:11-13· βλέπε ΘΗΡΙΑ, ΣΥΜΒΟΛΙΚΑ.

Οι εκδηλώσεις της δύναμης του Θεού αποκορυφώνονται με την εγκαθίδρυση της Βασιλείας του μέσω του Χριστού Ιησού και με τις πράξεις κρίσης που απορρέουν από αυτό το γεγονός.

Βλέπε ΓΕΜΙΖΩ ΤΟ ΧΕΡΙ ΔΥΝΑΜΗ.