ΟΧΙΑ, ΚΕΡΑΣΦΟΡΑ

[εβρ., ‛αχσούβ· σεφιφόν].

Μια από τις δηλητηριώδεις οχιές της Παλαιστίνης, η οποία ξεχωρίζει από ένα μικρό κωνικό κέρατο που φέρει πάνω από κάθε μάτι. Ο Ρέιμοντ Ντίτμαρς αναφέρει ότι η κερασφόρα οχιά (κεράστης ο κερασφόρος [Cerastes cornutus]) ζει στη βόρεια Αφρική, από την Αλγερία ως την Αίγυπτο, καθώς επίσης στην Αραβία και στη νότια Παλαιστίνη.

Επειδή το δηλητήριο της κερασφόρας οχιάς είναι δυνατό (αν και συνήθως όχι θανατηφόρο για τους ανθρώπους), ο Δαβίδ λέει εύστοχα ότι οι βίαιοι άνθρωποι ακόνισαν τη γλώσσα τους «σαν του φιδιού· το δηλητήριο της κερασφόρας οχιάς είναι κάτω από τα χείλη τους».—Ψλ 140:3· βλέπε ΑΣΠΙΔΑ, 2.

Η κερασφόρα οχιά φτάνει σε μέγιστο μήκος τα 80 εκ. περίπου και, επειδή το χρώμα της είναι ανοιχτό, παρόμοιο με της άμμου, μπορεί να κρύβεται μέσα σε αυτήν ενεδρεύοντας για τη λεία της. Το μη εξασκημένο μάτι δυσκολεύεται πάρα πολύ να εντοπίσει μια κερασφόρα οχιά που παραμονεύει. Στο βιβλίο του Ερπετά του Κόσμου ([Reptiles of the World] 1953, σ. 234, 235), ο Ρέιμοντ Ντίτμαρς περιγράφει μερικές κερασφόρες οχιές που είδε σε αιχμαλωσία: «Όπως όλες οι οχιές της ερήμου, έτσι και αυτές προσπαθούσαν συνεχώς να ρίξουν πάνω στη ράχη τους άμμο για να κρυφτούν. Αν το κλουβί διέθετε αρκετές ίντσες ψιλής άμμου, το μόνο που φαινόταν από τα φίδια στη διάρκεια της ημέρας ήταν η κορυφή των κεφαλιών τους. Καθώς το ερπετό ρίχνει πάνω του άμμο, κάνει το σώμα του τόσο επίπεδο ώστε η κάτω άκρη του λειτουργεί σαν φτυάρι, ενώ στη συνέχεια, με μια σειρά αξιοσημείωτων κυματώσεων που διατρέχουν εκατέρωθεν το σώμα του σε όλο του το μήκος, το φίδι βυθίζεται στην άμμο ή τη συσσωρεύει πάνω στη ράχη του».

Μεταφορική Χρήση. Η κερασφόρα οχιά, η οποία είναι πολύ άγρυπνη και χτυπάει ταχύτατα, είναι γνωστό ότι επιτίθεται σε άλογα. Γι’ αυτό, ο παραλληλισμός της φυλής του Δαν με «κερασφόρο φίδι» στο εδάφιο Γένεση 49:17 είναι πολύ εύστοχος. Εκεί ο Ιακώβ παρομοίασε τον Δαν με φίδι, κερασφόρο φίδι, «το οποίο δαγκώνει τις φτέρνες του αλόγου ώστε ο αναβάτης του πέφτει προς τα πίσω». Η φράση αυτή δεν είχε σκοπό να υποβιβάσει τον Δαν, σαν να επρόκειτο για απαίσιο φίδι κρυμμένο στο χορτάρι, που δεν άξιζε τίποτα άλλο παρά να το πατήσουν με τη φτέρνα. Απεναντίας, με την ιδιότητα του φιδιού, ο Δαν θα εξυπηρετούσε έναν μεγάλο εθνικό σκοπό. Ενεδρεύοντας σαν την κερασφόρα οχιά, θα μπορούσε στην ουσία να δαγκώσει τις φτέρνες του αλόγου στο οποίο θα επέβαινε ένας πολεμιστής του εχθρού, κάνοντας το άλογο να σηκωθεί στα δυο του πόδια και να ρίξει τον αναβάτη προς τα πίσω. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, αν και μικρός, ο Δαν μπορούσε να αποδειχτεί εξίσου επικίνδυνος με μια κερασφόρα οχιά για όσους δημιουργούσαν προβλήματα στον Ισραήλ.