جماعتی که یَهُوَه را حمد می‌گوید

‏«نام تو را به برادرانم اعلام خواهم کرد و در میان جماعت تو را حمد خواهم خواند.‏» —‏ عبرانیان ۲:‏۱۲‏،‏ انجیل شریف.‏

۱،‏ ۲.‏ بسیاری از جماعت چه فایده‌ای برده‌اند،‏ و هدف اصلی از ایجاد آن چیست؟‏

از دیرباز نهاد خانواده برای بسیاری کانون امنیت و صمیمیت بوده است.‏ کتاب مقدّس از نهاد دیگری نیز صحبت می‌کند که شمار کثیری از مردم دنیا از امنیت و گرمی آن برخوردار شده‌اند.‏ این نهاد جماعت مسیحی است.‏ حتی کسانی که از گرمی و محبت خانواده محروم بوده‌اند می‌توانند از برکاتی که یَهُوَه از طریق جماعت خود در اختیار انسان‌ها قرار داده است بهره‌مند شوند.‏ کسانی که اکنون در جماعت شاهدان یَهُوَه هستند،‏ با صمیمیتِ میان اعضای آن و امنیتی که در جمع ایشان وجود دارد،‏ آشنایند.‏

^۲ جماعت صرفاً یک نهاد اجتماعی نیست.‏ اجتماع افرادی هم نیست که پیشینهٔ مشترک یا علایقشان آنان را گرد هم آورده باشد؛‏ مثل کلوپ‌های ورزشی یا کانون‌های تفریحی.‏ هدف اصلی از ایجاد جماعت،‏ پرستش یَهُوَه خداست.‏ حتی در عهد باستان مزمورنویس در مزمور ۳۵:‏۱۸ به این نکته اشاره کرد:‏ «تو را در جماعتِ بزرگ حمد خواهم گفت.‏ تو را در میان قوم عظیم تسبیح خواهم خواند.‏» همچنین در مزمور ۱۰۷:‏۳۱،‏ ۳۲ آمده است:‏ ‹یَهُوَه را به سبب رحمتش تشکر نمایید و به سبب کارهای عجیب او با بنی‌آدم.‏ و او را در مجمع قوم [یعنی جماعت] متعال بخوانید.‏›‏

۳.‏ بنا به گفتهٔ پولُس یکی از اهداف جماعت چیست؟‏

^۳ پولُس رسول که عضو جماعت مسیحی بود به یکی دیگر از اهداف جماعت اشاره کرده،‏ گفت:‏ «اهلِ خانهٔ خدا یعنی جماعتِ خدای زنده،‏ ستون و بنیاد حقیقت است.‏» (‏ ۱تیموتاؤس ۳:‏۱۵‏،‏ ترجمهٔ دنیای جدید )‏ پولُس در مورد چه جماعتی صحبت می‌کرد؟‏ واژهٔ «جماعت» در کتاب مقدّس به چه مفهوم به کار رفته است؟‏ و جواب به این سؤالات چه تأثیری ممکن است بر زندگی و آیندهٔ ما داشته باشد؟‏ برای پاسخ به این پرسش‌ها بجاست که موارد استفادهٔ این واژه را در کتاب مقدّس بررسی کنیم.‏

۴.‏ در متون عبری کتاب مقدّس واژهٔ «جماعت» اغلب در اشاره به چه کسانی به کار رفته است؟‏

^۴ واژهٔ عبری‌ای که اغلب «جماعت» ترجمه شده است،‏ مشتق از کلمه‌ای است که معنی آن «گرد هم آمدن» و «اجتماع کردن» است.‏ (‏ تثنیه ۴:‏۱۰؛‏ ۹:‏۱۰‏)‏ مزمورنویس واژهٔ «جماعت» را برای اجتماع فرشتگان و جمع بدکاران نیز به کار برده است.‏ (‏ مزمور ۲۶:‏۵؛‏ ۸۹:‏۵-‏۷‏)‏ با این حال،‏ در متون عبری کتاب مقدّس این واژه اغلب در اشاره به اسرائیلیان به کار رفته است.‏ یَهُوَه به یعقوب گفت که از وی «جماعتی از امّت‌ها» به وجود خواهد آورد.‏ (‏ پیدایش ۲۸:‏۳؛‏ ۳۵:‏۱۱؛‏ ۴۸:‏۴‏)‏ این پیشگویی بعدها به تحقق رسید و اسرائیلیان به عنوان ‹جماعت یَهُوَه› یعنی ‹جماعت خدا› برگزیده شدند.‏ —‏ اعداد ۲۰:‏۴؛‏ نَحَمِیا ۱۳:‏۱؛‏ یوشَع ۸:‏۳۵؛‏ ۱سموئیل ۱۷:‏۴۷؛‏ میکاه ۲:‏۵‏.‏

۵.‏ واژهٔ یونانی اِکْلِزیا در کتاب مقدّس عموماً به چه معنی به کار رفته است؟‏

^۵ واژهٔ «جماعت» در زبان یونانی اِکْلِزیا می‌باشد و از دو جزء تشکیل شده است؛‏ یکی به معنی «بیرون» و دیگری به معنی «فراخوانی» است.‏ این واژه ممکن است حتی به گروهی غیرمذهبی اطلاق شود؛‏ مثل «جماعتی» که دیمیتریوس در اَفَسُس بر ضدّ پولُس تشکیل داد.‏ (‏ اَعمال ۱۹:‏۳۲،‏ ۳۹،‏ ۴۱‏)‏ لیکن،‏ در کتاب مقدّس واژهٔ اِکْلِزیا عموماً در اشاره به جماعت مسیحی به کار رفته است.‏ در ترجمه‌های فارسی کتاب مقدّس این واژه اغلب «کلیسا» ترجمه شده است.‏ اما،‏ امروزه از کلیسا معنای متفاوتی برداشت می‌شود و اغلب به معنی «محل عبادت مسیحیان» به کار می‌رود.‏ در حالی که «فرهنگ اِمپِریال کتاب مقدّس» (‏ انگل‍.‏)‏ می‌گوید:‏ «واژهٔ اِکْلِزیا هرگز به مفهوم محل عبادت مسیحیان استعمال نشده است.‏» همچنین لازم به ذکر است که در متون یونانی کتاب مقدّس واژهٔ اِکْلِزیا لااقل به چهار مفهوم مختلف به کار رفته است.‏

جماعت خدا متشکل از مسح‌شدگان

۶.‏ داود و عیسی در میان جماعت مصمم به چه کاری بودند؟‏

^۶ داود در مزمور ۲۲:‏۲۲ گفت:‏ «نام تو را به برادران خود اعلام خواهم کرد.‏ در میان جماعت تو را تسبیح خواهم خواند.‏» پولُس این سخن داود را در مورد عیسی به کار برد و سپس افزود:‏ «در هر امری مشابه برادران خود شد تا در امور خدا رئیس کَهَنه‌ای کریم و امین شده،‏ کفّارهٔ گناهان قوم را بکند.‏» (‏ عبرانیان ۲:‏۱۲،‏ ۱۷‏)‏ واضح است که منظور داود از «جماعت،‏» جماعت اسرائیل باستان بود.‏ (‏ مزمور ۴۰:‏۹‏)‏ اما،‏ پولُس واژهٔ جماعت (‏ یونانی اِکْلِزیا )‏ را در مورد چه کسانی به کار برد وقتی که گفت،‏ عیسی یَهُوَه را ‹ در میان جماعت تسبیح می‌خواند›؟‏

۷.‏ در متون یونانی کتاب مقدّس جماعت عمدتاً به چه کسانی اطلاق شده است؟‏

^۷ عبرانیان ۲:‏۱۲،‏ ۱۷ به نکتهٔ قابل توجهی اشاره می‌کند.‏ این آیات نشان می‌دهند که مسیح را نیز می‌توان عضو یک جماعت خواند؛‏ جماعتی که او در میان آن نام یَهُوَه را اعلام می‌کرد؛‏ جماعتی متشکل از خود مسیح و برادران وی.‏ این برادران چه کسانی بودند؟‏ آنان برادران مسح‌شدهٔ وی و بخشی از «ذریّت ابراهیم» محسوب می‌شدند که در «دعوت سماوی» با مسیح شریک بودند.‏ (‏ عبرانیان ۲:‏۱۶–‏۳:‏۱؛‏ متّیٰ ۲۵:‏۴۰‏)‏ در متون یونانی کتاب مقدّس جماعت عمدتاً به مجموع پیروان مسح‌شدهٔ مسیح اطلاق شده است.‏ اینان ۱۴۴٬۰۰۰ نفرند و «کلیسای [(‏ به یونانی اِکْلِزیا )‏ یعنی جماعتِ] نخست‌زادگان که در آسمان مکتوبند» خوانده شده‌اند.‏ —‏ عبرانیان ۱۲:‏۲۳‏.‏

۸.‏ عیسی تشکیل جماعت مسیحی را با چه تشبیهی پیشگویی کرد؟‏

^۸ عیسی حدود یک سال پیش از مرگ خود با یکی از رسولانش در مورد تشکیل این جماعت صحبت کرده،‏ گفت:‏ «تویی پِطْرُس و بر این صخره جماعت خود را بنا می‌کنم و دروازه‌های هادیس بر آن استیلا نخواهد یافت.‏» (‏ متّیٰ ۱۶:‏۱۸‏،‏ د ج )‏ هم پِطْرُس و هم پولُس پی بردند که منظور از «صخره» خود عیسی است.‏ پِطْرُس اشاره نمود کسانی که به صورت ‹سنگ‌های زندهٔ عمارت روحانی› بر صخرهٔ مسیح بنا می‌شوند،‏ «مِلک خاصّ خدا» می‌باشند،‏ ‹تا فضایل کسی را که آنان را فراخوانده است به همه اعلام نمایند.‏› —‏ ۱پِطْرُس ۲:‏۴-‏۹؛‏ مزمور ۱۱۸:‏۲۲؛‏ اِشَعْیا ۸:‏۱۴؛‏ ۱قُرِنتیان ۱۰:‏۱-‏۴‏.‏

۹.‏ جماعت خدا چه هنگام شکل گرفت؟‏

^۹ این «قومی که مِلک خاص خدا» می‌باشد چه هنگام به جماعت مسیحی مبدّل شد؟‏ جماعت مسیحی در پَنْطیکاست سال ۳۳ م.‏ با ریخته شدن روح‌القدس بر شماری از شاگردان عیسی که در اورشلیم گرد هم آمده بودند شکل گرفت.‏ در همان روز پِطْرُس برای گروهی از یهودیان و کسانی که به یهودیت گرویده بودند در خصوص مرگ عیسی سخنرانی‌ای ایراد کرد.‏ کتاب مقدّس می‌گوید که مخاطبانش چنان تحت تأثیر قرار گرفتند که توبه کردند و سپس تعمید گرفتند.‏ در گزارشی در مورد این رویداد آمده است که سه هزار نفر به جماعت خدا پیوستند.‏ (‏ اَعمال ۲:‏۱-‏۴،‏ ۱۴،‏ ۳۷-‏۴۷‏)‏ دلیل رشد آن جماعت این بود که شمار روزافزونی از یهودیان و کسانی که به یهودیت گرویده بودند پی بردند که اسرائیلیان دیگر جماعت خدا محسوب نمی‌شوند،‏ بلکه مسیحیان مسح‌شده یعنی «اسرائیل خدا» جماعت واقعی خدا می‌باشند.‏ —‏ غَلاطیان ۶:‏۱۶؛‏ اَعمال ۲۰:‏۲۸‏.‏

۱۰.‏ رابطهٔ مسیح با جماعت خدا چیست؟‏

^۱۰ کتاب مقدّس اغلب مسیح را جدا از جماعت مسح‌شدگان می‌شمارد.‏ برای مثال آمده است:‏ «من در بارهٔ مسیح و کلیسا [(‏ به یونانی اِکْلِزیا )‏ یعنی جماعت ] سخن می‌گویم.‏» عیسی سرپرست جماعت مسیحیان مسح‌شده است.‏ پولُس نوشت که یَهُوَه مسیح را سر جماعت قرار داد.‏ او همچنین جماعت را «بدن» مسیح خواند.‏ (‏ اَفَسُسیان ۱:‏۲۲،‏ ۲۳؛‏ ۵:‏۲۳،‏ ۳۲؛‏ کُولُسیان ۱:‏۱۸،‏ ۲۴‏)‏ امروزه تنها شمار اندکی از مسح‌شدگان روی زمین باقی مانده‌اند.‏ و می‌توانیم اطمینان داشته باشیم که سرپرستشان عیسی مسیح محبتی عمیق به ایشان دارد.‏ کتاب مقدّس می‌گوید که مسیح چنان محبتی به جماعت دارد که حاضر شد ‹خویشتن را برای آن بدهد.‏› (‏ اَفَسُسیان ۵:‏۲۵‏)‏ عیسی اعضای این جماعت را دوست دارد زیرا ‹قربانی تسبیح را به خدا می‌گذرانند،‏ یعنی ثمرهٔ لب‌هایی را که به اسم او معترف می‌باشد.‏› و این درست همان کاری است که خود عیسی روی زمین انجام می‌داد.‏ —‏ عبرانیان ۱۳:‏۱۵‏.‏

مفاهیم دیگر جماعت

۱۱.‏ معنی دوّم واژهٔ جماعت (‏ اِکْلِزیا )‏ در متون یونانی کتاب مقدّس چیست؟‏

^۱۱ در کتاب مقدّس واژهٔ جماعت همیشه برای کل ‹جماعت خدا› یعنی ۱۴۴٬۰۰۰ مسح‌شده به کار نرفته است،‏ گاهی نیز برای گروه مشخصی از مسیحیان استفاده شده است.‏ به عنوان مثال،‏ پولُس خطاب به گروهی از مسیحیان گفت:‏ «یهودیان و یونانیان و کلیسای [(‏ به یونانی اِکْلِزیا )‏ یعنی جماعتِ] خدا را لغزش مدهید.‏» (‏ ۱قُرِنتیان ۱۰:‏۳۲‏)‏ واضح است که عمل خطای یک فرد مسیحی در قُرِنتُس باستان نمی‌توانست سبب لغزش کل مسح‌شدگان اعم از یهودیان و یونانیان در تمام طول اعصار،‏ یعنی تا روزگار ما بشود.‏ پس مفهوم ‹جماعت خدا› در آیهٔ فوق صرفاً مسیحیانی است که در آن زمان زندگی می‌کردند.‏ به همین شکل،‏ وقتی از رهنمودهای الٰهی یا برکت خدا بر جماعت صحبت می‌شود اغلب منظور برکات او بر تمام جماعات در مقطعی از زمان است.‏ یا وقتی از آرامش و سعادت موجود در جماعت صحبت می‌کنیم،‏ منظور جماعت مسیحی در دوران حاضر است.‏

۱۲.‏ معنی سوّم واژهٔ جماعت (‏ اِکْلِزیا )‏ در کتاب مقدّس چیست؟‏

^۱۲ حال می‌رسیم به مفهوم سوّم واژهٔ جماعت.‏ این واژه گاهی در متون یونانی کتاب مقدّس به گروهی از مسیحیان در ناحیه‌ای نسبتاً وسیع اطلاق می‌شود.‏ در کتاب مقدّس آمده است:‏ «کلیسا [(‏ به یونانی اِکْلِزیا )‏ یعنی جماعت] در تمامی یهودیه و جلیل و سامره آرامی یافتند.‏» (‏ اَعمال ۹:‏۳۱‏)‏ واضح است که در این ناحیهٔ وسیع مسیحیان در گروه‌های کوچکِ بسیاری گرد هم می‌آمدند.‏ با این حال،‏ همهٔ آنان یک جماعت خوانده شده‌اند.‏ فقط در شهر اورشلیم در پَنْطیکاست سال ۳۳ م.‏ و اندکی بعد از آن شمار بسیار کثیری تعمید گرفتند.‏ مسلّماً چنین شمار کثیری می‌بایست در چندین گروه گرد هم می‌آمدند.‏ (‏ اَعمال ۲:‏۴۱،‏ ۴۶،‏ ۴۷؛‏ ۴:‏۴؛‏ ۶:‏۱،‏ ۷‏)‏ به یک نمونهٔ دیگر توجه کنید.‏ هیرودیس اَغْرِیپاسِ اوّل تا زمان مرگ خود در سال ۴۴ م.‏ حکمران یهودیه بود.‏ مطابق اوّل تَسّالونیکیان ۲:‏۱۴ لااقل تا سال ۵۰ م.‏ جماعات بسیاری در یهودیه تشکیل شد.‏ از این رو،‏ وقتی در اَعمال ۱۲:‏۱ می‌خوانیم که هیرودیس جماعت را شکنجه و آزار می‌داد،‏ منظور کل مسیحیان یهودیه است که احتمالاً در گروه‌های مختلف گرد هم می‌آمدند.‏

۱۳.‏ مفهوم چهارم و معمول واژهٔ جماعت (‏ اِکْلِزیا )‏ چیست؟‏

^۱۳ معنی چهارم واژهٔ جماعت که بیش از همه به کار رفته است مربوط به گروه‌هایی است که در نقاط مختلف،‏ مثلاً در منزل گرد هم می‌آمدند.‏ پولُس از جماعات غَلاطیه صحبت می‌کند.‏ در ناحیهٔ غَلاطیه جماعات بسیاری وجود داشت.‏ پولُس در خصوص این ناحیه دو بار واژهٔ یونانی اِکْلِزیا را به صورت جمع به کار برد و منظور وی جماعات شهرهای اَنطاکیه،‏ دِرْبه،‏ لِسْتَرَه و ایقونیه بود.‏ برای هر یک از این جماعات سرپرستانی مجرّب تعیین شده بود.‏ (‏ ۱قُرِنتیان ۱۶:‏۱؛‏ غَلاطیان ۱:‏۲؛‏ اَعمال ۱۴:‏۱۹-‏۲۳‏)‏ پس بر مبنای کتاب مقدّس تمام این گروه‌ها ‹جماعات خدا› بودند.‏ —‏ ۱قُرِنتیان ۱۱:‏۱۶؛‏ ۲تَسّالونیکیان ۱:‏۴‏.‏

۱۴.‏ از کاربرد واژهٔ جماعت (‏ اِکْلِزیا )‏ در برخی آیات کتاب مقدّس چه می‌توان نتیجه گرفت؟‏

^۱۴ گاهی جلسات مسیحی در گروه‌های کوچک در منزل مسیحیان برگزار می‌شد.‏ جالب آن که حتی برای آن گروه‌های کوچک هم واژهٔ جماعت (‏ اِکْلِزیا )‏ به کار رفته است.‏ در این خصوص می‌توان به جماعاتی که در منزل اَکیلا،‏ پَرِسْکِلّا،‏ نِیمْفاس و فِلیمون تشکیل می‌شد اشاره کرد.‏ (‏ رومیان ۱۶:‏۳-‏۵؛‏ کُولُسیان ۴:‏۱۵؛‏ فِلیمون ۲‏)‏ این مطلب به ویژه برای برادران و خواهرانی تشویق‌آمیز است که در جماعات کوچک خدمت می‌کنند؛‏ جماعاتی که گاهی حتی در منزل برگزار می‌شود.‏ یَهُوَه در آن زمان جماعات کوچک را با روح خود برکت می‌داد و می‌توان یقین داشت که امروزه هم این کار را می‌کند.‏

ستایش یَهُوَه،‏ هدف جماعات مسیحی

۱۵.‏ روح‌القدس به چه صورت در برخی جماعات قرن اوّل تجلّی کرد؟‏

^۱۵ چنان که پیش از این ذکر شد عیسی در تحقق مزمور ۲۲:‏۲۲ یَهُوَه را در میان جماعت تسبیح می‌خواند.‏ (‏ عبرانیان ۲:‏۱۲‏)‏ پیروان وفادار او نیز می‌باید همین کار را می‌کردند.‏ در قرن اوّل وقتی مسیحیان حقیقی با روح‌القدس مسح شدند تا پسران خدا و در نتیجه برادران مسیح گردند،‏ روح‌القدس در آنان به نحوی معجزه‌آسا تجلّی کرد.‏ عطیهٔ روح خدا گاهی به صورت کلام حکمت در آنان نمود می‌کرد،‏ گاه به صورت بیان معرفت،‏ گاه به شکل قدرت شفا و پیشگویی و گاه در قالب صحبت به زبان‌های بیگانه.‏ —‏ ۱قُرِنتیان ۱۲:‏۴-‏۱۱‏.‏

۱۶.‏ مقصود اصلی از عطایای روح‌القدس چه بود؟‏

^۱۶ پولُس در مورد صحبت به زبان‌های بیگانه گفت:‏ «به [کمک عطیهٔ] روح سرود خواهم خواند و به عقل نیز خواهم خواند.‏» (‏ ۱قُرِنتیان ۱۴:‏۱۵‏)‏ برای پولُس بسیار مهم بود که به نحوی در جماعت صحبت کند که حاضران کلام او را بفهمند و ایمانشان قوی شود.‏ هدف وی همواره این بود که یَهُوَه در جماعت ستایش شود.‏ او به کسانی که از عطایای روح‌القدس برخوردار بودند تأکید کرد که آن عطایا را برای بنای جماعت به کار بگیرند.‏ (‏ ۱قُرِنتیان ۱۴:‏۴،‏ ۵،‏ ۱۲،‏ ۲۳‏)‏ واضح است که پولُس توجه خاصّی به جماعات داشت و می‌دانست که در این جماعات است که هر فرد مسیحی می‌تواند یَهُوَه را ستایش کند.‏

۱۷.‏ ما در جماعات خود از چه چیزی می‌توانیم اطمینان داشته باشیم؟‏

^۱۷ دست قدرتمند یَهُوَه امروزه نیز با جماعت مسیحی است و از آن همچون ابزاری مفید استفاده می‌کند.‏ او برکتش را نصیب مسیحیان مسح‌شده بر روی زمین کرده است.‏ گواه این برکت،‏ خوراک روحانی فراوانی است که یَهُوَه از طریق آنان در اختیار ما می‌گذارد.‏ (‏ لوقا ۱۲:‏۴۲‏)‏ یَهُوَه نه فقط مسح‌شدگان بلکه تمام برادران مسیحی را در سطح جهان برکت می‌دهد.‏ او وقتی می‌بیند که خادمان وفادارش چگونه با رفتار و سخنان خود او را ستایش می‌کنند جماعات ایشان را قرین برکات خود می‌سازد.‏ همچنین در این جماعات به ما می‌آموزد که چگونه در موقعیت‌های دیگر،‏ مثلاً در جمع کسانی که خادم یَهُوَه نیستند از نیکی‌های او صحبت کنیم.‏

۱۸،‏ ۱۹.‏ مسیحیان حقیقی در جماعات خود به چه کاری مشغولند؟‏

^۱۸ نکته‌ای را که پولُس به جماعات فیلِپّی در ناحیهٔ مَکادونیه متذکر شد به خاطر آورید:‏ «برای این دعا می‌کنم تا .‏ .‏ .‏ پر شوید از میوهٔ عدالت که به وسیلهٔ عیسی مسیح برای تمجید و حمد خداست.‏» ‹تمجید و حمد خدا› در اینجا شامل صحبت کردن با مردم در مورد ایمانمان به مسیح و همچنین آیندهٔ روشن و زیبایی است که یَهُوَه برای ما مقرّر کرده است.‏ (‏ فیلِپّیان ۱:‏۹-‏۱۱؛‏ ۳:‏۸-‏۱۱‏)‏ پولُس هم‌ایمانان خود را چنین ترغیب کرد:‏ «به وسیلهٔ او [عیسی] قربانی تسبیح را به خدا بگذرانیم،‏ یعنی ثمرهٔ لب‌هایی را که به اسم او معترف باشند.‏» —‏ عبرانیان ۱۳:‏۱۵‏.‏

^۱۹ آیا مایهٔ مسرّت شما نیست که مانند عیسی یَهُوَه را در میان جماعتِ خادمان او تمجید کنید؟‏ آیا این را سعادتی بزرگ نمی‌دانید که لب‌هایتان در جمع کسانی که یَهُوَه را نمی‌شناسند آفریدگار عالَم را تمجید و تکریم کنند؟‏ (‏ عبرانیان ۲:‏۱۲؛‏ رومیان ۱۵:‏۹-‏۱۱‏)‏ جواب هر یک از ما به این سؤالات تا حدّی معرف این است که چقدر به نقش هر یک از جماعات در به تحقق رساندن مقصود یَهُوَه ایمان داریم.‏ در مقالهٔ بعدی خواهیم دید که یَهُوَه به چه وسیله جماعات را راهنمایی می‌کند و چگونه از آن همچون ابزاری در دست خود استفاده می‌نماید.‏ همچنین خواهیم دید که جماعت مسیحی چه نقشی در زندگی فردفرد ما ایفا می‌کند.‏

مروری بر آنچه آموختیم

‏• ‹جماعت خدا› که از مسیحیان مسح‌شده تشکیل شده است چگونه به وجود آمد؟‏

‏• در کتاب مقدّس سه معنی دیگر واژهٔ جماعت (‏ اِکْلِزیا )‏ چیست؟‏

‏• داود،‏ عیسی و مسیحیان قرن اوّل در میان جماعت مصمم به چه کاری بودند،‏ و ما از این مطلب چه می‌آموزیم؟‏

‏[تصویر در صفحهٔ ۹]‏

عیسی پایه‌گذار چه جماعتی بود؟‏

‏[تصویر در صفحهٔ ۱۰]‏

مسیحیان در ‹جماعت خدا› گرد هم می‌آیند

‏[تصویر در صفحهٔ ۱۲]‏

ما نیز همچون برادرانمان در کشور بِنین،‏ یَهُوَه را در جمع دیگران تمجید می‌کنیم