به «غریبان» یاری رسانید که یَهُوَه را با شادی خدمت کنند
«خداوند غریبان را محافظت میکند.»—مزمور ۱۴۶:۹، ترجمهٔ قدیم.
۱، ۲. الف) برخی از برادران و خواهران ما با چه سختیهایی روبرو هستند؟ ب) چه سؤالاتی مطرح میشود؟
برادری به نام لیجِی میگوید: «وقتی جنگ داخلی در بوروندی شروع شد، من و خانوادهام در مجمع بودیم. میدیدیم که چطور مردم به این طرف و آن طرف میدویدند و به آنان شلیک میشد. والدینم و ما بچهها که ۱۱ برادر و خواهر بودیم، فقط با کمی وسایل که بر پشت خود داشتیم، برای نجات جانمان فرار کردیم. برخی از اعضای خانوادهام پس از ۱۶۰۰ کیلومتر سفر، سرانجام توانستند خود را به اردوگاه پناهندگی در مالاوی برسانند. بقیهٔ ما در جاهای مختلف پراکنده شدیم.»
۲ در سراسر جهان، بیش از ۶۵٬۰۰۰٬۰۰۰ نفر به دلیل جنگ یا آزار و اذیت از شهر و وطن خود گریختهاند و به جاهای دیگر پناه بردهاند. این بالاترین شمار پناهندگان است که تا کنون گزارش شده است.a در میان این پناهندگان هزاران شاهد یَهُوَه نیز وجود دارند. بسیاری از آنان عزیزانشان را و تقریباً همهٔ داراییشان را از دست دادهاند. آنان با چه مشکلات دیگری روبرو شدهاند؟ ما چگونه میتوانیم به این برادران و خواهرانمان کمک کنیم تا یَهُوَه خدا را با شادی خدمت کنند؟ (مز ۱۰۰:۲) چگونه میتوانیم به پناهندگانی که هنوز شناختی در مورد یَهُوَه خدا ندارند، به طور مؤثر موعظه کنیم؟
زندگی یک پناهنده
۳. چرا عیسی و بسیاری از شاگردانش پناهنده شدند؟
۳ پس از این که فرشتهٔ یَهُوَه به یوسف هشدار داد که هیرودیس پادشاه قصد دارد عیسی را بکشد، یوسف و خانوادهاش به مصر گریختند و در آنجا پناهنده شدند. آنان تا زمان مرگ هیرودیس در آنجا ماندند. (مت ۲:۱۳، ۱۴، ۱۹-۲۱) چند دهه پس از آن، نخستین شاگردان عیسی به دلیل آزار و اذیت، «در سراسر یهودیه و سامره پراکنده شدند.» (اعما ۸:۱) عیسی پیشبینی کرده بود که بسیاری از پیروانش مجبور به ترک خانه و محل زندگیشان خواهند شد. او گفت: «هنگامی که مردم شهری به شما اذیت و آزار رسانند، به شهری دیگر بگریزید.» (مت ۱۰:۲۳) فرار به هر دلیلی که باشد، آسان نیست.
۴، ۵. الف) پناهندگان هنگام فرار با چه خطراتی مواجه هستند؟ ب) هنگام زندگی در اردوگاه پناهندگی چه خطراتی آنان را تهدید میکند؟
۴ پناهندگان نه تنها هنگام فرار، بلکه هنگام زندگی در اردوگاه پناهندگی نیز با خطراتی روبرو میشوند. گاد برادر کوچکتر لیجِی میگوید: «ما هفتهها پیاده راه رفتیم و در طی سفرمان به صدها جسد برخوردیم. من فقط ۱۲ سال داشتم. پاهایم چنان ورم کرده بود که به خانوادهام گفتم مرا همانجا بگذارند و به سفرشان ادامه دهند. پدرم که نمیخواست مرا به دست شورشیان رها کند، مرا حمل کرد. ما برای نجات جانمان هر روز به یَهُوَه دعا کرده به او توکل میکردیم. گاه خوراک ما فقط اَنبِه بود که در طول راه از درختان میچیدیم.»—فیلیپ ۴:۱۲، ۱۳.
۵ اکثر اعضای خانوادهٔ لیجِی سالها در اردوگاههای پناهندگی سازمان ملل به سر بردند. اما در آنجا نیز امنیت نداشتند. لیجِی که اکنون سرپرست حوزه است میگوید: «اکثر مردم کار نداشتند. غیبت میکردند، میگسار بودند، قمار و دزدی میکردند و مرتکب اعمال غیراخلاقی میشدند.» شاهدانی که در این اردوگاهها زندگی میکردند برای مقابله با تأثیرات بد، باید خود را کاملاً وقف فعالیتهای روحانی میکردند. (عبر ۶:۱۱، ۱۲؛ ۱۰:۲۴، ۲۵) آنان برای حفظ سلامت روحانی خود از زمانشان به خوبی استفاده کردند و بسیاری به خدمت پیشگامی پرداختند. آنان با تعمّق بر این که اقامت اسرائیلیان در بیابان سرانجام به پایان رسید، امیدوار میشدند که اقامت آنان نیز در اردوگاه پناهندگی روزی به پایان خواهد رسید.—۲قر ۴:۱۸.
محبت به پناهندگان
۶، ۷. الف) محبت به یَهُوَه، چطور ما را برمیانگیزد که به همایمانان نیازمندمان کمک کنیم؟ ب) نمونهای ذکر کنید.
۶ محبت به خدا ما را برمیانگیزد تا به یکدیگر محبت کنیم، بهویژه در شرایط سخت. (۱یوحنا ۳:۱۷، ۱۸ خوانده شود.) وقتی مسیحیان قرن اول در یهودیه با قحطی مواجه شدند، جماعت به کمک آنان شتافت. (اعما ۱۱:۲۸، ۲۹) پولُس و پِطرُس نیز که از رسولان بودند، مسیحیان را ترغیب کردند که مهماننواز باشند. (روم ۱۲:۱۳؛ ۱پطر ۴:۹) اگر مسیحیان باید نسبت به برادران و خواهران خود مهماننواز باشند، چقدر بیشتر باید همایمانانی را که جانشان در خطر است یا به خاطر ایمانشان تحت آزار و اذیت قرار گرفتهاند، با آغوش باز بپذیرند.—امثال ۳:۲۷ خوانده شود.b
۷ اخیراً هزاران شاهد یَهُوَه، مرد، زن و کودک به دلیل جنگ و آزار و اذیتی که در شرق کشور اوکراین وجود داشت، مجبور به فرار شدند. متأسفانه برخی جان خود را از دست دادند. اما برادران و خواهران در قسمتهای دیگر اوکراین بسیاری را با آغوش باز پذیرفتند و برای بسیاری دیگر سرپناهی از سوی همایمانانشان در روسیه فراهم شد. این برادران و خواهران پناهنده، هم در اوکراین و هم در روسیه با بیطرفی سیاسی نشان دادند که «به دنیا تعلّق» ندارند و غیورانه همچنان ‹بشارت کلام خدا را اعلام میکنند.›—یو ۱۵:۱۹؛ اعما ۸:۴.
یاری رساندن به پناهندگان برای تقویت ایمانشان
۸، ۹. الف) پناهندگان ممکن است در کشور جدید با چه مشکلاتی روبرو شوند؟ ب) چرا باید برای یاری رساندن به پناهندگان صبور باشیم و محترمانه با آنان رفتار کنیم؟
۸ برخی در داخل کشور خود به جایی دیگر فرار میکنند، در حالی که برخی دیگر مجبور شدهاند به کشوری دیگر و محیطی کاملاً ناآشنا پناه ببرند. شاید دولتها تا حدّی خوراک، پوشاک و سرپناه برایشان فراهم کنند، اما ممکن است غذاهای جدید به طبع آنان سازگار نباشد. پناهندگانی که از مناطق گرمسیر هستند، هنگامی که برای اولین بار با هوای سرد روبرو میشوند، شاید ندانند چگونه باید لباس بپوشند. اگر آنان از مناطق روستایی باشند، نمیدانند چگونه باید از لوازم خانگی مدرن استفاده کنند.
۹ برخی دولتها تدارکاتی برای پناهندگان فراهم دیدهاند که آنان بتوانند خود را با شرایط جدید تطبیق دهند. با این حال، اغلب انتظار میرود که پناهندگان بعد از چند ماه به دولت وابسته نبوده، خودکفا شوند. چنین تغییری میتواند برای آنان بسیار دشوار باشد. تصوّرش را بکنید که آنان نه تنها باید زبانی جدید یاد بگیرید، بلکه باید همزمان خود را با قوانین و رسوم جدید در آن کشور تطبیق دهند؛ قوانینی همچون پرداخت مالیات یا قبضها، قوانین مدارس و تربیت فرزندان، وقتشناسی و طرز رفتار با دیگران. آیا میتوانید برای یاری رساندن به برادران و خواهرانی که با چنین مشکلاتی روبرویند، صبور باشید و محترمانه با آنان رفتار کنید؟—فیلیپ ۲:۳، ۴.
۱۰. چگونه میتوانیم ایمان پناهندگان را تقویت کنیم؟ (تصویر ابتدای مقاله ملاحظه شود.)
۱۰ علاوه بر این، مقامات دولتی گاه وضعیت را چنان برای پناهندگان همایمانمان سخت میکنند که شرکت در فعالیتهای روحانی برایشان دشوار میشود. برخی مؤسسات دولتی آنان را مجبور کردهاند تا شغلی را بپذیرند که مانع شرکت در جلسات جماعت میشود. آنان را تهدید کردهاند که اگر شغل پیشنهادشده را نپذیرند، حمایتها و کمکهای مالی را قطع میکنند و یا درخواست پناهندگیشان را نمیپذیرند. برخی برادران و خواهران به دلیل ترس و درماندگی با چنین فشارهایی سازش کردهاند. از این رو، اگر همایمانانی به شهر یا کشورمان پناهنده شدهاند، لازم است که هر چه زودتر از آنان دیدن کنیم. وقتی آنان توجه، علاقه، همدردی و کمکهای ما را ببینند، ایمانشان تقویت میشود.—امث ۱۲:۲۵؛ ۱۷:۱۷.
کمک به پناهندگان
۱۱. الف) نخستین کاری که باید برای پناهندگان انجام داد، چیست؟ ب) چرا مهم است که پناهندگان قدردانی خود را نشان دهند؟
۱۱ نخست باید خوراک، پوشاک و نیازهای اساسی همایمانانمان را تأمین کنیم.c حتی انجام کاری کوچک، همچون هدیه دادن کراواتی به یک برادر، برای او بسیار باارزش است. وقتی پناهندگان از میزبان خود قدردانند و توقع زیادی ندارند، باعث میشوند که میزبان شادی حاصل از بخشیدن را بچشد. البته ممکن است سخاوتمندی و کمکهای مالی دیگران در درازمدت باعث شود که پناهندگان خود را بیارزش حس کنند و به رابطهٔ آنان با همایمانانشان آسیب برساند. (۲تسا ۳:۷-۱۰) اما نباید فراموش کرد که آنان به کمکهای ما نیازمندند.
۱۲، ۱۳. الف) چطور میتوانیم به پناهندگان یاری رسانیم؟ ب) نمونهای ذکر کنید.
۱۲ یاری رساندن به پناهندگان تنها شامل کمکهای مالی نیست. آنان نیاز دارند که برایشان وقت بگذاریم و به آنان علاقه و توجه نشان دهیم. برای مثال میتوانیم به آنان نشان دهیم که چطور از وسایل نقلیهٔ عمومی استفاده کنند، یا چطور غذاهایی سالم و ارزان فراهم کنند. شاید بتوانیم به آنان یاری رسانیم که ابزارآلاتی مانند ماشین چمنزنی یا چرخ خیاطی تهیه کنند تا بتوانند برای خود درآمدی داشته باشند. از همه مهمتر، میتوانیم به آنان کمک کنیم که به جماعت جدیدشان عادت کنند. شاید بتوانیم برای رفتوآمد به جلسات به آنان یاری رسانیم یا با آنان به خدمت موعظه برویم و برایشان توضیح دهیم که چطور در محدودهٔ جدید پیام پادشاهی را به مردم اعلام کنند.
۱۳ هنگامی که چهار نوجوان پناهنده به جماعت جدیدشان رفتند، پیران جماعت به آنان آموختند که چطور رانندگی کنند، تایپ کنند و پیشینهٔ شغلی خود را بنویسند. همچنین به آنان کمک کردند که برای خدمت به یَهُوَه بهتر برنامهریزی کنند. (غلا ۶:۱۰) چیزی نگذشت که آن چهار نوجوان خدمت پیشگامی را شروع کردند. راهنماییهای پیران جماعت و تلاشهای خودشان باعث شد که از نظر روحانی پیشرفت کنند و از تأثیرات مخرّب دنیای شیطان در امان باشند.
۱۴. الف) پناهندگان باید با چه چیز مقابله کنند؟ ب) نمونهای ذکر کنید.
۱۴ پناهندگان مسیحی نیز مانند مسیحیان دیگر باید با مادیگرایی مقابله کنند و به رابطهشان با یَهُوَه خدا اولویت دهند.d لیجِی و برادران و خواهرانش که در ابتدای مقاله به آنان اشاره شد، هنگام فرار درس مهمی از پدرشان آموختند. لیجِی میگوید: «او وسایل غیرضروری اندکی را که داشتیم یکییکی دور انداخت. در آخر کیف خالی را به ما نشان داد و با لبخندی گفت: ‹میبینید؟ به هیچ کدام نیاز نداشتیم!›»—۱تیموتائوس ۶:۸ خوانده شود.
به مهمترین نیاز پناهندگان رسیدگی کنید
۱۵، ۱۶. الف) چگونه میتوانیم از لحاظ روحانی همایمانانمان را تقویت کنیم؟ ب) چطور میتوانیم از لحاظ عاطفی به آنان یاری رسانیم؟
۱۵ پناهندگان بیش از کمکهای مالی، نیاز دارند که از لحاظ روحانی و عاطفی حمایت شوند. (مت ۴:۴) پیران جماعت میتوانند نشریاتی به زبان آنان برایشان فراهم کنند یا به آنان یاری رسانند که با برادران همزبان خود تماس داشته باشند. بسیاری از پناهندگان مجبور شدهاند کانون گرم خانواده، جامعه و جماعتشان را ترک کنند. آنان نیاز دارند که محبت یَهُوَه خدا و همدردی و دلسوزی همایمانانشان را حس کنند؛ در غیر این صورت ممکن است به خویشاوندان غیرهمایمان یا هموطنان خود که فرهنگی مشابه دارند، جذب شوند. (۱قر ۱۵:۳۳) پس اگر با آنان طوری رفتار کنیم که در جماعت احساس غریبی نکنند و خود را عضوی از جماعت بدانند، در واقع این افتخار را داشتهایم که مانند یَهُوَه خدا ‹غریبان را محافظت کنیم.›—مز ۱۴۶:۹.
۱۶ برخی از پناهندگان، مانند عیسی و خانوادهاش، تا زمانی که تغییری در حکومت ایجاد نشود، نمیتوانند به وطن خود بازگردند. لیجِی میگوید: «بسیاری از والدین که شاهد بودهاند اعضای خانوادهشان مورد تجاوز قرار گرفته یا کشته شدهاند، حاضر نیستند فرزندانشان را به جایی که چنین اتفاقات وحشتناکی رخ داده، بازگردانند.» برادران برای کمک به پناهندگانی که این چنین از لحاظ عاطفی صدمه دیدهاند، باید از خود ‹همدردی، مهر برادرانه، دلسوزی و فروتنی› نشان دهند. (۱پطر ۳:۸) برخی از پناهندگان به دلیل آزار و اذیتها گوشهگیر و منزوی شدهاند و از این که در مورد سختیهایشان صحبت کنند، به خصوص در حضور فرزندانشان احساس سرافکندگی میکنند. بجاست هر یک از ما از خود بپرسد، ‹اگر من در آن شرایط بودم، دوست داشتم دیگران با من چطور برخورد کنند؟›—مت ۷:۱۲.
موعظه به پناهندگان غیرشاهد
۱۷. چرا موعظه به پناهندگان آنان را دلگرم میسازد؟
۱۷ امروزه بسیاری از پناهندگان از کشورهایی هستند که فعالیت موعظه در آنجا ممنوع یا محدود است. شاهدان یَهُوَه در کشورهایی که پناهندگان را میپذیرند با غیرت تمام میکوشند که به پناهندگان موعظه کنند. بسیاری از این پناهندگان «پیام پادشاهی» را برای اولین بار در این کشورها میشنوند. (مت ۱۳:۱۹، ۲۳) این «گرانباران» در جلسات شاهدان یَهُوَه آرامش و دلگرمی مییابند و اذعان میکنند که «خدا در میان شماست.»—مت ۱۱:۲۸-۳۰؛ ۱قر ۱۴:۲۵.
۱۸، ۱۹. هنگام موعظه به پناهندگان چطور میتوانیم با حکمت عمل کنیم؟
۱۸ برای موعظه به پناهندگان ضروری است که «هوشیار» و «عاقل» باشیم. (مت ۱۰:۱۶؛ امث ۲۲:۳) هنگامی که آنان در مورد مشکلات و نگرانیهایشان صحبت میکنند، باید با صبر و حوصله به آنان گوش دهیم و در مورد سیاست با آنان صحبت نکنیم، به راهنماییهای دفتر شعبه و مقامات محلی در این زمینه توجه کنیم و خودمان یا دیگران را به خطر نیندازیم. باید در مورد فرهنگ و اعتقادات پناهندگان اطلاعاتی کسب کنیم و به آن احترام بگذاریم. برای مثال، مردم برخی کشورها معتقدند که زنان باید پوششی خاص بر تن کنند. هنگام موعظه به این پناهندگان باید طوری لباس بپوشیم که تا حد ممکن باعث رنجش و آزردگی آنان نشویم.
۱۹ مانند حکایت عیسی در مورد سامری نوعدوست، ما نیز میخواهیم به افراد مصیبتزده، حتی اگر شاهد یَهُوَه نباشند کمک کنیم. (لو ۱۰:۳۳-۳۷) بهترین راه کمک به آنان این است که خبر خوش را به آنان اعلام کنیم. یک پیر جماعت که به پناهندگان بسیاری یاری رسانده است میگوید: «مهم است که از ابتدا به آنان بگوییم ما شاهدان یَهُوَه هستیم و هدف اصلیمان این است که از لحاظ روحانی به آنان کمک کنیم، نه از لحاظ مالی. در غیر این صورت ممکن است برخی از آنان تنها بهخاطر نفع شخصی با ما معاشرت کنند.»
ثمرات شادیبخش
۲۰، ۲۱. الف) محبت به پناهندگان چه نتایج خوبی خواهد داشت؟ ب) در مقالهٔ بعد چه موضوعی را بررسی میکنیم؟
۲۰ محبت به «غریبان» نتایج خوبی خواهد داشت. خواهری میگوید که خانوادهاش به دلیل آزار و اذیتی که در اریتره وجود داشت از آنجا فرار کردند. چهار تا از فرزندانش بعد از یک سفر خستهکنندهٔ هشتروزه در صحرا به کشور سودان رسیدند. او میگوید: «برادران در آنجا با آنان مثل اعضای خانوادهشان رفتار میکردند. آنان برای فرزندانم خوراک، پوشاک و سرپناه تهیه کردند؛ و برای رفت و آمد آنان نیز تدارکاتی دیدند. به راستی غیر از شاهدان یَهُوَه چه گروه دیگری افراد غریبه را در خانهٔ خود میپذیرند، آن هم تنها به این دلیل که خدایی مشترک را میپرستند؟»—یوحنا ۱۳:۳۵ خوانده شود.
۲۱ حال در مورد فرزندان پناهنده یا مهاجری که به همراه والدینشان به کشوری جدید نقلمکان میکنند چه میتوان گفت؟ در مقالهٔ بعد بررسی میکنیم که چطور میتوانیم به آنان کمک کنیم تا یَهُوَه را با شادی خدمت کنند.
a در این مقاله کلمهٔ «پناهنده» نمایانگر کسانی است که به دلیل جنگ، آزار و اذیت و یا مصیبت و فاجعه، از شهر یا وطن خود آواره شدهاند. بر طبق آمار کمیساریای عالی سازمان ملل برای پناهندگان (UNHCR) امروزه در سراسر دنیا «از هر ۱۱۳ نفر ۱ نفر به اجبار از محل زندگی خود آواره شده است.»
b مقالهٔ «محبت به غریبان را فراموش مکنید» در برج دیدهبانی اکتبر ۲۰۱۶، صفحات ۸-۱۲ ملاحظه شود.
c وقتی پیران جماعت از آمدن پناهندگان باخبر میشوند، باید هر چه زودتر بر طبق دستورالعملی رفتار کنند که در کتاب سازمانیافته برای به انجام رساندن خدمت روحانیمان، فصل ۸، در زیرعنوان «بایگانی کارتهای ثبت مبشّرانِ جماعت» آمده است. برای ارتباط برقرار کردن با جماعتها در کشورهای دیگر، پیران میتوانند از طریق سایت jw.org با شعبهٔ کشور خود تماس بگیرند. در این میان، آنان برای تشخیص وضعیت روحانی یک پناهنده میتوانند با درایت از او سؤالاتی در مورد جماعت و خدمت او بپرسند.
d مقالات «هیچ کس نمیتواند بندهٔ دو ارباب باشد» و «دلیر باش یَهُوَه یاور توست!» در برج دیدهبانی ۱۵ آوریل ۲۰۱۴، صفحات ۱۷-۲۶ ملاحظه شود.