عدالت و رحمت یَهُوَه را سرمشق قرار دهید
«به حق داوری کنید و هر یک با دیگری مهربان و باگذشت باشید.»—زَکَریا ۷:۹.
۱، ۲. الف) عیسی مسیح چه احساسی نسبت به قوانین خدا داشت؟ ب) فَریسیان و کاتبان چطور قوانین خدا را به غلط تعلیم میدادند؟
عیسی مسیح شریعت موسی را بسیار دوست میداشت. زیرا آن قوانین از طرف مهمترین شخص در زندگی او یعنی پدرش یَهُوَه خدا بود. احساس عیسی نسبت به قوانین خدا در کلام نبوی مزمور ۴۰:۸ چنین بیان شده است: «آرزویم، ای خدایم، انجام اراده توست؛ شریعت تو در دل من است.» عیسی مسیح با سخنان و اعمالش نشان داد که قوانین خدا کامل و مفید است و مطمئناً اجرا خواهد شد.—مت ۵:۱۷-۱۹.
۲ تصوّر کنید که عیسی چقدر ناراحت میشد وقتی میدید فَریسیان و کاتبان قوانین خدا را به غلط تعلیم میدهند! آنان برخی از قوانین جزئی را بهدقت رعایت میکردند. اما در مورد قوانین مهمتر چطور؟ عیسی به آنان گفت: «شما یکدهم نعنا، شِوید و زیره را میدهید، اما احکام مهمتر شریعت، یعنی عدالت، رحمت و وفاداری را نادیده میگیرید.» (مت ۲۳:۲۳) فَریسیان و کاتبان فقط به قوانین میافزودند. آنان مفهوم شریعت را درک نکرده بودند و خود را برتر از دیگران میدانستند. اما عیسی میدانست که چرا یَهُوَه چنین قوانینی وضع کرده است و این که خصوصیات یَهُوَه پایه و اساس آن قوانین است.
۳. در این مقاله چه موضوعاتی را بررسی میکنیم؟
۳ ما مسیحیان تحت شریعت موسی نیستیم. (روم ۷:۶) با این حال یَهُوَه خدا آن قوانین را برای ما در کتاب مقدّس محفوظ نگه داشته است. او از ما نمیخواهد که خود را بیش از حد درگیر جزئیات قوانین بسازیم، بلکه از ما میخواهد «احکام مهمتر» یعنی اصول والایی را که در قوانین خدا نهفته است تشخیص داده و به آنها عمل کنیم. برای مثال، یَهُوَه شهرهای پناهگاه را تدارک دید. این تدارک بر پایهٔ چه اصولی است؟ در مقالهٔ پیش بررسی کردیم که شخص فراری چه باید میکرد و درسهایی آموختیم. با بررسی این تدارک همچنین میتوانیم به خصوصیات یَهُوَه پی ببریم و این که چگونه از او سرمشق بگیریم. بنابراین این مقاله به سه سؤال پاسخ خواهد داد: شهرهای پناهگاه چطور نشاندهندهٔ رحمت یَهُوَه است؟ آن شهرها چه چیزی را دربارهٔ دیدگاه یَهُوَه به زندگی و جان انسانها نشان میدهد؟ آن شهرها چگونه عدالت کامل یَهُوَه را نمایان میسازند؟ هنگام پاسخ به این سؤالات به این فکر کنید که چطور میتوانید پدر آسمانیتان را سرمشق قرار دهید.—اِفِسُسیان ۵:۱ خوانده شود.
‹شهرهای پناهگاه› نشانهٔ رحمت یَهُوَه خدا
۴، ۵. الف) چگونه دسترسی به شهرهای پناهگاه راحت بود و چرا؟ ب) این موضوع چه چیز را دربارهٔ یَهُوَه خدا به ما میآموزد؟
۴ شش شهر پناهگاه در مکانهایی قرار داشتند که بهراحتی بتوان به آنجا پناه برد. یَهُوَه به اسرائیلیان فرمان داده بود که آن شش شهر را طوری انتخاب کنند که به طور مساوی در دو طرف رود اردن تقسیم شوند. هدف یَهُوَه این بود که هر شخص فراری بتواند بهراحتی و بهسرعت به آن شهرها پناه برد. (اعد ۳۵:۱۱-۱۴) شاهراههایی که به شهرهای پناهگاه میرفت، به طور مرتب تعمیر میشد. (تث ۱۹:۳)a مطابق با رسوم یهودی تابلوهایی در طول راه نصب میشد که اشخاص فراری را به شهرهای پناهگاه هدایت کند. شخصی که مرتکب قتل غیرعمد شده بود میتوانست به این شهرها پناه ببرد و لزومی نداشت که به سرزمینی بیگانه فرار کند، جایی که ممکن بود به پرستش خدایان کاذب وسوسه شود.
۵ یَهُوَه قانونی وضع کرده بود که آنانی که مرتکب قتل میشوند، قصاص شوند. او همچنین ترتیبی داده بود که کسانی که به طور غیرعمد کسی را بکشند فرصتی دوباره یابند و محفوظ بمانند! مفسّری نوشت که تدارکات یَهُوَه دربارهٔ شهرهای پناهگاه «از هر جهت مشخص و ساده بود.» یَهُوَه داوری بااحساس است و تمایلی به مجازات خادمانش ندارد. بهراستی که او «در رحمت دولتمند است.»—افس ۲:۴.
۶. چگونه دیدگاه فَریسیان کاملاً برخلاف رحمت خدا بود؟
۶ از طرف دیگر فَریسیان هیچ تمایلی نداشتند که رحمت نشان دهند. برای مثال، بنا به روایات یهودی آنان شخص خطاکار را تنها سه بار میبخشیدند. عیسی در تشبیهی دعای یک فَریسی را نمونه آورد و نشان داد که آنان چه دیدگاهی نسبت به شخص خطاکار دارند. در تشبیه عیسی آن فَریسی چنین دعا کرد: «ای خدا، تو را شکر میکنم که مثل مردم دیگر، اخاذ، بدکار و زناکار نیستم، خصوصاً مانند این خراجگیر.» آن خراجگیر در تشبیه عیسی با فروتنی دعا میکرد که خدا او را بیامرزد. اما چرا فَریسیان هیچ تمایلی به رحمت و بخشش نداشتند؟ کتاب مقدّس میگوید که آنان «دیگران را هیچ میشمردند.»—لو ۱۸:۹-۱۴.
۷، ۸. الف) هنگامی که کسی در حق شما خطایی مرتکب میشود، چطور میتوانید از یَهُوَه الگو بگیرید؟ ب) چرا میتوان گفت که بخشیدن دیگران آزمایش فروتنی است؟
۷ ما نمیخواهیم فَریسیان را الگوی خود سازیم، بلکه میخواهیم یَهُوَه خدا را الگو قرار دهیم و نسبت به دیگران بخشنده باشیم. (کولُسیان ۳:۱۳ خوانده شود.) یک راه برای الگو گرفتن از یَهُوَه این است که نحوهٔ برخوردمان طوری باشد که دیگران بتوانند بهراحتی نزد ما آیند و از ما عذرخواهی کنند. (لو ۱۷:۳، ۴) بجاست از خودمان بپرسیم: ‹آیا حاضرم اشخاصی را که مرتباً مرا میرنجانند بلافاصله ببخشم؟ آیا مشتاقم با آنانی که مرا رنجاندهاند دوباره صلح را برقرار سازم؟›
۸ بخشیدن دیگران در واقع آزمایش فروتنی و تواضع ماست. فَریسیان نتوانستند از چنین آزمایشی سربلند بیرون آیند، زیرا آنان دیگران را پایینتر از خود میدانستند. اما ما مسیحیان باید ‹با فروتنی دیگران را از خود بهتر بدانیم› و آنان را ببخشیم. (فیلیپ ۲:۳) آیا میخواهید یَهُوَه را سرمشق قرار دهید و از آزمایش فروتنی سربلند بیرون آیید؟ همواره آماده باشید که دیگران را ببخشید و راه را برای صلح و آشتی باز نگاه دارید. برای رحمت نشان دادن سریع وارد عمل شوید و زود رنجیدهخاطر نشوید.—جا ۷:۸، ۹.
برای زندگی ارزش قائل باشید تا «خون کسی بر گردن شما نباشد»
۹. یَهُوَه خدا چطور به اسرائیلیان نشان داد که برای جان انسانها ارزش قائل است؟
۹ یکی از ویژگیهای شهرهای پناهگاه این بود که باعث میشد خون کسی بر گردن اسرائیلیان نباشد. (تث ۱۹:۱۰) یَهُوَه خدا برای زندگی ارزش قائل است و از «دستانی که خون بیگناه را میریزد» نفرت دارد. (امث ۶:۱۶، ۱۷) او خدایی عادل و مقدّس است که نمیتواند قتل غیرعمد را نادیده بگیرد. شخصی که به طور غیرعمد کسی را میکشت مورد رحمت قرار میگرفت. با این حال میبایست ماجرا را برای پیران بیان میکرد. اگر پیران تشخیص میدادند که قتل به طور تصادفی اتفاق افتاده است، شخص متهم میبایست تا مرگ کاهن اعظم در شهر پناهگاه میماند. شاید حتی او مجبور میشد که تا آخر عمرش در شهر پناهگاه باقی بماند. این تدارک به اسرائیلیان نشان میداد که جان انسانها مقدّس و باارزش است. آنان باید از هر عملی که جان انسانها را به خطر میانداخت دوری میکردند و به کسی که به آنان زندگی بخشیده بود، احترام میگذاشتند.
۱۰. مطابق با سخن عیسی، چرا میتوان گفت که کاتبان و فَریسیان ارزشی برای جان انسانها قائل نمیشدند؟
۱۰ برخلاف یَهُوَه خدا، کاتبان و فَریسیان هیچ ارزشی برای زندگی انسانها قائل نبودند. عیسی مسیح به آنان گفت: «کلید شناخت را از مردم گرفتید، خود داخل نشدید و مانع آنانی میشوید که میخواهند داخل شوند.» (لو ۱۱:۵۲) آنان وظیفه داشتند که مردم را با کلام خدا آشنا سازند و به مردم کمک کنند که در راه رسیدن به زندگی جاودان گام بردارند. اما نه تنها چنین نمیکردند، بلکه مردم را از عیسی مسیح، یعنی «پیشوای حیات» دور میساختند و آنان را به راهی که میتوانست به نابودی بینجامد هدایت میکردند. (اعما ۳:۱۵) بهراستی که آن کاتبان و فَریسیان بسیار بیرحم و خودخواه بودند، زیرا اهمیتی برای جان انسانها قائل نمیشدند!
۱۱. الف) پولُس رسول چطور نشان داد که همچون یَهُوَه به زندگی و جان انسانها مینگرد؟ ب) ما چطور میتوانیم مانند پولُس رسول با غیرت بیشتری به خدمت موعظه بپردازیم؟
۱۱ چطور میتوانیم از طرز فکری که کاتبان و فَریسیان داشتند دوری کنیم و یَهُوَه خدا را سرمشق قرار دهیم؟ باید برای زندگی و جان انسانها ارزش قائل شویم. پولُس رسول با موعظهٔ خبر خوش به مردم نشان داد که برای جان آنها ارزش قائل است. بنابراین میتوانست بگوید: «من از خون همگان بری هستم.» (اعمال ۲۰:۲۶، ۲۷ خوانده شود.) با این حال، پولُس به دلیل عذاب وجدان یا از روی انجام وظیفه به مردم موعظه نمیکرد، بلکه او به مردم عشق میورزید و برای زندگیشان ارزش قائل بود. (۱قر ۹:۱۹-۲۳) ما نیز باید تلاش کنیم که همچون یَهُوَه خدا به زندگی و جان انسانها بنگریم. یَهُوَه «میخواهد همگان فرصت توبه یابند.» (۲پطر ۳:۹) اگر خصوصیت رحمت را در دلمان پرورش دهیم برانگیخته خواهیم شد که با غیرت بیشتری خبر خوش را موعظه کنیم. بهعلاوه شادی بیشتری نیز خواهیم داشت.
۱۲. چرا رعایت نکات ایمنی برای خادمان خدا مهم است؟
۱۲ همچنین زمانی که نکات ایمنی را رعایت میکنیم نشان میدهیم که همچون یَهُوَه خدا برای زندگی و جان ارزش قائلیم. بنابراین هنگام کار یا رانندگی باید نکات ایمنی را رعایت کنیم؛ برای مثال زمانی که در کار ساخت یا نگهداری از سالنهای جماعت همکاری میکنیم یا هنگام رانندگی و رفتن به جلسات. هیچگاه به دلیل مسائل مالی یا صرفهجویی در وقت، مسائل ایمنی و سلامت را دست کم نگیرید. یَهُوَه خدا همیشه آنچه را که درست و بجاست انجام میدهد و ما میخواهیم مانند او باشیم. پیران جماعت بهخصوص باید تلاش کنند که به ایمنی خود و دیگران توجه نشان دهند. (امث ۲۲:۳) اگر یکی از پیران جماعت در مورد قوانین و نکات ایمنی به شما تذکر میدهد، بجاست که پند او را بپذیرید. (غلا ۶:۱) پس سعی کنید همواره همچون یَهُوَه خدا به زندگی بنگرید تا «خون کسی بر گردن شما نباشد.»
«بر اساس این قوانین، داوری کند»
۱۳، ۱۴. رهبران قوم اسرائیل چطور میتوانستند عدالت یَهُوَه را از خود منعکس کنند؟
۱۳ یَهُوَه از رهبران قوم اسرائیل خواسته بود که معیارهای عادلانهٔ او را دنبال کنند. آنان در ابتدا میبایست اطلاعاتی موثق به دست میآوردند. سپس باید نیّت، طرز فکر و اعمال شخص متهم را بررسی میکردند و بعد تصمیم میگرفتند که آیا او شایستهٔ رحمت است یا خیر. آنان برای اجرای عدالت یَهُوَه باید تشخیص میدادند که آیا شخص متهم «از روی دشمنی» و با نقشهٔ قبلی کسی را کشته است یا خیر. (اعداد ۳۵:۲۰-۲۴ خوانده شود.) به علاوه در صورت وجود شاهدان، دلیل و مدرک حداقل دو تن از آنان لازم بود که متهم به قتل عمد محکوم شود.—اعد ۳۵:۳۰.
۱۴ رهبران قوم بعد از بررسی تمام اطلاعات و شهادات، باید در نظر میگرفتند که شخص متهم چگونه انسانی است. آنان نیاز به بینش داشتند تا بتوانند ورای ظاهر امر را ببینند. از همه مهمتر آنان به روحالقدس نیاز داشتند تا بتوانند حکمت، رحمت و عدالت یَهُوَه را منعکس کنند.—خرو ۳۴:۶، ۷.
۱۵. دیدگاه عیسی نسبت به گناهکاران چه تفاوتی با دیدگاه فَریسیان داشت؟
۱۵ فَریسیان تنها بر عمل شخص گناهکار تمرکز میکردند و شخصیت او را به هیچ وجه در نظر نمیگرفتند. آنان وقتی متوجه شدند که عیسی در یک مهمانی در خانهٔ مَتّی حضور داشته است، از شاگردان او پرسیدند: «چرا استاد شما با خراجگیران و گناهکاران غذا میخورد؟» عیسی در جواب به آنان گفت: «افراد بیمار به پزشک نیاز دارند، نه افراد سالم. بروید و مفهوم این گفته را درک کنید: ‹رحمت میخواهم، نه قربانی.› چون آمدهام تا گناهکاران را فراخوانم، نه درستکاران را.» (مت ۹:۹-۱۳) آیا عیسی میخواست گناهان جدّی را کوچک بشمارد؟ به هیچ وجه. در واقع او میخواست گناهکاران را به توبه دعوت کند و این بخش مهمی از پیامش بود. (مت ۴:۱۷) عیسی بینشی عمیق داشت و میدانست که برخی از آن «خراجگیران و گناهکاران» میخواهند زندگیشان را تغییر دهند. آنان تنها برای صرف غذا به خانهٔ مَتّی نرفته بودند، بلکه «عدهٔ زیادی از آنان از [عیسی] پیروی میکردند.» (مرق ۲:۱۵) متأسفانه اکثر فَریسیان همچون عیسی فکر نمیکردند. آنان ادعا میکردند که خدای عادل و رحیم را میپرستند، اما برخلاف او مردم را گناهکار میخواندند و امیدی به اصلاحشان نداشتند.
۱۶. برادرانی که کمیتهٔ قضایی تشکیل میدهند تلاش میکنند چه چیز را تشخیص دهند؟
۱۶ امروزه پیران جماعت باید یَهُوَه را سرمشق قرار دهند که «عدالت را دوست میدارد.» (مز ۳۷:۲۸) آنان ابتدا باید ‹بهدقّت پُرس و جو کنند› و مطمئن شوند که گناهی انجام شده است. سپس باید مطابق با اصول کتاب مقدّس به آن رسیدگی کنند. (تث ۱۳:۱۲-۱۴) زمانی که پیران جماعت کمیتهٔ قضایی تشکیل میدهند باید بهدقت تشخیص دهند که آیا شخصی که مرتکب گناهی جدّی شده، پشیمان است یا خیر. تشخیص این موضوع همیشه آسان نیست و بستگی به طرز فکر، تمایلات و نیات قلبی شخص دارد. (مکا ۳:۳) اگر شخص گناهکار میخواهد مورد رحمت قرار گیرد باید ابراز پشیمانی کند و از ته دل توبه کند.b
۱۷، ۱۸. پیران جماعت چطور میتوانند تشخیص دهند که توبهٔ شخص، واقعی و از صمیم دل است؟ (تصویر ابتدای مقاله ملاحظه شود.)
۱۷ پیران جماعت نمیتوانند همچون یَهُوَه خدا و عیسی دل افراد را ببینند. اگر شما پیر جماعت هستید چطور تشخیص میدهید که توبهٔ شخص، واقعی و از صمیم دل است؟ در ابتدا باید برای دریافت حکمت و قدرت تشخیص دعا کنید. (۱پاد ۳:۹) سپس کلام خدا و نشریات سازمان را مطالعه کنید تا بتوانید «اندوه خداپسندانه» یا توبهٔ واقعی را از «اندوهی که خاص این دنیاست» تشخیص دهید. (۲قر ۷:۱۰، ۱۱) توجه کنید که کتاب مقدّس افراد توبهکار و آنانی را که توبه نمیکنند چگونه توصیف کرده یا چگونه احساسات، طرز فکر و اعمال آنان را شرح داده است.
۱۸ در آخر تلاش کنید که شخصیت فرد گناهکار را به طور کلّی در نظر بگیرید که شامل پیشینهٔ شخص، نیات و محدودیتهای او میشود. کتاب مقدّس در رابطه با عیسی، سر جماعت مسیحی پیشگویی کرده بود که او «بر حسب آنچه به چشم بیند، داوری نخواهد کرد و بر وفق آنچه به گوش شنود، حکم نخواهد داد؛ بلکه بینوایان را به عدالت داوری خواهد کرد، و برای ستمدیدگان زمین به انصاف حکم خواهد داد.» (اشع ۱۱:۳، ۴) امروزه پیران مسیحی شبانان جماعت هستند و به طور حتم عیسی، سر جماعت به آنان کمک خواهد کرد که مانند او داوری کنند. (مت ۱۸:۱۸-۲۰) آیا قدردان نیستیم که پیران مسیحی به ما اهمیت میدهند و تلاش میکنند که الگوی عیسی را دنبال کنند؟ آنان با تلاشهای خستگیناپذیر رحمت و عدالت را در جماعات ترویج میدهند. آیا ما از زحماتشان قدردان نیستیم؟
۱۹. چه درسهایی را در رابطه با شهرهای پناهگاه میخواهید در زندگی بکار برید؟
۱۹ شریعت موسی «چارچوب شناخت» یَهُوَه و معیارهای عادلانهٔ او بود. (روم ۲:۲۰) برای مثال تدارک یَهُوَه دربارهٔ شهرهای پناهگاه به پیران جماعت میآموزد که ‹به حق داوری کنند› و به ما میآموزد که ‹هر یک با دیگری مهربان و باگذشت باشیم.› (زکر ۷:۹) ما امروزه تحت شریعت موسی نیستیم. اما یَهُوَه خدا و معیارهایش تغییر نکردهاند و هنوز هم خصوصیات رحمت و عدالت برای او باارزش هستند. بهراستی افتخار میکنیم که چنین خدایی را میپرستیم. باشد که خصوصیات او را الگو قرار دهیم و به او پناه ببریم!
a «شاهراه را برای خود درست کن، و حدود زمین خود را که یَهُوَه خدایت برای تو تقسیم میکند، سه قسمت کن، تا هر قاتلی در آنجا فرار کند.» (تَثنیه ۱۹:۳، ترجمهٔ قدیم)
b به مقالهٔ «سؤالات خوانندگان» در برج دیدهبانی ۱۵ سپتامبر ۲۰۰۶، صفحهٔ ۳۰ مراجعه کنید.