روح—بخش ۱: روح طبق توصیف کتاب مقدس
کتاب مقدس کلام خدا و خزانه‌ای از حکمت است. لذا شخص نمی‌تواند از آموزش غنی آن منفعت ببرد جز اینکه آن را مطالعه نموده، در طلب درک یا فهم صحیح آن برآید. کتاب امثال ۴:۷ پند نیکوئی در این خصوص به ما می‌دهد: «حکمت از همه چیز افضل است. پس حکمت را تحصیل نما و به هر آنچه تحصیل نموده باشی، فهم را تحصیل کن.»
شناخت در مورد معانی گوناگون عبارات درون کتاب مقدس، عامل بسیار یاری‌دهنده‌ای در جهت تحصیل فهم می‌باشد. برای مثال، کلمهٔ «روح» حداقل دارای هفت معنی مختلف است. تا شخص این معانی را نداند نمی‌تواند به ادراک یا تشخیصی صحیح در مورد آیات مربوطه نائل آید.
در زبانهای عبرانی و یونانی که مأخذ ترجمه‌های کتاب مقدس می‌باشند، واژهٔ «روح» اصولاً توصیف‌گر چیزی همچون باد وزان است؛ چیزی نامرئی و نیرومند به مانند جریان هوا. به همین دلیل، کتاب مقدس یَهُوَه خدا، عیسی مسیح و فرشتگان را ارواح معرفی می‌کند. بشر خاکی قادر نیست شمایل این اشخاص را نظاره نماید. با وجود این، آنان از نیرویی برخوردار هستند که اثرات و عملکرد آن را بر روی کرهٔ زمین می‌توانیم حس کنیم. در یوحنا ۴:۲۴ می‌خوانیم که «خدا روح است» و در اول قرنتیان ۱۵:۴۵ عیسی مسیحِ رستاخیزیافته «روح حیات‌بخش» نامیده شده است. عبرانیان ۱:۷ در خصوص فرشتگان نقل می‌کند: «[خدا] فرشتگان خود را بادها می‌گرداند.»
کلمهٔ عبریی که روح ترجمه شده است رُوآخ و معادل یونانی آن پْنویْما می‌باشد. همچنین بعضی از ترجمه‌های کتاب مقدس کلمهٔ عبری نِشاماه را در ایوب ۲۶:۴ و امثال ۲۰:۲۷ روح ترجمه کرده‌اند، اما ترجمه‌های دقیق‌تر از کلمهٔ «نفخه» یا «نَفَس» در این آیات استفاده می‌کنند. کلمهٔ نِشاماه در پیدایش ۲:۷ نیز استعمال شده و به معنی نَفَسِ حیاتی می‌باشد که به درون بدن آدم در زمان خلقتش دمیده شد. استفاده از نِشاماه در این آیه نشان می‌دهد که خدا نَفَسی واقعی به درون بینی آدم دمید. معهذا نیروی حیاتی که خدا به آدم عطا فرمود و به موجب آن وی صاحب موجودیتی هشیار گشت، همان رُوآخ یا روح بود. شاید بعضی از ترجمه‌های کتاب مقدس در پیدایش ۲:۷ به نیروی حیات اشارهٔ خاصی نکرده باشند، لذا در آیات دیگر می‌توان موارد استفادهٔ این عبارت را مشاهده نمود.—پیدایش ۶:۱۷؛ ۷:۲۲؛ جامعه ۱۲:۷.
یکی از معانی روح، اصل زندگی یا نیروی حیات در مخلوقات زمینی است که با عمل تنفس تداوم می‌یابد. در ترجمهٔ دنیای جدید از کتاب مقدس در کتاب ایوب ۲۷:۳ کلمهٔ روح به این معنی استفاده شده است، چنانکه می‌خوانیم: «مادامی که نَفَسم [شکلی از نِشاماه] در من باقی است و روح [شکلی از رُوآخ] خدا در بینی من می‌باشد.» کلمهٔ عبری نِشاماه در کتاب مقدس به مفهوم نَفَس، به معنای واقعی کلمه، استفاده شده است—بسیاری از ترجمه‌های کتاب مقدس در این آیه از واژهٔ «نَفَس» استفاده نموده، در حالی که کلمهٔ رُوآخ را روح یا نیروی حیات ترجمه کرده‌اند.
گاهی اوقات کلمهٔ روح نشانگر حالت روانی یا به عبارت دیگر روحیهٔ شخص است که از طریق اظهارات و یا اعمال وی مشهود می‌گردد. کلمهٔ روح در مزمور ۳۴:۱۸ آشکارا اشاره به روحیهٔ انسان دارد: «خداوند نزدیک شکسته‌دلان است و روح کوفتگان را نجات خواهد داد (آنانی را که امید خود را از دست داده‌اند، نجات می‌دهد [ترجمهٔ تفسیری]).» درست همانطور که پُتکی فلزی قادر به خرد کردن سنگی خارا می‌باشد، وقتی کلام خدا شخصی را متوجه جدیت گناهش می‌گرداند، چنانچه آن فرد نادم و توبه‌کار باشد، به مانند آن سنگ احساس خرد شدن یا کوفتگی می‌کند. سپس، وی همانند مردمی که با شنیدن سخنان پطرس در روز پَنطیکاست احساس تقصیر نموده ‹دلریش گشتند،› به اشتباه خود پی می‌برد و متواضعانه از خدا طلب آمرزش می‌نماید. ( اعمال ۲:۳۷) بنابراین، ‹کوفتگی روح› نشانگر حالت روانی یا روحی فردی است که بر گناهان و همچنین نیاز روحانی خود واقف گشته است.
گاهی اوقات منظور از استفادهٔ کلمهٔ «روح» در کتاب مقدس ابراز حالت روانی دیگری به نام خشم است. برای مثال، عبارت «روحی خبیث» در داوران ۹:۲۳ به این حالت روانی اشاره نموده، احساس خصومت میان اَبیمَلِک و مالکین اراضی شِکیم را توصیف می‌کند. در جامعه ۱۰:۴ نیز می‌خوانیم که «خشم [عبری: رُوآخ] پادشاه» علیه شخصی برانگیخته می‌شود. همچنین امثال ۲۵:۲۸ با اشاره به این حالت روانی خاطرنشان می‌سازد: «کسی که بر روح خود تسلّط ندارد، مثل شهر منهدم و بی‌حصار است.» در اینجا اشاره به فردی می‌باشد که خشم خود را تحت تسلط درنمی‌آورد.
معنی دیگر و کاملاً متفاوت واژهٔ «روح» را می‌توان در اول تیموتاؤس ۴:۱ مشاهده نمود. در این آیه کلمهٔ «روح» به معنی الهام یا وحی الهیست. این مطلب در دوم تسالونیکیان ۲:۲ نیز مصداق دارد. پولس رسول در این آیه کلمهٔ یونانی پْنویْما را استعمال می‌نماید که برخی از ترجمه‌های کتاب مقدس آن را روح ترجمه کرده‌اند. پولس به مسیحیان هشدار می‌دهد: «از هوش خود بزودی متزلزل نشوید و مضطرب نگردید، نه از روح و نه از کلام و نه از رساله‌ای که گویا از ما باشد.» در اینجا کلماتی همچون الهام یا وحی بوضوح مفهوم واژهٔ «روح» را چنانچه در کتاب مقدس فارسی نیز استفاده شده است، شرح می‌دهند.
روح‌القدس نیروی فعال و نامرئی یَهُوَه خداست که آن را در انجام ارادهٔ خود به کار می‌گیرد. سفر پیدایش ۱:۲ با اشاره به این نیروی فعال در عمل خلقت، چنین نقل می‌کند: «روح خدا سطح آبها را فرو گرفت.» صحت این واقعیت را در ایوب ۳۳:۴ نیز می‌توان ملاحظه کرد: «روح خدا مرا آفریده.» اگر چه خدا خالق است، می‌توان گفت که نیروی عظیم و نامرئی او عمل خلقت را انجام داده. این گفته مشابه آن است که بگوییم نیروی برق آسانسور را بالا می‌برد، در حالی که موتور همهٔ کار را انجام می‌دهد.
عیسی مسیح معجزات خود را بر روی زمین با کمک روح یا نیروی فعال خدا انجام می‌داد. او گفت: «لیکن هر گاه من به روح خدا دیوها را اخراج می‌کنم، هرآینه ملکوت خدا بر شما رسیده است.» ( متی ۱۲:۲۸) شَمشُون نیز با کمک نیروی فعال خدا توانست اعمال شگفت‌آوری انجام دهد، همچون کشتن هزار مرد تنومند بوسیلهٔ استخوان آروارهٔ یک حیوان و همچنین کندن و حمل نمودن دروازهٔ شهر. ( داوران ۱۵:۱۴، ۱۵؛ ۱۶:۳) بعلاوه، روح‌القدس خدا اشخاصی همچون پدر یحیای تعمیددهنده را بر آن داشت که نبوت کنند. ( لوقا ۱:۶۷) در روز پَنطیکاست روح خدا بر ۱۲۰ شاگرد عیسی مسیح نازل گشت و متعاقب این واقعه، ایشان توانستند به زبانهای مختلف صحبت کنند، مریضان را شفا داده، مردگان را برخیزانند. خدا روح خود را بر سر آن شاگردان بریخت و بدین شکل، آنان را با روح خود تعمید داد. ( اعمال ۲:۱۷) بنابراین، در کتاب مقدس کلمهٔ «روح» بکرّات برای اشاره به نیروی فعال، نامرئی و عظیمی استفاده شده است که خدا در جهت انجام اراده و مقاصد خود به کار می‌گیرد.
همانطور که دیدیم، کلمهٔ «روح» حداقل دارای هفت معنی کاملاً متفاوت می‌باشد. این واژه برای اشاره به شخص یَهُوَه خدا، عیسی مسیح، فرشتگان، نیروی حیات در مخلوقات زمینی،a حالت روانی شخص، وحی الهی و همچنین نیروی فعال خدا استفاده شده است. با دانستن این معانی می‌توانی کتاب مقدس را توأم با ادراک و فهم بخوانی. حکمت حاصل از مطالعهٔ دقیق کلام خدا راه دستیابی به امتیازاتِ متعددِ خدمت به خالق را برایت هموار نموده، به تو کمک خواهد کرد تا بتوانی در طریق زندگی ابدی گام برداری.—متی ۷:۱۴.
آری، «ما روح جهان را نیافته‌ایم، بلکه آن روح که از خداست تا آنچه خدا به ما عطا فرموده است بدانیم که آنها را نیز بیان می‌کنیم نه به سخنان آموخته‌شدهٔ از حکمت انسان، بلکه به آنچه روح‌القدس می‌آموزد و [مسائل روحانی] را با [کلمات روحانی] جمع می‌نماییم.»—۱قرنتیان ۲:۱۲، ۱۳.
[پاورقی]
a شمارات بعدی برج دیده‌بانی موضوع روح در مخلوقات زنده را با جزئیات بیشتر مورد بحث و بررسی قرار خواهد داد.