درس ۳

کتاب مقدس،‏ کتاب درسی اصلی ما

۱،‏ ۲.‏ نوشتن کتاب مقدس در چه زمانی آغاز و پایان یافت،‏ و تیراژ آن چقدر است؟‏

^۱ کتاب مقدس،‏ کتاب درسی اصلی ما در مدرسهٔ خدمت تئوکراتیک است،‏ و چون ما خادمان بشارت هستیم باید با آن بخوبی آشنایی داشته باشیم.‏ باید بدانیم این کتاب چگونه به دست آمده است،‏ محتوای آن چیست و چگونه باید از آن استفاده کرد.‏

^۲ به تحریر در آمدن کتاب مقدس برمی‌گردد به سال ۱۵۱۳ ق.‏د.‏م.‏ که در آن به موسی فرمان داده شد نوشتن آن را آغاز کند.‏ در اواخر قرن اول د.‏م.‏ بود که یوحنای رسول رسالهٔ خود را به پایان رسانید و به این ترتیب پس از شانزده قرن،‏ نوشتن کتاب مقدس به اتمام رسید.‏ امروز کتاب مقدس،‏ به صورت کل و یا جزء حدوداً به ۲۰۰۰ زبان مختلف موجود است.‏ تیراژ کتابهای جدید معمولاً به چند میلیون می‌رسد.‏ امّا کتاب مقدس به چند هزار میلیون نسخه انتشار یافته است.‏—‏هیچ کتاب دیگری نمی‌تواند با این رکورد برابری کند.‏ البته،‏ اینکه یک کتاب دینی طی قرون متمادی محافظت شده باشد و در نظر میلیونها نفر اعتبار داشته باشد،‏ دال بر منشأ الهی آن نیست.‏ یک چنین کتابی باید گواهی داشته باشد که از جانب خدا تألیف و به الهام او نوشته شده است.‏ بررسی دقیق کتاب مقدس،‏ افراد صادق را قانع می‌کند که حقیقتاً این کتاب دارای چنین گواه یا اعتباری است.‏

۳،‏ ۴.‏ در ابتدا،‏ کتاب مقدس به چه صورتی نوشته شده بود،‏ و در چه زمانی به بابها و آیه‌ها تقسیم گردید؟‏

^۳ در اصل،‏ کتاب مقدس به زبانهای عبرانی،‏ آرامی و یونانی نوشته شده است،‏ و همانطور که می‌دانیم دارای ۶۶ کتاب است.‏ تعداد دقیق کتابها (‏خواه بعضی به هم پیوسته و خواه از هم جدا)‏،‏ و یا ترتیب قرار گرفتن آنها مهم نیست.‏ بعد از اینکه مجموعهٔ کتب قانونی کتاب مقدس (‏کتابهایی که اصیل و الهام‌شده از جانب خدا شناخته شده‌اند)‏ تکمیل شد،‏ به صورت طومارهای مجزا به مدت طولانی باقی ماند.‏ از طرفی نیز،‏ مجموعه‌های قدیمی آن از لحاظ‍ ترتیب کتابهای منظورشده با هم فرق دارند.‏ مهم این است که چه کتابهایی شامل آن می‌شوند.‏ در واقع،‏ فقط آن کتابهایی که اکنون جزو کتب قانونی می‌باشند،‏ ادعای الهامی بودن را دارند.‏ از دوران قدیم،‏ کوششهایی در جهت اضافه کردن نوشته‌های دیگر به آن وجود داشته‌اند که با شکست روبرو شده‌اند.‏

^۴ در اصل کتاب مقدس به صورت سطرهای ممتد و پیوستهٔ متشکل از حروف،‏ نوشته شده بود.‏ تنها در قرن نهم د.‏م.‏ بود که علائم نقطه‌گذاری و سیستم تقسیم جمله‌ها ابداع شد.‏ طرح اصلی سیستم نقطه‌گذاری امروزی ما در قرن پانزدهم د.‏م.‏ شروع شد،‏ و این به علت ابداع چاپ بوده است.‏ تقسیم فرعی کتاب مقدس به بابها و آیه‌ها (‏ترجمهٔ کینگ جیمز ۱۸۹‏,‏۱ باب و ۱۰۲‏,‏۳۱ آیه دارد.‏)‏ توسط نویسنده‌های اولیه انجام نگرفته بود.‏ این کار قرنها بعد انجام شد.‏ در ابتدا کاتبان حاشیه‌نویس یهودی (‏ماسورئی‌ها)‏ و محققین یهودی نوشته‌های مقدس عبرانی را به آیه‌ها تقسیم کردند.‏ بعد در قرن سیزدهم د.‏م.‏ تقسیمات بابها نیز اضافه شد.‏

۵،‏ ۶.‏ کتاب مقدس از چه نظر الهام یافته است،‏ و چه چیزی اختلاف در سبک نگارش آن را توضیح می‌دهد؟‏

^۵ مجموعهٔ کتب الهام‌شده.‏ حدود چهل نفر مختلف به عنوان منشی مؤلّف بزرگ،‏ یَهُوَه خدمت کرده‌اند تا کلام الهام‌شدهٔ او را یادداشت کنند.‏ «تمامی کتب از الهام خداست» و این شامل نوشته‌های یونانی مسیحی و «سایر رساله‌ها» نیز می‌شود.‏ (‏۲تیمو.‏ ۳:‏۱۶؛‏ ۲پطر.‏ ۳:‏۱۵،‏ ۱۶‏)‏ مقصود از «الهام» صرفاً تحریک خِرَد و عواطف به درجهٔ بالاتر مهارت (‏همانطور که اغلب دربارهٔ هنرمندان و شاعران دنیوی گفته می‌شود)‏ نیست،‏ بلکه به معنای تألیف نوشته‌های خطاناپذیر و معتبری است که انگار خدا خودش نوشته باشد.‏ خدا موجب شد که روحش بر مردان امین و وفادار عمل کند تا تحت حمایت او یادداشتهایی ترتیب دهند.‏ به همین دلیل پطرس رسول می‌توانست بنویسد که «نبّوت به ارادهٔ انسان هرگز آورده نشد،‏ بلکه مردمان به روح‌القدس مجذوب شده،‏ از جانب خدا سخن گفتند.‏» (‏۲پطر.‏ ۱:‏۲۱‏)‏ امّا،‏ در یک مورد اطلاعات به وسیلهٔ خودِ خدا عرضه شد.‏ و آن،‏ دَه فرمان بود که خدا به موسی «دو لوح سنگ مرقوم به انگشت [خود] را» داد.‏—‏خروج ۳۱:‏۱۸‏.‏

^۶ در بعضی از موارد،‏ اطلاعات به صورت شفاهی،‏ کلمه به کلمه انتقال یافت.‏ (‏خروج ۳۴:‏۲۷‏)‏ به انبیا نیز اغلب پیامهای بخصوصی برای تحویل به دیگران داده می‌شد.‏ (‏۱پاد.‏ ۲۲:‏۱۴؛‏ ارمیا ۱:‏۷‏)‏ امّا،‏ شواهد نشان می‌دهند،‏ مردانی که توسط خدا برای یادداشت نوشته‌های مقدس به کار گرفته شده بودند،‏ همیشه تنها موضوعهای دیکته‌شده را یادداشت نمی‌کردند.‏ برای مثال،‏ یوحنا مکاشفه را به وسیلهٔ فرشتهٔ خدا به «نشان» دریافت کرد و به او گفته شد که ‹آنچه را می‌بیند در کتبی بنویسد.‏› (‏مکا.‏ ۱:‏۱،‏ ۲،‏ ۱۰،‏ ۱۱‏،‏ انجیل شریف‏)‏ بنابراین،‏ چنین به نظر می‌رسد که خدا صلاح دید اجازه دهد نویسندگان کتاب مقدس،‏ کلمات و اصطلاحاتی برای تشریح رویاهایی که می‌دیدند انتخاب کنند.‏ و در عین حال خدا همیشه به حدّ نیاز آنها را راهنمایی کرد تا نتیجهٔ نهایی دقیق و موافق با مقصودش باشد.‏ (‏جامعه ۱۲:‏۱۰‏)‏ این بدون شک روشن می‌کند که چرا در کتب کتاب مقدس سبکهای مختلف دیده می‌شود.‏

۷.‏ بعضی از نویسندگان نوشته‌های مقدس عبرانی چه کسانی بودند و چه شرایط لازمی را به عنوان انبیای حقیقی دارا بودند؟‏

^۷ در اینکه نوشته‌های موسی از خدا الهام شده‌اند،‏ بنا بر شواهد موجود در خودِ این نوشته‌ها،‏ هیچ شکی وجود ندارد.‏ این ایدهٔ موسی نبود که رهبر اسرائیلیها شود،‏ زیرا در ابتدا موسی خود از قبول این پیشنهاد امتناع کرد.‏ (‏خروج ۳:‏۱۰،‏ ۱۱؛‏ ۴:‏۱۰-‏۱۴‏)‏ بلکه خدا بود که او را برافراشت و به او قدرت معجزه‌آسا بخشید.‏ حتی کاهنان جادوگر مجبور به اقرار شدند که آنچه موسی می‌کرد از خدا منشأ می‌گرفت.‏ (‏خروج ۴:‏۱-‏۹؛‏ ۸:‏۱۶-‏۱۹‏)‏ موسی در اطاعت از فرمان خدا و با گواهی الهی از روح‌القدس برانگیخته شد تا اول،‏ بخشی از کتاب مقدس را بگوید و بعد آن را بنویسد.‏ (‏خروج ۱۷:‏۱۴‏)‏ بعد از مرگ موسی،‏ نوشته‌های یوشع،‏ سموئیل و جاد و ناتان (‏یوشع،‏ داوران،‏ روت،‏ اول و دوم سموئیل)‏ اضافه شدند.‏ پادشاهانی چون داوود و سلیمان نیز سهمی در افزایش کتب الهامی کتاب مقدس داشتند.‏ سپس،‏ انبیایی از یونس تا ملاکی آمدند که هر یک سهم بسزایی در افزایش مجموعهٔ کتب قانونی کتاب مقدس داشتند.‏ هر یک از ایشان با شرایط انبیای حقیقی،‏ که از طرف یَهُوَه مطرح شده بود،‏ وفق داشتند،‏ یعنی:‏ آنها به نام یَهُوَه سخن گفتند،‏ نبوتهای ایشان به حقیقت پیوست،‏ و مردم را به سوی خدا برگردانیدند.‏—‏تثنیه ۱۳:‏۱-‏۳؛‏ ۱۸:‏۲۰-‏۲۲‏.‏

۸.‏ محکم‌ترین دلیلی که نوشته‌های مقدس عبرانی جزو مجموعهٔ کتب قانونی کتاب مقدس می‌باشند چیست؟‏

^۸ همانطور که یَهُوَه مردانی را برای نوشتن الهام کرد،‏ منطقی است که او جمع‌آوری این نوشته‌های الهام‌شده را هدایت کرده باشد.‏ بنا بر روایت یهودی،‏ بعد از اینکه یهودیان تبعیدشده دوباره در یهودیه ساکن شدند،‏ عزرا در جمع‌آوری این نوشته‌ها دست داشت.‏ او برای این کار شایسته بود،‏ زیرا نَه تنها یک نفر از نویسندگان الهام‌شدهٔ کتاب مقدس و یک کاهن بود،‏ بلکه «در شریعت موسی .‏ .‏ .‏ کاتب ماهر» نیز بود.‏ (‏عزرا ۷:‏۱-‏۱۱‏)‏ قانون نوشته‌های مقدس عبرانی تا آخر قرن پنجم ق.‏د.‏م.‏ کاملاً مشخص شد.‏ آنها شامل همان نوشته‌هایی بودند که امروزه ما در اختیار داریم،‏ و اکنون به ۳۹ کتاب تقسیم شده‌اند.‏ این نوشته‌ها از همان ابتدا توسط خودِ خداوند به شکل سری یا مجموعه درآمده و تأیید شدند و نَه توسط شورایی از انسانها.‏ از قطعی‌ترین شواهدی که دال بر قانونی بودن نوشته‌های مقدس عبرانی است کلام غیر قابل تردید عیسی مسیح و نویسندگان نوشته‌های یونانی مسیحی می‌باشد.‏ با وجود اینکه آنها به آزادی از نوشته‌های مقدس عبرانی استفاده می‌کردند،‏ امّا هرگز از کتابهای ملحق (‏کتابهایی که از لحاظ اصالت مشکوک می‌باشند و غالباً آپوکریف نامیده می‌شوند)‏ نقل ننمودند.‏—‏لوقا ۲۴:‏۴۴،‏ ۴۵‏.‏

۹،‏ ۱۰.‏ چه تضمینی وجود دارد که نوشته‌های یونانی مسیحی به مجموعهٔ کتب قانونی کتاب مقدس تعلق دارند؟‏

^۹ نوشتن و گردآوردن بیست و هفت کتاب از نوشته‌های یونانی مسیحی شبیه به نوشته‌های مقدس عبرانی بوده است.‏ مسیح «بخششها به مردم داد .‏ .‏ .‏ بعضی رسولان و بعضی انبیا و بعضی مبشّرین و بعضی شبانان و معلّمان را.‏» (‏افس‍.‏ ۴:‏۸،‏ ۱۱-‏۱۳‏)‏ آنها با کمک روح خدا،‏ تعالیمی سالم برای جماعت مسیحی به جا گذاردند.‏ عیسی به آنها اطمینان داد که روح خدا ایشان را یاری و تعلیم خواهد داد،‏ راهنمایی خواهد کرد،‏ و آن چیزهایی را که از او شنیده بودند به خاطرشان خواهد آورد.‏ و علاوه بر این،‏ روح خدا چیزهای آینده را نیز برای آنها آشکار خواهد ساخت.‏ (‏یوحنا ۱۴:‏۲۶؛‏ ۱۶:‏۱۳‏)‏ این مطلب،‏ درستی و دقت انجیلهای آنان را تضمین می‌کرد.‏

^۱۰ این موضوع که یک کتاب توسط چه نویسندگانی (‏غیر از رسولان)‏ و چند بار نقل شده است دال بر قانونی بودن آن نیست.‏ محتویات خود کتاب باید شواهدی ارائه دهند که محصول روح‌القدس است.‏ در نتیجه،‏ چنین کتابی ممکن نیست خرافات،‏ دیوپرستی،‏ یا پرستش موجودات را تشویق کند.‏ باید با مابقی کتبِ کتاب مقدس کاملاً هماهنگ باشد.‏ هر کتاب باید مطابق با «سخنان صحیح» الهی و هماهنگ با تعلیمات عیسی باشد.‏ (‏۲تیمو.‏ ۱:‏۱۳‏)‏ واضح است که رسولان با اقتدار الهی صحبت می‌کردند.‏ روح‌القدس به آنها ‹تمیز گفته‌های الهام‌شده› را داده بود تا بتوانند درک کنند آیا گفته‌ها از خدا است یا خیر.‏ (‏۱قرنت‍.‏ ۱۲:‏۴‏،‏ ۱۰‏)‏ با مرگ یوحنا که آخرین رسول بود،‏ این زنجیر مطمئن مردان الهام‌شده از جانب خدا به انتها رسید.‏ و بنابراین،‏ با مکاشفه،‏ انجیل یوحنا و رساله‌هایش،‏ مجموعهٔ کتب قانونی کتاب مقدس کامل شد.‏ هماهنگی این شصت و شش کتاب از کتاب مقدس ما به یکپارچگی آن شهادت می‌دهد،‏ و آن را واقعاً به عنوان حقیقت الهامی کلام یَهُوَه به ما معرفی می‌کند.‏

۱۱.‏ کتاب مقدس حاوی چه اطلاعاتی است که به طریق دیگر برای بشر فراهم نمی‌شد؟‏

^۱۱ محتویات.‏ کتاب مقدس حاوی اطلاعات بخصوصی است که ممکن نبود به طریق دیگر برای بشر فراهم شود.‏ مثلاً،‏ گزارش سِفْر پیدایش به ما اطلاعاتی در مورد خلقت زمین می‌دهد؛‏ معرفت در مورد چیزهایی می‌دهد که قبل از پیدایش بشر واقع شده‌اند.‏ (‏پیدا.‏ ۱:‏۱-‏۳۱‏)‏ کتاب مقدس ما را از گفتگوهایی مطلع می‌سازد که در آسمان انجام گرفته‌اند و اگر خدا آن اطلاعات را فراهم نمی‌ساخت گوش هیچ انسانی قادر به شنیدن آن نمی‌بود.‏—‏ایوب ۱:‏۶-‏۱۲؛‏ ۱پاد.‏ ۲۲:‏۱۹-‏۲۳‏.‏

۱۲،‏ ۱۳.‏ از طریق نوشته‌های مقدس دربارهٔ یَهُوَه و عیسی مسیح چه می‌آموزیم؟‏

^۱۲ مهمتر از همه،‏ کتاب مقدس ما را با یَهُوَه آشنا می‌کند.‏ به تفصیل ما را از جزئیات رویاهای معجزه‌آسایی مطلع می‌سازد که خادمان خود را با آنها مورد لطف قرار داده بود.‏ (‏دان‍.‏ ۷:‏۹،‏ ۱۰‏)‏ به علاوه،‏ کتاب مقدس ما را با نام خدا،‏ «یَهُوَه»،‏ آشنا می‌سازد که بیش از ۶۸۰۰ مرتبه در متن نوشته‌های مقدس عبرانی که توسط کاتبان حاشیه‌نویس نوشته شده و به جا مانده‌اند،‏ آمده است.‏ در کتاب مقدس از خصوصیات برجستهٔ یَهُوَه آگاه می‌شویم؛‏ از قبیل محبت،‏ حکمت،‏ عدالت،‏ رحمت،‏ بردباری،‏ سخاوتمندی،‏ کمال در معرفت،‏ و ثبات.‏ (‏خروج ۳۴:‏۶،‏ ۷‏)‏ علاوه بر این،‏ کتاب مقدس به ما اطلاعات زیادی در مورد پسر خدا و جایگاه مهمی که او در مقصود خدا دارد،‏ می‌دهد.‏ (‏کولس‍.‏ ۱:‏۱۷،‏ ۱۸؛‏ ۲:‏۳؛‏ ۲قرنت‍.‏ ۱:‏۲۰‏)‏ بیش از هر کس دیگر،‏ این پسر خدا بود که به هنگام بودنش بر روی زمین قادر به افزایش شناخت ما در مورد یَهُوَه بود،‏ زیرا می‌توانست بگوید که،‏ «کسی که مرا دید،‏ پدر را دیده است.‏»—‏یوحنا ۱۴:‏۹‏.‏

^۱۳ گسترش مقصود خدا در کتاب مقدس به تفصیل آشکار شده است.‏ همهٔ برکات پیشگویی‌شده برای بشرِ مطیع در نجات‌دهندهٔ موعودی تمرکز یافت که یَهُوَه او را برپا می‌کرد،‏ این نجات‌دهنده در باغ عدن به عنوان «ذریت» زن خدا تشریح شده بود.‏ (‏پیدا.‏ ۳:‏۱۵‏)‏ بعدها خدا وعده داد که این ذریت از خاندان ابراهیم خواهد آمد.‏ (‏پیدا.‏ ۲۲:‏۱۸‏)‏ یَهُوَه نشان داد که نجات‌دهندهٔ موعود یک پادشاه و یک کاهن ابدی «به رتبه ملکیصدق» خواهد بود.‏ (‏مز.‏ ۱۱۰:‏۴؛‏ عبر.‏ ۷:‏۱-‏۲۸‏)‏ او عهد شریعت را با کهانت و قربانیهای آن که «سایهٔ چیزهای آینده» بود،‏ به قوم اسرائیل داد.‏ (‏عبر.‏ ۱۰:‏۱؛‏ کولس‍.‏ ۲:‏۱۷‏)‏ به داوود این وعده را داد که سلطنت تا ابد در خاندان او باقی خواهد ماند.‏ (‏۲سمو.‏ ۷:‏۱۱-‏۱۶‏)‏ و ثابت می‌شود که وارث آن وعده،‏ به علاوه کسی که همه نبوتهای دیگر به او،‏ به عنوان نجات‌دهنده اشاره می‌کرد،‏ عیسی مسیح است.‏ بله،‏ کتاب مقدس در سرتاسر صفحاتش بر موضوع نوشته‌های الهام‌شده تمرکز دارد—‏یعنی ملکوت خدا به دست عیسی مسیح به عنوان تنها راهی که یَهُوَه برای انجام مقصودش فراهم آورده است.‏

۱۴-‏۱۷.‏ چرا نبوتهای کتاب مقدس و پندهای آن در مورد اخلاقیات برای همهٔ ما ارزش زیادی دارد؟‏

^۱۴ از نظر نبوت،‏ کتاب مقدس کتابی است برجسته.‏ از این جهت که به وقایع تاریخ اهمیت می‌دهد و نشان می‌دهد که چرا به این ترتیب واقع شده‌اند.‏ (‏لوقا ۱۹:‏۴۱-‏۴۴‏)‏ آیندهٔ همهٔ حکومتهای کنونی را نشان می‌دهد.‏ (‏دان‍.‏ ۲:‏۴۴‏)‏ وقایع امروزی ما را شرح می‌دهد،‏ و نشان می‌دهد که ما در انتهای زمان پیشگویی‌شدهٔ این سیستم چیزها زندگی می‌کنیم و بزودی خدا شریران را از میان برخواهد داشت.‏—‏۲تیمو.‏ ۳:‏۱-‏۵؛‏ مز.‏ ۳۷:‏۹،‏ ۱۰‏.‏

^۱۵ بدون کتاب مقدس،‏ مقصود واقعی زندگی را نخواهیم دانست.‏ (‏جامعه ۱۲:‏۱۳‏)‏ کتاب مقدس نشان می‌دهد که به وجود آمدن انسان محصول یک اتفاق نیست،‏ بلکه آفرینش خدا در کار بوده است،‏ کسی که برای بشر مقصودی محبت‌آمیز دارد.‏ و در ضمن چگونگی مقصودش را برای ما شرح می‌دهد و اینکه چگونه می‌توانیم رضایت واقعی را در زندگی بیابیم.‏—‏مکا.‏ ۴:‏۱۱؛‏ ۱تیمو.‏ ۲:‏۳،‏ ۴؛‏ مز.‏ ۱۶:‏۱۱‏.‏

^۱۶ تاریخ انسان نشان می‌دهد که بشر نمی‌تواند جدا از خدا قدمهای خود را با موفقیت هدایت کند.‏ تنها،‏ کتاب مقدس است که راهنمایی لازم را برای او فراهم می‌آورد.‏ این کتاب،‏ در مورد اخلاقیات راهنمایی می‌دهد،‏ و نشان می‌دهد که چه چیز را خدا محکوم می‌کند و چه چیز را تأیید.‏ (‏غلا.‏ ۵:‏۱۹-‏۲۳‏)‏ در جهانی که از نظر اخلاقی لجام‌گسیخته است،‏ کتاب مقدس کمکی است بسیار عملی تا با نقطه‌نظر خدا آشنا شده و او را خشنود سازیم.‏ این کتاب راه حیات ابدی به دنیای جدید خدا را به ما نشان می‌دهد.‏—‏یوحنا ۱۷:‏۳‏.‏

^۱۷ آیا بوضوح آشکار نیست که چرا این کتاب می‌باید کتاب درسی اصلی ما باشد؟‏ مسیحیان،‏ در وهلهٔ اول علاقه‌مند هستند این کتاب را که پسر خدا دربارهٔ مؤلف آن گفت «کلام تو راستی است» به دقت مورد تحقیق قرار دهند.‏ (‏یوحنا ۱۷:‏۱۷‏)‏ بنابراین،‏ در دورهٔ مطالعه‌ای مدرسهٔ خدمت تئوکراتیک،‏ کتاب مقدس در مکان اول قرار می‌گیرد.‏