با اطاعت شاهد تحقق وعده‌های تضمین‌شدهٔ خدا باشید
«چون [خدا] بزرگتری از خودش نبود که به او سوگند خورَد، پس به خود سوگند خورد.»—عبر ۶:۱۳.
پاسخ به سؤالات زیر:
چرا اطمینان داریم که هیچ چیز مانع مقاصد خدا نخواهد شد؟
پس از گناه آدم و حوّا، خدا چه وعده‌ای داد؟
از قسمی که خدا در رابطه با وعده‌اش برای ابراهیم خورد چه فایده‌ای می‌بریم؟
۱. سخن یَهُوَه چه فرقی با سخن انسان‌های ناکامل و گناهکار دارد؟
به سخن انسان‌ها به دلیل ناکاملی و گناه همیشه نمی‌توان اطمینان کرد ولی یَهُوَه «ممکن نیست . . . دروغ بگوید» چون «خدای حق» و راستی است. (عبر ۶:۱۸؛ مز ۳۱:۵؛ اعداد ۲۳:۱۹ خوانده شود.) آنچه خدا برای بشر قصد کرده است همیشه به حقیقت می‌پیوندد. برای مثال، هر آنچه خدا در آغاز هر یک از روزهای آفرینش گفته بود، انجام شد. از این رو، در پایان شش روز آفرینش «خدا هر چه ساخته بود، دید و همانا بسیار نیکو بود.»—پیدا ۱:۶، ۷، ۳۰، ۳۱.
۲. مفهوم روز آرامی خدا چیست و چرا خدا آن را «تقدیس نمود»؟
۲ یَهُوَه خدا آغاز روز هفتم را پس از مشاهدهٔ آفرینشش اعلام کرد. این روز، یک روز ۲۴ساعته نیست بلکه مدتی طولانی است که خدا از آفرینش موجودات زمین فارغ شد و آرامی گرفت. (پیدا ۲:۲) روز آرامی خدا هنوز به پایان نرسیده است. (عبر ۴:۹، ۱۰) کتاب مقدّس نشان نمی‌دهد که آن روز دقیقاً از چه تاریخی آغاز شد؛ احتمالاً مدتی پس از آفرینش حوّا، همسر آدم یعنی تقریباً ۶۰۰۰ سال پیش. به زودی حکمرانی هزارسالهٔ عیسی مسیح شروع می‌شود و خدا مقصودش را طی آن دوران در رابطه با زمین به تحقق خواهد رساند. یَهُوَه زمین را به فردوس تبدیل خواهد کرد تا انسان‌های کامل تا ابد در آن زندگی کنند. (پیدا ۱:۲۷، ۲۸؛ مکا ۲۰:۶) حقیقتاً آینده‌ای شاد و زیبا در انتظارمان است! چرا؟ چون «خدا روز هفتم را مبارک خواند و آن را تقدیس نمود.» این سخن تضمینی بود بر این که مقصود خدا در بارهٔ زمین در پایان روز آرامی وی به تحقق خواهد رسید و هیچ اتفاق غیرمنتظره‌ای مانع آن نخواهد شد.—پیدا ۲:۳.
۳. الف) بعد از شروع روز آرامی خدا چه اتفاقی افتاد؟ ب) یَهُوَه چگونه نشان داد که به سرکشی خاتمه خواهد داد؟
۳ البته بعد از شروع روز آرامی خدا فاجعه‌ای بزرگ رخ داد. شیطان یکی از فرشتگان خدا طالب این شد که انسان‌ها او را پرستش کنند نه خالق خود را. او اولین دروغ را ابداع کرد و با آن حوّا را به سرپیچی از یَهُوَه اغوا نمود. (۱تیمو ۲:۱۴) حوّا شوهر خود را در این سرکشی همگام ساخت. (پیدا ۳:۱-۶) درست است که در آن زمان صداقت و راستگویی یَهُوَه در تمام عالم زیر سؤال رفت، با این حال یَهُوَه لزومی ندید که تحقق مقصودش را با قسم خوردن تضمین کند. به جای آن، با سخنانی که به مرور زمان قابل درک شد، روشن ساخت که به سرکشی خاتمه خواهد داد. او گفت: «عداوت در میان تو [یعنی شیطان] و زن، و در میان ذریّت تو و ذریّت وی می‌گذارم؛ او [یعنی ذریّت موعود] سر تو را خواهد کوبید و تو پاشنهٔ وی را خواهی کوبید.»—پیدا ۳:۱۵؛ مکا ۱۲:۹.
قسم، تضمینی رسمی
۴، ۵. ابراهیم سخنش را گاهی اوقات چگونه تضمین می‌کرد؟
۴ از قرار معلوم تا زمان گناه آدم و حوّا ضرورتی نبود که برای حقیقت موضوعی قسم خورده شود. مخلوقات کامل که خدا را دوست دارند و از او الگو می‌گیرند نیازی به قسم خوردن ندارند؛ آنان همیشه حقیقت را بیان می‌کنند و به یکدیگر اعتماد دارند. اما این وضعیت با گناه و ناکاملی آدم و حوّا تغییر کرد. وقتی دروغ و ریا به تدریج در میان مردم متداول گشت، ضروری شد که برای درستی موضوعی مهم قسم خورده شود.
۵ ابراهیم پَطرِیارْخ دست کم در سه زمان مختلف قسم خورد که تضمینی رسمی بر سخنش بود. (پیدا ۲۱:۲۲-۲۴؛ ۲۴:۲-۴، ۹) برای مثال، پس از آن که ابراهیم، پادشاه عیلام و متفقین او را شکست داد، پادشاهان سالیم و سُدُوم به دیدن او آمدند. مِلکیصِدِق پادشاه سالیم و «کاهن خدای تعالیٰ بود.» از این رو، ابراهیم را برکت داد و خدا را برای پیروزی‌ای که به ابراهیم داده بود ستود. (پیدا ۱۴:۱۷-۲۰) سپس وقتی پادشاه سُدُوم خواست ابراهیم را برای نجات قومش از دست مهاجمان پاداش دهد، ابراهیم چنین گفت: «دست خود را [به منظور قسم] به یَهُوَه خدای تعالیٰ، مالک آسمان و زمین، برافراشتم، که از اموال تو رشته‌ای یا دُوّال نعلینی برنگیرم، مبادا گویی ‹من اَبرام را دولتمند ساختم›».—پیدا ۱۴:۲۱-۲۳.
قسم یَهُوَه برای ابراهیم
۶. الف) ابراهیم چه سرمشقی از خود برای ما به جا گذاشت؟ ب) ما انسان‌ها از اطاعت ابراهیم چه فایده‌ای می‌بریم؟
۶ یَهُوَه خدا نیز گاهی قسم می‌خورْد تا انسان‌های گناهکار از وعده‌هایش اطمینان حاصل کنند. برای مثال در کلامش آمده است: «خداوند یَهُوَه می‌گوید: ‹به حیات خودم قَسَم.›» (حز ۱۷:۱۶) در کتاب مقدّس بیش از ۴۰ مورد اشاره شده است که یَهُوَه خدا سوگند یاد کرده است. شاید بهترین نمونهٔ آن سوگندی است که خدا برای ابراهیم خورد. در طی سالیان بسیار، یَهُوَه با ابراهیم چندین بار عهد و پیمان بست. این عهد و پیمان‌ها نشان می‌داد که ذریّت موعود از ابراهیم و از طریق اسحاق خواهد آمد. (پیدا ۱۲:۱-۳، ۷؛ ۱۳:۱۴-۱۷؛ ۱۵:۵، ۱۸؛ ۲۱:۱۲) سپس یَهُوَه خدا ابراهیم را تحت آزمایشی بزرگ قرار داد. او به ابراهیم فرمان داد پسر عزیزش اسحاق را قربانی کند. ابراهیم بدون تأخیر اطاعت کرد ولی هنگام قربانیِ اسحاق فرشته‌ای جلوی او را گرفت. سپس خدا چنین قسم خورد: «به ذات خود قسم می‌خورم، چونکه این کار را کردی و پسر یگانهٔ خود را دریغ نداشتی، هرآینه تو را برکت دهم، و ذریّت تو را کثیر سازم، مانند ستارگان آسمان، و مثل ریگ‌هایی که بر کنارهٔ دریاست. و ذریّت تو دروازه‌های دشمنان خود را متصرّف خواهند شد. و از ذریّت تو، جمیع امّت‌های زمین برکت خواهند یافت، چونکه قول مرا شنیدی.»—پیدا ۲۲:۱-۳، ۹-۱۲، ۱۵-۱۸.
۷، ۸. الف) خدا به چه دلیل برای ابراهیم قسم خورد؟ ب) ‹گوسفندان دیگر› مسیح از قسم خدا چه فایده‌ای خواهند برد؟
۷ به چه دلیل خدا برای ابراهیم قسم خورد که وعده‌هایش تحقق خواهد یافت؟ به این دلیل که هم‌ارثان مسیح را که بخش ثانوی «ذریّت» موعود می‌باشند، تقویت و تشویق کند. (عبرانیان ۶:۱۳-۱۸ خوانده شود؛ غلا ۳:۲۹) همان گونه که پولُس رسول توضیح داد، یَهُوَه خدا «با سوگند تضمین کرد، تا به واسطهٔ دو امر تغییرناپذیر [یعنی وعده و سوگندش]، که ممکن نیست خدا دربارهٔ آنها دروغ بگوید، ما از دلگرمی بسیار برخوردار شویم، . . . تا امیدی را که پیش روی ما قرار داده شده است، به چنگ گیریم.»
۸ مسح‌شدگان تنها کسانی نیستند که از قسم خدا به ابراهیم فایده می‌برند. یَهُوَه قسم خورد که از طریق «ذریّت» ابراهیم «جمیع امّت‌های زمین برکت خواهند یافت.» (پیدا ۲۲:۱۸) ‹دیگر گوسفندان› مطیع مسیح نیز شامل جمیع امّت‌ها می‌شوند؛ به همهٔ این انسان‌ها فرصت داده می‌شود تا بتوانند در زمین بهشت‌شده تا ابد زندگی کنند. (یو ۱۰:۱۶) حال چه امید آسمانی داشته باشید چه امید زمینی، همواره در زندگی مطیع خدا باشید تا این امید را ‹به چنگ آورید.›— عبرانیان ۶:۱۱، ۱۲ خوانده شود.
قسم‌های دیگر خدا
۹. خدا برای نوادگان ابراهیم که در مصر اسیر بودند چه سوگندی خورد؟
۹ یَهُوَه خدا قرن‌ها بعد در رابطه با وعده‌های بالا دوباره قسم خورد یعنی هنگامی که موسی را نزد نوادگان ابراهیم که در مصر اسیر بودند فرستاد. (خرو ۶:۶-۸) خدا بعدها با اشاره به آن روز چنین گفت: «در روزی که اسرائیل را برگزیدم . . . دست خود را [به منظور قسم] برای ایشان برافراشتم که ایشان را از زمین مصر به زمینی که برای ایشان بازدید کرده بودم بیرون آورم. زمینی که به شیر و شهد جاری است.»—حز ۲۰:۵، ۶.
۱۰. پس از رهایی قوم اسرائیل از مصر خدا چه وعده‌ای به آنان داد؟
۱۰ پس از رهایی قوم اسرائیل از مصر یَهُوَه سوگندی دیگر برای آنان خورد: «اکنون اگر آواز مرا فی‌الحقیقه بشنوید، و عهد مرا نگاه دارید، همانا خزانهٔ خاص من از جمیع قوم‌ها خواهید بود. زیرا که تمامی جهان، از آن من است. و شما برای من مملکت [یا پادشاهی] کَهَنه و امّت مقدّس خواهید بود.» (خرو ۱۹:۵، ۶) حقیقتاً خدا فرصتی بزرگ را پیش روی قوم اسرائیل قرار داد! یعنی اگر مطیع می‌ماندند، خدا از آنان پادشاهی‌ای تشکیل‌شده از کاهنان به وجود می‌آورد که موجب برکت همهٔ انسان‌ها می‌شد. بعدها یَهُوَه در رابطه با عهدش به اسرائیلیان گفت: «با تو قَسَم خوردم و با تو عهد بستم.»—حز ۱۶:۸.
۱۱. پاسخ قوم اسرائیل به دعوت خدا چه بود؟
۱۱ در آن زمان، یَهُوَه خدا قوم اسرائیل را مجبور نساخت که اطاعت خود را با سوگند تضمین کنند. همچنین آنان را به پذیرفتن این عهد وانداشت. آنان به اختیار خود گفتند: «آنچه خداوند امر فرموده است، خواهیم کرد.» (خرو ۱۹:۸) سه روز پس از آن، یَهُوَه خدا برای این قومِ منتخب روشن ساخت که چه انتظاری از آنان دارد. در ابتدا، قوم اسرائیل ده فرمان را شنیدند و سپس موسی احکامی بیشتر را که در خروج ۲۰:۲۲ تا ۲۳:۳۳ آمده است برایشان بیان کرد. پاسخ قوم اسرائیل چه بود؟ «تمامی قوم به یک زبان در جواب گفتند: ‹همهٔ سخنانی که خداوند گفته است، به جا خواهیم آورد.›» (خرو ۲۴:۳) سپس موسی قوانین را در «کتاب عهد» نوشت و با صدای بلند خواند تا تمامی قوم باری دیگر آن را بشنوند. پس از آن، برای بار سوم اسرائیلیان چنین قول دادند: «هر آنچه خداوند گفته است، خواهیم کرد و گوش خواهیم گرفت.»—خرو ۲۴:۴، ۷، ۸.
۱۲. عملکرد یَهُوَه نسبت به عهدش با قوم اسرائیل چه بود و واکنش اسرائیلیان به این پیمان چه بود؟
۱۲ یَهُوَه بلافاصله مطابق با عهدش با اسرائیل دست به کار شد. او ترتیبی داد تا خیمه‌ای برپا شود و کاهنانی را گماشت تا او را در آن خیمه خدمت کنند. این کاهنان پُلی بودند تا انسان‌های گناهکار به خدا نزدیک شوند. ولی قوم اسرائیل خیلی زود فراموش کردند که خود را به خدا وقف کرده‌اند. در نتیجه «قدوس اسرائیل را آزردند!» (مز ۷۸:۴۱، ترجمهٔ هزارهٔ نو) برای مثال، حینی که موسی بر کوه سینا دستورالعمل‌هایی بیشتر دریافت می‌کرد، اسرائیلیان بی‌طاقت شدند و ایمانشان را به خدا از دست دادند. آنان فکر کردند که موسی رهایشان کرده است. بنابراین گوساله‌ای طلایی ساختند و به قوم گفتند: «ای اسرائیل، این خدای ماست که ما را از زمین مصر بیرون آورد.» (خرو ۳۲:۱، ۴، ترجمهٔ هزارهٔ نو) سپس جشنی گرفتند و آن را «عید یَهُوَه» نامیدند و در برابر بت ساخته‌شدهٔ دست بشر سجده کردند و قربانی گذراندند. یَهُوَه با مشاهدهٔ این وقایع به موسی گفت: «از آن طریقی که بدیشان امر فرموده‌ام، [سریع] انحراف» ورزیده‌اند. (خرو ۳۲:۵، ۶، ۸) بعد از آن نیز قوم اسرائیل بارها به خدا قول دادند و آن را شکستند.—اعد ۳۰:۲.
دو سوگند دیگر
۱۳. خدا چه سوگندی برای داود پادشاه خورد و این سوگند چه ارتباطی با ذریّت موعود دارد؟
۱۳ یَهُوَه بعدها طی سلطنت داود دو بار دیگر قسم خورد. سوگند اول یَهُوَه این بود که نسل داود تا ابد بر تخت سلطنت خواهد نشست. (مز ۸۹:۳۵، ۳۶؛ ۱۳۲:۱۱، ۱۲) این سوگند بدین مفهوم بود که ذریّت موعود «پسر داوود» نامیده می‌شد. (مت ۱:۱؛ ۲۱:۹) داود با فروتنی نواده‌اش را «خداوند» یا سَرور خواند چون مسیح به مقامی بس والاتر دست می‌یافت.—مت ۲۲:۴۲-۴۴.
۱۴. یَهُوَه در رابطه با ذریّت موعود چه سوگندی خورد و ما از آن چه فایده‌ای می‌بریم؟
۱۴ سوگند دوم این بود که این پادشاه همچنین کاهن اعظم بشر خواهد بود. در روزگار اسرائیل باستان پادشاهی و کهانت کاملاً از هم مجزا بود. کاهنان از طایفه لاوی بودند و پادشاهان از طایفه یهودا. اما داود در رابطه با این پادشاه چنین پیشگویی کرد: «یَهُوَه به خداوند من گفت: ‹به دست راست من بنشین تا دشمنانت را پای‌انداز تو سازم.› خداوند قسم خورده است و پشیمان نخواهد شد که ‹تو کاهن هستی تا ابدالآباد، به رتبه مِلکیصِدِق.›» (مز ۱۱۰:۱، ۴) در تحقق این پیشگویی، عیسی مسیح که ذریّت موعود است، اکنون در آسمان سلطنت می‌کند. او همچنین در نقش کاهن اعظم به انسان‌های توبه‌کار کمک می‌کند تا با خدا رابطه‌ای صمیمی داشته باشند.—عبرانیان ۷:۲۱، ۲۵، ۲۶ خوانده شود.
اسرائیل جدید خدا
۱۵، ۱۶. الف) در کتاب مقدّس به کدام دو اسرائیل اشاره شده است و کدام یک امروزه برکات یَهُوَه را دارد؟ ب) عیسی در رابطه با سوگند خوردن چه فرمانی به پیروانش داد؟
۱۵ از آنجایی که قوم اسرائیل باستان، عیسی را رد کردند، هم رابطه‌شان را با خدا و هم امتیاز «مملکت [یا پادشاهی] کَهَنه» بودن را از دست دادند. عیسی به رهبران یهودی گفت: «پادشاهی خدا از شما گرفته و به قومی داده خواهد شد که میوهٔ آن را بدهند.» (مت ۲۱:۴۳) این قوم جدید در پِنتیکاست سال ۳۳ میلادی شکل گرفت یعنی هنگامی که روح‌القدس بر ۱۲۰ شاگرد عیسی که در اورشلیم جمع شده بودند ریخته شد. آنان «اسرائیل خدا» نامیده شدند و چندی نگذشت که هزاران نفر از اقوام دیگر به آنان پیوستند.—غلا ۶:۱۶.
۱۶ برخلاف قوم اسرائیل، این قوم جدید و روحانی با مطیع ماندن به خدا میوهٔ بسیاری به بار آورده است. یکی از فرامینی که این قوم جدید مطیع آن هستند در رابطه با سوگند خوردن است. هنگامی که عیسی بر زمین بود مردم به دروغ یا در مورد موضوعاتی پیش‌پاافتاده قسم می‌خوردند. (مت ۲۳:۱۶-۲۲) عیسی به پیروانش چنین تعلیم داد: «هرگز سوگند مخورید . . . پس ”بلهِ“ شما همان ”بله“ باشد و ”نهِ“ شما ”نه“، زیرا افزون بر این، شیطانی است.»—مت ۵:۳۴، ۳۷.
۱۷. چه سؤالاتی در مقالهٔ بعد بررسی خواهد شد؟
۱۷ آیا این آیه بدین مفهوم است که قسم خوردن همیشه کاری اشتباه است؟ مهم‌تر از آن بله ما بله باشد به چه مفهوم است؟ این سؤالات را در مقالهٔ بعد بررسی خواهیم کرد. با تعمّق در کلام خدا باید بر آن شویم که همیشه مطیع خدا بمانیم. یَهُوَه نیز در عوض ما را مطابق با وعده‌اش که به آن قسم خورده است تا ابد برکت خواهد داد.
[نکتهٔ برجسته‌شده در صفحهٔ ۲۶]
وعده‌های یَهُوَه همیشه به تحقق می‌پیوندد
[نکتهٔ برجسته‌شده در صفحهٔ ۲۴]
ابراهیم به زودی شاهد تحقق وعده‌های یَهُوَه خواهد بود