«خانهٔ عبادتِ تمامئ امّتها»
«آیا مکتوب نیست که خانهٔ من خانهٔ عبادتِ تمامئ امّتها نامیده خواهد شد؟»—مرقس ۱۱:۱۷.
۱. آدم و حوا در ابتدا از چه نوع رابطهای با خدا برخوردار بودند؟
هنگامی که آدم و حوا آفریده شدند، از رابطهٔ نزدیکی با پدر آسمانی خود برخوردار بودند. یَهُوَه خدا با آنان ارتباط برقرار کرد و مقصود عالی خویش را برای نژاد بشر شرح داد. به طور حتم، اغلب این انگیزه در آنان به وجود میآمد که به دلیل کارهای شکوهمند یَهُوَه در خصوص خلقت، برای او فریاد ستایش برآورند. آدم و حوا در حین اینکه نقش خود را به عنوان پدر و مادر آیندهٔ خانوادهٔ بشری مد نظر داشتند، چنانچه به راهنمایی نیازمند بودند، از هر نقطهٔ خانهٔ بهشتی خود میتوانستند به خدا دسترسی یابند. آنها به خدمات کاهنی که در معبد باشد نیازی نداشتند.—پیدایش ۱:۲۸.
۲. هنگامی که آدم و حوا گناه کردند، چه تغییری رخ داد؟
۲ این وضعیت، هنگامی که فرشتهای سرکش حوا را با این طرز فکر فریب داد که وضعیت زندگی وی در صورت رد کردن سلطنت یَهُوَه بهتر میشود، و گفت که او «مانند خدا» خواهد شد، تغییر یافت. حوا دروغ شیطان را باور کرد و میوهٔ درختی را که خدا در خصوص آن حد و مرز قرار داده بود، خورد. سپس شیطان از حوا استفاده کرد تا شوهرش را وسوسه کند. متأسفانه، آدم به همسر گناهکار خود گوش کرد و نشان داد که به رابطه با او بیشتر از رابطهاش با خدا ارزش مینهد. (پیدایش ۳:۴-۷) در واقع، آدم و حوا شیطان را به عنوان خدای خود انتخاب کردند.—با ۲قرنتیان ۴:۴ مقایسه شود.
۳. سرکشی آدم و حوا چه نتایج بدی به بار آورد؟
۳ اولین زوج بشری با این کار نه تنها رابطهٔ گرانبهای خود را با خدا، بلکه امید زندگی ابدی در بهشت روی زمین را نیز از دست دادند. (پیدایش ۲:۱۶، ۱۷) بدنهای گناهکار آنان سرانجام چنان رو به زوال گذاشت که مردند. فرزندان آنان این وضعیت گناهکارانه را به ارث بردند. کتاب مقدس توضیح میدهد، «باینگونه موت بر همهٔ مردم طاری گشت.»—رومیان ۵:۱۲.
۴. خدا چه امیدی به بشر گناهکار ارائه داد؟
۴ به چیزی نیاز بود تا بشر گناهکار را با آفرینندهٔ مقدسشان آشتی دهد. خدا هنگامی که آدم و حوا را محکوم کرد، با دادن قول ‹ذریتی› که بشر را از اثرات سرکشی شیطان نجات خواهد داد، به فرزندان آیندهٔ آنان امید بخشید. (پیدایش ۳:۱۵) بعدها، خدا آشکار کرد ذریتی که برکت به همراه خواهد داشت از طریق ابراهیم خواهد آمد. (پیدایش ۲۲:۱۸) خدا با این مقصود محبتآمیزی که در ذهن داشت، نسل ابراهیم، اسرائیلیان را برگزید تا قوم منتخب وی شوند.
۵. چرا ما باید به جزئیات عهد شریعت خدا با اسرائیل علاقمند باشیم؟
۵ در سال ۱۵۱۳ ق.د.م.، اسرائیلیان وارد رابطهای که از طریق عهد با خدا برقرار شده بود گردیدند و موافقت کردند که از قوانین وی اطاعت نمایند. آن عهد شریعت باید برای همهٔ کسانی که امروزه خواهان پرستش خدا هستند بسیار جالب توجه باشد، زیرا به ذریت موعود اشاره کرده است. پولس گفت که این عهد «سایهٔ نعمتهای آینده» را دربر دارد. (عبرانیان ۱۰:۱) وقتی که پولس این گفته را ابراز کرد، در مورد خدمت کاهنان در خیمهای قابل حمل، یا چادر پرستش بحث و گفتگو میکرد. این خیمه یا چادر، «هیکل خدا» یا ‹خانهٔ خداوند› نامیده شد. (۱سموئیل ۱:۹، ۲۴) ما میتوانیم با تحقیق و بررسی دربارهٔ خدمت مقدسی که در خانهٔ زمینی یَهُوَه انجام میشود، به تدارک رحیمانهای که از طریق آن، انسانهای گناهکار امروزه میتوانند با خدا آشتی داده شوند، بیشتر پی ببریم.
قدسالاقداس
۶. چه چیزی در قدسالاقداس قرار داشت، و حضور خدا چگونه در آنجا نشان داده میشد؟
۶ کتاب مقدس میگوید: «حضرت اعلی در خانههای مصنوع دستها ساکن نمیشود.» (اعمال ۷:۴۸) اما حضور خدا در خانهٔ زمینیاش، توسط ابری در قسمت درونی قدسالاقداس نشان داده میشد. (لاویان ۱۶:۲) از قرار معلوم، این ابر، روشنایی درخشندهای داشت و قدسالاقداس را با نور پر میکرد. این ابر، بالای صندوق مقدسی بنام «تابوت شهادت» قرار داشت که حاوی لوحهای سنگیی بود که برخی از احکامی که خدا به اسرائیل داد بر روی آنها حک شده بود. بر روی پوشش صندوق دو کروبی طلایی با بالهایی گشوده وجود داشت که تصویری از مخلوقات روحی مرتبهٔ رفیع در سازمان آسمانی خدا بود. آن ابر اعجازآمیز و منور، در بالای پوشش و بین کروبیان قرار گرفته بود. (خروج ۲۵:۲۲) این تصویری از خدای قادر مطلق بود که بر ارابهای آسمانی که کروبیان فعال آن را نگه داشتهاند، جلوس کرده است. (۱تواریخ ۲۸:۱۸) این توضیحی است بر این امر که چرا پادشاه حزقیا اینچنین دعا کرد: «ای یَهُوَه صَبایوت خدای اسرائیل که بر کروبیان جلوس مینمائی.»—اشعیا ۳۷:۱۶.
قدس
۷. چه اشیایی در قدس وجود داشت؟
۷ دومین قسمت خیمه، قدس نامیده شد. در این قسمت، در سمت چپ ورودی، چراغدانی هفت شاخهای و زیبا، و در سمت راست، میز نان تقدمه قرار داشت. در روبرو مذبحی وجود داشت که بوی خوش بخور سوزان از آن بلند میشد. این مذبح در مقابل پردهای واقع شده بود که قدسالاقداس را از قدس جدا میکرد.
۸. کاهنان چه وظایفی را به طور دائم در قدس انجام میدادند؟
۸ هر روز صبح و عصر، کاهنی باید وارد خیمه میشد و بر روی مذبحِ بخور، بخور میسوزاند. (خروج ۳۰:۷، ۸) در صبح، در حین اینکه بخور میسوخت، آن هفت چراغی که روی چراغدان طلایی قرار داشت باید دوباره با روغن پر میشد. هنگام عصر چراغها روشن کرده میشدند تا قدس را منور سازند. در هر سبت، کاهنی باید ۱۲قرص نان تازه بر روی میز نان تقدمه میگذاشت.—لاویان ۲۴:۴-۸.
صحن
۹. آب حوض برای چه مقصودی به کار میرفت، و از این امر چه درسی میآموزیم؟
۹ خیمه یک صحن یا حیاط نیز داشت که دیواری از پارچهٔ چادر، آن را احاطه کرده بود. در این صحن حوض بزرگی وجود داشت که کاهنان دستها و پاهای خویش را قبل از ورود به قدس، در آن میشستند. آنها پیش از اهدای قربانیها بر روی مذبحی که در آن صحن قرار داشت نیز باید دستها و پاهای خویش را میشستند. (خروج ۳۰:۱۸-۲۱) این شرط پاکیزگی، امروزه برای خادمان خدا یک یادآوری قوی است که چنانچه میخواهند پرستش آنان مورد قبول خدا واقع شود، باید برای پاکیزگی جسمی، اخلاقی، ذهنی، و روحی تلاش کنند. (۲قرنتیان ۷:۱) بالاخره هیزم آتشِ روی مذبح و آب حوض توسط غلامان غیراسرائیلی معبد فراهم میشد.—یوشع ۹:۲۷.
۱۰. برخی از هدایایی که بر مذبح قربانی تقدیم میشدند، کدامند؟
۱۰ هر روز صبح و عصر، قوچ جوانی برای قربانی بر روی مذبح همراه با غله و هدیهٔ نوشیدنی سوزانده میشد. (خروج ۲۹:۳۹-۴۲) قربانیهای دیگر در روزهای ویژهای تقدیم میشدند. گاهی اوقات باید به علت گناه خاصی که شخص انجام میداد، قربانی تقدیم میشد. (لاویان ۵:۵، ۶) در مواقع دیگر یک اسرائیلی میتوانست داوطلبانه قربانی سلامتی یا صلح تقدیم کند که کاهنان و فردی که قربانی را اهدا میکرد، قسمتهایی از آن را میخوردند. این امر نشانهٔ این بود که انسانهای گناهکار میتوانستند با خدا در صلح باشند، چنانکه گویی همراه او از یک وعده غذا برخوردار شوند. حتی یک شهروند خارجی میتوانست یَهُوَه را بپرستد و دارای این امتیاز باشد که در خانهٔ او داوطلبانه هدایا تقدیم کند. اما کاهنان برای نشان دادن عزتی که شایستهٔ یَهُوَه است، فقط میتوانستند هدایایی را بپذیرند که بهترین کیفیت را داشتند. آرد هدایای آردی باید خوب آسیا میشد، و حیواناتی که برای قربانی تقدیم میشدند باید بیعیب میبودند.—لاویان ۲:۱؛ ۲۲:۱۸-۲۰؛ ملاکی ۱:۶-۸.
۱۱. الف) با خون قربانیهای حیوانی چه میکردند، و این امر به چه چیزی اشاره میکرد؟ ب) خدا به خون انسان و حیوان با چه دیدی مینگرد؟
۱۱ خون این قربانیها به مذبح آورده میشد. این برای آن قوم حکم یادآوری روزانهای را داشت که آنها گناهکار بودند و به بازخریدکنندهای نیاز داشتند که خون ریختهشدهاش بتواند برای همیشه گناهانشان را کفاره کند و آنان را از مرگ نجات دهد. (رومیان ۷:۲۴، ۲۵؛ غلاطیان ۳:۲۴؛ با عبرانیان ۱۰:۳ مقایسه شود.) این استفادهٔ مقدس از خون همچنین به اسرائیلیان یادآوری میکرد که خون نمایانگر زندگی است و زندگی به خدا تعلق دارد. خدا انسانها را همیشه از هرگونه استفادهٔ دیگری از خون منع کرده است.—پیدایش ۹:۴؛ لاویان ۱۷:۱۰-۱۲؛ اعمال ۱۵:۲۸، ۲۹.
روز کفاره
۱۲، ۱۳. الف) روز کفاره چه روزی بود؟ ب) پیش از آنکه کاهن اعظم بتواند خون را به داخل قدسالاقداس آورد، چه کار باید میکرد؟
۱۲ یک بار در سال در روزی بنام روز کفاره، همهٔ قوم اسرائیل، از جمله ساکنان خارجیی که یَهُوَه را میپرستیدند، باید از هر کاری دست میکشیدند و روزه میگرفتند. (لاویان ۱۶:۲۹، ۳۰) قوم در این روز مهم به طور تشبیهی از گناه پاک میشد تا یک سال دیگر از روابط صلحآمیزی با خدا برخوردار باشد. بیاییم این صحنه را مجسم کنیم و برخی از نکات مهم آن را بررسی نماییم.
۱۳ کاهن اعظم در صحن خیمه است. در حالی که خود را در حوض آب شسته است، گاو نری را برای قربانی ذبح میکند. خون آن گاو در کاسهای ریخته میشود؛ این خون به شیوهٔ مخصوصی استفاده خواهد شد تا گناهان قبیلهٔ کاهنی لاوی را کفاره دهد. (لاویان ۱۶:۴، ۶، ۱۱) اما پیش از آنکه کاهن اعظم مراحل بعدی را در مورد قربانی به اجرا درآورد، کاری وجود دارد که باید انجام دهد. او بخور معطر را (که احتمالاً در ملاقهای میریزد) و زغالهای سوزان را که از مذبح برمیدارد در آتشدانی قرار میدهد. اکنون وارد قدس میشود و به طرف پردهٔ قدسالاقداس قدم برمیدارد. آهسته پرده را دور میزند و در مقابل صندوق عهد میایستد. سپس، خارج از دید هر انسان دیگری، بخور را بر زغالهای سوزان میپاشد، و قدسالاقداس با ابری معطر پر میشود.—لاویان ۱۶:۱۲، ۱۳.
۱۴. چرا کاهن اعظم باید با خون دو حیوان مختلف وارد قدسالاقداس میشد؟
۱۴ اکنون خدا راغب است که رحمت نشان دهد و به طور تشبیهی از خشم آرام شود. به این دلیل پوشش صندوق، «تخت رحمت» یا «پوشش شفاعتآمیز» نامیده شد. (عبرانیان ۹:۵، پاورقی ترجمهٔ دنیای جدید) کاهن اعظم از قدسالاقداس بیرون میرود، خون گاو را برمیدارد و دوباره وارد قدسالاقداس میشود. او همان طور که در شریعت فرمان داده شده بود، انگشتان خود را در خون فرو میبرد و هفت مرتبه مقابل پوشش صندوق میپاشد. (لاویان ۱۶:۱۴) سپس به صحن برمیگردد و یک بز ذبح میکند که «برای قوم،» قربانی گناه است. مقداری از خون بز را به قدسالاقداس میآورد و همان کاری را که با خون گاو کرد، با خون بز نیز انجام میدهد. (لاویان ۱۶:۱۵) در روز کفاره، خدمات مهم دیگری نیز انجام میشد. برای مثال، کاهن اعظم باید دستهای خود را بر سر یک بز دوم میگذاشت و بر سر آن به «خطایای بنی اسرائیل» اعتراف میکرد. سپس این بز زنده به صحرا رانده میشد تا گناهان قوم را به مفهوم مجازی با خود ببرد. بدین طریق هر سال «برای کَهَنَه و تمامئ جماعت قوم» کفاره داده میشد.—لاویان ۱۶:۱۶، ۲۱، ۲۲، ۳۳.
۱۵. الف) چگونه معبد سلیمان مشابه خیمه بود؟ ب) کتاب عبرانیان دربارهٔ خدمت مقدسی که در خیمه و معبد انجام میشد، چه میگوید؟
۱۵ آن خیمهٔ قابل حمل، در طی ۴۸۶ سال از ابتدای تاریخ اسرائیل به عنوان قوم عهد خدا، برای آنان در حکم مکانی برای پرستش خدایشان یَهُوَه بود. سپس به سلیمان اسرائیلی امتیاز داده شد که ساختمانی دائمی بنا کند. با وجود اینکه قرار بود این معبد بزرگتر و پیچیدهتر شود، برنامهٔ فراهمشدهٔ الهی، همان نمونهٔ برنامهٔ خیمه را دنبال کرد. این معبد مانند خیمه، نمایانگر تدارک بزرگتر و مؤثرتری برای پرستشی بود که یَهُوَه ‹آن را برپا مینمود نه انسان.›—عبرانیان ۸:۲، ۵؛ ۹:۹، ۱۱.
اولین و دومین معبد
۱۶. الف) سلیمان هنگام وقف معبد چه تقاضای محبتآمیزی کرد؟ ب) یَهُوَه چگونه نشان داد که دعای سلیمان را قبول کرده است؟
۱۶ سلیمان هنگام وقف آن معبد شکوهمند، این تقاضای الهامشده را کرد: «غریبیکه از قوم تو اسرائیل نباشد و بخاطر اسم عظیم تو . . . از زمین بعید آمده باشد پس چون بیاید و بسوی اینخانه دعا نماید. آنگاه از آسمان مکان سکونت خود بشنو و موافق هر آنچه آنغریب نزد تو استغاثه نماید بعمل آور تا جمیع قومهای جهان اسم ترا بشناسند و مثل قوم تو اسرائیل از تو بترسند و بدانند که اسم تو بر این خانهٔ که بنا کردهام نهاده شده است.» (۲تواریخ ۶:۳۲، ۳۳) خدا آشکارا نشان داد که دعای وقفی که از جانب سلیمان بود، مورد قبول او واقع شده است. تیر آتشینی از آسمان فرود آمد و قربانیهای حیوانیی را که بر روی مذبح قرار داشتند سوزاند، و جلال یَهُوَه معبد را پر کرد.—۲تواریخ ۷:۱-۳.
۱۷. معبدی که سلیمان ساخته بود چه سرانجامی داشت، و چرا؟
۱۷ متأسفانه، اسرائیلیان ترس مفیدی را که از یَهُوَه داشتند، از دست دادند. آنها به مرور زمان، نام عظیم او را با خونریزی، بتپرستی، زنا، زنای با محارم، و از طریق بدرفتاری با یتیمان، بیوهزنان، و خارجیان، بیحرمت ساختند. (حزقیال ۲۲:۲، ۳، ۷، ۱۱، ۱۲، ۲۶، ۲۹) از اینرو، خدا در سال ۶۰۷ ق.د.م.، با ارتقاء لشکرهای بابل برای نابود کردن معبد، حکم داوری را به اجرا درآورد. اسرائیلیانی که زنده ماندند برای اسارت به بابل برده شدند.
۱۸. در دومین معبد، به برخی از مردان غیراسرائیلی که از صمیم قلب حامی پرستش یَهُوَه بودند، چه امتیازاتی داده شد؟
۱۸ پس از ۷۰ سال، باقیماندهای از یهودیان توبهکار به اورشلیم بازگشتند و امتیاز ساختن معبد یَهُوَه به آنها داده شد. جالب توجه است که برای خدمت در این معبد دوم، کمبود کاهن و لاوی وجود داشت. در نتیجه، به نتینیمها که نسلی از غلامان غیراسرائیلی معبد بودند، امتیاز بزرگتری داده شد که خادمان خانهٔ خدا شوند. اما آنها هرگز با کاهنان و لاویان برابر نبودند.—عزرا ۷:۲۴؛ ۸:۱۷، ۲۰.
۱۹. خدا دربارهٔ دومین معبد چه قولی داد، و این گفته چگونه به حقیقت پیوست؟
۱۹ ابتدا به نظر میرسید که دومین معبد در مقایسه با معبد قبلی هیچ است. (حجی ۲:۳) اما یَهُوَه این قول را داد: «تمامئ امّتها را متزلزل خواهم ساخت و فضیلت [«چیزهای مطلوب»، د ج] جمیع امّتها خواهند آمد و . . . اینخانه را از جلال پُر خواهم ساخت. جلال آخر اینخانه از جلال نخستینش عظیمتر خواهد بود.» (حجی ۲:۷، ۹) دومین معبد، در مطابقت با همین گفته، به جلال عظیمتری نائل شد. این معبد ۱۶۴ سال بیشتر دوام آورد، و عدهٔ بسیار زیادتری از پرستشکنندگان از کشورهای بسیار بیشتری دسته دسته به صحنهای آن آمدند. (با اعمال ۲:۵-۱۱ مقایسه شود.) نوسازی دومین معبد در روزگار پادشاه هیرودیس شروع شد، و صحنهای آن وسیعتر گشتند. این معبد در حالی که بر روی سکوی سنگی پهناوری سر برافراشته بود و ستونهای بلند و زیبا آن را احاطه کرده بودند، در شکوه و عظمت با معبد اصلی که توسط سلیمان ساخته شده بود، رقابت میکرد. همچنین برای مردم امتهایی که میخواستند یَهُوَه را پرستش کنند، دارای صحن بیرونی بزرگی بود. یک مرز سنگی، این صحن ملل بیگانه را از صحنهای درونی که فقط برای اسرائیلیان نگه داشته شده بود، جدا میکرد.
۲۰. الف) چه وجه تمایز چشمگیری نشانهٔ معبد بازسازیشده بود؟ ب) چه چیزی نمایانگر این بود که یهودیان با دید اشتباه به معبد مینگریستند، و واکنش عیسی در این باره چه بود؟
۲۰ دومین معبد از این وجه تمایز بزرگ برخوردار بود که پسر خدا، عیسی مسیح، در صحنهای آن تعلیم میداد. اما همانند اولین معبد، یهودیان در مجموع دید صحیحی نسبت به امتیاز خود که متصدی خانهٔ خدا بودند، نداشتند. جای تعجب نیست که حتی به تاجران اجازه دادند در صحن ملل بیگانه به تجارت بپردازند. به علاوه، به مردم اجازه داده شد که هنگام حمل وسایل در اطراف اورشلیم، از معبد به عنوان میانبُر استفاده کنند. عیسی چهار روز قبل از مرگ خود، معبد را از اینگونه کارهای غیرمذهبی پاک کرد و در آن حین همچنان گفت: «آیا مکتوب نیست که خانهٔ من خانهٔ عبادتِ تمامئ امّتها نامیده خواهد شد امّا شما آنرا مغارهٔ دزدان ساختهاید.»—مرقس ۱۱:۱۵-۱۷.
خدا خانهٔ زمینی خود را تا ابد ترک میکند
۲۱. عیسی در مورد معبد اورشلیم چه چیزی را خاطرنشان کرد؟
۲۱ رهبران دینی یهودی به سبب اقدام شجاعانهٔ عیسی به دفاع از پرستش پاک خدا، به کشتن وی مصمم گشتند. (مرقس ۱۱:۱۸) عیسی با آگاهی از این امر که بزودی به قتل خواهد رسید، به رهبران دینی یهودی گفت: «خانهٔ شما برای شما ویران گذارده میشود.» (متی ۲۳:۳۷، ۳۸) او بدین وسیله خاطرنشان کرد که طولی نخواهد کشید که خدا دیگر این فرم پرستشی را که در معبد صوری در اورشلیم اجرا میشود نخواهد پذیرفت. این معبد دیگر «خانهٔ عبادتِ تمامئ امّتها» نمیبود. هنگامی که شاگردان عیسی عمارتهای باشکوه معبد را به او نشان دادند، گفت: «آیا همهٔ این چیزها را نمیبینید؟ . . . در اینجا سنگی بر سنگی گذارده نخواهد شد که بزیر افکنده نشود.»—متی ۲۴:۱، ۲.
۲۲. الف) کلام عیسی در مورد معبد چگونه به تحقق پیوست؟ ب) مسیحیان اولیه به جای متمرکز کردن امید خود بر شهری زمینی، جویای چه بودند؟
۲۲ نبوت عیسی ۳۷ سال بعد در سال ۷۰ د.م.، هنگامی که سپاه روم، اورشلیم و معبدش را ویران کردند، به تحقق پیوست. این امر دلیل شگرفی مبنی بر اینکه خدا در واقع خانهٔ ظاهریاش را ترک کرده بود، فراهم ساخت. عیسی هرگز پیشگویی نکرد که معبد دیگری در اورشلیم بازسازی خواهد شد. پولس رسول در خصوص آن شهر زمینی به مسیحیان عبرانی چنین نوشت: «برای ما در این جهان هیچ شهری ابدی نیست و باین جهت ما جویای شهری هستیم که به زودی ظاهر میشود.» (عبرانیان ۱۳:۱۴، انجیل شریف) مسیحیان اولیه انتظار داشتند که جزء «اُورشلیم سماوی»—ملکوت شهرمانند خدا—شوند. (عبرانیان ۱۲:۲۲) بدین ترتیب، مرکز پرستش حقیقی یَهُوَه دیگر در معبدی ظاهری بر روی زمین نیست. ما در مقالهٔ بعدی تدارک برتری را بررسی میکنیم که خدا برای همهٔ کسانی که آرزو دارند او را «بروح و راستی بپرستند،» برپا کرده است.—یوحنا ۴:۲۱، ۲۴.
پرسشهایی برای مرور
◻ آدم و حوا چه رابطهای را با خدا از دست دادند؟
◻ چرا مشخصات خیمه باید برای ما جالب توجه باشد؟
◻ از فعالیتهایی که در صحن خیمه انجام میشد، چه میآموزیم؟
◻ چرا خدا اجازه داد معبدش ویران شود؟