فصل ۷
«به او بیندیشید که . . . تحمل کرد»
۱-۳. الف) فشار روحی عیسی در باغ جِتْسیمانی تا چه حد بود و دلیل آن چه بود؟ ب) در خصوص تحمّل و پایداری عیسی چه میتوان گفت؟ پ) چه سؤالاتی در مورد تحمّل عیسی مطرح میشود؟
عیسی ساعات آخر زندگی بر روی زمین را تحت فشار روحی و عاطفی فوقالعاده شدید سپری نمود؛ فشاری که مانند آن را هرگز حس نکرده بود. به همراه رسولانش به باغ جِتْسیمانی رفت؛ باغی که اغلب در آنجا دور هم جمع میشدند. اما عیسی در آن شب نیاز داشت کمی تنها باشد. از رسولانش جدا شد و به مکانی خلوت در باغ رفت، زانو زد و به دعا پرداخت. او تحت آن فشار روحی شدید چنان با حرارت دعا کرد که عرقش «همچون قطرات خون بر زمین میچکید.»—لوقا ۲۲:۳۹-۴۴.
۲ چه چیز عیسی را چنین رنج میداد؟ آیا فکر شکنجه و آزار شدیدی که در انتظارش بود، او را رنج میداد؟ خیر، آنچه بیش از همه او را عذاب میداد، مسئولیت سنگینی بود که بر دوش داشت. آری، عیسی در درجهٔ اول، نگران حرمت و اعتبار نام پدرش بود و میدانست که آیندهٔ نوع بشر در گرو وفاداری اوست. عیسی میدانست که پایداری و تحمّل او در این آزمون تا چه حد اهمیت دارد. میدانست که شکست او ننگی بزرگ بر نام پدرش خواهد آورد. عیسی از این آزمون سربلند بیرون آمد. ساعاتی بعد، عیسی، این بهترین نمونهٔ تحمّل و پایداری، با آخرین نفسهایش با پیروزی فریاد برآورد: «به انجام رسید!»—یوحنا ۱۹:۳۰.
۳ کتاب مقدّس ما را ترغیب میکند که در مورد عیسی، کسی که سختیها را «تحمل کرد» بیندیشیم. (عبرانیان ۱۲:۳) پس بجاست در این خصوص به بررسی این سؤالات بپردازیم: عیسی با چه سختیهایی روبرو شد؟ چگونه قدرت تحمّل و استقامت یافت؟ ما چگونه میتوانیم او را سرمشق قرار دهیم؟ پیش از پاسخ به این سؤالات، نخست بجاست مفهوم «تحمّل» را بررسی کنیم.
تحمّل به چه معناست؟
۴، ۵. الف) «تحمل» به چه معناست؟ ب) چگونه میتوان با تشبیهی توضیح داد که «تحمل» صرفاً پشتسر گذاشتن سختی نیست؟
۴ همهٔ ما گاه به اشکال مختلف با آزمایشهایی روبرو میشویم. (۱پِطرُس ۱:۶) اما، آیا صرفاً پشتسر گذاشتن موقعیتی سخت، به مفهوم «تحمل» سختی است؟ خیر، واژهٔ یونانیای که اغلب «تحمل» ترجمه میشود به این مفهوم است: «قدرت استقامت و پایداری در سختیها.» در خصوص تحمّلی که نویسندگان کتاب مقدّس در مورد آن صحبت میکنند، یکی از محققین کتاب مقدّس چنین میگوید: «خصوصیتی که به شخص این توان را میبخشد که در شرایط سخت نه فقط تسلیم نگردد، بلکه با اشتیاق و امید در برابر آن تاب آورد. . . . این خصوصیت شخص را در مقابل طوفان ناملایمات استوار میدارد. فردی با این خصوصیت از دشوارترین آزمونها پیروزمندانه بیرون میآید؛ زیرا در ورای رنجها، هدف خود را میبیند.»
۵ پس کسی که صرفاً سختیای را پشتسر میگذارد، نمیتواند بگوید آن سختی را متحمّل شده است. در کتاب مقدّس «تحمل» به این مفهوم است که شخص در کنار پایداری در شرایط سخت، نگرش صحیح خود را حفظ کند و ناامید و سرخورده نشود. به این مثال توجه کنید: دو نفر به دو دلیل کاملاً متفاوت در زندانی به سر میبرند. یکی به دلیل جنایتی که مرتکب شده، با نارضایتی محکومیت خود را میگذراند. دیگری به دلیل وفاداریاش به یَهُوَه با پایداری دوران حبس خود را سپری میکند. او در واقع موقعیت خود را فرصتی برای ابراز ایمانش میبیند و نگرش صحیح خود را حفظ میکند. واضح است که فرد جنایتکار را نمیتوان نمونهٔ تحمّل و پایداری به شمار آورد، در حالی که میتوان گفت فرد مسیحی نمونهٔ زندهٔ این خصوصیت فوقالعاده است.—یعقوب ۱:۲-۴.
۶. چگونه میتوانیم توان پایداری در سختیها را در خود ایجاد کنیم؟
۶ پایداری برای نجات ما ضروری است. (مَتّی ۲۴:۱۳) اما پایداری، خصوصیتی مادرزاد نیست، بلکه باید آن را در خود ایجاد و تقویت نمود. چگونه؟ در رومیان ۵:۳ آمده است: «سختیها بردباری بهبار میآورد.» اگر واقعاً میخواهیم بردباری و قدرت تحمّل خود را بیشتر کنیم، نباید از آزمایشهای ایمان بهراسیم یا از آنها بگریزیم؛ بلکه باید با چنین آزمونهایی روبرو شویم. قدرت تحمّل زمانی در ما تقویت میشود که هر روزه در میدان نبرد ایمان، به آزمونهای بزرگ و کوچک تن دهیم و از آنها پیروزمند بیرون آییم. هر آزمون ایمان، ما را برای آزمون بعدی قویتر میسازد. البته برای گذشتن از این آزمونها نباید به قدرت خود اکتفا کنیم، بلکه به «قدرتی که خدا میبخشد» نیاز داریم. (۱پِطرُس ۴:۱۱) یَهُوَه میخواهد که ما استوار و پایدار بمانیم و برای این منظور بهترین کمک را در اختیار ما گذاشته است؛ یعنی سرمشقی در پایداری که پسر عزیزش برای ما قرار داد. در ادامهٔ این فصل به سابقهٔ درخشانی که عیسی در خصوص استقامت و پایداری از خود به جا گذاشت، میپردازیم.
سختیهایی که عیسی متحمّل شد
۷، ۸. عیسی در پایان زندگی زمینی خود چه دردهایی متحمّل شد؟
۷ عیسی در پایان زندگی زمینی خود، با بیرحمیها و قساوتهای شدید روبرو شد. در شب آخر، علاوه بر آن فشار روحی شدید، باید دلشکستگی و تحقیر را نیز تحمّل میکرد. یکی از نزدیکترین دوستانش به او خیانت کرد، دوستان دیگرش او را ترک کردند و بلندپایهترین مراجع مذهبی یهود، در محکمهای غیرقانونی او را به باد تحقیر گرفتند، بر او آب دهان انداختند و با مشت او را زدند. اما عیسی همهٔ این ناملایمات را با وقار و دلیری تحمّل کرد.—مَتّی ۲۶:۴۶-۴۹، ۵۶، ۵۹-۶۸.
۸ در ساعات آخر، عیسی تحت سختترین شکنجهها قرار گرفت. او را چنان شلاق زدند که گفته میشود «پوست بدنش در اثر ضربات شلاق پارهپاره شد و خون فراوانی از دست داد.» سپس او را بر تیری چوبی به میخ کشیدند. این شیوهٔ اعدام با «مرگی تدریجی و دردی فوقالعاده شدید» همراه است. درد او را زمانی که آن میخهای بزرگ را به دست و پایش میکوبیدند، تصوّر کنید. (یوحنا ۱۹:۱، ۱۶-۱۸) درد او را هنگام بلند کردن تیر چوبی، زمانی که پوست پارهپارهٔ پشتش بر تیر چوبی ساییده شد و تمام وزن بدنش بر میخها قرار گرفت، تصوّر کنید. او تمام این شکنجههای سخت را در حالی تحمّل میکرد که بار مسئولیتی عظیم را که در آغاز فصل به آن اشاره شد، بر دوش میکشید.
۹. منظور از بر گرفتن تیر شکنجه چیست؟
۹ ما پیروان عیسی چه سختیهایی را باید متحمّل شویم؟ عیسی گفت: «اگر کسی بخواهد مرا پیروی کند، باید . . . صلیب [یعنی تیر شکنجهٔ] خویش برگیرد و از پی من بیاید.» (مَتّی ۱۶:۲۴) مفهوم سمبولیک تیر شکنجه در این آیه رنج، شرمساری و حتی مرگ است. آری، پیروی از عیسی آسان نیست. معیارهای ما با معیارهای دنیا متفاوت است. ما نمیخواهیم مطابق معیارهای دنیا رفتار کنیم و از این رو، دنیا از ما نفرت دارد. (یوحنا ۱۵:۱۸-۲۰؛ ۱پِطرُس ۴:۴) ما حاضریم در این دنیا هر سختی، رنج و حتی مرگ را به جان بخریم، یا به اصطلاح تیر شکنجهٔ خود را بر دوش کشیم، ولی از پیروی از عیسی دست نکشیم.—۲تیموتائوس ۳:۱۲.
۱۰-۱۲. الف) چرا ناکاملی انسانها تحمّل عیسی را تحت آزمایش قرار میداد؟ ب) عیسی با چه موقعیتهای سختی روبرو شد؟
۱۰ عیسی در طول خدمت بر روی زمین، به دلیل ناکاملی انسانها با آزمونهای دیگری نیز روبرو شد. به یاد آورید که عیسی در نقش «معمار» کسی بود که یَهُوَه برای آفرینش زمین و موجودات زنده از او استفاده کرد. (امثال ۸:۲۲-۳۱) پس، عیسی میدانست که مقصود یَهُوَه برای انسانها این بود که خصوصیات خالق خود را منعکس کنند و در سلامتِ کامل از زندگی لذّت ببرند. (پیدایش ۱:۲۶-۲۸) اما عیسی بر روی زمین نتیجهٔ اسفبار گناه را از دریچهٔ نگاه یک انسان و با احساسات و عواطف یک انسان مینگریست. قطعاً، برایش بسیار عذابآور بود که میدید انسان تا این اندازه از کاملیتی که آدم و حوّا از آن برخوردار بودند، فاصله گرفته است. در اینجا نیز بردباری عیسی مورد آزمایش قرار میگرفت. آیا بشر ناکامل را اصلاحناپذیر میشمرد و ناامید او را به حال خود رها میکرد؟ اجازه دهید ببینیم.
۱۱ بیتوجهی و بیاعتنایی یهودیان یک بار او را چنان منقلب ساخت که آشکارا گریست. اما آیا این بیاعتناییها عیسی را از موعظه کردن دلسرد ساخت؟ خیر. او دلسرد نشد، بلکه «هر روز در معبد تعلیم میداد.» (لوقا ۱۹:۴۱-۴۴، ۴۷) یک بار نیز در کنیسه از سنگدلی فَریسیان «بسیار غمگین» شد؛ زیرا آنان او را زیر نظر داشتند که آیا در روز سَبَّت مردی علیل را شفا خواهد داد یا خیر. آیا مخالفتهای آن مردان پارسانما، ترس به دل او انداخت؟ به هیچ وجه! عیسی بیآن که ترسی به دل راه دهد، آن مرد را در مقابل چشمان همگان شفا داد.—مَرقُس ۳:۱-۵.
۱۲ سختی دیگری که عیسی بیشک باید متحمّل میشد، تحمّل عیوب رسولانش بود. چنان که در فصل ۳ آموختیم، آنان شدیداً در پی جاه و مقام بودند. (مَتّی ۲۰:۲۰-۲۴؛ لوقا ۹:۴۶) عیسی بارها به آنان در خصوص تواضع اندرز داد. (مَتّی ۱۸:۱-۶؛ ۲۰:۲۵-۲۸) اما، تواضع بکندی در دل رسولان رشد میکرد. حتی در آخرین شبی که عیسی با آنان بود، بر سر این که کدام یک بزرگتر است، «جدالی» میانشان در گرفت. (لوقا ۲۲:۲۴) آیا عیسی با این تصوّر که دیگر امیدی به آنان نیست، از آنان قطع امید کرد؟ خیر. او بار دیگر با صبر و بردباری و با نظر به محسنات رسولانش نسبت به آنان ابراز امیدواری کرد. عیسی میدانست که آنان یَهُوَه را صمیمانه دوست دارند و میخواهند خواستش را به جا آورند.—لوقا ۲۲:۲۵-۲۷.
۱۳. ممکن است ما با کدام یک از سختیهایی که عیسی متحمّل شد، روبرو شویم؟
۱۳ ما نیز ممکن است به شکلی با بعضی از سختیهایی که عیسی متحمّل شد، روبرو شویم. برای مثال، ممکن است به افرادی برخورد کنیم که به پیام کتاب مقدّس بیاعتنا یا حتی با آن مخالفند. آیا مخالفت آنان باعث میشود که روحیهٔ خود را از دست بدهیم؟ یا این که همچنان با شور و غیرت به موعظهمان ادامه میدهیم؟ (تیتوس ۲:۱۴) گاه نیز ممکن است ناکاملی همایمانانمان بردباری ما را محک زند؛ شاید با سخن یا عملی از روی بیفکری احساسات ما را جریحهدار کنند. (امثال ۱۲:۱۸) آیا رفتار نادرست همایمانانمان باعث میشود که از آنان قطعامید کنیم؟ یا این که با بردباری ضعفهای برادران خود را متحمّل میشویم و نظرمان را به محسناتشان معطوف میکنیم؟—کولُسیان ۳:۱۳.
آنچه به عیسی قدرت تحمّل بخشید
۱۴. دو عامل اصلی که به عیسی قدرت تحمّل بخشید کدامند؟
۱۴ دو عامل اصلی که عیسی را قادر ساخت تا با وجود تمامی توهینها، دلشکستگیها، اذیت و آزارها استوار و وفادار ماند، چه بود؟ اول این که او دست نیاز به سوی یَهُوَه، خدایی که پایداری میبخشد، دراز کرد. (رومیان ۱۵:۵) دوم این که چشم به آینده و آنچه پایداری و تحمّلش به ارمغان میآورد، دوخته بود. در اینجا به بررسی این دو نکته میپردازیم.
۱۵، ۱۶. الف) چه امری نشان میدهد که عیسی برای پایداری در سختیها به قدرت خود اکتفا نکرد؟ ب) عیسی چه اطمینانی به پدرش داشت و چرا؟
۱۵ عیسی، پسر خدا، با وجود این که کامل بود برای تحمّل سختیها به قدرت خود اکتفا نکرد؛ بلکه برای درخواست کمک به پدر آسمانیاش روی آورد و به او دعا کرد. پولُس رسول چنین نوشت: «[مسیح] با فریادهای بلند و اشکها به درگاه او که قادر به رهانیدنش از مرگ بود، دعا و استغاثه کرد.» (عبرانیان ۵:۷) توجه کنید که عیسی نه فقط «دعا» بلکه «استغاثه» کرد. کلمهٔ «استغاثه» به استدعا و تمنایی شدید و از صمیم دل اشاره دارد؛ یعنی تضرّع و التماس برای کمک. این واژه در آیهٔ فوق در متن یونانی به صورت جمع آمده است. از این رو میتوان نتیجه گرفت که عیسی برای درخواست کمک به کرّات، به یَهُوَه خدا التماس نمود. آری، عیسی در باغ جِتْسیمانی به دفعات و از عمق وجودش به یَهُوَه خدا دعا کرد.—مَتّی ۲۶:۳۶-۴۴.
۱۶ عیسی شکی نداشت که یَهُوَه التماسها و تمناهای او را بیجواب نخواهد گذاشت؛ زیرا اطمینان داشت که پدرش شنوندهٔ دعاست. (مزمور ۶۵:۲) عیسی، پسر ارشد خدا، در آسمان دیده بود که پدرش هیچ گاه دعاهای پرستندگان وفادارش را بیجواب نگذاشته است. برای مثال، او خود در آسمان شاهد بود که یَهُوَه در جواب دعای خالصانهٔ دانیال نبی، حتی پیش از این که دعای او به پایان رسد، فرشتهای را نزد او فرستاد. (دانیال ۹:۲۰، ۲۱) حال چطور ممکن بود که یَهُوَه خدا، دعای پسر یگانهاش را بیجواب بگذارد؛ دعایی که «با فریادهای بلند و اشکها» از دلی خالص برخاسته بود؟ یَهُوَه به تمناها و استدعاهای پسرش پاسخ داد و فرشتهای را فرستاد تا در آن ساعات سخت به او قوّت بخشد.—لوقا ۲۲:۴۳.
۱۷. برای تحمّل سختیها چرا باید به یَهُوَه روی آوریم و چگونه میتوانیم چنین کنیم؟
۱۷ ما نیز برای پایداری و تحمّل سختیها باید به یَهُوَه خدا روی آوریم؛ خدایی که «نیرو میبخشد.» (فیلیپیان ۴:۱۳) اگر پسر کامل خدا، خود را محتاج کمک پدر آسمانیاش میدید و به او استغاثه و التماس مینمود، چه قدر بیشتر ما باید چنین کنیم. پس ما نیز مانند عیسی باید به کرّات به درگاه او التماس کنیم. (مَتّی ۷:۷) البته انتظار نداریم که یَهُوَه در جواب دعاهایمان، فرشتهای نزد ما بفرستد. اما اطمینان داریم که خدای مهربانمان به درخواستهای مسیحیان وفاداری که ‹شب و روز را به دعا و طلب کمک از خدا میگذرانند،› پاسخ میدهد. (۱تیموتائوس ۵:۵) قطع نظر از هر سختیای که با آن روبرو باشیم، خواه ضعف و بیماری باشد، خواه مرگ عزیز یا اذیت و آزار، یَهُوَه به دعاهای صمیمانهٔ ما برای قدرتِ تحمّل، حکمت و شهامت پاسخ خواهد داد.—۲قُرِنتیان ۴:۷-۱۱؛ یعقوب ۱:۵.
۱۸. عیسی به چه شکل در ورای سختیها، به آینده و امیدی که داشت، چشم دوخته بود؟
۱۸ عامل دومی که به عیسی قدرت تحمّل بخشید، این بود که او در ورای سختیها، به آینده و امیدی که داشت، چشم دوخته بود. کتاب مقدّس در مورد عیسی میگوید: «بهخاطر آن خوشی که پیشِ رو داشت، صلیب را تحمل کرد.» (عبرانیان ۱۲:۲) زندگی عیسی، گویای این امر است که چگونه امید، شادی و تحمّل در کنار یکدیگر، نتیجهبخش خواهد بود. شاید بتوان این امر را چنین خلاصه کرد: امید به شادی میانجامد و شادی به قدرت تحمّل. (رومیان ۱۵:۱۳؛ کولُسیان ۱:۱۱) عیسی امیدی فوقالعاده به آینده داشت. او میدانست که با وفاداری خود میتواند در اثبات محق بودن حاکمیت پدرش نقشی اساسی ایفا کند، همچنین بشر را از چنگال گناه و مرگ برهاند. عیسی میدانست که در آینده در مقام پادشاه، حکمرانی خواهد کرد و به عنوان کاهن اعظم خدمت خواهد نمود و از این طریق برکات بیشتری برای انسانهای مطیع به ارمغان خواهد آورد. (مَتّی ۲۰:۲۸؛ عبرانیان ۷:۲۳-۲۶) عیسی با چشم دوختن به آینده و امیدی که پیش رو داشت، شادیای غیر قابل وصف کسب میکرد و این شادی به او قدرت تحمّل میبخشید.
۱۹. هنگامی که با سختیها روبرو میشویم چگونه امید، شادی و تحمّل به ما کمک میکند؟
۱۹ همچون عیسی ما نیز میتوانیم با چشم دوختن به امیدمان، شاد گردیم؛ این شادی میتواند ما را در تحمّل سختیها یاری کند. پولُس رسول گفت: «در امیدْ شادمان، در سختیها شکیبا» باشید. (رومیان ۱۲:۱۲) آیا شما نیز اکنون با آزمایش سخت ایمان روبرو هستید؟ پس با تمام قوا به آینده چشم بدوزید. فراموش نکنید که تحمّل و پایداری شما نام خدا را جلال خواهد داد. در امیدی که پادشاهی خدا برایتان فراهم میآورد، تمرکز کنید. خود را در دنیای جدید خدا ببینید، برکاتی که بهشت برایتان میآورد را در نظرتان مجسم کنید. چشمبهراه تحقق وعدههای بینظیر یَهُوَه باشید؛ از جمله اثبات حقانیت او، نابودی شرارت از زمین و ریشهکن شدن بیماری و مرگ. اگر چنین کنید، دلتان از شادی سرشار میگردد و این شادی به شما قوّت میبخشد تا هر گونه سختی را متحمّل گردید. هیچ گاه فراموش نکنید که هر سختیای که در این دنیای ناپاک با آن روبرو شوید، در مقایسه با برکات ابدی پادشاهی خدا، به راستی «جزئی و گذرا» است.—۲قُرِنتیان ۴:۱۷.
«بر آثار قدمهای وی پا نهید»
۲۰، ۲۱. الف) یَهُوَه در خصوص پایداری و تحمّل، از ما چه انتظاری دارد؟ ب) ما باید مصمم به چه کاری باشیم؟
۲۰ عیسی میدانست که پیروی از او آسان نیست. پیروان عیسی در زندگیشان نیاز به پایداری و تحمّل دارند. (یوحنا ۱۵:۲۰) عیسی با آگاهی از این که سرمشق او به پیروانش شجاعت و قدرت میبخشد، حاضر شد خود در تحمّل سختیها پیشقدم شود. (یوحنا ۱۶:۳۳) البته سرمشقی که عیسی از تحمّل و پایداری به جا گذاشت، کامل بود. اما، ما کامل نیستیم. به راستی یَهُوَه از ما چه انتظاری دارد؟ پِطرُس رسول میگوید: «مسیح برای شما رنج کشید و سرمشقی گذاشت تا بر آثار قدمهای وی پا نهید.» (۱پِطرُس ۲:۲۱) عیسی در تحمّل سختیها و مشکلات برای ما «سرمشقی» به جا گذاشت.a میتوان گفت آنچه از پایداری و تحمّل عیسی به ثبت رسیده است، همچون «آثار قدمهای» اوست. ما نمیتوانیم کاملاً روی جای پاهای او گام نهیم؛ اما میتوانیم تا حد توانمان چنین کنیم.
۲۱ پس مصمم باشیم که تا حد توانمان عیسی را سرمشق قرار دهیم. باشد که همواره به خاطر داشته باشیم که هر چه دقیقتر در جای پاهای عیسی قدم نهیم، بهتر قادر خواهیم بود، «تا به پایان» پایدار و استوار مانیم؛ حال چه این پایان، پایان نظام این دنیای ناپاک باشد، چه پایان زندگی کنونیمان. ما نمیدانیم که کدام یک زودتر خواهد آمد؛ اما میدانیم که با پایداری خود تا ابد از برکات فراوان یَهُوَه بهرهمند خواهیم شد.—مَتّی ۲۴:۱۳.
a در یونانی معنی لغوی واژهای که در اینجا «سرمشق» ترجمه شده است، «در واقع به معنی سرمشقی است که برای کودکان مینویسند تا آنان با دقت در حد توان خود، از آن رونویسی کنند.» پِطرُس رسول تنها نگارندهای است که از این واژه در کتاب مقدّس استفاده کرده است.