فصل ۷۶
صرف شام با یک فریسی
پس از آنکه عیسی به پرسشهای منتقدان در مورد منبع قدرت خود برای شفای مرد لال، پاسخ میدهد، یک فریسی او را برای شام دعوت میکند. فریسیها پیش از غذا، طی مراسمی دستهای خود را تا آرنج میشویند. آنها پیش از غذا و پس از آن و حتی بین غذاهای مختلفِ یک وعده، دستهای خود را میشویند. با اینکه این رسم قوانین مکتوب خدا را نقض نمیکند، اما بیش از آن چیزی است که خدا در مورد سنت پاکیزگی لازم میداند.
میزبان عیسی از اینکه او این رسم را بجا نمیآورد تعجب میکند. با اینکه شاید تعجب خود را اظهار نمیکند، اما عیسی متوجه موضوع میشود و میگوید: ‹همانا شما ای فریسیان بیرونِ پیاله و بشقاب را طاهر میسازید ولی درون شما پُر از حرص و خباثت است. ای احمقان آیا او که بیرون را آفرید اندرون را نیز نیافرید؟›
عیسی با این سخنان ریاکاری فریسیها را نشان میدهد که با تشریفات دستهای خود را میشویند اما دلهای خود را از شرارت پاک نمیسازند. او بدین گونه اندرز میدهد: «از آنچه دارید صدقه دهید که اینک همه چیز برای شما طاهر خواهد گشت.» صدقه و بخشش آنها میباید از دلی مملو از محبت سرچشمه بگیرد، نه به این نیت که با عدالت ظاهری خود دیگران را تحت تأثیر قرار دهند.
عیسی به سخنانش ادامه داده میگوید: ‹وای بر شما ای فریسیان که ده یک از نعناع و سداب و هر قسم سبزی را میدهید و از دادرسی و محبت خدا تجاوز مینمائید. اینها را میباید بجا آورید و آنها را نیز ترک نکنید.› بر طبق شریعتی که خدا به اسرائیلیان داد، آنها باید یک دهم محصول مزارع خود را بدهند. نعناع و سداب گیاهان یا سبزیهای کوچکی هستند که برای خوشطعم کردن غذا به آن اضافه میکنند. فریسیها به دقت حتی یک دهم این سبزیهای ناقابل را نیز میدهند، اما عیسی آنها را محکوم میکند زیرا به شروط مهمتری همچون محبت و مهربانی و تواضع بیاعتنایی میکنند.
عیسی آنان را بیشتر محکوم میکند و میگوید: ‹وای بر شما ای فریسیان که صدر کنایس و سلام در بازارها را دوست میدارید. وای بر شما ای کاتبان و فریسیان ریاکار زیرا که مانند قبرهای پنهان شده هستید که مردم بر آنها راه میروند و نمیدانند!› ناپاکی آنها پیدا نیست. دین فریسیها ظاهری آراسته دارد اما ارزش باطنی ندارد! این دین بر ریاکاری استوار است.
یکی از فقهای شریعت خدا با شنیدن این سخنان کوبنده اعتراض کرده میگوید: «ای استاد، وقتی چنین حرفهائی میزنی به ما هم توهین میشود.»
عیسی این استادان شریعت را نیز مسئول میداند و میگوید: ‹وای بر شما نیز ای فقهاء زیرا که بارهای گران را بر مردم مینهید و خود بر آن بارها یک انگشت خود را نمیگذارید. وای بر شما زیرا که مقابر انبیاء را بنا میکنید و پدران شما ایشان را کشتند!›
منظور عیسی از «بارها» رسم و رسوم شفاهی موجود است که این فقها حتی حاضر نیستند ذرهای از مقررات آن را کنار بگذارند و زندگی را برای مردم کمی سهلتر کنند. عیسی نشان میدهد که آنها حتی با قتل انبیا موافق بودهاند و هشدار میدهد: ‹انتقام خون جمیع انبیاء که از بنای عالم ریخته شد از این طبقه گرفته شود، از خون هابیل تا خون زکریّا که در میان مذبح و هیکل کشته شد. بلی بشما میگویم که از این فرقه بازخواست خواهد شد.›
آن بخش از بشریت که میتواند با فدیه نجات یابد از هنگام تولد فرزندان آدم و حوا آغاز گشت؛ بنابراین، هابیل در هنگام «بنای عالم» میزیسته است. به دنبال قتل وحشیانهٔ زکریا، یک قوای اَرامی (سوری) یهودا را غارت میکند. اما عیسی پیشگویی میکند که افراد نسل او چون شریرتر هستند بیشتر غارت خواهند شد. این حمله و غارت حدود ۳۸ سال بعد یعنی در سال ۷۰ د.م. رخ میدهد.
عیسی آنان را همچنان محکوم کرده میگوید: ‹وای بر شما ای فقهاء زیرا کلید معرفت را برداشتهاید که خود داخل نمیشوید و داخلشوندگان را هم مانع میشوید!› وظیفهٔ این استادان شریعت آن است که کلام خدا را برای مردم توضیح دهند و مفهوم آن را مشخص کنند. اما آنان چنین نمیکنند و حتی به مردم فرصت نمیدهند تا شریعت را درک کنند.
فریسیها و استادان قانون از اینکه عیسی آنان را رسوا میکند بشدت خشمگین میشوند. هنگامی که میخواهد آن خانه را ترک کند، آنان بنای مخالفت شدید با او میگذارند و او را سؤالپیچ میکنند. مقصود ایشان آن است که از او پاسخی بشنوند که به بهانهٔ آن بتوانند او را دستگیر کنند. لوقا ۱۱:۳۷-۵۴؛ تثنیه ۱۴:۲۲؛ میکاه ۶:۸؛ ۲تواریخ ۲۴:۲۰-۲۵.
▪ چرا عیسی فریسیها و استادان شریعت را محکوم میکند؟
▪ فقها چه بارهایی را بر دوش مردم میگذارند؟
▪ «بنای عالم» چه هنگامی بود؟