فصل ۳۰
«از روی محبت زندگی کنید»
۱-۳. اگر محبت یَهُوَه را سرمشق خود قرار دهیم چه نتایجی خواهیم گرفت؟
«دادن از گرفتن فرخندهتر است.» (اَعمال ۲۰:۳۵) این گفتهٔ عیسی بر اهمیت این موضوع که محبت ایثارگرانه بیپاداش نمیماند، تأکید میکند. درست است که محبت دیدن موجب شادی انسان میگردد اما محبت کردن شادی عظیمتری به همراه دارد.
۲ پدر آسمانی ما بهتر از هر کسی به این موضوع واقف است. همان طور که در بخش پیش دیدیم، یَهُوَه نمونهٔ عالی و ممتاز محبت است. محبتهای هیچ کس عظیمتر و پردوامتر از محبتهای یَهُوَه نیست. پس تعجبی ندارد که در کتاب مقدّس «خدای متبارک» یا شاد نامیده میشود.—۱تیموتاؤس ۱:۱۱.
۳ پدر مهربانمان میخواهد که ما رفتار او را بخصوص در مورد ابراز محبت سرمشق خود قرار دهیم. در کتاب مقدّس آمده است: «چنان که شایستهٔ فرزندان عزیز خداست، بکوشید که مانند او باشید. از روی محبت زندگی کنید.» (اَفَسُسیان ۵:۱، ۲، انجیل شریف) اگر محبت یَهُوَه را سرمشق خود قرار دهیم به شادی عظیمی که حاصل از بخشندگی است دست خواهیم یافت و مورد رضایت او قرار خواهیم گرفت. او در کلامش به ما توصیه میکند که به یکدیگر محبت نماییم. (رومیان ۱۳:۸) اما برای ابراز محبت دلایل دیگری نیز وجود دارد.
چرا محبت اهمیت دارد؟
۴، ۵. چرا ابراز محبت کردن به همایمانانمان اهمیت دارد؟
۴ چرا محبت کردن به همایمانانمان پراهمیت است؟ پاسخ این سؤال را میتوان در یک جمله خلاصه کرد: زیرا محبت اساس مسیحیت حقیقی است. بدون محبت برقراری رابطهٔ نزدیک با مسیحیان دیگر امکانپذیر نیست و مهمتر از آن اگر محبت نداشته باشیم در نظر یَهُوَه بیارزشیم. در ادامه میپردازیم به اینکه چگونه کلام خدا بر این حقایق تأکید میکند.
۵ عیسی در آخرین شب زندگیاش بر روی زمین، به پیروانش چنین گفت: «حال، دستوری تازه به شما میدهم: یکدیگر را دوست بدارید همان گونه که من شما را دوست میدارم. محبت شما به یکدیگر، به جهان ثابت خواهد کرد که شما شاگردان من میباشید.» (یوحنّا ۱۳:۳۴، ۳۵، ترجمهٔ تفسیری) توجه کنید که عیسی میگوید: «همان گونه که من شما را دوست میدارم،» پس میبینیم که به ما فرمان داده است تا محبت او را سرمشق قرار دهیم. در فصل بیست و نه دیدیم که عیسی نمونهٔ عالی محبت و ازخودگذشتگی است زیرا نیازها و منافع دیگران را بر نیازها و منافع خود مقدّم میشمرد. ما نیز باید محبت و ایثارگری داشته باشیم. چنین محبتی باید به قدری در ما آشکار باشد که حتی کسانی که عضو جماعت مسیحی نیستند نیز آن را مشاهده کنند. آری، محبت برادرانه و ایثارگرانه علامت مشخصهٔ پیروان حقیقی مسیح است.
۶، ۷. الف) چرا میتوان گفت که کتاب مقدّس برای ابراز محبت اهمیت بسیار قائل است؟ ب) سخنان پولُس در اوّل قُرِنتیان ۱۳:۴-۸ بر چه جنبهای از محبت تأکید دارد؟
۶ شخصی که محبت ندارد را چگونه میتوان توصیف کرد؟ پولُس رسول در این باره میگوید: ‹اگر در وجود خود نسبت به انسانها محبت نداشته باشم، همچون طبلی توخالی و سنجی پرسروصدا خواهم بود.› (۱قُرِنتیان ۱۳:۱، تفس.) براستی که چه تشبیه خوبی! انسان بیمحبت مانند یک ساز موسیقی است که از خود صدایی بلند و گوشخراش تولید میکند. صدایی که نه تنها جذابیت ندارد بلکه بیزارکننده است. چگونه چنین کسی میتواند رابطهای نزدیک با دیگران داشته باشد؟ پولُس همچنین میگوید: ‹اگر چنان ایمانی داشته باشم که به فرمان من کوهها جابهجا گردند، اما انسانها را دوست نداشته باشم، باز هیچ ارزشی نخواهد داشت.› (۱قُرِنتیان ۱۳:۲، تفس.) تصوّرش را بکنید، انسان بیمحبت، با وجود دستآوردهایش، ‹هیچ ارزشی ندارد›! بوضوح میتوان دید که کلام یَهُوَه اهمیت بسزایی برای ابراز محبت قائل میشود.
۷ چگونه میتوانیم به دیگران محبت کنیم؟ برای پاسخگویی به این پرسش با هم سخنان پولُس در اوّل قُرِنتیان ۱۳:۴-۸ را بررسی خواهیم کرد. در این آیات پولُس بر محبت خدا به ما یا محبت ما به خدا تأکید نمیکند بلکه بر محبتی که باید به یکدیگر ابراز کنیم تأکید دارد و به ما نشان میدهد که محبت شامل چه خصوصیاتی است و چه خصلتهایی را در خود ندارد.
محبت چیست؟
۸. صبر و بردباری چگونه میتواند در رفتار ما با دیگران تأثیر مثبت داشته باشد؟
۸ «محبت حلیم . . . است.» شخص حلیم کسی است که رفتار دیگران را با صبر و بردباری تحمّل میکند. (کُولُسیان ۳:۱۳) آیا ما به چنین بردباری و صبری نیاز داریم؟ آری، زیرا همهٔ ما مخلوقات ناکاملی هستیم که در کنار یکدیگر به خدمت مشغولیم و طبعاً پیش میآید که گاهی یکدیگر را میرنجانیم. اما با صبر و گذشت میتوان کدورتهای کوچک را قبل از آن که به آرامش جماعت لطمه بزند، از میان برداشت.
۹. به چه صورتهایی میتوانیم به دیگران مهربانی کنیم؟
۹ «محبت . . . مهربان است.» مهربانی به صورت اَعمال مفید و سخنان پرمهر نمودار میشود. محبت ما را وا میدارد تا ببینیم چگونه میتوانیم به دیگران، بخصوص نیازمندان مهربانی کنیم. برای مثال، شاید یکی از برادران و خواهران سالخوردهمان تنهاست و دلش میخواهد به دیدنش برویم. شاید خواهری که به تنهایی فرزندانش را بزرگ میکند و یا خواهری که شوهرش از لحاظ مذهبی با او همعقیده نیست، نیاز به کمک داشته باشند. شاید کسی بیمار یا دچار مصیبت و گرفتاری است و احتیاج دارد که دوستی باوفا دلداریاش دهد. (امثال ۱۲:۲۵؛ ۱۷:۱۷) اگر بدین صورت مهربانی کنیم، نشان میدهیم که محبتمان صادقانه است.—۲قُرِنتیان ۸:۸.
۱۰. چگونه محبت ما را یاری میکند تا راستگو و هوادار حقیقت و راستی باقی بمانیم، حتی اگر آسان نباشد؟
۱۰ «محبت . . . با راستی شادی میکند.» در ترجمهٔ دیگری آمده است: «محبت . . . با شادمانی جانب حقیقت را میگیرد.» محبت سبب میشود که راستگو و هوادار حقیقت و راستی باشیم. (زَکَرِیّا ۸:۱۶) اگر یکی از عزیزانمان مرتکب گناهی بزرگ شود، محبتی که به یَهُوَه داریم و همین طور علاقهمان به شخص خطاکار، سبب میشود که پایبند ضوابط الٰهی باقی بمانیم و گناه او را پنهان یا توجیه نکنیم و یا به خاطر او دروغ نگوییم. البته باید اذعان کرد که انجام این کار آسان نیست. اما چون میدانیم که به صلاح عزیزمان است، باید بخواهیم که تأدیب محبتآمیز یَهُوَه را ببیند و بپذیرد. (امثال ۳:۱۱، ۱۲) علاوه بر این، محبت سبب میشود که ما مسیحیان صداقت خویش را حفظ کنیم.—عبرانیان ۱۳:۱۸.
۱۱. از آنجایی که محبت «در همه چیز صبر میکند» ما باید در مقابل کوتاهیهای همایمانانمان چه واکنشی از خود نشان دهیم؟
۱۱ «محبت . . . در همه چیز صبر میکند.» این عبارت به طور تحتاللفظی به معنای آن است که «محبت همه چیز را میپوشاند.» در اوّل پِطْرُس ۴:۸ آمده است: «محبت کثرت گناهان را میپوشاند.» آری، مسیحیای که تابع محبت است، عیوب و کوتاهیهای برادران مسیحیاش را با آبوتاب پیش همه برملا نمیکند. در بسیاری موارد، اشتباهات و لغزشهای همایمانانمان آنقدر کوچک و ناچیز است که میتوان آنها را با محبت پوشانید.—امثال ۱۰:۱۲؛ ۱۷:۹.
۱۲. پولُس رسول چگونه نشان داد که به فِلیمون خوشبین است، و چگونه میتوانیم از پولُس سرمشق بگیریم؟
۱۲ «محبت . . . همه را باور مینماید.» در ترجمهٔ دیگری آمده است که محبت «همیشه مشتاق خوشبینی است.» مسیحی واقعی بیش از حد به همایمانانش بدبین نیست و مرتب به آنان نیّت بد نسبت نمیدهد. به یاری محبت «خوشبینی» خود را حفظ میکند و به آنان اعتماد دارد.a به عنوان مثال میتوان به نکتهای در نامهٔ پولُس به فِلیمون اشاره کرد. مقصود پولُس از نوشتن این نامه آن بود که فِلیمون را تشویق کند تا غلام فراری خود، اُنِیسِیمُس را که به مسیحیت گرویده بود، دوباره با آغوش باز بپذیرد. پولُس به جای اینکه فِلیمون را تحت فشار قرار دهد، درخواست خود را با مهربانی و محبت بیان نمود. او ابراز اطمینان کرد که فِلیمون واکنش درست از خود نشان خواهد داد، و گفت: «چون بر اطاعت تو اعتماد دارم، به تو مینویسم از آن جهت که میدانم بیشتر از آنچه میگویم هم خواهی کرد.» (آیهٔ ۲۱) اگر از روی محبت به برادرانمان اعتماد کنیم، شخصیت مسیحی آنان شکوفا میگردد.
۱۳. چگونه میتوانیم نشان دهیم که به برادرانمان امیدواریم؟
۱۳ «محبت . . . در همه حال امیدوار میباشد.» محبت علاوه بر اعتماد با امیدواری نیز همراه است. ما نیز چون به برادرانمان محبت داریم به آنان امیدواریم. برای مثال، اگر برادری پیش از آن که خود متوجه باشد قدم اشتباهی بردارد، امیدواریم که توصیههای مهرآمیزی را که به او میشود بپذیرد. (غَلاطیان ۶:۱) علاوه بر این، امید داریم کسانی که ایمانشان ضعیف شده است بهبود یابند. در عین حال با تحمّل و بردباری هر آنچه در توان داریم برای تقویت ایمانشان انجام میدهیم. (رومیان ۱۵:۱؛ ۱تَسّالونیکیان ۵:۱۴) حتی اگر یکی از عزیزانمان به راه خلاف کشیده شود، امیدواریم که روزی به خود آید و مانند پسر گمشدهٔ حکایت عیسی به سوی یَهُوَه باز گردد.—لوقا ۱۵:۱۷، ۱۸.
۱۴. تحمّل ما به چه شکلهایی ممکن است در جماعت مورد آزمایش قرار گیرد، و در این رابطه محبت چه کمکی به ما میکند؟
۱۴ «محبت . . . هر چیز را متحمّل میباشد.» تحمّل و استواری ما را قادر میسازد تا در مقابل ناامیدیها و مشکلات ایستادگی کنیم. به غیر از عوامل خارجی گاهی در خود جماعت وضعیتی پیش میآید که تحمّل و بردباری ما را محک میزند. علّت آن شاید ناکاملی برادرانمان باشد که در بعضی موارد موجب یأس و دلسردی ما میشوند. شاید کسی از روی بیفکری حرفی بزند و ما را برنجاند. (امثال ۱۲:۱۸) شاید مسئلهای در جماعت به شکلی که ما توقع داریم فیصله نیابد. شاید رفتار برادری که مورد احترام همه است، طوری باشد که از خود بپرسیم، «مگر ممکن است یک مسیحی این طور رفتار کند؟» در چنین مواقعی آیا باید از جماعت کنارهگیری کنیم و دست از خدمت به یَهُوَه برداریم؟ خیر، اگر محبت داشته باشیم چنین نمیکنیم! محبت اجازه نمیدهد که اشتباهات یک نفر باعث شود خوبیهای او یا خوبیهای کل جماعت را نادیده بگیریم. گفتار و کردار آدمهای ناکامل هر چه باشد، محبت باید سبب شود که ایمان به خدا را از دست ندهیم و حامی جماعت باقی بمانیم.—مزمور ۱۱۹:۱۶۵.
چه خصوصیاتی برخلاف محبت است؟
۱۵. حسادت چیست، و چگونه به یاری محبت میتوانیم جلوی تأثیرات مخرّب آن را بگیریم؟
۱۵ «محبت حسد نمیبرد.» حسادت ممکن است سبب شود که به اموال، امتیازات، یا استعدادهای دیگران رشک بورزیم. اگر جلوی این خصوصیت خودخواهانه و مخرّب را نگیریم ممکن است آتش آن دامنگیر جماعت شود. چگونه میتوان بر حسادت غلبه کرد؟ با محبت. این خصوصیت ارزشمند سبب میشود که وقتی کسی مزایایی در زندگی دارد که ما از آن بیبهرهایم، به جای آن که به او حسادت کنیم برایش خوشحال شویم. (رومیان ۱۲:۱۵) وقتی کسی به خاطر استعدادی فوقالعاده یا موفقیتی چشمگیر مورد تحسین قرار میگیرد، محبت به یاریمان میآید تا نسبت به او احساس خصومت نکنیم.
۱۶. چرا محبت حقیقی به برادرانمان سبب میشود که در مورد خدمتمان به یَهُوَه خودستایی نکنیم؟
۱۶ «محبت کبر و غرور ندارد.» محبت مانع از آن میشود که ما در بارهٔ استعدادها یا موفقیتهایمان خودستایی کنیم. اگر واقعاً برادرانمان را دوست داشته باشیم، مدام در مورد موفقیتهایمان در موعظه یا امتیازاتی که در جماعت داریم گزافهگویی نمیکنیم. چنین خودستاییهایی ممکن است دیگران را مأیوس و ناامید کند چون سبب میشود که خود را در مقابل ما حقیر حس کنند. محبت مانع از آن میشود که در مورد امتیازاتی که خدا در خدمت به ما عطا کرده است به خود ببالیم. (۱قُرِنتیان ۳:۵-۹) زیرا محبت «غرور ندارد» یا همان طور که در ترجمهٔ دیگری آمده است هیچ گاه «در مورد اهمیت خود اغراق نمیکند.» محبت مانع از آن میشود که خودمان را بالاتر از دیگران بدانیم.—رومیان ۱۲:۳.
۱۷. چگونه محبت سبب میشود که ملاحظهٔ دیگران را بکنیم و در نتیجه از چه نوع رفتاری پرهیز میکنیم؟
۱۷ «محبت . . . اطوار ناپسندیده ندارد.» منظور از اطوار ناپسندیده رفتار زشت یا توهینآمیز است. چنین رفتاری از روی محبت نیست زیرا نشانگر نهایت بیملاحظگی نسبت به احساسات و آرامش دیگران است. کسی که محبت دارد بزرگوار است و همین بزرگواری سبب میشود که ملاحظهٔ دیگران را بکند. محبت با رفتار خداپسندانه، ادب و نزاکت، و احترام به دیگران همراه است. از این رو، انسان را از ارتکاب اَعمال قبیح باز میدارد، بدین معنا که شخص را از هر نوع رفتاری که حالت اهانتآمیز دارد و یا موجب انزجار و رنجش برادران مسیحیاش میشود دور نگاه میدارد.—اَفَسُسیان ۵:۳، ۴.
۱۸. چرا شخص بامحبت اصرار ندارد که همه چیز مطابق میل او انجام گیرد؟
۱۸ «محبت . . . نفع خود را طالب نمیشود.» در ترجمهٔ دیگری این عبارت به شکل «محبت بر طریق خود اصرار نمیورزد،» ترجمه شده است. شخص بامحبت اصراری ندارد که همه چیز مطابق میل او انجام گیرد، طوری که گویی نظرات او همیشه درست است. او سعی نمیکند دیگران را زیر نفوذ خود قرار دهد بدین صورت که اگر با او همعقیده نباشند آنقدر برایشان دلیل و برهان بیاورد که بالاخره خسته شوند و نظراتش را بپذیرند. چنین لجبازی و یکدندگی نشانهٔ تکبّر و غرور است و به گفتهٔ کتاب مقدّس: «غرور منجر به هلاکت میشود.» (امثال ۱۶:۱۸، تفس.) اگر واقعاً برادرانمان را دوست داشته باشیم، به نظرات آنان احترام میگذاریم و تا جای ممکن از خود انعطافپذیری نشان میدهیم. طبع انعطافپذیر با این گفتهٔ پولُس هماهنگی دارد که میگوید: «هر کس نفع خود را نجوید، بلکه نفع دیگری را.»—۱قُرِنتیان ۱۰:۲۴.
۱۹. محبت چگونه به ما کمک میکند تا در مقابل رفتار ناراحتکنندهٔ دیگران واکنش درست نشان دهیم؟
۱۹ «محبت . . . خشمگین نمیشود و کینه به دل نمیگیرد.» (ا ش) شخص بامحبت با کوچکترین حرف یا عمل دیگران به خشم نمیآید. البته طبیعتاً وقتی کسی به ما توهین میکند ناراحت میشویم. اما حتی در این صورت نیز محبت نمیگذارد خشمگین و ناراحت باقی بمانیم. (اَفَسُسیان ۴:۲۶، ۲۷) نباید گفتهها و اَعمال ناراحتکنندهٔ دیگران را به خاطر بسپاریم، طوری که گویی آنها را به حسابشان نوشتهایم. بلکه به عکس محبت ما را وا میدارد تا خدای مهربانمان را سرمشق قرار دهیم. همان طور که در فصل بیست و شش دیدیم، یَهُوَه هر جا که دلیلی محکم برای بخشش وجود داشته باشد، آن را از ما دریغ نمیکند. و هنگامی که ما را میبخشد، گناهمان را فراموش میکند، بدین معنا که دیگر ما را به دلیل این گناهان محکوم نمیکند. آیا جای سپاسگزاری نیست که یَهُوَه کینه به دل نمیگیرد؟
۲۰. اگر همایمانی در چنگال گناه گرفتار و در نتیجه دچار مصیبت شود، باید چه واکنشی از خود نشان دهیم؟
۲۰ «محبت . . . از ناراستی خوشوقت نمیگردد.» در ترجمهٔ دیگری این عبارت به صورت «محبت . . . از گناهان انسانهای دیگر خوشنود نمیشود،» برگردانده شده است. در ترجمهٔ دیگری آمده است: «محبت هیچ گاه از کجروی دیگران خوشحال نمیگردد.» از آنجایی که محبت از ناراستی شاد نمیگردد، ما نیز از کنار هیچ گونه بیعفتی و فسادی بیاعتنا نمیگذریم. حال اگر یکی از همایمانانمان در چنگال گناه گرفتار و در نتیجهٔ آن دچار مصیبت شده باشد، چه واکنشی از خود نشان میدهیم؟ آیا خوشحال میشویم و میگوییم: «خوب شد! حقش بود!»؟ خیر، محبت ما را از خوشحالی در این مورد باز میدارد. (امثال ۱۷:۵) در عوض هنگامی خوشحال میشویم که ببینیم برادری خطاکار تلاش میکند دوباره از لحاظ روحانی روی پای خود بایستد.
«بهترین راه»
۲۱-۲۳. الف) منظور پولُس از اینکه گفت «محبت هرگز ساقط نمیشود» چه بود؟ ب) آخرین فصل این کتاب به چه موضوعی اختصاص دارد؟
۲۱ «محبت هرگز ساقط نمیشود.» منظور پولُس از این عبارت چیست؟ موضوع بحث پولُس در این باب، عطایایی است که از طریق روحالقدس به مسیحیان اوّلیه داده شده بود. این عطایا نشانگر آن بود که این جماعت نوپا مورد لطف و عنایت خداست. اما همهٔ مسیحیان اوّلیه قادر به شفا بخشیدن، نبوّت کردن، یا سخن گفتن به زبانها نبودند. این امر اهمیتی نداشت چون این عطایای اعجازآمیز سرانجام روزی خاتمه مییافت. لیکن محبت باقی میماند؛ خصوصیتی که همهٔ مسیحیان قادر بودند آن را در خود پرورش دهند و از هر هدیهٔ معجزهآسایی چشمگیرتر و پردوامتر بود. پولُس حتی آن را «طریق افضلتر» یا بهترین راه خواند. (۱قُرِنتیان ۱۲:۳۱) آری، راه محبت، بهترین راه است.
قوم یَهُوَه را میتوان از روی محبتی که به یکدیگر دارند شناخت
۲۲ محبت مسیحی که پولُس توصیف کرد «هرگز ساقط نمیشود،» بدین معنا که هیچ گاه پایان نمیگیرد. حتی در روزگار ما نیز پیروان حقیقی عیسی را میتوان از روی محبت برادرانه و ایثارگرانهشان شناخت. چنین محبتی را میتوان در جماعتهای پرستندگان یَهُوَه در سرتاسر دنیا یافت. این محبت تا ابد باقی میماند، زیرا یَهُوَه به خادمان وفادارش وعدهٔ زندگی جاودان را داده است. (مزمور ۳۷:۹-۱۱، ۲۹) بیایید تمام تلاش خود را بکنیم تا ‹از روی محبت زندگی کنیم.› بدین سان، بزرگترین سعادت و فرخندگی که از بخشش و سخاوتمندی به دست میآید نصیبمان خواهد شد. علاوه بر این، میتوانیم همچون خدای مهربانمان یَهُوَه تا ابد زندگی و محبت کنیم.
۲۳ در این فصل کتاب که به بخش مربوط به محبت پایان میدهد، در بارهٔ چگونگی ابراز محبت به دیگران سخن گفتیم. اما از آنجایی که محبت یَهُوَه همچون قدرت، عدالت و حکمتش، از راههای بسیار به ما فایده میرساند، بجاست که از خود بپرسیم، ‹من چگونه میتوانم به یَهُوَه نشان دهم که حقیقتاً دوستش دارم؟› پاسخ این پرسش را در آخرین فصل این کتاب مورد بررسی قرار خواهیم داد.
a البته باید در نظر داشت که محبت مسیحی به هیچ وجه با سادهلوحی و زودباوری همراه نیست. کتاب مقدّس به ما هشدار میدهد: «از آنانی که برخلاف آن تعلیمی که یافتهاید باعث تفرقه میشوند . . . بر حذر باشید و از آنان دوری کنید.»—رومیان ۱۶:۱۷،اش.