عیسی الگویی کامل در امر موعظه
«شاهدان من خواهید بود، در اورشلیم و تمامی یهودیه و سامره و تا اقصای جهان.» — اَعمال ۱:۸.
۱، ۲. مأموریت پِطْرُس چه بود، و این مأموریت را چه کسی به او واگذار کرده بود؟
«عیسای ناصری . . . به ما فرمان داد تا این حقیقت را به قوم اعلام کنیم و شهادت دهیم که خدا او را مقرّر فرموده تا داور زندگان و مردگان باشد.» ( اَعمال ۱۰:۳۸، ۴۲، هزارهٔ نو ) پِطْرُس با این سخنان برای کُرنیلیوس و خانوادهٔ او تشریح کرد که عیسی به او مأموریت داده است تا بشارت را به همگان موعظه کند.
۲ چه وقت عیسی این مأموریت را به او واگذار کرده بود؟ احتمالاً پِطْرُس سخنان عیسی را اندکی پیش از عروج او به آسمان منظور نظر داشت که گفته بود: «شاهدان من خواهید بود، در اورشلیم و تمامی یهودیه و سامره و تا اقصای جهان.» ( اَعمال ۱:۸) اما پِطْرُس پیش از آن نیز می‌دانست که به عنوان شاگرد عیسی می‌باید در مورد ایمان خود به دیگران موعظه کند.
سه سال آموزش
۳. عیسی چه معجزه‌ای صورت داد، و پِطْرُس و اَندریاس را به چه کاری دعوت کرد؟
۳ عیسی چند ماه پس از تعمیدش در سال ۲۹ د.م. در ناحیه‌ای از جلیل که پِطْرُس و برادر وی اَندریاس ماهی‌گیری می‌کردند موعظه می‌کرد. یک بار که آن دو برادر تمام شب را به ماهی‌گیری گذرانده اما ماهی‌ای صید نکرده بودند عیسی به آنان گفت: «به قسمت‌های عمیق آب بران و تورهایتان را برای صید به آب بیندازید.» آنان نیز چنین کردند و «آنقدر ماهی صید کردند که نزدیک بود تورهایشان پاره شود.» دیدن این صحنه ترسی عمیق در پِطْرُس به وجود آورد، اما عیسی او را آرام کرده گفت: «نترس، از این پس مردم را صید خواهی کرد.» — لوقا ۵:۴-۱۰، انجیل شریف.
۴. الف) چگونه عیسی شاگردانش را برای موعظه کردن آماده ساخت؟ ب) چگونه می‌توان موعظهٔ عیسی را با موعظهٔ شاگردانش مقایسه کرد؟
۴ بلافاصله پِطْرُس و اَندریاس و همچنین یعقوب و یوحنّا پسران زِبِدی قایق‌های خود را رها کرده، به دنبال عیسی به راه افتادند. آنان تقریباً سه سال از عیسی در خصوص نحوهٔ موعظه کردن آموزش دیدند. ( متّیٰ ۱۰:۷؛ مَرقُس ۱:۱۶، ۱۸، ۲۰، ۳۸؛ لوقا ۴:۴۳؛ ۱۰:۹) سپس عیسی در ۱۴ نیسان سال ۳۳ د.م. اندکی پیش از آنکه آنان را ترک کند، بدیشان گفت: «هر که به من ایمان آرد، کارهایی را که من می‌کنم او نیز خواهد کرد و بزرگ‌تر از این‌ها نیز خواهد کرد.» ( یوحنّا ۱۴:۱۲) آری، شاگردان عیسی می‌بایست با همان دقت و پشتکاری موعظه می‌کردند که عیسی موعظه کرد، اما در ابعادی گسترده‌تر. آنان خیلی زود متوجه شدند که این فعالیت می‌باید «تا انقضای عالَم» ادامه یابد و می‌باید به کمک شاگردان آیندهٔ عیسی مژدهٔ پادشاهی خدا را به «همهٔ امّت‌ها» موعظه کنند. — متّیٰ ۲۸:۱۹، ۲۰.
۵. به چه طرقی می‌توانیم از آموزش‌هایی که عیسی به شاگردانش داد فایده ببریم؟
۵ اکنون به زمان «انقضای عالَم» بسیار نزدیک هستیم. ( متّیٰ ۲۴:۳) مسلّماً ما مثل شاگردان قرن اوّل این موهبت را نداریم که در محضر عیسی موعظه کردن را بیاموزیم. اما می‌توانیم از طریق کتاب مقدّس با تعالیم و شیوهٔ موعظه کردن او آشنا شویم. ( لوقا ۱۰:۱-۱۱) موضوع بسیار مهمی دیگری که می‌خواهیم در این مقاله مورد بررسی قرار دهیم، نگرشی است که می‌باید به فعالیت موعظه داشته باشیم. عیسی این موضوع را به خوبی در سخنان و رفتار خود به ما نشان داده است.
توجه و علاقه به انسان‌ها
۶، ۷. کدام خصوصیت عیسی موعظهٔ او را مؤثر می‌ساخت، ما چگونه می‌توانیم او را سرمشق قرار دهیم؟
۶ چرا موعظه‌های عیسی مردم را تحت تأثیر قرار می‌داد؟ یکی از دلایل آن علاقه و توجهی بود که او به مردم ابراز می‌داشت. مزمورنویسی در مورد عیسی پیشگویی نمود: «بر مسکین و فقیر کَرَم [یا دلسوزی] خواهد فرمود.» ( مزمور ۷۲:۱۳) عیسی حقیقتاً این نبوّت را به تحقق رسانید. مثلاً، یک بار «وقتی او جمعیت زیادی را دید دلش به حال آن‌ها سوخت زیرا آنان مانند گوسفندان بدون شبان پریشان‌حال و درمانده بودند.» ( متّیٰ ۹:۳۶، ا ش ) حتی گناهکاران گرمی محبت او را حس می‌کردند و به طرفش جذب می‌شدند. — متّیٰ ۹:۹-۱۳؛ لوقا ۷:۳۶-۳۸؛ ۱۹:۱-۱۰.
۷ ما نیز اگر چنین علاقه‌ای به مردم نشان دهیم سخنانمان به دل آنان خواهد نشست. پس چه خوب است پیش از موعظه به این موضوع فکر کنیم که پیاممان تا چه حد برای مردم مفید است. می‌توانیم در مورد مشکلاتی با آنان صحبت کنیم که فقط ملکوت خدا قادر است آن را ریشه‌کن کند. از آنجایی که نمی‌دانیم چه کسی در نهایت علاقه نشان خواهد داد باید نسبت به همه خوشبین باشیم. همچنین شاید دفعهٔ آینده که به موعظه می‌روید با کسی برخورد کنید که دعا کرده است شخصی مثل شما به کمک او برود!
انگیزهٔ او محبت بود
۸. چه انگیزه‌ای پیروان عیسی را به موعظه کردن بر می‌انگیزد؟
۸ بشارتی که عیسی موعظه می‌کرد مربوط به تحقق ارادهٔ یَهُوَه، تقدیس نام او، و حقانیت سلطنتش بود. این‌ها مهم‌ترین موضوعاتی هستند که در تمام عالَم مطرح است. ( متّیٰ ۶:۹، ۱۰) عشق و محبت عیسی به پدر آسمانی‌اش او را بر آن می‌داشت که وفادار مانده ملکوت خدا را که راه‌حلی اساسی برای تمام موضوعات فوق می‌باشد به همگان موعظه کند. ( یوحنّا ۱۴:۳۱) امروزه نیز پیروان عیسی با همین انگیزه موعظه می‌کنند. لذا، با همّت تمام کمر به موعظهٔ ملکوت خدا بسته‌اند. یوحنّای رسول نوشت: «همین است محبت خدا که احکام او را نگاه داریم.» یکی از مهم‌ترین این احکام، موعظه و شاگردسازی است. — ۱یوحنّا ۵:۳؛ متّیٰ ۲۸:۱۹، ۲۰.
۹، ۱۰. به غیر از عشق و علاقه‌مان به یَهُوَه، محبت به چه شخص دیگری ما را به موعظه کردن برمی‌انگیزد؟
۹ عیسی به پیروان خود گفت: «اگر مرا دوست دارید دستورهای مرا اطاعت خواهید کرد. هر که احکام مرا قبول کند و مطابق آن‌ها عمل نماید او کسی است که مرا دوست دارد.» ( یوحنّا ۱۴:۱۵، ۲۱، ا ش ) عشق و علاقهٔ ما به عیسی می‌باید ما را برانگیزد که احکام او را نگاه داریم و از مهم‌ترین احکام او موعظه کردن است. عیسی اندکی پیش از عروج به آسمان یک بار که به شاگردانش ظاهر شد، خطاب به پِطْرُس گفت: «برّه‌های مرا خوراک بده . . . گوسفندان مرا شبانی کن . . . گوسفندان مرا خوراک ده.» عیسی می‌دانست پِطْرُس برای انجام این کار به انگیزه‌ای قوی نیاز دارد، لذا سه بار از وی سؤال کرد: «آیا مرا محبت می‌نمایی؟» آری، محبت پِطْرُس به عیسی می‌توانست او را برانگیزد تا برای یافتن «برّه‌های» عیسی و همچنین شبانی آن‌ها به نحوی گسترده موعظه کند. — یوحنّا ۲۱:۱۵-۱۷.
۱۰ البته ما مثل پِطْرُس از سعادت آشنایی نزدیک با عیسی برخوردار نیستیم. با این حال، همهٔ ما می‌دانیم که عیسی چه محبت عظیمی در حق ما انجام داده است. آیا از اینکه عیسی ‹ذائقهٔ موت را برای همهٔ ما چشید› عمیقاً از او سپاسگزار نیستیم؟ ( عبرانیان ۲:۹؛ یوحنّا ۱۵:۱۳) آری، ما نیز می‌خواهیم مانند پولُس بگوییم: «محبت مسیح ما را فرو گرفته است . . . او برای همه مرد تا آنانی که زنده‌اند، از این به بعد برای خویشتن زیست نکنند بلکه برای او.» ( ۲قُرِنتیان ۵:۱۴، ۱۵) ما می‌توانیم با موعظهٔ گستردهٔ خود محبت خود را به عیسی ثابت کرده و نشان دهیم که برای محبت عظیمش ارزش بسیار قائلیم. ( ۱یوحنّا ۲:۳-۵) آری، کسی که برای فداکاری عیسی ارزش قائل باشد، هرگز موعظه را کم اهمیت نمی‌پندارد. — عبرانیان ۱۰:۲۹.
عیسی حواس خود را بر انجام ارادهٔ خدا معطوف می‌کرد
۱۱، ۱۲. عیسی به چه منظور به زمین آمد، و چگونه تمام تلاش خود را روی مأموریت خود معطوف ساخت؟
۱۱ عیسی به پنطیوس پیلاطُس گفت: «من از این رو زاده شدم و از این رو به جهان آمدم تا بر حقیقت شهادت دهم.» ( یوحنّا ۱۸:۳۷، ه ن ) آری، یَهُوَه از او خواسته بود حقیقت را بر جهانیان آشکار کند و عیسی اجازه نمی‌داد هیچ چیز مانع مأموریتش شود.
۱۲ شیطان تمام سعی خود را نمود تا عیسی را از این هدف منحرف کند. او اندکی بعد از آنکه عیسی تعمید یافت بالاترین مقام در دنیا را به وی عرضه کرد و پیشنهاد کرد «همهٔ ممالک جهان و جلال آن‌ها» را به عیسی ببخشد. ( متّیٰ ۴:۸، ۹) مدتی بعد یهودیان نیز خواستند عیسی را پادشاه سازند. ( یوحنّا ۶:۱۵) شاید برخی پیش خود فکر کنند که او می‌توانست از این موقعیت استفاده کند و در مقام پادشاه بیشتر به انسان‌ها کمک کند. اما عیسی چنین استدلال نمی‌کرد. تمام تلاش عیسی بر آن بود که حقیقت را به انسان‌ها نشان دهد.
۱۳، ۱۴. الف) چه امری عیسی را از انجام مأموریتش منحرف نساخت؟ ب) عیسی با وجود فقر مالی چه خدمت ارزنده‌ای به انسان‌ها کرد؟
۱۳ عیسی هرگز در پی مال و منال دنیا نبود و ثروتی نیز نداشت. او حتی خانه‌ای هم از آن خود نداشت. عیسی در این مورد گفت: «روباهان را سوراخ‌ها و مرغان هوا را آشیان‌ها است. لیکن پسر انسان را جای سر نهادن نیست.» ( متّیٰ ۸:۲۰) تنها دارایی عیسی پس از مرگش جامهٔ مرغوبی بود که چند سرباز رومی برای تصاحب آن قرعه انداختند. ( یوحنّا ۱۹:۲۳، ۲۴) آیا باید گفت که عیسی عمر خود را به هدر داده بود؟ به هیچ وجه!
۱۴ خدمتی که عیسی به انسان‌ها کرد از هر فرد بشردوستی در تاریخ ارزنده‌تر بوده است. پولُس گفت: «از فیض خداوند ما عیسی مسیح آگاهید که هرچند دولتمند بود، به خاطر شما فقیر شد تا شما در نتیجهٔ فقر او دولتمند شوید.» ( ۲قُرِنتیان ۸:۹؛ فیلِپّیان ۲:۵-۸) عیسی گرچه ثروتی نداشت طریق رسیدن به حیات ابدی را برای انسان‌های بی‌ریا و متواضع هموار ساخت. چقدر ما باید از او متشکر باشیم! و همچنین چقدر باید برای عیسی خوشحال باشیم که به خاطر به جا آوردن ارادهٔ خدا اجر عظیمی دریافت نمود! — مزمور ۴۰:۸؛ اَعمال ۲:۳۲، ۳۳، ۳۶.
۱۵. چه چیزی پرارزش‌تر از ثروت دنیاست؟
۱۵ مسیحیانی که تلاش می‌کنند عیسی را سرمشق قرار دهند به دنبال مال و ثروت دنیا نمی‌روند. ( ۱تیموتاؤس ۶:۹، ۱۰) ثروت شاید زندگی را کمی راحت‌تر کند اما به هیچ وجه زندگی ابدی را برای ما تضمین نمی‌کند. ثروت ما پس از مرگمان همان قدر برایمان ارزش خواهد داشت که جامهٔ عیسی بعد از اعدامش. ( جامعه ۲:۱۰، ۱۱، ۱۷-۱۹؛ ۷:۱۲) تنها دارایی پرارزشی که پس از مرگ برای فردی مسیحی باقی می‌ماند دوستی و صمیمیتی است که با یَهُوَه و عیسی در طول زندگی‌اش ایجاد کرده است. — متّیٰ ۶:۱۹-۲۱؛ لوقا ۱۶:۹.
مخالفت عیسی را دلسرد نمی‌ساخت
۱۶. عیسی چگونه در مقابل مخالفان ایستادگی می‌کرد؟
۱۶ هیچ مخالفتی نتوانست عیسی را از بیان حقیقت باز دارد. حتی دانستن اینکه در پایان خدمت زمینی‌اش باید جان خود را قربانی کند او را از مأموریتش دلسرد نمی‌کرد. پولُس در مورد عیسی چنین گفت: «به جهت آن خوشی که پیش او موضوع بود، بی‌حرمتی را ناچیز شمرده، متحمّل صلیب گردید و به دست راست تخت خدا نشسته است.» ( عبرانیان ۱۲:۲) آری، عیسی ‹بی‌حرمتی را ناچیز می‌شمرد› و اهمیتی نمی‌داد که مخالفانش در مورد وی چه می‌گویند. او تمام حواس خود را بر انجام ارادهٔ خدا معطوف کرده بود.
۱۷. از استقامت عیسی چه می‌آموزیم؟
۱۷ پولُس نیز که از عیسی درس مقاومت آموخته بود مسیحیان را چنین ترغیب کرد: «به آنچه او متحمّل شد و به ضدّیت و مخالفتی که او از طرف گناهکاران دید بیندیشید و مأیوس و دلسرد نشوید.» ( عبرانیان ۱۲:۳، ا ش ) تحمّل مخالفت و استهزا بسیار توان‌فرساست. همین طور مقاومت در مقابل جاذبه‌های دنیا و دست رد زدن به سینهٔ خویشاوندانمان که تشویقمان می‌کنند مال و مقامی کسب کنیم کار آسانی نیست. اما ما نیز مانند عیسی برای تحمّل این مخالفت‌ها به یَهُوَه توکّل می‌کنیم و در تمام امور زندگی به ملکوت او اولویت می‌دهیم. — متّیٰ ۶:۳۳؛ رومیان ۱۵:۱۳؛ ۱قُرِنتیان ۲:۴.
۱۸. چه درس مفیدی از سخنان عیسی به پِطْرُس می‌آموزیم؟
۱۸ وقتی عیسی شاگردانش را در مورد مرگ خود مطلع ساخت کاملاً مشخص کرد که نمی‌خواهد کسی افکار او را از این مأموریت خطیر منحرف کند. پِطْرُس وقتی شنید که عیسی کشته خواهد شد به وی گفت: «حاشا از تو ای خداوند که این بر تو هرگز واقع نخواهد شد!» عیسی که نمی‌خواست کسی با سخنانش خدشه‌ای بر عزم استوارش وارد کند، از پِطْرُس روی‌گردانده گفت: «دور شو از من ای شیطان زیرا که باعث لغزش من می‌باشی، زیرا نه امور الٰهی را بلکه امور انسانی را تفکّر می‌کنی!» ( متّیٰ ۱۶:۲۱-۲۳) باشد ما نیز در دور نگاه داشتن افکار بشری قاطع بوده تنها افکار خدا را راهنمای خود قرار دهیم.
راه‌حلی اساسی
۱۹. عیسی به چه فعالیتی اولویت می‌داد؟
۱۹ عیسی برای آنکه ثابت کند همان مسیح موعود است معجزات بسیاری کرد و حتی افرادی را رستاخیز داد. این معجزات نظر مردم را به او جلب می‌نمود. ولی عیسی صرفاً برای انجام کارهای خیریه به زمین نیامده بود. او خود گفت که آمده است تا حقیقت را آشکار کند. عیسی می‌دانست که این گونه کارهای خیر راه‌حلی اساسی برای مشکل بشر نیست. چرا که حتی کسانی که عیسی رستاخیز داد سرانجام مثل دیگران مردند. تنها با آشکار کردن حقیقت می‌توانست راه زندگی جاودانه را برای بشر بگشاید. — لوقا ۱۸:۲۸-۳۰.
۲۰، ۲۱. مسیحیان در مورد کارهای خیر چه تعادلی را حفظ می‌کنند؟
۲۰ امروزه شاید برخی به عنوان کار خیر بیمارستان افتتاح کنند و یا برای کمک به فقرا قدمی بردارند. در این میان حتی عده‌ای واقعاً از خود فداکاری نشان داده‌اند و خلوص‌نیّت ایشان براستی درخور تحسین است. اما همهٔ این گونه کمک‌ها موقتی است. تنها راه‌حل اساسی برای مشکلات بشر ملکوت خداست. به همین دلیل است که شاهدان یَهُوَه، مانند عیسی، بیشترِ نیروی خود را روی موعظهٔ بشارت ملکوت معطوف می‌کنند.
۲۱ البته، منظور این نیست که مسیحیان در احسان کردن به همنوعان خود قصور می‌ورزند. پولُس نوشت: «تا فرصت داریم به همه نیکی کنیم، بویژه به اهل بیت ایمان.» ( غَلاطیان ۶:۱۰، ه ن ) واضح است که وقتی مصیبتی پیش می‌آید و یا برادری مسیحی یا شخصی دیگر نیاز به کمک پیدا می‌کند ما از ‹نیکی کردن› کوتاهی نمی‌کنیم. با این حال، مانند عیسی بیشترِ نیروی‌مان را روی آموزش کلام خدا معطوف می‌کنیم.
عیسی را سرمشق قرار دهیم
۲۲. چرا مسیحیان به دیگران موعظه می‌کنند؟
۲۲ پولُس نوشت: «وای بر من اگر بشارت ندهم.» ( ۱قُرِنتیان ۹:۱۶) واضح است که پولُس بشارت دادن را کاری کم‌اهمیت نمی‌پنداشت، چرا که زندگی خود و شنوندگانش را در گرو آن می‌دید. ( ۱تیموتاؤس ۴:۱۶) ما نیز باید نگرش مشابهی به موعظه کردن داشته باشیم. ما مسیحیان می‌خواهیم به همنوع خود کمک کنیم. می‌خواهیم نشان دهیم که خدا را دوست داریم. ثابت کنیم برای محبت و فداکاری عیسی ارزش بسیار قائلیم و به او محبت می‌ورزیم. به همین خاطر، بشارت را موعظه می‌کنیم و همچنین تلاش می‌کنیم «نه به حسب شهوات انسانی بلکه موافق ارادهٔ خدا» زندگی کنیم. — ۱پِطْرُس ۴:۱، ۲.
۲۳، ۲۴. الف) از معجزه‌ای که عیسی در مقابل پِطْرُس صورت داد چه می‌آموزیم؟ ب) چه کسانی امروزه در همه جا موعظه می‌کنند؟
۲۳ گاهی با کسانی روبرو می‌شویم که ما را استهزا می‌کنند و با عصبانیت کلام خدا را رد می‌کنند. نباید بگذاریم این گونه عکس‌العمل‌ها ما را از انجام دادن مأموریت اصلی‌مان دلسرد کند. ما از معجزه‌ای که عیسی هنگام دعوت پِطْرُس و اَندریاس صورت داد درس خوبی می‌توانیم بگیریم؛ اینکه اگر به سخنان عیسی گوش دهیم و به اصطلاح تور خود را در جایی که او به ما می‌گوید بیندازیم حتی در آب‌های ظاهراً خالی حاصل خوبی به دست خواهیم آورد. بسیاری از مسیحیان طی سال‌ها موعظه در مناطقی که ظاهراً کسی علاقه‌ای به شنیدن پیام ما نداشته است ثمرات نیکویی به بار آورده‌اند. برخی نیز به مناطقی سفر کرده‌اند که علاقهٔ مردم به پیام کتاب مقدّس بیشتر است. در هر محدوده‌ای که موعظه می‌کنیم نباید از انداختن تور شکی به خود راه دهیم. ما می‌دانیم که عیسی هنوز فعالیت موعظه را در هیچ منطقه‌ای تمام‌شده اعلام نکرده است. — متّیٰ ۲۴:۱۴.
۲۴ امروزه بیش از شش میلیون شاهد یَهُوَه در ۲۳۰ سرزمین مشغول موعظه هستند. برج دیده‌بانی شمارهٔ اوّل فوریهٔ سال ۲۰۰۵ حاوی جدولی است که فعالیت شاهدان یَهُوَه طی سال ۲۰۰۴ در آن درج شده است. این جدول نشانگر برکت عظیم یَهُوَه بر فعالیت شاهدان می‌باشد. امید است در واپسین روزهای این نظام حاکم، سخن پرشور پولُس را در نظر داشته باشیم که گفت: ‹ در هر موقعیتی کلام خدا را اعلام نما.› ( ۲تیموتاؤس ۴:۲، ترجمهٔ تفسیری ) باشد که تا زمانی که یَهُوَه فعالیت موعظه را تمام‌شده اعلام نکرده است همچنان در تمام محدودهٔ خود کلام او را موعظه کنیم.
مرور
• چگونه می‌توانیم از آموزش‌هایی که عیسی به شاگردانش داد فایده ببریم؟
• نگرش عیسی نسبت به کسانی که به آنان موعظه می‌کرد چگونه بود؟
• انگیزهٔ ما برای موعظه کردن چیست؟
• به چه طرقی می‌توانیم تمام حواس خود را روی انجام ارادهٔ خدا معطوف کنیم؟
[تصویر در صفحهٔ ۲۷]
اگر به مردم علاقه و توجه داشته باشیم موعظه‌مان مانند عیسی مؤثر خواهد بود
[تصویر در صفحهٔ ۲۸]
عیسی بیش از هر چیز برای این به زمین آمد که حقیقت را بر انسان‌ها آشکار کند
تصاویر در صفحهٔ ۲۹]
شاهدان یَهُوَه به نحوی گسترده و دقیق کلام خدا را موعظه می‌کنند