دعاهای ما نشاندهندهٔ چیست؟
«ای که دعا میشنوی! نزد تو تمامیِ بشر خواهند آمد.» — مز ۶۵:۲.
۱، ۲. چرا شاهدان یَهُوَه میتوانند با اطمینان قلبی به درگاه خدا دعا کنند؟
یَهُوَه هیچ گاه گوش خود را به روی خواهشها و درخواستهای خادمان وفادارش نمیبندد. ما میتوانیم اطمینان داشته باشیم که او به دعاها و تضرّعات ما گوش میدهد. حتی اگر میلیونها شاهد یَهُوَه همزمان به درگاهش آیند او قادر به شنیدن دعاهای تکتک آنهاست.
۲ داود با آگاهی از این که یَهُوَه درخواستهای او را میشنود چنین سرایید: «ای که دعا میشنوی! نزد تو تمامیِ بشر خواهند آمد.» (مز ۶۵:۲) از آنجایی که داود پرستندهٔ وفادار یَهُوَه بود، او دعاهایش را پاسخ میداد. شاید از خود بپرسیم: ‹آیا خواهشهای من در دعا نشانگر اعتماد قلبیام به یَهُوَه است؟ آیا بیانگر آن است که اصلیترین موضوع زندگیام پرستش و عبادت اوست؟ دعاهایم اصولاً چه چیز را در مورد رابطهام با یَهُوَه نشان میدهد؟›
با تواضع به یَهُوَه دعا کنیم
۳، ۴. الف) با چه طرز فکری باید به درگاه خدا دعا کرد؟ ب) زمانی که گناهی جدّی مرتکب شدهایم و «فکرهای» ما مشوّش و ناآرام است چه باید کرد؟
۳ اگر بخواهیم دعاهای ما مستجاب گردد باید با تواضع به درگاه یَهُوَه خدا آییم. (مز ۱۳۸:۶) ما باید مانند داود از یَهُوَه بخواهیم که نیات دل ما را بیازماید. داود از یَهُوَه چنین درخواست کرد: «ای خدا مرا تفتیش کن و دل مرا بشناس. مرا بیازما و فکرهای مرا بدان، و ببین که آیا در من راه فساد است! و مرا به طریق جاودانی هدایت فرما.» (مز ۱۳۹:۲۳، ۲۴) باشد که نه تنها به درگاه یَهُوَه دعا کنیم بلکه بگذاریم او ما را بیازماید و پندهای او را به گوش گیریم. یَهُوَه میتواند ما را ‹به طریق جاودانی هدایت فرماید› یعنی به ما یاری رساند تا راهی را برگزینیم که به حیات جاودانی میانجامد.
۴ هنگامی که گناهی جدّی مرتکب میشویم و «فکرهای» ما مشوّش و ناآرام است چه باید کرد؟ (مزمور ۳۲:۱-۵ خوانده شود.) اگر اجازه دهیم که احساس تقصیر ما را بیش از حد آزار دهد مثل درختی خواهیم شد که به دلیل گرمای شدید تابستان طراوتش را رفتهرفته از دست میدهد. داود به دلیل گناه جدّیای که مرتکب شد نشاط و طراوتش و شاید حتی سلامتیاش را نیز از دست داد. اما هنگامی که به گناهش اعتراف کرد واقعاً آرامش و تسکین یافت. برای لحظهای شادی او را تصوّر کنید زمانی که گناه و «عصیان او آمرزیده شد» و یَهُوَه او را بخشید. آری، اعتراف به گناه، تسکین و آرامش خاطر به همراه میآورد. در کنار آن، پیران مسیحی نیز به خطاکاری که رابطهاش با یَهُوَه خدا قطع شده است یاری میرسانند تا دوباره به سوی او بازگردد. — امث ۲۸:۱۳؛ یعقو ۵:۱۳-۱۶.
التماس و شکرگزاری به خدا
۵. «استغاثه» به یَهُوَه به چه مفهوم است؟
۵ اگر به هر دلیلی نگرانیهای زندگی عرصه را به ما تنگ کرده باشد باید این پند پولُس را به کار گیریم که گفت: «برای هیچ چیز نگران نباشید، بلکه در هر چیز با دعا و استغاثه، همراه با شکرگزاری، درخواستهای خود را به خدا ابراز کنید.» (فیل ۴:۶، ترجمهٔ هزارهٔ نو) «استغاثه» به این معنی است که ملتمسانه از خدا طلب کمک کنیم. به خصوص زمانی که با اذیت و آزار یا موقعیتی خطرناک روبرو میشویم باید از یَهُوَه کمک و راهنمایی بطلبیم.
۶، ۷. به چه دلایلی باید دعاهای خود را با سپاسگزاری همراه سازیم؟
۶ اگر تنها در وقت نیاز به درگاه یَهُوَه دعا کنیم چه چیز را در مورد نیّت ما نشان میدهد؟ پولُس به ما میگوید که باید درخواستهای خود از یَهُوَه را «با شکرگزاری» همراه سازیم. یقیناً دلایل بسیاری وجود دارد که ما نیز همچون داود از یَهُوَه سپاسگزار باشیم. داود در مدح خدا چنین نوشت: ‹ای یَهُوَه عظمت و جبروت و جلال و قوّت و کبریا از آن تو است زیرا هر چه در آسمان و زمین است از آنِ تو میباشد. و ای یَهُوَه ملکوت از آنِ تو است و تو بر همه سرْ و متعال هستی. . . . ای خدای ما تو را حمد میگوییم و اسم مجید تو را تسبیح میخوانیم.› — ۱توا ۲۹:۱۱-۱۳.
۷ عیسی برای نان و شراب مراسم یادبود از خدا سپاسگزاری کرد. همچنین برای خوراک و غذا شکرگزار بود. (مت ۱۵:۳۶؛ مرق ۱۴:۲۲، ۲۳) ما نیز باید برای غذای روزانهمان از یَهُوَه خدا سپاسگزاری کنیم. همچنین باید یَهُوَه را برای ‹داوریهای عادلانهٔ او› و ‹کارهای عجیبش با بنیآدم› شکر و سپاس گوییم. به علاوه باید برای کلامش، کتاب مقدّس شکرگزار باشیم. — مز ۱۰۷:۱۵؛ ۱۱۹:۶۲، ۱۰۵.
برای دیگران دعا کنیم
۸، ۹. چرا باید برای برادران و خواهرانمان دعا کنیم؟
۸ بیشک ما برای خود دعا میکنیم. اما بجاست از سایر مسیحیان، حتی از آنانی که نمیشناسیم در دعاهای خود یاد کنیم. پولُس رسول مسلّماً با یکایک مسیحیان کُولُسی آشنایی نداشت، اما به آنان چنین نوشت: «خدا و پدر خداوند خود عیسی مسیح را شکر میکنیم و پیوسته برای شما دعا مینماییم، چونکه ایمان شما را در مسیح عیسی و محبتی را که با جمیع مقدّسان مینمایید شنیدیم.» (کول ۱:۳، ۴) پولُس برای مسیحیان تَسّالونیکی نیز دعا کرد. (۲تسا ۱:۱۱، ۱۲) دعا برای همایمانان، نیّت قلبی ما و نگرشمان به آنها را نشان میدهد.
۹ زمانی که برای مسیحیان مسحشده و یارانشان یعنی «گوسفندان دیگر» دعا میکنیم در حقیقت نشان میدهیم که به سازمان خدا علاقه و توجه داریم. (یو ۱۰:۱۶) پولُس از همایمانانش تقاضا کرد برای او دعا کنند که ‹کلام به او عطا شود تا با گشادگی زبان سرّ انجیل را به دلیری اعلام نماید.› (افس ۶:۱۷-۲۰) آیا ما نیز برای برادران و خواهرانمان چنین دعایی میکنیم؟
۱۰. برای دیگران دعا کردن چه تأثیری میتواند بر ما داشته باشد؟
۱۰ دعا برای همایمانانمان میتواند طرز فکر ما را نسبت به آنان تغییر دهد. دعا برای شخصی که چندان با او رابطهٔ خوبی نداریم به احتمال قوی مانع میشود که نسبت به او نامهربان باشیم. (۱یو ۴:۲۰، ۲۱) این گونه دعاها سازنده است و وحدت و اتحاد را در میان برادران و خواهرانمان ترویج میدهد. به علاوه چنین دعاهایی نشانگر آن است که ما محبتی مسیحگونه داریم. (یو ۱۳:۳۴، ۳۵) این محبت بخشی از ثمرهٔ روح خداست. آیا در دعا از یَهُوَه میخواهیم که روح مقدّسش را به ما تقدیم کند تا ثمرهٔ روح یعنی محبت، خوشی، صلح و آرامش، بردباری، مهربانی، نیکویی، ایمان، نرمخویی و خویشتنداری را از خود نشان دهیم؟ (لو ۱۱:۱۳؛ غلا ۵:۲۲، ۲۳) رفتار و گفتار ما مشخص میکند که آیا هماهنگ با روح او رفتار و عمل میکنیم، یا خیر. — غَلاطیان ۵:۱۶، ۲۵ خوانده شود.
۱۱. چرا بجاست که از دیگران بخواهیم برای ما دعا کنند؟
۱۱ اگر متوجه شویم که فرزندمان میخواهد دست به عمل نادرستی مثل تقلّب کردن در امتحان بزند، باید برای او دعا کنیم و به کمک کلام خدا به او بیاموزیم که در هر کار صادق و درستکار باشد. پولُس به مسیحیان قُرِنتُس چنین گفت: «از خدا مسئلت میکنم که شما هیچ بدی نکنید.» (۲قر ۱۳:۷) چنین دعاهایی مورد پسند یَهُوَه است و طرز فکر ما را آشکار میسازد. (امثال ۱۵:۸ خوانده شود.) ما میتوانیم از دیگران بخواهیم که برای ما دعا کنند. حتی پولُس رسول نیز چنین کرد. او در نامهاش نوشت: «برای ما دعا کنید زیرا ما را یقین است که ضمیر خالص داریم و میخواهیم در هر امر رفتار نیکو نماییم.» — عبر ۱۳:۱۸.
دعاهای ما چه امور دیگر را آشکار میسازد؟
۱۲. ما باید در دعاهایمان به چه اموری اولویت دهیم؟
۱۲ آیا دعاهای ما بیانگر شادی و شوقمان در خدمت به یَهُوَه است؟ آیا در دعاها و تضرّعاتمان به خواست خدا، فعالیت موعظه، حقانیت و شایستگی سلطنت یَهُوَه و تقدّس نام او اولویت میدهیم؟ دعای نمونهٔ عیسی به خوبی نشان میدهد که ما نیز باید در دعا به اموری که ذکر شد اولویت دهیم. ببینید دعای عیسی با چه کلامی آغاز میشود: «ای پدر ما که در آسمانی، نام تو مقدّس باد. ملکوت تو بیاید. ارادهٔ تو چنانکه در آسمان است، بر زمین نیز کرده شود.» — مت ۶:۹، ۱۰.
۱۳، ۱۴. دعاهای ما بیانگر چیست؟
۱۳ دعاهای ما منعکسکنندهٔ انگیزهها، علایق و امیالمان است. در امثال ۱۷:۳ آمده است: ‹بوته برای نقره و کوره به جهت طلا است، اما یَهُوَه امتحانکنندهٔ دلها است.› آری، یَهُوَه از باطن و نیّت دل ما آگاه است. (۱سمو ۱۶:۷) او میداند احساس ما نسبت به جلسات، خدمت موعظه و برادران و خواهرانمان چیست. میداند که چه دیدی به «برادران» مسیح داریم. (مت ۲۵:۴۰) یَهُوَه همچنین آگاه است که آیا آنچه در دعا از او درخواست میکنیم واقعاً میل قلبی ماست یا صرفاً یک سری کلمات و عباراتی است که مرتباً در دعاهایمان به کار میبریم. عیسی به ما چنین تذکر میدهد: «چون عبادت کنید، مانند امّتها تکرار باطل مکنید زیرا ایشان [به اشتباه] گمان میبرند که به سبب زیاد گفتن مستجاب میشوند.» — مت ۶:۷.
۱۴ درخواستهای ما در دعا همچنین گویای توکّلمان به یَهُوَه است. داود میگوید: «تو ملجای من بودهای و برج قوی از روی دشمن. در خیمهٔ تو ساکن خواهم بود تا ابدالآباد. زیر سایهٔ بالهای تو پناه خواهم برد.» (مز ۶۱:۳، ۴) یَهُوَه به اصطلاح با گسترانیدن «خیمهٔ» خود، ما را زیر سایهٔ امنش محافظت میکند. (مکا ۷:۱۵) ما باید اطمینان داشته باشیم که یَهُوَه در سختترین آزمایشهای ایمان ‹با ماست› و از ما حمایت میکند. چقدر مایهٔ آرامش خاطر است که میتوانیم در چنین مواقعی در دعا به او نزدیک شویم. — مزمور ۱۱۸:۵-۹ خوانده شود.
۱۵، ۱۶. چگونه با دعا کردن میتوانیم تشخیص دهیم که با چه انگیزهای در پی مسئولیتی در جماعت هستیم؟
۱۵ اگر صادقانه از یَهُوَه بخواهیم که نیات دلمان را نشان دهد، او نیات و انگیزههایمان را بر ما آشکار میکند. برای مثال، برادری را فرض کنید که مشتاق است به عنوان سرپرست در جماعت خدمت کند. او باید تشخیص دهد که آیا نیّتش واقعاً این است که با فروتنی به برادران خود خدمت کند و تمام تلاش خود را در امور جماعت و فعالیت موعظه به خرج دهد؟ یا انگیزهاش این است که بر دیگران «سَروَری» کند؟ مسلّماً چنین طرز فکری در جماعت مسیحی جایی ندارد. (۳یوحنّا ۹، ۱۰؛ لوقا ۲۲:۲۴-۲۷ خوانده شود.) با دعایی صادقانه، یَهُوَه نیّت دلمان را بر ما آشکار میسازد و به ما کمک میکند تا پیش از آن که انگیزهای بد در دلمان عمیقاً ریشه کند خود را اصلاح کنیم.
۱۶ همچنین خواهری مسیحی شاید مشتاق باشد که شوهرش به عنوان خادم کمکی یا پیر مسیحی خدمت کند و این خواستش را در دعای شخصی خود با یَهُوَه در میان بگذارد. او باید هماهنگ با این دعا در رفتار و گفتارش نمونه باشد، زیرا نگرش اعضای جماعت به یک برادر تا حد زیادی بستگی به رفتار همسر و دیگر اعضای خانوادهٔ او دارد.
دعای عمومی
۱۷. چرا بجاست در محیطی آرام و خلوت به یَهُوَه دعا کنیم؟
۱۷ عیسی اغلب به مکانی ساکت میرفت تا در خلوت با پدرش به راز و نیاز بپردازد. (مت ۱۴:۱۳؛ لو ۵:۱۶؛ ۶:۱۲) ما هم برای دعا نیاز به سکوت و آرامش داریم. اگر در محیطی آرام و ساکت از یَهُوَه برای اتخاذ تصمیماتمان کمک بطلبیم، بهتر میتوانیم تصمیمی بگیریم که او را راضی کند و ما را به او نزدیکتر سازد. البته عیسی گاهی نیز برای عموم دعا میکرد. ما نیز باید شیوهٔ صحیح دعا کردن برای عموم را بیاموزیم.
۱۸. وقتی برادری به نمایندگی از طرف جماعت دعا میکند چه نکاتی را باید مد نظر قرار دهد؟
۱۸ در جلسات مسیحی مردان وفادار به نمایندگی از طرف جماعت به یَهُوَه دعا میکنند. (۱تیمو ۲:۸) و در آخر دعا اعضای جماعت به نشان تأیید میگویند: «آمین» یعنی «چنین باشد.» مهم است که حاضران با تمام آنچه گفته شده موافق باشند. عیسی برای ما نمونهٔ خوبی به جا گذاشت. او هرگز در دعاهایش سخنی نسنجیده یا حرفی زننده به زبان نمیآورد. (لو ۱۱:۲-۴) همچنین سعی نمیکرد در دعا به نیاز یا مشکلات فردفرد حاضران اشاره کند. امور خصوصی را باید در دعاهای شخصی عنوان کرد، نه در دعاهای عمومی. همچنین وقتی به نمایندگی از طرف گروهی از برادران دعا میکنیم، نباید به امور خصوصی و محرمانه اشاره کنیم.
۱۹. هنگام دعا باید چگونه رفتار کنیم؟
۱۹ وقتی برادری از طرف ما به یَهُوَه دعا میکند، رفتارمان در طول دعا باید نشانگر ‹ترسی› توأم با احترام ‹از خدا باشد.› (۱پطر ۲:۱۷) اَعمالی هستند که انجام آن هنگام دعای عمومی شاید چندان بجا نباشد. (جا ۳:۱) برای مثال، ممکن است مسیحیای دوست داشته باشد اعضای جماعت هنگام دعا بازوهای خود را در هم گره بزنند یا همگی دست یکدیگر را بگیرند. این کار شاید در نظر بعضی از برادران و خواهران و علاقهمندان چندان پسندیده نیاید و حواس آنان را پرت کند. البته، هنگام دعا برخی زوجهای مسیحی ممکن است بدون جلب توجه، دست یکدیگر را بگیرند. اما اگر ایشان یکدیگر را در آغوش بکشند، ممکن است دیدن این عمل هنگام دعا برخی را لغزش دهد. شاید این طور به نظر بیاید که این زوج هنگام دعا بیشتر به رابطهٔ خود فکر میکنند تا احترام به یَهُوَه. برای این که حرمت یَهُوَه را حفظ کنیم بجاست همه کار را ‹برای جلال خدا بکنیم› و از اَعمالی که ممکن است در نظر حاضران غیرعادی بیاید یا باعث حواس پرتی و لغزش آنان شود پرهیز کنیم. — ۱قر ۱۰:۳۱، ۳۲؛ ۲قر ۶:۳.
برای چه اموری دعا کنیم؟
۲۰. مفهوم رومیان ۸:۲۶، ۲۷ را توضیح دهید.
۲۰ گاه موقعیتهایی پیش میآید که نمیدانیم چگونه آنچه را در دل داریم در دعا مطرح کنیم. پولُس رسول به همین موضوع اشاره میکند و چنین توضیح میدهد: «خود روح برای ما شفاعت میکند به نالههایی که نمیشود بیان کرد. و او که تفحّصکنندهٔ دلهاست، فکر روح را میداند.» (روم ۸:۲۶، ۲۷) یَهُوَه دعاهای فراوانی را در کتاب مقدّس برای ما ثبت کرده است. این دعاها مورد قبول اوست. در نتیجه وقتی ما از آنها برای بیان آنچه در دل داریم استفاده میکنیم یَهُوَه آن را میپذیرد و دعای ما را مستجاب میکند. یَهُوَه دقیقاً میداند که ما با چه مسئلهای روبرو هستیم و همچنین میداند که مفهوم آنچه از طریق روح خود در این دعاها به نگارش در آمده است چیست. پس به این طریق «روح» برای ما «شفاعت،» یعنی وساطت میکند و یَهُوَه به حرف دل ما گوش میدهد. اما با گذشت زمان و افزایش شناختمان از کلام خدا به تدریج یاد میگیریم آنچه را در دل داریم به زبان آوریم.
۲۱. در مقالهٔ بعدی به چه مطلبی میپردازیم؟
۲۱ چنان که ملاحظه کردیم دعاهای ما مطالب بسیاری را در مورد ما آشکار میکند. نشان میدهد که چقدر به یَهُوَه نزدیک هستیم و چقدر با کلام او آشنایی داریم. (یعقو ۴:۸) در مقالهٔ بعدی به بررسی برخی دعاها و درخواستها در کتاب مقدّس خواهیم پرداخت. همچنین خواهیم دید که این بررسی چه تأثیری بر شیوهٔ دعا کردن ما خواهد داشت.
مرور مقاله
• با چه نگرشی باید به یَهُوَه دعا کنیم؟
• چرا بجاست برای همایمانان خود دعا کنیم؟
• دعاهای ما چه مطلبی را در مورد ما و نیاتمان آشکار میسازد؟
• در هنگام دعاهای عمومی باید چه رفتاری داشته باشیم؟
[تصویر در صفحهٔ ۴]
آیا مرتباً یَهُوَه را شکر و ستایش میکنید؟
[تصویر در صفحهٔ ۶]
هنگام دعاهای عمومی باید با رفتار خود حرمت یَهُوَه را نگاه داریم