فصل ۹
«بروید و . . . شاگرد سازید»
۱-۳. الف) اگر کشاورز به دلیل فراوانی محصول قادر به برداشت تمامی آن نباشد، چه میکند؟ ب) عیسی در سال ۳۳ میلادی با چه مشکلی روبرو شد و برای آن چه راهحلی اندیشید؟
کشاورزی مزرعهاش را شخم میزند و در آن بذر میپاشد. قطعاً دیدن این که پس از مدتی جوانهها سر از خاک بیرون میآورند، رشد میکنند و دانه میدهند او را بسیار خرسند میسازد. حال میتواند حاصل ماهها دسترنج خود را درو کند. اما محصول به قدری زیاد است که او به هیچ وجه نمیتواند به تنهایی آن را درو کند. به علاوه زمان برداشت محصول نیز محدود است؛ پس وقت زیادی برای برداشت آن ندارد. کشاورز برای حل این مشکل، تصمیمی خردمندانه میگیرد. او افرادی را به خدمت میگمارد تا محصول پرارزشش را برداشت کنند.
۲ عیسی نیز در طی خدمت زمینی خود بذر حقیقت را بر زمین پاشید. در پایان خدمتش، آن بذرها محصول فراوان به بار آورد و آمادهٔ برداشت بود. آری، بذر حقیقت در دل بسیاری کاشته شده بود و آنان آماده بودند که شاگرد عیسی شوند. (یوحنا ۴:۳۵-۳۸) برای عیسی برداشت این محصولِ عظیم، ممکن نبود. از این رو، در بهار سال ۳۳ میلادی، اندکی پیش از عروجش به آسمان، شاگردانش را موظف ساخت که کارگران بیشتری برای برداشت محصول بیابند. عیسی به آنان گفت: «پس بروید و همهٔ قومها را شاگرد سازید و ایشان را . . . تعمید دهید و به آنان تعلیم دهید که هر آنچه به شما فرمان دادهام، بهجا آورند.»—مَتّی ۲۸:۱۹، ۲۰.
۳ تنها کسانی را میتوان شاگرد واقعی عیسی خواند که این وظیفهٔ مهم را انجام میدهند. حال میخواهیم به بررسی سه سؤال بپردازیم. چرا عیسی پیروانش را موظف ساخت که کارگران بیشتری بیابند؟ عیسی چگونه آنان را در این خصوص آموزش داد؟ هر یک از ما چه نقشی در این فعالیت دارد؟
دلیل نیاز به کارگر بیشتر
۴، ۵. الف) چرا برای عیسی ممکن نبود فعالیتی که بر روی زمین آغاز کرده بود به پایان رساند؟ ب) پس از بازگشت عیسی به آسمان، چه کسانی فعالیت موعظه و تعلیم را ادامه میدادند؟
۴ در سال ۲۹ میلادی زمانی که عیسی فعالیت موعظه را آغاز کرد، به خوبی میدانست که برای به پایان رساندن آن به کمک دیگران نیاز خواهد داشت. او میدانست که مدتی کوتاه بر روی زمین خدمت خواهد کرد و تنها قادر خواهد بود پیام پادشاهی خدا را در منطقهای محدود و به گوش شماری معدود از انسانها برساند. موعظهٔ عیسی در کل به «گوسفندان گمگشتهٔ بنیاسرائیل» یعنی یهودیان و نوکیشان یهودی محدود میشد. (مَتّی ۱۵:۲۴) اما اسرائیل با مساحت هزاران کیلومتر مربع، سرزمینی وسیع بود و «گوسفندان گمگشتهٔ بنیاسرائیل» در تمامی این منطقه پراکنده بودند. به علاوه، خبر خوش پادشاهی خدا باید در نهایت در سرتاسر جهان و به گوش تمامی قومها میرسید.—مَتّی ۱۳:۳۸؛ ۲۴:۱۴.
۵ عیسی میدانست که پس از مرگش کار زیادی باقی خواهد ماند. از این رو به ۱۱ رسول وفادارش چنین گفت: «آمین، آمین، به شما میگویم، آن که به من ایمان داشته باشد، او نیز کارهایی را که من میکنم، خواهد کرد و حتی کارهایی بزرگتر از آن خواهد کرد، زیرا که من نزد پدر میروم.» (یوحنا ۱۴:۱۲) از آنجا که عیسی به آسمان بازمیگشت، نه فقط رسولانش بلکه تمامی کسانی که در آینده شاگرد او میشدند، موظف به پیشبرد فعالیت موعظه و تعلیم بودند. (یوحنا ۱۷:۲۰) عیسی متواضعانه اذعان داشت که کارهای پیروانش از کارهای او «بزرگتر» خواهد بود. آری، از سه جنبه کارهای پیروان عیسی از کارهای او «بزرگتر» بوده است.
۶، ۷. الف) از چه جهاتی شاگردان عیسی کارهایی بزرگتر از او انجام دادهاند؟ ب) چگونه ثابت میکنیم که اعتماد عیسی به ما بجا بوده است؟
۶ اول این که پیروان او در محدودهای وسیعتر موعظه کردهاند. امروزه، خبر خوش پادشاهی خدا به اقصا نقاط زمین رسیده است؛ یعنی بسیار وسیعتر از محدودهای که عیسی در آن موعظه نمود. دوم این که پیروان عیسی به شماری بیشتر از انسانها موعظه کردهاند. پس از مرگ عیسی، در مدت کوتاهی شمار شاگردان به چندین هزار نفر افزایش یافت. (اعمال ۲:۴۱؛ ۴:۴) اکنون شمار شاگردان عیسی بالغ بر میلیونها نفر است و هر ساله نیز صدها هزار نفر تعمید میگیرند. سوم این که پیروان عیسی به مدتی بیشتر موعظه کردهاند. عیسی فقط سه سال و نیم موعظه کرد، در حالی که تاکنون حدود ۲۰۰۰ سال است که شاگردانش به این فعالیت مشغولند.
۷ عیسی با گفتن این که شاگردانش «کارهایی بزرگتر» از او خواهند کرد، در واقع اعتمادش را به آنان ابراز داشت. وظیفهای که عیسی به عهدهٔ شاگردانش گذاشت، برای او از اهمیتی فوقالعاده برخوردار بود. این وظیفه، موعظه و تعلیم به مردم در خصوص «پادشاهی خدا» بود. (لوقا ۴:۴۳) عیسی اطمینان داشت که پیروانش با وفاداری این وظیفه را انجام خواهند داد. در واقع خدمت با جان و دل ما پیروان عیسی در موعظه اثباتی است بر اعتماد بجای عیسی به ما. به راستی که چه افتخار بزرگی!—لوقا ۱۳:۲۴.
آموزش برای خدمت موعظه
۸، ۹. عیسی در خدمت موعظه چه سرمشقی برای ما قرار داد و ما چگونه میتوانیم او را الگو قرار دهیم؟
۸ عیسی به شاگردانش بهترین آموزش ممکن را برای خدمت موعظه داد. بیش از هر چیز او خود بهترین نمونه در این خدمت بود. (لوقا ۶:۴۰) در فصل قبل طرز فکر عیسی را در خصوص خدمت موعظه بررسی کردیم. لحظهای خود را جای یکی از شاگردان عیسی که در موعظههایش همراه او سفر میکرد، مجسم کنید. شاهدید که چگونه عیسی هر کجا که مردم باشند موعظه میکند؛ در کنار دریاچهها، بالای تپهها، در شهرها، در بازارها و در خانهها. (مَتّی ۵:۱، ۲؛ لوقا ۵:۱-۳؛ ۸:۱؛ ۱۹:۵، ۶) شاهدید که چگونه عیسی با سختکوشی از سحر تا به شام مشغول خدمت است. میبینید که موعظهٔ عیسی فعالیتی جانبی یا برای پر کردن وقت او نیست. (لوقا ۲۱:۳۷، ۳۸؛ یوحنا ۵:۱۷) میبینید که انگیزهٔ او از موعظه محبت عمیقش به انسانهاست. دلسوزی و ترحّم قلبی او به مردم را در چهرهاش میخوانید. (مَرقُس ۶:۳۴) رفتار او در موعظه چه تأثیری بر خدمت موعظهٔ شما خواهد داشت؟
۹ ما پیروان مسیح مطابق سرمشقی که او برایمان قرار داد، موعظه میکنیم. از این رو، همچون عیسی برای موعظه و ‹شهادت دادن› به مردم از هیچ تلاشی فروگذار نخواهیم کرد. (اعمال ۱۰:۴۲) ما با جدّیت در این خدمت «زحمت میکشیم و جدّ و جهد میکنیم.» (۱تیموتائوس ۴:۱۰) تلاش میکنیم مردم را در خانههایشان بیابیم. (اعمال ۵:۴۲) ساعات موعظهٔ خود را به گونهای تنظیم میکنیم که بتوانیم آنها را در خانههایشان بیابیم. همچنین در اماکنی همچون خیابانها، پارکها، فروشگاهها و محل کارشان با درایت به آنان موعظه میکنیم. محبت قلبی ما به انسانها ما را بر آن میدارد تا در هر کجا و در هر زمان، از هر فرصتی برای موعظه استفاده کنیم.—۱تِسالونیکیان ۲:۸.
۱۰-۱۲. عیسی پیش از آن که شاگردانش را برای موعظه بفرستد، به آنان چه درس مهمی داد؟
۱۰ عیسی همچنین برای آموزش شاگردانش به آنان دستورالعملهایی مشخص در خصوص خدمت موعظه داد. عیسی پیش از آن که ۱۲ رسول و سپس ۷۰ شاگردش را به موعظه بفرستد، در واقع برای آنان دورهای آموزشی گذاشت. (مَتّی ۱۰:۱-۱۵؛ لوقا ۱۰:۱-۱۲) آن آموزشها با موفقیت همراه بود. برای مثال، در لوقا ۱۰:۱۷ آمده است: «آن هفتاد تن با شادی بازگشتند.» در اینجا میخواهیم دو درس مهمی را که عیسی به شاگردانش آموخت، بررسی کنیم. البته باید این درسها را با توجه به پیشینهٔ یهودی شاگردان و رسوم رایج آن زمان در نظر بگیریم.
۱۱ عیسی به شاگردانش آموخت که به یَهُوَه توکّل داشته باشند. او گفت: «هیچ طلا یا نقره یا مس در کمربندهایتان با خود نبرید و برای سفر، کولهبار یا پیراهن اضافی یا کفش یا چوبدستی برندارید؛ زیرا کارگر مستحق مایحتاج خویش است.» (مَتّی ۱۰:۹، ۱۰) در آن زمان معمول بود که مسافر پولی در کمربندش، کولهباری برای توشهٔ راه و یک جفت کفش اضافی با خود میبرد.a عیسی به شاگردانش تعلیم داد که نگران رفع مایحتاجشان نباشند. عیسی در واقع به آنان چنین گفت: «تمام توکّلتان به یَهُوَه باشد. او مایحتاجتان را برآورده خواهد کرد.» یَهُوَه از طریق کسانی که پیام خوش خادمانش را میپذیرفتند، مایحتاج خادمانش را برآورده میساخت. او آنان را برمیانگیخت که مطابق رسم رایجشان، از خود مهماننوازی نشان دهند.—لوقا ۲۲:۳۵.
۱۲ عیسی همچنین به شاگردانش آموزش داد که از کارهای غیرضروری پرهیز کنند. او گفت: «در راه کسی را سلام مگویید.» (لوقا ۱۰:۴) واضح است که عیسی شاگردانش را به بیاعتنایی و داشتن رفتاری سرد با مردم ترغیب نمیکرد. در آن زمان ‹سلام گفتن› به سلامی ساده محدود نمیشد. سلام و احوالپرسی با تشریفاتی مفصل و گفتگوهایی طولانی همراه بود. محققی در این خصوص میگوید: «در مشرقزمین سلام و تحیّت، مانند فرهنگ غرب به دست دادن یا تعظیمی مختصر محدود نبود. در آن زمان دو نفر هنگام تحیّت چندین بار یکدیگر را در آغوش میگرفتند، به یکدیگر تعظیم میکردند و حتی خود را به خاک میانداختند. واضح است که این تشریفات وقت زیادی میگرفت.» عیسی با گفتن این که شاگردانش خود را درگیر این تشریفات نکنند، در واقع به آنان میگفت: «پیام شما پیامی اضطراری است. پس وقت خود را صرف کارهای غیرضروری نکنید.»b
۱۳. چگونه ثابت میکنیم توصیههایی را که عیسی در قرن اول به شاگردانش داد، جدّی تلقّی میکنیم؟
۱۳ ما نیز توصیههایی را که عیسی در قرن اول به شاگردانش داد، بسیار جدّی تلقّی میکنیم. توکّل ما نیز در خدمت موعظه کاملاً به یَهُوَه خداست. (امثال ۳:۵، ۶) میدانیم که اگر پیش از هر چیز «در پی پادشاهی خدا» باشیم، یَهُوَه مایحتاج زندگیمان را تأمین خواهد کرد. (مَتّی ۶:۳۳) در سراسر دنیا، مبشّرانِ تماموقت شاهد زندهٔ این حقیقتند که یَهُوَه قادر است حتی در سختترین شرایط، نیاز خادمانش را برآورده سازد. (مزمور ۳۷:۲۵) همچنین میدانیم که باید از امور غیرضروری پرهیز کنیم؛ زیرا امور دنیوی به راحتی میتواند ما را از هدفمان منحرف کند. (لوقا ۲۱:۳۴-۳۶) ما در دورانی زندگی میکنیم که باید وقت را غنیمت بشماریم. آری، پیام ما پیامی اضطراری است. زندگی انسانها در خطر است. (رومیان ۱۰:۱۳-۱۵) اگر واقفیم که اکنون فعالیت موعظه از ضرورتی خاص برخوردار است، هیچ گاه اجازه نخواهیم داد که امور دنیوی وقت و نیرویمان را که باید صرف موعظه کنیم، اشغال کند. به خاطر داشته باشید که زمان کوتاه است و محصول فراوان.—مَتّی ۹:۳۷، ۳۸.
مأموریتی برای ما
۱۴. چرا میتوان گفت مأموریتی که در مَتّی ۲۸:۱۸-۲۰ داده شده، به تمام پیروان مسیح واگذار شده است؟ (پاورقی نیز ملاحظه شود.)
۱۴ عیسی پس از رستاخیزش، مأموریتی سنگین بر دوش پیروانش گذاشت. او گفت: «بروید . . . شاگرد سازید.» او در این گفته، فقط شاگردانی را که در آن روز بهاری در کوه جلیل بودند، مخاطب قرار نداد.c از آنجا که مأموریت شاگردسازی باید در میان «همهٔ قومها» انجام میشد و تا پایان نظام این دنیا ادامه مییافت، پس واضح است که این مأموریت، مأموریتی برای تمامی پیروان عیسی است، از جمله ما. در اینجا میخواهیم دقیقتر به گفتههای عیسی در مَتّی ۲۸:۱۸-۲۰ بپردازیم.
۱۵. چرا باید از فرمان عیسی در خصوص شاگردسازی اطاعت کنیم؟
۱۵ عیسی پیش از آن که به شاگردانش مأموریتشان را اعلام کند، به آنان گفت: «تمامی قدرت در آسمان و بر زمین به من سپرده شده است.» (آیهٔ ۱۸) آیا عیسی به راستی چنین قدرت و اختیار عظیمی دارد؟ بله! عیسی رئیس فرشتگان است و میلیونها فرشته را تحت فرمان خود دارد. (۱تِسالونیکیان ۴:۱۶؛ مکاشفه ۱۲:۷) عیسی همچنین در مقام سَرِ جماعت نیز بر پیروانش بر روی زمین اختیار و قدرت دارد. (اِفِسُسیان ۵:۲۳) او همچنین از سال ۱۹۱۴ در مقام پادشاه حکومت خدا حکمرانی میکند. (مکاشفه ۱۱:۱۵) عیسی حتی قدرت دارد انسانها را از بند مرگ رها سازد. (یوحنا ۵:۲۶-۲۸) حال، چرا عیسی پیش از دادن مأموریت شاگردسازی به پیروانش، به اقتدار و اختیار عظیم خود اشاره کرد؟ زیرا دانستن این امر به آنان نشان میداد که مأموریت شاگردسازی، یک فرمان است، نه یک پیشنهاد. حال، آیا اطاعت از کسی که یَهُوَه به او چنین اختیاراتی سپرده است، عاقلانه نیست؟—۱قُرِنتیان ۱۵:۲۷.
۱۶. عیسی با گفتن «بروید» در واقع چه فرمانی به ما میدهد و ما چگونه میتوانیم به این فرمان عیسی عمل کنیم؟
۱۶ عیسی فرمان شاگردسازی را چنین آغاز نمود: «بروید.» (آیهٔ ۱۹) در واقع عیسی به این شکل فرمان میدهد که ما باید در رساندن پیام پادشاهی خدا به مردم، قدم اول را برداریم. برای این منظور میتوانیم شیوههای مختلفی به کار بندیم. بهترین روش برای گفتگو با اشخاص، موعظهٔ خانهبهخانه است. (اعمال ۲۰:۲۰) همچنین در طی انجام امور روزمرهمان از هر فرصت مناسبی برای شروع گفتگو با مردم در مورد پادشاهی خدا استفاده میکنیم. شیوهای که در خدمت موعظه بکار میبریم، بسته به منطقهٔ موعظه و شرایط، متفاوت است. اما در تمامی این شیوهها ما پیشقدم میشویم و «میرویم» تا افراد شایستهٔ پادشاهی خدا را بیابیم.—مَتّی ۱۰:۱۱.
۱۷. چگونه ‹شاگرد میسازیم›؟
۱۷ عیسی در ادامهٔ سخنان خود به هدف مأموریت پیروانش اشاره کرده، گفت: «همهٔ قومها را شاگرد سازید.» (آیهٔ ۱۹) اما، چگونه میتوان ‹شاگرد ساخت›؟ شاگرد کسی است که تعلیم و آموزش میگیرد. با این حال، شاگردسازی صرفاً آموزش یک سری اطلاعات به شخص نیست. هدف ما از آموزش تعالیم کتاب مقدّس به فرد، این است که از او یک پیرو واقعی مسیح بسازیم. از این رو، طی آموزش در هر جا که بتوانیم به رفتار و کردار نمونهٔ عیسی اشاره میکنیم تا شخص بتواند او را الگو قرار دهد و تعالیمش را به کار بندد؛ یعنی مانند عیسی زندگی کند و اعمال عیسی را انجام دهد.—یوحنا ۱۳:۱۵.
۱۸. چرا تعمید نقطهٔ عطف زندگی شاگردان عیسی است؟
۱۸ عیسی بخش مهم این مأموریت را چنین بیان کرد: «ایشان را به نام پدر، پسر و روحالقدس تعمید دهید.» (آیهٔ ۱۹) تعمید برای نجات ضروری و نقطهٔ عطف زندگی شاگردان عیسی است؛ زیرا بیانگر وقف قلبی آنان به خداست. (۱پِطرُس ۳:۲۱) آری، اگر شاگردِ تعمیدیافتهٔ عیسی، تمام تلاش خود را در خدمت به یَهُوَه بکند، میتواند چشمانتظار برکات بیشماری باشد که دنیای جدید به همراه دارد. آیا شما به کسی یاری رساندهاید که شاگرد تعمیدیافتهٔ مسیح گردد؟ در خدمت مسیحی هیچ شادیای به پای آن نمیرسد.—۳یوحنا ۴.
۱۹. آموزش چه نکاتی به شاگردان جدید اهمیت دارد و چرا اغلب بعد از تعمید نیز آنان به آموزش نیاز دارند؟
۱۹ عیسی بخش دیگر مأموریت پیروانش را چنین توضیح داد: «به آنان تعلیم دهید که هر آنچه به شما فرمان دادهام، بهجا آورند.» (آیهٔ ۲۰) ما به شاگردان جدید میآموزیم که فرامین عیسی را به گوش گیرند؛ فرامینی همچون محبت به خدا، محبت به همنوع و شاگردسازی. (مَتّی ۲۲:۳۷-۳۹) همواره طوری به آنان تعلیم میدهیم که بتوانند تعالیم کتاب مقدّس را برای دیگران توضیح دهند و از ایمانشان دفاع کنند. زمانی که برای خدمت موعظه واجد شرایط میشوند، آنان را همراهی میکنیم و با نشان دادن روش موعظه و دادن راهنماییهای لازم، شیوهٔ مؤثر موعظه را به آنان آموزش میدهیم. واضح است که پیروی از مسیح آسان نیست، از این رو اغلب پس از تعمید شاگرد نیاز به کمکهایی بیشتر دارد.—لوقا ۹:۲۳، ۲۴.
«من هر روزه . . . با شما هستم!»
۲۰، ۲۱. الف) چرا ما مسیحیان نباید در خدمت موعظه هراسی به دل راه دهیم؟ ب) چرا اکنون زمان فعالیت است و ما باید مصمم به انجام دادن چه کاری باشیم؟
۲۰ عیسی در آخر سخنان خود به پیروانش چنین دلگرمی داد: «اینک من هر روزه تا پایان این عصر [نظام این دنیا] با شما هستم!» (مَتّی ۲۸:۲۰) عیسی کاملاً بر جدّیت این مأموریت واقف است. همچنین میداند که انجام این مأموریت گاه عکسالعمل شدید مخالفان را به همراه دارد. (لوقا ۲۱:۱۲) اما پیشوای ما انتظار ندارد که ما این مأموریت را به تنهایی و بدون کمک او انجام دهیم. از این رو، هراسی به دل راه نمیدهیم. در واقع کسی در انجام این مأموریت مهم از ما حمایت میکند که «تمامی قدرت در آسمان و بر زمین» به او سپرده شده است. آیا این امر برای شما اطمینانبخش نیست؟
۲۱ عیسی به شاگردانش اطمینان داد که برای قرنها یعنی تا پایان نظام این دنیا، آنان را در خدمت موعظه حمایت خواهد کرد. ما باید تا به آخر، به مأموریتی که عیسی به ما محوّل کرده است، ادامه دهیم. اکنون زمان آن نیست که از انجام دادن این وظیفه خسته شویم. بذر حقیقت در دل بسیاری کاشته شده، محصول فراوان است و کارگران مشغول برداشتند. باشد که ما پیروان عیسی مصمم و قاطع، این مأموریت جدّی را که عیسی به ما محوّل کرده است، انجام دهیم. باشد که عزممان را جزم کنیم و از وقت، انرژی و داراییمان در جهت پیشبرد این فعالیت بهره گیریم و همواره این فرمان عیسی را مد نظر داشته باشیم که گفت: «بروید و . . . شاگرد سازید.»
a در آن زمان، برخی کمربندها کیسهای داشت که شخص میتوانست در آن سکههایش را بگذارد. «کولهبار» نیز کیفی بزرگ و عموماً چرمی بود که بر دوش حمل میشد و مسافر از آن برای حمل خوراک یا مایحتاجش استفاده میکرد.
b اَلِیشَع نبی نیز یک بار از خادم خود، جِیحَزی چنین درخواستی کرد. هنگامی که او جِیحَزی را به خانهٔ زنی که پسرش مرده بود فرستاد، به او چنین گفت: «اگر کسی را ملاقات کنی، او را تحیّت مگو.» (۲پادشاهان ۴:۲۹) مأموریت جِیحَزی بسیار اضطراری بود و نباید وقت را از دست میداد.
c از آنجا که اکثر پیروان عیسی در جلیل بودند، احتمالاً در همان زمان که عیسای رستاخیزیافته مأموریت شاگردسازی را به پیروانش داد، «بیش از پانصد تن» حضور داشتند.—مَتّی ۲۸:۱۶-۲۰؛ ۱قُرِنتیان ۱۵:۶.