‹طریق‌های یَهُوَه مستقیم است›
«طریق‌های خداوند مستقیم است و عادلان در آن‌ها سلوک می‌نمایند.» — هوشَع ۱۴:۹.
۱، ۲. به برکت یَهُوَه اسرائیل چه نوع آغازی داشت ولی بعدها به کدام راه کشیده شد؟
در روزگار موسای نبی، یَهُوَه خدا موهبت آغازی شرافتمندانه به اسرائیلیان عطا کرد. بعدها، تا اوایل قرن هشتم ق.د.م. رفتار آن‌ها چنان بد شده بود که خدا آنان را به علّت گناه‌های فاحش محکوم کرد. این را می‌توان با نظری اجمالی به باب‌های ۱۰ تا ۱۴ هوشَع دید.
۲ قلب اسرائیل پر از ریاکاری شده بود. مردم آن پادشاهی ده سِبط شمالی به جای کاشتن عدالت، ‹شرارت را شیار کرده بودند و نتیجتاً ظلم را درو می‌کردند.› ( هوشَع ۱۰:۱، ۱۳) یَهُوَه گفت: «هنگامی که اسرائیل طفل بود، او را دوست داشتم و پسر خود را از مصر خواندم.» ( هوشَع ۱۱:۱) یَهُوَه رهایی‌دهندهٔ اسرائیلیان از بردگی مصر بود، اما جز دروغ و ریا چیزی دیگر دریافت نکرد. ( هوشَع ۱۱:۱۲) بدین علّت یَهُوَه به آن‌ها چنین پند داد: «به سوی خدای خود بازگشت نما و رحمت و راستی را نگاه داشته، دائماً منتظر خدای خود باش.» — هوشَع ۱۲:۶.
۳. چه عاقبتی در انتظار سامرهٔ عصیانگر بود ولی اسرائیلیان چگونه می‌توانستند از رحمت خدا برخوردار شوند؟
۳ سامرهٔ عصیانگر و پادشاهش عاقبتی شوم داشتند. ( هوشَع ۱۳:۱۱، ۱۶) با این حال، آخرین باب از نبوّت هوشَع با خواهش و تمنا آغاز می‌شود: «ای اسرائیل به سوی یَهُوَه خدای خود بازگشت نما.» اگر اسرائیلیان در طلب بخشش برمی‌آمدند، از خدا رحمت می‌یافتند مشروط بر اینکه اعتراف کرده، می‌پذیرفتند که «طریق‌های خداوند مستقیم است» و در آن طریق راه می‌رفتند. — هوشَع ۱۴:۱-۶، ۹.
۴. در این قسمت از نبوّت هوشَع به چه اصولی خواهیم پرداخت؟
۴ این قسمت از نبوّت هوشَع حاوی اصولی بود که به ما کمک می‌کند با خدا راه رویم. در این راستا به بررسی این نکات خواهیم پرداخت: ( ۱) یَهُوَه انتظار پرستشی پاک و بدون تظاهر دارد؛ ( ۲) خدا همیشه با قوم خود با محبت رفتار می‌کند؛ ( ۳) همیشه به یَهُوَه امیدوار باشیم؛ ( ۴) راه‌های یَهُوَه همیشه حق است، و ( ۵) هر گناهکاری می‌تواند به سوی یَهُوَه بازگردد.
یَهُوَه انتظار پرستشی پاک و بدون تظاهر دارد
۵. یَهُوَه چه نوع خدمتی را از ما انتظار دارد؟
۵ یَهُوَه خدا از ما انتظار دارد که با پاکی و بدون تظاهر به او خدمت کنیم. اسرائیل مانند «مَوِ برومندِ» بی‌ثمر شده بود. مردم آن قوم برای پرستش کاذب ‹مذبح‌ها را زیاد ساخته بودند.› آن قوم مرتد حتی تماثیلی که احتمالاً ستون‌مانند بودند و برای پرستش ناپاک استفاده می‌شدند در گوشه و کنار سرزمینشان برپا کرده بودند. یَهُوَه تصمیم داشت تمام آن مذبح‌ها و تماثیل را خُرد و نابود کند. — هوشَع ۱۰:۱، ۲.
۶. چنانچه بخواهیم با خدا راه رویم کدام خصلت نباید در ما یافت شود؟
۶ در میان قومی که خود را به خدا وقف کرده‌اند ریاکاری جایی ندارد. با این حال چه اتفاقی برای اسرائیلیان افتاد؟ واضح است که ‹ دلشان پر از ریا و نفاق› شده بود! اگرچه قومی وقف‌شده به یَهُوَه بودند، به دلیل ریاکاری‌شان محکوم شدند. از این موضوع چه می‌آموزیم؟ اینکه اگر ما هم خود را به خدا وقف کرده‌ایم، هرگز ریاکار یا «کج‌خُلق» مباشیم! زیرا امثال ۳:۳۲ هشدار می‌دهد: «کج‌خُلقان نزد خداوند مکروهند، لیکن سرّ او نزد راستان است.» چنانچه بخواهیم به طریق‌های خدا سلوک نماییم باید افرادی باشیم با «دل پاک و ضمیر صالح و ایمان بی‌ریا.» — ۱تیموتاؤس ۱:۵.
یَهُوَه با قوم خود با مهربانی رفتار می‌کند
۷، ۸. الف) تحت چه شرایطی می‌توانیم از محبت خدا بهره‌مند شویم؟ ب) اگر مرتکب خطایی جدّی شویم چه باید بکنیم؟
۷ اگر یَهُوَه خدا را با راستی و بدون ریاکاری بپرستیم از محبت وی بهره‌مند می‌شویم. به اسرائیلیان کج‌رو چنین هشدار داده شده بود: «برای خود به عدالت بکارید و به حسب رحمت درو نمایید و زمین ناکاشته را برای خود خیش بزنید زیرا که وقت است که خداوند را بطلبید تا بیاید و بر شما عدالت را بباراند.» — هوشَع ۱۰:۱۲.
۸ ای کاش اسرائیلیان توبه کرده، یَهُوَه را می‌طلبیدند! آن وقت یَهُوَه با خوشحالی تمام ‹بر سر آنان عدالت را می‌بارانید.› اگر دچار خطایی جدّی شدیم، یَهُوَه را بطلبیم، در دعا از او طلب بخشش کنیم و از پیران مسیحی بخواهیم به ما کمک روحانی بکنند. ( یعقوب ۵:۱۳-۱۶) همچنین به دنبال هدایت روحانی روح‌القدس خدا باشیم که پولُس در مورد آن چنین می‌نویسد: «هر که برای جسم خود کارد، از جسم فساد را درو کند و هر که برای روح کارد از روح حیات جاودانی خواهد دروید.» ( غَلاطیان ۶:۸) اگر با توجه به روح بکاریم، از لحاظ روحانی غنی‌تر خواهیم شد.
۹، ۱۰. هوشَع ۱۱:۱-۴ چگونه در مورد اسرائیل تحقق یافت؟
۹ با این تفاصیل می‌توانیم اطمینان داشته باشیم که یَهُوَه همیشه با قوم خود با مهربانی رفتار خواهد کرد. صحّت این مطلب را می‌توان در هوشَع ۱۱:۱-۴ یافت که می‌گوید: «هنگامی که اسرائیل طفل بود، او را دوست داشتم و پسر خود را از مصر خواندم. . . . [اما] برای بَعْلیم قربانی گذرانیدند و به جهت بت‌های تراشیده بخور سوزانیدند. و من راه رفتن را به اِفرایم [یا اسرائیلیان] تعلیم دادم و او را به بازوها برداشتم، اما ایشان ندانستند که من ایشان را شفا داده‌ام. ایشان را به ریسمان‌های انسان و به بندهای محبت جذب نمودم و به جهت ایشان مثل کسانی بودم که یوغ را از گردن ایشان برمی‌دارند و خوراک پیش روی ایشان نهادم.»
۱۰ در اینجا یَهُوَه اسرائیل را با یک بچهٔ کوچک مقایسه می‌کند. او با مهربانی به اسرائیلیان راه رفتن را یاد داد و با بازوی خود ایشان را گرفت. آن‌ها را مرتب با «بندهای محبت» به سوی خود جذب نمود. واقعاً که چه تصویر دلنشینی! تصوّر کنید پدر یا مادری هستید که به فرزندتان اوّلین قدم‌های راه رفتن را می‌آموزید. بازوانتان را گشوده‌اید مانند بندها یا ریسمان‌هایی که طفلتان در صورت لزوم یکی از آن‌ها را می‌گیرد تا به زمین نیفتد. به همین شکل محبت خدا همراه با مراقبت است. او بسیار خوشحال می‌شود ما را با «بندهای محبت» هدایت کند.
۱۱. خدا چگونه برای اسرائیلیان ‹مثل کسانی شد که یوغ را از گردن ایشان برمی‌دارد›؟
۱۱ یَهُوَه در برخوردش با اسرائیلیان ‹مثل کسانی بود که یوغ را از گردن ایشان برمی‌دارد و خوراک پیش روی ایشان می‌گذارد.› بله، مثل کسی که یوغ را از گردن حیوان خود برمی‌دارد یا کنار می‌زند تا حیوان بتواند براحتی غذا بخورد. اسرائیلیان فقط زمانی زیر یوغ توان‌فرسای دشمنشان رفتند که یوغ اطاعت از خدا را شکستند. ( تثنیه ۲۸:۴۵، ۴۸؛ اِرْمیا ۲۸:۱۴) باشد که هرگز به چنگال دشمن اصلی‌مان شیطان نیفتیم و هرگز درد یوغ توان‌فرسای وی را نچشیم. بیایید به طریق‌های خدا سلوک نماییم و با او راه رویم.
همیشه به یَهُوَه امیدوار باشیم
۱۲. طبق هوشَع ۱۲:۶ راه رفتن با خدا مستلزم چیست؟
۱۲ اگر بخواهیم همواره با خدا راه رویم باید همیشه به او امیدوار باشیم. به اسرائیلیان اینچنین گوشزد شده بود: «اما تو به سوی خدای خود بازگشت نما و رحمت و راستی را نگاه داشته، دائماً منتظر خدای خود باش.» ( هوشَع ۱۲:۶) اسرائیلیان خودسر می‌توانستند با مهربانی کردن، عادل بودن و ‹منتظر خدای خود شدن› به یَهُوَه نشان دهند که توبه کرده‌اند. ما نیز حتی اگر تا به امروز وفادارانه به طریق‌های یَهُوَه سلوک نموده‌ایم، لازم است مهربانی کنیم، عادل و همیشه به خدا امیدوار باشیم. — مزمور ۲۷:۱۴.
۱۳، ۱۴. پولُس نبوّت هوشَع ۱۳:۱۴ را چگونه توضیح داد و چه دلیل محکمی برای امید بستن به خدا فراهم نمود؟
۱۳ نبوّت هوشَع در مورد اسرائیلیان به ما قوّت قلب می‌دهد زیرا ترغیب می‌شویم همیشه امید خود را به خدا ببندیم. یَهُوَه از طریق هوشَع می‌گوید: «من ایشان را از دست هاویه فدیه خواهم داد و ایشان را از موت نجات خواهم بخشید. ای موت ضربات تو کجاست و ای هاویه هلاکت تو کجا است؟» ( هوشَع ۱۳:۱۴) یَهُوَه تصمیم نداشت در آن زمان اسرائیلیان سرکش را از مرگ نجات دهد. اما مسلّم است که سرانجام مرگ را برای همیشه از بین خواهد برد و بدین صورت پیروزی ظاهری‌اش را باطل خواهد کرد.
۱۴ پولُس برای هم‌ایمانان مسح‌شده‌اش از نبوّت هوشَع نقل کرده، گفت: «اما چون این فاسد بی‌فسادی را پوشید و این فانی به بقا آراسته شد، آنگاه این کلامی که مکتوب است به انجام خواهد رسید که ‹مرگ در ظفر بلعیده شده است. ای موت نیش تو کجا است و ای گور ظفر تو کجا؟› نیش موت گناه است و قوّت گناه، شریعت. لیکن شکر خدا راست که ما را به واسطهٔ خداوند ما عیسی مسیح ظفر می‌دهد.» ( ۱قُرِنتیان ۱۵:۵۴-۵۷) یَهُوَه عیسی را از مرگ رستاخیز داد و بدین طریق ضمانتی تسلّی‌بخش فراهم ساخت تا هر کس که در یاد یا دفتر خاطرهٔ او باشد رستاخیز یابد. ( یوحنّا ۵:۲۸، ۲۹) واقعاً که چه امید والایی! البته علاوه بر امید رستاخیز، دلیل محکم دیگری نیز برای راه رفتن با خدا وجود دارد.
راه‌های یَهُوَه همیشه حق است
۱۵، ۱۶. در مورد سامره چه نبوّت شده بود و آن نبوّت چگونه تحقق یافت؟
۱۵ ما به طریق‌های یَهُوَه خدا سلوک می‌نماییم زیرا کاملاً باور داریم که ‹راه‌های وی حق است.› اما ساکنان سامره به طریق‌های حق و راستی خدا سلوک نمی‌کردند. در نتیجه می‌بایستی به دلیل خطایا و بی‌ایمانی‌شان به یَهُوَه، مجازات می‌شدند. در مورد ایشان این گونه نبوّت شده بود: «سامره متحمّل گناه خود خواهد شد، زیرا به خدای خود فتنه انگیخته است. ایشان به شمشیر خواهند افتاد و اطفال ایشان خُرد و زنان حاملهٔ ایشان شکم‌دریده خواهند شد.» ( هوشَع ۱۳:۱۶) مدارک تاریخی نشان می‌دهند که آشوریان که بالاخره سامره را تسخیر کردند قادر به چنین کارهای بی‌رحمانه‌ای بودند.
۱۶ سامره پایتخت ده خاندان پادشاهی اسرائیل بود. این نام گاهی اوقات برای تمام منطقهٔ آن پادشاهی استفاده می‌شد که مطمئناً اینجا هم منظور همان است. ( ۱پادشاهان ۲۱:۱) شَلْمَناسَر پنجم، پادشاه آشور در سال ۷۴۲ ق.د.م. شهر سامره را به محاصره درآورد. سرانجام آن شهر در سال ۷۴۰ ق.د.م. سقوط کرد. به دنبال شکست و سقوط سامره بسیاری از سران آن شهر به بین‌النهرین و ماد تبعید شدند. تاریخ دقیقاً مشخص نمی‌کند که شَلْمَناسَر پنجم ساکنان آنجا را به اسارت درآورد یا جانشینش سَرْجون دوّم. ( ۲پادشاهان ۱۷:۱-۶، ۲۲، ۲۳؛ ۱۸:۹-۱۲) با این حال، لوحه‌های سَرْجون به انتقال ۲۷٬۲۹۰ اسرائیلی به سرزمین‌های بالایی رود فرات و ماد اشاره می‌کند.
۱۷. به جای بی‌حرمتی به معیارهای عادل خدا چه کار باید بکنیم؟
۱۷ ساکنان سامره به علّت عدم اطاعت از یَهُوَه و سلوک ننمودن به طریق‌های راست وی قیمتی گزاف پرداختند. اگر ما مسیحیان وقف‌شده به یَهُوَه نیز دائماً گناه بورزیم یا از اصول الٰهی سرپیچی و به معیارهای عادل خدا بی‌حرمتی کنیم به طرزی دلخراش عذاب خواهیم دید. باشد که هرگز چنین راه بدی را دنبال نکنیم! بلکه به تذکر پِطْرُس عمل کنیم که می‌گوید: «پس زنهار هیچ یکی از شما چون قاتل یا دزد یا شریر یا فضول عذاب نکشد. لٰکن اگر چون مسیحی عذاب بکشد، پس شرمنده نشود بلکه به این اسم خدا را تمجید نماید.» — ۱پِطْرُس ۴:۱۵، ۱۶.
۱۸. چگونه می‌توانیم ‹خدا را جلال دهیم›؟
۱۸ بلی به جای اینکه در هر کاری خودمختار باشیم باید با سلوک نمودن به طریق‌های عادل خدا ‹نام او را جلال دهیم.› قائن نیز مرتکب قتل شد زیرا راه خود را پیش گرفت و به هشدار یَهُوَه که ‹گناه در کمین است› تا او را برباید، توجه نکرد. ( پیدایش ۴:۱-۸) بَلْعام در ازای وجهی که پادشاه مُوآب به او پرداخت حاضر شد اسرائیل را لعن کند، اما سعی او بیهوده بود. ( اعداد ۲۴:۱۰) و خدا قُورَح لاوی و چندین نفر دیگر از همدستانش را به علّت عصیان ورزیدن به مقام موسی و هارون از میان برد. ( اعداد ۱۶:۱-۳، ۳۱-۳۳) مطمئناً هیچ یک از ما نمی‌خواهد راه جنایت‌بار قائن، راه اشتباه و پر از طمع بَلْعام و یا راه هلاکتبار قُورَح مغرور را برود! ( یهو ۱۱) اما اگر با وجود این هشدارها خطایی بزرگ مرتکب شدیم نبوّت هوشَع ما را تسلّی می‌دهد.
هر گناهکاری می‌تواند به سوی یَهُوَه بازگردد
۱۹، ۲۰. اسرائیلیانی که توبه می‌کردند چه نوع قربانی می‌توانستند اهدا کنند؟
۱۹ حتی آنانی که به سبب گناهی جدّی لغزیده‌اند می‌توانند به سوی یَهُوَه بازگردند. در هوشَع ۱۴:۱، ۲ خواهشی را می‌خوانیم: «ای اسرائیل به سوی یَهُوَه خدای خود بازگشت نما زیرا به سبب گناه خود لغزیده‌ای. با خود سخنان گرفته، به سوی خداوند بازگشت نمایید و او را گویید: ‹تمامی گناه را عفو فرما و ما را به لطف مقبول فرما، پس گوساله‌های لب‌های خویش را ادا خواهیم نمود.› »
۲۰ اگر اسرائیلیان توبه می‌کردند، می‌توانستند ‹گوساله‌های لب‌های خویش را به خدا ادا کنند.› این گوساله‌های لب‌ها در اصل ستایش پاک و بی‌ریا بودند. پولُس با اشاره به این نبوّت به مسیحیان عبرانی چنین تأکید می‌کند: «قربانی تسبیح را به خدا بگذرانیم، یعنی ثمرهٔ لب‌هایی را که به اسم او معترف باشند.» ( عبر ۱۳:۱۵) امروزه، ما افتخار اهدای چنین قربانی‌هایی را داریم.
۲۱، ۲۲. اسرائیلیان توبه‌کار چگونه مجدّداً برکت می‌یافتند؟
۲۱ اسرائیلیانی که طریق‌های خودسرانه‌شان را ترک کرده، به سوی خدا برگشتند ‹گوساله‌های لب‌های خویش را ادا کردند.› در نتیجه برکات بازسازی را تجربه کردند، درست همان طور که یَهُوَه وعده داده بود. هوشَع ۱۴:۴-۷ می‌گوید: «ارتداد ایشان را شفا داده، ایشان را مجّاناً دوست خواهم داشت زیرا خشم من از ایشان برگشته است. برای اسرائیل مثل شبنم خواهم بود و او مانند سوسن‌ها گُل خواهد کرد و مثل لبنان ریشه‌های خود را خواهد دوانید. شاخه‌هایش منتشر شده، زیبایی او مثل درخت زیتون و عطرش مانند لبنان خواهد بود. آنانی که زیر سایه‌اش ساکن می‌باشند، مثل گندم زیست خواهند کرد و مانند موها گُل خواهند آوَرْد. انتشار او مثل شراب لبنان خواهد بود.»
۲۲ اسرائیلیان توبه‌کار از لحاظ روحانی شفا می‌یافتند و دوباره محبت خدا را می‌چشیدند. یَهُوَه همانند شبنم تازه‌ای که طراوت می‌بخشد به آن‌ها برکات بسیار می‌داد. قوم اِحیاشده‌اش ‹مثل درخت زیتون› زیبا می‌شدند. و مطمئناً به طریق‌های خدا سلوک می‌نمودند. حال از ما که مصمم هستیم به طریق‌های خدا سلوک نماییم چه انتظار می‌رود؟
همواره در راه‌های مستقیم یَهُوَه گام بردارید
۲۳، ۲۴. کتاب هوشَع با چه کلامی خاتمه می‌یابد و چه نبوّت تشویق‌کننده‌ای را بیان می‌کند و چه تأثیری روی ما می‌گذارد؟
۲۳ اگر بخواهیم همواره با خدا گام برداریم باید اوّل ‹آن حکمتی را که از بالا است› بپذیریم و همیشه طبق آن رفتار و عمل کنیم. ( یعقوب ۳:۱۷، ۱۸) در آخرین آیه از نبوّت هوشَع می‌خوانیم: «کیست مرد حکیم که این چیزها را بفهمد و فهیمی که آن‌ها را بداند؟ زیرا طریق‌های خداوند مستقیم است و عادلان در آن‌ها سلوک می‌نمایند، اما خطاکاران در آن‌ها لغزش می‌خورند.» — هوشَع ۱۴:۹.
۲۴ به جای اینکه با حکمت و معیارهای این دنیا هدایت شویم، بیایید سلوک نمودن به طریق‌های مستقیم و عادلانهٔ خدا را برگزینیم. ( تثنیه ۳۲:۴) هوشَع ۵۹ سال مدید به طریق‌های عادل خدا سلوک نمود. وی وفادارانه پیام خدا را اعلان کرد و می‌دانست کسانی که عاقل و محتاطند چنین پیامی را درک می‌کنند. ما چطور؟ تا زمانی که یَهُوَه به ما اجازه داده است بشارت دهیم همواره به جستجوی اشخاصی عاقل باشیم که فیض او را می‌پذیرند. آیا از اینکه این بشارت را در هماهنگی با «غلام امین و دانا» به گوش همگان می‌رسانیم خوشحال نیستیم؟ — مت ۲۴:۴۵-۴۷.
۲۵. بررسی نبوّت هوشَع چه کمکی به ما می‌کند؟
۲۵ بررسی نبوّت هوشَع مطمئناً به ما کمک کرد تا با در نظر داشتن زندگی ابدی در دنیای جدید خدا به راه‌های وی سلوک نماییم. ( ۲پِطْرُس ۳:۱۳؛ یهودا ۲۰، ۲۱) حقیقتاً چه امید باشکوهی در جلوی ما قرار داده شده است! این امید برای ما شخصاً هنگامی به واقعیت خواهد پیوست که آنچه را منظورمان است یعنی ‹طریق‌های یَهُوَه مستقیم است› با کلام و اَعمال خود ثابت کنیم.
سؤالات زیر را جواب دهید
• اگر در پرستش خدا پاک باشیم او چه رفتاری با ما خواهد داشت؟
• چرا باید به یَهُوَه امید داشته باشیم؟
• چرا متقاعد شدید که راه‌های یَهُوَه درست است؟
• چگونه می‌توانیم همواره در راه‌های یَهُوَه گام برداریم؟
[تصویر در صفحهٔ ۱۴]
کمک‌های روحانی پیران مسیحی را بپذیرید
[تصویر در صفحهٔ ۱۵]
نبوّت هوشَع امید ما را به وعدهٔ رستاخیز بیشتر می‌کند
[تصاویر در صفحهٔ ۱۷]
نگاه خود را به زندگی جاودانی دوخته، همواره با خدا راه روید