پدر و پیر جماعت—اجرای هر دو نقش
«زیرا هرگاه کسی نداند که اهل خانهٔ خود را تدبیر کند چگونه کلیسای خدا را نگاهبانی مینماید؟»—۱تیموتاؤس ۳:۵.
۱، ۲. الف) در قرن اول، سرپرستان مجرد و سرپرستان متأهلی که فرزند نداشتند چگونه قادر بودند به برادران خود خدمت کنند؟ ب) اکیلا و پرسکلا برای بسیاری از زوجهای کنونی چه سرمشقی به جای گذاشتهاند؟
در جماعت اولیهٔ مسیحی، سرپرستان میتوانستند مردانی مجرد، یا متأهل بدون فرزند، یا دارای خانواده و فرزند باشند. بیشک عدهای از آن مسیحیان توانستند به نصیحت پولس رسول که در باب ۷ اولین نامهٔ او به قرنتیان داده شده است گوش فرا داده، مجرد بمانند. عیسی گفته بود: «خصیها میباشند که بجهة ملکوت خدا خود را خصی نمودهاند.» (متی ۱۹:۱۲) اینگونه مردان مجرد، مانند پولس و شاید برخی از آنانی که در سفر او را همراهی میکردند، آزاد بودند که برای کمک به برادران خود مسافرت کنند.
۲ کتاب مقدس مشخص نمیکند که بَرنابا، مرقس، سیلاس، لوقا، تیموتاؤس، و تیطس مردان مجردی بودند یا نه. اگر متأهل بودند، بدون تردید به اندازهٔ کافی از قید مسئولیتهای خانوادگی آزاد بودهاند که بتوانند برای مأموریتهای گوناگون به مکانهای دوردست مسافرت کنند. (اعمال ۱۳:۲؛ ۱۵:۳۹-۴۱؛ ۲قرنتیان ۸:۱۶، ۱۷؛ ۲تیموتاؤس ۴:۹-۱۱؛ تیطس ۱:۵) زنان آنان میتوانستند آنها را همراهی کنند، مانند پطرس و «سایر رسولان» که ظاهراً هنگامی که از نقطهای به نقطهٔ دیگر میرفتند، همسرانشان را با خود میبردند. (۱قرنتیان ۹:۵) اَکِیلا و پَرِسْکِلّا نمونهای از زوجهایی هستند که راغب بودند خانه را ترک گفته و به همراه پولس از قُرِنتُس به اَفَسُس بروند، سپس به روم نقل مکان کنند و باز به افسس برگردند. کتاب مقدس در این باره که آنها فرزندی داشتند یا نه، صحبتی نمیکند. خدمت صمیمانهٔ آنها به برادرانشان سپاسگزاری «همهٔ کلیساهای امتها» را به دنبال داشت. (رومیان ۱۶:۳-۵؛ اعمال ۱۸:۲، ۱۸؛ ۲تیموتاؤس ۴:۱۹) امروزه، بدون شک زوجهای بسیاری وجود دارند که مانند اکیلا و پرسکلا، میتوانند مثلاً با انتقال به جایی که نیاز بیشتری در آنجا وجود دارد، به جماعتهای دیگر خدمت کنند.
پدر و پیر جماعت
۳. چه چیز حاکی از این است که بسیاری از پیران قرن اول، مردانی متأهل و دارای خانواده بودند؟
۳ به نظر میرسد که در قرن اول د.م.، اکثر پیران مسیحی مردانی متأهل و دارای فرزند بودند. پولس هنگام ذکر شرایط لازم برای کسی که «مایل به سرپرستی» باشد، گفت که چنین مسیحیی باید «خانوادهٔ خود را به خوبی اداره کند و فرزندانش را طوری تربیت نماید که از او با احترام کامل اطاعت کنند.»—۱تیموتاؤس ۳:۱، ۴. انجیل شریف.
۴. پیران متأهلی که دارای فرزند بودند چه شرطی را باید به جا میآوردند؟
۴ همانطور که مشاهده کردیم، یک سرپرست مجبور نبود دارای فرزند یا حتی متأهل باشد. اما یک مسیحی در صورت تأهل، برای اینکه به عنوان پیر یا خادم کمکی واجد شرایط باشد، باید به گونهای شایسته و محبتآمیز از زن خود سرپرستی میکرد و نشان میداد که قادر است همواره فرزندان خود را برانگیزد تا اطاعتی بجا و شایسته از خود نشان دهند. (۱قرنتیان ۱۱:۳؛ ۱تیموتاؤس ۳:۱۲، ۱۳) هرگونه ضعف جدی در ادارهٔ خانوادهاش، آن برادر را برای امتیازات خاص در جماعت فاقد صلاحیت میکرد. چرا؟ پولس توضیح میدهد: «زیرا هرگاه کسی نداند که اهل خانهٔ خود را تدبیر کند چگونه کلیسای خدا را نگاهبانی مینماید؟» (۱تیموتاؤس ۳:۵) اگر افراد خانوادهٔ خود او نخواهند مطیع سرپرستی وی شوند، واکنش دیگران چه خواهد بود؟
‹فرزندان مؤمن داشته باشد›
۵، ۶. الف) پولس راجع به فرزندان چه شرطی را برای تیطس ذکر کرد؟ ب) از پیرانی که دارای فرزند میباشند چه انتظاری میرود؟
۵ پولس هنگامی که به تیطس امر نمود تا سرپرستانی را در جماعتهای کریت منصوب نماید، این شروط را قید کرد: «اگر کسی بیملامت و شوهر یک زن باشد که فرزندان مؤمن دارد، بری از تهمتِ فجور و تمرّد. زیرا که اُسْقُفْ میباید چون وکیل خدا بیملامت باشد.» اما منظور از این شرط که ‹فرزندان مؤمن داشته باشد› چیست؟—تیطس ۱:۶، ۷.
۶ واژهٔ «فرزندان مؤمن» به نوجوانانی که زندگی خود را به یَهُوَه وقف کرده و تعمید یافتهاند، یا نوجوانانی که به سوی وقف و تعمید پیش میروند اشاره میکند. اعضای جماعت از فرزندان پیران انتظار دارند که به طور کل خوشرفتار و مطیع باشند. این امر که یک پیر برای بنای ایمان در فرزندانش هرچه در توان دارد انجام میدهد، باید به چشم بخورد. سلیمان پادشاه نوشت: «طفلرا در راهیکه باید برود تربیت نما. و چون پیر هم شود از آن انحراف نخواهد ورزید.» (امثال ۲۲:۶) اما اگر جوانی که از چنین تربیتی برخوردار بوده است، از خدمت به یَهُوَه خودداری کند یا حتی مرتکب خطای بزرگی گردد، چه میتوان گفت؟
۷. الف) چرا واضح است که امثال ۲۲:۶ بیانگر قانونی خشک و انعطافناپذیر نیست؟ ب) چرا یک پیر در صورتی که فرزندش خدمت به یَهُوَه را برنگزیند، خود به خود امتیازات خود را از دست نخواهد داد؟
۷ واضح است که مَثَل فوقالذکر قانون اکیدی نیست، و اصل ارادهٔ آزاد را لغو نمیکند. (تثنیه ۳۰:۱۵، ۱۶، ۱۹) هنگامی که دختر یا پسری به سنی میرسد که میتواند عهدهدار مسئولیت شود، در مورد وقف و تعمید باید خود تصمیم بگیرد. چنانچه یک پیر، کمک، راهنمایی و تأدیب روحانی لازم را بروشنی داده باشد و با وجود این، آن جوان خدمت به یَهُوَه را برنگزیند، پدر خود به خود فاقد صلاحیت خدمت به عنوان سرپرست نمیشود. از طرف دیگر، اگر پیر جماعت دارای چند فرزند خردسال باشد که در خانه هستند و یکی پس از دیگری از لحاظ روحانی بیمار شده گرفتار دردسر میشوند، دیگر به نظر نمیرسد که او کسی باشد که ‹برای اهل خانهٔ خود به نیکوئی تدبیر میکند.› (۱تیموتاؤس ۳:۴) نکته اینجاست که باید بتوان دید که سرپرست نهایت سعی خود را به عمل میآورد تا «فرزندان مؤمن . . . بری از تهمتِ فجور و تمرّد» داشته باشد.a
اگر «زنی بیایمان» داشته باشد
۸. یک پیر چه رفتاری باید نسبت به زن بیایمان خود داشته باشد؟
۸ پولس در مورد مردان مسیحیی که زنان بیایمان دارند چنین نوشت: «اگر کسی از برادران زنی بیایمان داشته باشد و آنزن راضی باشد که با وی بماند او را جدا نسازد . . . زیرا . . . زن بیایمان از برادرْ مقدّس میگردد و اگر نه اولاد شما ناپاک میبودند لکن الحال مقدّسند. زیرا . . . چه دانی ایمرد که زن خود را نجات خواهی داد؟» (۱قرنتیان ۷:۱۲-۱۴، ۱۶) کلمهٔ «بیایمان» در اینجا به زنی اشاره نمیکند که هیچگونه عقاید مذهبی نداشته باشد، بلکه منظور کسی است که خود را به یَهُوَه وقف نکرده است. او میتواند یک یهودی، یا معتقد به خدایان مشرکان باشد. امروزه ممکن است یک پیر با زنی ازدواج کرده باشد که بر طبق دین دیگری زندگی میکند، ناشناختگرا (لاادری)، یا حتی بیدین است. اگر او خواهان ماندن با شوهر خود باشد، شوهر نباید او را صرفاً به خاطر اعتقادات متفاوت ترک کند. او هنوز هم باید ‹با فطانت با وی زیست کند چون با ظروف ضعیفترِ زنانه› و این امید را داشته باشد که وی را نجات دهد.—۱پطرس ۳:۷؛ کولسیان ۳:۱۹.
۹. در کشورهایی که قانون، هم به زن و هم به شوهر حق میدهد که هر یک عقاید دینی خود را به فرزندانشان آموزش دهند، یک پیر چگونه باید عمل کند، و این چه تأثیری بر امتیازات وی خواهد داشت؟
۹ اگر سرپرست دارای فرزند باشد، در بزرگ کردن آنها «بتأدیب و نصیحت خداوند،» سرپرستی شایستهای را به عنوان شوهر و پدر اعمال خواهد کرد. (افسسیان ۶:۴) در برخی از کشورها، قانون هم به زن و هم به شوهر حق میدهد که آموزش دینی را برای فرزندان خود میسر سازند. در این مورد، ممکن است که زن خواهان اجرای حق خود بوده و عقاید و اعمال دینی خود را، که ممکن است شامل بردن آنان به کلیسای خود شود، به بچهها آموزش دهد.b البته، فرزندان باید در خصوص عدم شرکت در مراسم کاذب مذهبی از وجدان خود که بر اساس کتاب مقدس پرورش یافته است، پیروی نمایند. پدر به عنوان سر خانواده حق خود را به اجرا درآورده و با فرزندانش مطالعه میکند و هر گاه که ممکن باشد آنان را برای جلسات به تالار ملکوت میبرد. هنگامی که آنها به سنی برسند که بتوانند شخصاً تصمیمگیری کنند، خود انتخاب خواهند کرد که در چه راهی قدم بردارند. (یوشع ۲۴:۱۵) چنانچه پیران دیگر و اعضای جماعت مشاهده کنند که او برای آموزش صحیح فرزندانش در راه حقیقت، هر کاری را که قانون مجاز میداند انجام میدهد، سرپرستی که فاقد صلاحیت باشد شمرده نخواهد شد.
‹برای اهل خانهٔ خود به نیکویی تدبیر کند›
۱۰. اگر مرد خانواده پیر جماعت باشد، اولین وظیفهٔ وی چیست؟
۱۰ حتی برای پیری که پدر بوده و زنش یک مسیحی همایمان است، کار آسانی نیست که وقت و توجه خود را به طور مناسبی بین زن خود، فرزندانش، و مسئولیتهایی که در جماعت دارد، تقسیم کند. نوشتههای مقدس بروشنی نشان میدهند که یک پدر مسیحی موظف است که به زن و فرزندان خود توجه و رسیدگی نماید. پولس نوشت: «ولی اگر کسی برای خویشان و علیالخصوص اهل خانهٔ خود تدبیر نکند منکر ایمان و پستتر از بیایمانست.» (۱تیموتاؤس ۵:۸) پولس در همین نامه اظهار داشت که فقط مردان متأهلی که نشان دادهاند شوهران و پدرانی خوب هستند باید برای خدمت به عنوان سرپرست توصیه شوند.—۱تیموتاؤس ۳:۱-۵.
۱۱. الف) یک پیر از چه راههایی باید ‹برای خویشان خود تدبیر کند›؟ ب) این کار چگونه میتواند پیر جماعت را در اجرای مسئولیتهای مربوط به جماعت یاری دهد؟
۱۱ یک پیر باید نه تنها از لحاظ مادی بلکه از لحاظ روحانی و عاطفی نیز برای اهل خانهٔ خود ‹تدبیر کند.› پادشاه حکیم، سلیمان، نوشت: «کار خود را در خارج آراسته کن، و آنرا در مِلْک مُهیّا ساز، و بعد از آن خانهٔ خویشرا بنا نما.» (امثال ۲۴:۲۷) بنابراین یک سرپرست در حالی که نیازهای مادی، عاطفی و تفریحی زن و فرزندان خویش را برآورده میسازد، باید آنها را از لحاظ روحانی نیز بنا کند. این کار وقت میبرد—ساعاتی که او قادر نخواهد بود به موضوعات مربوط به جماعت اختصاص دهد. اما وقت است که میتواند برای سعادت و روحانیت خانوادگی مزایای بسیاری را به همراه آورد. در صورتی که خانوادهٔ این پیر در درازمدت از لحاظ روحانی قوی شده باشد، احتمالاً برای رسیدگی به مشکلات خانوادگی به وقت کمتری نیاز دارد. این امر موجب میشود که برای رسیدگی به مسائل جماعت از فکر آزادتری برخوردار باشد. سرمشقی که او به عنوان شوهری شایسته و پدری خوب به جای میگذارد برای جماعت منافع روحانی به همراه خواهد داشت.—۱پطرس ۵:۱-۳.
۱۲. پدرانی که پیر جماعت هستند، در کدام مسئلهٔ خانوادگی سرمشق شایستهای به جای میگذارند؟
۱۲ اداره کردن خانواده به شیوهای پسندیده شامل این میشود که برای ادارهٔ مطالعهٔ خانوادگی وقت کنار گذاشته شود. بویژه مهم است که پیران از این لحاظ سرمشق شایستهای به جای بگذارند، زیرا خانوادههای مستحکم باعث ایجاد جماعتهای مستحکم میشوند. وقت یک سرپرست نباید به طور دائم آنقدر با وظایف دیگر خدمت پر باشد که برای مطالعه با زن و فرزندان خود فرصت نداشته باشد. اگر این مورد وجود دارد، باید در برنامهٔ خود تجدید نظر کند. شاید لازم باشد که دوباره برنامهریزی کرده یا از ساعاتی که به مسائل دیگر اختصاص میدهد بکاهد، و یا حتی گاهگاهی از قبول برخی وظایف خودداری نماید.
نظارت متعادل
۱۳، ۱۴. «غلام امین و دانا» به مردانی که پیر جماعت و دارای خانواده هستند چه پندی داده است؟
۱۳ پند دادن برای متعادل کردن مسئولیتهای خانوادگی و مربوط به جماعت، امر تازهای نیست. «غلام امین و دانا» طی سالها در این خصوص به پیران پند داده است. (متی ۲۴:۴۵) بیش از ۳۷ سال پیش، برج دیدهبانی ۱۵ سپتامبر ۱۹۵۹، صفحههای ۵۵۳ و ۵۵۴، (انگل.) حاوی این نصیحت بود: «واقعاً آیا مهمترین نکته، موضوع متعادل کردن همهٔ کارهایی که وقتمان را میگیرد نیست؟ در برقراری این تعادل، به منافع خانوادهٔ خودتان به نحوی شایسته اهمیت دهید. مسلم است که یَهُوَه خدا از مرد این انتظار را ندارد که تمام وقت خود را صرف فعالیت مربوط به جماعت و کمک به برادران و همنوعان خویش کند تا آنان به نجات دست یابند، اما به نجات خانوادهٔ خود توجه و رسیدگی ننماید. مسئولیت اصلی یک مرد در مقابل زن و فرزندانش است.»
۱۴ برج دیدهبانی ۱ نوامبر ۱۹۸۶، صفحهٔ ۲۲، (انگل.) این پند را میدهد: «شرکت در خدمت موعظه بصورت خانوادگی، شما را به یکدیگر نزدیکتر میکند، اما نیازهای منحصر به فرد فرزندان مستلزم تخصیص وقت شخصی و توان عاطفی شماست. به این دلیل، برای اینکه بتوانید تصمیم بگیرید که در حین رسیدگی به وضعیت روحانی، عاطفی، و مادی ‹کسانی که خویشان شما هستند،› چقدر از وقت خود را نیز میتوانید صرف وظایف جماعت کنید، نیاز به تعادل دارید. یک فرد مسیحی ابتدا باید بیاموزد که ‹خانهٔ خود را با دینداری نگاه دارد.› (۱تیموتاؤس ۵:۴، ۸)»
۱۵. چرا پیری که دارای زن و فرزند میباشد به حکمت و فطانت نیازمند است؟
۱۵ مَثَلی در کتاب مقدس میگوید: «خانه بحکمت بنا میشود، و با فطانت استوار میگردد.» (امثال ۲۴:۳) آری، یک سرپرست برای اینکه وظایف تئوکراتیک خویش را به انجام رساند و در عین حال خانوادهٔ خود را بنا نماید، بیتردید به حکمت و فطانت نیازمند است. او بر طبق کتاب مقدس بیش از یک محدوده برای نظارت دارد. این شامل خانوادهٔ وی و مسئولیتهای جماعت میشود. او برای برقراری و حفظ تعادل مابین این دو محدوده به فطانت یا قوهٔ درک نیاز دارد. (فیلپیان ۱:۹، ۱۰) یک سرپرست برای تعیین اولویت محتاج حکمت است. (امثال ۲:۱۰، ۱۱) هر قدر که برای رسیدگی به وظایفی که در جماعت به عهده دارد خود را مسئول بداند، باید درک کند که نخستین مسئولیت خدادادی وی در حکم شوهر و پدر، مراقبت از خانواده و نجات آنهاست.
پدران خوب و همچنین پیران خوب
۱۶. پدر بودن پیر جماعت چه مزیتی برای وی به همراه دارد؟
۱۶ پیری که فرزندانی مؤدب دارد، واقعاً یک نعمت است. چنانچه او آموخته باشد که از خانوادهٔ خود بخوبی مراقبت نماید، قادر خواهد بود که به خانوادههای دیگر در جماعت نیز یاری رساند. او مشکلات آنان را بهتر درک میکند و میتواند پندی ارائه دهد که بازتابی است از تجربهٔ شخصی خود وی. خوشبختانه، هزاران تن از پیران در سراسر دنیا، به عنوان شوهر، پدر، و سرپرست، بخوبی انجام وظیفه میکنند.
۱۷. الف) مردی که هم پدر و هم پیر جماعت است، چه چیزی را نباید هرگز فراموش کند؟ ب) اعضای دیگر جماعت چگونه باید همدلی نشان دهند؟
۱۷ برای اینکه یک مرد، پیر جماعت شود باید مسیحی باتجربهای باشد که در حین اینکه به زن و فرزندان خود توجه و رسیدگی میکند، بتواند کارهای خود را طوری سازماندهی نماید که برای افراد دیگر جماعت نیز وقت کنار گذاشته و به آنان توجه کند. او هرگز نباید فراموش کند که کار شبانی وی در خانه شروع میشود. اعضای جماعت با آگاهی از این امر که پیرانی که دارای زن و فرزند هستند، هم مسؤلیت خانوادهٔ خود و هم مسئولیت وظایف محوله از سوی جماعت را به عهده دارند، سعی خواهند کرد که بیدلیل وقت آنان را نگیرند. برای مثال، پیری که دارای فرزندانیست که روز بعد از جلسات عصر به مدرسه میروند، نمیتواند همیشه پس از این جلسات مدت زیادی باقی بماند. بقیهٔ اعضای جماعت باید این موضوع را درک کرده و همدلی نشان دهند.—فیلپیان ۴:۵.
پیران ما باید نزد ما عزیز باشند
۱۸، ۱۹. الف) بررسی ۱قرنتیان باب ۷ امکان درک چه چیزی را به ما داده است؟ ب) چگونه باید به اینگونه مردان مسیحی بنگریم؟
۱۸ بررسی باب ۷ اولین نامهٔ پولس به قرنتیان این امکان را به ما داده است که ببینیم مردان مجرد بسیاری وجود دارند که در پیروی از نصیحت پولس، آزادی خود را در خدمت به منافع ملکوت به کار میبرند. همچنین هزاران برادر متأهل وجود دارند که فاقد فرزند بوده و در عین حال که توجهی بجا و شایسته نسبت به زنان خود نشان میدهند، در ناحیهها، حوزهها، جماعتها، و شعبههای برج دیدهبانی به عنوان سرپرستانی نیکو خدمت میکنند و از همکاری زنان خود، که امری قابل تحسین است، برخوردارند. و بالاخره، در تقریباً ۰۰۰,۸۰ جماعت قوم یَهُوَه، پدران بسیاری وجود دارند که نه تنها از زنان و فرزندان خود به گونهای محبتآمیز مراقبت میکنند بلکه به صورت شبانانی دلسوز، برای خدمت به برادران خود وقت صرف میکنند.—اعمال ۲۰:۲۸.
۱۹ پولس رسول نوشت: «کشیشانیکه [یا، «مردان پیری که»، د ج] نیکو پیشوائی کردهاند مستحقّ حرمت مضاعف میباشند علیالخصوص آنانیکه در کلام و تعلیم محنت میکشند.» (۱تیموتاؤس ۵:۱۷) آری، پیرانی که بر خانهٔ خود و جماعت به شیوهای نیکو نظارت میکنند، شایستهٔ محبت و احترام از جانب ما هستند. در واقع ما باید ‹چنین کسانرا محترم بداریم.›—فیلپیان ۲:۲۹.
[پاورقیها]
a برج دیدهبانی ۱ فوریهٔ ۱۹۷۸، صفحههای ۳۱-۳۲، (انگل.) ملاحظه شود.
b برج دیدهبانی ۱ دسامبر ۱۹۶۰، صفحههای ۷۳۵-۷۳۶، (انگل.) ملاحظه شود.
برای مرور
◻ از کجا میدانیم که بسیاری از پیران قرن اول د.م. مردانی دارای خانواده بودند؟
◻ پیران متأهلی که دارای فرزند هستند مستلزم انجام چه کاری میباشند، و چرا؟
◻ منظور از داشتن «فرزندان مؤمن» چیست، اما در صورتی که فرزند پیر جماعت، خدمت به یَهُوَه را انتخاب نکند چه کار میتوان کرد؟
◻ یک پیر از چه جهات باید ‹برای خویشان خود تدبیر کند›؟
[تصویر در صفحهٔ ۱۹]
خانوادههای مستحکم باعث ایجاد جماعتهای مستحکم میشوند