«برای دعا هوشیار باشید»
«خرداندیش و برای دعا هوشیار باشید.»—۱پطر ۴:۷، ترجمهٔ قدیم.
پاسخ به سؤالات مرور:
چه نوع دعاهایی را باید به کار بریم؟
چرا مسیحیان باید پیوسته دعا کنند؟
دعا برای دیگران چه فوایدی دارد؟
۱، ۲. الف) چرا حیاتی است که «برای دعا هوشیار» باشیم؟ ب) چه سؤالاتی در رابطه با دعا باید از خود پرسید؟
مردی که سابقاً شبکار بود، میگوید: «سختترین زمان بیداری، درست قبل از طلوع خورشید است.» مطمئناً آنانی که مجبورند شبها بیدار بمانند این گفته را تصدیق میکنند. امروزه مسیحیان نیز با مشکلی مشابه روبرو میباشند زیرا که شبِ طولانی دنیای شیطان به اوج تاریکی خود رسیده است. (روم ۱۳:۱۲) در این نقطه از زمان، بسیار خطرناک است که به خواب رویم! پس ضروری است «خرداندیش» باشیم و به این توصیهٔ کتاب مقدّس توجه کنیم: «برای دعا هوشیار باشید.»—۱پطر ۴:۷.
۲ عاقلانه است که با توجه به موقعیت زمان از خود چنین سؤال کنیم: ‹آیا در دعا کردن هوشیارم؟ آیا پیوسته دعا میکنم و انواع دعاها را به کار میبرم؟ آیا عادت دارم که برای دیگران دعا کنم یا دعاهایم فقط در رابطه با نیازها و خواستههای شخصی است؟ آیا ارتباط دعا و نجات را درک کردهام؟›
انواع دعا را به کار برید
۳. انواع دعا را نام برید.
۳ پولُس رسول در نامهاش به اِفِسُسیان به «همه نوع دعا» اشاره کرد. (افس ۶:۱۸) ممکن است اغلب در دعا برای نیازهایمان یا غلبه بر موانع از یَهُوَه استدعا کنیم. ‹شنوندهٔ دعا› مهربانانه به تقاضای ما گوش میدهد. (مز ۶۵:۲) با این حال، باید به انواع دیگر دعا نیز توجهی خاص داشته باشیم. این دعاها شامل حمد، شکرگزاری و استغاثه میشود.
۴. چرا ضروری است که یَهُوَه را در دعاهایمان حمد گوییم؟
۴ دلایلی بسیار وجود دارد که یَهُوَه را در دعا حمد گوییم. برای مثال، با فکر کردن به «کارهای عظیم» خدا و «کثرت عظمتش» برانگیخته میشویم، او را حمد گوییم. (مزمور ۱۵۰:۱-۶ خوانده شود.) شش آیهٔ مزمور ۱۵۰ ما را ۱۳ بار به ستایش و حمد یَهُوَه ترغیب میکند. مزمورنویسی دیگر، یَهُوَه را با تکریم، چنین میسراید: «هر روز تو را هفت مرتبه تسبیح [یا حمد] میخوانم، برای داوریهای عدالت تو.» (مز ۱۱۹:۱۶۴) یَهُوَه سزاوار حمد و ستایش ماست. پس ضروری است که او را ‹هر روز هفت مرتبه› یعنی بارها حمد گوییم.
۵. شکرگزاری در دعا چگونه از ما محافظت میکند؟
۵ شکرگزاری نیز نوعی مهم از دعاست. پولُس، مسیحیان شهر فیلیپی را چنین ترغیب کرد: «برای هیچ چیز نگران نباشید، بلکه در هر چیز با دعا و استغاثه، همراه با شکرگزاری، درخواستهای خود را به خدا ابراز کنید.» (فیلیپ ۴:۶) شکرگزاریِ صمیمانه در دعا برایمان حفاظی است. به ویژه که در این ایّام آخر اطراف ما را انسانهای «ناسپاس» فرا گرفته است. (۲تیمو ۳:۱، ۲) روحیهٔ ناشکری بر این دنیا تسلّط یافته است و اگر احتیاط نکنیم، این روحیه در ما نیز رخنه میکند. شکرگزاری در دعا باعث میشود که خرسند و راضی بمانیم و از زندگی خود «گلهمند و عیبجو» نباشیم. (یهو ۱۶) به علاوه، وقتی سر خانواده با اعضای خانواده در دعا شکرگزاری میکند، روحیهٔ شکرگزاری را در همسر و فرزندانش ترویج میدهد.
۶، ۷. استغاثه چیست و در رابطه با چه موضوعاتی میتوانیم به یَهُوَه استغاثه کنیم؟
۶ استغاثه دعایی است که شخص با تمام وجود از خدا التماس میکند. در رابطه با چه موضوعاتی میتوانیم به یَهُوَه استغاثه کنیم؟ طبیعتاً تحت زجر و آزار یا مبتلا شدن به بیماریای وخیم دعاهایمان به دعای استغاثه تبدیل میشود. آیا فقط در چنین مواقعی باید در دعا به یَهُوَه استغاثه کرد؟
۷ به آنچه عیسی در دعای نمونه در رابطه با نام، پادشاهی و ارادهٔ خدا گفت، توجه کنید. (مَتّی ۶:۹، ۱۰ خوانده شود.) امروزه، شرارت تمام دنیا را فرا گرفته است و حکومتها قادر نیستند حتی نیازهای اساسی تابعانشان را برآورده سازند. پس باید برای تقدّس نام پدر آسمانیمان و پاک شدن زمین از حکومت شیطان دعا کنیم. همچنین زمان آن است که به یَهُوَه استغاثه کنیم تا ارادهاش چنان که در آسمان انجام میشود بر زمین نیز انجام شود. پس بیایید در دعا هوشیار باشیم و انواع دعا را به کار بریم.
‹پیوسته دعا کنید›
۸، ۹. چرا نباید پِطرُس و دیگر رسولان را سریع قضاوت کرد؟
۸ پِطرُس رسول مسیحیان را ترغیب کرد که «برای دعا هوشیار» باشند. او حداقل یک بار در این رابطه لغزش خورده بود. پِطرُس یکی از شاگردانی بود که حین دعای عیسی در باغ جِتْسیمانی به خواب فرو رفته بود. حتی پس از آن که عیسی به شاگردانش گفت: «بیدار باشید و [«پیوسته،» دج] دعا کنید،» ایشان چنین نکردند.—مَتّی ۲۶:۴۰-۴۵ خوانده شود.
۹ به جای آن که پِطرُس و دیگر رسولان را قضاوت کنیم، باید به خاطر آوریم که روز سخت و طولانیای را پشت سر گذاشته بودند. آنان برای فراهم دیدن تدارکات جشن فِصَح به شدّت مشغول بودند و جشن را در عصرِ آن روز برگزار کردند. سپس عیسی مراسم شام سَرور را پایهگذاری کرد و آن را نمونه قرار داد تا سالگرد مرگش را هر سال مطابق با آن برگزار کنند. (۱قر ۱۱:۲۳-۲۵) آنان «پس از خواندن سرودی، به سمت کوه زیتون بهراه افتادند» و از کوچههای باریک اورشلیم تا آنجا راه رفتند. (مت ۲۶:۳۰، ۳۶) احتمالاً وقتی آنان به مقصدشان رسیدند از نیمهٔ شب گذشته بود. اگر در آن شب در باغ جِتْسیمانی میبودیم، ما نیز به احتمال زیاد به خواب میرفتیم! عیسی به جای آن که رسولان را قضاوت کند، مهربانانه گفت: «روح مشتاق است، امّا جسم ناتوان.»
۱۰، ۱۱. الف) پِطرُس از اتفاق باغ جِتْسیمانی چه درسی گرفت؟ ب) از آنچه بر سر پِطرُس آمد چه درسی میگیریم؟
۱۰ خاطرهٔ تلخ باغ جِتْسیمانی از ذهن پِطرُس فراموش نشد. او از این که هوشیار نبود درسی تلخ گرفت. عیسی قبل از آن به او گفته بود: «امشب همهٔ شما بهسبب من خواهید لغزید.» ولی پِطرُس چنین ادعا کرد: «حتی اگر همه بهسبب تو بلغزند، من هرگز نخواهم لغزید.» عیسی در پاسخ گفت که پِطرُس سه بار او را انکار خواهد کرد. اما سخن عیسی در او اثر نکرد و پِطرُس گفت: «حتی اگر لازم باشد با تو بمیرم، انکارت نخواهم کرد.» (مت ۲۶:۳۱-۳۵) متأسفانه پِطرُس مطابق با پیشگویی عیسی لغزش خورد. پِطرُس وقتی عیسی را بار سوم انکار کرد از شدّت ناراحتی «به تلخی بگریست.»—لو ۲۲:۶۰-۶۲.
۱۱ پِطرُس مطمئناً از آنچه بر سرش آمد درس گرفت و آموخت که بیش از حد به خود اعتماد نکند. از قرار معلوم دعا به پِطرُس در این رابطه کمک کرد. بسیار قابل توجه است که پِطرُس به همایمانانش توصیه کرد که «برای دعا هوشیار» باشند. آیا ما نیز به این توصیهٔ الهامی توجه میکنیم؟ به علاوه، آیا «پیوسته دعا» میکنیم و بدین شکل نشان میدهیم که به یَهُوَه تکیه داریم؟ (مز ۷۸:۷) بیایید توصیهٔ پولُس رسول را نیز مد نظر داشته باشیم که گفت: «اگر گمان میکنید استوارید، بهوش باشید که نیفتید!»—۱قر ۱۰:۱۲.
دعاهای نَحَمِیا مستجاب شد
۱۲. نَحَمِیا چه نمونهٔ خوبی برای ما بجا گذاشت؟
۱۲ حال نمونهٔ نَحَمِیا را بررسی میکنیم که در قرن پنجم ق.م. در دربار اَرْتَحْشَستا (اردشیر درازدست)، پادشاه پارس خدمت میکرد و ساقی پادشاه بود. نَحَمِیا نمونهای عالی از کسی است که با تمام وجود دعا کرد. او ایّامی چند «به حضور خدای آسمانها روزه گرفته، دعا» نمود. (نح ۱:۴) وقتی اَرْتَحْشَستا از او پرسید که چرا اینقدر غمگین است، «آنگاه [نَحَمِیا] نزد خدای آسمانها دعا» کرد. (نح ۲:۲-۴) نتیجه چه شد؟ یَهُوَه دعاهای او را مستجاب و امور را به نفع قومش هدایت کرد. (نح ۲:۵، ۶) این موضوع حقیقتاً باعث تقویت ایمان نَحَمِیا شد!
۱۳، ۱۴. چگونه میتوانیم ایمانمان را در رویارویی با آزمایشها قوی نگه داریم؟
۱۳ پیوسته دعا کردن به ما کمک میکند که مانند نَحَمِیا ایمانمان را تقویت کنیم. شیطان بیرحم است و اغلب زمانی به ما حمله میکند که ضعیف هستیم. برای مثال، بیماری یا افسردگی باعث میشود که احساس کنیم ساعات موعظهمان در دید خدا ناچیز است. گاهی اوقات نیز افکارمان به دلیل وقایع گذشته باعث رنجشمان میشود. شیطان میخواهد که ما احساس بیارزشی کنیم. حملات او اغلب طوری طراحی شده است که روحیهمان را خُرد و ایمانمان را ضعیف سازد. ولی ما میتوانیم ایمانمان را با ‹هوشیاری برای دعا› قوی نگه داریم. بلی ‹سپر ایمان به ما کمک میکند تا بتوانیم همهٔ تیرهای آتشین آن شَرور را خاموش کنیم.›—افس ۶:۱۶.
۱۴ اگر ‹در دعا هوشیار باشیم،› هنگام رویارویی با آزمایشهای غیرمنتظره مصالحه نخواهیم کرد. هنگام رویارویی با آزمایشها و سختیها، نمونهٔ نَحَمِیا را به خاطر آورید و بلافاصله به خدا دعا کنید. فقط با کمک یَهُوَه میتوانیم با وسوسهها مقابله و آزمایشهای ایمان را تحمّل کنیم.
برای دیگران دعا کنید
۱۵. در رابطه با دعا چه سؤالاتی باید از خود کنیم؟
۱۵ عیسی برای پِطرُس دعا کرد تا ایمانش از بین نرود. (لو ۲۲:۳۲) یکی از مسیحیان وفادار در قرن اول به نام اِپافْراس، عیسی را در این مورد نمونه قرار داد و برای برادرانش در کولُسی سخت دعا کرد. پولُس در مورد او نوشت: «او همیشه با جدیّت برای شما دعا میکند و از خدا میخواهد که استوار و بالغ و کاملاً خاطرجمع باشید تا بتوانید ارادهٔ خدا را کاملاً اطاعت کنید.» (کول ۴:۱۲، مژده برای عصر جدید) به جاست که از خود چنین سؤال کنیم: ‹آیا با جدّیت برای برادرانمان در سراسر جهان دعا میکنم؟ آیا در دعاهایم به همایمانانی اشاره میکنم که تحت فجایع طبیعی قرار گرفتهاند؟ آیا مرتباً برای آنانی که در سازمان یَهُوَه مسئولیتهای سنگین دارند دعا میکنم؟ آیا اخیراً برای آنانی که در جماعت با مشکلات روبرو میباشند دعا کردهام؟›
۱۶. آیا دعاهای ما برای دیگران مفید است؟ توضیح دهید.
۱۶ دعاهای ما برای همایمانان حقیقتاً مفید است. (۲قُرِنتیان ۱:۱۱ از کتاب مقدّس به زبان دری خوانده شود.)a البته تعداد متقاضیان و تکرار دعاها، آن را مستجاب نمیسازد. با این حال، وقتی خادمان خدا متحدانه نگرانیشان را در بارهٔ موضوعی در دعا ابراز کنند یَهُوَه به آن توجه میکند. بنابراین، باید افتخار و مسئولیت دعا کردن را جدّی گیریم و در دعا برای دیگران کوشا باشیم. محبت و نگرانی ما برای برادران و خواهرانمان باید در دعاهایمان نمایان شود چنان که در دعاهای اِپافْراس بود. با انجام دادن این کار به شادی خود میافزاییم زیرا «دادن از گرفتن فرخندهتر است.»—اعما ۲۰:۳۵.
«نجات ما نزدیکتر شده است»
۱۷، ۱۸. ‹هوشیاری در دعا› چه کمکی به ما میکند؟
۱۷ پولُس قبل از اشاره به این که «شبْ رو به پایان است و روز نزدیک شده است،» گفت: «شما با آگاهی از این که در چه زمانی بهسر میبرید، چنین کنید. زیرا هماکنون ساعتِ آن رسیده است که از خواب بیدار شوید، چرا که اکنون در مقایسه با زمانی که ایمان آوردیم، نجات ما نزدیکتر شده است.» (روم ۱۳:۱۱، ۱۲) بلی، دنیای جدید موعود و نجاتمان بسیار نزدیک است. پس نباید از لحاظ روحانی به خواب رویم و اجازه دهیم امور دنیا زمانی را که باید در دعا به یَهُوَه اختصاص دهیم از ما برباید. به جای آن باید «برای دعا هوشیار» باشیم. این کار به ما کمک میکند تا آمدن روز یَهُوَه به ‹زندگی مقدّس و خداپسندانه› مشغول باشیم. (۲پطر ۳:۱۱، ۱۲) بدین شکل نشان میدهیم که بیدار و هوشیاریم و ایمان داریم که نابودی دنیای شیطان بسیار نزدیک است. پس بیایید «پیوسته دعا» کنیم. (۱تسا ۵:۱۷) همچنین مانند عیسی باید در پی خلوتگاهی برای دعا باشیم. اگر برای دعاهای فردی به خوبی وقت بگذاریم، به یَهُوَه نزدیکتر میشویم. (یعقو ۴:۷، ۸) و این حقیقتاً برکتی بزرگ است!
۱۸ در کتاب مقدّس آمده است: «[مسیح] در ایام زندگی خود بر زمین، با فریادهای بلند و اشکها به درگاه او که قادر به رهانیدنش از مرگ بود، دعا و استغاثه کرد و به خاطر تسلیمش به خدا مستجاب شد.» (عبر ۵:۷) عیسی تا پایان زندگی زمینیاش در دعا التماس و استغاثه کرد و به خدا وفادار ماند. در نتیجه، یَهُوَه پسر عزیزش را از مرگ رستاخیز و زندگی فناناپذیر را به او پاداش داد. ما نیز در هر آزمایش و سختی میتوانیم به پدر آسمانیمان وفادار بمانیم. بلی، ما میتوانیم با ‹هوشیاری برای دعا› به پاداش حیات جاودان دست یابیم.
[پاورقی]
a ۲قر ۱:۱۱ (دری): «شما نیز با دعاهایتان ما را یاری کنید تا وقتی عدهٔ بسیاری برکاتی را که خدا به ما داده است ببینند، آنگاه عدهٔ بیشتری به خاطر ما خدا را سپاس خواهند گفت.»
[تصویر در صفحهٔ ۳]
[تصویر در صفحهٔ ۵]
پِطرُس لغزش خورد؛ با این حال، آموخت که «در دعا هوشیار» باشد (بندهای ۱۰، ۱۱ ملاحظه شود)
[تصاویر در صفحهٔ ۶]
‹هوشیاری در دعا› ما را برای مقابله با مشکلات گوناگون یاری میدهد (بندهای ۱۳، ۱۴ ملاحظه شود)