عیسی را سرمشق خود قرار دهیم
«سرمشقی به شما دادم تا شما نیز همان گونه رفتار کنید که من با شما کردم.» — یوحنّا ۱۳:۱۵، هزارهٔ نو.
۱. چرا عیسی الگویی کامل برای مسیحیان میباشد؟
در طول تاریخ تنها انسانی که از بدو تولّد تا لحظهٔ مرگ مرتکب گناه نشد عیسی بود، به غیر از او «همه گناه کردهاند.» ( ۱پادشاهان ۸:۴۶؛ رومیان ۳:۲۳) به همین دلیل است که مسیحیان حقیقی عیسی را الگوی خود قرار دادهاند. آری، عیسی در ۱۴ نیسان سال ۳۳ د.م. ساعاتی پیش از اعدامش پیروان خود را چنین ترغیب نمود: «سرمشقی به شما دادم تا شما نیز همان گونه رفتار کنید که من با شما کردم.» ( یوحنّا ۱۳:۱۵، هزارهٔ نو ) عیسی در آن شب بروشنی به آنان نشان داد که چگونه میتوانند رفتار او را الگوی خود سازند. در این مقاله به بررسی طرقی خواهیم پرداخت که به ما کمک میکند عیسی را سرمشق قرار دهیم.
ضرورت تواضع
۲، ۳. عیسی چگونه نشان داد که بهترین سرمشق تواضع است؟
۲ منظور عیسی از سرمشق قرار دادن رفتارش بویژه الگو قرار دادن تواضعش بود. وی بارها به شاگردانش در این مورد پند داده بود و در شب ۱۴ نیسان نیز با شستن پاهای رسولانش نشان داد منظورش از تواضع چیست. عیسی اظهار نمود: «اگر من که آقا و معلّم هستم، پایهای شما را شستم، بر شما نیز واجب است که پایهای یکدیگر را بشویید.» ( یوحنّا ۱۳:۱۴) سپس به رسولانش گفت که از رفتارش سرمشق گیرند. براستی که عیسی را باید بهترین الگوی تواضع خواند!
۳ پولُس رسول توضیح میدهد که عیسی پیش از آمدن به زمین «همذات با خدا بود.» با این حال، عیسی قدرت و جلال خود را کنار گذاشته به انسانی حقیر مبدّل گشت. وی حتی «خود را خوار ساخت و تا به مرگ، حتی مرگ بر صلیب مطیع گردید.» ( فیلِپّیان ۲:۶-۸، ه ن ) تصوّرش را بکنید. عیسی که بعد از یَهُوَه والامقامترین شخص در عالَم است مقامی کمتر از فرشتگان یافت، همچون نوزادی ناتوان به دنیا آمد، مطیع والدینی ناکامل گردید و در آخر به اسم جنایتکاری منفور اعدام شد. ( کُولُسیان ۱:۱۵، ۱۶؛ عبرانیان ۲:۶، ۷) براستی که چه تواضعی! آیا ما نیز میتوانیم چنین «طرز فکر» و رفتار ‹فروتنانهای› را در خود ایجاد کنیم؟ ( فیلِپّیان ۲:۳-۵، ه ن ) بله، اما آسان نیست.
۴. چه اموری در انسانها غرور ایجاد میکند، و چرا غرور خطرناک است؟
۴ نقطهٔ مقابل تواضع، غرور است. ( امثال ۶:۱۶-۱۹) غرور سبب سقوط شیطان گردید. ( ۱تیموتاؤس ۳:۶) این خصوصیت براحتی میتواند در دل ما ریشه دواند و اگر در آن جای گیرد بسختی میتوان آن را ریشهکن کرد. بسیاری از مردم به دلیل ملیتشان و یا به خاطر نژاد، ثروت، تحصیلات، دستآوردها، منزلت اجتماعی، ظاهر و قیافه، استعداد در ورزش و بسیاری چیزهای دیگر به خود میبالند. اما در نظر یَهُوَه اینها همه بیاهمیت است. ( ۱قُرِنتیان ۴:۷) و اگر این امور در ما غرور ایجاد کنند ما را از یَهُوَه دور میسازند. «خداوند متعال است، لیکن بر فروتنان نظر میکند. و اما متکبّران را از دور میشناسد.» — مزمور ۱۳۸:۶؛ امثال ۸:۱۳.
تواضع با برادران
۵. چرا پیران مسیحی میباید متواضع باشند؟
۵ نباید به خاطر مسئولیتهای مسیحیمان یا خدمتی که به یَهُوَه انجام میدهیم به برادرانمان فخر بفروشیم. ( ۱تواریخ ۲۹:۱۴؛ ۱تیموتاؤس ۶:۱۷، ۱۸) حتی لازم است که با بیشتر شدن مسئولیتمان متواضعتر گردیم. پِطْرُس به پیران مسیحی چنین پند داد: ‹بر کسانی که به دست شما سپرده شدهاند سَروَری نکنید، بلکه برای گلّه نمونه باشید.› ( ۱پِطْرُس ۵:۳، ه ن ) آری، پیران نباید بر برادران خود سَروَری و ریاست کنند بلکه باید به آنان خدمت کرده برایشان نمونه باشند. — لوقا ۲۲:۲۴-۲۶؛ ۲قُرِنتیان ۱:۲۴.
۶. در چه مواردی باید از خود تواضع نشان دهیم؟
۶ البته تواضع فقط مختص پیران مسیحی نیست. در جماعت جوانانی هستند که شاید از سالمندان تیزهوشتر و پربنیهتر باشند. پِطْرُس به آنان گفت: «مطیع افراد سالخورده باشید. به همین ترتیب، همگی شما با روحی فروتن یکدیگر را خدمت نمایید، زیرا خداوند فروتنان را مورد عنایت خاص خود قرار میدهد.» ( ۱پِطْرُس ۵:۵، ترجمهٔ تفسیری ) آری، تواضع مسیحگونه برای هر فرد مسیحی ضروری است. برای مثال، موعظه کردن با وجود مخالفتها و بیاعتناییها نیاز به تواضع بسیار دارد. قبول کردن پند و نصیحت براستی مستلزم فروتنی است. همچنین چقدر باید متواضع باشیم که زندگیای ساده اختیار کرده تا بتوانیم بر فعالیتهای مسیحیمان بیفزاییم. و براستی چقدر فروتنی و شهامت میخواهد که بتوانیم در مقابل تبلیغات دروغ، حملاتیکه دشمنان از طریق مراجع قانونی صورت میدهند، و آزار و خشونتِ مخالفان مقاومت کنیم. — ۱پِطْرُس ۵:۶.
۷، ۸. چگونه میتوانیم متواضع باشیم؟
۷ چگونه میتوانیم بر غرور خود غلبه کنیم و ‹با فروتنی دیگران را از خود بهتر بدانیم›؟ ( فیلِپّیان ۲:۳) ابتدا باید سعی کنیم خود را از دید یَهُوَه بنگریم. عیسی نشان داده است که چه دیدی میباید نسبت به خود داشته باشیم. او فرمود: «شما نیز چون به هر چیزی که مأمور شدهاید عمل کردید، گویید که غلامان بیمنفعت هستیم زیرا که آنچه بر ما واجب بود به جا آوردیم.» ( لوقا ۱۷:۱۰) خدمتی که ما برای خدا انجام میدهیم در مقابل خدمتی که عیسی انجام داده است هیچ است با این حال عیسی همواره از خود تواضع نشان میداد.
۸ ما همچنین میتوانیم از یَهُوَه بخواهیم ما را در داشتن دیدی صحیح نسبت به خودمان یاری کند. میتوانیم همچون مزمورنویس به یَهُوَه بگوییم: «حکمت و قضاوت صحیح را به من یاد ده، زیرا به احکام تو ایمان دارم.» ( مزمور ۱۱۹:۶۶، تفس ) یَهُوَه به ما کمک میکند تا در مورد خود درست و متعادل قضاوت کنیم. وی همچنین رفتار متواضعانهٔ ما را برکت میدهد. ( امثال ۱۸:۱۲) عیسی اظهار نمود: «هر که خود را بلند کند، پست گردد و هر که خود را فروتن سازد سرافراز گردد.» — متّیٰ ۲۳:۱۲.
تشخیص نیک و بد
۹. عیسی چه دیدی نسبت به نیک و بد داشت؟
۹ عیسی با اینکه ۳۳ سال در میان مردمی ناکامل زیست هرگز گناه نکرد. ( عبرانیان ۴:۱۵) مزمورنویس در نبوّتی در خصوص مسیح چنین سرود: «عدالت را دوست و شرارت را دشمن داشتی.» ( مزمور ۴۵:۷؛ عبرانیان ۱:۹) در این امر نیز ما مسیحیان میباید عیسی را سرمشق قرار دهیم. یعنی نه تنها باید بتوانیم نیک و بد را از هم تمیز دهیم، بلکه از بدی نفرت داشته و به نیکویی عشق بورزیم. ( عاموس ۵:۱۵) به این طریق میتوانیم با تمایلات گناهکارانهای که در ذات ناکامل خود داریم مقابله کنیم. — پیدایش ۸:۲۱؛ رومیان ۷:۲۱-۲۵.
۱۰. کسی که بدون ابراز ندامت «عمل بد» انجام میدهد چه چیزی را ثابت میکند؟
۱۰ عیسی به نیقودیموسِ فریسی گفت: «هر که عمل بد میکند، روشنی را دشمن دارد و پیش روشنی نمیآید، مبادا اَعمال او توبیخ شود. ولیکن کسی که به راستی عمل میکند پیش روشنی میآید تا آنکه اَعمال او هویدا گردد که در خدا کرده شده است.» ( یوحنّا ۳:۲۰، ۲۱) یوحنّا عیسی را به عنوان ‹نورِ حقیقی که هر انسان را منوّر میگرداند› توصیف کرد. ( یوحنّا ۱:۹، ۱۰) عیسی گفت که اگر «عمل بد» کنیم مفهوم آن این است که از نور نفرت داریم. آیا میتوانید تصوّر کنید که از عیسی و اصولی که به ما آموخته است متنفر باشید؟ کسی که بدون ابراز ندامت گناه میورزد کاری جز این نمیکند! چنین شخصی شاید گناه خود را چندان جدّی نپندارد، اما از نظر عیسی مسئله بسیار جدّی و حیاتی است.
چگونه میتوانیم مانند عیسی نیک و بد را تشخیص دهیم؟
۱۱. برای آنکه بتوانیم مانند عیسی نیک و بد را از هم تشخیص دهیم چه چیز الزامی است؟
۱۱ ما باید پی ببریم که از نظر یَهُوَه چه چیز روا و چه چیز نارواست. پی بردن به این موضوع تنها با مطالعهٔ کتاب مقدّس میسر است. پیش از آغاز چنین مطالعهای بجاست مانند مزمورنویس از یَهُوَه بخواهیم: «ای خداوند، طریقهای خود را به من بیاموز و راههای خویش را به من تعلیم ده.» ( مزمور ۲۵:۴) همچنین نباید مکرهای شیطان را از نظر دور بداریم. ( ۲قُرِنتیان ۱۱:۱۴) شیطان میتواند به عملی ناروا و غلط جامهٔ مبدّل پوشانده آن را برای مسیحیای ناآگاه درست و روا جلوه دهد. لذا، میباید هنگام مطالعه بخوبی در کلام خدا تعمّق کنیم و نصایح «غلام امین و دانا» را به اجرا بگذاریم. ( متّیٰ ۲۴:۴۵-۴۷) مطالعه، دعا و تعمّق در رشد مسیحی ما نقشی بسزا دارد. کسانی که به بلوغ مسیحی میرسند و قوای ذهنی خود را با تمرینهای طولانی پرورش میدهند میتوانند نیک و بد را از هم تشخیص دهند. ( عبرانیان ۵:۱۴) چنین مطالعهای نفرت از بدی و عشق به نیکویی را در دل ما میپروراند.
۱۲. کدام نصیحت کتاب مقدّس به منظور پرهیز از اَعمال بد مفید است؟
۱۲ اگر نسبت به بدی نفرت پیدا کنیم دیگر اجازه نخواهیم داد بدی در دلمان رشد کند. یوحنّای رسول سالها بعد از مرگ مسیح چنین نوشت: «دنیا و آنچه را در آن است، دوست مدارید. اگر کسی دنیا را دوست بدارد، محبت پدر در او نیست. زیرا هرچه در دنیاست، یعنی هوای نَفْس، هوسهای چشم و غرور ناشی از مال و مقام، نه از پدر بلکه از دنیاست.» — ۱یوحنّا ۲:۱۵، ۱۶، ه ن.
۱۳، ۱۴. الف) چرا عشق و علاقه به آنچه دنیا عرضه میکند برای مسیحیان خطرناک است؟ ب) چگونه میتوانیم کاری کنیم که علاقه به چیزهای دنیا در دلمان ریشه نکند؟
۱۳ برخی ممکن است استدلال کنند که همهٔ چیزهای دنیا بد نیست. این گفته شاید تا حدّی صحیح باشد، با این حال دنیا براحتی میتواند از طریق جاذبههای خود افکار ما را از خدمت به خدا منحرف کند. مگر دنیا چیزی هم عرضه میکند که ما را به یَهُوَه نزدیک سازد؟ مسلّماً خیر! اگر به چیزهایی در دنیا که شاید بد هم نباشد، عشق و علاقه پیدا کنیم باید گفت با خطری جدّی روبرو هستیم. ( ۱تیموتاؤس ۶:۹، ۱۰) وانگهی بسیاری از جاذبههای دنیا بسیار برای ما مضر هستند. برنامههای تلویزیونی و فیلمها با ترویج خشونت، مالپرستی، و فحشا این اَعمال را در نظرمان بیضرر جلوه میدهند و حتی ما را به انجام آنها وسوسه میکنند. اگر با کسانی معاشرت کنیم که تمام افکارشان حول و حوش بالا بردن سطح زندگی یا مادیات دور میزند این امور برای ما نیز اولویت پیدا میکنند. — متّیٰ ۶:۲۴؛ ۱قُرِنتیان ۱۵:۳۳.
۱۴ اما اگر به کلام خدا عشق بورزیم «هوای نَفْس، هوسهای چشم و غرور ناشی از مال و مقام» در نظر ما بیاهمیت جلوه میکنند. و اگر با کسانی معاشرت کنیم که خدمت به خدا برایشان بر هر چیز دیگر اولویت دارد، ما نیز چیزهایی را دوست خواهیم داشت که آنان دوست دارند و از چیزیهایی متنفر خواهیم بود که آنان نفرت دارند. — مزمور ۱۵:۴؛ امثال ۱۳:۲۰.
۱۵. چگونه نفرت از بدی و عشق به نیکویی ما را مانند عیسی تقویت میکند؟
۱۵ نفرت از بدی و عشق به نیکویی افکار عیسی را بر روی «خوشی که پیش او موضوع بود» متمرکز میساخت. ( عبرانیان ۱۲:۲) چقدر خوب است که ما نیز عیسی را در این خصوص سرمشق قرار دهیم. باید بدانیم که «دنیا و شهوات آن در گذر است» پس تمام لذّات این دنیا موقتی هستند. اما «کسی که به ارادهٔ خدا عمل میکند، تا به ابد باقی میماند.» ( ۱یوحنّا ۲:۱۷) عیسی نیز با عمل نمودن به ارادهٔ خدا طریق حیات ابدی را برای ما هموار ساخت. ( ۱یوحنّا ۵:۱۳) باشد که با اقتدا به عیسی از نعمت حیات ابدی که او با وفاداری خود برایمان میسر ساخت بهرهمند شویم.
تحمّل آزار و اذیت
۱۶. چرا عیسی پیروانش را ترغیب کرد که پیوند قوی محبت بین خود ایجاد کنند؟
۱۶ عیسی در مورد موضوع دیگری که میباید او را سرمشق قرار دهیم گفت: «این است حکم من که یکدیگر را محبت نمایید، همچنان که شما را محبت نمودم.» ( یوحنّا ۱۵:۱۲، ۱۳، ۱۷) از جمله دلایلی که عیسی مسیحیان را ترغیب کرد تا پیوند محبت و اتحاد خود را حفظ کنند نفرتی است که دنیا به ایشان ابراز میدارد. او در این خصوص گفت: «اگر جهان شما را دشمن دارد، بدانید که پیشتر از شما مرا دشمن داشته است. . . . غلام بزرگتر از آقای خود نیست. اگر مرا زحمت دادند، شما را نیز زحمت خواهند داد.» ( یوحنّا ۱۵:۱۸، ۲۰) آری، ما نیز مانند سَروَرمان عیسی مسیح مورد آزار و اذیت قرار میگیریم. پس چقدر بجاست پیوند محبت با برادرانمان را قوی سازیم تا بتوانیم آزار و اذیت دنیا را تحمّل کنیم.
۱۷. چرا دنیا از مسیحیان حقیقی نفرت دارد؟
۱۷ براستی چرا دنیا اینچنین از مسیحیان واقعی نفرت دارد؟ دلیل آن را عیسی چنین عنوان کرد: «[پیروان من] از جهان نیستند.» ( یوحنّا ۱۷:۱۴، ۱۶) مسیحیان در مسائل سیاسی و درگیریهای نظامی بیطرف میمانند، زندگی را مقدّس میشمارند و به اصول والای اخلاقی پایبند هستند. ( اَعمال ۱۵:۲۸، ۲۹؛ ۱قُرِنتیان ۶:۹-۱۱) آنان بیشتر به موضوعات معنوی اهمیت میدهند تا به موضوعات مادی. ایشان در جهان هستند لیکن چنانکه پولُس گفت: «مثل استعمالکنندگان» جهان رفتار نمیکنند. ( ۱قُرِنتیان ۷:۳۱) درست است که شاهدان یَهُوَه گاه به دلیل پایبندی به اصول اخلاقی مورد تحسین قرار میگیرند، اما آنان حاضر نیستند صرفاً به خاطر آنکه مورد تحسین یا قبول دیگران قرار گیرند از اصول مسیحی تخطّی کنند. این پایبندی شاهدان یَهُوَه برای اکثر مردم دنیا قابل درک نیست و دلیل نفرت آنان از شاهدان نیز همین است.
۱۸، ۱۹. وقتی مسیحیان با آزار و مخالفت روبرو میشوند چگونه عیسی را سرمشق قرار میدهند؟
۱۸ رسولان نفرت دنیا از عیسی را به عین دیدند. آنان دیدند که چگونه او را دستگیر کرده به قتل رساندند. همچنین عکسالعمل عیسی را مشاهده نمودند. در باغ جتسیمانی وقتی مخالفان عیسی برای دستگیری وی آمدند پِطْرُس سعی کرد با شمشیر از عیسی دفاع کند، اما عیسی به وی گفت: «شمشیر خود را غلاف کن. زیرا هر که شمشیر کشد به شمشیر کشته میشود.» ( متّیٰ ۲۶:۵۲؛ لوقا ۲۲:۵۰، ۵۱) در دوران باستان اسرائیلیان با شمشیر علیه دشمنانشان به جنگ میرفتند. اما در زمان عیسی وضعیت تغییر کرد. حکومت خدا دیگر «متعلّق به این جهان» نبود و دیگر مرز و بومی نبود که از آن محافظت کنند. ( یوحنّا ۱۸:۳۶) پِطْرُس نیز اندکی بعد عضو امّت روحانی خدا میشد، امّتی که اعضای آن تابعیت مملکتی آسمانی را داشتند. ( غَلاطیان ۶:۱۶؛ فیلِپّیان ۳:۲۰، ۲۱) از آن پس، پیروان عیسی در مقابل نفرت و آزار مخالفان همچون سَروَرشان برخوردی شجاعانه لیکن عاری از خشونت پیش گرفتند. مسیحیان با اطمینان کامل عاقبت این دنیا را به دست یَهُوَه سپردهاند و برای تحمّل سختیها به او توکّل میکنند. — لوقا ۲۲:۴۲.
۱۹ سالها بعد پِطْرُس نوشت: «مسیح نیز برای ما عذاب کشید و شما را نمونهای گذاشت تا در اثر قدمهای وی رفتار نمایید، . . . چون او را دشنام میدادند، دشنام پس نمیداد و چون عذاب میکشید تهدید نمینمود، بلکه خویشتن را به داور عادل تسلیم کرد.» ( ۱پِطْرُس ۲:۲۱-۲۳) همان طور که عیسی گفته بود مسیحیان متحمّل زجر و شکنجههای بسیار شدند. امروزه نیز سرگذشت مسیحیانی را میخوانیم که همچون برادران خود در قرن اوّل عیسی را سرمشق قرار دادند. آنان با استواری در مقابل سختیها پایداری کرده ثابت نمودهاند که انسانهایی صلحجو و خداترس میباشند. ( مکاشفه ۲:۹، ۱۰) باشد که همگی ما در برابر سختیها و مخالفتها از خود استقامت و وفاداری نشان دهیم. — ۲تیموتاؤس ۳:۱۲.
«عیسی مسیح خداوند را بپوشید»
۲۰-۲۲. مسیحیان به چه طرقی ‹عیسی مسیح خداوند را میپوشند›؟
۲۰ پولُس به جماعت روم نوشت: «عیسی مسیح خداوند را بپوشید و برای شهوات جسمانی تدارک نبینید.» ( رومیان ۱۳:۱۴) ما مسیحیان عیسی را همچون جامهای بر تن میکنیم به این مفهوم که تمام تلاش خود را به خرج میدهیم تا خصوصیات و اَعمال نیک او را تا حدّی که برای انسانی ناکامل امکانپذیر است از خود منعکس کنیم. — ۱تَسّالونیکیان ۱:۶.
۲۱ تنها زمانی میتوانیم به اصطلاح ‹عیسی مسیح خداوند را بپوشیم› که با زندگی او آشنا شده تلاش کنیم که رفتار او را سرمشق قرار دهیم. مثلاً در خصوصیاتی همچون تواضع، عشق به نیکویی، نفرت از بدی، محبت به برادران، جدا بودن از جهان، و تحمّل در سختیها. همچنین تلاش میکنیم ‹برای شهوات جسمانی تدارک نبینیم› بدین مفهوم که اهداف دنیوی برای خود در زندگی قرار نمیدهیم و یا به دنبال ارضای غرایز جسمانی خود نمیرویم. هنگام اتخاذ تصمیم و یا حل مشکلاتمان بجاست از خود بپرسیم: ‹عیسی در چنین موقعیتی چه میکرد؟ او اکنون از من انتظار دارد چه کار کنم؟›
۲۲ در آخر میتوان به فعالیت عیسی در ‹موعظهٔ بشارت ملکوت› اشاره کرد. ( متّیٰ ۴:۲۳؛ ۱قُرِنتیان ۱۵:۵۸) مسیحیان تلاش میکنند در این امر مهم نیز عیسی را سرمشق قرار دهند. این موضوع را در مقالهٔ بعدی مورد بررسی قرار خواهیم داد.
مرور
• چرا تواضع بر تمام مسیحیان واجب است؟
• چگونه میتوانیم نیک و بد را از هم تشخیص دهیم؟
• مسیحیان چگونه در تحمّل آزار و مخالفت، عیسی را سرمشق قرار میدهند؟
• چگونه میتوانیم ‹عیسی مسیح خداوند را بپوشیم›؟
[تصویر در صفحهٔ ۱۹]
عیسی سرمشق کامل تواضع بود
[تصویر در صفحهٔ ۲۰]
تمام فعالیتهای مسیحی منجمله موعظهٔ بشارت مستلزم تواضع است
[تصویر در صفحهٔ ۲۱]
شیطان میتواند کاری کند که تفریحات ناسالم برای فردی مسیحی بیضرر به نظر آید
[تصویر در صفحهٔ ۲۲]
محبت مسیحیان آنان را در تحمّل سختیها استوار میسازد