چگونه گایوس به هم‌ایمانانش یاری رساند؟
گایوس و مسیحیان دیگر که در اواخر قرن اول میلادی می‌زیستند، با مشکلاتی مواجه شدند؛ زیرا برخی تلاش می‌کردند که با پخش تعالیم دروغین، جماعت‌ها را تضعیف کرده و نفاق در میانشان ایجاد کنند. (۱یو ۲:۱۸، ۱۹؛ ۲یو ۷) مردی به نام دیوتْرِفیس که «سخنان مغرضانه» یا بدخواهانه در مورد یوحنای رسول و دیگران پخش می‌کرد، مسیحیانِ مهمان را نمی‌پذیرفت و تلاش می‌کرد که دیگران را نیز متقاعد سازد تا از او پیروی کنند. (۳یو ۹، ۱۰) یوحنای رسول تحت چنین شرایطی به گایوس نامه نوشت. یوحنا نامهٔ خود را حدود سال ۹۸ میلادی نوشت که در بخش یونانی نوشته‌های مقدّس تحت عنوان «نامهٔ سوم یوحنا» آمده است.
گایوس با وجود مشکلاتی که داشت، همچنان با وفاداری به یَهُوَه خدمت کرد. او چگونه وفاداری خود را نشان داد؟ چرا باید گایوس را سرمشق قرار دهیم؟ نامهٔ یوحنا در این راه چگونه به ما یاری می‌رساند؟
نامه‌ای به دوستی عزیز
نویسندهٔ نامهٔ سوم یوحنا خود را «مردی سالمند» می‌خواند. گایوس که فرزند روحانی و عزیز یوحنای رسول بود با چنین عبارتی آشنا بود و می‌دانست که نامه از سوی چه کسی است. یوحنا با گرمی در خطاب به گایوس چنین گفت: «گایوس عزیز که او را حقیقتاً دوستش دارم.» سپس، یوحنا گفت که امیدوار است سلامتی جسمانی گایوس همچون سلامتی روحانی او خوب باشد. به‌راستی که چه اظهار زیبا و چه تعریف خوبی!—۳یو ۱، ۲، ۴.
گایوس به احتمال زیاد یکی از سرپرستان جماعت بود، اما یوحنا در نامه‌اش به این موضوع اشاره‌ای نمی‌کند. یوحنا، گایوس را به دلیل مهمان‌نوازی از هم‌ایمانانی که نمی‌شناخت، تحسین کرد. از آنجایی که مهمان‌نوازی مشخصهٔ خادمان خداست، یوحنای رسول این عمل گایوس را نشانهٔ وفاداری او به خدا می‌دانست.—پیدا ۱۸:۱-۸؛ ۱تیمو ۳:۲؛ ۳یو ۵.
قدردانی یوحنا از مهمان‌نوازی گایوس نشان می‌دهد که مسیحیانِ مسافر آنچه را در جماعت‌ها با آن روبرو می‌شدند، با یوحنا در میان می‌گذاشتند. ظاهراً این مسیحیان بین محل زندگی یوحنای رسول و جماعت‌ها در سفر بودند و احتمالاً یوحنای رسول از این طریق از وضعیت جماعت‌ها باخبر می‌شد.
مسلّماً مسیحیان مسافر ترجیح می‌دادند نزد هم‌ایمانانشان بمانند. مهمان‌سراها آوازهٔ بدی داشتند، به مهمانان به‌خوبی رسیدگی نمی‌کردند و محلّی برای انجام اعمال غیراخلاقی بودند. به این دلیل اگر امکان داشت مسافران خردمند نزد دوستانشان می‌ماندند؛ مسیحیان مسافر نیز نزد هم‌ایمانان خود می‌ماندند.
«آنان به نام او عازم سفر شدند»
یوحنا، گایوس را تشویق کرد که دوباره از خود مهمان‌نوازی نشان دهد و در مورد مسافران به او چنین گفت: «آنان را به گونه‌ای راهی سفر کن که مایهٔ خشنودی خدا شود.» راهی سفر کردن به این مفهوم بود که آنان باید آنچه را مهمانانشان برای ادامهٔ سفر خود و رسیدن به مقصد نیاز داشتند، تأمین کنند. واضح است که گایوس با مهمانان قبلی خود اینچنین رفتار کرده بود، زیرا آنان وقتی نزد یوحنا رسیدند او را از محبت و ایمان میزبانشان باخبر ساختند.—۳یو ۳، ۶.
مهمانان شاید میسیونرها، فرستادگان یوحنای رسول و یا سرپرستان سیّار بودند. قطع‌نظر از منصب آنان، نکتهٔ مهم این بود که آنان برای اعلام خبر خوش پادشاهی خدا سفر می‌کردند. یوحنا در این مورد گفت: «آنان به نام او عازم سفر شدند.» (۳یو ۷) از آنجایی که یوحنا در آیهٔ ۶ به خدا اشاره می‌کند، منظور از عبارت «نام او» نام یَهُوَه خداست. آن برادران و خواهران اعضای جماعت مسیحی بودند، به این دلیل شایسته بود که از آنان به‌گرمی استقبال شود. یوحنای رسول در این باره نوشت: «مهمان‌نوازی به چنین افرادی وظیفهٔ ماست تا در پیشبرد حقیقت با ایشان همکار شویم.»—۳یو ۸.
کمک‌رسانی در وضعیتی دشوار
نامهٔ یوحنا به گایوس فقط به دلیل تشکر نبود. یوحنا همچنین می‌خواست که به گایوس یاری رساند تا او به مشکل جدّی‌ای که پیش آمده بود، رسیدگی کند. یکی از اعضای جماعت مسیحی به نام دیوتْرِفیس بنا به دلیلی نمی‌خواست که به مسیحیان مسافر مهمان‌نوازی نشان دهد. او حتی سعی می‌کرد که دیگران را از این کار باز دارد.—۳یو ۹، ۱۰.
حتی اگر این امکان وجود داشت که مسیحیان وفادار نزد دیوتْرِفیس بمانند، بی‌شک آنان چنین کاری را نمی‌کردند. او دوست داشت که جایگاه اول را در جماعت داشته باشد و احترام یوحنای رسول را نگاه نمی‌داشت و هیچ چیز از او نمی‌پذیرفت. او همچنین سخنان بدخواهانه در مورد یوحنای رسول و دیگران پخش می‌کرد. با این حال، یوحنا هرگز او را معلّمی کاذب خطاب نکرد، اما دیوتْرِفیس با اختیاراتی که رسولان داشتند، مخالفت می‌کرد. رفتار غیرمسیحی دیوتْرِفیس و میل شدیدش به کسب شهرت، وفاداری او را زیر سؤال برد. این گزارش نشان می‌دهد که افراد خودپسند و جاه‌طلب ممکن است تلاش کنند که در جماعت اِعمال نفوذ کرده، باعث تفرقه شوند. از این رو، یوحنای رسول نه تنها به گایوس بلکه به هر یک از ما نیز چنین گفته است: «نه بدی، بلکه نیکویی را سرمشق خود ساز.»—۳یو ۱۱.
داشتن دلیلی عالی برای انجام کار نیکو
مسیحی دیگری به نام دیمیتریوس رفتاری برخلاف دیوتْرِفیس داشت. یوحنا از او به عنوان نمونه‌ای خوب یاد می‌کند و می‌گوید: «همه در مورد دیمیتریوس به‌نیکی شهادت می‌دهند . . . در واقع، ما نیز در مورد او شهادت می‌دهیم و تو نیز می‌دانی که شهادت ما راست است.» (۳یو ۱۲) شاید دیمیتریوس به کمک گایوس نیاز داشت و نامهٔ سوم یوحنا همچون معرفی‌نامه و توصیه‌نامه‌ای در مورد دیمیتریوس به گایوس بود. ممکن است دیمیتریوس خود شخصاً این نامه را به گایوس داده باشد. او که یکی از فرستادگان یوحنای رسول یا شاید یکی از سرپرستان سیّار بود، به احتمال زیاد بر گفته‌های یوحنا اعتبار بیشتری بخشید.
اگر گایوس مهمان‌نواز بود، چرا یوحنا او را تشویق کرد که همواره مهمان‌نواز باشد؟ آیا یوحنا متوجه شده بود که گایوس نیاز به شجاعت بیشتری دارد؟ آیا به دلیل این که دیوتْرِفیس سعی می‌کرد مسیحیان مهمان‌نواز را از جماعت بیرون کند، یوحنا نگران بود که گایوس دچار شک و تردید شود؟ حال دلیل آن هر چه که باشد، یوحنا به گایوس اینچنین اطمینان داد: «هر که نیکویی می‌کند از خداست.» (۳یو ۱۱) این دلیلی عالی است که به انجام کار نیکو ادامه دهیم.
آیا نامهٔ یوحنا گایوس را برانگیخت که همواره مهمان‌نواز باشد؟ این که نامهٔ سوم یوحنا در کتاب مقدّس حفظ شده است و به دست دیگران رسیده است تا همه برانگیخته شوند ‹نیکویی را سرمشق خود سازند،› نشان می‌دهد که گایوس این کار را انجام داده است.
از نامهٔ سوم یوحنا چه درسی می‌گیریم؟
ما از زندگی برادر عزیزمان گایوس اطلاعات زیادی در دست نداریم. با این همه، ما می‌توانیم از طریق این نامه که گوشه‌ای از زندگی او را نمایان می‌سازد، درس‌های زیادی بیاموزیم.
چگونه می‌توانیم ‹همواره مهمان‌نواز باشیم›؟
نخست این که همهٔ ما تا اندازه‌ای مدیون اشخاص وفاداری هستیم که برای شناساندن حقیقت به ما، حاضر شدند مشکلات سفر را تحمّل کنند. امروزه شاید همهٔ اعضای جماعت مسیحی برای اعلام خبر خوش پادشاهی خدا سفرهای طولانی نکنند. اما هر یک از ما می‌تواند همچون گایوس از کسانی مانند سرپرست سیّار و همسرش که سفر می‌کنند، به گونه‌ای حمایت و تشویق کند. یا شاید بتوانیم از برادران و خواهرانی حمایت و پشتیبانی کنیم که به دلیل نیاز بیشتر به مبشّر در داخل کشور یا به خارج از کشور سفر می‌کنند. باشد که همهٔ ما ‹سعی کنیم همواره مهمان‌نواز باشیم.›—روم ۱۲:۱۳؛ ۱تیمو ۵:۹، ۱۰.
دوم این که ما نباید تعجب کنیم اگر گاهی اوقات در جماعت مسیحی اختیارات برخی سرپرستان زیر سؤال برده شود. اختیارات یوحنا و پولُس رسول نیز زیر سؤال برده شد. (۲قر ۱۰:۷-۱۲؛ ۱۲:۱۱-۱۳) اگر با چنین اتفاقاتی در جماعت مواجه شویم، چگونه باید عمل کنیم؟ پولُس رسول در این مورد به تیموتائوس چنین پند داد: «خادم خداوند نباید نزاع کند، بلکه باید با همه مهربان باشد، صلاحیت تعلیم دادن داشته و در مقابل بدرفتاری بر خود مسلّط باشد. همچنین با ملایمت به مخالفان اندرز دهد.» حتی زمانی که احساسات‌مان تحریک می‌شود، باید از خود ملایمت نشان دهیم، شاید برخی از کسانی که انتقاد می‌کنند، به‌تدریج رفتارشان را اصلاح کنند. شاید یَهُوَه نیز «اجازه دهد که آنان توبه کنند و به شناخت دقیق حقیقت برسند.»—۲تیمو ۲:۲۴، ۲۵.
سوم این که هم‌ایمانانمان که با وجود مخالفت‌ها وفادارانه به یَهُوَه خدا خدمت می‌کنند، نیاز دارند به دلیل وفاداری‌شان به گرمی تحسین و تشویق شوند. قطعاً یوحنای رسول گایوس را تشویق کرد و به او اطمینان داد که کار درستی را انجام می‌دهد. به طور مشابه، پیران جماعت نیز باید از یوحنا سرمشق گرفته و برادران و خواهران را تشویق کنند تا آنان ‹خسته نشوند.›—اشع ۴۰:۳۱؛ ۱تسا ۵:۱۱.
نامهٔ یوحنای رسول به گایوس که به زبان یونانی نوشته شد، فقط ۲۱۹ کلمه دارد و کوتاه‌ترین کتاب در کتاب مقدّس است. با این حال، این نامه برای مسیحیان امروز واقعاً ارزشمند است.