کلام یَهُوَه زنده است

نکاتی از کتاب دوّم سموئیل

آیا لازمهٔ پذیرفتن حق حاکمیت یَهُوَه اطاعت کامل است؟‏ آیا شخص وفادار همیشه آنچه در نظر خدا درست است انجام می‌دهد؟‏ یَهُوَه «موافق دل خود» چه نوع اشخاصی را پیدا می‌کند؟‏ (‏ ۱سموئیل ۱۳:‏۱۴‏)‏ کتاب دوّم سموئیل جواب‌های قانع‌کننده‌ای به این سؤالات می‌دهد.‏

دو نبی باستان به نام ناتان و جاد که با داود پادشاه بسیار نزدیک بودند کتاب دوّم سموئیل را به نگارش در آوردند.‏a نگارش آن در سال ۱۰۴۰ ق.‏د.‏م.‏ یعنی در پایان ۴۰ سال سلطنت داود به اتمام رسید؛‏ قسمت عمدهٔ آن مربوط به زندگی داود و رابطه‌اش با یَهُوَه است.‏ در این شرح حال مهیج،‏ نقل شده است که چگونه قومی ازهم‌گسیخته توسط پادشاهی دلیر به حکومتی متحد و پر رونق تبدیل می‌شود.‏ عواطف عمیق انسانی بر هیجان این گزارش می‌افزاید.‏

‏‹ داود ترقی کرده،‏ بزرگ شد›‏

‏(‏ ۲سموئیل ۱:‏۱–‏۱۰:‏۱۹‏)‏

عکس‌العمل داود نسبت به خبر مرگ شاؤل و یوناتان مشخص‌کنندهٔ احساساتش به آن‌ها و یَهُوَه است.‏ داود در حِبرون به عنوان پادشاه سِبط یهودا منصوب می‌شود.‏ اِیشْبُوشَت پسر شاؤل بر بقیهٔ اسرائیل پادشاه می‌گردد.‏ داود همچنان ‹ترقی کرده،‏ بزرگ می‌شود› و بعد از هفت سال و نیم بر تمام اسرائیل سلطنت می‌کند.‏ —‏ ۲سموئیل ۵:‏۱۰‏.‏

وی اورشلیم را از دست یَبُوسیان می‌گیرد و آن را پایتخت سلطنت خود می‌سازد.‏ تلاش او برای انتقال صندوق عهد به اورشلیم منجر به فاجعه می‌شود.‏ ولی برای بار دوّم موفق شده،‏ در جلوی صندوق عهد با شادی می‌رقصد.‏ یَهُوَه با داود عهدی در رابطه با سلطنت می‌بندد.‏ از آنجایی که خدا با داود است وی بر دشمنانش غالب می‌آید.‏

پاسخ به پرسش‌های مربوط به آیات:‏

۲:‏۱۸ ‏—‏ چرا یُوآب و دو برادرش به اسم مادرشان صَرُویَه نامیده شده‌اند؟‏ در متون عبرانی کتاب مقدّس شجره‌نامه‌ها معمولاً بر طبق نام پدر گزارش شده‌اند.‏ احتمالاً شوهر صَرُویَه نابهنگام مرده بود،‏ یا شایسته نبود که نام او را در نوشته‌های مقدّس بگنجانند.‏ شاید نام صَرُویَه به این دلیل ذکر شده است که خواهر یا ناخواهری داود بود.‏ (‏ ۱تواریخ ۲:‏۱۵،‏ ۱۶‏)‏ تنها اشاره‌ای که به پدر آن‌ها شده است به قبر او در بیت‌لَحَم است.‏ —‏ ۲سموئیل ۲:‏۳۲‏.‏

۵:‏۱،‏ ۲ ‏—‏ داود چه مدت بعد از کشته شدن اِیشْبُوشَت بر تمام اسرائیل پادشاه شد؟‏ منطقی است که شروع سلطنت دو سالهٔ اِیشْبُوشَت مدت کوتاهی بعد از کشته شدن شاؤل باشد،‏ تقریباً همزمان با پادشاهی داود در حِبرون.‏ داود از آنجا به مدت هفت سال و نیم بر یهودا سلطنت کرد.‏ سپس قبل از آنکه بر تمامی اسرائیل پادشاه گردد پایتخت خود را به اورشلیم انتقال داد.‏ بنابراین آغاز سلطنت وی بر کل اسرائیل پنج سال بعد از مرگ اِیشْبُوشَت بود.‏ —‏ ۲سموئیل ۲:‏۳،‏ ۴،‏ ۸-‏۱۱؛‏ ۵:‏۴،‏ ۵‏.‏

۸:‏۲ ‏—‏ بعد از شکست موآب،‏ داود چندتن از اسرا را کشت و چندتن را عفو کرد‏؟‏ کتاب مقدس تعداد دقیق کشته‌شدگان را معین نکرده است.‏ داود موآبیان را کنار هم در یک ردیف خواباند.‏ سپس با یک ریسمان آن‌ها را اندازه گرفت.‏ به اندازهٔ دوسوم طول آن ریسمان اسرای موآبی را کشت و بقیه را عفو نمود.‏

از این آیات چه می‌آموزیم؟‏

۲:‏۱؛‏ ۵:‏۱۹،‏ ۲۳‏.‏ داود قبل از تصرّف حِبرون و حمله به دشمنانش از یَهُوَه راهنمایی خواست.‏ ما نیز می‌باید قبل از گرفتن تصمیمی که می‌تواند بر رابطه‌مان با یَهُوَه تأثیر بگذارد از او تقاضای راهنمایی کنیم.‏

۳:‏۲۶-‏۳۰‏.‏ انتقامجویی عواقب سختی به همراه می‌آورد.‏ —‏ رومیان ۱۲:‏۱۷-‏۱۹‏.‏

۳:‏۳۱-‏۳۴؛‏ ۴:‏۹-‏۱۲‏.‏ داود کینه‌توز نبود و دشمنی نمی‌کرد.‏ ما نیز باید در این زمینه از او سرمشق بگیریم.‏

۵:‏۱۲‏.‏ هرگز نباید فراموش بکنیم که یَهُوَه راه‌های خود را به ما تعلیم داده و این امکان را به وجود آورده است که با او رابطهٔ خوبی داشته باشیم.‏

۶:‏۱-‏۷‏.‏ نیّت خوب داود برای انتقال صندوق عهد به نتیجه نرسید چرا که با حمل آن بر روی گاری شریعت خدا را زیر پا گذاشت.‏ (‏ خروج ۲۵:‏۱۳،‏ ۱۴؛‏ اعداد ۴:‏۱۵،‏ ۱۹؛‏ ۷:‏۷-‏۹‏)‏ قصد نیک عُزَّه نیز فرامین خدا را تغییر نداد.‏

۶:‏۸،‏ ۹‏.‏ در چنین موقعیتی داود از عمل خدا غمگین شد و بعد ترسید،‏ شاید حتی خدا را مسئول آن فاجعه دانست.‏ باید مواظب باشیم یَهُوَه را مسئول مشکلاتی که در اثر زیر پا گذاشتن احکامش به وجود آمده است ندانیم.‏

۷:‏۱۸،‏ ۲۲،‏ ۲۳،‏ ۲۶‏.‏ تواضع داود در برابر یَهُوَه،‏ غیرت و علاقه‌اش به جلال دادن نام وی خصوصیاتی است که می‌توانیم از آن سرمشق بگیریم.‏

۸:‏۲‏.‏ این واقعه تحقق نبوّتی بود که ۴۰۰ سال پیش از آن پیشگویی شده بود.‏ (‏ اعداد ۲۴:‏۱۷‏)‏ کلام یَهُوَه همیشه به تحقق می‌پیوندد.‏

۹:‏۱،‏ ۶،‏ ۷‏.‏ داود به قولی که داده بود عمل کرد.‏ ما نیز باید تمام سعی خود را در عمل کردن به قولی که داده‌ایم بکنیم.‏

یَهُوَه بلا را بر مسح‌شدهٔ خود نازل می‌کند

‏(‏ ۲سموئیل ۱۱:‏۱–‏۲۰:‏۲۶‏)‏

یَهُوَه به داود می‌گوید:‏ «من از خانهٔ خودت بدی را بر تو عارض خواهم گردانید و زنان تو را پیش چشم تو گرفته،‏ به همسایه‌ات خواهم داد،‏ و او در نظر این آفتاب،‏ با زنان تو خواهد خوابید.‏» (‏ ۲سموئیل ۱۲:‏۱۱‏)‏ دلیل این سخن چیست؟‏ دلیل آن گناهی است که داود با بَتْشَبَع مرتکب شد.‏ بااینکه داودِ نادم بخشیده شده است ولی نمی‌تواند از عواقب گناهش فرار کند.‏

در ابتدا فرزندی که بَتْشَبَع زاییده است می‌میرد.‏ سپس اَمْنُون به دختر باکرهٔ داود یعنی تامار،‏ خواهر ناتنی خود تجاوز می‌کند.‏ برادر تنی تامار اَبْشالوم انتقام خواهرش را از اَمْنُون گرفته،‏ او را می‌کشد.‏ اَبْشالوم بر ضدّ پدرش توطئه کرده،‏ خود را در حِبرون پادشاه اعلام می‌کند.‏ داود مجبور به فرار از اورشلیم می‌شود ولی ده ندیمهٔ خود را برای نگهداری از خانه در اورشلیم می‌گذارد و اَبْشالوم با آن‌ها همبستر می‌شود.‏ داود زمانی دوباره سلطنتش را به دست می‌آورد که اَبْشالوم مرده است.‏ شَبَع بنیامینی بر ضدّ داود شورش می‌کند ولی با مرگش آن شورش می‌خوابد.‏

پاسخ به پرسش‌های مربوط به آیات:‏

۱۴:‏۷ ‏—‏ عبارت «اخگرِ مرا» در این آیه نشانگر چیست؟‏ شعلهٔ اخگر یا زغال افروخته‌ای که به آرامی می‌سوزد بر نسل باقی‌ماندهٔ آن زن دلالت دارد.‏

۱۹:‏۲۹ ‏—‏ هنگامی که مَفِیبوشَت موضوع را توضیح می‌داد چرا عکس‌العمل داود چنین بود؟‏ داود بحتم با شنیدن توضیح مَفِیبوشَت دریافت که سخنان صیبا را به اشتباه پذیرفته است.‏ (‏ ۲سموئیل ۱۶:‏۱-‏۴؛‏ ۱۹:‏۲۴-‏۲۸‏)‏ از قرار معلوم این موضوع داود را آزار داد و نمی‌خواست چیز بیشتری در مورد آن موضوع بشنود.‏

از این آیات چه می‌آموزیم؟‏

۱۱:‏۲-‏۱۵‏.‏ ذکر اعتراف صادقانهٔ گناه داود در کتاب مقدّس ثابت می‌کند که این کتاب الهام‌شده از خداست.‏

۱۱:‏۱۶-‏۲۷‏.‏ هنگامی که مرتکب گناهی بزرگ شدیم نباید همچون داود آن را مخفی نگه داریم.‏ بلکه باید گناهمان را به یَهُوَه اعتراف کنیم و در پی کمک پیران جماعت باشیم.‏ —‏ امثال ۲۸:‏۱۳؛‏ یعقوب ۵:‏۱۳-‏۱۶‏.‏

۱۲:‏۱-‏۱۴‏.‏ ناتان سرمشق خوبی برای پیران جماعت از خود به جا گذاشت.‏ ایشان منصوب شده‌اند تا به کسانی که در راه گناه قرار گرفته‌اند کمک کنند.‏ پیران می‌باید این مسئولیت را با مهارت انجام دهند.‏

۱۲:‏۱۵-‏۲۳‏.‏ نگرش صحیح داود به اتفاقی که برایش افتاده بود موجب شد تا عکس‌العملی درست نسبت به آن مصیبت داشته باشد.‏

۱۵:‏۱۲؛‏ ۱۶:‏۱۵،‏ ۲۱،‏ ۲۳‏.‏ وقتی که مشخص شد اَبْشالوم بر تخت سلطنت خواهد نشست غرور و جاه‌طلبی مشاور باهوشی به نام اَخیتُوفَل باعث شد به داود خیانت کند.‏ داشتن هوش،‏ بدون صفات تواضع و وفاداری می‌تواند دامی برای شخص باشد.‏

۱۹:‏۲۴،‏ ۳۰‏.‏ مَفِیبوشَت حقیقتاً از احسان داود قدردان بود.‏ او در رابطه با صیبا کاملاً تصمیم پادشاه را پذیرفت.‏ قدردانی از یَهُوَه و سازمانش می‌باید ما را به اطاعت برانگیزد.‏

۲۰:‏۲۱،‏ ۲۲‏.‏ حکمت یک نفر می‌تواند بسیاری را از مصیبت برهاند.‏ —‏ جامعه ۹:‏۱۴،‏ ۱۵‏.‏

‏‹بهتر است به دست یَهُوَه بیفتم›‏

‏(‏ ۲سموئیل ۲۱:‏۱–‏۲۴:‏۲۵‏)‏

قحطی به مدت سه سال اسرائیل را فرا گرفته است چرا که شاؤل با کشتن جِبْعُونیان خون به گردن اسرائیلیان گذاشته بود.‏ (‏ یوشَع ۹:‏۱۵‏)‏ جِبْعُونیان برای گرفتن انتقام درخواست می‌کنند که هفت پسر شاؤل کشته شوند.‏ داود نیز آنان را به دست جِبْعُونیان می‌دهد و خشکسالی با رگبار باران به پایان می‌رسد.‏ بعد از آن چهار غول فلسطی «به دست داود و به دست بندگانش» می‌افتند.‏ —‏ ۲سموئیل ۲۱:‏۲۲‏.‏

داود با یک سرشماری غیرقانونی مرتکب گناهی بزرگ می‌شود.‏ وی توبه کرده،‏ انتخاب می‌کند که «به دست خداوند»‏ بیفتد.‏ (‏ ۲سموئیل ۲۴:‏۱۴‏)‏ در نتیجه ۷۰٬۰۰۰ نفر در اثر وبا جان خود را از دست می‌دهند.‏ داود از احکام خدا پیروی می‌کند و مصیبت از آنان می‌گذرد.‏

پاسخ به پرسش‌های مربوط به آیات:‏

۲۱:‏۸ ‏—‏ چرا نوشته شده است که میکال دختر شاؤل پنج پسر داشت در حالی که در دوّم سموئیل ۶:‏۲۳ آمده است که بی‌اولاد از دنیا رفت؟‏ توضیحی که در همه جا پذیرفته شده است این است که آنان پسران خواهرش میرَب بودند که زن عَدْرِئیل بود.‏ ظاهراً میرَب پیش از آن فوت کرده و میکالِ بی‌اولاد آنان را به فرزندی قبول کرده بود.‏

۲۱:‏۹،‏ ۱۰ ‏—‏ رِصْفَه در سوگ دو پسرش و نوه‌های شأول چه مدت از اجساد آنان پاسبانی کرد؟‏ آن هفت نفر «در ابتدای ایّام حصاد» یعنی در مارس یا آوریل به دار آویخته شدند.‏ بدن آنان بی‌حفاظ بر روی کوه باقی ماند.‏ رِصْفَه شب و روز از آن اجساد تا زمانی که یَهُوَه با فرو کشیدن خشمش به خشکسالی پایان داد نگهبانی کرد.‏ مطمئناً رگبار باران نمی‌توانست قبل از اتمام موسم حصاد در ماه اکتبر بوده باشد.‏ از این رو،‏ رِصْفَه به مدت پنج یا شش ماه عزادار بود و شب‌ها بر روی کوه پاسبانی می‌کرد.‏ داود از آن پس استخوان‌های آن مردان را دفن کرد.‏

۲۴:‏۱ ‏—‏ چرا سرشماری قوم برای داود گناهی بزرگ محسوب شد؟‏ در شریعت چنین کاری گناه محسوب نمی‌شد.‏ (‏ اعداد ۱:‏۱-‏۳؛‏ ۲۶:‏۱-‏۴‏)‏ در کتاب مقدّس مشخص نشده است داود به چه منظور دست به این عمل زد.‏ ولی در اوّل تواریخ ۲۱:‏۱ آمده است شیطان او را برای سرشماری قوم برانگیخت.‏ در هر حال،‏ یُوآب سردار لشکر داود می‌دانست سرشماری قوم عملی اشتباه است و سعی کرد داود را از این کار باز دارد.‏

از این آیات چه می‌آموزیم؟‏

۲۲:‏۲-‏۵۱‏.‏ داود در سرود خود به زیبایی یَهُوَه را به عنوان خدای حقیقی‌ای که می‌باید مطلقاً به او توکّل کرد وصف کرده است.‏

۲۳:‏۱۵-‏۱۷‏.‏ داود به قدری برای شریعت خدا در رابطه با خون و زندگی احترام قائل بود که در آن موقعیت هم حاضر نشد تن به کاری دهد که موجب شکستن شریعت خدا شود.‏ ما هم باید چنین طرز فکری را نسبت به همهٔ احکام خدا در خود بپرورانیم.‏

۲۴:‏۱۰‏.‏ وجدان داود او را به توبه برانگیخت.‏ آیا وجدان ما نیز همچون وجدان داود به خوبی کار می‌کند تا عکس‌العملی مشابه نشان دهیم؟‏

۲۴:‏۱۴‏.‏ داود به خوبی می‌دانست که یَهُوَه از انسان‌ها رحیم‌تر است.‏ آیا چنین اعتقاد راسخی در ما نیز وجود دارد؟‏

۲۴:‏۱۷‏.‏ داود از اینکه گناهش برای تمامی قوم مصیبت به بار آورده بود احساس پشیمانی می‌کرد.‏ شخص توبه‌کار نیز از اینکه عملش شاید موجب ننگ جماعت شده باشد می‌باید احساس ندامت کند.‏

ما قادریم ‹موافق دل یَهُوَه› عمل کنیم

پادشاه دوّم اسرائیل ثابت کرد که ‹موافق دل یَهُوَه› عمل می‌کند.‏ (‏ ۱سموئیل ۱۳:‏۱۴‏)‏ داود هرگز معیارهای عادلانه خدا را زیر سؤال نبرد و سعی نکرد مستقل از خدا راه خود را ادامه دهد.‏ وی هر بار که به اشتباهش پی می‌برد به گناه خود اعتراف می‌کرد،‏ توبیخ را می‌پذیرفت و طریقش را اصلاح می‌کرد.‏ داود مردی وفادار بود.‏ آیا عاقلانه نیست رفتاری همچون داود داشته باشیم،‏ بخصوص وقتی که به اشتباه خود پی می‌بریم؟‏

سرگذشت داود به روشنی نشان می‌دهد که به رسمیت شناختن حق حاکمیت یَهُوَه بر این دلالت دارد که معیارهای او را در رابطه با نیک و بد بپذیریم و وفادارانه به آن‌ها گردن نهیم.‏ عمل به چنین کاری در توان ماست.‏ حقیقتاً باید برای درس‌هایی که از کتاب دوّم سموئیل می‌گیریم ارزش قائل شویم!‏ کلام الهام‌شده در این بخش از کتاب مقدّس براستی زنده و مقتدر است.‏ —‏ عبرانیان ۴:‏۱۲‏.‏

‏[پاورقی]‏

‏[تصویر در صفحهٔ ۱۹]‏

فراموش نکردن این موضوع که چه کسی داود را پادشاه کرد او را متواضع ساخت

‏[تصویر در صفحهٔ ۲۱]‏

‏«اینک من از خانهٔ خودت بدی را بر تو عارض خواهم گردانید»‏

بَتْشَبَع

تامار

اَمْنُون