Jozɛfu Alimatéenu ɔ Xlɛ́ Ðɔ Emi Nyí Ahwanvu Jezu Tɔn
JOZƐFU ALIMATÉENU Ɔ, é vɛwǔ n’i bɔ é na tuùn lee é mɔ akɔnkpinkpan gbɔn bo sɛkpɔ tokpɔngán Hlɔma tɔn é. È tuùn Pɔnsu Pilatu ɖɔ é nyí mɛɖé bɔ nǔ e é xwè é jɛn é nɔ wà. Amɔ̌, cobonu è na ɖi Jezu lee é jɛxa gbɔn é ɔ, mɛɖé ɖó na byɔ cyɔ tɔn Pilatu bo yí sín atín ɔ jí. Nǔ lɛ wá huzu bɔ lee Jozɛfu lin ɖɔ nukɔn kpinkpan ɛ na vɛwǔ sɔ́ é ɔ, é sɔ́ wá nyí mɔ̌ ǎ. Ee sɔja ɖokpo na ɛ ganjɛwu gudo ɖɔ Jezu ko kú é ɔ, Pilatu yí gbè nú nǔ e é byɔ é. Enɛ wu ɔ, Jozɛfu ɖò wuvɛ̌ sè wɛ ɖò lanmɛ cobo ka kanwezun yì fí e è hu Jezu ɖè é.—Mak. 15:42-45.
Mɛ̌ ka nyí Jozɛfu Alimatéenu ɔ?
Etɛ ka dɔn é kpo Jezu kpo cá?
Etɛwu tan tɔn ka ɖó na xɔ akwɛ nú we?
HAGBƐ̌ HWƐÐƆXƆSA ÐAXÓ JWIFU LƐ TƆN TƆN ÐÉ
Wɛnɖagbe-Wema Maki tɔn ɖɔ ɖɔ Jozɛfu “nyí mɛ nukúnɖeji ɖokpo ɖò toxóɖɔgbɛ́ Jwifu lɛ tɔn mɛ.” Ðò ninɔmɛ elɔ mɛ ɔ, Hwɛɖɔxɔsa Ðaxó Jwifu lɛ tɔn jɛn lɛ́ nyí toxóɖɔgbɛ́ ɔ. (Mak. 15:1, 43) Hǔn, Jozɛfu nyí gǎn ɖokpo nú togun tɔn nɛ; enɛ xlɛ́ nǔ e wu é sixu yì mɔ tokpɔngán Hlɔma tɔn é. Dɔkunnɔ e Jozɛfu lɛ́ nyí é lɔ sɔ́ nyí nǔkpacamɛ ɖé ǎ.—Mat. 27:57.
A ka ɖó akɔnkpinkpan e na zɔ́n bɔ a na yí gbè ɖɔ Jezu nyí Axɔsu towe é à?
Kplékplé Hwɛɖɔxɔsa Ðaxó Jwifu lɛ tɔn tɔn gbɛ́ wǎn nú Jezu. Mɛ e ɖ’emɛ lɛ é blasé bo na hu i. Amɔ̌, è ylɔ Jozɛfu ɖɔ “gbɛtɔ́ ayijlɔjlɔnɔ, hwɛjijɔnɔ.” (Luk. 23:50) É gbɔn vo nú hagbɛ̌ tɔn e ɖò Hwɛɖɔxɔsa Ðaxó Jwifu lɛ tɔn é gègě, ɖó éyɛ nɔ zán gbɛ̀ jlɔjlɔ, bo ɖó walɔ ɖagbe bo nɔ wà nǔ e wu é kpé é bǐ bo na setónú nú sɛ́n Mawu tɔn lɛ. É lɛ́ “ɖò te kpɔ́n axɔsuɖuɖu Mawu tɔn,” enɛ xlɛ́ nǔ e wu é wá nyí ɖokpo ɖò ahwanvu Jezu tɔn lɛ mɛ é. (Mak. 15:43; Mat. 27:57) Jlǒ syɛnsyɛn e é ɖó nú nugbǒ kpo hwɛjijɔ kpo é zɔ́n bɔ wɛn Jezu tɔn dɔn ɛ.
AHWANVU E MA NƆ ÐÈ ÉÐÉE XLƐ́ Ǎ É ÐÉ
Jaan 19:38 ɖɔ ɖɔ Jozɛfu “nɔ jló na ɖexlɛ́ ɖɔ emi ɖò Jezu sín ahwanvu lɛ mɛ ǎ; ɖó é nɔ ɖò xɛsi ɖi nú Jwifugán lɛ wɛ.” Etɛ ɖi xɛsi na wɛ Jozɛfu ka ɖè? É tuùn ɖɔ Jwifu lɛ gbɛ́ wǎn nú Jezu bo kanɖeji bo na nya mɛɖebǔ e yí gbè ɖɔ emi ɖi nǔ n’i é sín kplɔ́ngbasá ɔ. (Jaan 7:45-49; 9:22) Nú è nya mɛɖé sín kplɔ́ngbasá ɔ ɔ, é ɖexlɛ́ ɖɔ Jwifu hàtɔ́ tɔn lɛ na gbɛ́ ɛ, sɔ́ na ɖó kɔ ɖě wǔ tɔn ǎ, lobo na wà nǔ xá ɛ ɖi mɛ e è ɖè ɖó vo é. Enɛ wu ɔ, Jozɛfu xò nǔ kpɔ́n bo na ɖɔ ɖò agbawungba ɖɔ emi ɖi nǔ nú Jezu. Mɔ̌ wiwa na zɔ́n bɔ tɛn e mɛ é ɖè é kpo sísí e è nɔ ɖó n’i é kpo na bú.
Jozɛfu wɛ nyí mɛ ɖokpo géé e ɖò ninɔmɛ vɛwǔ enɛ mɛ é ǎ. Sɔgbe xá Jaan 12:42 ɔ, “Jwifugán lɛ gègě ɖi nǔ nú Jezu; ye ka ɖè nùɖiɖi yetɔn xlɛ́ ǎ, Falizyɛn lɛ táa wá nya ye sín kplɔ́ngbasá lɛ.” Mɛ ɖevo e ɖò ninɔmɛ ɖokpo ɔ mɛ é wɛ nyí Nikodɛmu ee nyí hagbɛ̌ Hwɛɖɔxɔsa Ðaxó Jwifu lɛ tɔn tɔn ɖé é.—Jaan 3:1-10; 7:50-52.
Jozɛfu ka nyí ahwanvu ɖé, amɔ̌, é sixu glá bo ɖɔ tɔ́n ǎ. Nú mǐ kpɔ́n nǔ e Jezu ɖɔ é ɔ, nǔ enɛ ɔ syɛn tawun. É ɖɔ: “Mɛ e na ɖɔ ɖò mɛ bǐ nukɔn ɖɔ emi nyí ahwanvu ce ɔ, nyɛ lɔmɔ̌ na ɖekúnnu n’i ɖò Tɔ́ ce e ɖò [jixwé] ɔ nukɔn. Loɔ, mɛɖé gbɛ́ ɖò gbɛtɔ́ lɛ nukɔn ɖɔ emi kún tuùn mì ó ɔ, nyɛ lɔmɔ̌ na gbɛ́ ɖò Tɔ́ ce e ɖò [jixwé] ɔ nukɔn ɖɔ un kún tuùn i ó.” (Mat. 10:32, 33) Jozɛfu gbɛ́ ɖɔ emi kún tuùn Jezu ó tawun ǎ, mɔ̌ jɛn é ma ka lɛ́ kpankɔ́n bo yí gbè ɖɔ emi ɖó nùɖiɖi n’i ǎ é nɛ. Mɔ̌ wɛ a nɔ bló à?
Jozɛfu ka wà nǔ ɖagbe ɖé. Biblu ɖɔ ɖɔ é kún nɔ gudo nú sé e Hwɛɖɔxɔsa Ðaxó Jwifu lɛ tɔn bla dó Jezu wu é ó. (Luk. 23:51) Lee mɛɖé lɛ ɖɔ gbɔn é ɔ, Jozɛfu ɖò tɛn ɔ mɛ hwenu e è ɖó hwɛ nú Jezu é ǎ. Ðebǔ wɛ é na bo nyí ɔ, hwɛagɔɖiɖɔ enɛ na ko vɛ́ nú Jozɛfu tawun, amɔ̌, é sixu wà nǔ ɖebǔ dó ɖó te ǎ.
É ÐU ÐÒ NǓXOKPƆ́N JÍ
É ɖò wɛn ɖɔ hwenu e Jezu kú é ɔ, Jozɛfu na ko ɖu ɖò xɛsi tɔn lɛ jí, lobo wá gbeta ɔ kɔn bo na nɔ gudo nú ahwanvu Jezu tɔn lɛ. Gbeta enɛ e kɔn é wá é tɔ́n ɖò xó e ɖò Maki 15:43 mɛ é mɛ: “É ɖó akɔnkpinkpan, bo yì mɔ Pilatu, bo byɔ ɛ Jezu sín cyɔ.”
É cí ɖɔ Jozɛfu ɖò tɛn ɔ mɛ hwenu e Jezu kú é ɖɔhun. Nugbǒ ɔ, é ko tuùn ɖɔ Jezu kú cobɔ Pilatu tlɛ wá sè lɔ. Enɛ ɔ wu ɔ, hwenu e Jozɛfu byɔ cyɔ Jezu tɔn é ɔ, “lee [Jezu] yawu kú gbɔn ɔ kpaca” tokpɔngán ɔ. (Mak. 15:44) Mɔ e Jozɛfu mɔ wuvɛ̌ e Jezu sè ɖò yatín ɔ jí é wɛ ka sísɛ́ ɛ vlafo bɔ é vɔ́ tamɛ lin bo wá gbeta ɔ kɔn bo xlɛ́ ɖɔ emi nyí ahwanvu Jezu tɔn à? É sixu nyí mɔ̌. Gbɔn gudo bǐ ɔ, nùɖé sísɛ́ Jozɛfu bɔ é wà nǔ. É sɔ́ na nyí ahwanvu e ma nɔ ɖè éɖée xlɛ́ ǎ é ɖé ǎ.
JOZƐFU ÐI JEZU
Sɛ́n Jwifu lɛ tɔn byɔ ɖɔ è ni ɖi mɛ e è ɖó kúhwɛ na lɛ é cobonu hwe ni yì xɔ. (Sɛ́n. 21:22, 23) Hlɔmanu lɛ ɔ, yedɛɛ lɛ ka nɔ jó dakaxotɔ́ e ye hu lɛ é sín cyɔ dó sɔ́ nyì kpò ɔ wu kaka bɔ é nɔ gblé, alǒ, ye nɔ sɔ́ nyì dó yɔdo kpaà ɖé mɛ. Amɔ̌, Jozɛfu ba ɖɔ é ni nyí mɔ̌ nú Jezu ǎ. Jozɛfu ɖó yɔdo e è kun dó só xomɛ é yɔyɔ̌ ɖokpo bɔ é ɖò fí e è hu Jezu ɖè é kpá. Yɔdo enɛ e è ma ko zán ǎ é xlɛ́ ɖɔ Jozɛfu sɛ̀ tɛn sín Alimatéea wá Jeluzalɛmu b’ɛ lín ǎ, bo jló na sɔ́ fí enɛ dó ɖó fí e na nyí yɔxwé xwédo tɔn tɔn é. (Luk. 23:53; Jaan 19:41) Jezu e Jozɛfu ɖi dó yɔdo éɖesunɔ tɔn mɛ é nyí xomɛnyínyɔ́nú ɖé bɔ é wà, enɛ lɛ́ zɔ́n bɔ nǔɖɔɖ’ayǐ e kúnkplá Mɛsiya ɔ bo ɖɔ ɖɔ è na ɖi i “ɖó dɔkunnɔ lɛ tɛntin” é jɛnu.—Eza. 53:5, 8, 9.
Nùɖé tíìn vlafo bɔ a ylɔ ɖɔ nùjɔnǔ hú kancica e ɖò hwi kpo Jehovah kpo tɛntin é wɛ à?
Wɛnɖagbe-Wema ɛnɛ lɛ bǐ xlɛ́ ɖɔ ee è ɖè Jezu sín cyɔ sín atín ɔ wu é ɔ, Jozɛfu lɛ́ akwɛnúvɔ yɔyɔ̌ ɖé dó bo sɔ́ ɛ mlɔ́ yɔdo éɖesunɔ tɔn mɛ. (Mat. 27:59-61; Mak. 15:46, 47; Luk. 23:53, 55; Jaan 19:38-40) Mɛ ɖokpo géé e è ɖɔ lě tawun ɖɔ é d’alɔ Jozɛfu é wɛ nyí Nikodɛmu e hɛn nùsawǔ wǎn ɖagbenɔ e è nɔ sá nú cyɔ é wá é. Ðó mɛ wè enɛ lɛ nyí gbɛtɔ́ nukúnɖeji lɛ wutu ɔ, é cí ɖɔ yeɖesunɔ kún sɔ́ cyɔ ɔ ó ɖɔhun. É na ko ɖibla nyí ɖɔ mɛsɛntɔ́ lɛ wɛ ye zɔ́n bɔ ye sɔ́ cyɔ ɔ bo ɖi. Nú é tlɛ nyí mɛsɛntɔ́ lɛ wɛ ye zán ɔ, azɔ̌ e mɛ nya wè enɛ lɛ dó kɔ é nyí nǔ bo d’ayihun ǎ. Mɛɖebǔ e sɛkpɔ cyɔ é na nyí mɛ blíblí nú azǎn tɛnwe bɔ nǔ ɖebǔ e wu é ɖ’alɔ é na nyí nùblibli. (Kɛ́n. 19:11; Ajée 2:13) Ninɔmɛ enɛ na byɔ ɖò ye sí ɖɔ ye ni nɔ zɔ nú mɛ ɖevo lɛ ɖò aklunɔzán gbla Dindinwayixwe ɔ tɔn mɛ, lobo ka na lɛ́ ɖ’alɔ ɖò nǔwiwa e kúnkplá ɛ lɛ é kpo xwè ɔ kpo ɖě mɛ ǎ. (Kɛ́n. 9:6) Tuto cyɔɖiɖi Jezu tɔn tɔn sín nǔ e Jozɛfu sɔ́ é sixu lɛ́ zɔ́n bɔ azɔ̌gbɛ́ tɔn lɛ na cá ɛ ko. Amɔ̌, fí e é jɛ dìn é ɔ, é sɔ́ jlǒ dó yí gbè nú nǔ e Jezu ɖiɖi lee é jɛxa gbɔn é na jì lɛ é, lobo yí gbè ɖò agbawungba ɖɔ emi nyí ahwanvu Klisu tɔn.
TAN JOZƐFU TƆN SÍN FIFO
Ee Wɛnɖagbe-Wema lɛ ɖɔ ɖiɖi Jezu tɔn xó gudo é ɔ, Biblu sɔ́ ɖɔ xó dó Jozɛfu Alimatéenu ɔ wu ɖě ǎ, bɔ enɛ zɔ́n bɔ è sixu kàn nǔ elɔ e ɖò wɛn é byɔ: Nɛ é tɔn ka wá nyí gbɔn? Nugbǒ ɔ wɛ nyí ɖɔ mǐ tuùn ǎ. Amɔ̌, nú mǐ kpɔ́n nǔ e jí mǐ ɖɔ xó dó wá yì é ɔ, é ɖò wɛn ɖɔ é ɖè éɖée xlɛ́ ɖi Klisanwun ɖé ɖò agbawungba. Ðò ninɔmɛ mɛtɛnkpɔn tɔn enɛ mɛ ɔ, nùɖiɖi kpo akɔnkpinkpan tɔn kpo fɔ́n bo ɖò jijɛji wɛ, é ɖekpo ǎ. Nǔ ɖagbe wɛ enɛ nyí.
Tan elɔ fɔ́n nùkanbyɔ e ɖokpo ɖokpo mǐtɔn ɖó na lin tamɛ d’eji é ɖé nyite: Tɛn e mɛ mǐ ɖè é, azɔ̌ mǐtɔn, nǔɖokan mǐtɔn lɛ, wanyiyi e mǐ ɖó nú xwédo mǐtɔn é kaka jɛ mǐɖée kannu e mǐ ɖè é jí ka ɖó na nyí nùjɔnǔ nú mǐ hú kancica e ɖò mǐ kpo Jehovah kpo tɛntin é wɛ à?
a É cí ɖɔ Alimatée wɛ nyí Hlama e è nɔ ylɔ ɖɔ Rentis (Rantis) égbé é. É wɛ nyí jɔtɛn gbeyiɖɔ Samuwɛli tɔn ee ɖó kilomɛtlu 35 mɔ̌ dó totaligbé Jeluzalɛmu tɔn é.—1 Sam. 1:19, 20.