Levítico
25 Jehová oñeʼẽ jey Moiséspe pe Sérro Sinaípe, ha heʼi chupe: 2 “Eñeʼẽ umi israelítape ha ere chupekuéra: ‘Peike vove pe yvy apromete vaʼekuépe peẽme,+ pekumpli vaʼerã Jehová léi oñeʼẽva pe sábadore ha napembaʼapói vaʼerã pende yvýre.+ 3 Seis áño pukukue reñemitỹ vaʼerã nde kokuépe ha ikatu rehakãʼo nde parralty, ha ikatúta rembyaty umi mbaʼe oprodusíva nde yvy.+ 4 Péro pe séptimo áño haʼe vaʼerã peteĩ sábado remombytuʼu hag̃ua nde yvy, pórke upéva peteĩ sábado Jehovápe g̃uarã. Nereñotỹi vaʼerã mbaʼeve nde kokuépe ha nerehakãʼói vaʼerã nde parralty. 5 Umi kóga heñóiva ijehegui rei remonoʼõmba riréma umi mbaʼe reñotỹ vaʼekue, umíva neremonoʼõvéima vaʼerã. Ha upe oprodusíva umi parrál máta noñehakãʼói vaʼekue, upéva nerembyatýi vaʼerã. Un áño kompletoite remombytuʼu vaʼerã nde kokue. 6 Péro ikatu reʼu umi kóga ha yva heñóiva ijehegui rei pe séptimo áñope. Ikatu avei hoʼu umi nde esklávo ha eskláva, ne personalkuéra ha umi extranhéro oikóva pende apytépe. 7 Ha ikatu avei hoʼu umi ne rymba ha umi animál salváhe. Entéro mbaʼe oprodusíva pe yvy ikatu peʼu.
8 Pekonta vaʼerã 7 vése 7 áño sabático, upéicharõ en totál ohupytýta 49 áño. 9 Og̃uahẽ vove pe día 10 del séptimo mes, pe Día Oñeperdonaha umi Pekádo,+ upe díape peẽ pembopu hatã porã vaʼerã pe turu, ikatu hag̃uáicha oñehendu oparupiete. 10 Pe áño 50 katu sagrádo vaʼerã peẽme g̃uarã, ha peikuaauka vaʼerã enterovépe og̃uahẽmaha pe áño oñemeʼẽtaha liverta enterovépe.+ Upe áño haʼéta hína pe Áño de Liverasión* peẽme g̃uarã, ha enterove ikatúta orrekupera jey ijyvy ha avei oho jeýta oiko ifamíliandi.+ 11 Upe áño 50 haʼéta hína peẽme g̃uarã peteĩ Áño de Liverasión. Upe áñope napeñemitỹi ha napemonoʼõi vaʼerã umi kóga osẽ vaʼekue ijehegui rei. Avei napembyatýi vaʼerã umi parrál oprodusíva pende parralty napehakãʼói vaʼekue.+ 12 Umi mbaʼe oprodusíva pe yvy ijehegui rei, umíva añoiténte ikatúta peʼu, pórke upe áño hína peteĩ Áño de Liverasión ha sagrádo vaʼerã peẽme g̃uarã.+
13 Ko Áño de Liverasiónpe enterove orrekupera jeýta ijyvy ha ohóta oiko jey upépe.+ 14 Ndapejaprovechái vaʼerã pende rapicháre pejogua térã pevendétaramo chupe peteĩ mbaʼe.+ 15 Péro pejoguátaramo pende rapichágui ijyvy, pehecha vaʼerã mboy áñopa ojapo ohasa hague pe Áño de Liverasión. Ha pe ovendétava ijyvy okalkula vaʼerã mboy áñopa hemby gueteri oñeñemitỹ ha ojekosecha hag̃ua upe yvýpe, og̃uahẽ mboyve pe áño 50.+ 16 Ofaltáramo gueteri heta áño, ikatu ovende hepyve ijyvy, péro saʼieterei hembýramo ovende varatove vaʼerã, pórke haʼe ovende jave okalkuláta hína mboy áñopa ikatúta oñeñemitỹ ha ojekosecha pe yvy. 17 Avave ndojaprovechái vaʼerã hapicháre,+ ha pehechauka vaʼerã perrespetaha pende Járape,+ pórke che hína Jehová pende Jára.+ 18 Pekumplíramo umi léi ameʼẽva peẽme ha pejapóramo opa mbaʼe haʼéva, peikóta pyʼaguapýpe.+ 19 Pe yvy katuete oprodusíta peẽme ha peẽ peʼúta peneryg̃uatãha meve umi mbaʼe oprodusíva.+ Avei peikóta pyʼaguapýpe.+
20 Péro peẽ pejéramo: “¿Mbaʼe piko roʼúta ndaikatúiramo rokosecha ni roñemitỹ pe séptimo áñope?”.+ 21 Upéicharõ peikuaáke che povendesitaha pe sexto áñope, ha pe yvy oprodusíta hetaiterei hiʼupy ohupyty hag̃uáicha peẽme 3 áño.+ 22 Ha pe áño octávope ae peñepyrũta peñemitỹ, ha peẽ pekarúta umi mbaʼe peñongatu vaʼekuégui pe áño noveno peve. Og̃uahẽ meve pe kosécha, pesegíta peʼu umi mbaʼe peñongatu vaʼekue.
23 Peẽ ndaikatúi pevende pende yvy peteĩ persónape opyta hag̃uáicha chupe opa árare,+ pórke pe yvy chembaʼe hína.+ Chéve g̃uarã ningo peẽ extranhéro ha pepytánte hína peiko peteĩ tiémpore koʼã yvýpe.+ 24 Upévare pe lugár peẽ pehotahápe peiko, oĩramo pende apytépe ovendéva ijyvy, haʼe orekóta derécho ojogua jeývo ijyvykue.
25 Peteĩ ne ermáno israelita oúramo imboriahu ha upévare ovende peteĩ párte ijyvy, upéicharõ peteĩ ipariénte serkáno ojogua ha orrekupera jey vaʼerã upe iñermáno ovende vaʼekue.+ 26 Ha oĩramo ndorekóiva ihénte ojogua hag̃ua chupe ijyvykue, péro haʼe oúramo ipláta jey ha orekóma ojogua hag̃ua ijyvykue, 27 upéicharõ haʼe okalkula vaʼerã mboy áñomapa ohasa ovende hague pe ijyvy, ha mboy koséchamapa oñeguenohẽ raʼe chugui. Ha ojapo rire upe kálkulo, haʼe orresta vaʼerã upéva pe présio ovende vaʼekuégui, ha pe hembýva opaga vaʼerã upe ojogua vaʼekuépe.+
28 Péro ndorekóiramo la pláta orrekupera jey hag̃ua ijyvy, upéicharõ opytáta pe ojogua vaʼekuépe og̃uahẽ meve pe Áño de Liverasión.+ Pe yvy oñemeʼẽ jey vaʼerã ijarakuépe+ og̃uahẽ vove pe Áño de Liverasión.
29 Peteĩ kuimbaʼe orekóramo hóga peteĩ siuda imurallapáva ryepýpe ha ovende, orekóta un áño orrekupera jey hag̃ua. Upe tiémpo oñekonta vaʼerã ojepagapa guive upe ógare. Upéicharõ un áño kompletoite orekóta tiémpo orrekupera jey hag̃ua hóga.+ 30 Péro ohasáramo un áño ha ndojerrekuperái pe óga, upéicharõ opytátama pe ojogua vaʼekuépe g̃uarã. Upe óga oĩva pe siuda imurallapáva ryepýpe opytáta imbaʼerã ha ifamiliakuérape g̃uarã opa árare, ha noñemeʼẽmoʼãi ijarakuépe og̃uahẽ vove pe Áño de Liverasión. 31 Péro umi óga oĩva okápe, ndaiporihápe murálla omongoráva upe lugár, umíva ikatúta ojerrekupera jey ohasámaramo jepe un áño, pórke umi óga ningo umi ñu reheguánte avei. Koʼã óga oñemeʼẽ jey vaʼerã ijarakuépe og̃uahẽ vove pe Áño de Liverasión.
32 Umi levita róga oĩva umi isiudakuérape,+ umíva siémpre ikatúta ojerrekupera jey ovendéramo hikuái. 33 Péro peteĩ levita ndaikatúiramo ojogua jey hóga ovende vaʼekue pe siuda oĩháme iñerénsia, upéicharõ upe óga oñemeʼẽ jey vaʼerã chupe og̃uahẽ vove pe Áño de Liverasión.+ Koʼã óga oĩva umi levitakuéra siudápe ningo oñemeʼẽma kuri chupekuéra ipropiedarã umi israelitakuéra apytépe.+ 34 Ha umi pastoty+ oĩva umi levitakuéra siuda jerére ndaikatumoʼãi oñevende, umíva opytaitéma chupekuéra g̃uarã.
35 Peteĩ ne ermáno israelita oúramo imboriahu ha ndaikatuvéi oñemantene, reipytyvõ vaʼerã chupe+ rejapotaháicha avei oikotevẽramo peteĩ extranhéro, térã peteĩ persóna opytáva oiko penendive peteĩ tiémpore.+ Péicha rejapóramo, ne ermáno israelita osegíta oikove. 36 Ani rekovra chupe interés térã rejaprovecha hese.+ Rehechauka vaʼerã rerrespeta ha rekyhyjeha Ñandejáragui,+ péicha ne ermáno osegíta oikove. 37 Reipurukáramo chupe pláta nderekovrái vaʼerã chupe interés,+ ha ani revende chupe hepyve umi hiʼupy. 38 Che hína Jehová pende Jára, peneguenohẽ vaʼekue Egíptogui+ ameʼẽ hag̃ua peẽme Canaán yvy ha oiko hag̃ua chehegui pende Jára.+
39 Peteĩ ne ermáno israelita oikóva nde róga ypýpe oúramo imboriahu ha upévare oñevende ndéve,+ upéicharõ neremombaʼapói vaʼerã chupe peteĩ esklávoicha.+ 40 Retrata vaʼerã chupe retrataháicha peteĩ ne personálpe,+ rejapoháicha avei peteĩ extranhéro oikóvare pende apytépe. Haʼe opytáta ombaʼapo nendive og̃uahẽ meve pe Áño de Liverasión. 41 Upéi haʼe ha itaʼyrakuéra osẽta ha oho jey iparientekuéra oĩháme. Haʼe oho jey vaʼerã oĩháme umi ijypykuéra propieda.+ 42 Umi israelita ningo che esklávo, aguenohẽ vaʼekue Egíptogui.+ Haʼekuéra noñevendéi vaʼerã hapichápe oñevendeháicha umi esklávo. 43 Nderejahéiri vaʼerã hese+ ha rehechauka vaʼerã rerrespetaha Ñandejárape.+ 44 Reipotáramo nde esklavorã, térã nde esklavarã, rekonsegi vaʼerã umi nasión oĩvagui nde jerére. Chuguikuéra rejogua vaʼerã nde esklavorã térã nde esklavarã. 45 Avei rejoguakuaa nde esklavorã umi extranhéro oikóvape pende apytépe,+ térã umi ifamiliare onase vaʼekue chupekuéra oiko aja pende apytépe. Chupekuéra ikatu rejogua nde esklavorã ha opytátama nembaʼerã. 46 Ha koʼã esklávo ikatúta reheja nde raʼykuérape ha opytáta chupekuéra g̃uarã peteĩ erénsiaicha opa árare. Umívape nde ikatúta remombaʼapo esklávoicha, péro umi ne ermáno israelítape neremaltratái vaʼerã ha ndereikói vaʼerã rejopy hendivekuéra.+
47 Ha peteĩ extranhéro térã peteĩ persóna opyta vaʼekue oiko penendive peteĩ tiémpore oúramo ipláta heta, ha ne ermáno israelita oikóva pende apytépe katu ou imboriahu, ha upévare oñevendémante vaʼerã chupe térã pe extranhéro familiarépe, 48 upéicharõ, oñevende rire, haʼe voi ikatúta opaga ijehe osẽ hag̃ua lívre. Avei ikatúta ojogua jey chupe peteĩva iñermáno,+ 49 itio, iprímo, peteĩ ipariénte serkáno térã oimeraẽ ihentekuéra ikatúta ojogua jey chupe.
Ha pe oñevende vaʼekue oúramo ipláta heta, upéicharõ haʼe voi ikatúta ojejogua jey.+ 50 Haʼe okalkula vaʼerã ipatrón ndive mboy áñopa ohasa haʼe oñevende hague ha mboýpa ofalta gueteri og̃uahẽ hag̃ua pe Áño de Liverasión,+ ha pe pláta ojepaga vaʼekue hese odividi vaʼerã koʼã áñore.+ Upe tiémpo aja ojepaga vaʼerã chupe la mísma kantida ojepagáva umi personálpe.+ 51 Ofaltáramo heta áño og̃uahẽ hag̃ua pe Áño de Liverasión, upéicharõ haʼe omeʼẽ jey vaʼerã pe pláta ojepagáma vaʼekue hese koʼã áñore ojejoguárõ guare chupe. Péicha haʼe ojejogua jeýta hína omeʼẽvo pe pláta umi áño ofaltávare og̃uahẽ hag̃ua pe Áño de Liverasión. 52 Ha hembýramo unos kuánto áñontema og̃uahẽ hag̃ua pe Áño de Liverasión, upéicharõ haʼe okalkula vaʼerã mboy áñopa hemby ha omeʼẽ jey vaʼerã pe pláta ojepagáma vaʼekue hese koʼã áñore, péicha haʼe ojejogua jeýta hína. 53 Umi áño ombaʼapóva ipatrón ndive siémpre ojetrata vaʼerã chupe ojetrataháicha umi personálpe, ha peẽ pehecha vaʼerã ani ipatrón otrata vai pene ermáno israelítape.+ 54 Péro haʼe ndaikatúiramo ojejogua heʼiháicha ko léi, upéicharõ haʼe osẽ vaʼerã lívre og̃uahẽ vove pe Áño de Liverasión.+ Upe áñope osẽta lívre haʼe ha itaʼyrakuéra.
55 Penemanduʼa vaʼerã umi israelita haʼeha che esklávo, ha che aguenohẽ hague chupekuéra Egíptogui.+ Che hína Jehová pende Jára’”.