Mateo

12 Peteĩ sábadope Jesús ohasa ohóvo peteĩ trigotýrupi. Upérõ idisipulokuéra ivareʼa ha oñepyrũ ojagarra pe trígo ha hoʼu.+ 2 Umi fariséo ohechávo upéva heʼi chupe: “¡Emañamína!, nde disipulokuéra piko ndoikuaái mbaʼe ndovaleiha jajapo upéva sabadokue”.+ 3 Jesús okontesta chupekuéra: “¿Ha peẽ piko ndapeleéi mbaʼépa ojapo vaʼekue David, iñembyahýirõ guare haʼe ha iñirũnguéra?+ 4 Haʼe oike Ñandejára rógape ha hoʼu umi pan oñemoĩ vaʼekue Ñandejára renondépe.*+ Umíva ningo umi saserdóte añoite ikatu hoʼu ha pe léi nopermitíri ótrope hoʼu, upéicharõ jepe David ha iñirũnguéra hoʼu.+ 5 ¿Ha ndapeleéiva piko pe léi heʼiha umi saserdóte ombaʼapoha témplope sabadokue? Ha upéicharamo jepe ndojeʼéi haʼekuéra ndorrespetaiha pe léi del sábado.+ 6 Che katu haʼe peẽme, pe oĩva koʼápe iñimportanteve hína pe témplogui.+ 7 Peẽ ndapeikuaái mbaʼépa heʼise ko mbaʼe oĩva Ñandejára Ñeʼẽme: ‘Aipota peiporiahuvereko+ pende rapichápe, pejapo rangue sakrifísio’.+ Upéva peikuaárire napekondenamoʼãi kuri umi hénte inoséntepe. 8 Pórke che, pe Yvypóra Raʼy, che hína pe sábado Ruvicha”.+

9 Ha osẽ rire upe lugárgui, Jesús oho peteĩ sinagógape. 10 Upépe oĩ peteĩ kuimbaʼe hasýva, un ládo ipo ndaikatúi omonguʼe.*+ Ha umi fariséo oheja vaiségui Jesúspe oporandu chupe: “¿Iporãpa sabadokue oñemonguera umi hasývape?”.+ 11 Haʼe okontesta chupekuéra: “¿Mbaʼépa pejapóne peguerekóramo peteĩ ovechamínte, ha hoʼa pendehegui yvykuápe peteĩ sábadope? ¿Napenohẽmoʼãi piko pyaʼe porã?+ 12 Ha peteĩ persóna ningo iñimportanteve peteĩ ovechágui. Upéicharõ, ikatu hína ojejapo peteĩ mbaʼe iporãva sabadokue”. 13 Upéi Jesús heʼi pe kuimbaʼépe: “Eipyso nde po”, ha oipysóvo ipo, okueraite ha opyta porã jey. 14 Péro umi fariséo osẽvo upégui, oho oñemongeta hikuái ohecha hag̃ua mbaʼéichapa ikatu ojuka Jesúspe. 15 Oikuaávo upéva, Jesús osẽ oho upégui. Heta hénte oho hendive+ ha haʼe omonguera enterove hasývape. 16 Péro Jesús heʼi porã chupekuéra ani hag̃ua ni mbaʼevéicharõ omombeʼu mávapa haʼe.+ 17 Péicha oñekumpli hag̃ua Ñandejára heʼi vaʼekue iproféta Isaías rupive. Ñandejára heʼi vaʼekue:

18 “¡Pemañami! Kóva ningo che siérvo,+ haʼe che elehído. Che ahayhu ha aguerohory* chupe.+ Amoĩta che espíritu hiʼári,+ ha haʼe ohechaukáta opa tetãme mbaʼépa heʼise hustísia. 19 Haʼe ndoikomoʼãi oñorairõ,+ ni osapukái, ha avave nohendumoʼãi iñeʼẽ umi kálle prinsipál rehe. 20 Haʼe nomopẽmoʼãi ni peteĩ takuarílla opẽ mbotáva ha nomboguemoʼãi ni peteĩ lámpara ogue potáva,+ omoĩ meve hustísia opárupi. 21 Añetehápe, umi tetãnguéra orekóta esperánsa hérare”.+

22 Upe rire ojegueru Jesús rendápe peteĩ endemoniádo isiégo ha iñeʼẽngúva. Ha Jesús omonguera chupe, upe rire pe kuimbaʼe oñeʼẽ ha ohecha. 23 Umi hénte ijurujaipa opytávo ha heʼi joa: “¿Kóva piko ndahaʼéi David Raʼy?”. 24 Ohendúvo upéva, umi fariséo heʼi: “Haʼe ningo omosẽ umi demóniope pórke oipytyvõ chupe Satanás,* umi demónio ruvicha”.+ 25 Jesús oikuaa mbaʼépa opensa hikuái ha heʼi: “Peteĩ goviérno hoʼáta umi omoakãva oiko vaipáramo oñondive. Ha peteĩ siuda térã peteĩ família* ndohopukumoʼãi haʼekuéra voi opuʼãmbárõ ojuehe. 26 Upéicha avei, Satanás omosẽramo Satanáspe, haʼe opuʼã hína ijehe voi, ¿mbaʼéicha piko upéicharõ igoviérno oho pukúta? 27 Ha oiméramo añete Satanás* rupive che amosẽ umi demóniope, ¿máva rupive piko upéicharõ pende disipulokuéra omosẽ umi demóniope? Upévare pende disipulokuéra ohechaukáta peẽ pejéva oĩ vaiha. 28 Péro che amosẽramo umi demóniope Ñandejára espíritu rupive, upéva heʼise Ñandejára Rréino oĩmaha koʼápe ha peẽ napeñemeʼẽi enkuénta.+ 29 Avei, oĩramo oikeséva peteĩ kuimbaʼe imbaretéva rógape omonda hag̃ua chugui ikosakuéra, tekotevẽ oñapytĩ raẽ pe kuimbaʼépe, ¿ajépa? Upéi ae ikatúta omonandi chugui hóga. 30 Pe ndacheapojáiva, upéva oĩ che kóntrape, ha pe nombaʼapóiva chendive ogueru hag̃ua hetave hénte che rendápe, upéva ombodiparapa umi héntepe.+

31 Upévare haʼe peẽme: Ñandejára operdonáta umi héntepe opaichagua pekádo, oñeʼẽ vaíramo jepe hikuái umi mbaʼe sagrádore. Péro Ñandejára noperdonamoʼãi umi oñeʼẽ vaívape espíritu sántore.+ 32 Por ehémplo, oimeraẽ oñeʼẽ vaíva cherehe, haʼéva hína pe Yvypóra Raʼy, oñeperdonáta chupe,+ péro pe oñeʼẽ vaíva espíritu sántore noñeperdonamoʼãi, kóva ko tiémpope* ni amo gotyove.+

33 Peẽ peñangarekóramo peteĩ yvyramátare hiʼa porãta, péro napeñangarekóiramo hese hiʼa vaíta. Japilla hag̃ua iporãpa pe yvyramáta ñamaña vaʼerã hiʼáre.+ 34 Peẽ mbói familiare,+ ¿mbaʼéicha voi piko pejéta iporãva, si peẽ peneñañáva? Umi mbaʼe omyenyhẽva ñane korasõ osẽ ñande jurúrupi.+ 35 Pe persóna ivuénova oñeʼẽ iporãvare, pórke ikorasõ henyhẽ mbaʼe porãgui. Pe persóna iñañáva katu oñeʼẽ ivaívare, pórke ikorasõ henyhẽ mbaʼe vaígui.+ 36 Upévare che haʼe peẽme, yvyporakuéra ojecháta Ñandejárandi+ pe Día de huísiope entéro ñeʼẽ rei* heʼi vaʼekuére. 37 Cháke umi mbaʼe erévare Ñandejára ndehusgáta, ha upévare ikatu nekondena térã heʼi ndehustoha”.

38 Upéi umi mboʼehára leipegua ha fariseokuéra heʼi Jesúspe: “Mboʼehára, ejapóna peteĩ milágro, pórke ore rohechase”.+ 39 Jesús okontesta chupekuéra: “Peẽ henerasión aña ha napeneñeʼẽrendúiva Ñandejárape,* peẽ pehechase milágronte. Péro ndapehechamoʼãi ni peteĩ milágro, pe milágro oiko vaʼekue proféta Jonás rehe añoite pehecháta.+ 40 Jonás opyta vaʼekue pe pira ryépe 3 día ha 3 nóche,+ upéicha avei che, pe Yvypóra Raʼy, aĩta pe sepultúrape 3 día ha 3 nóche.+ 41 Ko henerasión ha umi Ninivegua opuʼã jeýta pe Día de huísiope, ha umi Ninivegua ohechaukáta koʼã hénte oñekondena vaʼerãha. Pórke haʼekuéra oñarrepenti vaʼekue Jonás opredikárõ guare chupekuéra.+ Péro koʼápe oĩ hína peteĩ iñimportantevéva Jonásgui.+ 42 Ko henerasión ha pe rréina Sebagua* opuʼã jeýta pe Día de huísiope, ha pe rréina ohechaukáta oñekondena vaʼerãha chupekuéra. Pórke pe rréina ou vaʼekue mombyry asyetégui ohendu hag̃ua Salomón arandu.+ Péro koʼápe oĩ hína peteĩ iñimportantevéva Salomóngui.+

43 Peteĩ demónio osẽ jave peteĩ persónagui, ohasa pe desiértore ohekávo lugár opytuʼu hag̃ua, ha ndojuhúi.+ 44 Upémarõ heʼi: ‘Aha jeýta che rogakuépe’. Péro og̃uahẽvo otopa pe óga nandi, ojetypei ha oñemoporãmbaite hague. 45 Upémarõ pe demónio ojevy jey, ha ogueru hendive 7 demónio iñañavéva chugui. Upéi oike hikuái pe kuimbaʼe retepýpe oiko hag̃ua upépe. Ha ipahápe pe kuimbaʼe opyta vaive yma guarégui.+ Upéicha avei ojehúta ko henerasión añáme”.

46 Jesús oñeʼẽ aja gueteri umi héntepe, ou isy ha iñermanokuéra.+ Haʼekuéra oñemboʼy okápe ha oheka chupe oñeʼẽségui hendive.+ 47 Upéi oĩ heʼíva Jesúspe: “Oime nde sy ha ne ermanokuéra oñemboʼy hína okápe ha oñeʼẽse nendive”. 48 Jesús katu okontesta upe oavisávape chupe: “¿Máva piko che sy ha che ermanokuéra?”. 49 Upéi oipyso ipo idisipulokuéra oĩha gotyo, ha heʼi: “¡Emañami! ¡Koʼãva hína che sy ha che ermanokuéra!+ 50 Oimeraẽ ojapóva che Ru oĩva yvágape volunta, umíva hína che ermáno, che ermána ha che sy”.+