Lucas
8 Upe riremínte Jesús oho entéro umi siuda ha puevlokuérarupi opredika ha oikuaauka umi notísia porã oñeʼẽva Ñandejára Rréinore.+ Ha omoirũ chupe umi 12 apóstol. 2 Oho avei hendivekuéra umi kuña Jesús omonguera ha oipeʼa vaʼekue demónio poguýgui. Koʼãva hína María hérava avei Magdalena, chugui osẽ vaʼekue 7 demónio. 3 Oĩ avei Juana+ haʼéva hína Cuza rembireko, ko kuimbaʼe oñangareko Herodes rógare. Avei oĩ hendivekuéra Susana ha hetave kuña oipurúva ipláta ha umi mbaʼe orekóva oñatende hag̃ua Jesús ha umi apóstol rehe.+
4 Entéro siudágui ou umi omoirũva jepi Jesúspe, ha hetave hénte oñembyaty hendivekuéra. Upémarõ haʼe omboʼe chupekuéra ha oipuru peteĩ ehémplo:+ 5 “Peteĩ agrikultór osẽ oñotỹ hag̃ua semílla, ha oñotỹ aja oĩ semílla hoʼáva tapére, upépe umi hénte opyrũmba hese ha umi guyrakuéra ovevéva yvágare ou hoʼupa.+ 6 Ótra semílla katu hoʼa ita ári, oĩháme michĩmi yvy, péro heñói rire pyaʼe ipiru pórke ndoguerekói y.+ 7 Oĩ avei umi semílla hoʼáva ñuatĩ apytépe ha heñói, upéi umi ñuatĩ okakuaa ha ojahoʼipa chupekuéra.+ 8 Ótra semílla katu hoʼa yvy porãme, upéi heñói ha hiʼa mas de 100 peteĩ semíllagui”.+ Heʼi rire koʼã mbaʼe heʼi hatã chupekuéra: “Pe ikatúva ohendu, ojapysaka porã vaʼerã”.+
9 Idisipulokuéra katu oporandu chupe mbaʼépa heʼise pe ehémplo.+ 10 Haʼe okontesta: “Ñandejára penepytyvõ pentende hag̃ua umi sekréto sagrádo oñeʼẽva Irréinore. Péro umi ótrope amboʼe ehémplo rupive,+ péicha omañáramo jepe hikuái nontendemoʼãi mbaʼeve, ha ohendúramo jepe ndopillamoʼãi mbaʼeve.+ 11 Amombeʼúta peẽme mbaʼépa heʼise pe ehémplo: pe semílla ningo Ñandejára ñeʼẽ.+ 12 Umi semílla hoʼa vaʼekue tapére haʼe hína umi ohendúva Ñandejára ñeʼẽ, péro upéi ou pe Diablo ha oipeʼa pe oñeñotỹ vaʼekue ikorasõme ani hag̃ua oguerovia ha ojesalva.+ 13 Umi semílla hoʼáva ita ári, oĩháme michĩmi yvy, umíva haʼe hína umi persóna ohendúva Ñandejára ñeʼẽ ha oguerovia vyʼápe, péro koʼãva ndahapói. Upévare oguerovia sapyʼami pe mensáhe, ha upéi ombohováivo peteĩ mbaʼe ijetuʼúva ndojeroviavéi.+ 14 Umi semílla hoʼa vaʼekue ñuatĩ apytépe katu haʼe hína umi ohendúva Ñandejára ñeʼẽ, péro upéi ojepyʼapyeterei hemikotevẽre, ha oiko pláta+ ha umi mbaʼe chupekuéra ogustávante rapykuéri.+ Koʼã mbaʼe ojahoʼipa chupekuéra, upévare núnka ndahiʼaporãi.+ 15 Umi semílla hoʼáva yvy porãme katu haʼe umi persóna isinsérova ha ipyʼapy porãva, ohendúva Ñandejára ñeʼẽ, ha oaseptáva ipyʼaite guive pe mensáhe.+ Upéi hiʼa, ohasáramo jepe heta provléma.+
16 Avave nomyendýi peteĩ lámpara ha upéi omoĩ hiʼári peteĩ kanásto térã omoinge pe lámpara tupa guýpe. Upéva rangue, ohupi pe lámpara yvate ohesape hag̃ua umi oikévape pe ógape.+ 17 Añetehápe entéro mbaʼe oĩva kañyháme, upe rire ojehecháta, ha umi mbaʼe oñemokañy porãva, upe rire ojekuaáta. Ndaipóri mbaʼeve ikatúva oñemokañy pára siémpre.+ 18 Upévare pejapysaka porã vaʼerã, pórke pe persóna ontendévape oñepytyvõta ontendeve hag̃ua,+ péro pe nontendéivape, pe oimoʼãva ontendeha jepe ojepeʼáta chugui”.+
19 Upéi ou Jesús rendápe isy ha iñermanokuéra,+ péro ndaikatúi oike hendápe pórke hetaiterei umi hénte.+ 20 Upémarõ ojeʼe chupe: “Oime nde sy ha ne ermanokuéra oñemboʼy hína okápe ha nderechase hikuái”. 21 Haʼe okontesta chupekuéra: “Che sy ha che ermanokuéra ningo koʼã ohendúva Ñandejára ñeʼẽ ha ojapóva la heʼíva”.+
22 Ótro día Jesús ojupi idisipulokuérandi peteĩ varkoʼípe, ha haʼe heʼi chupekuéra: “Jakrusána ko lágo ha jaha pe ótro ládo”. Upémarõ ohasa hikuái.+ 23 Péro ohasa aja hikuái, Jesús opyta oke. Upéi oñepyrũ peteĩ torménta ndevaíva pe lágope, ha oipeju peteĩ yvytu hatãitereíva, pe y oikepa pe varkoʼípe ha ojapeligráma hikuái.+ 24 Upémarõ idisipulokuéra oho omombáy Jesúspe ha heʼi: “¡Mboʼehára, Mboʼehára, oresalvamína, romanombátamango!”. Upémarõ Jesús opuʼã ha ojaʼo pe yvytu ha pe mar pochýpe, ha umíva oñekalmaite ha ohasa pe torménta.+ 25 Upéi heʼi chupekuéra: “¿Mbaʼére piko ndapejeroviái Ñandejára ikatuha penepytyvõ?”. Haʼekuéra katu oñemondýi ha ijurujái opytávo, ha heʼi ojupe: “¿Máva piko añetehápe ko kuimbaʼe? Pe yvytu ha pe mar jepe iñeʼẽrendu chupe”.+
26 Upéi ohasa hikuái pe mar ha og̃uahẽ umi Gerasagua territóriope,+ upéva opyta Galilea rovái. 27 Jesús oguejývo pe varkoʼígui, ohug̃uaitĩ chupe peteĩ kuimbaʼe upe siudapegua. Pe kuimbaʼe oñendemonia, oreko heta demónio ha aréma oiko opío ha ndopytái hógape, síno oiko pe sementériope.+ 28 Ohechávo Jesúspe osapukái, oñesũ henondépe ha hatã heʼi: “Nde Jesús, Ñandejára Ndaijojaháiva Raʼy, ¿maʼerã guaʼu piko reju? Ajerure ndéve ani hag̃ua chekastiga”.+ 29 (Pórke Jesús omanda kuri umi demóniope osẽ hag̃ua pe kuimbaʼégui. Umi demónio ningo aretereíma oreko hague ipoguýpe pe kuimbaʼépe, ha heta vésema ojejagarra chupe+ ha oñeenkadena ipo ha ipýgui, ha oñemoĩ voi guárdia okontrola hag̃ua chupe. Péro haʼe omondohopa umi kadéna ha umi demónio odominágui chupe, haʼe oho umi lugár ndaiporihápe avave). 30 Jesús oporandu chupe: “¿Mbaʼéicha piko nde réra?”. Haʼe heʼi: “Che cheréra Lehión”.* Pe kuimbaʼe heʼi chupe upéicha pórke oreko hetaiterei demónio. 31 Upéi umi demónio ojerure asy chupe ani hag̃ua omondo chupekuéra pe yvykua pypukúpe.+ 32 Upérõ pe montáñape oĩ heta kure okaru joáva hína.+ Upémarõ umi demónio ojerure asy Jesúspe oheja hag̃ua chupekuéra oike umi kure retepýpe. Ha Jesús opermiti chupekuéra ojapo upéva.+ 33 Upémarõ umi demónio osẽ pe kuimbaʼégui ha oho oike umi kure retepýpe. Ha umi kure ojepoi yvatégui pe lágope ha ojahogapaite. 34 Ohechávo upe oikóva, umi oñangarekóva umi kurére odiparapa ha oho omombeʼu pe siuda ha umi kampañaháre la oiko vaʼekue.
35 Upémarõ umi hénte osẽmba ohecha hag̃ua la oikóva. Ha og̃uahẽvo Jesús rendápe, otopa hikuái pe oñendemonia vaʼekue oguapyha hína hendive, pe kuimbaʼe oñemondéma ha ihuísio porãma, ha umi hénte okyhyjepa. 36 Umi ohecha vaʼekue upe oikóva, omombeʼu umi héntepe mbaʼéichapa pe endemoniádo opyta porã jey. 37 Upémarõ hetaiterei hénte oikóva umi geraseno territóriope ojerure Jesúspe oho hag̃ua upégui pórke okyhyjeterei hikuái. Upévare haʼe ojupi pe varkoʼípe ha oho. 38 Pe kuimbaʼe oñendemonia vaʼekue ojerure asy Jesúspe oho hag̃ua hendive. Péro Jesús nopermitíri chupe oho hendive, ha heʼi pe kuimbaʼépe:+ 39 “Tereho nde rógape ha siémpre emombeʼu umi mbaʼe Ñandejára ojapo vaʼekue nderehe”. Ha pe kuimbaʼe oho omombeʼu opárupi pe siudáre umi mbaʼe Jesús ojapo vaʼekue hese.
40 Upéi Jesús ou jey Galiléape, ha umi hénte vyʼápe orresivi chupe, pórke enterove ohaʼarõma kuri chupe.+ 41 Upérõ ou hendápe peteĩ kuimbaʼe hérava Jairo, haʼe ningo peteĩ governánte sinagogapegua. Haʼe ou oñesũ Jesús renondépe ha ojerure asy chupe oho hag̃ua hendive hógape,+ 42 pórke itajýra peteĩmi orekóva 12 áñorupi omano mbotaitéma.
Hetaiterei hénte oho Jesús ndive, ha ojopypa chupe hikuái. 43 Upérõ oĩ avei peteĩ kuña 12 áñorema oikóva iñemorráhia,+ ha ndotopái avave ikatúva omonguera chupe.+ 44 Haʼe oñemboja Jesús rehe hapykuéguio ha opoko ijao ruguáire.+ Upepete pe emorráhia oparaite. 45 Upémarõ Jesús heʼi: “¿Máva piko opoko cherehe?”. Ha entéronte heʼi ndopokói hague hese. Upémarõ Pedro osẽ heʼi: “Mboʼehára, umi hénte ningo ojerepa nderehe ha ndejopypa”.+ 46 Jesús katu heʼi: “Oĩ voínte la opokóva cherehe, añandu osẽha chehegui podér”.+ 47 Pe kuña ohechakuaa ojepilla hague, upévare oryrýi osusũ ha ou oñesũ Jesús renondépe, ha omombeʼu enterove rovake mbaʼérepa opoko hese ha mbaʼéichapa okuera upepete. 48 Jesús heʼi chupe: “Che rajy, rejerovia rupi ningo rekuera. Tereho katu pyʼaguapýpe”.+
49 Haʼe oñeʼẽ aja gueteri, og̃uahẽ peteĩ kuimbaʼe oúva Jairo rógagui ha heʼi: “Nde rajy ningo omanóma, anivéntema remolesta Jesúspe”.+ 50 Ohendúvo upéva Jesús heʼi Jáirope: “Ani rejepyʼapy, ejeroviánte vaʼerã ha haʼe ojesalváta”.+ 51 Og̃uahẽvo hikuái pe ógape, Jesús oheja oike hendive Pedro, Juan, Santiago ha pe mitãkuña sy ha itúa añoite. 52 Enterove umi hénte katu hasẽ ha oñembyasy.* Upévare Jesús heʼi chupekuéra: “Anivéna penerasẽ,+ haʼe ningo nomanói, okénte hína”.+ 53 Ohendúvo upéva umi hénte oñepyrũ opukapa ha oñembohory hese, pórke oikuaa pe mitãkuña omanóma hague. 54 Jesús katu ojagarra chupe ipógui ha hatã heʼi chupe: “Mitãkuña, ¡epuʼã!”.+ 55 Upepete voi haʼe oikove jey*+ ha opuʼã.+ Ha Jesús heʼi oñemeʼẽ hag̃ua pe mitãkuñáme álgo hoʼumi hag̃ua. 56 Itúa ha isy katu ovyʼaiterei, péro Jesús heʼi porã chupekuéra ani hag̃ua omombeʼu avavépe upe oiko vaʼekue.+