Jajeroviave hag̃ua
Peteĩ kuimbaʼe akóinte iñeʼẽrendúva ipyʼaite guive
PEDRO ojepyʼapy omañávo umi Jesúspe ohendúva rováre. Haʼekuéra ningo oĩhína pe sinagóga de Capernáumpe. Upe távape ningo oiko apóstol Pedro ha ihentekuéra, umi iñamígo ha iñirũnguéra itravahohapegua. Haʼe ningo peskadór ha ombaʼapo voi upépe pe már de Galilea rembeʼýpe. Pedro oipotaitereíneraʼe umi hénte ohendu avei Jesúspe, pe Mboʼehára Guasu oñeʼẽvo Ñandejára Rréinore. Péro haʼete ndoikomoʼãiva la haʼe ohaʼarõvaʼekue.
Heta oĩ ndojapysakavéimava Jesús heʼívare, oĩma voi oñeʼẽguyguýva ha oñeʼẽvaíva pe marandu porã Jesús omombeʼúvare. Péro Pedro ojepyʼapyetereive ohechávo heta Jesús remimboʼépe ndogustaveimaha avei la ohendúva. Hovakuérare voi ojekuaa upéva ha oĩma ipochýva. Oĩ umi heʼíva oporombopochyha upe Jesús omboʼéva ha nohendusevéima chupe. Upévare osẽ ohopa hese hikuái upégui ha nomoirũvéi Jesúspe upe ára guive.
Péro Pedro ha ambue apóstolpe ijetuʼuvaʼekue avei ontende hag̃ua Jesús heʼíva. Oiméne Pedro ohechakuaáraʼe ipochytanteha voi umi nontendéiva Jesús heʼiséva upérõ. Péro mbaʼépa ojapóta Pedro? Pedro heta mbaʼéma voi ohasa iñeʼẽrendu hag̃ua rehehápe Jesúspe, péro tekotevẽta osegi ohechauka iñeʼẽrenduha chupe. Upévare jahechami mbaʼéichapa Pedro ombohovairakaʼe umi mbaʼe ikatúva omokangy ijerovia ha mbaʼéichapa akóinte ojepytaso Jesús ykére.
Oĩrõ guare heta ohejáva Jesúspe
Pedro ningo heta vése voi nontendeivaʼekue Jesús heʼi ha ojapóva. Pór ehémplo, peteĩ árape Jesús omongaru rire hetaiterei héntepe milágro rupive, umíva omoĩse chupe rréiramo. Péro haʼe osẽ oho upégui ha heʼi hemimboʼekuérape ojupi hag̃ua peteĩ várkope ha oho Capernáumpe. Upe pyharépe voi ohokuévo pe már de Galilea rehe ohecha hikuái Jesúspe oguatárõ y ári ha oho haʼekuéra oĩha gotyo pe yvytu atã paʼũme. Upérõ Jesús omboʼe Pédrope ojeroviavevaʼerãha.a
Koʼẽmbávo ohechakuaa hikuái oĩha hetaiterei osegíva chupekuéra. Ha mbaʼépa ojapo Jesús? Ojaʼo umi héntepe pórke haʼekuéra ndahaʼéi oikuaasevéva umi mbaʼe Haʼe omboʼéva. Umi hénte ningo oipotánte Jesús peteĩ milágro rupive omeʼẽ chupekuéra hoʼuvaʼerã. Péro sinagóga de Capernáumpe raẽ Jesús osegi oporomboʼe ha heʼi peteĩ mbaʼe iñimportantetereíva. Ha omyesakãvo upe heʼivaʼekue, umi ohendúva chupe omombaʼeterei.
Jesús ningo oipotaiterei umi hénte oikóva mbaʼereta rapykuéri okambia ha ohechakuaa orekoha henondépe Ñandejára ombouvaʼekuépe. Upe omeʼẽtava hekove ikatu hag̃uáicha yvyporakuéra oikove opa árare. Upéva ontendeka hag̃ua chupekuéra, Jesús oñembojoja pe mana rehe, pe hiʼupy Jehová omeʼẽvaʼekuére peteĩ milágro rupive Moisés tiémpope. Ha Jesús ohechávo oĩha oñeʼẽvaíva hese, heʼi: umi oikoveséva opa árare tekotevẽ hoʼu che roʼo ha ruguy. Upérõ la oĩvaʼekue heta ipochýva ha ohejáva Jesúspe, ñamombeʼu haguéicha ko artíkulo oñepyrũvo. Haʼekuéra heʼi: “Ko eréva niko ipohyieterei, máva piko ikatúta ogueropuʼaka?” (Juan 6:48-60, 66, BNP).b
Péro Pedro piko ojapo avei upéicha? Ikatu voi haʼe nontendéi avei mbaʼépa la oikopáva, pórke nontendéi gueteri Jesús omano raẽ vaʼerãha oñekumpli hag̃ua Ñandejára rembipota. Upéicharõ jepe haʼe ndohejái Jesúspe umi ótroicha. Pedro ningo idiferénte chuguikuéra peteĩ mbaʼépe. Ha mbaʼépepa haʼe idiferénte? Jahechavemína mbaʼépa oiko upe rire.
Jesús oporandu ijapostolkuérape: “Pehosépa peẽ avei?” (Juan 6:67, ÑÑB). Upévo Pedro jeýma osẽ ombohovái chupe, péro ndajaikuaái noiméipa Pedro ijedavégui la ojapo jepi upéicha, térãpa ndaikatúigui oguerokirirĩ la oñandúva. Haʼe ombohovái voi Jesúspe kóicha: ‘Ore Jára, máva rendápe piko rohóta? Ne ñeʼẽ niko pe oporomoingovéva opa ára g̃uarã’ (Juan 6:68).
Ajépa iporãite la heʼíva Pedro! Haʼe ningo ojeroviaiterei Jesús rehe, upévare iñeʼẽrendu chupe ha ojepytaso ijykére. Haʼe ohechakuaa Jesús añoite ikatuha oporosalva ha oikove hag̃ua tekotevẽha ohendu pe marandu Ñandejára Rréino rehegua. Ha nontendepáiramo jepe opa mbaʼe Jesús heʼíva, Pedro oikuaa porã upéva rupive añoite ikatuha oĩ porã Ñandejára ndive ha oikove opa ára g̃uarã.
Ndépa rehechakuaa avei upéva? Koʼág̃a rupi heta oĩ heʼíva ohayhuha Jesúspe péro ndojeroviái hese ni ndojepytasói ijykére. Ha ñande jajepytaso hag̃ua ijykére jahechavaʼerã Pedro ohecha haguéicha umi mbaʼe Jesús heʼivaʼekue. Ñañehaʼãvaʼerã jaikuaave umi mbaʼe Jesús omboʼevaʼekue, ñantende ha jaiko upéicha. Ha heta vése nañantendéi térã nañandegustáiramo jepe jasegivaʼerã ñaneñeʼẽrendu. Upéicharõmante ikatúta jahupyty pe jeikove opaveʼỹva Jesús oprometevaʼekue.
Pédrope ojekorrehírõ guare
Upe riremínte, Jesús osẽ oho ijapostolkuéra ha umi ambue hemimboʼe ndive nórte gotyo. Pe már de Galilea rehe ohóvo hikuái ohecha pe mónte Hermón, opytáva nórte gotyo pe yvy Ñandejára oprometevaʼekuégui. Ha oñemoag̃uivévo tuichavéntema chupekuéra pe montáña ha osegi hikuái pe tape og̃uahẽ meve Cesarea de Filipo ypýpe.c Upe guive ohecha hikuái pe yvy oñeprometevaʼekue ha upépe Jesús oporandu hemimboʼekuérape peteĩ mbaʼe iñimportantetereíva.
Jesús oporandu chupekuéra: ‘Mbaʼépa heʼi cherehe umi hénte? Mávapa hína che?’. Ikatu ñañeimagina mbaʼeichaitépa Pedro oiméne omañáraʼe Imboʼehára rehe oikuaágui iñaranduetereiha. Jesús ningo oikuaasénte mbaʼépa opensa umi hénte ohenduvaʼekue chupe. Ha hemimboʼekuéra omombeʼu Jesúspe mbaʼépa la ojeʼéva hese. Upéicharõ jepe Jesús oikuaaseve mbaʼépa opensa hese hemimboʼekuéra, ogueroviápa la ojeʼéva hese. Upévare oporandu jey chupekuéra: ‘Ha peẽ, mbaʼépa peje cherehe?’ (Lucas 9:18-22, NM).
Upévo Pedro ni nahesapirĩri voi ha heʼi: “Nde hína Cristo, Ñandejára oikovéva Raʼy”. Ha umi oĩva ijerére upéicha avei opensa. Katuete oiméne Jesús opukavymíraʼe ha ofelisita Pédrope. Upéi heʼi chupe Jehová oikuaaukaha umi mbaʼe iñimportantevéva isiervokuérape ha ndahaʼeiete yvypóra. Ha Jehová voi ningo la oikuaaukáva Pédrope mávapa pe Cristo, térã pe Mesías oñeprometevaʼekue (Mateo 16:16, 17).
La Bíbliape heʼi pe Cristo rehe: ‘Pe ita umi óga apoha omboykevaʼekue’ (Salmo 118:22; Lucas 20:17). Kóva ha ambue profesía rupive Jesús ohechauka Jehová omoñepyrũtaha peteĩ kongregasión peteĩ ita ári ha Pedro oikuaáma mávapa upéva.d Upe rire Jesús omeʼẽ Pédrope peteĩ tembiapo iñimportantetereíva upe kongregasiónpe. Péro heʼisépa upéva Jesús omeʼẽ hague Pédrope peteĩ puésto ijyvatevéva umi ambue apóstolgui? Nahániri, omeʼẽnte chupe tuicha rresponsavilida. La Bíbliape heʼi Jesús opromete hague Pédrope omeʼẽtaha chupe ‘umi lláve ojeike hag̃ua pe rréinope’ (Mateo 16:19). Upéva heʼise Pedro oavritaha Ñandejára Rréino rokẽ umi hudíope raẽ, upéi umi samaritánope ha amo ipahápe umi ndahaʼéivape hudío.
Jesús heʼi porã vaʼekue voi oñehaʼarõtaha hetave mbaʼe umi heta rresponsavilida orekóvagui, ha tiémpo rire Pedro ohechakuaa añeteha upéva (Lucas 12:48). Jesús osegivaʼekue omombeʼu hetave mbaʼe pe Mesías rehe oikótava. Pór ehémplo oñembohasa asy ha ojejukataha chupe Jerusalénpe. Péro Pédrope ndogustaieterei upéva ha omohaʼeño Jesúspe, ha heʼi chupe: ‘Che jára, ejeporiahuverekomína. Ni mbaʼevéicharõ ndoikomoʼãi nderehe koʼã mbaʼe eréva’ (Mateo 16:21, 22).
Pedro ningo hakateʼỹgui Jesús rehénte heʼi upéva ha ambue Jesús remimboʼe opensa avei upéicha. Upévare oiméne Pedro noimoʼãiete Jesús ojere hague chugui ha omañávo ambue hemimboʼekuérare heʼi Pédrope: ‘Ejei koʼágui, Satanás! Nde ningo péicha chemoñuhãse, nerepensáigui Ñandejára opensaháicha, repensa guei yvyporakuéraicha’ (Mateo 16:23; Marcos 8:32, 33). Enterovénte ningo ikatu ñaaprende heta mbaʼe Jesús heʼivaʼekuégui. Ñande ningo jaikuaa porã ñaneimperfékto rupi ikatuha ñapensa avei upéicha. Ha nañañatendéiramo jaʼevaʼerãre, ikatu jaʼa Satanás ñuhãme ñamotenondesérõ jepe Ñandejára rembipota. Péro jahechami jeýna mbaʼépa heʼi Pedro ha mbaʼépa ojapo Jesús ojaʼo rire chupe.
Apóstol Pedro ningo oikuaa Jesús heʼírõ guare chupe Satanás, ndeʼiseiha chupe haʼeha voi Satanás. Pórke Jesús oñeʼẽ jave Satanás rehe ndapeichaiete ojapo. Pór ehémplo, peteĩ árape Jesús heʼi Satanáspe: “Tereho koʼágui”. Péro apóstol Pédrope heʼi: “Ejei koʼágui” (Mateo 4:10). Upérõ ningo Jesús ndahaʼéi ndoipotavéimava Pédrope ijapostolrã, haʼéngo ohecha Pedro pyʼapýpe oĩva ha mbaʼépa ikatu ojapo amo gotyove. Jesús ningo heʼínte Pédrope oĩ vaiha upe opensáva. Térã heʼihína Pédrope ani hag̃ua ojoko chupe ha ojei hag̃ua upégui, oñemoĩ hag̃ua ikupépe. Upéicha osegi hag̃ua chupe ha ojepytaso ijykére.
Apóstol Pedro katu ipochyrangue, oñemomirĩ ha ojapo la ojeʼéva chupe. Ajépa hetaite mbaʼe ikatu ñaaprende ko kuimbaʼe iñeʼẽrenduetévagui! Enterovénte ningo sapyʼánte ñaikotevẽ jajekorrehi, péro ideprovécho hag̃ua ñandéve upéva ñaneñeʼẽrenduvaʼerã ha jajapo ojeʼehaichaite. Upéva ñanepytyvõta ñañemoag̃uive hag̃ua Jesucristo ha Jehováre (Proverbios 4:13).
Heta mbaʼe porã ohupyty iñeʼẽrendu haguére
Upe riremínte Jesús heʼi: ‘Koʼág̃a oĩhína pende apytépe umi nomanomoʼãiva ohecha mboyve pe Yvypóra Raʼy ourõhína oiko rire chugui rréi’ (Mateo 16:28). Mávapa umi ohechátava chupe upéicha? Oimevaʼerãngo Pedro omanóta oikuaaséguiraʼe. Péro ojejaʼo rire oimevaʼerã oñeporandu: “Chépa aĩne umíva apytépe?”.
Una semána haguépe Jesús ogueraha hendive Santiago, Juan ha Pédrope ha ‘ojupi peteĩ sérro yvatépe’. Oiméne sérro Hermón mbaʼe rakaʼe upéva, namombyryiete opytáva upégui. Ikatu voi pyhare mbaʼe upérõ, ajeve okeseterei umi mbohapy hemimboʼe. Péro Jesús oñemboʼe aja oiko peteĩ mbaʼe omombayetéva chupekuéra (Mateo 17:1, BNP; Lucas 9:28, 29, 32).
Upeichaháguinte oñepyrũ omimbipa Jesús rova pe kuarahýicha. Ha ijao katu morotĩ sakã. Upévo ohecha hikuái mokõi kuimbaʼépe ijykére, orrepresentáva Moisés ha Elíaspe. Mokõive oñemongeta Jesús ndive mbaʼéichapa ojejuka ha oñemoingove jeýta chupe Jerusalénpe. Péicha jahechakuaa Pedro tuichaiterei ojavy hague heʼívo Jesús ndohasaivaʼerãha umi mbaʼe vai (Lucas 9:30, 31).
Apóstol Pedro omoirũse avei chupekuéra pe visiónpe. Ha upeichaháguinte ohecha Moisés ha Elías oñemomombyryha Jesúsgui. Upévare haʼe heʼi: “Mboʼehára, iporãite ningo ikatúre roime koʼápe. Reipotárõ ajapóta peẽme penerendag̃ua, peteĩ nembaʼerã, peteĩ Moiséspe g̃uarã ha Elíaspe g̃uarã avei”. Péro haʼekuéra ningo noikotevẽi peteĩ lugár oiko hag̃ua, pórke umíva orrepresentánte mokõi Jehová rembiguái omanovaʼekuépe. Jahechakuaa ningo apóstol Pedro heʼívare nontendeporãi hague mbaʼépa la oikóva, péro ajépa jaguerohoryete mbaʼéichapa haʼe imbaʼeporã ha ikyreʼỹ! (Lucas 9:33.)
Upe pyharépe Pedro, Santiago ha Juan ohasa jey peteĩ mbaʼe iñimportantetereíva. Iñakã arikuéra oñeforma arai, ha upe araígui ohendu hikuái peteĩ heʼíva: “Kóva haʼe che Raʼy, che aiporavovaʼekue. Pehendu chupe”. Jehová hína la oñeʼẽva ha upévo opa upe visión. Upéi katu opyta jey haʼekuéra año Jesús ndive (Lucas 9:34-36).
Apóstol Pedro oiméne omombaʼetereirakaʼe ohecha haguére upe visión, ha ñande avei ñamombaʼevaʼerã jaikuaa haguére upe oikovaʼekue. Heta áño rire apóstol Pedro heʼi haʼe ohecha hague avei Jesúspe hekomimbipárõ guare. Péicha ohecha Jesúspe oikómarõ chugui Rréi yvágape. Upe visión ohechauka añeteha umi profesía heʼíva ha omombarete Pedro jerovia ogueropuʼaka hag̃ua umi mbaʼe ijetuʼúva ohaʼarõva chupe (2 Pedro 1:16-19). Ha ñande jasegíramo Pedro ehémplo Jehová ñanevendesíta avei. Mbaʼépa jajapovaʼerã upearã? Ñaneñeʼẽrenduvaʼerã Mboʼehára Guasu Jesucrístope, ñaaprende chugui, jaheja chupe tañandekorrehi ha akóinte jajapo opa mbaʼe haʼe heʼi haguéicha.
[Nóta]
a Ikatu rehecha avei pe artíkulo “Jajeroviave hag̃ua: Mbaʼépa Pedro ojapo anive hag̃ua okyhyje ha ipyʼamokõi?”, osẽvaʼekue Ñemañaha octubre-diciembre de 2009-pe.
b Jaikuaase voi mbaʼérepa ojapo péicha umi hénte, pórke haʼekuéra upe mboyve omombaʼetereíkuri Jesúspe ha heʼi voi hese Ñandejára profetaha (Juan 6:14).
c Már de Galilea guive, oĩva 210 metrohápe bajo el nivel del mar, oho hikuái 48 kilómetro umi lugár neporãmba jepéva oĩha rupi ohupyty peve hikuái 350 métro sobre el nivel del mar.
d Ikatu rehecha pe rrekuádro heʼihápe “Mávarepa Jesús heʼi ‘ko ita guasu’”, oĩva páhina 28-pe.
[Taʼanga ha rrekuádro oĩva páhina 28-pe]
Mávarepa Jesús heʼi ‘ko ita guasu’?
Jesús heʼi: ‘Nde hína Pedro, ha ko ita guasu ári amopuʼãta che kongregasión’ (Mateo 16:18, NM). Oĩ oleévo ko téysto oimoʼãva apóstol Pedro omopyendataha pe kongregasión kristiána. La Iglesia Católica heʼi voi Jesús omoĩ hague apóstol Pédrope peteĩ puésto iñimportantevévape umi ambue apóstolgui. Ha upéicha oiko hague chugui pe primer pápa. Rómape, pe basílica de San Pedro ryepýpe jahecha voi ko versíkulo ojehai tuichaicha latínpe.
Jesús piko heʼíraʼe Pedro rehe haʼeha pe ‘ita guasu’ omopyendátava ikongregasión? Nahániri. Jahechamína mbohapy mbaʼe ohechaukáva upéva. Primero, umi ambue apóstol oĩvaʼekue Jesús ndive heʼírõ guare ko mbaʼe ha ni peteĩ nopensái Jesús omeʼẽ hague Pédrope peteĩ puésto iñimportantevéva. Upévaguinte voi umi apóstol ojodiskuti jey upe rire mávapa iñimportanteve (Marcos 9:33-35; Lucas 22:24-26). Segundo, apóstol Pablo omyesakã upe rire pe ‘ita guasu’ haʼeha Jesucristo (1 Corintios 3:11; 10:4). Tercero katu, tiémpo rire apóstol Pedro voi omyesakã porã haʼe ndahaʼeiha pe ‘ita guasu’. Haʼe heʼi Jesús haʼeha pe ‘ita guasu’ Ñandejára oiporavovaʼekue omopyenda hag̃ua kongregasión (1 Pedro 2:4-8).
Upéicharõ jepe, oĩ jeýnte heʼíva Pedro heʼiseha ‘ita’ ha upévare Jesús heʼi hague hese ‘ita guasu’. Péro pe téra Pedro ha pe ñeʼẽ ojetradusíva ‘ita guasu’ oĩva Mateo 16:18-pe ndeʼiséi peteĩ mbaʼénte, umi mokõi ñeʼẽ ningo idiferénte griégope. Pe téra Pedro ningo sustantivo masculino heʼiséva “ita pehẽngue” térã “ita”, péro pe ‘ita guasu’ Jesús oñeʼẽ hague katu haʼe peteĩ sustantivo femenino. Mbaʼéichapa upéicharõ ñantendevaʼerã Jesús heʼivaʼekue? Jesús ningo haʼetévaicha heʼíva: “Nde hína Pedro (térã ita), ha nde rehechakuaa mávapa pe ‘ita guasu’, upéva hína pe Cristo omopyendátava kongregasión”. Oiméne Pédrope g̃uarã tuichaiterei mbaʼe rakaʼe omyesakã upe mbaʼe iñimportantetéva.
[Nóta oĩva taʼanga ndive páhina 24 ha 25]
Pedro iñeʼẽrendu ojekorrehírõ guare chupe jepe
[Nóta oĩva taʼanga ndive páhina 26]
Pedro iñeʼẽrendu rupi ohechavaʼekue peteĩ visión