Akóintekena jajapo iporãva
‘Pejapovaʼerã iporãva’ (LUC. 6:35.)
1, 2. Mbaʼérepa hasy sapyʼánte jajapo hag̃ua iporãva ñande rapichakuérare?
HASY ningo sapyʼánte jajapo hag̃ua iporãva ñande rapicháre. Ñande ñanembaʼeporã jepi hendivekuéra, péro haʼekuéra nahániri. Térã jaipotágui oikuaa Jehovápe, jagueraha chupekuéra Ñandejára ha Itaʼýra “marandu porã”. Péro haʼekuéra nohenduséi térã nomombaʼéi voi upéva (1 Tim. 1:11). Oĩ katu umi iñañáva ha onegáva Jesús omanohague ñandepeʼa hag̃ua pekádo ha ñemano poguýgui (Fili. 3:18). Mbaʼéichapa ñande jatratavaʼerã umichaguápe?
2 Jesucristo heʼivaʼekue hemimboʼekuérape: “Pehayhuvaʼerã penderehe ijaʼeʼỹvape, ha pejapo iporãva” (Luc. 6:35). Ko artíkulope ñahesaʼỹijóta koʼã ñeʼẽ, ha avei ambue mbaʼe Jesús heʼivaʼekue jajapo hag̃ua ñande rapichakuérare.
“Pehayhu umi penderehe ijaʼeʼỹvape”
3. a) Mbaʼépa heʼivaʼekue Jesús Mateo 5:43-45-pe? b) Mbaʼépa heʼivaʼekue ambue tetãygua rehe umi hudíope omoakãva?
3 Pe Sermón del Móntepe, Jesús heʼivaʼekue umi ohendúvape chupe ohayhu hag̃ua umi ndaijaʼéivape hesekuéra, ha oñemboʼe hag̃ua umi opersegívare chupekuéra (jaleemína Mateo 5:43-45). Umi ohenduvaʼekue chupe ningo hudío, ha upévare oikuaa hikuái Ñandejára heʼiha: ‘Ani pejapo ivaíva pene retãygua ojapohaguére ivaíva penderehe, térã pendepyʼaro hendivekuéra. Pehayhu pende rapichápe peẽ pejehayhuháicha. Che hína pende Jára’ (Lev. 19:18). Upévare umi omoakãva hudiokuérape síglo primérope, oimoʼã Jesús oñeʼẽha umi hudíorente heʼi jave “pene retãygua” ha ‘pende rapicha’. Heʼi avei pe léipe voi heʼiha ndojeheʼaivaʼerãha hikuái ambue tetãygua rehe. Upévare haʼekuéra heʼi ndaijaʼeivaʼerãha umi ndahaʼéivare hudío.
4. Mbaʼéichapa Jesús remimboʼekuéra otratavaʼerã umi ndaijaʼéivape hesekuéra?
4 Jesús katu heʼivaʼekue: “Pehayhu umi penderehe ijaʼeʼỹvape, ha peñemboʼe umi penembohasa asývare” (Mat. 5:44). Hemimboʼekuéra otrata porã vaʼerã umi iñañávape hendivekuéra. Jesús heʼivaʼekuéningo Lucas ohai kóicha: “Peẽ cherendúvape katu haʼe: Pehayhu umi penderayhuʼỹvape, pejapo iporãva penderehe ijaʼeʼỹvare. [Pevendesi] umi penderehe oñeʼẽ vaívape, peñemboʼe umi pendejaʼóvare” (Luc. 6:27, 28). Ñande ningo umi Jesús remimboʼe ypykuéicha ñañehaʼã avei jajapo Jesús heʼivaʼekue. Mbaʼéichapa ‘jajapo iporãva umi ñanderehe ijaʼeʼỹvare’? Ñanembaʼeporãvo hendivekuéra. Mbaʼéichapa ‘ñavendesi umi oñeʼẽ vaívape ñanderehe’? Ñanderory ha ñanembaʼerechakuaávo hendivekuéra. Ha mbaʼéichapa ‘ñañemboʼe umi ñandejaʼóvare’ térã ñanembyepotívare? Jajerure Jehovápe oipytyvõ hag̃ua chupekuéra okambia ha oñemoĩ porã hag̃ua hendive. Jajapóramo upéicha, jahechauka jahayhuha umi ijaʼeʼỹvape ñanderehe.
5, 6. Mbaʼérepa jahayhuvaʼerã umi ndaijaʼéivape ñanderehe?
5 Mbaʼérepa kristianokuéra otrata porã vaʼerã umi ndaijaʼéivape hesekuéra? Jesús heʼivaʼekue: “Peiko hag̃ua pende Ru yvágape oĩva raʼýramo” (Mat. 5:45, BNP). Ha mbaʼéicha piko ñande jahechaukáta Ñandejára raʼyha? Ñañehaʼãvo jajapo opa mbaʼe Jehová ojapoháicha. “Haʼe niko oheja kuarahy ojope peteĩcha iñaña ha imarangatúvape g̃uarã, ha ogueru ama hembiapo porã ha hembiapo vaívape g̃uarã”, térã heʼiháicha Lucas “ipyʼaporã umi ohechakuaaʼỹva ha iñañáva ndive” (Luc. 6:35, BNP).
6 Péicha Jesús heʼivaʼekue hemimboʼekuérape ohayhuvaʼerãha umi ndaijaʼéivape hesekuéra. Heʼi voi: ‘Peẽ pehayhúramo umi penderayhúvapente piko mbaʼe oñemyengoviáta peẽme upéva rehe? Ndojapói piko upéicha avei umi impuésto kovraha? Ha pemomaiteíramo umi pendereheguávapente piko mbaʼe oime iporãvéva pejapóva? Umi Ñandejárape oikuaaʼỹva jepe niko ojapo upéicha’ (Mat. 5:46, 47, BNP). Jahayhúramo umi ñanderayhúvapente, Ñandejára nomeʼẽmoʼãi ñandéve mbaʼeveichagua mbaʼe porã, térã nañandeguerohorymoʼãi. Yma ningo umi hudío oapoʼietereivaʼekue umi impuésto kovrahápe. Péro umíva jepe otrata porã umi ohayhúvape chupekuéra (Luc. 5:30; 7:34).
7. Mbaʼérepa peteĩ Ñandejárape oservíva osaludáramo iñermanokuérapente ndojapói peteĩ mbaʼe ñamombaʼetereivaʼerã?
7 Umi hudío oporosaluda jave oiporu avei pe ñeʼẽ “pyʼaguapy”. Upéva heʼise oipotaha hapicha hesãi ha osẽ porã chupe opa mbaʼe (Jue. 19:20; Juan 20:19). Upévare, peteĩ oservíva Ñandejárape osaludáramo iñermanokuérapente, ndojapói peteĩ mbaʼe ñamombaʼetereivaʼerã. Heʼihaguéicha Jesús, “umi [...] Ñandejárape oikuaaʼỹva jepe niko ojapo upéicha”.
8. Mbaʼépa heʼisevaʼekue Jesús heʼírõ guare hemimboʼekuérape ipyʼaporãitevevaʼerãha hikuái?
8 Jesús omohuʼã hag̃ua idiskúrso, heʼi: “Peẽ pendepyʼaporãitevevaʼerã, pe pende Ru yvagapegua ipyʼaporãháicha avei” (Mat. 5:48, BNP). Péro Jesucristo remimboʼekuéra ningo iñimperfektovaʼekue avei ou rupi Adán familiarégui (Rom. 5:12). Upéicharõ jepe, Jesús heʼisevaʼekue chupekuéra oporohayhuve hag̃ua Itúva yvagapegua oporohayhuháicha. Mbaʼéichapa ojapóta hikuái upéva? Ohayhúvo umi ndaijaʼéivape hesekuéra jepe. Ha ñandehegui avei koʼág̃a oñehaʼarõ upéva.
Mbaʼérepa ñaperdonavaʼerã ñande rapichápe?
9. Mbaʼépa heʼivaʼekue Jesús pe padrenuéstrope ñanepytyvõtava jajapo hag̃ua iporãva?
9 Jajapo avei hína iporãva ñaperdona jave ñande pyʼaite guive umi ojapóvape mbaʼe vai ñanderehe. Pe padrenuestro ningo heʼi avei: “Eheja rei oréve ore rembiapo vaikue, ore roheja reiháicha opavave orerehe ojapo vai vaʼekuépe” (Mat. 6:12).
10. Mbaʼéichapa Jehová oporoperdona, ha mbaʼéichapa ñande ñaperdonavaʼerã ñande rapichápe?
10 Enterove ningo ñande ñañehaʼãvaʼerã ñaperdona ñande rapichápe, Ñandejára operdonaháicha hembiapo vaikue umi oñembyasývape. Apóstol Pablo ohaivaʼekue: ‘Pendepyʼaporã oñondive, ha pejoporiahuvereko ha peñoperdona, Ñandejára peneperdonahaguéicha Cristo rupi’ (Efe. 4:32, BNP). David katu opuraheivaʼekue: ‘Ñandejára imbaʼeporã ha oporoporiahuvereko, ndaipochyreíri ha oporohayhu. Nomyengoviái ñandéve ñane rembiapo vaikue, ha ndojapói ñanderehe ojapo hag̃uáicha. Kuarahy resẽ mombyryháicha kuarahy reikégui, upéicha omomombyry ñandehegui ñane rembiapo vaikue. Túva omokunuʼũháicha itaʼyrakuérape, upéicha avei Ñandejára umi chupe omombaʼéva ndive. Haʼe oikuaa mbaʼéguipa ñandeaporakaʼe, oikuaa porã yvynteha voi ñande’ (Sal. 103:8-14).
11. Mbaʼeichaguápepa Jehová operdona?
11 Ñandejára ñaneperdona hag̃ua ningo, ñaperdona raẽ vaʼerã umi ojapóvape mbaʼe vai ñanderehe (Mar. 11:25). Jesús heʼivaʼekue kóicha: ‘Peẽ peperdonáramo umi ojapo vaívape penderehe, pende Ru oĩva yvágape peneperdonavaʼerã avei. Napeperdonáiramo umi ojapo vaívape penderehe katu, pende Ru oĩva yvágape napeneperdonaichéne pende pekadokuérare’ (Mat. 6:14, 15, BNP). Upéicharõ, Jehová operdona umi operdonávape ipyʼaite guive hapichápe. Upévare, jajapovaʼerã apóstol Pablo heʼivaʼekue: “[Jehová] peneperdonahaguéicha upéicha peperdona avei pende rapichápe” (Col. 3:13, ÑÑB). Péicha jahecha mbaʼéichapa ikatu jajapo avei iporãva ñande rapicha rehehápe.
‘Anive peporohusga’
12. Mbaʼépa heʼivaʼekue Jesús umi oporohusgávare?
12 Pe Sermón del Móntepe Jesús heʼivaʼekue umi ohendúvape chupe anive hag̃ua oporohusga. Upéva ningo ñanepytyvõta avei jajapo hag̃ua iporãva. Oñeʼẽ rire upévare, heʼi jey chupekuéra peteĩ ehémplo rupive anive hag̃ua oporohusga (jaleemína Mateo 7:1-5). Péro jahechami raẽna mbaʼépa heʼisevaʼekue Jesús heʼírõ guare ‘anive peporohusga’.
13. Mbaʼépa heʼivaʼekue Jesús umi ohusgávape hapichápe ojapo hag̃ua?
13 Mateo ningo ohai Jesús heʼivaʼekue kóicha: ‘Anive peporohusga, ani hag̃ua pejehusga’ (Mat. 7:1, BNP). Lucas heʼi avei: ‘Anive peporohusga, ani hag̃ua pejehusga. Anive peporokondena, ani hag̃ua peñekondena. Peporoperdona, peñeperdona hag̃ua avei peẽ’ (Luc. 6:37, BNP). Umi fariséo ningo ipyʼahatã ha oiporu umi mbaʼe noĩriva Ñandejára Ñeʼẽme ohusga hag̃ua hapichakuérape. Jesús heʼi umi ohusgávape hapichápe anive hag̃ua ojapo upéicha. Heʼi chupekuéra ‘operdona’ hag̃ua hapichápe. Apóstol Pablo heʼivaʼekue avei ñaporoperdonavaʼerãha, jahechahaguéicha Efesios 4:32-pe.
14. Mbaʼéichapa ojetratáta Jesús remimboʼekuérape oporoperdonáramo?
14 Jesús remimboʼekuéra operdonáramo hapichápe, haʼekuéra operdonaséta avei chupekuéra. Jesús heʼi: “Pe peẽ peporohusgaháicha pejehusga jey vaʼerã; ha pe medída peiporúva pende rapicha rehe, ojeporu jey vaʼerã penderehe” (Mat. 7:2, BNP). Ha upeichaite ningo, ñande rapichakuéra ñandetratáta ñande jatrataháicha chupekuéra (Gál. 6:7).
15. Mbaʼéichapa Jesús ohechauka naiporãiha ñañeʼẽ vai ñande rapicháre?
15 Jesús ohechauka hag̃ua naiporãiha ñañeʼẽ vai ñande rapicháre, oporandu: “Mbaʼéicha piko rehecha pe yvyra kuʼi nde ryvy resápe oĩva, ha nderehechái pe yvyra poguasu nde resápe rerekóva? Mbaʼéicha piko eréta nde ryvýpe: ‘Taipeʼa ndéve pe yvyra kuʼi nde resápe oĩva’, nde voi rerekóramo peteĩ yvyra poguasu nde resápe?” (Mat. 7:3, 4). Pe oñeʼẽ vaíva hapicháre ohechakuaa ojavyʼimíramo jepe iñermáno. Ha upéicha heʼihína hapicha ndohechakuaamoʼãiha peteĩ mbaʼe ha ndoikuaamoʼãiha mbaʼépa ojapovaʼerã. Ojavyʼimíramo jepe hapicha, peteĩ yvyra kuʼichami, heʼi voi oipytyvõseha chupe: “Taipeʼa ndéve pe yvyra kuʼi nde resápe oĩva”. Hovamokõi iñermáno ndive, heʼiguaʼu oipytyvõseha chupe ohecha porãve hag̃ua heta mbaʼe.
16. Mbaʼérepa jaʼekuaa umi fariséo orekohague “peteĩ yvyra poguasu” hesapekuéra?
16 Umi fariséo ningo oñeʼẽ vaívo hapichárente oikovaʼekue. Pór ehémplo, Jesús omonguerárõ guare peteĩ siégope, ko kuimbaʼe heʼi hese Ñandejára remimboúne hag̃ua. Péro umi fariséo heʼi chupe: “Nde, nerenyhẽva tembiapo vaígui reikove ypy guive piko rejúta orerekomboʼe hag̃ua?” (Juan 9:30-34). Umi fariséo ningo ndohechakuaái mbaʼépa Ñandejára rembipota ha ndaikatúi oporohusga hekopete. “Peteĩ yvyra poguasu” orekorõguáicha hesápe ndohechakuaái hikuái mbaʼeve. Upévare Jesús heʼi umi ojapóvape guive upéicha: “Tekove rovamokõi! Eipeʼa raẽ pe yvyra poguasu nde resápe oĩva rehecha porã hag̃ua, ha upéi reipeʼa hag̃ua pe yvyra kuʼi nde ryvy reságui” (Mat. 7:5; Luc. 6:42). Jajaposéramo iporãva ñande rapichakuérare, nañañeʼẽvaimoʼãi hesekuéra ha ndajahekamoʼãiñaína mbaʼépepa ojavyʼimíraʼe. Jahechakuaáta ñaneimperfektoha, ha upévare ndovaleiha jahusga ñane ermanokuérape.
Mbaʼéichapa jatratavaʼerã ñande rapichakuérape
17. Mbaʼéichapa jatratavaʼerã ñande rapichakuérape heʼiháicha Mateo 7:12?
17 Sermón del Móntepe Jesús heʼivaʼekue ñande Ru Jehová imbaʼeporãha ñanendive, ha ohenduha ñane ñemboʼe (jaleemína Mateo 7:7-12). Jesús heʼivaʼekue avei mbaʼéichapa ñande jatratavaʼerã ñande rapichápe. Heʼi: “Upévare, pejapo pende rapicháre peẽ peipotaháicha ojejapo penderehe” (Mat. 7:12). Péicha jatratáramo ñande rapichápemante, jahechaukáta Jesús remimboʼeha ñande.
18. Mbaʼérepa ikatu jaʼe ‘pe léi’ heʼiha umi Israelguápe otrata hag̃ua hapichápe oipotaháicha ojetrata chupekuéra?
18 Jesús heʼi rire jatratavaʼerãha ñande rapichápe jaipotaháicha haʼekuéra ñandetrata, heʼi avei: ‘Pévape heʼipaitéma Moisés léi ha profetakuéra kuatiañeʼẽme oĩva’. Jajapóramo Jesús heʼihaguéicha, jajapoñaína pe ‘léi’ heʼiháicha, térã umi cinco lívro ypykue heʼiháicha (Génesis guive Deuteronomio peve). Koʼã lívro ningo omyesakã Ñandejára omoĩtaha peteĩ ñemoñare oipeʼaitétava opa mbaʼe vai. Oĩ avei pype Ñandejára ojerurevaʼekue umi Israelguápe ojapo hag̃ua. Umi mbaʼe ningo omeʼẽvaʼekue chupekuéra Moisés rupive 1513-pe, Jesucristo onase mboyve (Gén. 3:15). Ha umíva apytépe heʼivaʼekue chupekuéra mbaʼéichapa otratavaʼerã hapichakuérape. Haʼekuéra omopeteĩchavaʼerã opavavépe, ha imbaʼeporãvaʼerã imboriahúva ha tetã ambuegua ndive (Lev. 19:9, 10, 15, 34).
19. Mbaʼéichapa umi ‘profetakuéra’ ohechauka jajapovaʼerãha iporãva?
19 Jesús heʼívo ‘profetakuéra’, heʼihína Ñandejára Ñeʼẽme oĩha heta profesía. Oĩningo umi oñekumplivaʼekue Jesucristo rehe. Koʼã profesía ohechauka avei Ñandejára ovendesiha umi ojapóvape Haʼe ojeruréva ha otrata porãvape hapichápe. Pór ehémplo Isaías ohaivaʼekue umi Israelguápe: ‘Péicha heʼi Jehová: “Peiko che haʼeháicha, ha pejapopa hekoitépe. Ovyʼaite pe kuimbaʼe ha opaite umi oñehaʼãva oiko hekoitépe, umi ojejokóva ani hag̃ua ojapo mbaʼeve ivaíva”’ (Isa. 56:1, 2, ÑÑB). Péicha jahecha Ñandejára ohaʼarõha isiervokuéra akóinte ojapo iporãva.
Aníkena ñanekaneʼõ jajapo hag̃ua iporãva
20, 21. Mbaʼéichapa opyta umi ohenduvaʼekue Sermón del Monte, ha mbaʼérepa ñande jajepyʼamongetavaʼerã upévare?
20 Jahecháramo jepe michĩmínte umi mbaʼe Jesús heʼivaʼekue pe Sermón del Móntepe, jaikuaáma mbaʼérepa umi ohenduvaʼekue chupe ohecharamoiterakaʼe mbaʼéichapa haʼe omboʼe. Ñandejára Ñeʼẽ ningo heʼi: ‘Jesús heʼipávo koʼã mbaʼe, hetãyguakuéra ijurujaipa ha opondera hemimboʼepýre. Jesús omboʼégui chupekuéra espíritu rekópe ha ndahaʼéi umi eskrívaicha’ (Mat. 7:28, 29, ÑÑB).
21 Jesucristo hína pe Mboʼehára Ijojahaʼỹva (Isa. 9:6). Heʼivaʼekuére Sermón del Móntepe jahechakuaa mbaʼeichaitépa oikuaavaʼekue Itúva opensáva. Sermón del Móntepe Jesús omombeʼuvaʼekue avei mbaʼépa jajapovaʼerã javyʼa hag̃ua, ñande reko porã hag̃ua, ñande rekojoja ha ñahaʼarõ hag̃ua heta mbaʼe porã. Jaleemi jeýkena ág̃a Mateo kapítulo 5 guive 7 peve. Ñañemboʼe rire Jehovápe, jajepyʼamongetavaʼerã umi mbaʼe porã Jesús heʼivaʼekuére Sermón del Móntepe ha ñañehaʼã jajapo upépe heʼivaʼekue. Jajapóramo upéicha, ñambovyʼáta Jehovápe, jatrata porãta ñande rapichápe ha akóinte jajapóta iporãva.
Mbaʼéichapa ñambohováita?
• Mbaʼéichapa jatratavaʼerã umi ndaijaʼéivape ñanderehe?
• Mbaʼérepa ñaperdonavaʼerã ñande rapichakuérape?
• Mbaʼépa heʼivaʼekue Jesús umi ohusgávape hapichakuérape?
• Mbaʼéichapa jatratavaʼerã ñande rapichakuérape heʼiháicha Mateo 7:12?
[Nóta oĩva taʼanga ndive páhina 15]
Mbaʼérepa ñañemboʼevaʼerã umi ñanembohasa asývare?