Oñeporandúva jepi

Oĩ heta mbaʼe jareko vaʼerã enkuénta. Umi kristiáno ningo iñonrrádo ha okumpli vaʼerã umi léi oĩva káda paíspe, noñemoĩrima guive Ñandejára léi kóntrape (Mat. 22:21; Rom. 13:1, 2; Heb. 13:18). Avei oñehaʼãmbaite hikuái ani hag̃ua oofende umi héntepe, ha orrespeta umi kostúmbre ojesegíva káda paíspe. Haʼekuéra ojapo opa ikatúva ohechauka hag̃ua ‘ohayhuha hapichápe ojehayhuháicha ijupe voi’ (Mat. 22:39; Rom. 12:17, 18; 1 Tes. 4:11, 12). Koʼã prinsípio bíblico ikatu oipytyvõ umi kristiáno oparupiguápe oikuaa hag̃ua oĩ porãpa omeʼẽ rregálo térã propína.

Heta paíspe natekotevẽi umi hénte omeʼẽ mbaʼeve umi funsionário púvlikope ikatu hag̃uáicha orresivi pe servísio oikotevẽva. Pe goviérno opaga voi chupekuéra peteĩ suéldo ojapo haguére itraváho, ha upévare haʼekuéra ndojeruréi ni nohaʼarõi oñemeʼẽve chupekuéra mbaʼeve. Umi funsionário okumpli porãramo jepe itraváho, ha ojerure térã oaseptáramo peteĩ kósa de valór térã pláta, oñekonsidera peteĩ sovórno. Koʼã paíspe, umi kristiáno ni noñeporandúi voi oĩ porãpa omeʼẽ rregálo térã propína umi funsionário ombaʼapóvape goviérnope g̃uarã, pórke upéva oñekonsideráma peteĩ kóima térã sovórno.

Péro ótro paísrupi umi funsionário opensa diferénte. Ikatu umi lugár oĩháme hikuái ndaipóri umi léi ñamensionáva, térã oĩramo katu noñekumpliporãi. Koʼã funsionário oaprovecha ipuésto okonsegi hag̃ua pláta, térã ikatu hag̃uáicha ojerure álgo umi héntepe. Oĩ voi ndojaposéiva mbaʼeve noñemeʼẽiramo chupe propína térã rregálo. Oĩ funsionário ojeruréva propína umi ohóvape opaga iñimpuésto, oikotevẽvape permíso ojogapo hag̃ua, umi omendátavape, ha umícha. Péro noñemeʼẽiramo mbaʼeve chupekuéra, omoprovléma hikuái umi héntepe okonsegi hag̃ua la oikotevẽva, jepe oreko derécho orresivi hag̃ua upe servísio. Peteĩ paíspe katu umi vombéro ojerure voi propína porã ombogue hag̃ua pe inséndio, osino nomboguéi hikuái pe tata.

Heta paíspe oñemeʼẽmante vaʼerã propína oñekonsegi hag̃ua la oñekotevẽva. Umi kristiáno oikóva koʼãichagua lugár rupi opensa ndaivairiha ojapo upéva, pórke haʼete chupekuéra hepymiénte osẽva pe servísio oikotevẽva. Umi ojecháva koʼã situasiónpe, ontende porã vaʼerã mbaʼépa Jehová oasepta ha mbaʼépa ndoaseptái. Sapyʼánte ndaivaíri ñameʼẽ propína jarresivi hag̃ua peteĩ mbaʼe okorrespondéva voi ñandéve. Péro naiporãmoʼãi ñameʼẽ propína ñakonsegi hag̃ua álgo de fórma ilegál. Heta paíspe ningo ikorruptoiterei umi autorida, upévare oĩ omopropinaʼimíva umi polisía térã inspektórpe ani hag̃ua opaga múlta, térã okonsegi hag̃ua peteĩ mbaʼe nokorrespondéiva chupe. Ndovaléi ñakoimea nañakumpliséi rupi pe léi, ni ndovaléi jaasepta ojeofreséramo ñandéve kóima (Éx. 23:8; Deut. 16:19; Prov. 17:23).

La majoría umi kristiáno oĩ porãva espirituálmente nomeʼẽi propína umi funsionário púvliko ojerurévape chupekuéra. ¿Mbaʼérepa? Pórke omolestáta chupekuéra ikonsiénsia. Avei opensa hikuái ojapóramo upéva, ofavoresetaha oĩ hag̃ua korrupsión. Upévare nomeʼẽi mbaʼeveichagua propína ojejeruréva chupekuéra.

Umi kristiáno oĩ porãva espirituálmente ohechakuaa haʼeha peteĩ sovórno jaikóramo ñameʼẽ propína ñakonsegi hag̃ua álgo ilegálmente. Upéicharõ jepe, oĩ lugár umi hénte opensahápe ndaivairiha oñemeʼẽramo propína orresivi hag̃ua peteĩ servísio okorrespondéva voi chupekuéra, térã ani hag̃ua ohaʼarõ rei térã operde itiémpo. Oĩ katu ermáno omeʼẽva rregálo umi doktór térã enferméra ombaʼapóvape umi ospitál púvlikope, ohechauka hag̃ua oagradeseha chupekuéra oñatende porãiterei haguére hesekuéra. Ojapo hikuái upéva oñeñatende riréma hesekuéra, ani hag̃ua oñepensa osovornaha térã oipotaha ojetrata porãve chupekuéra.

Ijetuʼu ningo ñamensiona hag̃ua ko artíkulope entéro situasión ikatúva oñepresenta. Péro tahaʼe haʼéva pe situasión oñepresentáva, umi kristiáno opyta vaʼerã konsiénsia potĩre odesidi rire peteĩ mbaʼe (Rom. 14:1-6). Haʼekuéra ndojapói vaʼerã mbaʼeve ilegál (Rom. 13:1-7). Ha ndovaléi avei ojapo mbaʼeve omongyʼátava Ñandejára réra, térã omoñepysangátava ótrope (Mat. 6:9; 1 Cor. 10:32). Umi mbaʼe odesidívare hikuái ohechauka vaʼerã ohayhuha hapichakuérape (Mar. 12:31).

Lucas kapítulo 15-pe Jesús omombeʼu peteĩ ehémplo iporãitereíva. Peteĩ kuimbaʼe oreko 100 ovecha, péro upéi ohechakuaa ofaltaha peteĩ. Upémarõ oheja pe kámpope umi 99, ha oho oheka otopa peve upe okañy vaʼekue. Pe rreláto heʼi avei: “Otopa jeývo [pe ijovecha] ovyʼaiterei ha ohupi ijatiʼy ári, ha og̃uahẽvo hógape, ohenói iñamígo ha ivesinokuérape ha heʼi: ‘Pevyʼákena chendive, atopa jey haguére ko che ovechami okañy vaʼekue’”. Upéi Jesús omohuʼã pe ehémplo ha heʼi: “Yvágape ojevyʼave peteĩ pekadór oñarrepentíramo, ojevyʼa rangue noventa y nueve hekojojávare natekotevẽiva oñarrepenti” (Luc. 15:4-7).

Jesús oipuru kuri ko ehémplo okorrehi hag̃ua umi eskríva ha fariséope, pórke haʼekuéra otaky hese ojeheʼa haguére umi impuésto kovraha ha pekadór rehe (Luc. 15:1-3). Jesús heʼi ‘yvágape ojevyʼaveha’ peteĩ pekadór oñarrepentíramo. Upéicharõ, pe pekadór oñarrepentímarõ, okambiáma oiko lája ha oguata jeýma ‘pe tape porãre’, ¿mbaʼére piko ñande avei ndajavyʼamoʼãi ko yvy ape ári?” (Heb. 12:13).

Ñande avei javyʼaiterei oĩ jave ovolve jeýva kongregasiónpe. Añetehápe ningo pe persóna osegi vaʼerã ohechauka oñarrepentiha ipyʼaite guive ha ñande jaguerohory chupe upe haguére. Upévare umi ansiáno onunsia vove peteĩ persóna haʼe jeymaha testígo de Jehová, ndaivaimoʼãi jajepopetéramo rrespetuósamente.

Jesús tiémpope, heta persóna oikóva Jerusalénpe oguerovia ‘pe y okuʼe jave’ piléta de Betzátape, ikatuha oporomonguera milagrósamente (Juan 5:​1-7). Upévare, umi hénte okueraséva oike pe ýpe.

Umi hudío oho meme ko pilétape ipotĩ hag̃ua Ñandejára renondépe. Pe piléta de Betzátape, pe y núnka ndoguejýi, pórke ijykére oĩ ótra piléta oĩháme y de rresérva. Umi arkeólogo odeskuvri upépe oĩ hague peteĩ múro odividíva umi mokõi piléta. Ha upe múro oreko vaʼekue peteĩ avertúra ikatúva oñemboty, ha upéva ojeavri jepi oñembohasa hag̃ua y pe piléta de Betzátape. Ojejapo jave upéva, pe y okuʼe.

Oĩ Biblia omoĩva Juan 5:4-pe peteĩ ánhel omonguʼeha pe y. Péro umi manuskríto griego ymave guarépe ndeʼíri upéva, por ehémplo pe Códice Sinaíticope, síglo cuarto guare. Péro jaikuaaháicha, pe kuimbaʼe hasy vaʼekue 38 áñorema natekotevẽi kuri oike pe piléta de Betzátape okuera hag̃ua. Upepete Jesús omonguera chupe.