Mbaʼépa jajapovaʼerã ñane konsiénsia ipotĩ hag̃ua?

1, 2. Mbaʼérepa iñimportánte jareko peteĩ lintérna jaguata jave pyharekue, ha mbaʼérepa jaʼe ojoguaha ñane konsiénsiape?

ÑAPENSAMI jahaha yvýrupi ñúre ha ñanepytũ tapére. Mbaʼépa ñaikotevẽta ani hag̃ua ñañepysanga ha jaʼa? Tuichaiterei ningo ñanepytyvõta jarekóramo peteĩ lintérna jahesape hag̃ua ñande rape.

² Péro ndajarekóiramo ndajahechamoʼãi mbaʼeve ha ikatu jaʼa vai. Jehová omeʼẽ ñandéve peteĩ rregálo ojoguáva ko lintérnape (Santiago 1:17). Upéva hína ñane konsiénsia. Heseʼỹre ñakañyetéta. Ñanepytyvõ jaikuaa hag̃ua ñande raperã ha ani japía chugui. Upévare iporã jaikuaami mbaʼépa hína ñane konsiénsia ha mbaʼéichapa ombaʼapo. Upéi jahecháta avei koʼã mbaʼe: 1) mbaʼéichapa ikatu japrepara ñane konsiénsia ohechauka hag̃ua ñandéve iporãva, 2) mbaʼérepa jarrespetavaʼerã ñande rapicha opensáva ha oñandúva, ha 3) mbaʼe iporãvapa ogueru ñane konsiénsia ipotĩramo.

 3. Mbaʼépa heʼise pe ñeʼẽ griégo ojetradusíva konsiénsia, ha maʼerãpa ñanepytyvõ?

³ La Bíbliape pe ñeʼẽ griégo ojetradusíva konsiénsia heʼise “jajekuaa ñandejupe”. Ñande ningo ndajajoguái mymbakuérape, Ñandejára ñandeapo rupi jajekuaa hag̃uáicha ñandejupe. Ikatu ñamaña ñandejehe ha jaʼe iporã térã ivaípa jajapóva. Haʼete peteĩ hués ohechapaitéva mbaʼépa jajapo ha mbaʼérepa. Ikatu ñanepytyvõ jadesidi porã hag̃ua ha ñaneatõi ani hag̃ua jajapo ivaíva. Jaiporavo porã jave ñañeñandu porã, péro jadesidi vaíramo ñañeñandu vai ha ndajavyʼavéi.

4, 5. a) Mbaʼérepa jaikuaa Adán ha Eva oreko hague konsiénsia? Ha mbaʼépa oiko hesekuéra naiñeʼẽrendúi haguére Ñandejárape? b) Mbaʼe ehémplopa ohechauka ymaite guive oĩ hague kuimbaʼe ojapóva ikonsiénsia heʼíva?

⁴ Umi ñande ypykue, Adán ha Évape, Ñandejára ojapovaʼekue peteĩ konsiénsia reheve. Upévare haʼekuéra otĩvaʼekue opeka rire (Génesis 3:7, 8). Péro oñeñandu vaíramo jepe ndaikatuvéima omyatyrõ hembiapo vaikue. Haʼekuéra perfektovaʼekue ha oikuaa porã oĩ vaiha ojapóva. Péro nopenái ikonsiénsiare ha opuʼã Jehováre. Upévare ndaikatuvéima oĩ porã jey hendive.

⁵ Yma guive oĩ kuimbaʼe imperfékto openáva ikonsiénsiare. Pór ehémplo Job, peteĩ kuimbaʼe ijerovia mbaretéva heʼivaʼekue: ‘Ajejoko che rekopotĩ rehe, ha ndapoimoʼãi ichugui; che korasõ ndacheakusái’ (Job 27:6, ÑÑB).a Opa mbaʼépe haʼe ohendu ikonsiénsia heʼíva. Upévare vyʼápe heʼi ikonsiénsia ndoakusaiha chupe, ha ndaiporiha otĩ hag̃ua. Péro jahechamína oikovaʼekue David rehe. La Biblia heʼi ikorasõ ‘oñatõi pohýi hague chupe’ ojapo rire peteĩ mbaʼe vai Saúl rehe, pe rréi Jehová omoĩvaʼekue (1 Samuel 24:5, ÑÑB). Péicha David oaprende omombaʼevevaʼerãha hapichápe.

 6. Mbaʼépa ohechauka enterove jarekoha peteĩ konsiénsia?

⁶ Ndahaʼéi Jehová siervokuérante orekóva peteĩ konsiénsia. Apóstol Pablo heʼivaʼekue: ‘Umi isrraelitaʼỹva, oguerekoʼỹva léi, ojapo ijeheguínte pe léi heʼíva, haʼekuéra ndoguerekóiramo jepe léi, léi ijupekuéra; ha upéicha haʼekuéra ohechauka pe léi oĩha ipyʼapypekuéra. Pe ipyʼapy ñeʼẽ voi oikuaauka chupekuéra, ha ipensamientokuéra heʼi chupekuéra ivaiha térã iporãha’ ojapóva (Romanos 2:14, 15, BNP). Umi ndoikuaaietéva jepe Jehová léi ojapo jepi iporãva opena rupi ikonsiénsiare.

 7. Mbaʼérepa sapyʼánte ñane konsiénsia ikatu ñandegueraha vai?

⁷ Péro sapyʼánte ñane konsiénsia ikatu ñandegueraha vai. Mbaʼéichapa oikóta upéva? Ñapensami jeýna pe lintérnare. Opáramo ipíla ndohesapemoʼãi ñande rape. Upéicha avei ñane konsiénsia. Ndajastudiáiramo Ñandejára Ñeʼẽ ndaikatumoʼãi jaikuaa mbaʼépa iporã térã ivai. Ñamombaʼetereíramo ñandéve ñandegustávante ñane konsiénsia ndohechaukamoʼãi ñandéve pe tape porã. Ha ndajaiporúiramo Ñandejára Ñeʼẽ ndaikatumoʼãi jaikuaa iporã térã ivaípa umi mbaʼe jadesidivaʼerã. Ñane konsiénsia ñanepytyvõ hag̃ua ñaikotevẽ avei espíritu sánto. Pablo heʼi: ‘Che pyʼapy heʼíva chéve añete espíritu sánto rupi’ (Romanos 9:1, JMP). Péro mbaʼéichapa ñane konsiénsia ohechaukáta ñandéve espíritu sánto oipotáva? Upearã tekotevẽ japrepara.

 8. a) Mbaʼépa ñane korasõ ikatu ojapo ñane konsiénsiare? Mbaʼépa iñimportanteve jadesidi jave? b) Mbaʼérepa ndaikatúi jaʼe oĩ porãha jajapóva ñane konsiénsia nañaneatõi rupi? (Ehecha nóta.)

⁸ Mbaʼéichapa ñane konsiénsia ñanepytyvõta jadesidi porã hag̃ua? Oĩ heta opensáva iporãha jajapo ñane korasõ heʼíva. Ha upéi heʼi hikuái: “Che konsiénsia oheja chéve ajapo”. Péro ani ñanderesarái ñane korasõ ikatuha ipuʼaka ñane konsiénsiare. La Biblia heʼi voi: “Kuimbaʼe ha kuñanguéra [korasõ] hovamokõi ha iñañaite; máva piko ikatu oikuaa porã ichupe” (Jeremías 17:9, ÑÑB). Upéicharõ ñandéve g̃uarã iñimportanteve jajapo Jehovápe ombovyʼáva ndahaʼéi ñane korasõ oipotáva.b

 9. Mbaʼépa jajapóta jakyhyjéramo Ñandejáragui?

⁹ Ñane konsiénsia oĩ porãramo jakyhyjéta Jehovágui, ha nañamotenondemoʼãi ñande jaipotávante jadesidi jave. Jahechamína peteĩ káso ohechaukáva ko mbaʼe. Nehemías ogovernárõ guare Jerusalén, ikatu ojerure umi héntepe opaga hag̃ua impuésto. Péro haʼe ndojeruréi. Mbaʼérepa? Haʼe ndoipotái Jehová ipochy hendive ojopy haguére hapichakuérape. Haʼe heʼi: ‘Che katu ndajapói upéicha, akyhyjégui Ñandejáragui’ (Nehemías 5:15, ÑÑB). Jakyhyjéramo Ñandejáragui ndajajaposemoʼãi mbaʼeve ombopochýtava chupe. Upéicharõ tekotevẽ jahecha Iñeʼẽ heʼíva jadesidi mboyve oimeraẽ mbaʼe.

10, 11. Mbaʼépa heʼi la Biblia vevídare, ha mbaʼépa ñanepytyvõta jajapo hag̃ua upépe heʼíva?

¹⁰ Pór ehémplo, jaʼúta jave vevída. Ñañembyaty jave ñande rapichakuérandi ikatu ñañeporandu jepi: “Haʼútapa térãpa iporãvénte ndaʼúi?” Jadesidi porã hag̃ua jahecha raẽ vaʼerã mbaʼépa heʼi la Biblia. Upépe heʼi naiporãiha jaʼurasa péro ohechauka avei víno haʼeha peteĩ rregálo Jehová omeʼẽva (Salmo 104:14, 15). La Biblia ohechauka ivaiha ojeʼurasa ha ojejapo sarambi (Lucas 21:34; Romanos 13:13). Ha ombojoja umi okaʼúva umi hekovaíva ha oporomoakãratĩvare (1 Corintios 6:9, 10).c

¹¹ Ãichagua konsého oprepara ñane konsiénsia. Upéicharõ ñañembyaty jave ha oĩta vevída, ñañeporanduvaʼerã: “Mbaʼépa ojejapóta upépe? Ikatúnepa oñembyai ha oiko sarambi? Mbaʼépa chéve chegusta? Haʼusetereípa vevída? Ikatúpa ajejoko? Haʼumantevaʼerãpa avyʼa hag̃ua?”. Jahecha jave umi konsého oĩva la Bíbliape ha ãichagua porandu tekotevẽ ñañemboʼe Jehovápe (Salmo 139:23, 24). Péicha jajerure chupe ohechauka hag̃ua ñandéve mbaʼépa jajapovaʼerã. Ha japrepara ñane konsiénsia ojapo hag̃ua Ñandejára oipotáva. Péro oĩve peteĩ mbaʼe jahechavaʼerã jadesidíta jave.

12, 13. Mbaʼérepa ojoavy kristianokuéra opensáva? Mbaʼépa jajapóta peteĩ ermáno nopensáiramo ñande ñapensaháicha?

¹² Oiméne sapyʼánte ñanemondýi jahechávo mbaʼeichaitépa ojoavy kristianokuéra opensáva. Ikatu peteĩ ermáno heʼi naiporãiha peteĩ kostúmbre, ótrope katu ogusta ha heʼi ndaivairiha. Pór ehémplo, oĩ umi hoʼúva vevída oñembyaty jave iñamigokuérandi, péro oĩ avei umi heʼíva upéva naiporãiha. Mbaʼérepa oiko koʼã mbaʼe ha mbaʼépa iporãvéta jadesidi?

¹³ Hentekuéra opensáva ojoavy heta mbaʼére. Jaikuaa umi mbaʼe jahasavaʼekue ñande rekovépe idiferenteha. Pór ehémplo oĩ ermáno heta oñehaʼãvaʼekue oheja ivaíva ha upéicharõ jepe ijetuʼu gueteri chupekuéra (1 Reyes 8:38, 39). Oĩ umi hoʼuetereivaʼekue vevída ha upévare oñatendevaʼerã ko mbaʼére. Oúramo ñande rógape, ikatu heʼi ndoʼuseiha vevída. Ñandepochýtapa ndoʼuséi haguére? Jajopýtapa chupe hoʼu hag̃ua? Nahániri, ajépa. Jaikuaa térã ndajaikuaáiramo jepe mbaʼérepa ndoʼuséi, jahayhúgui ñane ermánope jarrespetáta haʼe opensáva.

14, 15. Mbaʼe provlémapa oĩ yma kongregasiónpe, ha mbaʼépa heʼi Pablo ojejapo hag̃ua?

¹⁴ Amo síglo primérope apóstol Pablo ohechamavaʼekue kristianokuéra konsiénsia idiferenteha ojuehegui. Upérõ oĩ ndoʼuséiva soʼo oñekuaveʼẽvaʼekue taʼangakuérape ha upéi oñevendéva merkádope (1 Corintios 10:25). Péro Pablo naiprovlémai hoʼu hag̃ua. Haʼe nomombaʼéi umi taʼanga ha umi tembiʼu Jehová rembiapokue, ndahaʼéi umi taʼanga mbaʼe. Upéicharamo jepe Pablo ohechakuaa oĩtaha nopensáiva upéicha. Oĩ umi oadoravaʼekue taʼanga ojerovia mboyve Crístore ha upévare ombojeguaru chupekuéra umi mbaʼe. Mbaʼépa heʼi Pablo ojejapo hag̃ua?

¹⁵ Haʼe heʼi: “Ñande ñanembaretevéva, niko ñaipytyvõvaʼerã umi ikangývape, ha anichéne jajapo pe ñandéve iporãvante. Cristo voi niko ndojapoivaʼekue pe ichupe g̃uarã añónte iporãva” (Romanos 15:1, 3, BNP). Pablo ohechauka ñamotenondevaʼerãha ñane ermanokuéra oñandúva, Cristo ojapo haguéicha. Upéi heʼi ndoʼumoʼãveimaha soʼo upéva omokangýtaramo iñermanokuérape. Cristo ningo ohayhueterei umívape ha omano voi hesekuéra (1 Corintios 8:13; 10:23, 24, 31-33).

16. Mbaʼérepa naiporãi jakopi ñane ermánore ojapóramo peteĩ mbaʼe ñane konsiénsia ndohejáiva ñande jajapo?

¹⁶ Péro naiporãi jakopi ñane ermánore ojapóramo peteĩ mbaʼe ñane konsiénsia ndohejáiva ñande jajapo. Naentéroi odesidíta peteĩchapa (Romanos 14:10). Ñane konsiénsia ningo oĩ ñandehusga hag̃ua ñandéve ndahaʼéi ñande rapichakuérape. Ani ñanderesarái Jesús heʼi hague: “Ani peporohusga, ani hag̃ua pejehusga” (Mateo 7:1, BNP). Avave kongregasiónpe ndojapoivaʼerã provléma umi mbaʼe peteĩteĩ ikatúvare jadesidi. Upéva rangue ñañehaʼãvaʼerã jajoayhu ha jaiko porãmba, ñamokyreʼỹ ha ani ñamokangy ñane ermanokuérape (Romanos 14:19).

17. Mbaʼéichapa oĩ heta hénte konsiénsia?

¹⁷ Apóstol Pedro heʼivaʼekue: “Peikókena pereko hag̃uáicha pyʼapy potĩ” (1 Pedro 3:16, BNP). Tuichaiterei mbaʼe ningo ñandepyʼapotĩ Jehová renondépe. Ha ndahetái umi hénte oikóva péicha. Pablo heʼivaʼekue umívare ‘ipyʼapy anduveʼỹmaha ku hierro aku rendaguéicha’ (1 Timoteo 4:2, BNP). Oñemarka jave vakakuéra, pe hierro aku ohapy ipire ha opyta ipere. Upéi noñanduvéima pe párte. Upéicha avei heta noñanduvéima mbaʼeve ipyʼapýpe, haʼete ku omanóva chuguikuéra. Upévare ojapo jave peteĩ mbaʼe vai noñeñanduvaíri térã notĩri. Haʼekuéra ndojepyʼapýi mbaʼevére.

18, 19. a) Mbaʼérepa iporã ñañeñandu vai térã ñatĩ jajavy jave? b) Mbaʼépa ikatu jajapo ñane konsiénsia ñandejopýramo gueteri ñañembyasy rire?

¹⁸ Ñañeñandu vai jave peteĩ mbaʼére ñane konsiénsia ñaneatõi ha heʼi ñandéve jajavy hague. Ñapenáramo hese ha ñañembyasy, Ñandejára ñaneperdonáta ivaivéramo jepe ñane rembiapo. Pór ehémplo rréi David heta vése tuichaiterei ojavy, péro Ñandejára operdona chupe oñembyasy haguére ipyʼaite guive. Chupe ou ombojeguaru hembiapo vaikue ha ojedesidi iñeʼẽrendu Jehovápe opa mbaʼépe. Upévare heʼikuaa Jehová ‘imbaʼeporãha ha oheja reiha ñane rembiapo vaikue’ (Salmo 51:1-19; 86:5). Péro ikatu akóinte ñañeñandu vai ha ñatĩ, jepe ñañembyasýma ha oñeperdonáma ñandéve ñane rembiapo vaikue. Mbaʼépa ikatu jajapo péicha jave?

¹⁹ Sapyʼánte ikatu ñane konsiénsia ñandejopy gueteri, jepe ymáma ñañembyasy. Upéva oikóramo aníkena ñanderesarái Jehová tuichaveha ñande pyʼapýgui. Ha jaʼeháicha jepi ñande rapichakuérape ñande avei tekotevẽ jaguerovia Jehová ñanderayhu ha ñaneperdonaha (1 Juan 3:19, 20). Ñane konsiénsia ipotĩ rire ñandepyʼaguapýta ha javyʼáta, ndajaikomoʼãi vyʼaʼỹme ko múndope ojeikoháicha. Oĩ heta hembiapo vai vaʼekue ha koʼág̃a vyʼapópe oservíva Jehovápe (1 Corintios 6:11).

20, 21. a) Maʼerãpa ojejapo ko lívro? b) Mbaʼépa oheja Ñandejára jadesidi ha mbaʼépa iporã jajapo?

²⁰ Ko lívro ñanepytyvõta javyʼa ha ñandepyʼaguapy hag̃ua jaiko aja ko múndo aña ára pahápe. Ndaikatúi ningo oñemoĩmba pype umi léi ha konsého ñande rekovépe g̃uarã oĩva la Bíbliape. Ha ndeʼíri avei mbaʼe mbaʼépa jajapovaʼerã umi mbaʼe ñandete jadesidivaʼerãre. Ojejapo guei ohechauka hag̃ua mbaʼéichapa ikatu jastudia ha jajapo Ñandejára Ñeʼẽ heʼíva, ha upéicha japrepara porã ñane konsiénsia. ‘Cristo léi’ ñanemokyreʼỹ ñaneñeʼẽrendu hag̃ua ñane konsiénsiape ha Ñandejára heʼívape, Moisés Léi katu orekovaʼekue hetaiterei léi opa mbaʼépe g̃uarã (Gálatas 6:2). Jehová ningo oheja ñande jadesidi heta mbaʼe. Péro la Biblia heʼi ani hag̃ua jajaprovecha ko mbaʼére jajapo hag̃ua ivaíva. Iporãvéta ñañehaʼãramo jahechauka Jehovápe mbaʼeichaitépa jahayhu chupe (1 Pedro 2:16).

²¹ Jaikuaa ypýrõ guare Jehovápe ñañepyrũ jaguata peteĩ tape oporoguerahávare jeikove opaʼỹvape. Ha jaha porã hag̃ua tekotevẽ jajerure Ñandejárape omyesakã hag̃ua ñandéve la Biblia heʼíva ha upéi jajapo. Péicha jajepokuaáta jahecha mbaʼépa iporã ha mbaʼépa ivai (Hebreos 5:14). Ñane konsiénsia ñanemomanduʼáramo la Biblia heʼívare tuichaiterei ñanepytyvõta. Pe lintérna ohesapeháicha ñande rape, ñane konsiénsia ñanepytyvõta jadesidi porã hag̃ua ha ñambovyʼáta ñande Ru yvagapeguápe. Ha upéicha jajapóramo katuete Ñandejára ñanderayhúta.