KAPÍTULO 5
Aníke jajeheʼa ko múndore
“Peẽ niko ndahaʼevéima [ko múndoicha].” (JUAN 15:19.)
1. Mbaʼépa iñimportanteterei Jesúspe g̃uarã?
PE PYHARE omano mboyve, Jesús ojepyʼapyeterei hemimboʼekuérare ha oñemboʼe Itúvape hesekuéra: ‘Ndajeruréi ndéve renohẽ hag̃ua chupekuéra ko múndogui, ku ivaívaguinte eñangareko hesekuéra. Che ndahaʼeiháicha umi nderehe ojeroviaʼỹvaicha, haʼekuéra avei ndahaʼéi’ (Juan 17:15, 16). Péicha Jesús ohechauka ohayhuetereiha hemimboʼekuérape ha avei heʼi chupekuéra peteĩ mbaʼe iñimportánteva: “Peẽ niko ndahaʼevéima [ko múndoicha]” (Juan 15:19). Jahecha Jesúspe g̃uarã iñimportantetereiha hemimboʼekuéra ndojeheʼái ko múndore.
2. Mbaʼépa hína pe múndo Jesús oñeʼẽ hague?
2 Mbaʼépa hína ko múndo Jesús oñeʼẽ hague? Haʼe oñeʼẽ umi hénte ndojeroviáivare Ñandejárare, oĩva Satanás poguýpe, ndohayhúiva hapichápe ha oñembotuichaséva (Juan 14:30; Efesios 2:2; 1 Juan 5:19). Upévare oimeraẽva ‘oikoséva ko múndo rayhuháramo, oikóta Ñandejára rehe ijaʼeʼỹvaramo’ (Santiago 4:4, ÑÑB). Ñande jaipota Ñandejára ñanderayhu, upévare iporã jahecha mbaʼépa jajapovaʼerã ani hag̃ua jajeheʼa ko múndore. Jahecháta cinco mbaʼe ñanepytyvõtava: ñañemoĩ Ñandejára Rréino ykére ha ani jaike polítikape, ani ñapensa ko múndo opensaháicha, ñañemonde hekópe, jajesareko Ñandejára rembipotáre, ha ñamonde pe ekípo Ñandejára omeʼẽva ñañorairõ hag̃ua ñande jeroviáre.
ÑAÑEMOĨ ÑANDEJÁRA RRÉINO YKÉRE HA ANI JAIKE POLÍTIKAPE
3. a) Oiképaraʼe Jesús polítikape? b) Mbaʼérepa ikatu jaʼe umi ohótava yvágape haʼeha Cristo goviérno remimbou? (Ehecha nóta.)
3 Jesús ndoikeivaʼekue polítikape, upéva rangue oikuaauka meme Ñandejára goviérno ojapótava. Ko goviérno oisãmbyhýta yvága guive (Daniel 7:13, 14; Lucas 4:43; 17:20, 21). Upévare heʼi mburuvicha Romaygua Poncio Pilátope: ‘Che rréino ndahaʼéi ko yvy arigua’ (Juan 18:36, BNP). Hemimboʼekuéra osegi iñehémplo. Haʼekuéra oñemoĩ Ñandejára Rréino ykére, ojerovia Jesucrístore, ha oikuaauka opárupi ko goviérno ojapótava (Mateo 24:14). Apóstol Pablo heʼi: ‘Ore hína, aipórõ, Cristo rembijokuái. Cristo rérape rojerure peẽme peiko porã jevy hag̃ua Ñandejára ndive’ (2 Corintios 5:20).a
4. Mbaʼéichapa kristianokuéra ohechauka ojeroviaha Ñandejára Rréinore? (Ehecha heʼihápe “Kristiáno ymaguare ndoikéi polítikape”.)
4 Umi goviérno remimbou orrepresenta hetãme, ha upévare ndoikeivaʼerã polítikape upe tetã oñemondohápe. Haʼekuéra ombaʼapo hetãnguéra rehehápe. Upéicha avei umi ohótava yvágape, ‘yvága hína hetã’ (Filipenses 3:20). Haʼekuéra oikuaauka meme Ñandejára goviérno ojapótava, ha oipytyvõ hetaitereípe oñemoĩ porã jey hag̃ua Ñandejárandi, ikatu hag̃uáicha oikove opa ára ko yvy ape ári (Juan 10:16; Mateo 25:31-40). Umi oikótava ko yvy ape ári ombaʼapo umi ungido poguýpe Jesús goviérnope g̃uarã. Oñondive oikuaauka Jesús ojapótava ogoverna vove ha ni mbaʼeveichavérõ ndoikéi polítikape (Isaías 2:2-4).
5. Mbaʼépepa idiferénte Ñandejára siérvo koʼag̃agua ha Israel ymaguare, ha upévare mbaʼéichapa jaikovaʼerã?
5 Ñande ndajaikéi polítikape jajerovia rupi Crístore, péro ndahaʼéi upévarente. Yma umi Israelguápe Ñandejára omeʼẽ peteĩ tetã oiko hag̃ua, péro Ñandejára siérvo koʼag̃agua ñanesarambi opárupi (Mateo 28:19; 1 Pedro 2:9). Mbaʼépa oikóne jaikéramo polítikape? Jaiko vaipáta ñane ermanokuérandi ha ñatĩta jaikuaauka hag̃ua marandu porã opaichagua héntepe (1 Corintios 1:10). Ha oikóramo sapyʼa peteĩ ñorairõ, ñañorairõta hendivekuéra. Upéva naiporãmoʼãi, kristianokuéra ningo jajoayhuvaʼerã (Juan 13:34, 35; 1 Juan 3:10-12). Upévare Jesús heʼivaʼekue hemimboʼekuérape ani hag̃ua oñorairõ, tohayhu guei umi ndochaʼéivape hesekuéra (Mateo 5:44; 26:52; ehecha avei heʼihápe “Ajeroviápa Ñandejára goviérnorente?”).
6. Ñande ñañemeʼẽma Jehovápe, péro mbaʼépa ikatu ñameʼẽ mburuvichakuérape?
6 Ñande ñameʼẽma ñande rekove Jehovápe ha upévare ndaikatuvéima ñañemeʼẽ ñande rapichápe, peteĩ organisasiónpe térã peteĩ tetãme. Upévare 1 Corintios 6:19, 20 (JMP) heʼi: “Peẽ ndahaʼevéima pendejupe g̃uarã. Peikuaa rupi pejejogua hepy hague”. Ñande ñameʼẽ “Césarpe” térã mburuvichakuérape ojeruréva: jarrespeta, japaga impuésto ha ñañemoĩ ipoguýpe. Péro iñimportanteve ñameʼẽ Ñandejárape imbaʼéva (Marcos 12:17, BNP; Romanos 13:1-7). Ha Ñandejára mbaʼe hína: ñane adorasión, ñaneñeʼẽrendu chupe, jajerovia hese ha tekotevẽramo ñameʼẽ ñande rekove jepe (Lucas 4:8; 10:27; Hechos 5:29; Romanos 14:8).
ANI ÑAPENSA KO MÚNDO OPENSAHÁICHA
7, 8. Mbaʼépa hína ko múndo espíritu, ha mbaʼépa ojapo hentekuérare?
7 Jahechauka ndajajeheʼaiha ko múndore ñañehaʼãvo ani ova ñanderehe umi hénte lája vai. Apóstol Pablo heʼi: ‘Ñandéve oñemeʼẽvaʼekue ndahaʼéi ko yvy arigua espíritu, pe Ñandejára espíritunte’ (1 Corintios 2:12, BNP). Ha umi Efesoyguápe heʼi: ‘Peikovaʼekue opa yvypóra hekoañáva oikoháicha ha pejapo pe espíritu aña ruvicha oipotaháicha ha oguerekóva ipoguýpe umi Ñandejárape ohenduseʼỹva’ (Efesios 2:2, 3).
8 Ko múndo espíritu ningo peteĩ puʼaka omomýiva hentekuérape hekovai ha orekose hag̃ua opa mbaʼe ohecháva, ha ani hag̃ua iñeʼẽrendu Ñandejárape (1 Juan 2:16; 1 Timoteo 6:9, 10). Mbaʼérepa ipuʼaka hentekuérare? Ñaneimperfékto rupi jajapose ivaíva, avei ko espíritu ndojehechái ha yvytúicha oĩ opárupi. Mbaʼépa ojapo hentekuérare? Mbeguekatúpe omokyreʼỹ chupekuéra iñaña hag̃ua. Upévare hetaiterei oĩ ojepyʼapýva ijehénte, oñembotuichaséva, itaryrýiva, oikóva iñakãre ha irrevéldeva.b Upéicha hentekuéra ojoguave ohóvo Satanáspe (Juan 8:44; Hechos 13:10; 1 Juan 3:8, 10).
9. Mbaʼéichapa ikatu oike ñane akã ha ñane korasõme ko múndo espíritu?
9 Ikatúpa ko espíritu oike avei ñane akã ha ñane korasõme? Ikatu oike nañañatendéiramo (Proverbios 4:23). Ñepyrũrã ikatu nañañandúi oikeha ñanderehe. Pór ehémplo jajeheʼáramo umi ndohayhúivare Jehovápe haʼetéramo jepe júnta porã (Proverbios 13:20; 1 Corintios 15:33). Avei jaleéramo umi lívro térã rrevísta oporomokyreʼỹva mbaʼe vairã, Internétpe jahecha taʼanga tieʼỹ térã jalee ohaíva umi ohejavaʼekue Jehovápe ha oñemoĩva ñanderehe (apóstata). Ováta avei ñanderehe ko múndo lája jahekárõ vyʼarã omokangýtava ñande jerovia térã ñanefanatikoitereíramo depórtepe. Upéicharõ oimeraẽ mbaʼe ñanemokyreʼỹva ñapensa hag̃ua ko múndo aña opensaháicha ikatu omoinge ñane akãme ko espíritu.
10. Mbaʼéichapa ikatu ñañemoĩ ko múndo espíriture?
10 Mbaʼéichapa ikatu ñañemoĩ ko espíriture ha jaiko meme Ñandejára mborayhúpe? Jajapóta upéva jaiporu porãvo Jehová omeʼẽva ñandéve ñamombarete hag̃ua ñande jerovia ha jajerure memévo chupe ijespíritu sánto. Jehová imbareteve Satanás ha ko múndo añágui (1 Juan 4:4). Upévare tekotevẽterei ñañemoag̃ui Jehováre ñañemboʼe memévo chupe.
ÑAÑEMONDE HEKÓPE PORÃ
11. Mbaʼépa ohechauka hentekuéra oñemonde lája?
11 Ñañemonde lájare jahechauka mbaʼeichaguápa ñande ha mbaʼépa ñamombaʼe. Avei ojekuaa upéva ñanepotĩ térã ñandekyʼáramo. Heta henda rupi ojehecha hentekuéra oñemonde vaiha. Peteĩ karai osẽva televisiónpe heʼi péichante jaháramo koʼẽrõite umi kuña rekovai ndoikuaamoʼãvéima mbaʼéichapa oñemondéta oñemaña hag̃ua hesekuéra. Ha peteĩ diário oñeʼẽvo umi hénte oñemonde lájare heʼi ‘ojehechaukapa, noñetĩvéi’, umi mitãkuñaʼi jepe oñemonde péicha. Heta katu oĩ oñemonde vaíva, ijao chalaipáva ha péicha ohechauka nomombaʼeiha avavépe ha ndojehayhuiha.
12, 13. Mbaʼe konséhopa oĩ la Bíbliape ñanepytyvõva ñañemonde hag̃ua hekopete?
12 Ñande jaservíva Jehovápe ñañemonde porã vaʼerã. Ñande ao ipotĩvaʼerã ha ñaime ñaimeháme ñañemondevaʼerã “hekópe”. Ñañemonde lája ha ñane ‘rembiapo porã’ ohechaukavaʼerã ñamombaʼeha Ñandejárape. Naiporãi jajehechaukase, ‘jaikose guei Ñandejára mborayhúpe’ (1 Timoteo 2:9, 10, BNP; Judas 21). Ñañehaʼãvaʼerã ñamoporã ñande pyʼapy, ‘upéva iporãite Ñandejára renondépe’ (1 Pedro 3:3, 4, BNP).
13 Ñanemanduʼavaʼerã umi hénte oñeʼẽ vaitaha Jehováre ohechávo ñañemonde lája. Griégo ñeʼẽme ñañemonde “hekópe” heʼise ñamombaʼeha ñande rapichakuéra opensáva. Ikatúramo jepe ñañemonde ñandéve ñandegustaháicha, jarrespetavaʼerã ñande rapichakuéra konsiénsia. Jaipota ningo oñeñeʼẽ porã Jehová ha isiervokuérare ha tojekuaa ñande haʼeha Ñandejára rembiguái. Avei ani ñanderesarái ‘opa mbaʼe jajapóvape ñamombaʼeguasuvaʼerãha Ñandejárape’ (1 Corintios 4:9; 10:31; 2 Corintios 6:3, 4; 7:1).
14. Mbaʼépa ñañeporanduvaʼerã?
14 Koʼýte ñanepotĩ ha ñañemonde porã vaʼerã japredika ha jaha jave ñane rreunionhápe. Iporã ñañeporandu: “Oñemañambátapa cherehe añemonde lájare térã chekyʼa haguére? Amotĩtapa ermanokuérape? Amombaʼevétapa chéve chegustáva térãpa añehaʼãta ajapo ojejeruréva chehegui aservi porãve hag̃ua kongregasiónpe?” (Salmo 68:6; Filipenses 4:5; 1 Pedro 5:6).
15. Mbaʼérepa la Biblia ndeʼíri mbaʼépa ñamondevaʼerã térã mbaʼéichapa ñañemoporãvaʼerã?
15 La Biblia ndeʼíri mbaʼéichapa kristianokuéra oñemonde térã oñemoporãvaʼerã. Jehová ningo oipota ñandete jadesidi koʼã mbaʼe. Oipota jaiporu porã la Biblia heʼíva ha ‘jajepokuaa jahecha mbaʼépa iporã ha mbaʼépa ivai’ (Hebreos 5:14). Jadesidi jave mbaʼéichapa ñañemondéta jahechaukavaʼerã jahayhuha Jehovápe ha ñande rapichakuérape (Marcos 12:30, 31). Ikatu ñañemonde ha ñañemoporã heta hendáicha. Upéva jahecha opárupi testigos de Jehová aty guasúpe.
JAJESAREKÓKENA ÑANDEJÁRA REMBIPOTÁRE
16. Mbaʼéichapa ojoavy ko múndo heʼíva ha Jesús omboʼevaʼekue, ha mbaʼépa ñañeporanduvaʼerã?
16 Ko múndo ombotavy hentekuérape. Upévare oĩ hetaiterei oikóva pláta rapykuéri oimoʼãgui péicha ovyʼataha. Péro Jesús heʼivaʼekue: “Peteĩ oguerekopáramo jepe, ndahaʼéi pe oguerekóva pe omoingovéva chupe” (Lucas 12:15, JMP). Jesús ndeʼíri jaikovaʼerãha mbaʼeveʼỹre. Haʼe heʼi javyʼa ha jajesalva hag̃ua jahechakuaavaʼerãha ñaikotevẽha Ñandejárare, ha tekotevẽha jajesareko meme Jehová oipotávare. Upearã ñamotenondevaʼerã iservísio (Mateo 5:3; 6:22, 23). Upévare ñañeporanduvaʼerã: “Agueroviápa Jesús heʼivaʼekue, térãpa aguerovia “pe japu ruvicha” heʼíva? Mbaʼépa ohechauka umi mbaʼe haʼéva, ahupytyséva, amotenondéva ha ajapóva?” (Lucas 6:45; 21:34-36; Juan 8:44, ÑÑB; 2 Juan 6).
17. Emombeʼu mbaʼe iporãvapa jahupyty jajesarekóramo Ñandejára rembipotáre.
17 Jesús heʼivaʼekue: “Pe arandu katu ojehechauka hembiapokue rehe” (Mateo 11:19, BNP). Heta mbaʼe porã jahupyty jajesarekóramo peteĩ mbaʼérente: Ñandejára rembipota. Pór ehémplo jaikóta pyʼaguapýpe (Mateo 11:29, 30). Jajehekýi heta provlémagui ha ndajaikói vyʼaʼỹme (1 Timoteo 6:9, 10). Javyʼa jahupytývare ha upévare ñanetiempove ñaime hag̃ua ñane famíliandi ha ñane ermanokuérandi. Avei jake porãve (Eclesiastés 5:12). Ñañeñandu porã ikatu haguére ñaipytyvõ ñande rapichakuérape (Hechos 20:35). Avei ñane esperánsa imbarete, ñandepyʼaguapy ha javyʼa (Romanos 15:13; Mateo 6:31, 32). Koʼã mbaʼe porã ndaijojahái!
ÑAMONDE PE EKÍPO ÑANDEJÁRA OMEʼẼVA
18. Mávandipa ha mbaʼéichapa ñañorairõ?
18 Jaikóramo Ñandejára mborayhúpe Satanás ndaikatumoʼãi ñandepeʼa Jehová servísiogui. Haʼe ndoipotái javyʼa ha jaikove opa ára g̃uarã (1 Pedro 5:8). Apóstol Pablo heʼi ‘ñañorairõha’ ndahaʼéi ñande rapichándi, ‘ñande ñañorairõ umi mburuvicha guasu yvategua ndive, umi oisãmbyhýva ko múndo oĩva pytũnguýpe, umi mbaʼepochy yvagapegua ndive’ (Efesios 6:12, ÑÑB). Griégo ñeʼẽme ‘ñorairõ’ ndeʼiséi oñeñorairõha mombyry guive. Heʼise mokõi tapicha oñombyepotiha ha oñehaʼã ipuʼaka ojuehe. Ha heʼívo ñañorairõha ‘mburuvicha guasu ndive’, ha ‘umi oisãmbyhýva ko múndo’ ndive, ohechauka umi demónio hatã ombaʼapoha oñondivepa ñandereity hag̃ua.
19. Emombeʼu mbaʼeichaguápa pe ekípo omoĩvaʼerã kristianokuéra.
19 Jepe ñanekangy ha jajavy meme, ikatu ñandepuʼaka hesekuéra. Mbaʼéichapa? Upearã ‘ñamondevaʼerã pe ekípo Ñandejára omeʼẽva’ (Efesios 6:13; BNP). Efesios 6:14-18 omombeʼu mbaʼeichaguápa ko ekípo: ‘Upévare peñembosakoʼi hatãke. Pereko pendejehe añetegua ku pende kuʼa jokuaháramo, ha tekojoja ku pende pytiʼa moʼãháramo. Opa árape peime pesẽ hag̃uáicha pemoherakuã ñeʼẽ pyʼaguapy oguerúva. Opa koʼã mbaʼe ári, pende jerovia pereko pende rete moʼãháramo, ani hag̃ua umi flécha rendy opoíva Aña ojekutu penderehe. Pene akãre pemoĩ salvasión ha Ñandejára ñeʼẽ pereko pende pópe ku kyse pukúicha. Peñemboʼéke opa árape ha pejerure Ñandejára penepytyvõ hag̃ua’.
20. Mbaʼérepa ñande ndahaʼéi umi soldádo ko mundopeguáicha?
20 Ñandejára omeʼẽ ñandéve ko ekípo, upévare ndofallamoʼãi. Péro ndajaipeʼaivaʼerã. Mbaʼérepa? Ñande ndahaʼéi umi soldádo ko mundopeguáicha. Haʼekuéra opytuʼu puku jepi ndaipóri jave gérra. Ñande katu ndajapytuʼúi, ñañorairõvaʼerã ára ha pyhare, ha nañañatendéiramo ikatu ñamano. Ko ñorairõ opáta Ñandejára ohundi vove ko múndo aña ha oity yvykua pypukúpe Satanás ha idemoniokuérape (Apocalipsis [Revelación] 12:17; 20:1-3). Upévare aníkena ñañemeʼẽ umi mbaʼe vai jajaposévape. Enterove jajopyvaʼerã ani hag̃ua jafalla Jehovápe (1 Corintios 9:27). Ko ñorairõ osegi gueteri, upévare aníkena ñanekangy ha jasegi ñañorairõ.
21. Mbaʼépa tekotevẽ jajapo ñasẽ porã hag̃ua ñane ñorairõme?
21 Nañasẽporãmoʼãi ko ñorairõme ñaneaño rei. Upévare Pablo heʼi tekotevẽha ñañemboʼe Jehovápe ‘opa árape’. Avei ñahenduvaʼerã Jehová heʼíva jastudiávo Iñeʼẽ ha jajeheʼa meme ñane ermanokuérare. Haʼekuéra oñorairõ ñande ykére (Filemón 2; Hebreos 10:24, 25). Ñañehaʼãramo jajapo koʼã mbaʼe ñasẽ porãta ko ñorairõme ha ndahaʼéi upévante, ikatúta avei ñadefende ñande jerovia oñekotevẽ jave.
JAJEPYTASÓKE ÑANDE JEROVIÁRE
22, 23. a) Mbaʼérepa tekotevẽ ñañembosakoʼi ñadefende hag̃ua ñande jerovia, ha mbaʼépa ñañeporanduvaʼerã? b) Mbaʼépa jahecháta kapítulo 6-pe?
22 Jesús heʼivaʼekue: “Haʼekuéra ndaijaʼéi penderehe. Peẽ niko ndahaʼevéima [ko múndoicha]” (Juan 15:19). Upévare tekotevẽ ñañembosakoʼi ñambohovái hag̃ua pyʼaguapy ha jejapoʼỹre opa oporandúvape ñande jerovia rehe (1 Pedro 3:15). Ñañeporandumi: “Antendépa mbaʼére sapyʼánte testigos de Jehová ndojapói umi ótro hénte ojapóva?”. “Ha péicha jave, agueroviápa iporãveha la Biblia ha pe tembiguái jeroviaha heʼíva?” (Mateo 24:45; Juan 17:17.) “Ha tekotevẽ jave ñamombeʼu jajeroviaha Jehováre, javyʼápa jajapóvo chupe ombovyʼáva, térãpa jajapo tekotevẽguinte?” (Salmo 34:2; Mateo 10:32, 33.)
23 Ñañehaʼãmbaitevaʼerã ani jajeheʼa ko múndo añáre. Satanás omoĩ heta ñuhã ñandereity hag̃ua. Pór ehémplo, oiporu umi vyʼarã naiporãiva. Mbaʼépa ñanepytyvõta jaiporavo hag̃ua umi vyʼarã ñanembyetiaʼéva ha nomongyʼáiva ñane konsiénsia? Upéva jahecháta koʼág̃a.
a Áño 33 guive Jesús ogoverna kongregasión, koʼãva hína umi ohótava yvágape (Colosenses 1:13). Áño 1914-pe oñemeʼẽ chupe autorida ogoverna hag̃ua “rreinokuéra yvy arigua”. Upéicharõ ikatu jaʼe umi ohótava yvágape haʼeha Jesucristo goviérno remimbou térã embajador (Apocalipsis [Revelación] 11:15; BNP).
b Ehecha Razonamiento a partir de las Escrituras, páh. 140-144, ojapóva testigos de Jehová.
c Ehecha Informasión oĩvévape heʼihápe “Vandéra, votasión ha tembiapo ojejapóva servísio militár rangue”.