Mburuvicha Romaygua Guardiakuéra ohendu pe marandu porã
Áño 59-pe, Jesús ou rire. Julio, peteĩ ofisiál Roma ehersitopegua ha umi soldádo oĩva ipoguýpe kaneʼõnguérema omog̃uahẽ ohóvo Rómape umi préso ha oike hikuái pe Puerta Capena rupi. Ohasa hikuái mónte Palatino ypy rupi, upépe oĩ Mburuvicha guasu Nerón palásio. Ko lugár rehe oñangareko umi soldádo oñehenóiva Mburuvicha Romaygua Guardiakuéra ha oreko voi hikuái ijespáda imánto guýpe odefende hag̃ua upe palásio.a Umi oĩva préso oguata ohóvo pe távare, ohasa pe Foro romano rupi ha ojupi hikuái pe sérro karapeʼi héravape Viminal. Upe rire, ohasa peteĩ hardín rupi, upépe henyhẽ umi Romaygua jarakuéra altár, ha osegi oho umi soldádo ojapohárupi ehersísio.
Apóstol Pablo oĩ umi préso apytépe, haʼe oĩkuri peteĩ várkope márpe ojagarrárõ guare chupekuéra yvytu atã, ha upépe peteĩ Ñandejára ánhel heʼi chupe: “Nde ningo reñemboʼy vaʼerã César renondépe” (Hech. 27:24, NM). ¿Oñekumplítapa pe ánhel heʼivaʼekue chupe? Pablo ohechávo Roma, imanduʼa oikovaʼekuére Fortaleza Antóniape, Jerusalénpe. Upépe Jesús heʼivaʼekue chupe: “¡Aníke rekyhyje! Reñeʼẽ haguéicha hekoitépe cherehe Jerusalénpe, péicha avei reñeʼẽta Rómape”(Hech. 23:10, 11, NM).
Oiméne Pablo omaña pe Castra Praetoria rehe (umi soldádo Romaygua kampaménto), orekóva umi tórre tuichaicháva ha murálla ojejapóva ladríllo pytãgui. Upépe oĩ umi polisía Romaygua ha umi soldádo oñangarekóva Mburuvicha Romaygua rehe, oñehenóiva Mburuvicha Romaygua Guardiakuéra. Ko lugárpe oiko hetaiterei soldádo, oĩ voi 12.000 guárdia rupi, heta polisía ha soldádo kavalleriapegua. Umívare ojekuaa pe Mburuvicha Romaygua orekoha podér. Umi guárdia oñangareko umi préso mombyrýgui ojeguerúvare, ha pe ofisiál Julio ogueraha avei upépe umi préso oĩva ipoguýpe. Hasýpe, mombyry oviaha rire ha heta pelígro ohasa rire, og̃uahẽ sapyʼa hikuái Rómape (Hech. 27:1-3, 43, 44).
“AVAVE NDOJOKÓI CHUPE” OPREDIKA HAG̃UA
Heta mbaʼe ohasa hikuái og̃uahẽ hag̃ua Rómape. Ipochyetereírõ guare pe már, peteĩ ánhel rupive Ñandejára heʼi Páblope umi ohóva guive hendive pe várkope ojesalvataha, ha upeichaite oiko. Avei Máltape peteĩ mbói iponsoñaitereíva oisuʼúrõ guare Páblope, mbaʼeve ndojehúi chupe, upéi haʼe omonguera hetaitereípe ha umi hénte oñepyrũ heʼi hese haʼeha ñandejára. Ko mbaʼe oikovaʼekue oiméne oikuaapáraʼe Mburuvicha Romaygua Guardiakuéra.
Oike mboyve Rómape, Pablo ojotopa umi ermáno ouvaʼekuéndi ohug̃uaitĩ chupe “pe Plaza del Mercado de Ápiope, ha Tres Tabérnaspe” (Hech. 28:15, NM). Péro koʼág̃a oĩma préso Rómape, ¿mbaʼéichapa upéicharõ opredikáta umi Romayguápe? (Rom. 1:14, 15.) Oĩ heʼíva umi oĩva préso ojehejámi hague umi Mburuvicha Romaygua Guardiakuérape omoakãva poguýpe. Oimérõ upéicha, Páblope ojehejáneraʼe Sexto Afranio B. poguýpente, ojeʼe voi upe karai haʼeha pe ipoderosovéva Rómape, pe emperadórb rire. Tahaʼe haʼeháicha, la Bíbliape heʼi Pablo oĩ hague peteĩ soldádo poguýpe, ndahaʼéi peteĩ ofisiál poguýpe. Ojeheja avei chupe oiporavo pe óga opyta hag̃ua, orresivi hag̃ua visíta ha opredika chupekuéra avave ojokoʼỹre chupe (Hech. 28:16, 30, 31).
PABLO OPREDIKA ENTEROVÉPE
Sexto Afranio B. ningo oñeʼẽ raẽ jepi umi préso ndive ogueraha mboyve Nerón rendápe ha oiméne ojapóraʼe avei upéicha apóstol Pablo rehe pe palásiope térã Mburuvicha Romaygua Guardiakuéra oikohápe. Upépe Pablo oaprovecha opredika hag̃ua “tahaʼe michĩva térã tuichávape” (Hech. 26:19-23, NM). Ndajaikuaái mbaʼépa ojapo Afranio B. ohendu rire chupe, péro jaikuaa porã Pablo ndopytái hague préso umi guárdia kampaméntope.c
Pablo oalkila peteĩ lugár tuicha porãva oñembyaty hag̃ua ‘umi hudío iñimportantevéva’ ndive ha opredika chupekuéra ha ‘hetaitereive oúvape’. Umi guárdia oñangarekóva hese ohendu chupe ‘opredikávo hekoitépe’ umi hudíope, oñeʼẽ chupekuéra Jesús ha Ñandejára Rréino rehe, “pyhareve guive kaʼaruete peve” (Hech. 28:17, 23, NM).
Káda día, kaʼaru las dos rupi, umi guárdia oñangarekóva pe palásiore okambia itúrno. Ikatu oime ojapóraʼe avei upéicha umi soldádo oñangarekóva Páblore, pe dos áño pukukue oĩ aja préso. Upéicha rupi hetaiterei soldádo ohendu chupe ohaikárõ guare kárta umi kristiáno oĩvape Éfeso, Filipos ha Colósaspe, avei umi evréope ha peteĩ ermáno héravape Filemón. Pablo oĩ aja préso, oipytyvõ Onésimope, peteĩ esklávo oikovaʼekue kañyhápe. Pablo otrata chupe itaʼýra teéicha ha upéi omondo jey chupe ipatrón rendápe (Filem. 10). Ko apóstol ojepyʼapy avei umi oñangarekóvare hese (1 Cor. 9:22). Ikatu ñañeimahina mbaʼéichapa Pablo oporandu umi soldádope umi párte orekóvare pe armadúra ha upéi oiporu upéva ehémploramo oporomboʼe hag̃ua (Efes. 6:13-17).
OPREDIKA ÑANDEJÁRA ÑEʼẼ KYHYJEʼỸME
Pablo oho rupi préso ikatuvaʼekue omombeʼu pe marandu porã Mburuvicha Romaygua Guardiakuérape ha ambue tapichápe (Filip. 1:12, 13). Umi oĩva Castra Praetoria-pe ikatuvaʼekue oñeʼẽ enterove oĩvandi Roma poguýpe ha pe palásiope. Upépe ndahaʼéi pe emperadór ha ifamília añónte oikóva, oiko avei heta esklávo ha tapicha ombaʼapóva upépe, oĩvaʼekue umíva apytégui oikóva chugui kristiáno (Filip. 4:22). Pablo ipyʼaguasu rupi omokyreʼỹ ermanokuéra Romayguápe oñeʼẽ hag̃ua “kyhyjeʼỹme Ñandejára Ñeʼẽ” rehe (Filip. 1:14, NM).
Pablo ehémplo ñanemokyreʼỹ avei ñandéve pyʼaguasúpe japredika hag̃ua “tahaʼe iporã térã ivai jave” (2 Tim. 4:2, NM). Heta ermáno oĩ préso hógape, asílope térã ospitálpe. Ambue katu oĩ préso ojapo haguére Jehová rembipota. Tahaʼe haʼéva umi mbaʼe jahasáva, ikatu ñañeʼẽ la Biblia omboʼévare umi ñande visitávape, pór ehémplo umi doktór térã ambue tapicha ñanepytyvõvape. Jaaprovechárõ ijahápe ñandéve japredika hag̃ua, ñandete jahechakuaáta ndaiporiha “Ñandejára Ñeʼẽ ojokovaʼerã” (2 Tim. 2:8, 9, NM).
a Ehecha pe rrekuádro heʼihápe “Mburuvicha Romaygua Guardiakuéra Nerón tiémpope”.
b Ehecha pe rrekuádro heʼihápe “Sexto Afranio Burro”.
c Áño 36 térã 37 rupi, Jesús ou rire, Tiberio César ogueraha vaʼekue upépe préso Herodes Agrípape heʼi haguére oipotaha Calígula omanda Rómape. Ha Calígulagui oiko rire emperadór, omoĩ Heródespe rréiramo (Hech. 12:1).