¿Mbaʼéicha javépa ñañeʼẽ térã ñakirirĩ vaʼerã?

 1. ¿Mbaʼépa ñanemboʼe Eclesiastés 3:1, 7?

OĨ ALGÚNO iñeʼẽngatuetereíva. Ótro katu ikirirĩeterei. Ohechaukaháicha pe téxto omopyendáva ko artíkulo, oĩ tiémpo ñakirirĩ hag̃ua ha tiémpo ñañeʼẽ hag̃ua (elee Eclesiastés 3:1, 7). Upéicharõ jepe, ikatu oime jaipota hína algúno ñane ermáno térã ermána okirirĩve ha ótro katu oñeʼẽve.

 2. ¿Mávapa oreko pe derécho heʼi hag̃ua ñandéve mbaʼe moméntopepa ñañeʼẽ vaʼerã ha mbaʼéichapa jajapo vaʼerã upéva?

² Ñande ningo ikatu ñañeʼẽ pórke Jehová omeʼẽ ñandéve upéva peteĩ rregáloramo (Éx. 4:10, 11; Apoc. 4:11). La Biblia rupive haʼe ñanepytyvõ jaikuaa hag̃ua mbaʼéichapa ikatu jaipuru hendaitépe upe rregálo. Ko artíkulope jahecháta umi ehémplo oĩva la Bíbliape ñanepytyvõtava jaikuaa hag̃ua mbaʼéicha javépa ñañeʼẽ vaʼerã, térã ñakirirĩ vaʼerã. Jahecháta avei mbaʼépa Jehová opensa umi mbaʼe jaʼévare ñande rapichakuérape. Ñañepyrũna koʼág̃a jahecha raẽ mbaʼéicha javépa ñañeʼẽ vaʼerã.

 3. Heʼiháicha Romanos 10:14, ¿mbaʼéicha javépa ñaime vaʼerã preparádo ñañeʼẽ hag̃ua Jehováre ha pe Rréinore?

³ Ñande ningo siémpre ñaime vaʼerã preparádo oimeha óra ñañeʼẽ hag̃uáicha Jehováre ha pe Rréinore (Mat. 24:14; elee Romanos 10:14). Jajapo jave upéicha, jasegi hína Jesús ehémplo. Haʼe oikuaauka vaʼekue ótrope la verda Itúagui, upéva hína peteĩva umi mbaʼe iñimportantevéva haʼe ou vaʼekue ojapo ko yvy ape ári (Juan 18:37). Péro ñanemanduʼa vaʼerã iñimportanteha avei mbaʼéichapa ñañeʼẽ ótrope. Upéicharõ, ñañeʼẽ jave ótrope Jehováre, ‘jajapo vaʼerã upéva pyʼaguapýpe porãnte ha jarrespeta ñande rapichakuérape ñande pyʼaite guive’. Avei jahechauka vaʼerã ñaneinteresaha mbaʼéichapa oñeñandu hikuái ha jarrespeta umi mbaʼe ogueroviáva (1 Ped. 3:15). Péicha ndahaʼemoʼãi ñañeʼẽtanteva pe persónandi, síno ñamboʼéta chupe ha ikatu voi ñag̃uahẽ hína ikorasõme.

 4. Heʼiháicha Proverbios 9:9, ¿mbaʼéichapa ansianokuéra ikatu oipytyvõ ótrope umi mbaʼe heʼíva rupive?

⁴ Ansianokuéra ohechakuaáramo tekotevẽha omeʼẽ konsého peteĩ ermáno térã ermánape, ndopytái vaʼerã kirirĩháme. Oiporavo porãnte vaʼerã mbaʼe moméntopepa oñeʼẽta hendive, ohaʼarõnte vaʼerã ha omohaʼeño chupe ani hag̃ua omotĩ reiete chupe. Umi ansianokuéra omeʼẽ jave konsého, siémpre oñehaʼã ohechauka umi mbaʼe heʼíva rupive orrespetaha pe persónape. Haʼekuéra noñemokirirĩri, síno katuete ohechauka umi konsého bíblico oipytyvõtava ótrope (elee Proverbios 9:9). ¿Mbaʼérepa iñimportantete ñandepyʼaguasu ñañeʼẽ hag̃ua ótrope tekotevẽ jave? Jahechamíta mokõi ehémplo idiferénteva. Pe primer ehémplope jahecháta peteĩ kuimbaʼe tekotevẽ vaʼekue okorrehi itaʼyrakuérape, ha pe segundo ehémplope, peteĩ kuñakarai tekotevẽ vaʼekue oñeʼẽ pe futúro rréi ndive heʼi hag̃ua chupe odesidi vai hague peteĩ mbaʼe.

 5. ¿Mbaʼérepa ikatu jaʼe pe súmo saserdóte Elí ndeʼíri hague tekotevẽva?

⁵ Pe súmo saserdóte Elí ningo oreko vaʼekue mokõi itaʼýra ohayhuetereíva. Péro umi itaʼýra ndorrespetái vaʼekue Jehovápe. Haʼekuéra ningo oservi vaʼekue saserdóteramo pe tavernákulope, ha oreko peteĩ rresponsavilida iñimportantetereíva upépe. Péro haʼekuéra oipuru vai pe autorida oñemeʼẽva chupekuéra, ndorrespetaiete voi umi sakrifísio oñemeʼẽva Jehovápe, ha notĩriete hikuái hekovai hag̃ua (1 Sam. 2:12-17, 22). Moisés léipe ohechaukaháicha, Elí raʼykuérape ojejuka vaʼerã kuri umi mbaʼe vai ojapóvare, péro Elí ojaʼoʼimínte itaʼyrakuérape ha opermiti chupekuéra osegi oservi pe tavernákulope (Deut. 21:18-21). ¿Mbaʼépa Jehová opensa Elí ojapóvare ko situasiónpe? Haʼe heʼi Elípe: “¿Mbaʼére piko remombaʼeve nde raʼykuérape chéve chemombaʼe rangue?”. Upévare Jehová odesidi ojuka umi mokõi kuimbaʼe añáme (1 Sam. 2:29, 34).

 6. ¿Mbaʼépa ñaaprende Elí ehémplogui?

⁶ Elí ehémplogui ñaaprende peteĩ mbaʼe iñimportantetereíva: Jaikuaáramo peteĩ ñane amígo térã ñane pariénte ofalla hague nokumplírivo Jehová léi, ñande ñañeʼẽ vaʼerã hendive ha ñamomanduʼa chupe umi mbaʼe Jehová ohaʼarõva ñandehegui. Upéi jajapo tekotevẽva guive orresivi hag̃ua pe ajúda haʼe oikotevẽva Jehová rrepresentantekuéragui (Sant. 5:14). Ñande ningo arakaʼeve ndajajoguaséi Elípe ha ñamombaʼeve ñane amígo térã ñane pariéntepe, ñamombaʼe rangue Jehovápe. Tekotevẽ ñandepyʼaguasu ñambojovake hag̃ua peteĩ oikotevẽvape ojekorrehi, péro ovale la péna ñañehaʼã. Jahechamína mbaʼéichapa idiferénte Elí ehémplo ha pe kuñakarai israelita hérava Abigaíl ehémplo.

 7. ¿Mbaʼérepa Abigaíl oñeʼẽ Davídpe?

⁷ Abigaíl ména ningo héra Nabal, ko karai ipláta heta ha ijyvy heta vaʼekue. David ha umi kuimbaʼe omoirũva chupe okañýrõ guare oikóvo rréi Saúlgui, opyta vaʼekue peteĩ tiémpore Nabal pastorkuérandi. Haʼekuéra ningo oprotehe umi ijovechakuérape umi mondahágui. ¿Oagradesépa raʼe Nabal péicha oñepytyvõ haguére chupe? Nahániri. David ojerurekárõ guare chupe michĩmi tembiʼu ha y, Nabal orrenegaiterei, oguerosapukái ha ojaʼo vaipa chupekuéra (1 Sam. 25:5-8, 10-12, 14). Upéicha rupi David heʼi ojukapaitetaha entéro kuimbaʼe oĩvape Nabal rógape (1 Sam. 25:13, 22). ¿Mbaʼépa ikatu ojejapo ani hag̃ua oiko upe mbaʼe vaiete? Abigaíl ohechakuaa upéva haʼeha pe tiémpo oñeʼẽ hag̃ua. Upémarõ pyʼaguasúpe oho ohug̃uaitĩ ha oñeʼẽ Davídpe, oúva hína 400 kuimbaʼe reheve. Koʼã kuimbaʼe ipochy, iñembyahýi ha oúma oñorairõ hag̃uáicha.

 8. ¿Mbaʼépa ñaaprende Abigaíl ehémplogui?

⁸ Abigaíl ohórõ guare oñeʼẽ Davídpe, haʼe oñeʼẽ pyʼaguasúpe ha ohechauka orrespetaha chupe, péicha okonvense Davídpe ojapo hag̃ua haʼe heʼíva. Abigaíl ndorekóiramo jepe la kúlpa upe mbaʼe vaiete oiko vaʼekuére, haʼe ojerure diskúlpa Davídpe. Haʼe heʼi oikuaaha David orekoha heta kualida iporãva, ha okonfia Jehová oipytyvõtaha chupe (1 Sam. 25:24, 26, 28, 33, 34). Ojapo haguéicha Abigaíl, ñande avei tekotevẽ ñandepyʼaguasu ñañeʼẽ hag̃ua peteĩ ermánope jahecháramo ojapoha hína peteĩ mbaʼe ikatúva ogueraha vai chupe (Sal. 141:5). Ñande jahechauka vaʼerã japororrespetaha, péro avei ñandepyʼaguasuha. Mborayhúpe ñameʼẽramo peteĩ konsého pe persóna oikotevẽvape, jahechauka hína ñande haʼeha amígo tee (Prov. 27:17).

9, 10. ¿Mbaʼe rehepa imanduʼa vaʼerã ansianokuéra omeʼẽ jave konsého ótrope?

⁹ Koʼýte ansianokuéra ipyʼaguasu vaʼerã oñeʼẽ hag̃ua kongregasiónpe umi oñepyrũvape oho tape vaíre (Gál. 6:1). Umi ansiáno iñumílde ha ohechakuaa haʼekuéra iñimperfektoha avei, upéicha rupi sapyʼánte ikatu oikotevẽ álgien oakonseha chupekuéra. Péro haʼekuéra ndohejái upéva ojoko chupekuéra oakonseha hag̃ua umi oikotevẽvape (2 Tim. 4:2; Tito 1:9). Omeʼẽ jave konsého, umi ansiáno oñehaʼã oñeʼẽkuaa ha ojapo upéva pyʼaguapýpe porãnte. Haʼekuéra ningo ohayhu umi iñermánope, ha ohayhu rupi oipytyvõ chupekuéra (Prov. 13:24). Umi ansiáno ningo omombaʼe Jehovápe, ha upéva hína pe iñimportantevéva chupekuéra g̃uarã, upévare odefende hikuái umi mandamiénto ha léi haʼe omeʼẽva, ha oprotehe pe kongregasión umi mbaʼe ikatúvagui operhudika chupe (Hech. 20:28).

¹⁰ Koʼa peve jahecháma mbaʼéicha javépa ñañeʼẽ vaʼerã. Péro sapyʼánte iporãve ñakirirĩeténte. Umi párrafo oúvape jahecháta mbaʼéicha javépa iporãve ñakirirĩ.

11. ¿Mbaʼe ehémplopa oipuru Santiago, ha mbaʼérepa oĩ porãiterei?

¹¹ Ijetuʼu hína jajoko hag̃ua ñande juru ha ñañatende umi mbaʼe jaʼévare. Oskrivírõ guare peteĩ párte la Biblia, Santiago oipuru peteĩ ehémplo ohechauka porãitereíva mbaʼeichaitépa ijetuʼu upéva. Haʼe heʼi: “Oĩramo ndojavýiva oñeʼẽ jave, upéva hína peteĩ kuimbaʼe perfékto ikatúva ipuʼaka avei hete kompletoitére. Ñamoĩramo fréno umi kavaju jurúpe ojapo hag̃ua ñande jaipotáva, ñande ikatu avei ñandepuʼaka hete kompletoitére” (Sant. 3:2, 3). Peteĩ oikóva kavaju ári ikatu oipuru pe fréno ogueraha hag̃ua pe kavajúpe haʼe ohoseha gotyo, térã ojoko hag̃ua chupe. Péro ndoipurúiramo pe fréno, pe kavaju ikatu ogalopea ha oho ojapo sarambi, ha ikatu hína oñelastima ijupe voi térã pe ohóvape hiʼári. Péicha avei ñande nañañatendéiramo la jaʼévare, ikatu hína jajapo heta sarambi ha ñande voi ñañaprovlema térã japerhudika ótrope. Jahechamína mbaʼéicha javépa jajoko vaʼerã ñande juru ha ñakirirĩnte.

12. ¿Mbaʼéicha javépa tekotevẽ jajoko ñande juru ha ñakirirĩ?

¹² ¿Mbaʼépa jajapo jepi oĩ jave peteĩ ermáno térã ermána oikuaáva peteĩ mbaʼe nomombeʼúi vaʼerã ótrope? Por ehémplo, ñamoĩ chupe jajotopaha peteĩ ermáno oikóvandi peteĩ país ojeproivihápe ñane rembiapo, ¿ñaporandusetereípa chupe mbaʼéichapa ojepredika upépe, térã mbaʼéichapa ojejapo hetave mbaʼe upe lugárpe? Katuete oiméne ñaneintensión porã. Ñande ningo jahayhu ñane ermanokuérape ha jajepyʼapy hesekuéra, upévare jaikuaase mbaʼéichapa oĩ hikuái. Avei ñañemboʼe jave hesekuéra hiʼãite ñandéve ñamensiona umi mbaʼe ohasáva hikuái. Péro umícha jave tekotevẽ jajoko ñande juru ha ñakirirĩ. Jajopýramo ñane ermánope omombeʼu hag̃ua ñandéve peteĩ mbaʼe ndovaléiva omombeʼu, ndajahechaukái hína jahayhuha chupe. Avei ndajahechaukái hína jahayhuha umi ermáno oikóvape pe país ojeproivihápe ñane rembiapo, pórke pe informasión haʼe omeʼẽva káusare ikatu hína ojapeligra chupekuéra. Añetehápe ningo ñande nañambojoʼaséi la provléma umi ermáno oikóvape koʼãichagua paíspe. Ha ñande jaservíramo umichagua paíspe, ndajaikomoʼãi avei ñamombeʼu mbaʼéichapa japredika upépe, jajapo umi rreunión, térã oimeraẽ mbaʼe jajapóva jaadora hag̃ua Ñandejárape.

13. Heʼiháicha Proverbios 11:13, ¿mbaʼépa ndojapói umi ansiáno, ha mbaʼérepa?

¹³ Ansianokuéra prinsipálmente okumpli vaʼerã upe heʼíva Proverbios 11:13 (elee). Haʼekuéra ojapo upéva nomeʼẽi jave informasión umi natekotevẽivape oikuaa. Upéva koʼýte ikatu ijetuʼu umi ansiáno omendávape. Peteĩ matrimónio imbarete hag̃ua ningo mokõivéva oñemongeta vaʼerã umi mbaʼe opensávare, oñandúvare ha oipyʼapývare chupekuéra. Péro umi ansiáno oikuaa nomombeʼúi vaʼerãha hembirekópe umi provléma ermanokuéra omombeʼúva chupekuérante. Ojapóramo upéva, umi ermáno nokonfiamoʼãvéima hesekuéra ha opyta vaítama pe kongregasión renondépe. Umi ojeporavóva oreko hag̃ua rresponsavilida kongregasiónpe “noporombotavýi vaʼerã umi mbaʼe heʼívape”. Upéva heʼise ndaijapúi ni ndoikói vaʼerãha ichismóso (1 Tim. 3:8; nóta). Pe ansiáno ohayhúva hembirekópe nomombeʼumoʼãi chupe umi mbaʼe natekotevẽiva oikuaa, péicha nomoĩri hiʼári peteĩ kárga pohýi.

14. ¿Mbaʼéichapa umi tembireko ikatu oipytyvõ iménape siémpre ojerrespeta hag̃ua koʼã ermánope?

¹⁴ Umi tembireko ikatu avei oipytyvõ iménape siémpre ojerrespeta hag̃ua koʼã ermánope. ¿Mbaʼéichapa ikatu ojapo upéva? Ndojopýiramo iménape omombeʼu hag̃ua umi mbaʼe haʼe natekotevẽiva oikuaa. Péicha pe tembireko oapoja hína iménape, ha ohechauka orrespetaha umi ermáno okonfia vaʼekuépe iménare. Ha iñimportanteveha, ombovyʼa Jehovápe, pórke oipytyvõ hína oĩ hag̃ua unida ha pyʼaguapy kongregasiónpe (Rom. 14:19).

15. ¿Mbaʼépa opensa raʼe Jehová umi mbohapy kuimbaʼe oho vaʼekuére Job rendápe, ha mbaʼérepa?

¹⁵ Pe lívro de Job oĩva la Bíbliape, ñanemboʼe heta mbaʼe jaikuaa hag̃ua mbaʼéicha javépa ñañeʼẽ vaʼerã ha mbaʼéichapa. Job ningo heta ohasa asy ha oiko hese heta desgrásia, upe rire ou hendápe 4 kuimbaʼe okonsola ha oakonseha hag̃ua chupe. Koʼã kuimbaʼe areterei opyta kirirĩháme. Péro mbohapy umíva apytégui ndoipurúi upe tiémpo opensa hag̃ua mbaʼéichapa ikatu oipytyvõ Jóbpe, ha upéva jahechakuaa umi mbaʼe heʼívare hikuái. Umíva hína Elifaz, Bildad ha Zofar. Haʼekuéra oñehaʼãnte ohechauka Job ofalla hague. Siértoramo jepe algúna kósa heʼíva hikuái, la majoría umi mbaʼe heʼíva Job ha Jehováre ndasiértoi ha ndohechaukái imbaʼeporãha hendive. Haʼekuéra oakusa voi Jóbpe ojapoha ivaíva (Job 32:1-3). ¿Mbaʼépa opensa raʼe Jehová upévare? Haʼe orrenegaiterei voi koʼã mbohapy kuimbaʼe kóntrape. Jehová heʼi haʼekuéra ivýro ha ojapo hague ivaíva, ha heʼi chupekuéra ojerure hag̃ua Jóbpe oñemboʼe hag̃ua hesekuéra (Job 42:7-9).

16. ¿Mbaʼépa ñaaprende pe ehémplo vai oheja vaʼekuégui Elifaz, Bildad ha Zofar?

¹⁶ Pe ehémplo oheja vaʼekue Elifaz, Bildad ha Zofar naiporãi, péro ikatu ñaaprende unas kuánta kósa upévagui. Primero, ndovaléi jahusga ñane ermanokuérape (Mat. 7:1-5). Upéva rangue, jajapysaka porã vaʼerã hesekuéra ñañeʼẽ mboyve. Upéicharõmante ikatúta ñantende umi situasión ijetuʼúva ohasáva hikuái (1 Ped. 3:8). Segundo, jaʼéta jave álgo jajasegura vaʼerã ñañeʼẽ hag̃ua mborayhúpe ha jaʼe umi mbaʼe siertoguávante (Efes. 4:25). Ha tercero, Jehovápe ointeresaiterei umi mbaʼe jaʼéva ojupe.

17. ¿Mbaʼépa ñaaprende Elihú ehémplogui?

¹⁷ Pe ótro kuimbaʼe ohóva avei Job rendápe haʼe vaʼekue Elihú, haʼéva Abrahán familiare. Oñeʼẽ aja Job ha umi mbohapy kuimbaʼe, Elihú ojapysakánte hesekuéra. Ojekuaa hese oñatende porã hague la heʼívare hikuái, pórke umi konsého omeʼẽva ohechauka oiporiahuverekoha Jóbpe, péro avei isinséro porã hendive ikatu hag̃uáicha okambia opensa lája (Job 33:1, 6, 17). Elihúpe g̃uarã la iñimportantevéva kuri ombotuicha Jehovápe, ndahaʼéi ombotuichaséva ótrope ni ijupe voi (Job 32:21, 22; 37:23, 24). Iñehémplogui ñaaprende oĩha tiémpo ñakirirĩ hag̃ua ha tiémpo ñahendu hag̃ua (Sant. 1:19). Avei ñaaprende ñameʼẽ jave konsého, pe iñimportantevéva ñandéve g̃uarã haʼe vaʼerã ñambotuicha Jehovápe, ndahaʼéi ñandejupe.

18. ¿Mbaʼéichapa jahechauka jaagradeseha pe rregálo Jehová omeʼẽvare ñandéve?

¹⁸ Jasegíramo umi konsého bíblico heʼíva mbaʼéicha javépa ñañeʼẽ vaʼerã ha mbaʼéichapa jajapo vaʼerã upéva, jahechaukáta ñamombaʼeha ko rregálo porãite. Pe rréi Salomón iñaranduetéva oskrivi vaʼekue espíritu sánto rupive: “Umi mbaʼe jaʼéva itiempoitépe iporãiterei, haʼete mansána de óro oñemoĩva peteĩ vandéha de plátape” (Prov. 25:11). Jajapysaka porãramo ótro oñeʼẽ jave ha ñapensa ñañeʼẽ mboyve, umi mbaʼe jaʼéva haʼetéta umi mansána de óro: Ivaliosoitereíta ha iporãitereíta. Ha péicha, tahaʼe ñaneñeʼẽngatúrõ térã ñanekirirĩramo, umi mbaʼe jaʼéva omokyreʼỹta ótrope ha Jehová ovyʼáta ñandereheve (Prov. 23:15; Efes. 4:29). Añetehápe ndaipóri ótra kósa iporãvéva ikatúva jajapo jahechauka hag̃ua jaagradeseha Ñandejárape ko rregálo omeʼẽvare ñandéve.